AA
Schijnwerpers
op John Cage
pi re Straits besluiten
met Eric Clapton
'Freedom at Seventy'
NMB OBLIGATIE FONDS. VOOR
000 Deze vnjstetiing va„ HETZELFDE GELD MEER RENDEMENT.
féstivaL
nieuwe
MUZIEK
13 EN 14 JUNI IN ROTTERDAM
PZC/ kunst/cultuur
Marquee-club
Spontaan
Invalshoeken
kracht als u door bijvoorbeeld een spaartegoed reeds profi
teert van de fiscale rentevrijstelling. En dat kan u flink sche
len in de netto-opbrengst.
UW FONDSAANDELEN ZIIN ALTITD TE VERZIL
VEREN. Wanneer u uw belegde geld weer vrij wilt
maken, dan is er geen enkele belemmering. Uw fondsaandeel
is op elk moment verhandelbaar.
U ziet: beleggen in het NMB Obligatie Fonds is
bijzonder aantrekkelijk. De winstmogelijkheden zijn
interessant, de risico's beperkt en u bent volledig vrij in uw
handelen. Gedurende de inschrijvingsperiode, die loopt
t/m 14 juni a.s., kunt u vrij van kosten en provisies deel
nemen in het NMB Obligatie Fonds.
Meer informatie? Bij elk NMB kantoor ligt een
uitgebreide prospectus voor u klaar. En de beleggingsexpert
geeft u graag nadere infor- yiiQQiiy|/
matie. Gewoon een kwestie Ni?iD B/AIM iV
van even binnenlopen. DE |fMB DENKT MET U MEE.
FISCAAL AANTREKKELIJK. Momen- -
tot een bedrag van maximaal
Stel, u wilt wel eens meer van uw
geld maken. U wilt uw geld
actiever beheren, om een hogere
opbrengst te bereiken.
Daarbij wilt u ook profiteren van
diverse fiscale tegemoetkomingen.
Als u dit allemaal wilt, dan komt u met uw
geld al gauw op de beurs terecht.
Maar wat u persé niet wilt, zijn dé daarbij horen
de zorgen. U wilt niet (of kunt niet) dag en nacht met uw
financiële belangen bezig zijn. Bovendien wilt u de risico's
die een particuliere belegger loopt, liever vermijden.
Wanneer u 't hiermee eens bent, moet u (net als
meneer hierboven) toch eens denken aan het NMB Obligatie
Fonds.
ACTIEVE BELEGGING IN EERSTE KLAS OBLIGA
TIES. Het NMB Obligatie Fonds voert een actief beleggings
beleid. Er wordt belegd in obligaties die uitgegeven
worden door overheidsinstanties en door stabiele, eerste klas
ondernemingen.
In Nederland, maar ook daarbuiten. Met behulp
van de modernste technieken en hulpmiddelen. Zo wor
den er resultaten geboekt, die voor particuliere beleggers
nauwelijks haalbaar zijn.
Want juist bij obligatiebeleggingen krijgt u zó
een maximum aan rendement bij een minimum aan risico's.
belasting blijft overigens ook van
i
Wagemans-dag
V
0QNDERDAG9 JUNI 1988
Pink Floyd is een begrip. Al 22 jaar.
Voor een generatie van veertigers is de
naam van deze Engelse groep onver
brekelijk verbonden met de psychede
lische jaren zestig. Een wat jongere ge
neratie associeert Pink Floyd met 'The
Dark Side of the Moon'. En de aller
jongste fans? Voor hen begint het ver
haal in 1980 met de videoclip "Another
Brick in the Wall" en de gelijknamige
film. Op maandag 13 en dinsdag 14 ju
ni geeft Pink Floyd twee concerten in
het Feijenoord Stadion in Rotterdam.
Pink Floyd, de naam
alleen doet wonderen
Door Max Palfenier)
ink Floyd was voor velen het mu
zikale gezicht van de tweede helft
de jaren zestig. Ze was de Engelse
nhanger van Amerikaanse bands
als Jefferson Airplane, Grateful Dead
en Love. De singles 'Arnold Layne' en
K;e| Emily Play', de eerste Floyd-el-
Lee 'The Piper at the gates of Dawn',
het blijven klassiekers. In die 'swin-
lelde' jaren zestig werd de basis ge
legd voor de Floyd zoals die later furo
re raakte. Het visuele spektakel, het
luadrofonische live-geluid, de breed
litgesponnen instrumentatie, het
Keept was in aanleg al aanwezig,
lik Floyd is tegenwoordig een insti-
Ht, een handelsmerk dat groter is
lat de som van zijn afzonderlijke de
lg. Want hoeveel van de 90.000 men-
i die de Rotterdamse Kuip zullen
[oeken, weten dat Roger Waters er
af 1983 al niet meer bij is, dat Pink
|yd officieel eigenlijk alleen nog uit
ger en gitarist David Gilmour en
er Nick Mason bestaat, en dat
ltsenist Rick Wright, die negen jaar
lieden de Floyd verliet, net als ande
re (huurlingen op contractbasis voor
ie toer is aangenomen? Het is ook
belangrijk. Gilmour, Mason en
.ght, zij vinden het wel goed zo. Ze
nen rustig op straat lopen zonder
kend te worden. Ze hoeven geen
;les meer uit te brengen of inter
's te geven, hun beeltenis komt
meer op platenhoezen voor en
s Roger Waters is er, ondanks juri-
ihe pogingen daartoe, niet in ge-
)gd de groep van het leven te bero-
Pink Floyd, de naam alleen doet
ideren.
1965 formeerden twee studenten
iwkunde, Roger Waters en Nick
son met een paar vrienden de groep
ma 6. Met organist en mede-stu-
it Rick Wright erbij noemden ze
later The T-Set, The Megadeathts
The Abdabs. Ze speelden rhythm
1 blues, maar zoals zo vele bandjes
tonden ze slechts kort. Waters
eg toen Syd Barrett bij de groep,
jongen die hij nog kende van zijn
ooltijd in Cambridge en die in Lon-
i de kunstacademie bezocht. Syd,
helemaal opging in 'Stones, mys-
sex en drugs', kwam ook weldra
de naam Pink Floyd (Sound) aan-
-till II 11
Vr.: lAGGD ië UV?!--U DU
De huidige kern van Pink Floyd. Vlnr: Mason, Gilmour en Wright.
zetten. Het was een samenvoeging van
de namen van twee van zijn favoriete
blueszangers, Pink Anderson en Floyd
Council. Ondanks het feit dat de groep
nummers van de Stones en Chuck Ber
ry speelde, kwam ze al snel in de „un-
derground"-scene terecht.
Halverwege de jaren zestig was Lon
den in een rap tempo het psychedeli
sche centrum van Europa aan het
worden, waar hippies, bodypainters
en bewustzijnsverruimende midde
len snel ingeburgerd raakten. In de
bekende Marquee-club in Soho werd
elke zondagmiddag "de Spontanuous
Undergroud" gehouden, meetings
waar een bonte verzameling van
Lits Jumeaux uit Yerseke en de
iles Browning Band uit Vlissin-
;en treden vrijdag op in De Piek in
issingen. Het concert begint om
2.00 uur.
its Jumeaux is een groep die funky
op brengt en voornamelijk covers
p het repertoire heeft staan. De Mi-
Bes Browning Band speelt een ver
scheidenheid aan stijlen, door de
groep zelf samengevat onder de
noemer 'bluesy funk-rock'.
{9 Bar American in Middelburg
heeft vrijdag weer de wekelijkse
trash-avond. Dan treden de Temeu-
zense formatie Lycantrope en de
Rotterdamse formatie Silenxe op.
fce optredens beginnen om 20.30
§iur.
Sen dag later zijn beide groepen te
!ien in jongerencentrum Jamasj in
rerneuzen. Het dubbelconcert van
;aterdag betekent de afsluiting van
iet concertseizoen. Hier begint het
ierste optreden omstreeks 22.00
ïur.
De formatie Jack Of Hearts
treedt zaterdag bij wijze van afslui
ting van de Binnenstadsfeesten in
Goes op in jongerencentrum 't
Beest. De groep speelt rock roll
in een stijl die doet denken aan Da
ve Edmunds en Fabulous Thunder-
birds en brengt, naast eigen werk,
nummers ten gehore van Eddie
Cochran, The Who en J. Geils Band.
Het voorprogramma wordt ver
zorgd door de Goese band Spunky
Spirit. Het concert begint om 22.00
uur.
Zaterdagavond nu eens geen
hard-rock of heavy-me tal in de Ima
ge Club in Terneuzen, maar onver
valste blues. Daarvoor is de Harry
Muskee Gang verantwoordelijk.
Muskee, ooit de grote man achter
Cuby and the Blizzards, heeft tij
dens recente concerten laten zien
weer helemaal terug te zijn. De
Gang bestaat verder uit Gino Jan
sen (bas), Hannes Langkamp
(drums), David Gardeur (toetsen)
en Erwin Java (gitaar).
Het voorprogramma wordt zater
dag verzorgd door Fat Freddy's
Freak Federation, een band, gefor
meerd rond multi-artiest Herman
Broek. Het concert begint om 21.00
uur.
\Pr- Harry Muskee Gang
clowns, beeldhouwers, jazz- en pop
muzikanten, klassieke orkestjes,
dichters en zelfs politici hun eigen ge
maskerde bal opvoerden. Hoe gekker,
hoe beter. Pink Floyd speelde half uur
durende uitvoeringen van r&b-num-
mers als "Louis Louie" en "Roadrun-
ner" voor een publiek dat door de acid
en de pregnante flikkering van licht
en filmbeelden binnen de kortste tijd
zo stoned als een garnaal geraakte.
Geleidelijk aan geraakte The Pink
Floyd ook muzikaal in andere sferen.
Volgens Roger Waters was de groep
uitgekeken op de rhythm and blues,
maar was het vooral aan Syd Barrett
te danken dat er steeds meer nieuwe
nummers op het repertoire kwamen te
staan. Hoewel menigeen toen aannam
dat de muziek van Pink Floyd sterk
beïnvloed was door Amerikaanse
groepen als Moby Grape, Sopwith Ca
mel en Love of Doors, was daar volgens
de Floyd-muzikanten geen sprake
van. „Wij kenden die bands helemaal
niet, wij luisterden niet naar Love, wij
luisterden naar Cream, Who en Hen-
drix".
De faam van The Pink Floyd verbreid
de zich gaandeweg net zo snel als de
underground-beweging. Bekend is
hun optreden in oktober 1966 in The
Roundhouse, een leegstaande remise
van de Britse spoorwegen. Voor velen
was het optreden daar van Pink Floyd
de eerste keer dat zij een 'echte' licht
show meemaakten. De pulserende
kleurgezwellen die alles en iedereen in
de ruimte te pakken kregen, gecombi
neerd met het geluid dat door de zoge
noemde 'azimuth co-ordinator' (een
prototype van een balansregeling) van
alle kanten op de mensen afkwam, lie
ten een overweldigende indruk op de
aanwezigen achter. Dit soort multi-
media-projecten werd later voortgezet
tijdens de zogenoemde UFO-avonden
waar de 'underground' van Londen
een keer in de week haar bijeenkom
sten hield.
Dat Pink Floyd in die beginjaren zo
veel aandacht trok had alles te maken
met het feit dat er nauwelijks groepen
bestonden die nummers maakten die
langer duurden dan drie minuten. De
licht- en diashow, de films, de lange im
provisaties, het gefreak, het was nieuw
en gewaagd.
De Pink Floyd-leden vinden die hen
later toegemeten importantie zelf al
lemaal nogal overdreven. Drummer
Nick Mason: „Er was absoluut geen
vastomlijnd concept. Alles ging vol
komen spontaan, we begonnen en za
gen wel waar we eindigden. Het ge
beurde gewoon en ik denk dat door de
drugs weinigen daarvan nog getuige
nis kunnen afleggen".
„We zagen ons echter helemaal niet als
de eerste Britse psychedelische under
ground band. We werden gewoon geas
socieerd met een club als UFO, en met
de happenings die daar plaats hadden,
meer niet". In weerwil van de vele ver
halen uit die tijd gebruikte driekwart
van Pink Floyd absoluut geen drugs.
Alleen Syd Barrett ging steeds vaker
door het lint. Barrett was in zijn eentje
verantwoordelijk geweest voor bijna
alle composities op de eerste, in 1967
uitgebrachte elpee The Piper at the
Gates of Dawn. Maar Syd Barrett
bleek door zijn drugs-misbruik steeds
moeilijker te handhaven en begin 1968
was voor de overige leden de maat vol.
David Gilmour, een oude kennis van
de groep die Barrett zelfs nog de eerste
beginselen van het gitaarspel had bij
gebracht, kwam de groep versterken.
Eerst nog als vijfde lid, later, toen Bar
rett alsmaar paranoïder werd, als
diens officiële vervanger.
De in juni van 1968 uitgebrachte twee
de elpee 'A Saucerful of Secrets' werd
het keerpunt. Roger Waters: „De elpee
was het eerste dat we deden zonder
Syd waarvan we het idee hadden dat
het goed was. En dat gaf vertrouwen".
En hoewel Barrett nog een compositie
had aangedragen ('Jugband Blues') en
op twee verdere songs te horen is ('Cor
poral Clegg' en 'Remember A Day') is
A Saucerful of Secrets ook muzikaal
een nieuw begin. De instrumentatie is
niet zo puntig meer, minder pop. De
nummers zijn langer, de muziek is ab
stracter, meer ruimtelijk geworden.
Uit 'Ummagumma', 'Atom Heart Mot
her' en eigenlijk uit alle albums die nog
zullen volgen, blijkt dat Pink Floyd in
1968 haar definitieve concept heeft ge
vonden.
Ruim twee jaar heeft het eigenzinnige
talent Syd Barrett deel uitgemaakt
van Pink Floyd, maar die tijd was ge
noeg om bij leven al tot een legende uit
te groeien. Vanaf de eerste single 'Ar
nold Layne' tot aan de aandoenlijke
eenvoud van zijn solo-werk, het was
kort maar hevig. Zijn geest blijft ech
ter rondwaren. Niet alleen bestond er
lange tijd een Syd Barrett Apprecia
tion Society, ook voor veel muzikan
ten is de naam Barrett nog heilig. Zo
kwam vorig jaar de elpee 'Beyond the
Wildwood' uit, een plaat waarop enige
jonge Engelse groepen Syd Barrett-
songs vertolken.
En veelzeggend is tot slot ook de op
merking van Nick Mason. „Bijna twee
decennia spelen we nu zonder hem,
maar er gaat geen concert voorbij of er
wordt wel geschreeuwd: "Where's Syd
Barrett Waarna hij er minzaam aan
toevoegt dat er sinds 1983 nog nooit ie
mand om Roger Waters geroepen
heeft.
Het Kronos Quartet, opnieuw te gast in het festival Nieuwe Muziek 1988.
Het is er tenslotte toch van geko
men: een festival Nieuwe Mu
ziek rondom de Amerikaan John Ca
ge, leerling van Arnold Schönberg,
toepasser van diens reeksentech
niek, zoeker naar nieuw geluid, via
electrische apparaten en de voorbe
werkte piano, componist van de
stilte. In het begin van de jaren tach
tig speelde Nieuwe Muziek-mana-
ger A. van 't Veer al met het idee van
een Cage-muziekfestival. Het komt
er, een klein jaar na de dood van de
met Cage verwante Morton Feld-
man, tijdens het twaalfde festival,
tussen donderdag 16 juni en zater
dag 9 juli in Middelburg.
Het twaalfde festival wordt donder
dagmiddag rond 17 uur verbaal ge
opend door drs J. H. Knopper, voor
zitter van de commissie die Nieuwe
Muziek Zeeland enkele jaren gele
den heeft doorgeücht op verzoek van
de provincie en welke groep het pro
vinciaal bestuur nog adviseert over
zaken, de stichting betreffende. Dan
wordt ook de tentoonstelling ge
opend van werk van John M. Armle
der, Cage en opnieuw een reeks com
ponistenportretten door William
Verstraeten. Een 'instuif is het,
waarop Aki Takahashi als vriend
van Cage zijn ballet The Seasons uit
1947 speelt.
Het komende festival zet Cage van
uit verschillende invalshoeken in de
schijnwerpers. In de eerste plaats is
(Advertentie)
reedom at seventy', het concert
bij de zeventigste verjaardag
de gevangen zittende zwarte
jdafrikaanse verzetsstrijder Nel-
Mandela, heeft in elk geval één
assing in petto. Als de groep Dire
lits zaterdagavond in het Londen-
(embley-stadion de reeks van in-
iationale artiesten afsluit, bren-
de leden een wel heel speciale
mee: gitarist Eric Clapton. Bo-
jdien is het optreden van Dire
ats op zich al een bijzonderheid,
wel de groep nog balanceert op de
ïs tussen definitief stoppen en nog
'P maken, wil het legendarische
Jschap voor het Mandela-concert
instrumenten graag nog een keer
ftïi nerrlen- Als waardering voor
;este krijgt Dire Straits liefst een
Wie tijd om de dag af te sluiten. In de
hoop dat het eenmalige optreden met
Eric Clapton het publiek lang zal heu
gen.
'Freedom at seventy', dat naar schat
ting tien uur zal duren, wordt door Ver
onica rechtstreeks uitgezonden via ra
dio en televisie. Whoopie Goldberg en
Harry Belafonte presenteren het ge
heel. De televisie-uitzending op Neder
land 2 begint om 13.30 uur en duurt tot
00.10 uur. Via Radio 4 is 'Freedom at
seventy' al vanaf 12.00 uur te volgen.
Behalve Dire Straits en Eric Clapton
treden onder anderen op: Whitney
Houston, Simple Minds, George Mi
chael, The Eurithmics, UB 40, Phil Col
lins, Roberta Flack, The Bee Gees,
Chubby Checker, Nathalie Cole, Harry
Belafonte, Whoopi Goldberg, Bryan
Adams, Joe Cocker, Peter Gabriël, Ro
bert Palmer, Sade en Bill Wyman.
DEZE MENEER GAAT
IN OBLIGATIES.
er Cage, de componist: er worden on
geveer twintig van zijn ruim twee
honderd werken gespeeld. Dan is er
Cage, de pedagoog, de inleider: hij
discussieeert met mede-componis
ten, onder anderen met Xennakis, en
leidt een master-class, dagelijks tus
sen 27 juni en 2 juli. Voorts is er aan
dacht voor Cage als beeldend kun
stenaar: vanaf eind juni komt een
aantal van zijn prenten vanuit het
Stedelijk Museum uit Amsterdam
naar de Middelburgse Kloveniers
doelen. Tenslotte zijn er door het fes
tival heen de video's van en over Ca
ge (20, 21 en 22 juni en 4, 5, 6, 7 en 8
juli) en wordt er een keuze van zijn
favoriete films vertoond (zaterdag 9
juli).
Geen theaterprodukties van Cage in
het festival. Ad van 't Veer: „Er blij
ven nu eenmaal beperkingen be
staan. Er is voor het festival een bud
get van 250.000 gulden. Daarvan kun
je niet alles doen wat je wel zou wil
len. De financiën stellen grenzen,
maar daarnaast geldt ook: gezel
schappen, die de muziektheaterpro-
dukties van Cage brengen, zijn dun
gezaaid. Ze staan er niet om te sprin
gen. Dus blijft het festival overwe
gend kleinschalig. Het zou natuur
lijk wel mooi zijn om het met derge
lijke produkties te kunnen verbre
den".
Muziek van Cage is op een groot deel
van de festivaldagen te beluisteren.
In kleine samenstelling in de Klove
niersdoelen (16,17,18 24, 28 juni en 1
en 3 juli), uitgevoerd door onder an
deren de pianisten Aki Takahashi,
Frederic Rzewski, Gerard Bouw-
huis/Cees van Zeeland, het blokfluit
trio Dolce en het trio Uitti, cello,
Blum, fluit en Carl, piano.
Voor werk in grotere bezetting wordt
zes keer uitgeweken naar de Oost-
kerk, met onder meer het Radio Ka
merorkest onder leiding van Hans
Zender samen met werk van andere
componisten op 17 juni, op 18 juni
met de harmonie Kunst na Arbeid
(bij mooi weer in de tuin Kloveniers
doelen), met het Kronoskwartet en
de Slagwerkgroep Amsterdam op 27
juni, met het Xenakis Ensemble op
29 juni en met het Radio Philharmo-
nisch Orkest onder leiding van Lu
cas Vis op 2 juli. De organist Klaas
Hoek speelt 1 juli in de Nieuwe Kerk
in Middelburg werk van Cage.
Binnen het festival 1988 is ook een
aantal 'zijlijntjes' opgenomen. Als
een echo van de reeks concerten on
der de noemer 'verboden klanken'
spelen Geoffrey Madge en violiste
Mifune Tsuji donderdag 23 juni in
de Kloveniersdoelen werken van de
Rus Roslawetz, onder meer het nog
niet eerder uitgevoerde concert
voor piano en viool. Dan is er 6 juli
een concert gewijd aan werken van
de Nederlander Peter-Jan Wage-
mans. In de Oostkerk speelt dan het
Xenakis Ensemble onder leiding
van Huub Kerstens met solisten.
Vorig jaar afwezig en dit jaar weer
opgevoerd zijn concerten van geïm
proviseerde muziek en jazz. Die eve
nementen zijn grotendeels in de late
avonduren gesitueerd. Op 16 juni is
er het Greetje Bijma Jazzkwartet,
zaterdag 18 juni de Instant Compo
sers Pool, 23 juni het Maarten Altena
Oktet, 25 juni treedt het Burton
Green Ensemble op, 30 juni Phil Min-
ton with strings.
Niettemin: Cage blijft de centrale fi
guur in het komende festival. „Het
was een oude wens hem naar Zee
land te halen. Ik ben er lang een
beetje beducht voor geweest", zegt
Ad van 't Veer. „Iedereen is met Cage
bezig geweest. Is het dan nog wel zo
nodig? Toch wel: Cage immers is de
vader van de nieuwe Amerikaanse
muziek en bovendien vernieuwer in
velerlei opzicht. Iemand met die be
tekenis mag in een festival als dat
van Nieuwe Muziek niet ontbreken".
Kees Cijsouw
i
