AWBEmEVfNAMCOLOOG SNICK:
Weer uitstel WOV-besluit
ZEEUWSE. I
almanak
Snelle schoonmaak
Oosterscheldehavens
1
in oeeia
de mensen zijn in de
eerste plaats
Rapport veiligheid
PSD-veerboten nog
steeds in studie
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Sportvissers gered bij Zeebrugge
IN-SERVICE-OPLEIDING
ïeBissiNGEN - Een registratiesysteem, waarbij op een kaartje wordt genoteerd of de teelbal
van pasgeboren jongens al of niet zijn ingedaald in de balzak, kan duizenden onnodige
sraties voorkomen en de kans op onvruchtbaarheid bij mannen beperken.
leraties
Ontvangst
|s: cijfers over
idenhof niet
fbaseerd op
itenuitspraak
FINANCIËLE CONSEQUENTIES INGRIJPEND
zc
z
f
71
WOENSDAG 27 APRIL 1988
egistratie beperkt
Jeelbaloperaties
MIDDELBURG Minister Smit-Kroes beslist pas over de
vaste Westerschelde-oeververbinding (WOV) nadat een
oordeel is geveld over het alternatief plan van de Hulste
naar ir G. J. J. van Eeden. Dit plan terugkeer naar het
oude idee van een WOV bij Kruiningen-Perkpolder zou
100 tot 300 miljoen goedkoper zijn dan de meer centraal
gelegen WOV waar momenteel op wordt aangekoerst.
Het plan Van Eeden wordt gedragen door een groep Oost-
zeeuws-Vlaamse ondernemers. De WD-afdeling Hulst-
Hontenisse stuurde het begin deze maand naar de minister
toe. De stuurgroep WOV van gedeputeerde Barbé (be
staande uit ambtenaren van rijk en provincie) komt vrij
dag speciaal in Den Haag bijeen om erover te praten. Barbé
verwacht niet dat het plan Van Eeden door de stuurgroep
zal worden omarmd. Wat hem betreft wordt het plan 'afge
schoten'. Eerder zei hij al: „Indien het in dat rapport zou
gaan om het ei van Columbus, zou er nog iets kunnen ver
anderen. Maar dat lijkt me nauwelijks denkbaar".
De wens van de minister om toch naar het plan Van Eeden
te kijken betekent verder uitstel van de besluitvorming
over de WOV. Het ministerie beraadt zich nu al wekenlang
over de 'laatste losse eindjes' van de financiering waarvoor
zowel door Barbé als door de twee aspirant-bouwers voor
stellen zijn aangedragen.
De gedeputeerde houdt vandaag een inleiding over het
WOV-project tijdens de jaarlijkse 'vakgenotenconferentie'
van de Rijks Planologische Dienst en de provinciale plano
logische diensten die gehouden wordt in het Brabantse
Veldhoven. Er wordt dan gesproken over de Vierde Nota
voor de ruimtelijke ordening. Behalve over de WOV staan
ook inleidingen op het programma over de ontwikkeling
van de Noordrand Rotterdam, Amsterdam Zuid-Oost,
Maastricht en toeristisch Brabant.
Gynaecoloog H.K. ASnick.
Walcheren, waar de registratie
51 mei 1983 bestaat, liep het aan-
leelbaloperaties bij jongens van 0
14 jaar terug van gemiddeld 42 tot 7
■jaar. Daarmee komt het vrijwel
[een met het percentage jongeren,
|op grond van medische gegevens
onder het mes' moet.
Ideze slotsom komt de Vlissingse
becoloog H. K. A. Snick in een arti-
tver de daling van het aantal testi-
fperaties op Walcheren in het Ne-
lands Tijdschrift voor Geneeskun-
|Hij bekent het „een schande te
a vinden" dat de kaartjes-in-twee-
d (één voor de ouders, één voor arts
lerloskundige) nog steeds niet lan-
zijn ingevoerd door kennelijke
lil van de kruisverenigingen. In ok-
[r 1986 werd het systeem (kosten:
),- per jaar) wél geaccepteerd
Ir zijn collega's en artsen uit de
Jdzorg op een zogenaamde 'inter-
legiale toetsing' in Utrecht.
Collega's van een bevriend
blad mochten het onlangs bele
ven een gezelschapje te ont
vangen van plaatselijke politi
ci. die zeer geïnteresseerd wa
ven in de gang van zaken bij
een dagbladbedrijf.
Twee redactrices en twee re
dacteuren onthaalden de poli-
dei op een pittige bak koffie en
daarbij werd een schat aan in
formatie geserveerd.
Voldaan nam het gezelschap
na twee uur afscheid.
Mj hebben veel opgestoken",
vatte de woordvoerder van het
gezelschap prijzend samen.
Gevleid lieten de twee redac
trices en beide redacteuren de
complimenten over zich heen
komen.
Maar hun milde stemming liep
toch nog plotseling een deuk
°Ptoen de woordvoerder van
de plaatselijke politici zijn toe
spraakje afrondde met de op
merking:
■Heren bedankt voor de infor
matie en dames bedankt voor
de koffie".
geraakt, zoals bijvoorbeeld gebeurt bij
een medisch onderzoek.
'Retractiele testis' ontstaat een half
jaar na de geboorte en verdwijnt na de
puberteit. De bevalling is dan ook hét
ideale tijdstip om de indalingstoe-
stand van de teelballen vast te stellen,
vindt de Vlissingse gynaecoloog.
Zijn onderzoek toont aan dat het regi
stratiesysteem op Walcheren, waar
het wordt uitgevoerd door de kruisver
eniging, naadloos werkt. Een steek
proef uit begin 1987 onder 80 ouders
van kinderen, geboren tussen 1 juli
1983 en 31 december 1984 (in de begin
periode van de registratie), wees uit
dat 93 procent de kaart nog had. Van
100 jongens bleken 92 kaarten bij de
huisarts te liggen of zat een notitie
over de ligging van de teelballen in het
medisch dossier. Opvallend is de ster
ke daling van het aantal operaties.
Ging het in 1983 nog om 43 ingrepen,
een jaar later zou het met uitzonde
ring van een kleine 'piek' in 1985vrij
wel stabiel blijven op het gemiddelde
van 7.
Snick's conclusie is dan ook duide
lijk: registratie hèlpt. Dankzij een
simpel kaartje worden ouders, huis
artsen, kinderartsen en consultatie
bureau steeds weer met de neus op de
feiten gedrukt.
[ck, werkzaam bij het Streekzie-
luis Walcheren, kwam enkele ja-
Ifeleden in het nieuws toen hij aan
lel trok over het grote aantal onno-
e teelbaloperaties bij jongens tus-
0 en 14 jaar.
Icieel komt het niet-indalen van
likels in de balzak na het eerste le-
Jsjaar in ons land 850 keer per jaar
Ir (0,8 procent). Het aantal ingrepen
lommelt echter tussen de 5000 en
To, Uit onderzoek op Walcheren
lek dat medische missers nogal eens
Iden veroorzaakt doordat artsen de
Tractiele testis' niet herkenden. Het
It daarbij om een betrekkelijk on-
luldig euvel, waarbij de teelbal zich
lelijk terugtrekt als hij wordt aan-
DDELBURG Het dagelijks pro-
Icietestuur erkent dat geen harde
Iers op tafel kunnen worden gelegd
[beslissend zijn voor het lot van het
laardenoord Lindenhof te Zuiddor-
I zolang de Zeeuwse staten nog niet
lar zijn met de discussie over de
lestie.
|t blijkt uit een dinsdag door gs ge-
mileerd antwoord op schriftelijke
Igen vanuit de statenfracties van
|A, WD, SGP, D66 en RPF/GPV.
betrokken fractiewoordvoerders
Ikken aan de bel toen vorige week
lek dat gs het Axels gemeentebe-
|ur en het Lindenhofbestuur voor de
1 stelden: verplaatsing van Lin-
hof naar nieuwbouw te Koewacht
Ipaciteitsverhoging tot in beginsel
[bedden) of renovatie te Zuiddorpe
Jarschijnlijke capaciteitsverminde-
Bgtot 42 bedden).
[ze cijfers, zo concludeerden de vra-
ïstellers, zijn niet in overeenstem-
Jigmet de uitkomsten van de eerder
maand gehouden statendiscus-
I De cijfers zouden ten onrechte
lar één keus mogelijk: nieuwbouw
koewacht.
[antwoorden nu: „De in onze brie-
genoemde aantallen geven het
Indpunt tot dusver van ons college
Ier. Overigens erkennen wij gaarne
|t er nog geen uitkomst is van de sta-
Jdiscussie en dat uw staten daar-
|er nog een uitspraak moeten doen.
zullen dat aan de belanghebben-
|n laten weten".
MIDDELBURG - De vervuilde havens
in het Oosterscheldegebied kunnen
binnen een jaar in één operatie
worden schoongemaakt. Dat is moge
lijk door gebruik te maken van de
voormalige buitenhaven bij het slui-
zencomplex Hansweert voor berging
van het vervuilde slib. Dat storten is
op milieuhygiënisch verantwoorde
wijze mogelijk.
Rijkswaterstaat en de betrokken ge
meentebesturen moeten op korte ter
mijn een plan hiervoor uitwerken. De
totale kosten van deze grote schoon
maak in het waardevolle Oosterschel
degebied, waarbij circa 200.000 kubie
ke meter slib in het geding is, liggen
tussen vier en vijf miljoen gulden. Voor
een deel verstrekt het rijk subsidie.
Het gaat om de havens van Yerseke
(15.000 m3 slib); Colijnsplaat (2.000
m3); Zierikzee (50.000 m3); Bruinisse
(50.000 m3), alsmede een deel van de
Plaat van Oude Tonge (hoeveelheid
nog onbekend) en het kanaal Goes-
Oosterschelde (40.000 m3). Ook het ge
bied van de Hansweertse werf Rei-
merswaal (40.000 m3) kan uit prakti
sche overwegingen worden meegeno
men; de werf ligt naast de voormalige
voorhaven. In feite wordt 'werk met
werk' gemaakt. De voormalige buiten
haven moet worden gedempt, in
hoofdzaak met grond die vrijkomt bij
de aanpassing van het Kanaal door
Zuid-Beveland. Op de bodem van de
haven kan een laag vervuild slib wor
den gestort, waarvoor anders op ande
re plaatsen kostbare en milieuonvrien
delijke oplossingen nodig zijn.
Ir L. Bijlsma van rijkswaterstaat Zee
land hoopt vurig dat het plan door
gaat. „Dit is een goede kans voor de
Oosterschelde. Als we met zijn allen
onze hakken in de grond zetten, dan
kan de schoonmaak snel gebeuren.
Anders hou je over langere tijd vervui
lingskansen in de Oosterschelde en
kom je later als sanering écht on
vermijdelijk is alleen maar voor
(Slot zie pagina 19 kolom 1)
OOSTKAPELLE Hij zit er al an
derhalve week over te dubben, con
servator Wim Phaff van het Zeeuws
Museum Natuur historie in Oostka-
pelle. De hele museumbibliotheek is
al doorgespit, zonder enig resultaat.
Oorzaak van al dat werk is een klein
ellipsvormig stekelig diertje van on--
geveer 12 millimeter lang en 8 milli
meter breed. Opvallend aan het mi-
niscule beest zijn een paar centime
ter lange stekels op zijn rug. Aan de
onderkant heeft het twaalf spriet-
achtige pootjes.
Het beestje werd door een medewer
ker van Rijkswaterstaat in de Kree-
kraksluizen gevonden. Die stuurde
het op naar het Zeeuws Museum met
de vraag om welke diersoort het
ging. Wim Phaff herinnert zich nog
dat hij de man antwoordde, dat hij
dat zou horen zodra het diertje bij
het museum aankwam. Niets was
minder waar.
Na alle beschikbare naslagwerken
te hebben bestudeerd is de museum
conservator nog geen stap verder.
Hij vermoedt dat het om een tropisch
diertje gaat, dat misschien met een
schip is meegekomen. Hij is van plan
foto's van het beestje op te sturen
naar de Nederlandse universiteiten.
Phaff hoopt ook van bezoekers van
zijn museum tips te krijgen, want het
diertje zal onder een grote loep wor
den uitgestald in een van de vitrines.
De conservator denkt er zelfs over er
maar een prijsvraag van te maken,
want hij moet weten om welk beestje
het nu eigenlijk gaat. Phaff: „Zoiets
gaatje op een gegeven moment intri
geren".
2 ma 1%^
Éi
VLISSINGEN Verpleegkundigen
kunnen via verschillende kanalen
in de gezondheidszorg terecht ko
men. Het normale middelbaar en
hoger beroepsonderwijs is een weg.
Een andere, vaker bewandelde is de
in-service-opleiding. Jongeren die
verpleegkundige willen worden en
zich bij zo'n opleiding aanmelden,
zijn in dienst van een ziekenhuis of
andere instellingen in de gezond
heidszorg. De leerling is in de eerste
plaats werknemer.
Die situatie is niet gelukkig, vindt de
Den Treek-groep. Zij overhandigde
maandag in Den Haag staatssecre
taris drs D. J. D. Dees van volksge
zondheid en z'n collega mevrouw drs
N. J. Ginjaar-Maas van onderwijs
een plan. Eén weg naar het beroep
van verpleegkundige moet, vinden
de samenstellers, in 1995 zijn afgeslo
ten: de eigen opleidingen van de in
stellingen. De opleiding tot verpleeg
kundige is een taak die thuishoort in
het normaal dagonderwijs.
Paul Sarneel, hoofdcoördinator van
afdeling verpleegkunde van het Mid
delbaar Dienstverlenings en Ge
zondheidszorg Onderwijs in Vlissin-
gen, is het hartgrondig met de Den
Treek-groep eens. Hij is ook van me
ning dat een keuze moet worden ge
maakt. Leerlingen kunnen door de
bomen het bos niet meer zien. De ge
zondheidszorg is daar niet bij ge
baat, zeker niet omdat de instellin
gen beginjaren negentig waarschijn
lijk met een personeelstekort te
maken krijgen. „Jongeren die in de
verpleging willen, weten niet aan
welke opleiding ze moeten beginnen.
Het normale onderwijs staat de ene
keer in een zwart daglicht, de in-ser
vice-opleiding een andere keer. Dat
pakt negatief uit". De in-service-op-
leidingen hebben de meeste histori
sche rechten. Ze zijn langzaamaan
sinds het begin van de eeuw opgeko
men. De dagopleidingen zijn in 1972
opgericht. De MDGO-afdeling ver
pleegkunde is een jonge loot aan de
stam. Zij kwam driejaar geleden tot
stand tijdens een fusie in het middel
baar beroepsonderwijs. Het gekra
keel is sedertdien niet opgehouden.
De Den Treek-groep is met een
plan gekomen. Welke mensen
vormen die groep
„Verpleegkundigen van divers plui
mage zitten in de overleggroep, maar
ook een directeur van een in-servi-
ce-opleiding en iemand van de Na
tionale Raad voor de Volksgezond
heid. Ze vergaderen in het conferen
tiecentrum Den Treek bij
Amersfoort, vandaar de naam. De
verantwoordelijke bewindslieden
hebben maandag de rapportage in
ontvangst genomen. Op het eerste
gezicht lijkt het voer voor deskundi
gen".
Wat merken de patiënten van
dit alles
„Ziekenhuizen geven vaak aan dat
de verpleegkundigen die het MDGO
hebben afgemaakt, niet breed inzet
baar zijn. Dat is het verhaal dat
wordt afgestoken. En dat klopt. De
ziekenhuisdirecties zijn echter ver
geten dat moeilijke en gemakkelijke
taken voor handen zijn in de gezond
heidszorg. We noemen dat deskun
digheidsniveaus één en twee. Het
MDGO leidt op voor het tweede. Dat
willen de ziekenhuizen niet erken
nen. Ze stellen dat er slechts één ni
veau bestaat en daarvoor zijn
MDGO'ers in tegenstelling tot
Paul Sarneel: „Ziekenhuizen geven vaak aan dat verpleegkundigen die het
MDGO hebben afgemaakt, niet breed inzetbaar zijn".
HBO'ers en in-service-opgeleiden
niet geschikt. Alles zou zo complex
zijn geworden in de gezondheids
zorg. Flauwekul, pure nonsense is
dat. Er zijn in de ziekenhuizen men
sen nodig die de patiënten wassen,
aan- en uitkleden, uit en in bed hel
pen, een gesprekje kunnen voeren en
wonden kunnen verzorgen".
Maar betekent het afschaffen
van de in-service-opleiding op
den duur geen verlaging van de
kwaliteit van de gezondheids
zorg. De opleiding is toch sterk
praktijkgericht
„Ja, dat is zo. Ik ben ook jaloers op de
perfecte binding die de in-service-op-
leidingen hebben met de werkvloer.
Het MDGO komt in Zeeland de zie
kenhuizen niet binnen. We zijn nood
gedwongen naar het algemeen zie
kenhuis in Knokke uitgeweken, om
dat wij nergens in de provincie
medewerking kregen. Ik vraag me
echter sterk af of de zorg met die ster
ke binding tussen in-service-oplei-
dingen en ziekenhuizen is gebaat.
Vijftig procent van de werknemers in
een ziekenhuis is leerling. Dat is
goedkoop. Aan de andere kant ne
men de directies wel duurdere
HBO'ers aan voor taken die door één
van onze leerlingen zouden kunnen
worden gedaan".
De MDGO-opleiding verpleeg
kunde wordt nauwelijks als
volwassen gezien door de zie
kenhuizen. Wat pleit dan voor
de keuze van de Den Treek-
groep de in-service-opleidin-
gen af te schaffen en het norma
le dagonderwijs te'
handhaven
„De in-service-opleiding heeft duide
lijke nadelen. De mensen die daar
heen gaan, zijn in de eerste plaats
werknemer en het leren komt op de
tweede plaats. Op zich is daar weinig
op tegen, maar de opleiding is eng, te
beperkt. Zij worden ook maar voor
één onderdeel binnen de gezond
heidszorg opgeleid, zwakzinnigen
zorg, psychiatrie, algemeen zieken
huis enzovoorts. Het MDGO geeft
een bredere basis, misschien een iets
te brede. Ik ben om die reden voor
stander van een speciale afstudeer
richting na de driejarige MDGO-op-
leiding. Op zich verandert dat niks
aan de voordelen die aan het MDGO
vastzitten. Zo sluit onze opleiding di
rect bij het lager beroepsonderwijs
aan. De in-service-opleidingen vra
gen op z'n minst mavo, in het verle
den zelfs havo. De onderwijskundige
aanpak is ook anders. De leerlingen
krijgen algemene vorming en daar
aan blijkt behoefte te bestaan. Ze
ontwikkelen zich nog. En wanneer
de opleiding verpleegkunde niet be
valt, kan zonder veel tijdverlies naar
een andere MDGO-opleiding wor
den overgestapt. Dat is bij in-service
onmogelijk".
Verdwijnt het Den Treek-plan
in één van de vele Haagse
laden
„Ik hoop het niet. Het rapport kan
verhelderend werken. Het MDGO
moet samen met de in-sërvice-oplei-
dingen de beuk erin gooien om een
prima middelbare beroepsopleiding
te maken, wel binnen het normale
dagonderwijs. De rust moet worden
hersteld, want het is nu een puin
hoop".
Harmen van der Werf
VLISSINGEN - De directie van de
Provinciale Stoombootdiensten in
Zeeland studeert nog steeds op de
aanbevelingen die het Bureau voor
Scheepsbouw ir P. H. de Groot (BvS)
uit Bloemendaal heeft uitgebracht
om de veiligheid van de Westerschei- A rfyjp c
de-veerboten te verbeteren. In decern- rlttA
ber van het vorig jaar kwam het Bu
reau voor Scheepsbouw met een was
lijst aan suggesties om de PSD-
schepen te verbeteren. Dat rapport
ligt nog altijd bij de PSD-directie.
gen ontbreken op bijna alle PSD-sche-
pen. Het rapport bevatte ook enkele
aanbevelingen op het gebied van de
brandveiligheid en opleiding van de
bemanning.
Kort na de catastrofale ramp met de
Britse veerboot 'Herald of Free Enter
prise' bij Zeebrugge besloot het pro
vinciaal bestuur van Zeeland het Bu
reau voor Scheepsbouw opdracht te
geven een onderzoek in te stellen naar
de betrouwbaarheid van de veerboten
op de Westerschelde. Half december
van het vorig jaar was het rapport
klaar. Belangrijkste conclusie: de
Zeeuwse veren zijn veilig. Maar in het
rapport werd tegelijkertijd een groot
aantal aanbevelingen gedaan om die
veiligheid te optimaliseren.
Zo gaf het bureau de provincie in over
weging de manoeuvreerbaarheid van
de Prins Willem Alexander te verbete
ren door het schip te voorzien van
dwarsstuwkracht (kosten: tien mil
joen gulden). Verder adviseerde BvS
de lekveiligheid van de oudere veerbo
ten te verbeteren. De waterdichte deu
ren aan boord van de Prinses Beatrix
zouden moeten worden voorzien van
een in de stuurhuizen bedienbare
sluitinrichting. Voorts adviseerde BvS
alle schepen uit te rusten met klimnet-
ten en opblaasvlotten. Die voorzienin-
Het rapport is inmiddels bijna een
half jaar oud. Sinds de presentatie er
van in december '87 is het opmerke
lijk stil geworden rond de resultaten
van het onderzoek. Dat betekent ech
ter niet, zo verzekerde gedeputeerde
De Voogd desgevraagd, dat de nota er
gens onder in een bureaulade is ver
dwenen.
Het rapport is voor nader advies naar
de directie van de PSD-directie ge
gaan en het college van gedeputeerde
wacht nog altijd op commentaar van
de PSD. De gedeputeerde benadrukte
dat het Bureau voor de Scheepvaart in
zijn rapport zelf heeft vastgesteld dat
er geen aanleiding bestaat onmiddel
lijk maatregelen te treffen. Hij ver
wachtte dat de PSD-directie zeer bin
nenkort met een advies komt. „Ik heb
de indruk dat de directie er zo goed als
klaar mee is."
PSD-directeur D. Oostinga verklaarde
dinsdag dat het advies waarschijnlijk
nog voor de zomer op het provincie
huis bezorgd zal worden. Volgens Oos
tinga vergt het echter nogal wat tijd
om alle mogelijkheden en financiële
consequenties van de suggesties die
het Bureau voor Scheepsbouw heeft
gedaan nader uit te spitten. Oostinga
zei nog niet aan te kunnen geven welke
aanbevelingen de PSD-directie wil
overnemen.
NEELTJE JANS - De reddingboot Koningin Beatrix van de Koninklijke Zuid-
Hollandse Maatschappij ter redding van Schipbreukelingen (KZHMRS) is
maandagavond uitgevaren om twee Belgen te redden van een sportvisboot,
die met motorstoring kampte. De twee sportvissers konden in de haven van
Zeebrugge worden afgezet.
Omstreeks half acht werd bij de kustwacht in Westkapelle gemeld dat een
sportvisboot, de D1023, in moeilijkheden verkeerde door storing aan de motor
ten gevolge van het ruwe weer. In eerste instantie vermoedde het coördinatie
centrum in IJmuiden dat de boot zich in de Nederlands territoriale wateren
bevond en vroeg de Koningin Beatrix uit te varen. Middels de computernaviga
tor die zowel de reddingboot als de D1023 aan boord hadden, kon de bemanning
van de reddingboot nagaan waar het schip zich bevond. Ongeveer 12 mijl ten
noord-westen van Zeebrugge trof de Koningin Beatrix de sportvisboot aan. De
opvarende Belgen, J. N. uit Vosselaar en zijn maat. waren geschrokken en door
kou bevangen, maar mankeerden volgens de schipper van de reddingboot, I.
Breen, verder niets.
