kleintjes
Chartermaatschappij failliet:
ipizenden toeristen gestrand
ie PZC
Suriname geschokt door
anti-Nederlandse acties
Onvoldoende financieel
management overheid
EXPO GOES
MET MOTIE OVER JEUGDLOON
vandaag
Senator Bob
race naar het Witte Huis
d:
>ZEM gaat
liet verder
iet bedrijf
ransnuklear
Paasrapport van
de Rekenkamer
AANSLAG OP KLM-KANTOOR
Pitbulls in Gouda
moeten muilkorf om
DIRECTEUR REKENKAMER:
Geen straf voor
militair die
maat doodschoot
f
pel bewolking
Ie jaargang no. 76
o insdag 30 maart 1988
Derde net
Moord
Strijdgas
Autogebruik
Vrije markt
Overval
Winkels
Uitdaging
Werklozen
30-31 MAART, 1,2 en 4 APRIL '88
Zeelands grootste
huishoudbeurs
in de nieuwe
Zeelandhallen A
expo goes, daar moet je naar toe
I nmiddag enkele buien. Weinig
ld. Temperatuur 8 graden. De gehe-
\ag veel bewolking.
kunt u telefonisch opgeven. Bel:
Terneuzen 01150-944571
Middelburg 01180-81000 Hulst 01140-140581
Vlissingen 01184-84000 Axel 01155-2020T
Goes 01100-31800 Zierikzee 01110-1538C
PROVINCIAL
iDDELBURG - De directie
In de NV Provinciale Zeeuwse
lergie Maatschappij (PZEM)
Iraadt zich op andere moge-
fikheden voor de verwerking
In vloeibaar radio-actieve af-
Sl. Tot nu toe werd dat gedaan
lor de Westduitse onderne-
Jiiig Transnuklear, die begin
|t jaar in opspraak kwam we-
Ins onregelmatigheden bij het
Irvoer en de verwerking van
jtlio-actief afval.
Igemeen directeur ir A. Tiktak
|n de PZEM verklaarde dins-
dat het bestaande, al enkele
Jren oude, meerjarencontract
let het bedrijf om deze reden
let zal worden verlengd. Trans-
Iklear verwerkte een keer per
jar voor de PZEM met een mo-
lele installatie laag en middel
idioactief afval door het te men
en met cement en het op te ber
in in drums. Die drums worden
pseslagen in het opslaggebouw
pt bij de kerncentrale in Borsse-
I staat, en zijn, aldus ir Tiktak,
poit door Transnuklear ver-
perd.
Tiktak, die het uitdelen van
leekpenningen door medewer-
lers van Transnuklear een bewe-
In zaak acht, zegt dat er geen
pnwijzingen zijn dat er ook
leekpenningen bij medewer-
ers van de PZEM zijn terechtge-
pmen.
(zie ook pagina 11)
Handbalster Diana Nie-
mantsverdriet durft een nieu
we uitdaging nog wel aan.
PAGINA 19
Radio, tv, kunst: 2
Binnen- en buitenl.d: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financieel, economie: 7
Varia: 9
Provincie: 11,13,15 en 17
Sport: 19
(Van onze correspondenti
MADRID De Spaanse chartermaatschappij Spantax is
op een haar na failliet. De oudste Spaanse chartermaat
schappij heeft vanaf gistermiddag alle vluchten opge
schort en alle contracten met andere luchtvaartmaat
schappijen, reisbureaus en touroperaters geannuleerd.
De vliegtuigen van Spantax blijven aan de grond, omdat
de bedrijfsleiding niet meer in staat is de verzekeringspre
mies voor de vliegtuigen te betalen.
De crisis van Spantax zorgt voor enorme problemen voor
de ongeveer 20.000 toeristen die dezer dagen met Spantax
naar hun Spaanse vakantiebestemming zouden vliegen.
Gisteren strandden al enkele duizenden passagiers in Ma
drid en vooral in Mallorca door het annuleren van veertien
vluchten.
Zo goed en zo kwaad als maar ging. werden vakantiegan
gers opgevangen op de luchthaven van Palma de Mallorca
en openbare gebouwen in de omgeving. De Spaanse autori
teiten probeerden gisteren koortsachtig vliegtuigen van
andere chartermaatschappijen te huren, om de gestrande
toeristen (hoofdzakelijk afkomstig uit Groot-Brittannië en
de Scandinavische landen), te repatriëren.
De Vries riskeert
botsing kabinet
DEN HAAG (GPD) CDA-fractievoorzitter Bert de Vries zal vandaag een motie indienen
tegen het kabinetsplan om het minimumloon voor werkende jongeren onder 27 jaar te verla
gen. Hij riskeert daarmee een botsing met een kabinet dat gisteren weigerde aan de eerder
uitgeproken wens van de hele Tweede Kamer tegemoet te komen. Lubbers vindt de verlaging
nodig omdat hij denkt op die manier 20.000 jongeren aan een baan te kunnen helpen.
De NOS pakt fors uit bij de
start van het derde net: er
wordt zestien uur onafgebro
ken uitgezonden.
PAGINA 2
De vertegenwoordigster van
het ANC in Parijs is vermoord.
PAGINA 3
Artsen zonder Grenzen wil
hulp voor de slachtoffers van
de strijdgassen.
PAGINA 4
Voor een schoner milieu moet
het autogebruik met meer dan
de helft worden teruggebracht.
PAGINA 5
Een vrije Europese markt
biedt grote voordelen: er ko
men twee miljoen banen bij en
de prijzen zullen gemiddeld
met ongeveer zes procent da
len.
PAGINA 7
Bij een gewapende overval op
een bank in Rilland is voor en
kele tienduizenden guldens
buit gemaakt: de drie overval
lers konden in Antwerpen aan
de politie ontsnappen.
PAGINA 11
De Zeeuwse winkeliers zijn fel
tegen langere openingstijden.
PAGINA 13
De motie van De Vries kan bij voor
baat rekenen op een meerderheid in de
Tweede Kamer. De PvdA-fractie zal
het CDA zeker steunen en ook de VVD
heeft bezwaren tegen de kabinetsplan
nen. Of deze laatste fractie de CDA-
wens zal blijven steunen is nog ondui
delijk. Overleg tussen De Vries en
VVD-fractievoorzitter Voorhoeve le
verde daarover gisteravond laat nog
geen duidelijkheid op.
„De regering heeft ons niet kunnen
overtuigen dat de verlaging van het
minumumloon voor 23- tot 27-jarigen
echt nodig is. Het lijkt me niet waar
schijnlijk dat we elkaar in het debat
nog kunnen overtuigen", aldus De
Vries gisteravond. Het CDA zal als al
ternatief voor deze bezuiniging voor
stellen de uitkeringen voor jongeren
die nog nooit hebben gewerkt te verla
gen.
Het CDA zal vandaag ook een motie
indienen over de verlaging van het
hoogste belastingtarief. De Vries vindt
dat de hoogste inkomens hiervan te
veel profiteren. Hij houdt vast aan eer
der uitgesproken prioriteiten voor de
verdeling van de beschikbare ruimte:
eerst moeten de lagere en midden-in
komens en de gezinnen met kinderen
daarvan profiteren. Hierover riskeert
De Vries onenigheid met coalitiepart
ner VVD, die ook de hoogste inkomens
een graantje mee willen laten pikken.
Premier Lubbers zei tijdens het debat
over de financieel-economische toe
stand dat het kabinet bereid is af te
zien van het plan werklozen een half
jaar eerder in de bijstand te laten be
landen. Die maatregel had 140 mil
joen gulden moeten opleveren, maar
werd door het CDA fel bestreden.
Verwacht wordt dat het kabinet van
daag, bij de voortzetting van het de
bat, nog enkele concessies aan de rege
ringsfracties zal doen. CDA-minister
van financiën Ruding eist wel dat voor
alle afgeketste plannen alternatieve
bezuinigingen worden aangedragen.
Ruding vreest een gat in zijn plannen
van een half miljard gulden.
Het kabinet nam gisteren meer dan
acht uur de tijd om de vele kritiek uit
de Kamer vriendelijk en vol begrip te
pareren. Zelfs Ruding, die voor het de
bat „gedonder" had voorspeld wan
neer aan het pakket zou worden ge
rommeld, toonde zich volop bereid
„argumenten te wisselen" en „sugges
ties te bezien". Premier Lubbers had
eerder alternatieve plannen van de
VVD omstandig geprezen. De WD wil
woningwetwoningen verkopen aan
huurders en wil een strengere aanpak
van de arbeidsongeschiktheid.
PvdA en D66 vielen premier Lubbers
hard aan over de bezuinigingen op ont-
(Slot Zie pagina 3 kolom 7) Terwijl een gewapende politieagent de wacht houdt nemen experts de schade
aan het KLM-gebouw op.
Een moment van vermoeidheid dinsdag bij premier Lubbers tijdens zijn enkele
uren durende beantwoording van de Kamer.
PARAMARIBO (ANP/GPD) - In Suri
name is geschokt gereageerd op de
aanslag met een brandbom die in de
nacht van maandag op dinsdag is ge
pleegd op het KLM-kantoor in Para
maribo.
De zaak wordt „natuurlijk als pijnlijk
ervaren" op het moment dat minister
Van den Broek een bezoek brengt aan
Suriname, aldus minister van justitie
Jules Adjodja. Hij zei geen idee te heb
ben wie er achter de actie zit. Ook om
standers reageerden geschokt op de
actie die zij een „terreurdaad" noem
den.
Hoewel de politie nog geen idee zegt te
hebben van de identiteit van de da-
der(s) twijfelen omstanders er niet aan
dat het 'Comité herstel relaties pas na
dat' er de hand in heeft gehad. 'Pas na
dat' vindt dat de groep-Brunswijk
eerst moet worden ontwapend voor
dat de relatie tussen Suriname en Ne
derland kan worden hersteld. De
groep zou connecties hebben met de
Nationale Democratische Partij
(NDP) van de voormalige regeringslei
der Bouterse.
Een militair die zegt lid te zijn van 'Pas
nadat', ontkent echter de betrokken
heid van het comité bij de aanslag.
Over de omvang van de schade aan het
KLM-gebouw is nog niets bekend
maar een KLM-official schat die op
tienduizenden guldens.
Minister Van den Broek noemde de
GOUDA (ANP) - Op voorstel van de
PvdA-fractie heeft de gemeenteraad
in Gouda besloten dat pitbull-terriers
daar voortaan alleen gemuilkorfd de
straat op mogen.
Bij de Vereniging van Nederlandse Ge
meenten VNG) had een woordvoerder
nog niet eerder van een dergelijk ver
bod gehoord.
aanslag dinsdagmiddag tijdens een
gesprek met de Nederlandse pers een
„bijzaak", hoe betreurenswaardig zij
ook is.
„Het kan wellicht een symptoom zijn
van bepaalde krachten die ook op dit
bezoek een zekere schaduw zouden
kunnen werpen", aldus de bewinds
man. „De zaak heeft de aandacht van
de Nederlandse regering, maar het
mag niet op enigerlei manier in de weg
staan of invloed uitoefenen op de con
tacten die we hier hebben". Deze con
tacten hebben tot doel de betrekkin
gen tussen Suriname en Nederland te
normaliseren.
De autoriteiten in Suriname zijn vanaf
het begin van het bezoek van Van den
Broek in verlegenheid gebracht door
acties, die hoewel zij op kleine schaal
werden uitgevoerd, ongebruikelijk
zijn voor Suriname.
WASHINGTON (RTR/
AFP) - Senator Bob Do
le heeft dinsdag de wed
loop in de Republikein
se partij naar het Ameri
kaanse presidentschap
verlaten. Hij gaf zijn
steun aan vice-presi
dent George Bush, die
nu praktisch zeker is
van de Republikeinse
nominatie voor de presi
dentsverkiezingen van
november.
„Je moet je instinct ver
trouwen als het je zegt
dat het voorbij is. In mijn
hart weet ik dat die tijd
er nu is", zei Dole tijdens
een bijeenkomst in het
Capitool. De senator uit
Kansas betuigde zijn
steun aan vice-president
Bush en beloofde alles te
doen om hem te helpen
„het Witte Huis te be
houden voor de Republi
keinen".
Na het vertrek van Dole
uit de wedloop naar het
Witte Huis zijn er nog
twee kandidaten voor de
Republikeinse nomina
tie; Bush en de voormali
ge televisie-evangelist
Pat Robertson.
Bijna de gehele steun die
Dole tot dusver bij de
voorverkiezingen ver
kreeg zal nu naar ver
wachting naar Bush
gaan.
DEN HAAG (ANP) Financieel management en controle
zijn typisch achtergebleven gebieden bij de overheid, al
dus de president van de Algemene Rekenkamer, F.G. Kor-
des, dinsdag in een toelichting op het dinsdag gepubli
ceerde jaarverslag.
Dat is volgens Kordes een van de grote lijnen die uit het
jaarverslag zijn te halen. Een andere conclusie is dat er nog
steeds op een aantal punten grote onduidelijkheid bestaat
over de wet- en regelgeving, waardoor vaak verschillende
interpretaties mogelijk zijn.
Als voorbeeld noemde hij het centrale thema uit het jaar
verslag, de gebrekkige financiële informatie die wetsont
werpen begeleidt. Kordes zei daarover dat uit het Reken-
kamer-onderzoek niet de conclusie kan worden getrokken
dat de Tweede Kamer vaak wetsontwerpen goedkeurt
waarvan ze niet weet wat ze kosten. Financiële informatie
kan de Kamer ook op een andere manier bereiken, bij voor
beeld via nota's of brieven.
De Rekenkamer onderzocht over de periode 1977-1987 97
wetsontwerpen. Bij bijna de helft van deze wetsontwerpen
was niet duidelijk of daaraan uitgaven, dan wel ontvang
sten waren verbonden. In de gevallen waarin dat wel duide
lijk was werd er in het algemeen niet bij verteld om welke
bedragen het ging.
De Rekenkamer stelt vast dat de financiële administratie
op de ministeries zodanig is dat een financiële beoordeling
van wetten moeilijk is.
Overigens gaat ook de Tweede Kamer zelf volgens het col
lege niet vrijuit. Zij laat voortdurend kansen liggen om de
ontbrekende informatie alsnog te krijgen.
(Zie ook pagina's 3 en 13)
Advertentiei
openingstijden:
woensdag 30 maart,
donderdag 31 maart en
vrijdag 1 april: (goede vrijdag)
13.30-17.30 en 18.30-22 00 uur
zaterdag 2 april:
10.30-17.30 uur non-stop
zondag 3 april: (1e paasdag) gesloten
maandag 4 april: (2e paasdag)
10.30-17.30 uur
JLU ).irir LidiiiljAh,L.
uil i. i /f iuui m V
e Algemene Rekenka
mer. die de inkomsten
en uitgaven van de rijksover
heid onderzoekt, heeft weer
eens een onthullend jaarver
slag het licht doen zien. In een toelich
ting daarop heeft voorzitter Kordes
van dit college zonder veel omwegen
vastgesteld dat financieel manage
ment en financiële controle bij de over
heid typisch achtergebleven gebieden
zijn. Aan de financiële administratie
op de ministeries mankeert zoveel, dat
de Rekenkamer vaak niet kon beoor
delen welke kosten zijn verbonden aan
de uitvoering van een groot aantal
wetten. De gebrekkige financiële in
formatie begint al bij de indiening van
wetsvoorstellen door het kabinet. De
Rekenkamer heeft daarnaar ditmaal
grondig onderzoek verricht. En de con
clusie was een sombere. In ongeveer de
helft van de doorgelichte wetsvoor
stellen werd niet duidelijk gemaakt of
bij invoering nu inkomsten of uitgaven
te verwachten waren. Het merkwaar
dige was bovendien dat de Tweede Ka
mer zich daar niet echt druk over
maakte: er kwamen in het algemeen
weinig vragen over. Er zijn volgens de
Rekenkamer in de afgelopen tien jaar
pogingen ondernomen om in die gang
van zaken verbetering te brengen.
Maar die hebben weinig opgeleverd.
Aan de zuinigheid en doelmatigheid
van de overheid valt dus nog heel wat
te verbeteren.
Juist nu het kabinet-Lubbers en de
Tweede Kamer bezig zijn met een
gevecht over de miljarden-bezuinigin
gen en de financiële gevolgen van al
lerlei sociale wetten komt de algemene
strekking van de kritiek van de Alge
mene Rekenkamer op een pikant mo
ment. Er wordt gegoocheld met effec
ten van bepaalde verschuivingen in
voorstellen van het kabinet; er vallen
volgens snelle en oppervlakkige bere
keningen financiële gaten, die een hal
ve dag later weer met even rap gepro
duceerde alternatieven moeten wor
den gedicht. Wie de werking van dat
politieke spel van loven en bieden op
zich laat inwerken kan alleen maar tot
de conclusie komen dat er verschrik
kelijk veel natte-vinger-werk bij moet
zitten. Plotseling komen voorstellen
op tafel - zoals het plan van de WD om
15.000 tot 20.000 woningwetwoningen
te verkopen aan geïnteresseerde huur
ders/bewoners - die jaarlijks honder
den miljoenen gulden moeten opleve
ren. Maar of dergelijke operaties ver
antwoord zijn en inderdaad zo
lucratief zijn als wordt voorgesteld, is
kennelijk een zaak van later zorg. Het
rapport van de Rekenkamer bevestigt
bange vermoedens daarover alleen
maar. Op kritieke momenten tellen
voor kabinet en Tweede Kamer ande
re belangen dan de werkelijke finan
ciële gevolgen: het wordt dan schui
ven en manipuleren met onbekende
grootheden.
Het jaarverslag van de Algemene
Rekenkamer staat opnieuw bol
van verkeerde schattingen, van uit de
hand gelopen kosten, van ernstige te
kortkomingen in de administratieve
organisatie van een aantal ministe
ries, van veel gebreken aan doelmatig
heid, van budgetoverschrijdingen die
niet nodig waren, van te veel betaalde
"rente voor leningen en nog veel meer
punten van kritiek. Zeldzaam zijn de
momenten, waarop een pluim wordt
uitgedeeld. Zoals in de richting van de
reorganisatie bij Rijkswaterstaat, die
verband hield met de opheffing van de
Deltadienst. Kennelijk heeft een
scherp rapport dat dezelfde Rekenka
mer enkele jaren geleden heeft uitge
bracht over de financiële voortgangs
controle bij de uitvoering van de
stormvloedkering in de Oosterschelde
zijn sporen nagelaten in het beleid bij
deze rijksdienst. Kabinet en Tweede
Kamer zullen zich de gesignaleerde
steken die de overheid over vrijwel de
hele linie laat vallen, moeten aantrek
ken. Vooral omdat de Rekenkamer er
ditmaal een duidelij ke lijn in heeft ont
dekt. Het is geen waslijst van losse
mankementen en gebreken; het gaat
om de manier waarop het staatshuis-
houdboek wordt beheerd. Waar de mo
gelijkheden voor controle ontbreken
of onvoldoende worden benut, krijgen
financiële tegenvallers zoiets onver
mijdelijks als natuurrampen. Terwijl
het in werkelijkheid mogelijk was ge
weest om ze haarscherp te voorspel
len. Een pijnlijk doorkijkje in de finan
ciële keuken van de overheid, dit paas
rapport van de Algemene Rekenka
mer.
vdM.
ARNHEM (ANP) - De krijgsraad in
Arnhem heeft dinsdag de 20-jarige
voormalige dienstplichtig militair
K.V. uit Sliedrecht geen straf opge
legd voor het per ongeluk doodschie
ten van een 20-jarige mede-militair in
de Bondsrepubliek. De krijgsraad
achtte V. wel schuldig, maar legde
hem geen straf op.
V. moest in mei vorig jaar in een kazer
ne in het Westduitse Seedorfsamen
met twee anderen een portiersdienst
uitvoeren, gewapend met uzi's. Vol
gens V. hadden de militairen echter
nauwelijks instructies gekregen over
dat wapen. Bovendien hadden ze geen
enkele ervaring met een portiers-
dienst. Uit verveling had V. met zijn
wapen gespeeld waarna er iets mis
ging. In paniek had hij toen de trekker
overgehaald en een andere militair
door het hoofd geschoten.
