de PZC
vandaag
Receptie voor kroonprins
Uitbreiding staking bij
Britse veerdiensten
De Jong klaar met levenswerk
INI STER ACHTER V. D. LINDEN
120 km/u: de uiterste grens
EVEN NAAR JAC. HERMANS
RUNDERLAPPEN
AARDBEIEN
MINI-PRUS&MAXI-KEUS
Het levenswerk
van Lou de Jong
WERELDMERKEN TELEVISIES
VIDEORECORDERS STEREOSETS
MAGERE
VERSE IMPORT
schaal
gram
AKAI
Bewolkt
31e jaargang no. 100
onderdag 28 april 1988
Tekort
Grapefruits
Bouw
Explosie
Mossels
Lokale tv
Als u ook
wel eens comfortabel
in bad wi/t liggen...
...moet u éérst
bij ons binnenlopen
PER WEEK INKLUSIEF uniek spaarsysteem.
Vrijblijvende informatie en demonstratie bij onder
staande exklusieve FAVORIET-dealer:
Cinerent Vlissingen, Scheldestraat 42
Goes, Zuidvlietstraat 75. telefoon 01100-1242G
Openingstijden toonzaal
werkdagen 9 00-12 00 uur
13 00-17 00 uur
donderdagavond 19.00-21 00 uur
zaterdag 9 30 12 30 uur
Aanbiedingen geldig van do. 28 t/m za. 30 april 1988
en alléén in filialen met versafdeling.
ERNEUZEN - De Philips-vestiging in Terneuzen gaat
rastisch afslanken. Woensdag maakte de directie, bij
ondc van directeur dr ir N. J. T. A. Kramer, bekend dat er
e komende anderhalf jaar ruim tachtig banen verdwij-
en. Momenteel werken er bij het bedrijf 715 mensen.
klappen vallen alleen in de top, de chef-functies en een
ndersteunende afdeling; de 360 werknemers die betrok-
enzijn bij de produktie van SL-lampen en TL-starters blij-
en buiten schot.
directie verwacht dat er geen gedwongen ontslagen zul
len hoeven te vallen, maar dat de arbeidsplaatsen via na
tuurlijke afvloeiing kunnbn vervallen.
Directeur Kramer noemde het inkrimpingsplan. dat jaar
lijks een besparing op zal leveren van ruim vijfeneenhalf
miljoen gulden, nodig om de licht-poot van Philips een be
tere concurrentie-positie te verschaffen tegenover dollar
gebonden landen als Oost-Azië. De produktie van het be
drijf in Terneuzen blijft na de reorganisatie op peil.
De bonden zullen pas op 19 mei mondeling reageren op de
plannen van de Philipsdirectie.
(zie ook pagina 13)
abinet geeft KEP
ijd tot september
EN HAAG (GPD) Minister Van den Broek (buitenlandse zaken) geeft fabrikant KEP op-
ieuw de kans een fraudebestendig paspoort af te leveren. Van den Broek wenst het contract
per 1 september te beëindigen onder een ontbindende voorwaarde'. Die voorwaarde, zo legde
'e bewindsman een verbaasde Kamer uit, is aflevering van een voldoende fraudebestendig
aspoort vóór 1 september. Lukt dat niet dan wordt het contract beëindigd.
e minister verzette zich gisteren uit-
nderlijk fel tegen de kritiek die door
e Tweede Kamer werd geuit. Volgens
em heeft staatssecretaris Van der
inden geen fouten gemaakt. Boven
ton wees hij een onderzoek vierkant
>an de hand. Ook het werk dat KEP
tot nu toe leverde, weigerde hij als
echt te betitelen.
TD-woordvoerder Wiebenga had eer
tor tijdens het debat om een onder-
nek naar het tot stand komen van het
aspoort gevraagd. Hij werd daarin
esteund door de PvdA, waarmee er
us een kamermeerderheid voor zo'n
nderzoek is.
'an den Broek voelt daar absoluut
iets voor. Hij is bang dat de allerlaat-
te kans die KEP nu krijgt om toch
;een goed paspoort te maken, door
i onderzoek zal worden verknoeid,
iebenga volhardde in zijn standpunt
kondigde aan met de kamercom-
ssies van binnenlandse en buiten-
andse zaken over de voorbereiding
an het onderzoek te zullen overleg-
Zo'n onderzoek kan volgens de
D ook achter gesloten deuren
laatsvinden, om de positie van de re
dering tegenover de contractpartner
iet te ondergraven.
en week geleden lieten Van den
roek en staatssecretaris Van der
inden de Kamer nog weten dat op-
Tging van de overeenkomst met
P 'overwogen' werd. De minister
'erklaarde gisteren dat van beëindi-
ing is afgezien, onder andere omdat
et onderbrengen van de paspoortor-
rbij een andere producent (de com
binatie Joh. Enschede en Staatsuitge
verij) een vertraging van minstens
een jaar zou opleveren.
Lukt het de huidige producent KEP
om voor 1 september een fraudebe
stendig paspoort te maken, dan zal dat
nieuwe paspoort op 1 j anuari 1989 wor
den ingevoerd. Dit derde uitstel van de
invoering betekent dat het nieuwe
paspoort ten minste een jaar later
komt dan aanvankelijk de bedoeling
was.
Van den Broek weigerde in te gaan op
de suggestie van onder meer het CDA-
kamerlid Gualthérie van Weezei, om
Van der Linden officieel de verant-
Slot zie pagina 3 kolom 7)
AMSTERDAM - Kroonprins Willem-Alexander tijdens de receptie in de ambtswoning van burgemeester Van
Thijn imidden) in geanimeerd gesprek met cabaretier Youp van 't Hek.
AMSTERDAM (ANP) - Kroonprins Willem-Alexander
heeft woensdag ter gelegenheid van zijn 21ste verjaar
dag een receptie bijgewoond die was aangeboden door
het gemeentebstuur van Amsterdam.
Tijdens een bijeenkomst in de ambtswoning van burge
meester Van Thijn maakte hij kennis met tal van beken
de of minder bekende Amsterdammers onder wie schrij
ver Harry Mulisch, de president van de Amsterdamse
rechtbank, mr. B. Asscher, acteur Jeroen Krabbé, caba
retier Youp van 't Hek, voetbal-trainer Johan Cruyff en
Ajax-doelman Stanly Menzo.
Sommige aanwezigen hadden cadeaus voor de prins
meegebracht. Zo had FNV-voorzitter Van Stekelenburg
een tas bij zich met voorlichtingsmateriaal over de vak
bond. In het informatiepakket zaten volgens ingewij
den ook folders over de FNV-jongerenbeweging. De jon
gerenbeweging zelf was weggebleven uit protest tegen
de kosten van de receptie.
Het gemeentebestuur van Amsterdam bood de prins
voor zijn verjaardag een zilveren Koggeschip aan. Na
het kennis maken volgde een diner dat werd opgeluis
terd door middeleeuwse muziek en een voordracht van
Youp van 't Hek.
De politie heeft in de buurt van de ambtswoning een
korte charge uitgevoerd tegen een stuk of vijftien jonge
ren die volgens de politie probeerden bij de ambtswo
ning te komen.
PPR Eerste-Kamerlid De Gaay Fortman heeft woens
dag een verklaring uitgegeven naar aanleiding van het
optreden van het Links Akkoord Amsterdam. De geza
menlijke raadsfracties van PPR, PSP en CPN in de
hoofdstad bedankten voor de eer aanwezig te zijn bij
de verjaardagsbijeenkomst van de prins.
De Gaay Fortman: „Uw opstelling is niet alleen beledi
gend jegens de prins, maar ook een klap in het gezicht
van al diegenen die binnen een progressieve samenwer
king op serieuze wijze politiek bedrijven. Wat u met zo'n
opstelling bereikt is slechts dat progressieve politiek
belachelijk wordt gemaakt".
De Tweede-Kamerfractie van de PPR is het inhoudelijk
wel eens met de verklaring van De Gaay Fortman, maar
vindt het uitgeven ervan niet zo gelukkig.
Zijn levenswerk is af. Van
daag overhandigt 's
lands bekendste historicus
dr Lou de Jong op een bijeen
komst in de Haagse Ridder
zaal aan de koninklijke familie de eer
ste exemplaren van het laatste deel
(12, Epiloog) van 'zijn' Geschiedenis
van het Koninkrijk der Nederlanden
in de Tweede Wereldoorlog. In 1955
kreeg hij - nadat eerdere pogingen wa
ren mislukt - van de regering de op
dracht om als enige schrijver de zwart
ste periode van ons land in deze eeuw
te boekstaven. Hij heeft er 33 jaar aan
gewerkt. Zijn langdurig en diepgaand
historisch onderzoek is afgesloten.
Zelf zat hij deze week op een persconfe
rentie achter de 26 banden, 15.000 pa
gina's van het standaardwerk, die vele
duizenden Nederlanders op de boe
kenplank hebben staan. Want als geen
ander heeft Lou de Jong in al die jaren
dat hij met de pen bezig was Neder
lands oorlogshistorie te beschrijven,
de kunst verstaan om de publieke aan
dacht vast te houden. Hij verkeerde
wat dat betreft in een bevoorrechte po
sitie. Als de 'stem' van Radio Oranje
vanuit Londen in de jaren van de Duit
se bezetting en als vertrouweling van
wijlen koningin Wilhelmina zat hij als
het ware op de stoep bij de Nederland
se regering in ballingschap in de jaren
'40-'45. Later als directeur van het
Rijksinstituut voor Oorlogsdocumen
tatie (RIOD) had hij bronnen en mede
werking binnen handbereik. En als
schrijver en presentator van de dicht
bekeken televisieserie De Bezetting
(21 afleveringen in de periode 1960-'65)
legde hij de basis voor zijn geschied
werk én de afnemers daarvan.
Met grote gedrevenheid en een ijze
ren zelfdiscipline heeft De Jong
zijn officiële regeringsopdracht tot een
goed eind gebracht. In zekere zin was
hij een buitenstaander tegenover de
geschiedenis die hij beschreef: Londen
was in de tweede wereldoorlog dichtbij
en veraf tegelijk. Maar door zijn per
soonlijke betrokkenheid bij veel van
wat er in de periode van de bezetting
van Nederland door de Duitsers is ge
beurd viel die afstand, die objectiviteit
ook weer weg. In een interview met de
ze krant zei hij vorige week: „In eerste
instantie heb ik de boeken voor mezelf
geschreven. Ik wilde vastgelegd zien
hoe het in elkaar heeft gezeten. Ik wil
de het begrijpen". Die benadering
heeft aanpak, stijl en toon van De
Jongs geschiedschrijving bepaald. De
donkere jaren van de Duitse overheer
sing, de aanloop ertoe en de manier
■waarop de Nederlandse samenleving
daaruit tevoorschijn kwam: voor Lou
de Jong was het een bijna eindeloos
verhaal, waarin ieder detail een func
tie had. De oorlog heeft zijn leven en
denken bepaald. En dat is in de inge
houden dramatiek van deze twaalf de
len op bijna elke pagina terug te vin
den. De inval van de Duitsers is geda
teerd op bijna een halve eeuw geleden.
Maar de auteur van het werk dat nu is
voltooid zegt dat hij die inval beleeft
„alsof de catastrofe zich gisteren vol
trok". Een klinisch historicus is De
Jong zeker niet. Maar het is de vraag of
Nederland daar wel zo op zat te wach
ten. Zeker de jongere generatie niet,
die de afgelopen jaren meer en meer
belangstelling aan de dag legt voor al
les wat met de tweede wereldoorlog te
maken heeft.
toenemende bewolking, maar vrijwel
of geen regen. Middagtemperatuur 12
graden. Een matige tot vrij krachtige
vind uit noord tot noordoost.
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
De NOS kampt door de vele
sportuitzendingen dit jaar met
een tekort van 6,5 miljoen gul
den.
PAGINA 2
De EG-landen zijn extra attent
op Israëlische grapefruits
maar overwegen nog niet de
grenzen te sluiten.
PAGINA 3
De bouwsector mag ongestraft
wanprestaties leveren, meent
de stichting Bouwresearch.
PAGINA 5
Een bomexplosie in de Af
ghaanse hoofdstad Kabul
heeft aan minstens vier men
sen het leven gekost.
PAGINA 7
De straling in Westerschelde-
mossels is verontrustend hoog
maar nog niet gevaarlijk.
PAGINA 13
Domburg overweegt via het
kabelnet lokale televisie uit te
zenden.
PAGINA 15
Radio, tv, kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3,5
en 7
Opinie en achtergrond: 4
Financieel, economie: 9
Kunst en cultuur: 11
Provincie: 13,15,17 en 19
Sport: 21
Uw ucDsan adviseur:
DEN HAAG (ANP) Dr. L. de Jong (74) is klaar met zijn
levenswerk: „Het Koninkrijk der Nederlanden in de
Tweede Wereldoorlog". „Epiloog" (twaalfde en laatste
deel), is uit.
De Jong in zijn voorwoord: „Het „Koninkrijk" is nu tot 26
boeken uitgegroeid. Welk een zegen dat ik dat niet heb
voorzien! De moed zou me in de schoenen zijn gezonken!
Het klinkt wellicht absurd, maar het is een feit: ik heb mij
beperkt. Er komt in al die 26 boeken misschien geen para
graaf voor, maar zeker geen hoofdstuk, waar men niet als
vrucht van nader onderzoek een apart boek van zou kun
nen maken."
„Epiloog" gaat over de eerste jaren na de oorlog, een vol
gens De Jong veelal vergeten periode die nu „grauw en van
betekenis verstoken lijkt". Deel twaalf bestaat uit twee
banden en als het ware ook uit twee delen. Het eerste deel
loopt met één hoofdstuk in de tweede band door. Het speelt
zich af in Nederland en gaat over het herstel van de parle
mentaire democratie, de economische wederopbouw, de
zuivering, de bijzondere rechtspleging en (in de tweede
band) het rechtsherstel.
Het leeuwedeel van de tweede band is gewijd aan „De wor
steling met de Republiek Indonesië". Volgens De Jong is
voor ons land de „volledige ontvoogding van Nederlands
grootste overzeese gebiedsdeel wellicht het belangrijkste
gevolg" van de Tweede Wereldoorlog.
(Zie pagina 6)
Advertentie
DEN HAAG (ANP) Staatssecretaris Van der Linden (voorgrond) en minister
van buitenlandse zaken Van den Broek woensdag tijdens het paspoortdebat in
de Tweede Kamer.
Advertentie
LONDEN/ROTTERDAM (REUTER/
DPA/ANP) - De staking van Britse zee
lieden in Dover is woensdag overge
slagen naar andere havens in Groot-
Brittannië. In Dover legden stakende
leden van de zeeliedenbond NUS vrij
wel alle veerdiensten stil. Tegelijker
tijd begon het personeel van veerbo
ten in de havens Folkstone, Huil en
Felixtowe met acties uit solidariteit
met de stakende werknemers van de
rederij P O.
De rederij, die al 700 stakers heeft ont
slagen, vloog woensdag 247 werkne
mers over naar Nederland. Het is de
bedoeling dat de zeelieden vijf veerbo
ten van de rederij die al wekenlang bij
de werf Wilton-Fijenoord in Schiedam
liggen naar Dover varen. Op die ma
nier wil P O een einde maken aan de
al drie maanden durende staking.
Het is nog niet bekend wanneer de
veerboten zullen vertrekken, maar
volgens de directeur van P O, Grae
me Dunlop, hoopt de rederij de sche
pen „tegen het einde van deze week"
weer in Dover te hebben.
Het conflict draait om de invoering
van een bezuinigingsplan van P O.
De rederij wil 360 werknemers ont
slaan en de werktijden en diensten aan
boord verlengen. .Volgens de NUS tas
ten het plan de veiligheid aan boord
aan. P O zegt dat inmiddels 1.100
van de 2.000 werknemers de nieuwe ar
beidsvoorwaarden hebben aanvaard,
onder wie de 247 zeelieden die naar Ne
derland zijn gestuurd.
Door een wilde solidariteitsstaking in
Folkstone kwamen de veerdiensten
Toch heeft De Jong niet alleen be
wonderaars. Z(jn penvoering als
de goeroe van Nederlands recente his
torie, de manier waarop hij zijn eigen
gelijk overeind houdt, zijn blindvaren
op zelf gekozen bronnen: het heeft in
de periode dat zijn boeken met herken
bare regelmaat van de pers rolden alle
maal veel discussie losgemaakt. Het
laatst verschenen deel veroorzaakte
zelfs al grote commotie nog vóórdat de
tekst in druk was verschenen. Toen de
eerste versie ervan circuleerde onder
de groep van kritische meelezers, die
De Jong om zich heen had verzameld,
kwamen oud-Knil-militairen in actie
tegen de beschuldiging dat Neder
landse soldaten tijdens de politionele
acties in na-oorlogs Nederlands Indië
oorlogsmisdaden hebben gepleegd.
De Jong heeft de oorspronkelijke le
zing op een aantal punten gewijzigd,
maar hij heeft de gewraakte term in
deze Epiloog over Nederlands worste
ling met de Indonesische republiek
overeind gehouden. Hij beschouwde
deze en andere aanvallen op zijn weer
gave, zijn methode van werken en zijn|
beoordeling van de gebeurtenissen als
de onvermijdelijke obstakels van een
historicus, die de ooggetuigen van de
beschreven periode (1940-'45) nog bij
miljoenen naast zich heeft staan. Voor
Lou de Jong is de herbeleving van de
tweede wereldoorlog voltooid. Aan an
deren is nu het woord om over zijn le
venswerk als geheel te oordelen. Maar
bij alles wat daarover ook mag worden
gezegd zal niemand kunnen ontken
nen dat hij een weergaloze prestatie
heeft geleverd.
vdM.
van Sealink, de grootste concurrent getroffen konden aan boord van sche-
van P O, stil te liggen. Passagiers in pen van buitenlandse rederijen ver-
de havens die door de staking werden trekken.
(Advertentie)
INKLUSIEF thuis installeren aansluiten.
INKLUSIEF onbeperkte garantie.
INKLUSIEF 24-uurs-service aan huis.
INKLUSIEF omruilgarantie.
NOG 3 DAGEN