0PHEFFIN8S-UITVERK00P!
Chef burgerzaken Reijnders
krijgt eremedaille in goud
AFRIKANEN
als ze ergens brood in zien
gaan de schouders er onder
wan Belle
Tweetal
In Vlissingen al ruim 6 mille
voor Burundi bijeen gezwommen
beboet
na verzet
Ontdek
de Wooncollectie
SQUARE
KWALITEITSMERKEN NU UITERST LAAG GEPRIJSD!
PZC/ provincie
BETER WONEN BEGINT BU VAN BELLE
12&r- 59,-
BURGEMEESTER: INDRUKWEKKENDE CARRIÈRE
KWF onderscheidt
jubilarissen
Rotary-congres
'Nieuw Nederland'
in Middelburg
Primeur
Terras
Totale
NIEUWE
BLOUSONPAKKEN
139,-
nieuwe blouses
BLAZERS EN
BLOUSES
Vanaf
29,-
NIEUWE
ZOMERJURKJES '88
T-SHIRTS
HEEL ERG
VOORDELIG!
Grote markt 6, Goes, tel. 16015
VOORJAAR/ZOMER '88
VOORDELIG!
250,-
- - - HERMESWEG 27
llf VLISSINGEN
Wegens verplichte afname
voorjaarsorders '88, weer
rokken en blazers!
100% katoen, diverse model
len.
Alle kleuren 12,50
Al deze prachtige kleding, lente
'88
NOG EEN AANTAL
BRUIDSJAPONNEN
VRIJDAG 29 APRIL 1988
heten verzameltuinen, waar in
heemse groenten zoals cassave op
kleine schaal werden verbouwd.
„Een Afrikaan is niet lui. Als hij of z£j
ergens brood in ziet, gaan de schou
ders eronder. Het zijn dan harde
werkers. Maar als ze een bepaald
karwei nutteloos achten, gooien ze
het bijltje erbij neer. Een Frans tuin-
bouwproject is zo de mist ingegaan.1
De inheemse bevolking kreeg niet
de keus de groenten te verbouwen
die op de markt wellicht goed zou
den verkopen. Ik zelf zal nooit zeg-i
gen dat ze aardappels moeten gaan
telen. Je moet beginnen aan de
bron. Met bijvoorbeeld tractoren be
reik je niet zo veel. Benzine is duur
en onderdelen zijn dikwijls moeilijk
te krijgen. In dat geval is het effi
ciënter de traditionele hak te verbe
teren tot een goede ploeg". Ook de
opgerichte graan-, groenteteelt- eji
handelscoöperaties zijn geen een
dagsvliegen gebleken. Soms dwars
boomden maatregelen vanuit het
westen de moeizaam opgebouwde
projecten. De dorpelingen waren
net bijgebracht dat ze hun voedsel
beter coöperatief konden bewaren
voor slechte tijden, omdat bQ
schaarste de prijzen omhoog schie
ten, toen de EG haar graanvoorrsS
den voor een grijpstuiver in Afrika
dumpte. Dat sloeg een flinke deuk in
de motivatie voor lange termijn
planning. Door een betere coördina
tie hoeden de Afrikaanse regeringen
vooral Burkina Faso doet z'n best
er de laatste jaren voor dat projec
ten op die manier niet worden gefru
streerd. Het grootste knelpunt blijft
de droogte. Met druppelbevloeiing,
zoals in de Nederlandse fruitteelt
veelvuldig wordt toegepast, zijn
woestijnen tot bloei te brengen. Al
leen het geld ontbreekt.
De Afrikaanse vrouwen zijn noeste
werkers, de drijvende krachten
achter het gezin. Ze zijn niet alleen
moeder, maar ook waterdragejr,
bierbrouwer, kokkin, molenaar,
tuinvrouw en markthandelaar.
Vanwege de veelzijdige baan vaö
de Afrikaanse vrouw, lijkt de kin
deropvang er beter geregeld dan in
Nederland. Twee stamleden ho««-
den een oogje op het kroost, zodat
de rest de handen vrij heeft. Cobi
Sandee, zelf ook ondernemer, heeft
niet alleen op dat gebied veel van
hen geleerd. Ze drijft haar groente
winkel in Kamperland, waar uiter
aard de exotische groenten en
vruchten ruim vertegenwoordigd
zijn, met een Afrikaanse mentali
teit. „M'n man teelt de groente zelf.
We gaan ook naar de veiling, dat de
den we daar ook. Je probeert een he
le kool te verkopen, maar als dat
niet lukt een halve. De rest snij je in
stukjes, die gaan in de salade. Of je
kookt het restant in. Ik gooi niks
weg, dat doet een Afrikaanse ook
niet".
Frank Balkenende
Cobi Sandee met onder meer Keniaanse mango's, meloenen uit Senegal, ananas en kokosnoten uit Ivoorkust.
Geen klontjes, maar losse rietsuiker in de koffie. Kamperlandse Cobi
Sandee doet het 'the African way'. Als voedingsdeskundige werkte ze
samen met haar man enkele jaren in Ivoorkust, baarde er haar twee oud
ste kinderen en maakte zich de goede gewoonten van de plaatselijke be
volking eigen. Want ook van Afrikanen valt iets te leren. Ze constateert
tevreden dat dit arme werelddeel steeds meer aandacht en hulp krijgt
door bijvoorbeeld een actie als Afrika Nu, een Noord-Zuid-campagne en
diverse adoptieprojecten zoals de Stichting Verpleeg- en Rusthuizen Zee
land (SRVZ) recentelijk voor Burkino Faso is begonnen. De welbespraak
te Cobi Sandee hamert, dikwijls gekleed in Afrikaanse volksdracht en
gewapend met dia's, voor verenigingen en scholen minstens drie keer per
week op de noodzaak van ontwikkelingssamenwerking.
In het binnenland van het iets wel
varender Ivoorkust, merkte Cobi
Sandee dat in de Afrikaanse samen
leving de vrouw zich in een benarde
positie bevindt. „Zij moet vaak het
hardste werken, kookt de maaltijd,
maar mag pas als laatste uit de pan
eten. Het vlees en de meeste groente
is inmiddels weggekaapt; voor haar
rest een waterig papje. Geen wonder
dat de vrouwen er massaal aan
bloedarmoede lijden". Om enige
verandering in deze ongelijke verde
ling te brengen, is een subtiele bena
dering van de heren aan te bevelen.
„De 'noorderling' is immers te gast
en zal zich in zekere zin moeten aan
passen aan hun gewoonten. Ontwik
kelingshulp mag niet betuttelend
zijn". Het schaarse water is vaak
vervuild. Wat doet de Afrikaan om
de honger te stillen: modderwater
drinken. Cobi: „Het water krioelt
veelal van de wormen. Die melken je
binnen de kortste keren leeg. Daar
om hebben we van lemen potten een
filtersysteem gemaakt. In de boven
ste pot ligt zand, houtskool en grint,
met daartussen katoenen doeken.
Een inheemse vrucht en een goede
vleesvervanger als de mango bevat
bijvoorbeeld veel vitamines en ij
zer, een natuurlijk middel tegen
bloedarmoede". In het dorp ont
stond een ware culinaire uitwisse
ling. Cobi gaf kooklessen en leerde
op haar beurt de kneepjes van de
Afrikaanse keuken. Een band groei
de, ook al omdat zij haar twee oud
ste dochters in Ivoorkust ter we
reld bracht.
Na haar vertrek in 1973 is het werk
voortgezet door monitrices: in
heemse vrouwen die op het gebied
van voeding, hygiëne en een stukje
gezondheidszorg zijn bijgeschoold.
De correspondentie stokte nimmer.
De bevolking onthaalde het echt
paar vorstelijk, toen het in 1984 uit
nieuwsgierigheid terugkeerde. „Een
Afrikaan is zeer gastvrij. Je krijgt al
tijd te eten, hoe weinig er ook is, en
een slaapplaats is nooit een pro
bleem".
Ook de in het begin van de jaren ze
ventig opgezette tuinen voor be
roepskwekers floreerden nog steeds.
Evenals de volkstuinen en de zoge-
Na enkele voorbereidende trainin
gen en zowel het witte (verpleegkun
de, kinderzorg, verloskunde) als het
zwarte kruis (psychiatrie) op zak,
koos Cobi Sandee in 1971 voor Afri
ka. Het was geen toeval dat zij als
volontair van de Stichting Neder
landse Vrijwilligers in het hart van
Ivoorkust belandde, want haar man
leidde er al twee jaar een landbouw
project. Vier jaar geleden reisden
beiden terug om te zien of de ge
trooste inspanningen vruchten had
den afgeworpen. Een tocht door
Ivoorkust,' Niger, Mali en Burkina
Faso leerde dat de kleinschalig op
gezette plannen niet langzaam wa
ren doodgebloed. Het laatst ge
noemde Sahelland is vaak onder
werp van Cobi's lezingen, omdat de
Nederlandse Christen Vrouwen
Bond (NCVB), waarvan zij lid is, een
project in Burkino Faso steunt. Het
voormalige Opper-Volta moet
grondstoffen ontberen, in tegenstel
ling tot bijvoorbeeld Niger „eigen
lijk één grote zandbak" dat over
uranium beschikt. Bovendien
kampt het land met ernstige droog
te en insektenplagen. Als het een
keer giet, dan zijn het vaak slagre
gens die de oogst in één klap kunnen
verwoesten.
In die laag blijft alle ongerechtig
heid hangen. Water koken zou na
tuurlijk ook een methode zijn, maar
voor de Afrikaan duur, want hout is
kostbaar".
Cobi Sandee heeft de dorpelin
gen vooral wegwijs gemaakt op
het gebied van de voeding. „Goed
en gevarieerd eten voorkomt aller
lei aandoeningen. Dat is goedkoper
dan het gebruik van dure medicij
nen. Op zich zijn daar goede resul
taten mee bereikt, de medicijnman
speelt in de dorpsgemeenschappen
nog slechts een kleine rol, maar je
moet beginnen bij de bron. Mijn
man heeft dan ook Nederlandse
groenten geïntroduceerd zoals wor
teltjes, prei en rettich, die smaken
goed in de Afrikaanse gerechten.
meubelen
GARANTIE TEL. 01184 -16188
MIDDELBURG - De 58-jarige Ferdi
nand Hermanus Reijnders, officieel
tot 1 mei chef burgerzaken op het Mid
delburgse stadhuis, werd donderdag
onderscheiden met de eremedaille in
goud verbonden aan de Orde van
Oranje Nassau. De versierselen wer
den hem opgespeld door burgemees
ter Ch. Rutten, die Reijnders even
daarvoor een 'kruikezeiker' had ge
noemd. „Reijnders werd geboren in
Tilburg en werd daarmee meteen een
'kruikezeiker'. Ik kan het ook niet hel
pen, maar zo worden de Tilburgers nu
eenmaal genoemd".
Rutten roemde de chef burgerzaken
om zijn kennis, kunde en karakter.
„Hij kwam vaak bij mij met dossiers en
wist dan altijd aan te geven wat ik
moest besluiten. Hij heeft een indruk-
VLISSINGEN Het Koningin Wil-
helmina Fonds, afdeling Vlissingen,
heeft donderdagavond aan 45 collec
tanten een onderscheiding uitgereikt.
Hoofdbestuurslid A. A. J. Koppe
speldde de onderscheidingen op bij de
mensen die 5 jaar of langer actief zijn
bij het fonds voor de kankerbestrij
ding.
De avond werd ingeleid door C. Ho
ning, sociaal-medisch medewerkster
van het Wilhelmina Fonds. Zij bena
drukte nog eens hoe belangrijk voor
lichting en preventie is als het gaat om
het bestrijden van kanker. In het korte
voorwoord van Koppe kwam onder
meer de opbrengst van de collecte van
vorig jaar aan de orde. De jaarlijkse
collecte in Vlissingen droeg 17.000 gul
den bij aan het landelijk totaalbedrag
van 50 miljoen. Zijn aanmoediging om
volgend jaar dubbel hard te lopen voor
de kankerbestrijding werd in de zaal
met gemengde gevoelens ontvangen.
In totaal kwamen ongeveer 160 men
sen in aanmerking voor een onder
scheiding. Daarvan waren er 45 naar
de bijeenkomst gekomen. Voor vijftien
jaar of langer collecteren kregen de da
mes Coppoolse-Hillebrand, Van Liere,
Stroo-de Liere, Joziasse en mevrouw
Boon-Lorier een speldje. Mevrouw
Aarnoutse, de Buck en mevrouw
Dees-Janse kregen een speld voor 20
jaar langs de deuren gaan. Tot slot wa
ren er drie zilveren krabben te verge
ven voor dertig jaar of langer collecte
ren. Mevrouw Bouwense nam haar
krab in ontvangst, mevrouw Rijcke-
Lorier was niet aanwezig. Voor me
vrouw Faes was er ook een zilveren
krab. Zij is al 31 jaar actief voor het Wil
helmina Fonds.
wekkende carrière achter de rug en
het spijt ons dat hij weggaat. We zullen
hem een onmisbaar brok Brabant,
niet beïnvloed door het Zeeuwse
gaan missen". Reijnders begon zijn
ambtelijke loopbaan op 1 mei 1948 en
kwam 24 jaar geleden naar Middel
burg. Eerst als waarnemend en toen
chef van de afdeling bevolking, die la
ter werd omgedoopt tot de afdeling
burgerzaken. Hij maakt nu gebruik
van de vut-regeling.
Ook gemeentesecretaris A. Kerkhove
voerde het woord. Hij zei onder meer:
„Het klantgericht bezig zijn, daar bent
u uitstekend in geslaagd. U heeft van
uw afdeling een prima visitekaartje
voor onze gemeente gemaakt". De op
volger van Reijnders, N. van Kooten
die eerst waarnemend chef was, haal
de herinneringen op en overhandigde
gisteravond namens de afdeling en de
staf een draadloze hoofdtelefoon aan
de vutter. In zijn dankwoord zei Reijn
ders: „Deze onderscheiding komt ei
genlijk niet mij toe. Die zou ingelijst
moeten hangen op de afdeling burger
zaken. Ik ben blij dat ik veel heb mo
gen en kunnen doen voor Middel
burg", besloot hij. Daarna stroomden
vele mensen het stadhuis binnen om
Reijnders de hand te drukken en hem
diverse cadeautjes te overhandigen.
Mevrouw Reijnders ging inmiddels
schuil achter de bloemen.
Burgemeester Rutten speldt de heer Reijnders zijn onderscheiding op. Links
mevrouw Reijnders.
MIDDELBURG - De Middelburgse
Rotaryclub houdt op zaterdag 7 en
zondag 8 mei een districtsconferentie
in de Middelburgse Schouwburg met
als thema: 'Nieuw Nederland, het
land van onze kinderen'. Inleiders
over dit onderwerp zijn professor R.
van Engelsdorp Gastelaars en ir D. H.
Frieling van de Stichting Nederland
Nu Als Ontwerp.
Zij zullen onder meer ingaan op de toe
komstige vormgeving van Nederland
en de mogelijke consequenties daar
van. Van Engelsdorp is bestuurslid
van de Stichting Nederland Nu als
Ontwerp en hoogleraar sociale geogra
fie aan de Universiteit van Amster
dam. Heldering is voorzitter van de
stichting en adjunct-hoofddirecteur
van de Rijksdienst IJsselmeerpolders.
Het congres duurt van 13.45 tot 16.15
uur.
VLISSINGEN Rijen dik stonden
kinderen en een enkele ouders don
derdagmiddag voor het Vlissingse
sportfondsenbad te wachten om hun
geld in te leveren. De vierde dag van
de jaarlijkse zwemvierdaagse was
aangebroken en dat betekende dat het
bijeen gezwommen geld van de spon
sors kon worden afgegeven. Het geld
wordt besteed aan waterpompen in
het Afrikaanse land Burundi.
Aan het eind van de middag was de
grens van de zesduizend gulden al ge
passeerd. Dit bedrag zal in de loop van
vandaag, de laatste dag om de twee
duizend meter te voltooien, nog verder
groeien. De sponsorkaart met het op
gehaalde geld kan tot 20 mei worden
ingeleverd. Vorig jaar werd zesduizend
gulden opgehaald door 1600 deelne
mers. Het deelnemeraantal is nu iets
minder (1530), maar assistent-bedrijfs
leider Jaap Keymel verwacht nu een
bedrag van 8000 gulden. „Het is leuk
dat het te sponsoren Unicef-project
niet iets abstracts is. Eén aan te schaf
fen waterpomp kost 750 gulden. Hier
van kunnen 150 mensen gebruik ma
ken. Dat betekent dat voor maar vijf
gulden één Burundiër elke dag op
schoon water kan rekenen".
Dertig scholen uit Vlissingen en omge
ving doen mee aan de nationale zwem
vierdaagse. Naast deze 1075 kinderen
zijn er nog deelnemers die zich indivi
dueel hebben opgegeven. Zo is er een
groepje van dertig ouderen. Voor hen
wordt speciaal het instructiebad tot 32
graden verwarmd. Het wedstrijdbad is
namelijk te koud voor hen.
MIDDELBURG De politierechter
in Middelburg heeft donderdag de 20-
jarige E. S. uit de Zeeuwse hoofdstad
wegens wederspannigheid tot een
boete van 220 gulden veroordeeld.
Zijn 20-jarige vriendin J. B. kreeg
voor hetzelfde misdrijf 150 gulden op
gelegd.
Vlissingen heeft ook dit jaar weer de
primeur van de zwemvierdaagse.
Zwembaden elders in het land volgen
de komende maanden. De eerste me
dailles werden gisteren al vroeg aan
de deelnemers uitgereikt. Ouders flit
sten met fototoestellen en een kleuter
kreeg een bosje rozen in haar handen
gedrukt.
Voor alle kinderen die voor Unicef geld
hebben ingezameld houdt het zwem
bad zaterdag 4 juni een spel-instuif.
Een gratis zwem- en spelmiddag die
het sportfondsenbad als tegenpresta
tie aanbiedt.
iari:
Het tweetal was dinsdag 1 december—
het was koopavond in de week voor
Sinterklaas in de Lange Delft in hun
woonplaats aanwezig. Ter hoogte van
de Segeersstraat stond een groepje
van zo'n vijftien jongelui, die zich daar
volgens de politie 'hinderlijk ophiel
den' omdat zij de passage voor het win
kelend publiek goeddeels versperden.
Op bevel van enkele agenten in burger
verspreidden zij zich met uitzondering
van S. Hij verklaarde op de zitting van
de politierechter dat de politiemannen
zich niet naar behoren gelegitimeerd
zouden hebben.
Toen de politie S. vervolgens wilde op
pakken, begon hij als een wilde om
zich heen te meppen om zich aan de
greep van het gezag te ontrukken. Zijn
vriendin liet zich ook niet onbetuigd in
het gevecht. Zij slaagde erin een poli
tieman krachtig tegen het achterwerk
te trappen, wat haar eveneens op een
aanhouding kwam te staan.
Beiden vonden het overigens onzin
dat ze op bevel van de politie hadden
moeten doorlopen, omdat er volgens
hen geen sprake van een samenscho
ling was geweest. Zij zouden alleen
maar wat met elkaar hebben staan
praten. In de zaak van S. was het von
nis conform de eis; in die van B. had de
officier j van justitie mr R. L. E. Arend-
sen 250 gulden geëist.
Het incident waarvoor de 22-jarige L.
K. L. voor de politierechter stond,
speelde zich in augustus in Middel
burg af. Terwijl L. op het terras van
een café aan het Damplein een drank
je gebruikte kreeg zijn vriend M. W. te
horen dat zijn aanwezigheid in het
etablissement niet gewenst was. Om
dat hij niet uit zichzelf wilde opstap
pen, moest er politie aan te pas ko
men. L. was het niet eens met de gang
van zaken en probeerde W. door hard
aan hem te trekken uit de handen van
de politie te redden.
'Belemmering van een ambtshande
ling' kwalificeerde mr Nomes deze ac
tie. Succes boekte L. overigens niet,
want even later zat ook hij met hand
boeien om in een politieauto. Op de zit
ting liet hij weten ook nog 'een knal
voor zijn kop' te hebben gehad. Boven
dien zouden zijn kleren voor een be
drag van 500 gulden bedorven zijn
door rijkelijk gutsend bloed.
Deze mededelingen nam de politie
rechter echter voor kennisgeving aan,
daar L. geen klacht tegen het politie
optreden had ingediend. Hij veroor
deelde hem conform de eis tot 150 gul
den boete.
Bij beschikking dd. 20
april 1988 heeft de arron
dissementsrechtbank te
Middelburg onder curatele
gesteld mr. J. F. G. Schlin-
gemann, geboren op 6 ok
tober 1914 te Maastricht,
wonende te Retranche-
ment, Braamdijk 1, thans
verblijvende in het Psy
chiatrisch Ziekenhuis te
Kloetinge met benoeming
tot curator van mr. F. L.
Schlingemann, wonende
te 's-Gravenhage, Roelofs
straat 16, en tot toeziend
curator van de heer J. L.
Snelleman, wonende te
Sas van Gent, Stations
straat 20.
De procureur van ver
zoeker, mr. F. K.
Adriaanse,
Adriaanse Van der
Weel, advocaten te Mid
delburg.
KOSTELOOS
Uit een exploot van mij,
deurwaarder, uitgebracht
26 april 1988, blijkt, dat
t.v.v. Hermina Huberta
Pieternella Salomons, wo
nende te Oost-Souburg,
gem. Vlissingen, procureur
mr. C. Bronzwaer te Mid
delburg, is gedagvaard
Herbert Pelzer, zonder be
kende woon- of verblijf
plaats, ter terechtzitting
van de arrondissements
rechtbank te Middelburg
van 29 juni 1988 v.m. te
09.00 uur, gehouden wor
dende in het Gerechtsge
bouw aldaar aan het Hof
plein 8. Bij dit exploot
wordt ondermeer geëist
veroordeling tot betaling
van een som gelds en van-
waardeverklaring van het
daarbij betekende conser
vatoir derden beslag. Ge
noemde H. Pelzer kan een
afschrift van bedoeld ex
ploot met bijlagen verkrij
gen bij voornoemde procu
reur, kantoorhoudende te
Middelburg aan het Mo
lenwater 81.
R. A. Bongers,
gerechtsdeurwaarder,
Noordbolwerk 21,
Middelburg.
De deelnemers aan de zwemvierdaag
se kregen na afloop een medaille als
herinnering.
tiÉ Ö^S ELECTION
Maak kennis mei an/.c
SQl'ARE^pre.srmdiiV.
Erliin can informatieve
folder voor u klaar.