Snuffelt U ook al
tussen de Kleintjes?
Studiefinanciering kost
een half miljard meer
Werklozen EG mogen
de boterberg opeten
Einde voor veerboot
WORTELTJES
EN GEHAKT
°LAN: VIA WIR EN MEEVALLERS
te PZC
vandaag
Sjtsjaranski in leger Israël
Russen schakelen
van raketten over
op kinderwagens
Maartse buien
231e jaargang no. 51
)insdag 1 maart 1988
Norm
Banen
Schijn
Hechtenis
Wereldhandel
Kernenergie
Diefstal
Noodklok
Goud
Sneeuwpiste
MINISTER DEETMAN:
Fraude
Worteltjes,
geschrapt,
zak± 500 gram
Gehakt
half-om-half, C. QQ
kilo 999
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
De WIR verdween
via de trucendoos
Half tot zwaar bewolkt. Buien met ha
gel, sneeuw en mogelijk onweer.
Stormachtige wind uit noordwest af
nemend krachtig tot hard. Middag-
temperatuur omstreeks 5 graden.
PROVINCIALE ZEEUWSE COURAN
(Van onze correspondent)
JRUSSEL De landmachten van Nederland, België en
.uxemburg bekijken of het mogelijk is een gemeenschap-
ielijke Benelux-eenheid te vormen. Deze multinationale
enheid zou gelegerd moeten worden in de centrale sector
an de NAVO in West-Duitsland.
)e ministers van defensie van de drie landen, Van Eekelen
NL), De Donnea (B) en Fischbach (Lux) hebben daartoe
aaandag in Brussel besloten. Het plan is een uitvloeisel
an de vorig jaar tussen de Benelux-landen gemaakte af-
praak om de samenwerking op defensiegebied nauwer
an te halen.
Details over de Benelux-eenheid zijn nog niet bekend,
maar in defensiekringen wordt gezegd dat de drie landen
op voet van gelijkheid er aan zullen meedoen. Gezien de
geringe omvang van het Luxemburgse leger is het daar
door aannemelijker dat het een bataljon wordt dan een bri
gade.
De legerorganisatie van de drie landen verschilt nogal. Lu
xemburg heeft maar een klein legertje van 630 infanteris
ten. Nederland heeft in de Bondsrepubliek een brigade en
twee bataljons (te zamen 5500 manschappen) liggen, ter
wijl de meeste soldaten in eigen land gelegerd zijn. België
daarentegen heeft juist zijn volledige eerste legerkorps van
25000 soldaten permanent in West-Duitsland gelegerd.
Forse verlaging
van belastingen
>EN HAAG (GPD) Het kabinet wil de belangrijkste tarieven van de loon- en inkomstenbe-
asting en de vennootschapsbelasting drastisch verlagen. De operatie zal meer dan tien mil-
ird gulden kosten en kan grotendeels betaald worden uit de sinds maandag afgeschafte inves-
eringssubsidie WIR (4,2 miljard), een belastingmeevaller van 2,5 miljard gulden en intensive-
ing van de fraudebestrijding (verwachte opbrengst 2,5 miljard).
Koos Postema werd een soort
norm voor Astrid Joosten.
PAGINA 2
De afschaffing van de WIR-pre-
mie kan 50.000 arbeidsplaat
sen kosten, zo menen de
christelijke werkgevers.
PAGINA 3
Schone schijn op Navo-top in
Brussel: de belangrijkste ge
schilpunten worden niet be
sproken.
PAGINA 4
Vervangende hechtenis in een
politiecel is nauwelijks accep
tabel, meent de nationale om
budsman.
PAGINA 5
De wereldhandel heeft vorig
jaar nauwelijks last gehad van
de beurskrach: de handel
groeide met 4 procent.
PAGINA 7
Veiligheidsmaatregelen, zoals
voorgesteld in een Duits rap
port. zullen de prijs van kern
energie niet opdrijven.
PAGINA 9
Enkele AID-spullen die vrijdag
bij de vissersrellen zijn ver
dwenen, zijn nog steeds niet te
recht.
PAGINA 9
De Pedagogische Academies
luiden de noodklok: mannen
zien het niet meer zitten om
voor de klas te staan.
PAGINA 12
Het goud van Yvonne van Gen-
nip is klinkende munt waard.
PAGINA 15
Ajax neemt het vanavond in
het Zwitserse Bern op tegen
Young Boys: de Uefacupont-
moeting wordt een voetbalge
vecht op een sneeuwpiste.
PAGINA 17
Radio, tv, kunst: 2
Binnen- en buitenland:
en 5
Opinie en achtergrond: 4
Varia: 6
Financiën, economie: 7
Provincie: 9,11,12 en 13
Sport: 15,16 en 17
Premier Lubbers zal het plan binnen
kort voorleggen aan de werkgevers en
de vakbonden tijdens een overleg over
de afschaffing van de WIR. Dat ge
sprek vindt waarschijnlijk eind van
deze week of volgende week maandag
plaats.
Over de details van het belastingplan
bestaat binnen het kabinet nog geen
overeenstemming. Maar over de
hoofdlijnen zijn de ministers het vrij
dagavond wel al eens geworden. De re
geringspartijen CDA en WD zijn on
derling nog verdeeld over de besteding
van de WIR-milj arden. De lastenver
lichting voor de bedrijven was de prijs
die minister De Kortef economische
zaken) bedong voor het afschaffen van
de WIR.
Het kostbare plan hoeft niet ten koste
te gaan van het financieringstekort
omdat nieuwe berekeningen hebben
aangetoond dat het nationale inko
men van Nederland hoger is. Het fi
nancieringstekort - een percentage
van dat nationale inkomen - daalt
daardoor rekenkundig.
Het plan van het kabinet voorziet in
een verlaging van de vennootschaps
belasting van nu 42 procent naar 33 a
38 procent (kosten meer dan 2,2 mil
jard), een verlaging van de sociale pre
mies voor werkgevers met 800 miljoen,
een verhoging met in totaal 700 mil
joen van de zgn. kleinschaligheidstoe
slag voor kleine bedrijven die investe
ren terwijl 200 miljoen gulden meer
voor scholing moet worden uitgetrok
ken. Daarmee kan het geld dat met de
WIR gemoeid was, vrijwel geheel aan
het bedrijfsleven ten goede komen.
De forse belastingmeevaller en de op
brengsten van fraudebestrijding wil
het kabinet gebruiken voor een verla
ging van het hoogste tarief in de loon-
en inkomstenbelasting dat nu nog 72
procent bedraagt naar iets meer dan
60 procent. Verder moet een groot aan
tal aftrekposten worden geschrapt.
Voor alle inkomens tot 50.000 gulden
zou een tarief van premies en belastin
gen van 40 procent moeten gaan gel
den.
Het voorstel van het kabinet komt
overeen met de plannen die al beston-
(Slot zie pagina 3 kolom 6)
AALSMEER - Duizenden schoenen en enorme aantal
len niet ingeleverde zegeltjes en bonnen hebben maan
dagavond een bedrag van ruim twee miljoen gulden op
geleverd in het AVRO-programma 'Wedden dat?'. Pre
sentator Jos Brink won daarmee de weddenschap dat
hij binnen een week een miljoen gulden zou ophalen aan
allerlei bonnen en zegels van winkelbedrijven. Van het
geld koopt het kinderfonds van Unicef schoenen voor
kinderen in Libanon. Het produktie- en theaterbedrijf
Joop van den Ende, dat de show op het scherm brengt,
zag overigens af van het optreden van een Zeeuwse de
legatie in klederdracht, uit angst de reclamevoorschrif
ten te overtreden. Nietemin werd de actie een succes:
Jos Brink rechts op de foto) stond dan ook breed la
chend tussen de honderden vrijwilligers die de bonnen
en zegeltjes telden.
(zie ook pagina 9)
JERUZALEM (REU
TER) - De voormalige
Sovjetdissident Anatoli
Sjtsjaranski is maan
dag opgekomen voor
dienstplicht in het Is
raëlische leger. Gesto
ken in een militair uni
form en met een geweer
aan zijn schouder ver
telde Sjtjsaranski in een
vraaggesprek met de Is
raëlische televisie dat
hij graag bij de parachu
tisten wilde, maar dat
zijn verzoek werd afge
wezen wegens zijn
zwakke conditie.
De joods activist, die be
gin 1986 na acht jaar uit
een Sovjetgevangenis
werd vrijgelaten en in
het kader van een spion-
nenruil naar het Westen
mocht vertrekken, zei
dat hij bij de burgerde
fensie zal dienen. ,,Ik wil
een normaal leven be
ginnen", zo zei Sjtsja
ranski. „Voor mij is dit
een voorbeeld van het le
ven in Israël zoals het
hoort".
Alle joodse Israëliërs
worden op hun achttien
de opgeroepen voor een
dienstplicht van drie
jaar. Immigranten die
zich op oudere leeftijd in
Israël vestigen kunnen
volstaan met een korte
re periode,,
DEN HAAG (GPD) Om het stelsel
van de studiefinanciering te kunnen
betalen, zal, bij ongewijzigd beleid, in
1992 een half miljard gulden extra no
dig zijn. Dat schrijft minister Deet-
man van onderwijs in het rapport
waarin hij de Tweede Kamer op de
hoogte stelt van de voorgenomen ver
beteringen in de Wet op de Studiefi
nanciering.
Het afgelopen jaar heeft Deetman 235
miljoen gulden teveel aan beurzen uit
gegeven. Het kabinet droeg hem vrij
dag op dat geld dan ook maar bij de
studerenden terug te halen. De be
windsman wimpelde dat maandag
middag af met de opmerking dat er
aan investeringspremies (WIR) voor
bedrijven een bruto-bedrag teveel is
uitgegeven dat net zo groot is als het
totale bedrag dat voor studiefinancie
ring op de begroting staat.
Deetman wil om het zo ontstane te
kort op zijn begroting aan te zuiveren
geld van het ministerie van sociale za
ken. En noemde het „merkwaardig"
dat studenten, mensen die actief zijn,
met minder geld moeten rondkomen
dan jongeren van dezelfde leeftijd met
een bijstandsuitkering. „Daar zit een
spanning in", aldus Deetman. De mi
nister wilde op geen enkele manier in
gaan op vragen over de manier waarop
hij denkt het teveel uitgegeven geld te
rug te halen en de uitgaven beheers
baar te maken.
De studenten zijn bang dat de beurzen
verlaagd worden. De Tweede Kamer
voelt daar niets voor. Lansink (CDA)
en Vermeend (PvdA) willen in dat ge
val dat studenten meer geld kunnen
lenen. WD-woordvoerder Franssen
vindt verlaging van de beurzen ook
niet verantwoord.
Volgens Deetman zijn de kosten van
DEN HELDER (ANP) - De Zweedse veerboot Vinca
Gorthon is maandagmorgen op ruim 26 kilometer uit
de kust van Camperduin gezonken, zo meldde de be
manning van het Nederlandse fregat Witte de With gis
teren. Alleen een klein deel van de boegzijde steekt nog
boven water uit. Verder kan het schip waarschijnlijk
niet zinken, omdat het met de stuurboordzijde op de
zeebodem rust.
De bemanning van de Witte de With heeft ook gemeld
dat rond het wrak een olievlek van circa 500 bij 500 me
ter is ontstaan. Het schip is vrijwel zeker over de olie
transportleiding tussen het Helm-veld en IJmuiden ge
schuurd, maar de bemanning van het fregat meende dat
de vrijkomende olie uit het schip zelf opborrelde. Er is
geen aanwijzing dat de olieleiding is beschadigd. Het
schip kapseisde zondag in een zware storm. De beman
ning werd met behulp van helikopters van boord ge
haald.
BRUSSEL (ANP) - De
Europese Commissie
overweegt overtollige
boter uit de EG- voorra
den uit te delen onder de
zeventien miljoen werk
lozen in de EG, zo is
maandag in Commissie
kringen gezegd. Volgens
de plannen kan 60.000
ton worden verdeeld.
Dat zijn precies vijftien
pakjes per werkloze.
„Je kunt twijfels hebben
over deze vorm van be
deling, maar als we de
boter goedkoop aan de
Sovjetunie verkopen
komt er ook commen
taar," aldus een zegs
man. De kosten van de
operatie bedragen naar
schatting 420 miljoen
gulden, 1,75 gulden per
pakje. Daar staat tegen
over dat de EG geen op
slagkosten meer hoeft te
betalen.
De EG heeft op het ogen
blik ongeveer 700.000
ton boter in voorraad.
Vorig jaar is bijna 7,5
miljard gulden uitge
trokken om de boter
berg, van toen nog 1,3
miljoen ton, voor het
eind van dit jaar te be
dwingen. Vorig jaar is
een half miljoep ton
goedkoop geëxporteerd.
In 1987 en 1988 samen
zou nog nog eens 400.000
fAdvertentie
Elke dinsdag en woensdag
hebben we groente en vlees
in de aanbieding.
de studiefinanciering zo sterk geste
gen doordat 60.000 studerenden meer
dan het geraamde aantal van 476.000
een beurs hebben aangevraagd.
Over de invloed van fraude bestaat
nog weinig duidelijkheid. Uit steek
proeven blijkt dat één procent frau
deert. De minister sloot niet uit dat dit
percentage feitelijk hoger is, maar ont
kende „dat er maar wat aangerom
meld wordt". Hij kondigde aan door te
gaan met steekproeven. Systematisch
onderzoek komt er niet. „Ik moet er
niet aan denken 565.000 mensen te
gaan controleren".
ton worden bijgemengd
in veevoer, terwijl
130.000 ton als goedkope
braadboter op de markt
zou komen. Volgens een
woordvoerder verloopt
de afzet aan veeboeren
volgens plan, maar is de
belangstelling voor het
nieuwe braadprodukt
minder dan verwacht. Er
is pas 30.000 ton ver
kocht. Vernietiging is
verreweg de goedkoop
ste methode om van de
boter af te komen, maar
politiek is deze oplos
sing niet haalbaar. Men
verwacht dat er een
storm van protest zou
opsteken.
En ineens was de WIR er
dus niet meer. De ver
houdingen tussen het kabi
net en het georganiseerde
bedrijfsleven zijn er natuur
lijk niet inniger op geworden, sinds on
dernemend Nederland afgelopen
weekend de profijtelijke investerings
premie WIR via de Haagse trucendoos
zag verdwijnen. Dat het bestaansrecht
van de WIR zwaar op de tocht stond,
wist iedereen. Dat deze subsidie van
12,5 procent op investeringen in het
bedrijfsleven het niet meer tot 1990 -
zoals in het regeerakkoord plechtig
neergepend - zou uithouden, werd
langzamerhand steeds duidelijker.
Maar dat het zó snel zou gaan en via
zó'n overvaltaktiek als het kabinet
toepaste, hadden toch maar weinigen
verwacht. De hele gang van zaken bij
de opheffing van de WIR tekent nog
eens het benauwende sfeertje dat er
van deze regeling op en om het Bin
nenhof uitging: dat van een financiële
strop om de nek van het toch al zo ge
plaagde kabinet-Lubbers 2. Van een
openhartige besluitvorming was geen
sprake. In het politiek jargon heet
zoiets 'behendig'; de avond tevoren
vertellen (zoals Lubbers deed) dat het
allemaal wel niet zo'n vaart zal lopen
en de volgende ochtend iedereen voor
een complete verrassing zetten. Het
zijn slimmigheden die niet veel goeds
beloven over wat Nederland de ko
mende maanden nog te wachten staat
bij de - inmiddels aangekondigde - zo
veelste bezuinigingsronde.
Aan de weinig elegante wedstrijd
waarin kabinet en bedrijfsleven in
de laatste uren van de WIR hebben ge
poogd elkaar vliegen af te vangen is
een pijnlijk politiek conflict voorafge
gaan. De omvang van de investerings
premies rees al enkele jaren de pan uit.
Tegenover de drastische bezuinigin
gen die de overheid jaar op jaar in
steeds dezelfde sectoren moet wegsnij
den stak de operatie, waarbij miljar
den méér dan begroot jaarlijks
naar het bedrijfsleven werden doorge
sluisd, schril af. Toen enkele weken ge
leden dan ook duidelijk werd dat het
ditmaal om een overschrijding met 4
miljard gulden aan WIR-subsidies
ging, was binnen het kabinet het mo
ment aangebroken om deze investe
ringspremieregeling van zijn 'heilig
heid' te ontdoen en haar vervolgens op
te heffen. Na tien jaar moest worden
vastgesteld dat via deze WIR wél de
enorme som van ongeveer 50 miljard
gulden aan het bedrijfsleven is uitge
keerd in de vorm van premies, maar
'dat de regeling toch niet voldeed aan
de doelstelling waarvoor ze in het le
ven was geroepen en daardoor steeds
meer aanvechtbaar werd. WD-minis-
ter van economische zaken De Korte,
die het langst het bestaan van de WIR
heeft verdedigd, heeft uiteindelijk
moeten toegeven aan de druk vanuit
het kabinet op conditie dat de begro-
tingsgelden van de WIR gereserveerd
zouden blijven voor het bedrijfsleven.
In gedachten zag hij de Deetmannen
en de Brinkmannen er al hun begro
tingsgaten mee stoppen. Nu dat is
voorkomen kon in ieder geval de basis
worden gelegd voor een evenwichtiger
lastenverlichting voor het bedrijfsle
ven.
Na jaren van touwtrekken om de
WIR heeft het kabinet afgelopen
weekeinde hals over kop beslissingen
genomen, die moeten uitmonden in
een samenstel van maatregelen waar
mee weer wat vertrouwen kan worden
teruggewonnen. En dat heeft de
ploeg-Lubbers 2 wel nódig, want er
was langzamerhand over de hele linie
een soort van malaisestemming ont-,
staan. Niets wilde meer lukken: de ba
sisverzekering ziektekosten niet, de
plannen voor herziening van het belas
tingstelsel niet, tegenvallers hier en te
genvallers daar. Kortom, er is de laat
ste tijd al druk gespeculeerd op crisis
verschijnselen in het kabinet. Nu de
hobbel van de WIR is gepasseerd gaat
het erom even behendig een compro
mis te vinden tussen de krachten die
elkaar tegenwerken (CDA en WD) op
al deze punten als het bedrijfsleven is
afgetroefd met de opheffing van de
veel te duur geworden WIR. Of het al
lemaal zo vlot zal kunnen verlopen als
men zich in het Catshuis voorstelt is
natuurlijk nog maar de vraag. Voor
zover is duidelijk geworden bestaat er
tussen de regeringspartners overeen
stemming over de hoofdlijnen van de
maatregelen, maar kan er over de de
tails nog een levendig gevecht losbre
ken. Onderwerpen als verlaging van
de vennootschapsbelasting, een alge
mene belastingverlaging in de hoogste
en de laagste tarieven, verlaging van
de werkgeverspremies voor bijvoor
beeld het ziekenfonds lenen zich echt
nog wel voor een stevig robbertje vech
ten. Regeren met een trucendoos wil
namelijk wei eens een enkele keer luk
ken, maar is niet best voor de politieke
betrouwbaarheid.
vdM.
MOSKOU (REUTER) - Zodra de ratifi
catie van het INF-akkoord tussen de
Sovjetunie en de Verenigde Staten
rond is, schakelt een militaire fabriek
in de Oeral van de produktie van ra
ketten voor de middellange afstand
over op de aanmaak van kinderwa
gens. Dit heeft een parlementaire
commissie in Moskou maandag te ho
ren gekregen.
Sergej Sjtsjoeklin, een functionaris
van de vakbond van werknemers in de
defensie-industrie, vertelde dat proto
types van twee modellen al gereed zijn
in de tot voor kort supergeheime ra-
ketfabriek in Votkinsk in de Oeral.
