Schoonmaak van
de Krammersluizen
Beheerders natuurterreinen
bekijken Grevelingengebied
Project kleine
school stimulans
voor dorpsleven
VVV wil geld voor
algemene promotie
Terneuzenaar gaat voor Artsen
zonder Grenzen naar Afrika
PZC/ provincie
Auto gestolen
Lensdag 27 april 1988
13
1ARIS-KOSTER FEL TEGEN AANLEG
IlIDDELBURG De aanleg van een internationale noord-
juidroute dwars door Zeeland is een Rotterdams belang, geen
leeuws belang. Het streekplan Zeeland mag daar niet voor
lorden opengebroken. Dat is de stellige overtuiging van de
leeuwse gedeputeerde voor ruimtelijke ordening, E. Maris-
Koster (vvd). Ze zal zich fel verzetten tegen pogingen van Rot
terdam om zich een weg door Zeeland te banen.
Vesterschelde
Beleidsplan
Lokaal niveau
DIRECTEUR PEDAGOGISCH CENTRUM:
Succes
EERSTE OPENBARE VERGADERING
Versnippering
ZES WEKEN OP VERKENNING
Rebellen
IlST PHILIPSLAND -
Krammersluizen
Leten begin mei weer
Jelemaal vrij zijn van
losselaangroei. Rijks-
faterstaat heeft deze
[eek een aanvang ge-
Lakt met het verwij-
leren van de centime-
jersdikke laag jonge
hosselen.
Baartoe is het nodig om
|e kolken stuk voor stuk
iog te zetten, waarna
mosselen met de
land kunnen worden
lerwijderd. Het inzetten
|an (zwaar) materiaal is
tamelijk weinig zinvol,
Imdat de constructie
|an de vloer slechts be-
ferkt belast kan wor-
fen.
let vasthechten van
losselen in sluizen is
een bekend verschijnsel.
In gewone kolken kan de
aangroei nauwelijks
enig kwaad. In de Kram
mersluizen echter zijn
tussen de echte bodem
geperforeerde tussenbo-
dems gemaakt, noodza
kelijk voor een ingenieus
systeem dat voorkomt
dat er zout Oosterschel-
dewater in de zoete
Schelde-Rijnverbinding
terechtkomt. Door de op
sommige plekken tien
tallen centimeters dikke
koek, verloopt de aan-
en afvoer van het water
langzamer, waardoor de
schuttijden kunnen op
lopen.
Rijkswaterstaat schat
voor het schoonmaken
van de zuidelijke sluis
vier dagen nodig te heb
ben. Voor de andere kolk
is vijf dagen uitgetrok
ken, omdat deze sterker
is verontreinigd. Rijks
waterstaat grijpt de
schoonmaakoperatie
meteen aan om het be-
tongedeelte en de schui
ven te inspecteren. Voor
lichter J. van Gorp ver
wacht dat het
schoonmaken in de toe
komst om de drie jaar
moet gebeuren. De on
verwacht snelle aan
groei binnen een jaar na
de ingebruikname van
de sluis is onder meer toe
te schrijven aan de kin
derziektes in het zoet
zoutscheidingssysteem.
Met de hand wordt de
mosselaangroei verwij
derd uit de drooggeleg
de kolken.
oord-zuid-
oute belang
otterdam
Ie gedeputeerde reageerde dinsdag,
peen gesprek met de PZC, afwijzend
aanzwellende stroom pleidooien
loor het benutten van een vaste Wes-
lerschelde-oeververbinding als scha-
fel in een zo kort mogelijke vier-
faans-autowegverbinding tussen de
lotterdamse Maasvlakte en de
fians-Engelse kanaaltunnel. Ze is van
lie pleidooien, onder meer afkomstig
lande stad Rotterdam, de Gentse pro-
Issor Anselin en de Zeeuwse WD-se-
Tator Luteijn, niet onder de indruk.
JLaat ze dat dan maar naar voren
jrengen in Den Haag, maar om dat
lier te komen zeggen, ik heb daar geen
pondering voor".
paris-Koster: „De Vierde nota voor de
limtelijke ordening zegt het goed: de
»0V is bedoeld ter versterking van de
Iciaal-economische samenhang van
Iceland en de oriëntatie op het aan-
luitend deel van België. Wij hebben
|aar meer aan dan aan een doorgaan-
e route waarmee Rotterdam zo snel
logelijk de Kanaaltunnel kan berei-
|en. Dan wordt je een transitoland.
fan valt er voor Zeeland weinig van de
■Rotterdam", aldus de gedeputeerde,
|ml profiteren van de Kanaaltunnel,
de internationalisering van de
pnomie, van de economische ver-
fhuivingingen naar het zuiden en het
jpheffen van de interne Europese
:enzenin 1992. De hele ontwikkeling
f zuidwaarts gericht. Daar moeten we
fsZeeland zelf van kunnen profiteren.
(at betekent dat we ons niet afhanke-
ik moeten maken van een Rotter-
lamse verbinding die bovendien ons
(ooie Zeeland verpest. Nog los van de
(aag of het financieel haalbaar is, met
'n doorgaande route zouden we ons
oncept van rust en ruimte, dat we al-
ijd hebben voorgestaan, overboord
ooien. Dat lijkt me niet gewenst. Ik
oop nog altijd later te kunnen zeg-
tn: Zeeland is nog steeds mooi. Daar
leeft oma nog een beetje aan meege-
rerkt".
Haris-Koster borduurt dan ook liever
oort op de mogelijkheden die de re
ling aangeeft in de Vierde Nota
oor de ruimtelijke ordening. „Minis-
e|,Nijpels heeft ons een kans geboden
'B de economische mogelijkheden
an het Westerscheldebekken verder
(ontwikkelen. Wij zijn nu hard aan
'e' werken om die uitgestoken hand
eSrijpen". Dat betekent dat nog voor
optember een verhaal op tafel moet
'SSen over het economisch toekomst-
'wspectief van de zeehavengebieden
i Vlissingen en Terneuzen.
De Vierde Nota spreekt over interna-
palisering en noemt de distributie-
unctie van Nederland van belang,
an heb je in Zeeland mogelijkheden.
Ja havengebieden van Terneuzen en
issingen leveren relatief gezien een
|ogere bijdrage aan het nationaal pro-
ukt dan de andere regio's in Neder-
and. De Zeeuwse havens nemen op al-
er'ei terreinen al de derde plaats in, op
aidere terreinen zelfs de tweede. Het is
'ekunst om die cijfers door te trekken
'aar de toekomst. Daaraan zijn we nu
pen met de Rijks Planologische
henst hard aan het werk".
pis-Koster mag verheugd zijn over
'e mogelijke erkenning van het Wes-
Wscheldebekken als nationaal econo-
^ch trekpaard, minder tevreden is
over de suggestie van minister Nij-
lels dat Zeeland zou moeten kiezen
tussen oriëntatie op België of op Rot
terdam. „Zo zwart-wit is het niet. We
kiezen voor onze eigen ontwikkelingen
en zetten daarbij een venster open
naar anderen. Dat venster zal vooral
gericht zijn op het zuiden, maar dat be
tekent niet dat we het noorden hele
maal uit het oog moeten verliezen".
Er kan volgens de gedeputeerde niet
gewacht worden op het gereedkomen
van het strategisch beleidsplan (ofwel
de Zeeuwse ontwikkelingsschets),
waarvoor haar CDA-collega J. B. Ven-
tevogel (beleidscoördinatie) verant
woording draagt. Ventevogel heeft
voor het strategisch beleidsplan in
middels een 'klankbordgroep' in het
leven geroepen die bestaat uit oud-
Shelltopman Wagner, oud-PZEM-di-
recteur Dalebout, de Zeeuwse staats
raad Van der Weel, de Rotterdamse
econoom prof Klaassen en de Zeeuwse
VVD-senator Luteijn. Maar de bespre
kingen met dit gezelschap verkeren
volgens Ventevogel nog in een 'oriën
terend stadium.
Er is een ambtelijke projectgroep in
het leven geroepen die een notitie
voorbereidt. Daarin wordt aangege
ven hoe tot een strategisch beleids
plan te komen. Ventevogel hoopt gs in
juni zover te krijgen dat aan de staten
wordt voorgesteld om daadwerkelijk
met het vervaardigen van het strate
gisch beleidsplan te beginnen. Er zal
dan ook geld op tafel moeten komen
voor het inhuren van 'externe deskun
digheid'. Het is de bedoeling dat bin
nenkort alsnog de gedeputeerden Ma-
ris-Koster en G. de Vries-Hommes
(pvda) bij deze 'klankbordgroep' wor
den betrokken. Dat blijkt geen overbo
dige luxe. Maris-Koster: „Ik heb er het
zicht een beetje op verloren".
De natuurbeheerders kwamen dinsdag bijeen in Renesse om over begrazing te spreken.
RENESSE - Beheerders van na
tuurgebieden uit Frankrijk, Duits
land en Nederland nemen vandaag
woensdag een kijkje in het
Grevelingengebied. Terreinbe
heerders van befaamde Europese
natuurgebieden als de Camargue in
de Rhöne-delta, het 'Nationalpark'
Niedersachsisches Wattenmeer, de
Boschplaat op Terschelling en het
Zwanenmeer noordelijk van Alk
maar zijn vooral geïnteresseerd in
de resultaten van begrazing in na
tuurgebieden.
En in het Grevelingengebied zijn
daarvan sprekende voorbeelden te
vinden: oerrunderen zogenaamde
Hekrunderen op de Slikken van
Flakkee, en 'gewone' koeien op de
Veermansplaat.
De Europese 'begrazerswerkgroep',
bestaande uit achttien natuurter
reinbeheerders, kwam dinsdag voor
het eerst bijeen in Renesse. Tijdens
de samenkomst in hotel Apollo in
Renesse werden gegevens en infor
matie uitgewisseld, in informele
sfeer. Het Grevelingenbezoek vindt
tot en met 28 april plaats, en is met
name voortgekomen uit een in Ro-
chefort gehouden internationale
conferentie.
Organisator M. C. Mol, districts
hoofd terreinbeheer Zeeland-Noord
van Staatbosbeheer, legt uit dat bij
die gelegenheid dertig aangemelde
natuurgebieden werden gekoppeld
aan vergelijkbare gebieden in Euro
pa. Zoals de Grevelingen aan een
kustgebied in Denemarken, en Het
Zwin In Zeeuwsch-Vlaanderen aan
een gebied in Noord-Frankrijk.
Mol noemt als belangrijkste doel
van de ontmoeting van de natuur
terreinbeheerders op Schouwen
het uitwisselen van gegevens op 'lo
kaal niveau'. Op wetenschappelijk
niveau ontbreekt het daar niet aan.
Maar het is een erkend feit dat er
nog weinig gedaan is aan informa
tie-uitwisseling over het beheer
van de Europese natuurterreinen
in de praktijk.
De terreinbeheerders hechtten er
overigens aan ook op Schouwen een
kijkje in het veld te nemen. Na een
korte presentatie van hun beheers
gebieden in de conferentiezaal van
het Schouwse duindorp werden de
beheerders dinsdagmiddag dan ook
al gauw uitgebreid rondgeleid in de
Vroongebieden in de Kop van
Schouwen en vervolgens in het Na
tuurmonument de Zeepeduinen.
En ook in deze gebieden kwam voor
al het element van de begrazing van
natuurterrein aan de orde. Want de
Schouwse vroongronden worden al
tientallen jaren begraasd, eerst door
koeien maar na verarming van de
grond door wateronttrekking door
Shetlandpony's, heide-schapen en
Fjorden-paarden. En ook in de Zee-
pe-duinen kwam de Europese 'be
grazerswerkgroep' goed aan z'n
trekken met het zien van de daar
sinds enige jaren lustig grazende
Shetlandpony's.
MIDDELBURG Het provinciale
kleine-scholenproject kan een be
langrijke stimulans worden voor het
dorpsleven in kleine kernen. Tot nu
toe kwam het voor dat basisscholen
zich uitsluitend met onderwijs bezig
hielden, en daardoor een geïsoleerde
positie innamen. Met het project
wordt geprobeerd die scholen een
meer centrale plaats in de dorpsge
meenschap te geven. Beter en gestruc-
tureerder overleg tussen de schoollei
ding en de dorpsbewoners is daartoe
een eerste aanzet.
Directeur Dook Kopmels van het Re
gionaal Pedagogisch Centrum Zee
land (RPCZ) vindt dat het provinciale
project een niet te onderschatten posi
tieve uitstraling heeft op het kleine-
kernenbeleid. Dinsdag zei hij tijdens
de presentatie van de evaluatie-strate
gie van het project: „We leggen nadruk
op contacten met ouders, andere
dorpsbewoners en vertegenwoordi
gers van de betreffende gemeente.
Dikwijls kan het leefklimaat in een
kern met hele kleine, praktische din
gen worden verbeterd. Van de school
krant wordt een dorpskrant gemaakt,
de kaartgroep van de bejaarden mag 's
avonds in de school bijeen komen. Met
dergelijke initiatieven, die we in dorps
werkgroepen aan de orde stellen, haal
je de school van de zijkant van de
dorpsgemeenschap vandaan".
De provincie heeft 5 ton uitgetrokken
voor het scholenproject, dat tot en met
1990 loopt. In totaal doen er vijftien
kleine basisscholen mee. Doel is het
onderwijs en de positie van de dorps
scholen te verbeteren, en op die ma
nier de mogelijk nadelige effecten van
het geringe aantal leerlingen op te hef
fen. Het RPCZ verzorgt de uitwerking
van het project.
Vorig jaar oktober werd in Middelburg
een internationaal mini-symposium
belegd om een plan op te stellen voor
de registratie van de resultaten. Direc
teur Kopmels bood het naar aanlei
ding van het symposium opgestelde
rapport dinsdag aan de gedeputeer
den mevrouw E. Maris-Koster en drs
R. C. E. Barbé aan.
Kopmels: „Dit rapport is iets bijzon
ders, omdat daarmee nu al is vastge
steld hoe de resultaten in kaart kun
nen worden gebracht. Meestal gebeurt
dat pas achteraf. De wijze waarop de
zaak nu wordt aangepakt is de enige
manier om het project ook praktisch
nuttig te laten zijn".
Het is de bedoeling dat de betrokken
schoolleiders en ouders tijdens het
project steeds de vinger aan de pols
houden, om te bezien of de resultaten
naar wens zijn. Momenteel worden er
schoolportretten geschreven, zodat na
afloop van het project duidelijk wordt
in hoeverre de school versterkt is.
De beide gedeputeerden waren zeer
tevreden met de tot nu toe geboekte
vooruitgang. Gedeputeerde Barbé
stelde vast, dat het project mede van
invloed geweest moet zijn op het suc
ces van het provinciale instandhou-
dingsbeleid. Bij de laatste sanerings
ronde in het basisonderwijs werd
aangekondigd dat in Zeeland alleen
de school van Spui moet worden ge
sloten.
Barbé noemde de kleine kemen een
kenmerkend element van de provin
cie. „Je moet er toch niet aan denken
wat er gebeurt als de kernen verloede
ren", aldus de gedeputeerde. Zijn col
lega Maris-Koster, die het kleine ker-
nenbeleid voor haar rekening neemt,
meende dat een goed functionerende
school een goede invloed kan hebben
op de leefbaarheid van de dorpen.
MIDDELBURGEen rode Ford Tau-
nus 1600 L, met het kenteken 27-XP-79
is gestolen vanaf de Middelburgse
Grevelingenstraat. De waarde van de
auto is duizend gulden. Er zaten goe
deren in die vijfhonderd gulden waard
zijn, zoals een radio-cassetterecorder
en gereedschap.
MIDDELBURG- De provinciale VW
gaat stappen nemen om een algemene
Zeeland-promotie financieel veilig te
stellen. Daarvoor zullen niet alleen de
regionale promotiestichtingen wor
den benaderd. Er wordt ook getracht
om geld beschikbaar te krijgen via de
beide Kamers van Koophandel.
Voorts krijgt het bedrijfsleven een ge
fundeerde motivatiebrief toege
stuurd met daarin het verzoek om een
vrijwillige bijdrage. Tevens wordt er
uitgekeken naar mogelijkheden van
sponsoring. Tenslotte zal een onder
zoek worden ingesteld naar de finan
ciële mogelijkheden bij de overhe
den.
De financieringsproblematiek rond de
algemene Zeeland-promotie komt
vanavond, woensdag, aan de orde tij
dens de algemene bestuursvergade
ring, die om half acht begint in 'Britan
nia-Watertoren' in Vlissingen. Het is
de eerste openbare vergadering van
het algemeen bestuur van de VW-
Zeeland. Dat is mogelijk geworden na
een statutenwijziging.
Het zoeken naar een andere financie
ringsconstructie is nodig geworden nu
de provinciale overheid te kennen
heeft gegeven minder geld ter beschik
king te willen stellen. Een speciale
commissie heeft uitgebreid onder
zocht of er een oplossing zou zijn te vin
den in de vorm van een heffing. Een
voorstel tot heffing via de hoofdbe
drijfsschappen werd echter verworpen
op grond van het feit dat er geen diffe
rentiatie zou zijn aan te brengen en ie
dereen dus een gelijk bedrag zou moe
ten betalen. Heffing via ondernemers
organisaties treft uitsluitend de
georganiseerde ondernemers, terwijl
voorts geen verplichte heffingen mo
gelijk zijn. En heffing op grond van een
gemeentelijke verordening of via de
onroerend goedbelasting werd niet re
levant geacht, omdat gemeenten geen
bestemmingsbelasting mogen opleg
gen. Datzelfde geldt ook voor heffin
gen via een provinciale verordening.
Dat alles overwegende kon de com
missie alleen maar concluderen dat
men het zal moeten hebben van vrij
willige bijdragen. De steun van de ver
schillende regio's voor promotionele!
activiteiten van de provinciale VW is
echter onvoldoende, zodat het wense
lijk wordt geacht dat de provinciale
VW zelf het initiatief neemt om de be
trokkenheid bij de regio's te vergroten.
Dat punt lijkt, te oordelen naar de in
houd van het voorstel aan het alge
meen bestuur, thans te zijn bereidt.
Het dagelijks bestuur stelt dat er voor
moet worden gewaakt dat geld voor al
gemene Zeelandpromotie worden ver
snipperd. De bedragen die worden ver
kregen via de verschillende activitei
ten zullen uitsluitend worden gebruikt
ter financiering van de algemene Zëe-
landpromotie.
„In een provincie waar de bedrijfstak
recreatie en toerisme van zo groot be
lang is voor inkomsten en werkgele
genheid, dient in gezamenlijk overleg
geld beschikbaar te komen om het
marktaandeel van Zeeland op de toe
ristische markt te behouden en waar
mogelijk verder uit te bouwen", zo
stelt algemeen directeur A. C. Bonten
bal in een nadere toelichting bij dit
voorstel.
W
TERNEUZEN - Sinds afgelopen vrij
dag weet hij het pas. Een telefoontje
van de organisatie Artsen zonder
Grenzen met de vraag of hij deze week
naar Kenia zou kunnen gaan voor een
verkenningsmissie in de buurlanden
van het Oostafrikaanse land. Doel
van de missie: de situatie verkennnen
voor een eventuele vaste post van de
hulporganisatie. Huisarts Henk Ham
mer uit Terneuzen vindt zichzelf niet
de eerst aangewezene en meent dat
een ongetrouwde arts zonder praktijk
misschien beter zou kunnen gaan.
Toch stapt hij donderdag in het vlieg
tuig naar Nairobi. Het is niet zijn eer
ste missie voor Artsen zonder Grenzen
op het Afrikaanse continent. Hammer
heeft vorig jaar al zes maanden voor
Artsen zonder Grenzen in Soedan ge
werkt.
„Dit keer is het wel anders dan vorig
jaar. Ten eerste natuurlijk de lengte
van de reis. Ik blijf nu in totaal ruim zes
Huisarts Henk Hammer:„We gaan de
situatie eerst verkennen. Daarna be
kijken we wat er precies nodig is".
weken weg, terwijl ik vorig jaar zes
maanden van huis was. Toen zat ik als
enige buitenlander alleen in een ver af
gelegen buitenpost. Nu ga ik met een
team naar Afrika. Twee Engelsen van
de organisatie Oxfam gaan met mij
mee. Oxfam is een organisatie die met
de ontwikkelingshulp op landbouw-
en veeteeltgebied bezig is. Voor deze
verkenningsmissie heeft Oxfam een
antropoloog en veterinair arts ingezet.
Wij zullen vanuit Kenia het gebied in
de buurlanden verkennen. Wij willen
dit voornamelijk vanuit de lucht doen,
daarna gaan we op de fiets de situatie
van wat dichterbij onderzoeken. We
doen dit op deze manier ook vanwege
onze eigen veiligheid, in verband met
landmijnen en activiteiten van guerril
la's", meent Hammer. Volgens de huis
arts verschilt deze missie van de eerste
ook doordat hij zelf geen medische
hulp zal verlenen. „Artsen zonder
Grenzen werkt altijd eerst met een ver
kenningsteam voordat ze hulpteams
sturen. Wij moeten de situatie eerst
verkennen. Daarna wordt bekeken
wat er precies gebeurt. Of alleen maar
medicijnen, of alleen maar voedsel
hulp of hulp voor de landbouw. Als de
situatie het vraagt moet er misschien
ook een heel hospitaal geplaatst wor
den. Maar dat kun je pas ter plaatse
zien. Ik zal als arts natuurlijk op de
ziekten letten die in deze gebieden
voorkomen. Dus op infectueuze ziek
ten zoals cholera maar ook op de altijd
terugkerende malaria".
Hammer voorziet behalve eventuele
vijandige activiteiten van rebellen
geen bijzonderheden op deze reis.
„Natuurlijk ben je wel zeer afhanke
lijk van het weer. Het is daar nu re
genseizoen en dan kan het best gebeu
ren dat een landingsbaan te nat is om
te landen. Maar we maken ons de
meeste zorgen over de omstandighe
den van de mensen daar".
Artsen zonder Grenzen evalueert als
overkoepelende organisatie van de
verkenningsmissie de rapporten van
het team en stuurt in samenwerking
met andere organisties hulp naar de
gebieden.
Hammer kwam twee jaar geleden in
contact met Artsen zonder Grenzen
door zijn vrouw die als vrijwilligster
voor de hulporganisatie Simavi werkt.
Zijn naam kwam in de kaartenbak van
Artsen zonder Grenzen en hij werd in
december 1986 opgeroepen voor een
verblijf van zes maanden in Soedan.
De huisarts was daar in een buitenpost
als coördinator van een medisch pro
gramma werkzaam.
De Terneuzense huisarts benadrukt
dat de reis naar Kenia alleen mogelijk
is door de grote bereidwilligheid van
zijn collega's in Terneuzen. „Ik weet
dat er in de zes weken die ik weg ben
voor een goede opvang in de praktijk
wordt gezorgd en ook de overname
van de weekenddiensten is al geregeld.
Op deze manier wordt mijn vertrek
naar Afrika wel een stuk makkelijker.
En natuurlijk niet te vergeten de grote
steun door mijn gezin".
Zijn tas voor het vertrek staat klaar.
Het wachten is nog op de foto's die hjj
in het weekeinde nog even van zijn kin
deren genomen heeft. Henk Hammer
hoopt over ruim zes weken weer terug
in Zeeuwsch-Vlaanderen te zijn. En
dan weer gewoon als Nederlandse
huisarts te werken. „Ik ben en blijf nu
eenmaal huisarts".
