Amerikanen eten zich dood
Waarschuwende vinger
Heijn-ontvoerder en
OM in hoger beroep
Visser injgt premie
#or gifvangsten
Staatssecretaris
vervalst stukken
Concurrentie drukt winst van Philips
Meerderheid havenwerkers
Vlissingen wil Reefer lossen
RENTE STIJGT KWART PROCENT
vandaag
Veronica
weigert extra
sterblokken
Tv-slaaf
Cirkelgang met
Twee van Breda
Belgen maken
minder uren dan
Kouder
31e jaargang no. 177
frijdag 29 juli 1988
Raadsel
Door Zeeland
Schoolcomputer
Tweede keer
Dioxine
Oranjezon
vrijdagkrant
SCHANDAAL IN BELGIË
DE FAUTEUIL DIE
IN ALLE STANDEN
PERFECT ZIT.
Wolkenvelden afgewisseld door opkla
ringen. Af en toe een bui. Krachtige
westelijke wind, langzaam draaiend
zuidwest en iets afnemend. Middag-
temperatuur 18 graden.
PROVINCIAL
COURA
LISSINGEN - Het koelschip de Ree-
:r Rio met aan boord 6000 ton licht
adio-actief rundvlees kan, wat de ha-
enwerkers betreft, naar Vlissingen
omen. Alleen contractproblemen
issen de eigenaar van de lading en de
irectie van het koel- en vrieshuis
lushing Coldstorage Company kun-
en de komst van het koelschip naar
lissingen nog tegenhouden,
is overeenstemming wordt bereikt is
et schip op z'n vroegst maandag in
lissingen. De havenwerkers hebben
ich donderdagmorgen voor het groot
ste deel bereid verklaard de lading te
lossen.
De Ierse eigenaar van de lading, Inter
national Meetpackers, heeft naast
Vlissingen nog andere havens in de EG
op het oog waar de lading gelost zou
kunnen worden. P. F. Henningsen, de
Nederlandse agent van het Ierse be
drijf, wil niet zeggen welke havens dat
zijn. Een Nederlandse haven staat in
ieder geval niet op het lijstje: de Ierse
eigenaar wil niet voor een derde keer in
aanraking komen met het ministerie
van volksgezondheid. Zie pag 15)
CV an onze correspondent)
WASHINGTON - In 1987 zijn 1,4 miljoen Amerikanen gestorven als gevolg
van de Amerikaanse eetcultuur van hamburgers en fast food. In een rap
port van de minister van volksgezondheid staat dat twee derde van alle
sterfgevallen in Amerika verband houden met het dieet: Amerikanen eten
te veel en te vet.
Op zichzelf is deze constatering niet nieuw. Wel opmerkelijk is dat de rege
ring het nu officieel zegt. Aan het rapport is vier jaar gewerkt. „Er bestaat
geen enkele twijfel dat er een direct verband is tussen dieet en ziekte," zegt
de minister van volksgezondheid Koop.
Het rapport zegt dat de meeste Amerikanen te veel vet en cholesterol tot
zich nemen. Amerika krijgt de raad meer fruit, groenten, vis en kip te eten,
en minder calorierijk voedsel, vettigheden, alcohol, zout en suiker.
De hamburger van McDonalds is niet alleen een soort nationaal symbool,
maar tevens een internationale graadmeter van vooruitgang in andere lan
den. Zo wordt in de media vaak de Sovjetunie beoordeeld aan de mate waar
in de Sovjetburgers Amerikaanse hamburgers kunnen kopen.
De fast food industrie in Amerika breidt zich ondanks de waarschuwingen
van de gezondheidsexperts nog steeds uit. Dat is mede een gevolg van het
toenemende aantal werkende vrouwen, waardoor steeds minder thuis ge
kookt wordt.
Befaamd is het zogenaamde 'tv diner', een vrij goedkope maaltijd, kant en
klaar, al of niet uit de diepvries, die slechts verwarming in de magnetron
oven behoeft en die vervolgens op een dienblad bij het televisiekijken veror
berd kan worden. De prijs van dit soort maaltijden kan laag gehouden wor
den door de grote hoeveelheden vet die er in worden verwerkt.
Rood staan en
lenen duurder
)EN HAAG (GPD) De rente in Nederland gaat weer iets omhoog. Geld lenen en rood staan
;unnen duurder worden, en ook de hypotheekrente zal enigszins stijgen. Donderdag maakte
)e Nederlandsche Bank bekend dat het promessedisconto met 0,5 procent wordt verhoogd tot
procent. Dit is de richtsnoer voor de tarieven die de commerciële banken berekenen voor hun
;rediet in lopende rekening aan bedrijven en particulieren.
PZC
Voor Rijkswaterstaat is het
verdwijnen van de giftige la
ding van de gezonken tanker
Anna Broere nog steeds een
raadsel.
PAGINA 3*
Het Rotterdamse havenbedrijj
kijkt met een begerig oog
dwars door Zeeland naar aan
sluiting op de Kanaaltunnel.
PAGINA 4
Het ministerie van onderwijs
en wetenschappen heeft een
computerstandaard gekozen
voor het basisonderwijs: MS-
DOS.
PAGINA 6
De voorschotrente is eveneens ver
hoogd met 0,5 procent en komt op 4,5
procent. Dat is de prijs die de banken
moeten betalen voor hun leningen bij
De Nederlandsche Bank. Deze rente
vormt als regel de basis voor de rente
tarieven op de geldmarkt. Het wissel
disconto, ook wel het officiële disconto
genoemd, is gestegen met 0,25 procent
en bedraagt nu 3,75 procent.
De Nederlandsche Bank heeft haar ta
rieven voor de tweede keer binnen een
maand aangepast. Op 1 juli werden de
tarieven over de hele linie met een
kwart procent verhoogd. Reden daar
voor was de stijgende tendens van de
rente in het buitenland. Datzelfde
geldt nu ook weer.
Als hoedster van de gulden moet de
centrale bank er voor zorgen dat de
binnen- en buitenlandse koopkracht
van onze munt zoveel mogelijk stabiel
blijft. Als de rente in Nederland te laag
Onderzoek van het water van
de Wester schelde heeft nog
geen spoor opgeleverd van het
gif Dioxine.
PAGINA 13
Het Walcherse Oranjezon blijft
een waterwingebied. Gs ver
werpen een verzoek van de na
tionale stichting Duinbehoud
de waterwinning te beëindi
gen.
PAGINA 17
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Financiën, economie: 6
7,8, 9,10 en 11
Provincie: 13,15,17 en 19
Sport: 20 en 21
HILVERSUM (GPD) - Veronica wil
Seen zendtijd beschikbaar stellen
voor twee extra zwevende reclame-
Slokken van de STER. VOO-directeur
Rob Out heeft dit donderdag bekend-
emaakt.
Als Den Haag de komst van commer-
iële televisie zo traineert, moet men
van ons niet verwachten dat wij in het
Publieke omroepbestel commerciëler
•ijn dan Nederland 1 of Nederland 3.
Wij weigeren dat consequent, en wij
'ijn bij machte om dat te weigeren. Het
ja at namelijk om onze zendtijd."
3e Tweede Kamer stemde vorige
naand in met uitbreiding van de
STER-zendtijd van vier naar vijf pro
cent van de totale zendtijd. Dat dient
)er 1 april zijn beslag krijgen in extra
'eclameblokken op Nederland 2.
is, wordt de gulden minder aantrekke
lijk. De centrale banken in de andere
landen zijn er overigens nog niet toe
overgegaan om het officiële disconto
te verhogen.
Dr. W. Duisenberg, president van De
Nederlandsche Bank, verklaarde dat
hij met zijn besluit toch gedeeltelijk de
besluiten van de Deutsche Bundes
bank heeft gevolgd, om te voorkomen
dat de gulden nog verder onder druk
zou komen te staan. De laatste maan
den is de gulden verzwakt tegenover
Europese munten en tegenover de
Amerikaanse dollar en het Engelse
pond.
Eerder op de dag had de Duitse centra
le bank het Lombard-tarief met een
half procent verhoogd. Dit is de rente
die commerciële banken aan haar
moeten betalen op leningen tegen on
derpand van waardepapieren. Het
Lombard-tarief bedraagt thans 5 pro
cent. De Bundesbank liet het disconto
ongewijzigd, maar dat was twee weken
geleden al met een half procent ver
hoogd.
SOWETO (RTR) - Het huis van Winnie Mandela, de vrouw vanANC-leider
Nelson Mandela, in Soweto is donderdag door brandstichting volledig
vernield. De Zuidafrikaanse politie gaf middelbare scholieren uit de zwar
te wijk bij Johannesburg de schuld. Volgens buren, die deze lezing onder-
schreven, houdt de actie verband mei een ruzie tussen de scholieren en
een voetbalelftal dat Winnie Mandela vaak vergezelt en min of meer op
treedt als haar lijfwacht.
Een ooggetuige zei dat de daders stenen gooiden, een poort intrapten en
met benzine brand stichtten. De brand trok grote belangstelling van om
wonenden die kwaad waren op de daders maar zich ook afvroegen waar
om het zo lang duurde voordat de brandweer arriveerde. Winnie Mandela
bewoonde het huis sinds haar man gevangen zit, op een onderbreking van
acht jaar na, toen de regering haar had verbannen naar Oranjevrijstaat.
In die plaats brandde in 1985 een kliniek uit die door haar werd gerund. De
oorzaak daarvan is nog steeds onopgehelderd.
KROMMENIE - Zo worden gebruikers van de Rijksweg in het Noordhollandse Krommenie gewaarschuwd het
verbod om harder te rijden dan vijftig kilometer per uur na te leven.
AMSTERDAM (ANP) - De 45-jarige
Ferdi E. uit Landsmeer, die veroor
deeld is tot 20 jaar cel en tbr wegens
de ontvoering van en moord op
Ahold-topman Gerrit Jan Heijn, gaat
tegen dit vonnis in hoger beroep. Een
van zijn advocaten, mr. C. Sanders,
heeft dit donderdag desgevraagd
meegedeeld.
Volgens Sanders vindt Ferdi E. de
door de Haarlemse rechtbank opge
legde straf te zwaar. „Wij hadden een
korte gevangenisstraf en tbr gevraagd
en 20 jaar is nu niet bepaald een korte
straf', aldus Sanders. E. zit nog steeds
in de Amsterdamse Bijlmerbajes. De
extra beperkingen waaraan hij lange
tijd was blootgesteld zijn inmiddels
opgeheven.
Officier van justitie mr. Van der Veen
eiste tegen de Heijn-ontvoerder le
venslange gevangenisstraf. Tbr vond
hij niet nodig gezien de ernst van de
gepleegde feiten, de geschokte rechts
orde en het door de slachtoffers onder
vonden leed. Hoewel het vonnis van de
rechtbank de eis niet volgde, noemde
Van der Veen dit toch niet onredelijk.
„Alleen was het OM nooit in hoger be
roep gegaan. Nu Ferdi E. ditechterwel
doet gaat het OM mee: we willen de
kans niet voorbij laten gaan alsnog te
krijgen wat we vroegen", aldus Van
der Veen desgevraagd.
DEN HAAG (GPD) - Ne
derlandse vissers ko
men vanaf volgend jaar
in aanmerking voor een
premie wanneer zij va
ten met milieugevaar
lijke stoffen aan land
brengen. Ook de visser
die een explosief uit zee
opvist, kan rekenen op
een premie. Minister
Smit-Kroes (Verkeer en
Waterstaat) schrijft dat
aan de Tweede Kamer.
De hoogte van de premie
is door de minister be
paald op 1.000 gulden
per melding. Per jaar is
300.000 gulden gereser
veerd voor premies aan
vissers, die verpakte mi-
SYDNEY (AP) - Een 24-jarige Austra
liër is erin geslaagd een week onafge
broken televisiekijken zonder zicht
bare gekteverschijnselen door te ko
men.
De man, die 168 uur lang in een soort
aquarium op een reclamezuil in een
drukke straat in Sydney voor de treur
buis zat, zal zijn tv-verslaving waar
schijnlijk met een recordvermelding in
het Guinnessboek bekroond zien.
Hij leek na afloop van zijn recordpo
ging nog goed gezond, maar zaaide
daarover toch weer twijfel toen hij ver
klaarde dat hij een aantal „tamelijk
goede" programma's had gezien en
dat hij daarom nog wel een tijdje had
kunnen doorgaan.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL - De Belgische staatssecretaris Anne Marie Lizin is in op
spraak gekomen. Lizin, die als staatssecretaris is belast met het tot
stand brengen van de Europese interne markt, wordt beschuldigd van
valsheid in geschrifte. Van de kant van de liberale oppositie wordt er al
op aangedrongen dat de Waalse socialiste opstapt. Premier Martens
heeft een onderzoek toegezegd.
AMSTERDAM (GPD) Na de optimistische geluiden
over de resultaten in het eerste kwartaal zorgden de half
jaarcijfers van de N.V. Philips Gloeilampenfabriek don
derdag voor een flinke teleurstelling. De nettowinst in het
tweede kwartaal van dit jaar bedroeg niet meer dan 121
miljoen gulden, waar de afgelopen twee jaar in dezelfde
periode toch meer dan 200 miljoen werd verdiend.
Op de Amsterdamse Effectenbeurs kelderden de aandelen
dan ook onmiddellijk met meer dan drie gulden. Toch
houdt de groepsraad, het hoogste beleidsorgaan van Phi
lips, vol dat de uiteindelijke winst over 1988 niet lager zal
zijn dan die van het vorig jaar, omdat pas in de tweede helft
de in gang gezette herstructureringen en enkele bijzondere
baten geld op gaan leveren.
Voorlopig lijken alle drastische plannen tot herstructure
ring en verbetering van de efficiency geen gelijke tred te
kunnen houden met de internationale ontwikkelingen.
Waar Philips het sterkst onder te lijden heeft is volgens drs.
H.H.A. Appelo, lid van de Groepsraad, de zware druk op de
prijzen voor consumenten-electronica. Met name de con
currentie op het gebied van televisietoestellen springt er
uit. (Zie ook pagina 6)
Lizin was tot haar benoeming tot
staatssecretaris op 9 mei, burge
meester van het stadje Huy (Hoei)
in de provincie Luik en lid van het
Europees parlement. De valsheid
in geschriften zou zij hebben ge
pleegd in haar functie van burge
meester, maar zij kan daar nu toch
nog voor vervolgd worden.
De burgemeester heeft herhaalde
lijk verslagen van vergaderingen
van het geheel uit socialisten be
staande college van burgemeester
en wethouders vervalst door er de
handtekeningen onder te zetten
van wethouders die er niet bij aan
wezig waren. Doordat minder dan
de helft van het college aanwezig
was konden geen rechtsgeldige be
sluiten genomen worden.
Dat kwam in Huy zo vaak voor dat
Lizin om de besluitvaardigheid te
vergroten maar deed alsof de afwe
zige wethouders toch aanwezig wa
ren geweest. Zij zegt dan ook ge
handeld te hebben uit 'hoognodig
heid'.
Lizin kwam al eerder in aanraking
met de justitie, toen zij in 1985 als
burgemeester op een door haar ver
valst paspoort naar Algerije was
gereist. Daar probeerde zij drie kin
deren van een Belgische vrouw, die
door hun Algerijnse vader naar Al
gerije waren meegenomen, te ont
voeren.
Lizin belandde enkele dagen in een
Algerijnse cel. Zij is nooit veroor
deeld omdat het Europees parle
ment weigerde haar onschend
baarheid op te heffen.
Wanneer de behandeling van het ho
ger beroep bij het Amsterdamse ge
rechtshof zal plaatsvinden is niet be
kend. Dit kan, gezien de vakantietijd,
enige maanden op zich laten wachten.
lieugevaarlijke stoffen
opvissen. Voor explosie
ven is een jaarbudget
van 100.000 gulden be
schikbaar.
De extra kosten die de
visser op aanwijzing van
de overheid maakt bij de
berging van milieuge
vaarlijke stoffen, worden
door de staat vergoed.
Sinds het begin van de ja
ren '70 laait in Nederland
met enige regelmaat de dis
cussie op over de vraag: hoe
nu verder met de Twee van
Breda? Dat zal de komende dagen en
weken wel weer het geval zijn, nu be
kend is geworden dat het ministerie
van justitie heeft besloten tot een onaf
hankelijk geneeskundig onderzoek
naar de gezondheidstoestand van de
twee nog overgebleven oorlogsmisda
digers die in de koepelgevangenis van
Breda al 43 jaar van hun 'levenslang'
hebben uitgezeten. De twee gedeti
neerden Aus der Fünten (79) en Fi
scher (86) zijn hoogbejaard en de licha
melijke conditie van met name de eer
ste blijkt sterk achteruit te gaan. De
directeur van de Bredase gevangenis
heeft onder meer via publicaties al eer
der blijk gegeven van zijn problemen
met de verzorging van het tweetal. Hij
stelt vast dat zijn strafinrichting geen
bejaardenoord is. Bovendien toont hij
zich er voorstander van, de twee be
drijvers van oorlogsmisdaden gelegen
heid te geven thuis te sterven. Ook
oud-hoogleraar strafrecht en oud-mi
nister van onderwijs prof. mr. I. A.
Diepenhorst komt in deze dagen weer
met zijn pleidooi voor beëindiging van
de gevangenhouding. Eergisteren
heeft hij zijn overwegingen daartoe
ook in deze krant nog eens uiteenge
zet.
Vertegenwoordigers uit het voor
malig verzet en van de Joodse or
ganisaties in Nederland hebben al
meteen argwanend gereageerd. Zij
zien in het ambtelijk voorbereide on
derzoek naar de gezondheidstoestand
een aanloop naar een nieuwe politieke
discussie over vrijlating, waarbij dit
maal de hoge leeftijd van beiden een
beduidende rol zou kunnen gaan spe
len. Hoe onvoorstelbaar gevoelig de
zaak juist in deze kringen ligt hebben
politici in het begin van de jaren '70 er
varen, toen een kersverse minister Van
Agt van justitie op een bijzonder onge
lukkige manier zijn initiatief tot vrijla
ting (van toen nog de Drie van Breda)
aankondigde. Hij oogstte een storm
van verontwaardiging en protest. Na
een bijzonder emotionele hoorzitting,
georganiseerd door, én een niet min
der bewogen debat in de Tweede Ka
mer, moest het kabinet-Biesheuvel op
zijn voornemen terugkomen. Vorig
jaar leek de onrust opnieuw de kop op
te steken toen Aus der Fünten en Fi
scher in een brief aan het Nederlandse
volk spijt betuigden en om vergeving
vroegen. Dat gebeurde juist in de pe
riode dat een soortgelijke discussie
liep over vrijlating van de toen nog eni
ge gevangene in de Berlijnse gevange
nis van Spandau, Rudolf Hess. Maar
de Haagse politiek hield zich stil.
De vraag of op enig moment tot vrij
lating van deze Twee van Breda
(of één van beiden) kan worden
besloten is in een politieke cirkelgang
blijven steken. Van Agt huldigde des
tijds als opvatting: 'detentie in het
zicht van de dood is een grens die niet
mag worden overschreden'. Met ande
re woorden: wanneer het levenseinde
nadert behoren (ook) deze in de gevan
genis verblijvende oorlogsmisdadi
gers te worden vrijgelaten. Alleen heb
ben we hier te maken met een om
schrijving, die altijd vaag is gebleven,
nooit in het politieke debat is uitge
praat. De gang van zaken rondom
twee andere tot levenslang veroordeel
de oorlogsmisdadigers, Lages en
Kotalla, heeft wat dat betreft ook
geen consequente lijn te zien gegeven:
de eerste werd in 1966 om gezond
heidsredenen vrijgelaten, de tweede
overleed in 1979 in gevangenschap.
Het probleem met de Twee van Breda
is dat iedere poging om verandering te
brengen-in de straf levenslang, waar
toe zij zijn veroordeeld, zo'n heftigheid
aan emoties in de samenleving veroor
zaakt dat overwegingen van humani
teit en rechtshandhaving het daar
steeds tegen hebben afgelegd. Zolang
er in Nederland met discussies over
oorlogsmisdadigers van dit slag bij
duizenden nabestaanden van oorlogs
slachtoffers wonden worden opengere
ten, zal dat zo blijven. Het nu aange
kondigde onderzoek mag daarom
geen voedingsbodem worden voor een
nieuwe, onverkwikkelijke verwarring
als in 1972. De grens van de tenuitvoer
legging van de straf aan beiden be
hoort daar te liggen, waar ze accepta
bel is.
vdM
(Van onze correspondent)
BRUSSEL - Belgen blijken helemaal
niet zulke harde werkers als de offi
ciële statistieken ons willen doen ge
loven. Volgens die cijfers werkt de ge
middelde Belg 1762 uur per jaar (iets
minder dan 34 uur per week), maar uit
een recent onderzoek blijkt dat de
Belgische werknemers in feite niet
meer dan 1520 uur 'maken'.
Dat is 100 uur minder dan in Neder
land, 300 uur minder dan in de VS en
600 uur minder dan de Japanse werk
nemers werken. Het 'spijbelen' van het
werk loopt bij onze zuiderburen de
spuigaten uit. De gemiddelde handar
beider verzuimt jaarlijks 120 uur en de
kantoorbediende 83 uur, dus ander
half tot twee uur per week.
Dat blijkt uit een onderzoek van de
universiteit van Luik, waarbij steek
proeven werden gedaan in tal van sec
toren van het Belgische bedrijfsleven.
De gemiddelde werkduur blijkt 200
uur te liggen beneden de officiële cij
fers.
O O
Stenevate 2
Heinkenszand
01106-1482
vrijdagavond
koopavond
