Vlees uit hongerend Ethiopië
Een rijke historie
en een groot feest
r u ui wti
ANTWERPEN
GENT
EEKLO
BRUGGE
KNOKKE
PZC/ streek
Concerten
Opera
Films
Oorlog
Eiland
Geuzen
Theater
Concerten
Ballet
Films
Theater
Concert
Theater
Concerten
Films
Concert
WOENSDAG 27 APRIL 1988
uur: Nijinski door het Reiz
Volkstheater.
NT 2 - do. 28, za. 30 apr. om 20 ud
Gewoonweg ingewikkeld; vr. 29 ar]
om 20 uur, zo. 1 mei om 15 uur:
liefdesgeschiedenis van de eeuw.
NTG - do. 28, vr. 29, za. 30 apr„ mal
di. 3 mei om 20 uur, zo. 1 mei om
uur: Medea.
Vooruit - za. 30 apr. om 21 uur: Mal
day met The Marvel Jacks; wo. 4 nl
om 20.30 uur: Wayne Horvitz tJ
President.
Kon. Vlaamse opera - za. 30 apr,,
6 mei om 19.30 uur, zo. 8 mei om j
uur: Don Giovanni.
Decascoop: - The last emperor, i
15 en 20 uur; - Dirty dancing, a.'l.
uur; - Fatal attraction, 16 jr. 201
22.30 uur; - Wall street, a.l. 17.45 e
23 uur; - Three for the road, 15,17.3
en 22.30 uur; - Baby Boom, a.l. 15 (J
17.30 uur; - Broadcastnews, a.l.
en 22.30 uur; - Moonstruck, a.l. l
17.30,, 20 en 22.30 uur; - Empire
the sun, a.l. 15 en 20 uur; - Startrai
4, a.l. 15en 17.30 uur; - Cry Freedor
do., vr., di. 20 uur; -The runnir
man, 16 jr., 17.45 en 23 uu
- Junglebook (Ned. versie) a.l. r<
zo., ma., wo. 15 uur (Eng. versie)!
uur; - Amsterdamned, 17.30, 17.3|
20 en 22.30 uur; - Batteries not i
eluded, 15 uur; - Frantic, a.l. 17.3|
20 en 22.30 uur; - The hidden,
17.30,20 en 22.30 uur; - Fatal attral
tion, 20 uur; -Startrack 4. 15
17.30 uur; Less then zero, 15,17.30,!
en 22.30 uur; - Someone to watd
over me, 15,17.30, 20 en 22.30 uur.l
Studioskoop: - Wish you where hi
re, 20 en 22.30 uur; - Yeelen, 20 uuj
za., zo., wo. ook om 15 uur; -Lav|
est un long fleuve tranquille, 20 s
22.30 uur, za., zo., wo. ook om 17.3
uur; -Cobra verde, 22.30 uu
- Maurice, za., zo., wo. om 17.30 uu
- Room with a view, za., zo., wo. oi
17.30 uur; - Hector, za., zo., wo. oi
15 uur; - Assepoester, za., zo., w
om 15 uur.
TERNEUZEN - Het rund op het con-
servenblikje blikt de klant van de Al-
di-supermarkt in Zelzate vriendelijk
toe. Zijn vlees zit in het blikje en ge
zien de afbeelding is hij er content
mee ook. 'Quality Corned Beef van
het merk Leenox, staat er boven de
koe te lezen. Op de zijkant is in kleine
re letters te zien waar het vlees gepro
duceerd en verpakt is: in Ethiopië.
Het Oost-Afrikaanse land waar jaar
lijks tienduizenden sterven van de
honger. In weerwil van de duizenden
tonnen voedselhulp die West-Europa
aan dat land schenkt. Elders eten ze er
goed van.
Het Ethiopisch vlees in Europa, voor
zover bekend alleen in België en
Groot-Brittannië en niet in Nederland
op de markt gebracht, is niet onopge
merkt gebleven. De Britse Sunday Ti
mes schreef er een kwaad artikel over.
Dat daarna vlug door de Italiaanse im
porteur werd gerelativeerd. De Euro
peanen vinden het vlees uit Ethiopië
toch niet zo aantrekkelijk als deze
krant het voorspiegelde. Een paar jaar
geleden nog was de afzet van het vlees
uit Ethiopië beter. Nu is het minder.
Wie de beelden van de catastrofale
hongersnoden in Ethiopië heeft gezien
snapt waarom.
In België was het de hulporganisatie
Tear Fund die na publicaties in het
dagblad De Morgen aan de bel trok bij
het hoofdkantoor van Aldi-België in
Erpe-Mere. Dat bedrijf nam de klacht
serieus maar haalde de blikjes niet van
de schappen. Aldi schreef aan het Tear
Fund een lange brief terug waarin zij
betoogde dat zij de verkoop van de
blikjes van 340 gram kwaliteitsrund
vlees niet wenste te staken. Integen
deel. Zij voegde er een brief bij van de
Ethiopische ambassade te Brussel
waarin het belang van de vleesexport
voor de ontwikkeling van het straatar
me land werd onderstreept.
„Ongefundeerde kritiek" wordthet ge
schrijf in de Belgische en Britse kran
ten door de ambassade genoemd. De
Ethiopische vleesindustrie, zo staat in
die officiële verklaring, is van belang
om het land en de boeren geld te ver
schaffen voor hun produktiematerieel.
En om de invoer van granen, voor con
sumptie door mens en dier, mogelijk te
maken. Het is een eenvoudig reken
sommetje: één ton graan kost Ethio
pië 109 dollar, een ton vlees levert 1900
dollar op. Daarbij komt: de exporten
zijn maar een fractie van de totale
voedselproduktie in het land. „De be
reidheid van alle bevriende landen om
Ethiopische exportprodukten te ac
cepteren", zo concludeert de ambassa
de, „moet worden beschouwd als een
aanvulling op de wereldwijde humani
taire hulp aan ons land."
Op die officiële Ethiopische bereke
ning kan wel een nuance worden aan
gebracht. Voor iedere kilo vlees die
een koe 'maakt' heeft het dier, zo is
wel eens becijferd, acht kilo graan no
dig. En bij de bestemming van de rij
ke opbrengsten kan evenzeer een
vraagteken worden gezet.
„Als ik een Ethiopisch produkt in de
winkel zie liggen, dan weet ik dat de
winst erop bestemd is om oorlog te
voeren" aldus Mehary, een Eritreër,
die sinds tien jaar in Zeeuwsch-Vlaan
deren woont. Hij heeft het vlees nog
niet in de Belgische winkels gezien,
maar heeft er al wel een bijsmaak van.
De man moest uit zijn vaderland Eri
trea, door de Ethiopiërs als een deel
van hun land beschouwd, vluchten
voor de oorlogshandelingen. Waarbij
het Ethiopisch leger ook honger als
wapen gebruikt. Eritrese akkers wor
den, als er bijna geoogst kan worden,
platgebrand en hulptransporten voor
de bevolking daar worden het leger
overvallen. Mehary: „Ik hoef geen
commentaar te geven op de verkoop
van Ethiopisch voedsel in België. Het
feit alleen al dat fret vlees hier ligt
moet al vragen oproepen. Ik weet pre
cies wat ze in Ethiopië met die centen
doen." De Zeeuws-Vlaming die zijn
boodschappen in Zelzate doet wil Me
hary niet oproepen om de corned beef
te negeren. „Maar zelf zal ik nooit
Ethiopische produkten kopen."
L. Brusselaars, lid van de werkgroep
Eritrea in Zeeuwsch-Vlaanderen, be
aamt de uitspraken van Mehary. „Het
zijn de boeren in Ethiopië die de oorlog
tegen Eritrea betalen. Niet alleen met
hun zonen, die ze aan het leger moeten
afstaan, maar ook met hun schrale
oogst, die ze voor een veel te lage prijs
aan de staat moeten verkopen." Brus
selaars, woonachtig in Zeeuwsch-
Vlaanderen maar van origine een Belg,
noemt zijn vaderlanders die hieraan
verdienen gewetenloos. Eigenlijk is
volgens hem de hele Westerse wereld
en het Oostblok verantwoordelijk
voor de wantoestanden in het voorma
lige keizerrijk van Haile Selassie. Bui
tenlandse economische belangen, wa
pens leveren in ruil voor voedsel, domi
neren de politiek in de hoofdstad
Addis Abbeba. „Eerst waren het de
Amerikanen en de Europeanen die in
Ethiopië de economie controleerden
en het land van wapens voorzagen. Nu
doet het Oostblok hetzelfde. Andere
werelddelen hebben zich steeds ver
rijkt aan Afrika. Als ze volgende week
alle bomen uit Afrika kunnen kopen
zullen ze het doen. Er wordt over lijken
gelopen. De mensen hier denken alle
maal dat ze daar alleen maar primitie
ve stammentwisten aan het uitvech
ten zijn. Terwijl de cultuur van de Afri
kanen heel hoog stond, voordat de
blanken kwamen om hun machtspoli
tiek ook in Afrika te laten uitvechten."
Brusselaars: „Wij in Europa gaan niet
vrijuit. Wat wij daar doen is geba
seerd op uitbuiting. Als we wat eten
daar naar toe kunnen brengen doen
we het graag, als een vorm van gewe-
tensussing. Maar we halen het voed
sel daar ook weer vandaan als het
daar iets goedkoper is. De Ethiopi
sche regering en haar oorlogsmachi
nerie profiteert van deze keiharde
markt."
Joost van Leeuwen
BIERVLIET - Het was maar een scha
mel stadje, waar de Watergeuzen zich
vestigden in 1573. Nu, 415 jaar later, is
Biervliet een stuk levendiger en zijn
vrijwel alle Biervlietenaren al maan
den bezig met de voorbereidingen van
het derde lustrum van de Geuzenfees-
ten. Sinds 1973 is het een jaarlijks te
rugkerend festijn op Hemelvaarts
dag. Om de vijf jaar duurt het feest
drie dagen en trekt er een vrolijke
stoet met versierde praalwagens door
het stadje. Het thema van de optocht
is dit jaar 'grootmoeders tijd'.
Biervliet kent een rijke historie. In de
middeleeuwen is het uit economisch
oogpunt door Filips van Elzas aan één
van de kleine kreken, de uitlopers van
De Honte, gesticht. Reeds in de twaalf
de en dertiende eeuw kreeg het stadje
verschillende voorrechten en kwam
het tot grote bloei. De belangrijkste
bronnen van inkomsten waren handel,
lakennijverheid en haringvisserij en -
bewerking. Het is zeer waarschijnlijk
dat rond 1400 Willem Beukelszoon in
Biervliet het haringkaken heeft uitge
vonden. Zijn standbeeld, de trots van
Biervliet, staat sinds 1958 op het
marktplein. Door zijn ligging was de
stad uitermate geschikt als uitgangs
punt voor militaire expedities en -sa
menkomsten. De ligging had ook na
delige effecten. Biervliet werd vele ma
len belegerd en had vaak te kampen
met plunderingen.
De geschiedenis van Biervliet is ook
een eeuwige strijd geweest tegen de
zee. Bij de stormvloed van 1404 werd
het stadje volkomen van zijn omge
ving geïsoleerd en vormde het een
paar eeuwen lang een eiland, waar
door de stad ook in financiële nood
raakte. De Geuzen troffen in 1573, toen
ze zich in het stadje vestigden, dan ook
een geheel vervallen en bijna verlaten
Biervliet aan. Vanwege de strategi
sche ligging werd door de Staten van
Holland besloten tot het aanleggen
van een fort, de kern van het huidige
Biervliet. Het fort werd echter zo ver
waarloosd, dat het in 1688 weer moest
worden afgebroken.
Door de inpoldering en indijking was
in de zeventiende eeuw Biervliet ei
land af en vestigden zich weer mensen
in Biervliet en omgeving. Ze vochten
voor hun bestaan en juist dat is vol
gens Arsène Goossens, voorzitter van
het Geuzencomité en de motor achter
de Geuzenfeesten, nog steeds te terug
te vinden bij de huidige bewoners van
Biervliet. „Ze staan als één man achter
deze feesten. Iedereen is enthousiast
en omdat ik zie dat iedereen probeert
om er iets leuks van te maken, organi
seer ik al sinds het prille begin, in 1973,
dit circus met veel plezier."
Goossens is in het dagelijkse leven le
raar en heeft naast het organiseren
van de feesten nu ook zijn handen
meer dan vol aan schoolonderzoeken
en examens. Tot zijn grote genoegen
kan hij dan ook rekenen op zijn zeven
collega's van het Geuzencomité. „We
zitten op één lijn en ieder neemt zijn
portie van de organisatie voor zijn re
kening, dan is het te doen. In het begin
ging alles nog een beetje aarzelend,
maar als er dan eenmaal ideeën zijn en
mensen die de zaken een beetje dirige
ren dan krijg je medewerking van de
hele bevolking. Het is fantastisch om
te zien hoe je eigen enthousiasme over
slaat op anderen."
In vergekijking met andere jaren is er
weinig veranderd aan de opzet van de
Geuzenfeesten. Het programma
wordt volgens Goossens alleen wat
aan de tijd aangepast. Zo zal er op de
eerste dag van de feesten, op donder
dag 12 mei, in het Trefpunt en de Kom-
me een tentoonstelling worden ge
houden door Zeeuwse kunstenaars.
Ook zal er een open podium worden
gehouden in de Geuzentent op vrijdag
13 mei. Zangers, zangeressen, groepen
en goochelaars krijgen dan de kans
om voor een groot publiek op te tre
den. Diezelfde dag zal op de markt de
AVRO een zes uur durend showpro
gramma brengen.
Het hoogtepunt van de feesten moet
volgens Goossens toch de optocht van
de donderdag en zaterdag worden. „We
hebben gekozen voor het thema
'grootmoeders tijd', omdat iedereen
dan kan meedoen. Iedereen kan wel
iets van vroeger uitbeelden en ieder
een kan wel zot doen."
Het organiserende comité krijgt geen
enkele vorm van subsidie. Het geld,
wat voornamelijk nodig is voor de wa
gens en kleding, heeft het comité ver
gaard door een collecte, die ongeveer
tienduizend gulden opbracht. Verder
is er een winkelactie gehouden en
brachten Biervlietse middenstanders
en grote bedrijven het overige beno
digde geld in het laatje. Goossens
schat de kosten per jaar op ongeveer
zestigduizend gulden. „Veel materiaal
kunnen we gelukkig elke keer opnieuw
gebruiken, anders zou het elk jaar wel
ruim een ton gaan kosten. Toch is het
ook nu krabbelen met de middelen die
we hebben. Zo plaatsen we elk jaar
boompjes langs enkele wegen. Vroeger
kregen we die gratis van Staatsbosbe
heer, nu zouden we er 2500 gulden voor
moeten betalen, en dat kunnen we niet
meer opbrengen."
Ook aan het feit dat 415 jaar geleden
de Geuzen de eerste voet aan wal zet
ten wordt niet voorbij gegaan. Scouts
verkleed als Geuzen zullen op donder
dag Biervliet binnenvaren en een vij
and inrekenen. Goossens: „En wie
weet is dat Terneuzen wel, onze groot
ste vijand." Een feestavond met een
vijftien man tellend Beiers orkest
moet het evenement op zaterdag
avond afsluiten. „Dat wordt iets om
met het hele gezin naar toe te gaan en
op een gezellige manier met elkaar, na
al die maanden van wagens bouwen en
versieren, om te gaan", zegt Goossens,
die rekent op vijftienduizend bezoe
kers tijdens de drie dagen. Tenminste
bij goed weer.
Om zoveel mensen richting Biervliet
te krijgen zijn er om aandacht te trek
ken bij de invalswegen van Biervliet
poorten geplaatst. Daarnaast trekt op
zeven mei een promotiestoet met
Biervlietse middenstanders en -be
drijven door een deel van Zeeuwsch-
Vlaanderen. Volgens Goossens wor
den de feesten iets geweldigs. „En als
je iedereen zo z'n best ziet doen is or
ganiseren toch wel leuk werk. De
voorbereidingen op zich zijn eigenlijk
ook al een feest."
Leonie Simons en
Pierre van Damme'
Denzei Washington als Steve Biko in Cry Freedom.
Stadsschouwburg - wo. 27, do. 28,
vr. 29, za. 30 apr. om 20 uur: De Ar
cheologen.
Echt Antwerpse schouwburg - wo.
27, do. 28, vr. 29, za. 30 apr. om 20.15
uur, za. ook om 15 uur: Noch vis,
noch vlees.
Fakkeltheater - do. 28, vr. 29, za. 30
apr. om 20.30 uur: Privé voor twee.
Meirteater- do. 28, vr. 29, za. 30 apr.
om 20.30 uur: De Thuiskomst.
Het Appeltje - do. 28, vr. 29 apr. om
20.30 uur: Nina Gluckstein.
Het klokhuis - za. 30 apr. om 20.30
uur: 'De lijn' van Israël Horovitz.
EWT-randstadtheater- vr. 29, za. 30
apr. om 20.30 uur: Mijn man wordt
gek.
Café-theater Multatuli - vr. 29, za.
30 apr. om 20.30 uur: Hoerenleed.
Noordteater - vr. 29, za. 30 apr. om
20.30 uur: Ik ben er... ik blijf er.
De Steenhouwer - za. 30 apr. om
20.30 uur: Moeders Hasjies is de
bveste van Dario Fo.
Studio Herman Teirlinck - wo. 27,
do. 28, vr. 29 apr. om 20 uur: Musical
comedy.
Kon. poppenschouwburg - vr. 29,
za. 30 apr. om 20 uur: De Zwarte Rui
ter.
Kathedraaltoren - vr. 29 apr. om
11.30 uur: Beiaardconcert.
Kolveniershof- vr. 29 apr. om 12.30
uur: Luc de Vos (piano).
Kon. Elisabethzaal - za. 30 apr. om
15 uur: Kon. Filharmonisch orkest
van Vlaanderen.
Desingel - do. 28 apr. om 20 uur:
'Carmina Burana' door het Philhar-
monisch koor vasn Antwerpen; za.
30 apr. om 20 uur: Scaldis Cantat.
't Elzenveld - do. 28, vr. 29 apr. om 20
uur: Trio Walter Boeykens.
Stadsschouwburg - do. 28 apr. om
20.30 uur: Yellow City Big Band.
Kon. Vlaamse opera - vr. 29, zaz. 30
apr., do. 5, vr. 6, za. 7 mei om 19.30
uur, zo. 1, zo. 8 mei om 15 uur: Lente
programma door het Kon. ballet
van Vlaanderen met 'Paquita', 'Go!'
Said Max', 'Mouvements' en 'Sym
fonie in D'.
Desingel - wo. 27, do. 28, vr. 29 apr.
om 20 uur: D. C. A. door Philippine
Découflé.
Rex - Wish you where here, 12,14,16,
18, 20 en 22 uur.
Rex-club - Intervista, 14.20, 16.45,
19.10 en 21.30 uur.
Odeon 1 - No way out, 16 jr., 14.20,
16.40, 19 en 21.20 uur.
Odeon 2 - Nuts, a.l. 14, 16.30, 19 en
21.30 uur.
Odeon 3 - La vie est un long fleuve
tranquille, a.l. 14,16,18,20 en 22 uur.
Odeon 4 - Rayon Vert, a.l. 14,16,18,
20 en 22 uur.
Astrid-Junglebook, a.l. 14 en 16 uur
(Ned. versie); 18 en 20 uur (Eng. ver
sie).
Vendome - Amsterdamned, 16 jr.
14.20, 14.40, 19 en 21.20 uur.
Rubens - Empire of the sun, a.l. 14,
17.15 en 20.30 uur.
Quellin 1 - Cry Freedom, a.l. 14,
17.15 en 20.30 uur.
Quellin 2-3 men and a baby, a.l. 14,
16, 18, 20 en 22 uur.
Quellin 3 - Best seller, 16 jr. 14, 16,
18, 20 en 22 uur.
Metro 1 - Fatal beauty, 14.20,16.40,
19 en 21.20 uur.
Metro 2 - Dirty dancing, a.l. 14, 16,
18, 20 en 22 uur.
Sinjoor-Frantic, a.l. 14,16.30,19 en
21.30 uur.
Brabo - Someone to watch over me,
a.l. 14.20, 16.40, 19 en 21.20 uur.
Tijl - Waff street, a.l. 14,16.30, 19 en
21.30 uur.
Wapper - The last emperor, a.l. 14,
17.15 en 20.30 uur.
Ambassades - Moonstruck, a.l.
14.20,16.40, 19 en 21.20 uur.
Ambassadesclub 1 - Looking for Ei
leen, a.l. 14, 16.18, 20 en 22 uur.
Ambassadesclub 2 - The running
man, 16 jr. 14.20, 16.40, 19 en 21.20
uur.
Ambassadesclub 3 - Batteries not
included, a.l. za., zo., ma., wo. 14 en
16.20 uur.
Ambassadesclub 4 - Gaston en Leo
in Hong Kong, a.l. 14, 16,18, 20 en 22
uur.
Vooruit - do. 28 apr. om 20 uur: Rats De Media - za. 30 apr. om 20.30 uu
door Tiedrie; do. 5, vr. 6 mei om 20.30 Coyote The Lost Dakotas.
Paradise Alley - vr. 29, za. 30 apr.,
zo. 1 mei om 20.30 uur: 'Het gezin
van Pamela'.
Cult, centr. Boterhuis - vr. 29 apr.
om 20 uur: Kailas, poëzieprogram
ma met Arlette Walgraef.
Stadsschouwburg - za. 30 apr. om
20 uur: 'Best of Times', travestie
show door de Strass Boys.
Sirkeltheater - vr. 23, za. 30 apr. om
20 uur: Paljas.
Teater De Kelk - zo. 1 mei om 15 uur:
De Tafelschuimer door Teater Ste-
kelbees.
Hotel Navarra - za. 30 apr. om 20.30
uur: Adam in ballingschap.
Belfort - wo. 27, za. 30 apr., zo. 1 mei
om 14.15 uur: Carillonconcert.
St. Annakerk - do. 28 apr. om 20 uur:
Liedjesavond vazn en door Claude
Covemaeker.
De Sjakos - zo. 1 mei om 14 uur:
Chris Clay band en de Tabasco
blues band.
De Zille - zo. 1 mei om 17 uur: Rico
and the Blue coats.
Gulden Vlies 1 - Big foot and the
Hendersons, a.l. 20 uur, za., zo., ma.,
wo. ook om 14.30 uur, zo., ma. ook
om 17.15 uur, vr., za. ook om 22.30
uur.
Gulden Vlies 2 - Junglebook, a.l.,
za., zo., wo. om 14.30 uur, zo., ma. ook
om 17.15 uur; The last emperor, 16 jr.
20 uur.
Gulden Vlies 3 - Au revoir les en-
fants, a.l. 20 uur, vr., za. ook om 22.30
uur, za., zo., ma„ wo. ook om 14.30
uur, zo., ma. ook om 17.15 uur.
Memling - Dirty dancing, a.l. 20 uur,
vr., za. ook om 22.30 uur, za., zo., ma.,
wo. ook om 14.30 uur, zo., ma. ook
om 17.15 uur.
Rembrandt - Three men and a ba
by, a.l., za., wo. om 14.30 uur, zo. om
14.30 en 17.15 uur; Fatal attraction,
16 jr., 20 uur, vr., za., zo., ma. ook om
22.30 uur.
Kennedy 1 - Cry Freedom, a.l. 20
uur, wo., za. ook om 15 uur, zo. ook
om 14.30 en 17.15 uur, vr., za., zo. om
22.30 uur.
Kennedy 2 - Frantic, a.l. 20 uur, wo.,
za. ook om 15 uur, zo. ook om 14.30
en 17.15 uur, vr., za., zo. om 22.30 uur.
Kennedy 3 - Wisdom, a.l. 20 uur, wo.,
za. ook om 15 uur, zo. ook om 14.30
en 17.15 uur, vr., za., zo. ook om 22.30
uur.
Kennedy 4 - Suspect, a.l. vr., za., zo.
om 22.30 uur; Someone to watch
over me, a.l. 20 uur, wo., za. ook om
15 uur, zo. ook om 14.30 en 17.15 uur.
Chaplin - Music teacher, a.l. 20 uur,
wo., za. ook om 15 uur, zo. om 14.30
en 17.15 uur; Moonstruck, a.l. vr., za.,
zo. om 22.30 uur.
Een beeld uit de film 'The Last Emperor'
Casino - za. 30 apr. om 21 uur: Ro
de Nijs.
Arsène Goossens
