I Internationale kunst op Neeltje Jans Plankzeilen op de Grevelingen langs de Zeeuwse randmeren PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT AANTAL TRANSACTIES LAGER PAGINA 13 Opluistering NIEUWEGEIN/VLISSINGEN De prijzen van koopwoningen zijn in Zeeland ten opzichte van het vorig jaar met zeven pro cent gestegen. Dat is meer dan het landelijk gemiddelde dat vier procent bedraagt. Een huis in Zeeland kost nu gemiddeld f 148.700 tegen 138.900 een jaar geleden. Landelijk ligt de gemiddelde verkoopprijs nu op gemiddeld 159.600 tegen f 153.400 een jaar geleden. Dat komt neer op vier procent. \I1L Excuus Niets Museumkoffertje Vis f VRIJDAG 22 JULI 1988 ZEELAND' NEELTJE JANS Op Neeltje Jans wapperen volgende maand de vlaggen van vijftig interna tionale kunstenaars. Het voormalige werkei- land, halverwege de Oosterschelde-storm- vloedkering, is de eerste 'etappeplaats' van het vlaggenproject 'Gran Pavese', dat drie jaar lang rond de wereld zal reizen. Toonaangevende beeldend kunstenaars uit tien landen doen er aan mee. Minister drs N. Smit- Kroes verricht 23 augustus de openingshande ling. Neeltje Jans beleeft dan de 'wereldpremie- re' van wat geafficheerd wordt als 'het grootste grafiekproject in de geschiedenis van de beel dende kunst'. De openluchtexpositie van de vijftig vlaggen blijft twee weken lang op het voormalige werkei- land staan. Het Museum voor Moderne Kunst in Antwerpen en de stad Frankfurt zijn de volgende pleisterplaatsen die worden aangedaan. 'Gran Pavese' is bedacht door twee Rotterdamse orga nisatoren van tentoonstellingen, de oud-Zeeuw Peter van Beveren en Thérèse Legierse. Ze heb ben er speciaal een stichting voor opgericht die samenwerkt met het Haags adviesbureau voor public relations Winkelman Van Hessen. Tot de vijftig kunstenaars die elk een vlag heb ben ontworpen, behoren kopstukken als Robert Longo, Keith Haring, John Armleder, Barbara Bloom, Vito Acconci, Alighiero E. Boetti, Jean- Marc Bustamante, Hanne Darboven, Nicola De Maria, Bruce Mclean, Narcisse Tordoir en Ben Vautier. De Nederlandse inbreng komt van Mari na Abramovic/Ulay, Bidet, J. C. J. van der Hey- den, Rob Scholte, Ad Schouten, Han Schuil, Rein Vegt, Peer Veneman en (uit Zeeland) Mari- nus Boezem. Gran Pavese is volgens het ministerie van ver keer en waterstaat bedoeld als bijdrage aan de opluistering van de gebouwde omgeving en als een poging moderne kunst op straat te brengen. Sponsors uit het bedrijfsleven hebben het pro ject financieel haalbaar gemaakt. Verder wor den van elke ontworpen vlag tien exemplaren te koop aangeboden. In het najaar verschijnt een boek over het pro ject. De vlaggen zijn gemaakt door twee gespe cialiseerde bedrijven te Dokkum en Amsterdam, onder supervisie van de Noord-Hollandse zeef drukker Zeger Reijers. De opdracht aan de deelnemende kunstenaars luidde kort en bondig: ontwerp een vlag van twee bij drie meter. Volgens mede-initiatiefne mer Peter van Beveren heeft dat bij de één tot een traditionele benadering van het verschijnsel vlag geleid, bij de ander tot nieuwe invalshoeken met soms verrassende resultaten. Zo'n zeventig procent van de deelnemende kunstenaars komt uit het 'bekende internationale museale circuit'. Voor het overige gaat het om 'jongeren waarvan wij de verwachting hadden dat ze tot goede re sultaten zouden komen'. Koophuizen in Zeeland 7% duurder X Dat valt af te leiden uit per regio uitge splitste gegevens van de Nederlandse Vereniging van Makelaars in onroe rend goed, NVM. Deze organisatie pre senteerde donderdag op het hoofdkan toor in Nieuwegein het jaarverslag ever 1987. Het aantal transacties liep in Zeeland met zeven procent terug. Het landelijk gemiddelde geeft een stijging aan van vijf procent. Dat bete rent dat er in deze provincie minder huizen zijn verkocht tegen een wat ho gere prijs dan vorig jaar. Volgens de NVM is er in Zeeland spra- ce van een vertraging in de prijseffec- £n. Landelijk was de hogere prijsstij ging al eerder waar te nemen. Het be- ;rof daarbij een inhaaleffect van de ja- en 1982,1983,1984 toen er sprake was an het inzakken van de prijzen, 'hans is dat inhaaleffect ook in Zee and terug te vinden evenals in Lim- urg. Uit gegevens over het eerste half jaar tan 1988 valt te concluderen dat Zee- |jand met min zeven procent afwijkt van het landelijk prijsniveau. „Je leunt zeggen dat de prijzen in Zeeland feeven procent goedkoper zijn dan het landelijk gemiddelde", zo zei hoofd pu- plic relations Th. Stoffer, die er wel de kanttekening bij maakte, dat deze cij fers op dit moment moeilijk te inter preteren zijn omdat pas op langere ter- nijn de effecten van de prijzen zijn te :ien. In noordelijk provincies als Fries land en Groningen is het prijsniveau $5 procent lager dan het landelijk ge- niddelde. De provincie Utrecht ligt op blus twaalf procent en de Flevopolder Itaat op min tien. Dat geeft aan dat Soms, wanneer wij weer eens te laat in de auto zijn gestapt om nog tijdig op een plaats des afspraaks te kunnen arrive ren, denken wij jaloers aan col lega's wier werkterrein in de binnenstad van Goes is gesi tueerd. Daar namelijk bezorgen im mer bezette parkeerplaatsen de laatkomer een snel geac cepteerd excuus. „Ik kon mijn auto weer eens niet kwijt", luidt in Goes de toverformule waarmee men elke vorm van irritatie bij een wachtend ge zelschap kan doen omslaan in medelijden. Gemeentebestuurders in Goes zijn met dergelijke excuses zo vertrouwd dat ze dit soort smoezen ook buiten de ge meentegrenzen zijn gaan han teren. Wij ontdekten dat onlangs tij dens een bijeenkomst in het stadhuis te Middelburg, waar bestuurders van grote Zeeuw se gemeenten bijeen waren voor het behartigen van geza menlijke belangen. Het aanvangstijdstip van de bewuste vergadering was al gauw zo'n kwartier verstreken toen de delegatie uit Goes met gehaaste pas de plaats van sa menkomst betrad. Maar de me dedeling van de delegatielei der dat het parkeerprobleem hem parten had gespeeld ont moette deze keer slechts strak ke gezichten. Want er mogeü dan dagen zijn waarop ook in Middelburg el ke parkeerplaats bezet is, deze keer was het plein voor het stadhuis zo goed als leeg. Nederland sterk verdeeld is in procen tuele afwijkingen. Het aantal keuze-mogelijkheden per transactie ligt in Nederland gemid deld op 1 op 6. Dat betekent dat ie mand die een huis zoekt gemiddeld uit zes woningen kan kiezen. In Zee land ligt dat op negen woningen. Utrecht heeft de krapste markt: daar is de keuze 1 op 4. Het gaat daarbij om alle typen woningen bij elkaar, dure en minder dure woningen, meer- en eengezinswoningen. De Nederlandse Vereniging van Make laars in onroerende goederen stelt dat woningen in de prijsklasse van twee tot drie ton gretig aftrek vinden. De grote vraag naar huizen in deze prijs klasse is af te leiden uit een aanzienlij ke stijging van het aantal verkopen. Via NVM-makelaars worden sinds juli vorig jaar in deze categorie 14 procent meer huizen verkocht. Ook de tijd dat een huis te koop staat liep door de toe nemende vraag de afgelopen twaalf maanden terug. Landelijk bedraagt die teruggang in te koop staan gemid deld 114 dagen tegen 134 dagen vorig jaar. Volgens voorzitter Sinke van de afdeling Zeeland van de NVM ligt dat cijfer in de provincie Zeeland iets ho ger. „Wij doen er iets langer over". De makelaars vinden dat er meer hui zen in de prijsklasse van twee tot drie ton moeten worden gebouwd. Dat komt overeen met de ideeën van staatssecretaris Heerma van VROM. In een voorstel aan de Tweede Kamer pleit de staatssecretaris voor een ge deeltelijke ontkoppeling van de ge subsidieerde en ongesubsidieerde wo ningbouw. De NVM pleit voor een vol ledige ontkoppeling, omdat dan beter op de regionale woningmarktbehoef ten kan worden ingespeeld. De NVM gaat er dan ook vanuit, dat de Tweede Kamer instemt met het voorstel van Heerma en vertrouwt erop dat de lage- S lot zie pagina 17 kolom 7 Even het surfpak aanhijsen en dan snel met je plank het water op.... BROUWERSDAM - Brouwersdam, Noordzeeen Grevelingen. Toe gangspoort van de randstad naar de Zeeuwse eilanden. Na de afslui ting van de zee-arm in 1965 maag delijk gebied. Onbegrensd nie mandsland tussen Schouwen en Goeree. De Grevelingen. Schoonste sop van Europa Enorm zoutwater- meer. Maar al jaren bepaald geen niemandsland meer. Rust rond de platen en in de na tuurgebieden. Volop actie langs de oevers. Legioen damrecreanten. Rondvaarten en sportvissen. Maar vèr in de meerderheid: surfers. Een vloot van wel vijf- of zeshonderd planken met bonte vanen, daar waar óók meeuwen en aalschol vers stijgen. De Grevelingen plooit zich. Rust aan de einder. Bosstroken rond Kabbelaarsbank. Surfïnstructeur Uwe Lendrusch: „Een unieke om geving om te surfen. Want waar vind je nog de rust van een meer als de Grevelingen voor beginners en direct nabij tevens de Noordzee voor de ervaren surfer Sandrine Allier (13) uit Grenoble hijst zich met ritmische bewegin gen in een nauwsluitend plankzeil- pak. Steuerbord. Backbord. Ge- fahrenstelle. De instructiebaai van Uwe is niet dieper dan zo'n tachtig centimeter. „Ideaal dus om voor het eerst met je eigen plank het wa ter op te gaan". Volgens de met een instructiebus, theorielessen en video professio neel op de kennelijke behoefte aan surf-les inspelende Uwe Lendusch is windsurfing een geweldige en al tijd weer boeiende vorm van water sport. „Steeds ontdek je weer nieu we manoeuvres. En het is een leuke sport onder vrijwel alle weersom standigheden, uitgezonderd mist. Kun je nagaan: windkracht zes tot acht is ideaal. Ook regen deert een surfer niet. Kom hier maar eens kij ken in het voor- of naseizoen. En deze slechte zomer natuurlijk. Want met dit weer wordt er weinig gezwommen. Maar het wemelt hier van de planken op het water. En het is ook een mooie familiesport. Pa en de kindertjes op de plank. En ma achter 't scherm op de kant". Een makkelijke start op de Greve- lingenbaai. Golfrijden in de bran ding van de Noordzee. De zilte Delta-arm versluiert lang zamerhand. Alweer een sombere dag. Ook voor plankzeilers. Want de wind valt weg, zelfs naar minder dan kracht één. En daar kan zelfs een beginneling weinig mee begin nen. „Maar het mag best eens een keertje stil zijn na al dat ruwe zij het ideale surfweer" zegt Uwe Len drusch. Het gaat vast en zeker wel weer waaien". MIDDELBURG - Rijkswaterstaat verwacht dat binnenkort rond de ver zoete randmeren in Oost-Zeeland een muggenplaag optreedt. Het gaat om muggen van een niet-stekende soort, pluim- of vedermuggen genaamd. Over de grootte van de plaag en het precieze tijdstip waarop de muggen uitzwermen, kan rijkswaterstaat, di rectie Zeeland, geen voorspellingen doen. De omvang van de overlast is sterk af hankelijk van het weer: wind en warm te bepalen het moment waarop de die ren in het Krammer/Volkerak en Zoommeer uit de poppen komen en uitvliegen. Drs W. Iedema (integraal waterbeheer, hoofd biologie) rekent er op dat de wolken muggen eind juli/be gin augustus de kop opsteken. Al eerder dit jaar (april/mei) zorgden de muggen ze behoren tot de familie van de chironomiden voor veel hin-' der langs de nieuwe randmeren, die in 1987 ontstonden in het kader van het Deltaplan. De dieren zetten zich over al op vast. Het zicht van automobilis ten verduisterde; fietsers en wande laars konden zich nauwelijks meer voortbewegen zonder muggen te nut tigen. De plaag was erger dan rijkswa terstaat had aangenomen. Iedema: „Dat er veel muggen zouden zijn had den we verwacht, maar niet in zulke grote aantallen". Hij wijt dat aan warm en windstil weer; een ideale si tuatie voor de insecten. Drs Iedema erkent dat er sprake was van een uitermate lastige toestand. „Als je er rondliep, kropen de muggen overal in: oren, neus, mond, en derge lijke". Hij wijst erop dat na de afslui ting van de Zuiderzee in 1932, langs het IJsselmeer vergelijkbare muggenpla gen zijn opgetreden. Ook vandaag-de- dag is dat, met name rondom Harder wijk, nog steeds het geval. Daar zijn de mensen er inmiddels aan gewend. In Zeeland is dat niet het geval. Erbij komt dat bij de vorming van andere Deltawateren, als Veerse Meer, Ha ringvliet en Grevelingen, geen plagen voorkwamen. De omstandigheden wa ren (en zijn) daar voor de muggen on gunstiger dan in KrammerIV olkerak en Zoommeer. De dieren houden niet van zout water, stroming en vervuilde bodems. Overigens heeft rijkswater staat na de plaag in het voorjaar geen schadeclaims ontvangen. „Ik heb ook niet gehoord dat er ergens schade is opgetreden", aldus Iedema. Prominenten fietsen voor musea GOES - Oud wereldkampioen Jan Jansen, ande re wielervedetten van weleer en politici gaan zaterdag 6 augustus op de pedalen voor de Zeeuwse musea, die in het kader van het natio naal museumjaar de gehele maand augustus 'in de schijnwerpers' staan. In de landelijke mani festatie, die wordt gecoördineerd door het sa menwerkingsverband Stichting Nederland Mu- seumland 1988, krijgt elke provincie één maand speciale aandacht. Het selecte gezelschap gele genheidsrenners luidt deze actiemaand in met een tocht van 245 kilometer langs bijna alle Zeeuwse musea. Gedeputeerde G. de Vries-Hommes lost even na achten het startschot bij het Museum voor Zuid en Noord-Beveland in Goes, dat fungeert als ver trekpunt en finish. Aan de meet verschijnen naast Jan Jansen ook oud-wereldkampioene Ke- tie van Oostenhagen, de vroegere wielerster Jo de Roo, het WD-kamerlid A. J. te Veldhuis, het PPR-statenlid C. van Waterschoot en Michiel Raas, een oudere broer van Jan Raas. Verder fietsen enkele leden van de ren- en tourclub Theo Middelkamp mee, onder wie de twee veteranen J. Fliers (69) uit Vlissingen en J. Zembsch(68)uit Middelburg. De tourclub, provinciaal museumconsulent drs W. H. P. Scholten en de Vereniging Federatie van Zeeuwse Musea en Oudheidskamers hebben het wielerspektakel op touw gezet. De route ziet er als volgt uit: Goes, Hulst, Axel, IJzendijke, Aar denburg, Heille, Sluis, Vlissingen, Middelburg (fourageplaats), Arnemuiden, Veere, Oostkapel- le, Brouwershaven (fourageplaats), Dreischor, Bruinisse, Zierikzee, Goes. De tocht duurt naar schatting twaalf uur. De 38 coureurs moeten zich in deze Tour de Zee- lande aan een strak schema houden. Ze krijgen in elke museumplaats slechts vijf minuten pau ze. De renners zijn herkenbaar aan een blauwe trui met het logo 'Zeeland Museumland', die ze als dank voor hun inspanning mogen behouden. In de 'slipstream' van het peloton volgt een kara vaan met een materiaalwagen, een volgwagen en een VIP-bus. Bij elk halte wordt de bus beplakt met een plastic schakel waarop de naam van het museum is aangebracht, zodat naarmate de rit vordert een fietsketting ontstaat. De verschillende musea zorgen 6 augustus in hun plaats voor publiekstrekkers. Zo valt in Mid delburg op het Abdijplein de privécollectie rij wielen van burgemeester Chr. G. J. Rutten te be wonderen, terwijl in Vlissingen een jazzband de aandacht moet trekken. Bovendien is elk mu seum die dag gratis of tegen gereduceerd tarief toegankelijk. Terwijl de équipe IJzendijke nadert, begint in het Museum voor Zuid- en Noord-Beveland in Goes om 11 uur een officieel openingsprogram ma, waarbij het provinciebestuur als gastheer optreedt. Na een welkomstwoord door K. Eijke- lenboom, projectleider Nederland Museumland 1988, draagt een vertegenwoordiger van de pro vincie Friesland het zogeheten Museumkoffer tje over aan cultuurgedeputeerde De Vries- Hommes. Dit doorzichtige koffertje bevat het tot nu toe gebruikte pictogram, een symbool dat de musea als officiële bewegwijzering willen instellen. Kamerlid en voorzitter drs M. Beinema van de Stichting Nederland Museumland zal tijdens de bijeenkomst diploma's uitreiken aan museum medewerkers, die geslaagd zijn voor de cursus 'Omgaan met publiek'. Drs W. Scholten, tijdelijk provinciaal museum consulent, licht vervolgens de activiteiten van Zeeland-museumland toe en de Groningse win naars van een museumarrangement krijgen hun prijzen uitgereikt. Het geheel wordt muzikaal omlijst door de muziekgroep Sint Juttemis die de speciaal ggecomponeerde Museumsuite ten gehore brengt. Via de collectieve expositie Zeeuwse Musea Ten toongesteld (na Zierikzee nu te bezichtigen in de Zeeuwse Bibliotheek in Middelburg, later nog in Oostburg) en de kleurrijke folder Musea in Zee land hebben de dertig musea zich al op breder niveau gepresenteerd. Volgens provinciaal mu seumconsulent Scholten heeft de overzichtsten toonstelling, die van 10 juni tot 2 juli in de Zierik- zeese Nieuwe Kerk was ingericht, 200 tot 250 be zoekers per dag getrokken. Hij vindt dat een suc ces. De Stichting Nederland Museumland 1988 is ontstaan op initiatief van de Nederlandse Mu seumvereniging, het Nederlands Bureau voor Toerisme, de stichting Museumjaarkaart en het Landelijk Contact van Museumconsulenten. In de actie werken 552 musea mee om de Neder landse musea in binnen- en buitenland meer on der de aandacht te brengen. Rijkswaterstaat heeft uitvoerig on derzocht (er is ook advies gevraagd aan het ministerie van milieu, afde ling bestrijding dierplagen) wat er te gen het uitzwermen van de muggen te doen is. Het antwoord is kort: niets. „Het beste is een beheer van actief niets doen", stelt drs Iedema. „Zorgen voor het zo constant mogelijk houden van de omstandigheden in de randme ren, zodat er zo snel mogelijk een even wicht ontstaat. We gaan ervan uit dat de aantallen muggen afnemen, naar mate dat evenwicht is bereikt". Hij vindt dat de mensen moeten aanvaar den dat de muggen er enkele weken per jaar zijn. Verkeersdeelnemers moeten hun snelheid er maar aan aan passen. Iedema zegt dat de muggen niet ver landinwaarts komen (ze heb ben water nodig om eieren te leggen). De bioloog ziet ook een voordeel voor de natuur: dieren als zwaluwen en vleermuizen varen wel bij de aanwe zigheid van veel insecten. Er zijn verschillende mogelijkheden bekeken om de plagen de kop in te drukken. Zorgen voor stroming op de meren is technisch niet mogelijk. De spuisluizen bij het Volkerak en Bath hebben onvoldoende capaciteit. Bo vendien is stroming ongewenst omdat dan teveel vervuild water uit het Hol- landsch Diep moet worden ingelaten. Het gebruiken van bestrijdingsmidde len is ongewenst. Dan wordt het hele meer met gif besmeurd en de vraag is of de larven verdwijnen. Het opnieuw zout maken van de randmeren is tech nisch haalbaar. De minister van Ver keer en Waterstaat heeft echter beslist dat de meren zoet moeten zijn. De wielerploeg fourageert 's middags bij museum De Vergulde Gafnaal in Brouwershaven. Een veel gehoorde mogelijkheid is het uitzetten van vis, die de larven opeet. Drs Iedema vertelt dat er dan giganti sche hoeveelheden vis vooral kar per en brasem nodig zijn om enig resultaat te bereiken. Rijkswater staat is gestopt met berekeningen over de aantallen. De vissen die larven eten zijn trouwens omwoelers van bodems. Daardoor ko men fosfaten vrij en die veroorzaken uitbundige algengroei in het water. Zodoende ontstaat een 'vergroening', '(Slot zie pagina 17 kolom 3)

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1988 | | pagina 21