Minister wil vaart
achter verbetering
Kanaal Zuid-Beveland
Schadeclaim levert
rijk 25 miljoen op
W er kgelegenheid
groeit minder dan
in rest van land
Overleg met België over
waterverdragen zit vast
Vaarwegen kunnen rekenen op
extra aandacht van het Rijk
Vóór walradarketen ruim
zeven miljoen beschikbaar
KNELPUNTEN IN 1995 OPGELOST
GROOT OVERSCHOT BOUWGROND
Bouwgrond
GEBREKEN AAN SCHUIVEN PIJLERDAM
LAAGSTE VAN NEDERLAND
MINISTER PRESENTEERT NIEUWE INDELING
Premieregeling
voor vondsten
explosieven in
ere hersteld
PZC/ provincie
16
DEN HAAG - De relatief hoge leegstand in Zeeland is verder
toegenomen. Dit meldt staatssecretaris Heerma (volkshuis
vesting) in het Meerjarenplan Woningbouw 1989-1993, dat
dinsdag is uitgekomen.
Rijk draagt 30,3 miljoen bij veerdiensten
Zorg
Zeeland in de
miljoenennota
WOENSDAG 21 SEPTEMBER 1988
(Van onze Haagse re
dacteur
DEN HAAG Minister
Smit-Kroes van verkeer
en waterstaat wil in de
periode 1989-1993 vaart
zetten achter de verbe
tering van het Kanaal
door Zuid-Beveland.
Dit kanaal behoort tot
de 'eerste categorie
vaarwegen', zo blijkt uit
Smit-Kroes' begroting
voor volgend jaar. Deze
categorie bestaat uit
scheepvaartroutes die
'essentieel zijn voor de
positie van Nederland
als distributieland' en
die jaarlijks minstens
vijf miljoen ton grens
overschrijdend goede
renvervoer van en naar
de zeehavens verwer
ken.
Toch, ziet het er naar uit
dat het Kanaal door
Zuid-Beveland pas in
1995 helemaal klaar is.
„Met de beschikbare fi
nanciële middelen zul
len de belangrijkste
knelpunten in 1995 zijn
opgelost", schrijft de be
windsvrouwe in de toe
lichting op haar begro
ting. Behalve het Zeeuw
se kanaal behoren de
Oostersluis in Gronin
gen en de Oranjesluizen
tot deze knelpunten. In
de stukken komt naar
voren dat volgens de ra
mingen in het jaar 1994
nog voor 20,2 miljoen
gulden aan het kanaal
(noordelijk deel) vertim
merd moet worden.
Twee jaar geleden ging
het rijk er van uit dat de
verbeteringswerken in
1993 klaar zouden zijn.
De kanaalwerken be
staan uit twee delen: het
zuidelijk en het noorde
lijk gedeelte. Van het
voor 1989 begrote be
drag is 21,3 miljoen gul
den bestemd voor het
zuidelijk gedeelte en 27
miljoen voor het noorde
lijk.
De sluizen worden ver
der afgebouwd en de
voorhaven wordt aan
gepast aan de nieuwe si
tuatie. Met de verbete
ring van het noordelijk
deel is dit jaar begon
nen. De totale rijkskos
ten van de kanaalwer
ken belopen bijna 380
miljoen gulden.
Leegstand
in Zeeland
toegenomen
(Van onze Haagse redacteur)
Eind 1987 stond 3,7 procent van de
Zeeuwse huizen leeg. Het jaar daar
voor bedroeg dit percentage nog 3,4.
De leegstand wijkt sterk af van het
door Heerma gewenste percentage -
1,7 - in deze provincie, aldus het meer
jarenplan.
Zeeland, Flevoland en Friesland wa
ren op 1 januari van dit jaar de enige
provincies met een woningoverschot.
Het Zeeuwse overschot blijkt in twee
jaar tijd fors te zijn toegenomen: van
700 huizen in 1986 tot 3500 in 1988. De
negen resterende provincies kampen
alle met een tekort aan woonhuizen.
Heerma constateert dat de woningte
korten en -overschotten in Nederland
zeer uiteenlopen. Hij streeft ernaar de
ze verschillen weg te nemen, maar er
kent dat dit wel enkele j aren zal duren.
Bij de verdeling van de provinciale
programma's voor woningbouw wordt
met de verschillen rekening gehouden,
aldus de bewindsman.
Zeeland en Friesland blijken ook de
provincies te zijn die kampen met een
fors teveel aan bouwgrond. Op 1 j anua-
ri 1988 had Zeeland een restcapaciteit
aan bouwterreinen die goed was voor
12.975 woningen.
De verwachte woningproduktie (de
ongesubsidieerde sector niet meegere
kend) tot en met volgend jaar is echter
niet groter dan 1661 huizen. Op 1 ja
nuari 1990 heeft Zeeland dus nog een
overschot aan bouwgronden ter groot
te van 11.314 woningen.
Gezien de afnemende behoefte aan
nieuwbouw meent Heerma dat lande
lijke provincies 'terughoudendheid'
moeten betrachten bij het uitgeven
van nieuwe bouwterreinen.
Een maquette van de walradarketen, met links onder meer het coördinatiecen
trum dat in Vlissingen wordt gebouwd. Het systeem moet in 1991 operationeel
zijn.
(Van onze Haagse re
dacteur
DEN' HAAG Minister
Smit-Kroes (verkeer en
waterstaat) steekt in
1989 ruim 7,1 miljoen
gulden in de totstandko
ming van de walradar
keten langs de boorden
van de Westerschelde.
Dit is een aanzienlijk
aandeel van het totaal
bedrag - 10,5 miljoen -
dat zij aan het regelen
van het zeescheepvaart-
verkeer in Nederland
besteedt.
Het systeem zal bestaan
uit een keten van walra-
dars. opgesteld in be-
mande en onbemande
centrales langs de
zeearm. De keten bege
leidt de scheepvaart
over de Westerschelde
vanuit volle zee naar
België en omgekeerd.
Ook het scheepvaartver
keer bij Zeebrugge valt
onder het bereik van de
radarposten. Het sys
teem past in het beleid
van de minister, dat er in
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG Zeeland krijgt volgend jaar een rijksbijdrage van 30,3
miljoen gulden voor de exploitatielasten van de veerdiensten. Dit blijkt
uit de begroting van minister Smit-Kroes (verkeer en waterstaat), die
dinsdag is gepresenteerd.
Het rijk en de provincie hebben voor de jaren 1985 tot en met 1989 een
overeenkomst gesloten waarin is bepaald dat een vaste jaarlijkse geïnde
xeerde bijdrage wordt verstrekt voor de exploitatie van de Westerschelde-
veren. De provincie moet zich inzetten voor een zo efficiënt mogelijke be
drijfsvoering, die gericht is op een verkleining van de tekorten.
Op het moment wordt onderhandeld over een overeenkomst voor de pe
riode 1990 tot en met 1994.
Bij de bouw van de pijlerdam werd schade geconstateerd aan de schuiven.
Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG Een verzekeringsclaim, die voortvloeit
uit de Oosterscheldewerken levert het ministerie van
verkeer en waterstaat volgend jaar 25 miljoen gulden
op. Dit jaar werd de landsadvocaat met de afhandeling
van de claim belast.
De claim is het gevolg van de schade die tijdens de bouw
van de stormvloedkering in de Oosterscheldemonding
aan een aantal stalen schuiven van de kering werd ge
constateerd.
„Vooralsnog wordt ervan uitgegaan dat het bedrag in
1989 zal worden ontvangen", schrijft minister Smit-
Kroes van verkeer en waterstaat in haar begroting.
Tegenover deze meevaller staat een tegenvaller, want
het Oosterscheldeproject, dat in '89 in het teken staat
van de allerlaatste werkzaamheden, wordt toch weer
duurder dan verwacht. Smit-Kroes moet er volgend
jaar nog dertig miljoen gulden voor uittrekken. In de
waterstaatsbegroting voor 1988 werd ervan uitgegaan
dat dit bedrag rond de vier miljoen gulden zou liggen.
De laatste loodjes betreffen het afwerken van de com-
partimenteringsdammen achterin de Oosterschelde en
'diverse afrondende werkzaamheden' aan de pijlerdam.
'Enige temporisering' is de oorzaak van de kostenstij
ging, weet de minister.
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG - De eenwording van de Europese markt in 1992 vergt een
'ingrijpende heroriëntatie' op het economische leven in de grensgebie
den. In het kader van het regionaal beleid tracht het rijk het bedrijfsle
ven zo goed mogelijk op de nieuwe situatie voor te bereiden door grens
overschrijdende actieprogramma's te ondersteunen. Hiertoe wordt eep
'maximaal beroep' gedaan op de mogelijkheden vanuit 'Brussel'.
Dit schrijft minister De Korte (economische zaken) in de toelichting op
zijn begroting voor 1989.
De bewindsman wijst erop dat de economische gevolgen van het vervagen
van de Europese grenzen in de grensstreken duidelijker te merken zullen
zijn dan in de rest van het land. De grensgebieden zijn geen afgelegen re
gio's meer. Allerlei functies die juist kunnen bestaan bij de gratie van de
aanwezigheid van grenzen moeten verdwijnen: douane, controlediensten,
horecabedrijven en diverse andere vormen van dienstverlening.
'Positieve prikkels' daarentegen gaan uit van het feit dat de markt van de
bedrijven in de grensgebieden zich geografisch sterk uitbreidt. Binnen het
eigen gebied zal men meer moeten concurreren. Dit biedt volgens de mi
nister nieuwe perspectieven voor de regionale economie.
Het sluizencomplex bij Hansweert. Over zeven jaar moeten alle knelpunten in het Kanaal door Zuid-Beveland zijn
opgelost.
(Van onze Haagse redacteur
DEN HAAG De werkloosheid in
Zeeland mag dan nog steeds aanzien
lijk lager zijn dan het landelijk ge
middelde, dat neemt niet weg dat er
barstjes verschijnen in de arbeids
marktsituatie. Zo blijkt uit de Rap
portage Arbeidsmarkt 1988, die mi
nister De Koning (sociale zaken) bij
zijn begroting heeft gevoegd, dat de
groei van de werkgelegenheid sterk
achterblijft. Sterker: hij is nergens zo
laag als in de provincie Zeeland.
Bovendien is er bij de werkloosheid
sprake van een soort inhaaleffect. De
rapportage constateert 'een relatief
sterke groei' van het aantal mensen
zonder baan in Zeeland.
Op het moment zit 10,7 procent van de
Zeeuwse beroepsbevolking zonder
werk. In 1987 was dat percentage nog
9,6. (Ter vergelijking: in Groningen is
dit 21 procent). Ook in westelijk
Noord-Brabant en Noord- en Midden-
Limburg ligt de werkloosheid onder
het gemiddelde.
De afvlakking in de werkgelegenheids
groei is ook terug te vinden in het aan
tal vacatures. Tussen januari 1986 en
januari 1987 is de openstaande vraag
naar personeel landelijk beduidend
minder sterk gegroeid dan in de jaren
daarvoor. In Zeeland, Friesland, Fle
voland en Noord-Holland nam het
aantal vacatures zelfs af. De grootste
stijging deed zich voor in Noord-Bra
bant en Limburg.
Een gunstige ontwikkeling op de
Zeeuwse arbeidsmarkt doet zich voor
bij de moeilijk vervulbare vacatures
(mvv's). Het mvv-bestand daalde van
42 procent in 1987 tot 27 procent in
1988. Dit is een aanwijzing dat de aan
sluiting tussen vraag en aanbod op de
arbeidsmarkt verbetert.
De trage groei van het aantal werkza
me personen in Zeeland baart echter
zorg. Tussen 1984 en 1986 was er nog
sprake van een jaarlijkse groei van 2,1
procent op het totaal van de beroeps
bevolking. Maar in 1986 en 1987 vlakte
deze toename af tot 0,3 procent. Dit is
een tëndens die zich overigens in de
meeste provincies voordeed (behalve
Utrecht), maar nergens was de groei zo
langzaam als in Zeeland. Alleen Fries
land komt in de buurt met een percen
tage van 0,7.
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG - Er is nog geen stap voor
uitgang geboekt in de slepende onder
handelingen tussen België en Neder
land over de zogenaamde waterver
dragen. Minister Smit-Kroes (verkeer
en waterstaat) sprak op een perscon
ferentie over haar gisteren versche
nen begroting van een 'stand-still'-si-
tuatie. Enkele jaren geleden werd
oud-premier Biesheuvel door de be
windsvrouwe aangezocht om met de
Belgische oud-EG-commissaris Da-
vignon de onderhandelingen uit het
slop te halen.
De waterverdragen tussen Nederland
en België die nooit officieel zijn be
krachtigd hebben onder meer be
trekking op de door België gewenste
verdieping van de Westerschelde in
ruil voor levering aan Nederland van
schoon water uit de Belgische Maas.
Smit-Kroes zei dat Nederland alleen
zal toestemmen in de voor de scheep
vaart naar Antwerpen belangrijke ver
dieping indien de Belgen op dat zelfde
moment harde beloften doen over de
levering van voldoende schoon Maas
water voor onder meer de drinkwater
voorziening in zuidwest-Nederland.
Die beloften zijn nog steeds niet gege
ven. „Het is niet duidelijk wat er nu
met wie kan worden geregeld", zei
Smit.
De Belgen zijn weliswaar begonnen
met het inhalen van de achterstand in
de zuivering van hun rioolwater, maar
het is nog steeds zo 'dat het in Neder
land ondenkbaar is wat de Belgische
industrie zich op het gebied van mi
lieuverontreiniging kan permitteren',
aldus de minister. Dat is ook een van
de redenen waarom de waterkwaliteit
in de Schelde zo beroerd is 'dat deze
mij zo langzamerhand meer zorgen
baart dan de waterkwaliteit van de
Rijn'.
voorziet de verkeersbe-
geleiding van scheper
vanaf de wal te bevorde
ren. Dit gebeurt dooi
middel van verdere pro
fessionalisering en eer
doelmatiger taakuitvoe
ring. Tot dusver zijn het
vooral de varende pa
trouilles die de scheep
vaartbewegingen in de
gaten houden.
Het walradarsysteem
moet in 1991 in werking
treden, aldus de be
windsvrouwe.
(Van onze Haagse redacteur
DEN HAAG - De provincie Zeeland
lijkt wel te varen bij een nieuwe inde
ling van de vaarwegen in Nederland,
die minister Smit-Kroes (verkeer en
waterstaat) in haar begroting voor
1989 presenteert.
De bewindsvrouwe heeft besloten de
kanalen en rivieren in volgorde van be
langrijkheid te rangschikken in een
eerste, tweede en derde categorie.
De vaarwegen van de eerste categorie
zijn 'essentieel' voor de positie van Ne
derland als distributieland, de tweede
categorie vervult voorlopig vooral 'een
belangrijke rol' in het bulkgoederen-
vervoer en de waterwegen in de derde
categorie zijn slechts van regionaal be
lang.
Een aantal voor Zeeland belangrijke
vaarroutes blijkt in de eerste categorie
te zijn ingedeeldhet Kanaal van Gent
naar Terneuzen, de Westerschelde, het
Kanaal door Zuid-Beveland, de Oos
terschelde, Mastgat/Zijpe, Krammer-
Volkerak, Hollandsch Diep en het
Schelde-Rijnkanaal een vitale verbin
ding tussen de havens van Rotterdam
en Antwerpen). In overig Nederland
heeft de minister alleen grote routes in
en naar de Randstad tot de eerste ca
tegorie toegelaten, zoals het Amster
dam-Rijnkanaal, de Rijn, Waal, Mer-
wede, Dordtse Kil, Oude en Nieuwe
Maas en de Nieuwe Waterweg. De res
terende vaarwegen in het zuiden, oos
ten en noorden van het land vallen in
de tweede of derde categorie.
In maart van dit jaar deed Smit-Kroes
de herziene versie van het Structuur
schema Vaarwegen het licht zien.
Daarin was van een nieuwe indeling
nog geen sprake. Er bestonden toen
slechts twee soorten vaarwegen:
hoofd- en overige vaarwegen.
Het ligt voor de hand dat de vaarrou
tes van de eerste categorie in Zeeland
op meer aandacht van het rijk kunnen
rekenen dan die van de derde (waar
toe, zo meldt de begroting, het Kanaal
door Walcheren en het Veerse Meer be
horen); ze worden namelijk zo inge
richt dat ze meer lading kunnen aan
trekken dan nu het geval is, aldus
Smit-Kroes. Voorts kunnen ze ge
schikt worden gemaakt voor vier- tot
zesbaksduwvaart, zijn ze 24 uur per
dag open en is ijsbreken mogelijk wan
neer dat nodig is. De benutting van de
sluiscapaciteit is maximaal tachtig
procent. Deze eerste klas vaarwegen,
die jaarlijks minstens vijf miljoen ton
grensoverschrij dend goederenvervoer
van en naar de zeehavens verwerken,
worden uitgerust met geavanceerde
informatiesystemen.
Over de vaarwegen van categorie
twee, zoals de Maas, wordt eventu
eel op termijn minstens vijf miljoen
ton aan goederen per jaar getranspor
teerd. Aan deze rivieren en kanalen
worden alleen 'bij noodzakelijke reno
vaties' verbeteringen uitgevoerd. De
openstelling is 16 uur per dag en het
sluisgebruik loopt eveneens op tot ma
ximaal tachtig procent van de capaci
teit.
Het rijk zal tot de derde categorie be
horende vaarwegen, met alleen een re
gionaal belang, zo goed mogelijk on
derhouden 'maar verder zelf geen ini
tiatieven ontplooien', aldus de toelich
ting op de begroting.
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG De ministeries
van verkeer en waterstaat en
landbouw en visserij hebben
jaarlijks gezamenlijk 400.000
gulden over voor het uitkeren
van premies aan vissers die mi
lieugevaarlijke stoffen of explo
sieven in hun netten vinden.
Minister Smit-Kroes (verkeer en
waterstaat) maakt dit bekend in
haar begroting voor 1989.
De premieregeling wordt vol
gendjaar van kracht. Maar het is
geen nieuw verschijnsel. Tot
1979 heeft een vergelijkbare pre
mieregeling bestaan.
Zoals bekend liggen er op de bo
dem van de drukbevaren Wester
schelde nogal wat explosie ven
(zeemijnen, granaten, zelfs diep
tebommen) uit de Tweede We
reldoorlog die nooit tot ontplof
fing zijn gekomen. Deskundigen
zijn het oneens over de vraag in
hoeverre deze een gevaar voor de
scheepvaart vormen. De Tweede
Kamer, die regelmatig heeft aan
gedrongen op herinvoering van
de afgeschafte regeling, kreeg in
1986 nog van Smit-Kroes te ho
ren dat men niets hoefde te vre
zen.
Nu is de premieregeling dan toch
in ere hersteld. Dit is te danken
aan een advies aan Smit-Kroes
van de Interdepartementale
Commissie voor Noordzee-aan-
gelegenheden (ICONA).
De bedoeling van de regeling is
dat vissers de in hun netten aan
getroffen explosieven of gifvaten
aan land brengen in plaats van ze
terug in zee te werpen, zoals nu
nog vaak gebeurt.
