kleintjes
SMMf*
1 vandaag
Stekelenburg lanceert
deltaplan werkloosheid
De Jong
wijst
liütjeaf
Saudiarabië verbreekt
betrekkingen met Iran
Reclameverbod tv is in
strijd met EG-verdrag
ie PZC
KRITIEK DUISENBERG
De foeterende
bankpresident
Geurtsen verwerpt
koers Voorhoeve
Weer bewolking
31e jaargang no. 99
Lensdag 27 april 1988
Schippers
Bromfiets
Teelballen
Noqrd-zuid
Beker
AMSTERDAM (GPD) Er zit niets anders op dan de over
heidsuitgaven nog forser terug te dringen. Nederland loopt
met de overheiduitgaven en het daaruit voortvloeiende finan
cieringstekort en lastendruk uit de pas met vrijwel alle lan
den van de Europese Gemeenschap.
Werkgelegenheid IVIEWm
U'olkenvelden en een middagtempera-
filur van 11 graden. Een zwakke, van-
Utidag een matige wind uit noord
oostelijke richting.
kunt u telefonisch opgeven. Bel:
Terneuzen
Middelburg 01180-81000 Hulst
V'lissingen 01184-84000 Axel
Goes 01100-31800 Zierikzee
01150-94451
01140-14058
01155-2020
01110-1538
ALE ZEEUWSE COURANT
DEN HAAG (GPD) - Een meerderheid van de
Tweede Kamer wil een parlementair onderzoek
instellen naar de gang van zaken rond het nieu
we paspoort. De WD verklaarde gisteren dat de
partij 'een kort parlementair onderzoek wense
lijk' vindt. In de verklaring wordt verder ge
steld, dat „de WD-fractie er kennis van heeft
genomen dat minister Van den Broek sinds
maart de verantwoordelijkheid voor de pas
poortkwestie op zich heeft genomen".
De WD sluit zich daarmee aan bij de oude wens
van PvdA'er De Visser, die ruim een jaar geleden
al aandrong op een 'mini-enquete' over de pas
poortaffaire". Over het doel van het onderzoek
laat de WD zich niet uit. De Visser meent dat in
elk geval moet worden onderzocht of het minis
terie van buitenlandse zaken 'zijn plicht heeft ge
daan bij het bewaken van de fraudebestendig
heid van de pas'. Op grond van gebreken in de
fraudebestendigheid moest de invoering van het
nieuwe reisdocument enkele malen worden uit
gesteld.
CDA-woordvoerder Gualthérie van Weezei is
'verrast' door de verklaring van de WD en zegt
eerst te willen reageren tijdens het zoveelste ka
merdebat, dat vandaag aan de paspoortzaak
wordt gewijd. Van Weezei wil wel kwijt dat hij „in
de CDA-fractie geen stemmen heeft gehoord die
een nader parlementair onderzoek willen.
Kohnstamm (D66) zal zich niet verzetten tegen
de wens van PvdA en WD een parlementair on
derzoek te starten. De verwijzing in de VVD-ver-
klaring naar minister Van den Broek acht Kohn
stamm juist. „Maar dat laat onverlet de verant
woordelijkheid van staatssecretaris Van der Lin
den".
Het D66-kamerlid diende in maart een motie van
wantrouwen in tegen CD A-politicus Van der Lin
den en zijn voorganger op buitenlandse zaken,
de huidige minister van defensie Van Eekelen
(WD). Die motie werd toen ondersteund door de
PvdA. De Visser heeft het parlementaire onder
zoek „niet nodig voor de beantwoording van de
vraag of Van der Linden en Van Eekelen moeten
opstappen. Van der Linden heeft er op eigen
houtje voor gezorgd dat hij wel vijftien keer heen
gezonden kan worden".
De houding die WD en CDA vandaag tegenover
Van der Linden en Van Eekelen zullen innemen,
is onduidelijk. In CDA-kring verluidt dat de frac
tie zich niet zonder meer achter partij genoot V an
der Linden zal opstellen.
Kroonprins Vfillem-Alexander
viert vandaag zijn 21e verjaar
dag.
De schippersbonden mijden
het overleg met ministerie en
verladers.
PAGINA 3
Een stuurgroep pleit voor de
invoering van een rij-examen
voor bromfietsers.
PAGINA 7
Een registratiesysteem kan
duizenden teelbaloperaties
voorkomen.
PAGINA 11
De noord-zuidroute is een Rot
terdams belang, geen Zeeuws
belang, meent gedeputeerde
Maris-Koster.
PAGINA 13
PSV wankelt in de halvefinale-
westrijd voor de nationale be
ker tegen RKC.
Radio, tv, kunst: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 7
Opinie en achtergrond: 6
Financieel, economie: 9
Provincie: 11,13,15 en 19
Sport: 20 en 21
Rijk moet
nog meer
bezuinigen
Nederland moet weer in de pas komen
om ook bij de totstandkoming van de
interne markt in 1992 mee te kunnen
doen en mee te kunnen komen. Als de
lastendruk op zijn minst niet mag stij
gen en het tekort moet dalen, zijn dus
nog zeer aanzienlijke bezuinigingen
(ombuigingsinspanningen) noodzake
lijk.
Dat zei de president van De Neder-
landsche Bank, dr. W. F. Duisenberg,
bij de presentatie van het jaarverslag.
Net als vorig jaar heeft Duisenberg
harde kritiek op het financiële beleid
van de regering. „Met betrekking tot
het financieringstekort hebben wij al
te gemakkelijk gezegd: Streep tegen
vallers weg tegen meevallers. Op korte
termijn doet dat weinig pijn, maar op
de lange duur zal de pijn des te groter
zijn".
Hij constateert met zorg dat een niet
onaanzienlijk deel (ruim 2 miljard gul
den) van het onlangs gepresenteerde
pakket van lastenverschuivende en
verlichtende maatregelen van circa
tien miljard gulden, wordt 'gefinan
cierd uit de zogenaamde belasting
meevallers.
Vorig jaar werd in het jaarverslag van
De Nederlandsche Bank geconsta
teerd dat er, om het financieringste
kort in 1990 uit te laten komen op 5,25
procent van het nationale inkomen
(alles wat wij met elkaar verdienen),
een pakket maatregelen nodig was dat
de toen door de regering voorgenomen
bezuinigingen met vijf a tien miljard
gulden overtrof. Duisenberg nu: „Het
valt niet uit te sluiten dat ook die uit
spraak te optimistisch is geweest".
AMERSFOORT - Na zijn verkiezing tot voorzitter van de FNV ontvangt Johan Stekelenburg (links) uit handen van zijn
voorganger Hans Pont de bijbehorende hamer.
In de afgelopen vijf jaar van econo
misch herstel is volgens Duisenberg
op veel terreinen een bevredigend re
sultaat geboekt.
De inflatie (geldontwaarding) is vrij
wel verdwenen, vooral dank zij een ge
matigde loonontwikkeling, gedaalde
invoerprijzen en een sterke gulden. De
werkgelegenheid is „spectaculair"
toegenomen, met 335.000 personen,
maar het aantal mensen dat zich
nieuw op de arbeidsmarkt aanmeldt,
is bijna even snel gegroeid. „De ernst
van het werkloosheidsvraagstuk is
daardoor vrijwel niet afgenomen", al
dus Duisenberg. Verder is de vermo
genspositie van het bedrijfsleven be
langrijk versterkt en hebben de inves
teringen een herstel laten zien.
Omdat aan verder winstherstel voors
hands een einde is gekomen, lijkt bij
de investeringen een ommekeer te
gaan plaatsvinden.
Het betrekkelijk positieve beeld van
(Slot zie pagina 3 kolom 7)
RECHT (GPD) Dr. L. de Jong wil
et in aanmerking komen voor een
"tje. Het voorstel van minister Deet-
van onderwijs om te worden
«•gedragen voor een koninklijke
derscheiding is door hem afgewe-
n.
it heeft de schrijver van Het Konink-
k der Nederlanden in de Tweede We-
idoorlog gisteren in Den Haag ge
ld tijdens de presentatie van het
■aalfde en laatste deel van zijn serie.
- historicus nam voor de gelegenheid
laats achter de 26 banden die zijn to
ewerk omvatten. (foto)
Jong voerde twee redenen aan
aarom hij niet in aanmerking wil ko-
®i voor een koninklijke onderschei-
„Ten eerste ligt de zaak in de ge
wissfeer", aldus de historicus.„Mijn
ader zei altijd, wijzend op de lange
st van geëerden in de krant, 'ze heb-
en je moeder weer vergeten'",
e Jong meent voorts dat zijn histori-
ae reeks misschien wel als een pres
te gezien kan worden, maar als zo-
aalg door hem zelf niet wordt erva-
n „Het schrijven is een eenvoudige
^gelegenheid geweest. Elke onder-
®er, boer of huisvrouw heeft in we-
n een moeilijker taak verricht, met
'eer zorgen en zonder enige vorm van
aardering".
e Jong vindt tevens dat opvatting
ast in de geest van de illegaliteit. De
'ganiseerde illegaliteit heeft zich
de bevrijding op het standpunt ge-
•d geen onderscheiding aan te ne-
er'voor haar oorlogswerk.
f Jong acht het moreel verwerpelijk
anneer hij „voor louter de beschrij
den van de prestaties van de illega
al zou worden onderscheiden.
a t '-LLll.i.LL
AMERSFOORT (GPD) Er moet een
deltaplan tegen de werkloosheid ko
men. Dat zei Johan Stekelenburg
dinsdag in Amersfoort direct na zijn
benoeming tot voorzitter van de FNV
tijdens het congres van de federatie.
Een van zijn voorstellen is om ver
schillende btw-tarieven in te voeren,
zodat bepaalde vormen arbeidsinten
sieve of milieuvriendelijke dienstver
lening vrijgesteld kunnen worden
van belastingbetaling.
Daarnaast, of eventueel in plaats daar
van, bepleit hij belasting- en premie
vrijstelling voor het minimumloon.
Verder zouden er scholingprogram
ma's voor werkenden en werkzoeken
den moeten komen, zouden bonden en
werkgevers afspraken moeten maken
om langdurig werklozen in dienst te
nemen en zouden werkgevers hun se
lectie-eisen bij de aanname van sollici
tanten moeten verlagen en meer kij
ken naar de eisen die een functie stelt,
dan naar het aanbod op de arbeids
markt.
Stekelenburg pleitte verder voor het
stichten van arbeidspools in de collec
tieve- en de marktsector, waarin werk
nemers ervaring en scholing kunnen
opdoen.
Volgens Stekelenburg is een dergelijk
deltaplan zeker haalbaar, hoewel hij
eraan twijfelt of werkgevers en over
heid er serieus over na willen denken.
Volgens de op hetzelfde congres geko
zen vice-voorzitter, Karin Adelmund,
heeft de FNV een nieuwe speerpunt
voor acties nodig. Ze verwacht dat de
komende tijd veel aandacht nodig zal
zijn voor het verdedigen van de ar
beidstijden, wat de nieuwe speerpunt
kan worden.
Jacob Draijer, voorzitter van de Grafi
sche Bond, wordt cao-coördinator in
het nieuwe FNV-bestuur. Het extra
FNV-congres, nodig vanwege het plot
selinge vertrek van voorzitter Hans
Pont naar een topfunctie bij het minis
terie van binnenlandse zaken, koos
Draijer met 198 tegen 72 stemmen tot
nieuwe man in het FNV-bestuur.
De verkiezing van Draijer, die het
moest opnemen tegen Vervoersbond-
bestuurder Ger Ros, was voor de FNV
een ongewone gebeurtenis. Het was de
federatie voor het eerst niet gelukt met
een eensluidende kandidaatstelling te
komen, zoals voor Stekelenburg en
Adelmund.
AR-RIYAD (RTR/AFP) - Saudiarabië heeft besloten de diplomatieke be
trekkingen met Iran te verbreken. Dit hebben de Saudische televisie en
het persagentschap SPA dinsdagavond gemeld.
De Saudische regering heeft de diplomaten aan de ambassade van Iran in
Ar-Riyad verzocht Saudiarabië binnen een week te verlaten. De betrek
kingen tussen het conservatieve Saudische koninkrijk en zijn radicale
moslim-buurland aan de andere zijde van de Perzische Golf zijn al lang
gespannen. Saudiarabië en zijn bondgenoten aan de Golf steunen de me
de-Arabische staat Iraq in de zeven jaar durende Golfoorlog met Iran.
(Advertentie)
LUXEMBURG/DEN HAAG (GPD/ANP) - Op Nederland ge
richte reclame van buitenlandse commerciële tv-zenders
mag niet langer worden geweerd. Het zogenaamde Recla
meverbod in de Nederlandse Mediawet is door het Euro
pese Hof in strijd met het EG-verdrag verklaard.
Door de uitspraak van de Europese rechter zal de Media
wet mogelijk moeten worden aangepast. Met het reclame
verbod heeft minister Brinkman (WVC) de commerciële in
vloed van buitenaf op de Nederlandse televisieomroepen
willen terugdringen en binnen de perken houden. Tevens
wilde hij voorkomen dat reclamegelden naar het buiten
land zouden wegvloeien.
Volgens minister Brinkman laat de uitspraak de huidige
Mediawet onaangetast. De Nederlandse omroeporganisa
ties kunnen het wel moeilijker krijgen, zo gaf de minister
toe. Hij vond dan ook dat uitbreiding van reclamezendtijd
onontkoombaar is.
Volgens WVC bevestigt de uitspraak dat beperkingen ten
aanzien van het toelaten van op Nederland gerichte recla
me in buitenlandse televisieprogramma's zijn toegestaan
wanneer deze op dezelfde manier gelden voor de buiten
landse en binnenlandse omroepen. De Mediawet lijkt daar
mee in overeenstemming te zijn, aldus WVC. Daarin staat
dat buitenlandse programma's op de Nederlandse kabel
zijn toegelaten mits deze voldoen aan de reclamebeperkin
gen die ook voor de Nederlandse omroep (de STER) gelden.
De Bond van Adverteerders (BVA) en de Vereniging van
Erkende Reclame-Adviesbureaus (VEA) die de zaak in
1985 bij de rechter aanhangig hadden gemaakt zijn ver
heugd over de uitspraak van het Europese Hof. Ze stellen
dat de Mediawet nu moet worden aangepast.
Volgens STER-directeur Smeekes zal zijn organisatie
door de uitspraak enkele tientallen miljoenen aan inkom
sten derven. De enige oplossing, aldus Smeekes, is forse
uitbreiding van de STER-zendtijd.
De Nederlandse omroepen zeggen niet verrast te zijn door
de uitspraken van de Europese rechter. De Vara dringt aan
op meer STER-zendtijd. De Avro vindt dat er nu een com
merciële omroep in Nederland moet komen. De Tros rea
geert in dezelfde zin. KRO en NCRV verwachten voorals
nog geen grote uittocht van adverteerders naar buiten
landse stations.
De PvdA wil zo snel mogelijk een kamerdebat met minister
Brinkman over de toekomst van het Nederlandse mediabe-
stel. Het CDA vindt dat de minister zich niet moet haasten
om met wetswijzigingen te komen.
Het jaarverslag van de
president van de Neder
landsche Bank is per traditie
goed voor een paar stevige
klappers in de richting van
kabinet, politiek, bedrijfsleven en de
rest van de samenleving. Ook ditmaal
pakt dr. W. Duisenberg weer stevig uit.
Hij deelt een dikke onvoldoende uit
aan het kabinet, omdat het tot nu toe
veel te weinig heeft gedaan om het zo
geheten financieringstekort van de
overheid terug te dringen. In 1987 was
het tekort van de totale overheid (van
rijk tot en met gemeenten) nauwelijks
een procent lager dan vijf jaar eerder.
En dat terwijl het vijf 'vette jaren' zijn
geweest, foetert de bankpresident. Wie
een andere, optimistischer voorstel
ling van zaken geeft, is bij hem aan het
verkeerde adres, verliest zich in illu
sies en gaat voorbij aan de feiten. Be
zuinigingsmoeheid en lastenverlich
ting zijn termen, die in het woorden
boek van Duisenberg voorlopig zijn
geschrapt. Wanneer Nederland zich
straks, na 1992, met het buitenland wil
meten op de vrije Europese markt,
heeft het volgens hem nog veel in te ha
len bij de sanering van de overheidsfi
nanciën. Nog harder dan vorig jaar ha
mert hy dan ook op een straffer bezui
nigingsbeleid. De uitgaven van de
overheid moeten nog veel verder om
laag. Gebeurt dat niet, dan zou het in
ternationaal vertrouwen in ons land
wel eens kunnen verminderen met ern
stige gevolgen voor de rente.
Duisenberg is dus niet gerust op de
politieke discussie in de trant van
'de citroen is nu wel ver genoeg uitge
knepen; bezuinigen kan niet meer'. Hij
vindt dat Nederland zich met de
scheefgegroeide overheidsfinanciën
nog altijd in de gevarenzone bevindt
en wijst naar landen als Zweden en De
nemarken, die meer succes hebben ge
had. En hij doceert daarom: de erva
ring daar heeft geleerd dat verminde
ring van het overheidstekort niet
onverenigbaar is met het behalen van
een redelijke economische groei en
met een werkloosheid, die minder on
aanvaardbaar hoog is dan de Neder
landse. Maar juist op dit punt van de
alles beheersende voorrang voor de
vermindering van het overheidstekort
raakt Duisenberg aan de kern van de
moeilijkheden, waarin het kabinet-
Lubbers 2 is terechtgekomen. Diep in
snijdende bezuinigingen en een strak
ke beheersing van de loonkosten in het
bedrijfsleven hebben Nederland er in
de afgelopen jaren economisch een
flink eind bovenop geholpen. De presi
dent van de Nederlandsche Bank er
kent dat ook: de inflatie is laag, de gul
den is hard, de betalingsbalans ge
zond, het investeringsherstel is
succesvol geweest (vermogens- en
winstposities van de bedrijven zijn,
verbeterd). Alleen in de bestrijding
van de hardnekkige werkloosheid zijn
onvoldoende resultaten bereikt. En
dat heeft in politiek en samenleving
veel twijfels opgeroepen. Maar Duisen-
bergs 'geloof in de remedie is even
simpel als taai: dóórgaan met het mis
schien pijnlijke, maar op de duur gene
zende proces van bezuinigingen. Wie
daarin verslapt raakt pas echt in de
problemen.
De boodschap van de president van
de Nederlandsche Bank is niet
nieuw. Ze is wel harder van toon ge
worden. Duisenberg meent daar goede
redenen voor te hebben. Wanneer het
kabinet na jaren van herstel van de
economie verzuimt om de huishou
ding van de overheid goed op orde te
brengen, zal dat Nederland vroeg of
laat opbreken. En de neiging om het
verder maar voor gezien te houden is
naar zijn inschatting volop aanwezig.
Vandaar dat Duisenberg aan het begin
van de verkennende rondes in Den
Haag voor het begrotingsbeleid van de
rijksoverheid in 1989 dit waarschu
wingsschot heeft gelost. Hij wil dat de
zaken niet rooskleuriger worden voor
gesteld dan ze zijn. Hij vindt het bo
vendien riskant dat het kabinet zich
rijker rekent dan het in werkelijkheid
is. Zijn jaarlijkse tirade tegen te ge
makkelijke afwijkingen van een conse
quente weg om uit de problemen met
het financieringstekort te komen kan
het kabinet moeilijk negeren. Vooral
omdat de bankpresident ervan uit
gaat dat er weer economisch moeilij
ker jaren in aantocht zijn. Concrete op
lossingen om nieuwe, drastische be
zuinigingen maatschappelijk
aanvaardbaar door te.voeren geeft
Duisenberg overigens niet. Dat is ook
niet zijn verantwoordelijkheid. De pre
sident van de Nederlandsche Bank
ziet zich meer als de waakhond, die op
tijd en soms heel hard moet blaffen.
vdM
DEN HAAG (GPD) De WD'er dr. A.
Geurtsen vindt de koers die de VVD
onder Joris Voorhoeve is ingeslagen
onverstandig. Hij voorspelt dan ook
dat de WD-ledenvergadering volgen
de maand deze koers zal verwerpen.
Geurtsen, die het rapport 'Liberaal
Bestek' heeft opgesteld, zegt dat deze
week in een interview in het weekblad
De Tiid.
Het verzet in de Tweede Kamer tegen
de verlaging van de minimum jeugdlo
nen noemt Geurtsen uiterst onver
standig. Liberaal Bestek, dat alom is
omschreven als een rechts stuk, zal
volgens Geurtsen door de Liberale le
denvergadering worden overgeno
men. Hij verwacht niet dat Hans Wie
gel lijsttrekker van de WD zal worden
by de volgende verkiezingen.