Van der Doef: geweld
vissers ontoelaatbaar
Galerie in de htilkaiMer i
Zeg
met
fruit
Staatssecretaris
aan de gokkast
PUZZELEN
Vissers
slaags
met politie
PZC/ provincie
OOR MOSSELPERCELEN WADDENZEE
Oeververbinding
belangrijk
Natuur heeft
minstens
maand
voorsprong I
'SpeCmkijvoöfwf0rdé$
Politie van Tilburg
let op de kleintjes
IBB s BED l
OQADHQA
□SDC1AHS
dlQSIÜQüin
rogaiiHiiGj
z
E
E
w
E
L
0
N
S
E
P
L
VI
3t-
0
T]
G
13
'jIERIKZEE - Om de onenigheid tussen de garnalenv: ssers en de mosselkwekers te beslechten,
noet de eerste groep een aandeel krijgen in de opbrengst van nieuw aan te leggen percelen in
e oostelijke Waddenzee. Drs D. J. Langstraat, voorzitter van het produktschap voor vis en
isprodukten, ziet wel iets in het oprichten van een compensatiefonds dat jaarlijks een fikse
om geld uitkeert aan belanghebbende garnalenvissers.
apport
Huur
Schutsluis
Niveau
Welvaart
Voorzitter heet
zichzelf welkom
\TERDAG 27 FEBRUARI 1988
sbw
ompensatiefonds voor
arnalenvissers bepleit
Ik kan me in ieder geval niet voorstel-
t", aldus Langstraat vrijdag tijdens
e jaarvergadering van de Zierikzeese
issersvereniging Helpt Elkander,
lat garnalenvissers, die ook onderne-
ler zijn, niet geïnteresseerd zijn in een
edrag dat zij elk jaar in handen krij-
In".
[èt produktschap wil met dit voorstel
roberen om zowel het ministerie van
indbouw en visserij, de Waddenge-
ïeenten als de garnalenvissers zo ver
e krijgen dat er stabielere percelen
porden aangelegd in de Waddenzee,
inds jaar en dag is er verzet tegen de
anleg van nieuwe mosselgronden. De
fóddengemeenten zeggen dat de
oornamelijk Zeeuwse mosselvissers
chade toebrengen aan de Waddenzee
ii de garnalen verdrijven. Langstraat:
lie emotionele weerstanden, die wor-
én veroorzaakt door bestaande mis-
erstanden of misvattingen en door
iertredingen, kunnen tot gevolg heb-
en dat staande netjes van eilandbe-
oners soms worden weggevist of wor-
in beschadigd".
ngstraat betoogde daarnaast dat er
ik weerstand is tegen het mosselkwe-
rsbedrijf als gevolg van het zaadvis-
n met kokkelvaartuigen, waardoor
|t zaad wordt opgezogen en er soms
kken bodem worden meegenomen,
aardoor is een klimaat ontstaan
arbij de mosselkweker als vernieler
n de natuur wordt beschouwd. Ook
|is dit een misvatting, dan nog zou-
]n de kwekers er verstandig aan doen
wille van dat klimaat slechts zaad
vissen met mosselkotters".
1 t Rijksinstituut voor Natuurbe-
er heeft inmiddels een tussentijds
ipport uitgebracht over de slepende
pestie. De uitkomsten (geen nadeli-
ecologische gevolgen door de aan-
fczigheid van kwekers) worden ech
ec betwist,
t beleidsuitgangspunt van het mi-
terie van landbouw en visserij om
rlijks een miljoen mosseltonnen
te vissen, lijkt door het geschil in
|t gedrang te komen,
derhandelingen tussen de Vereni-
g tot Bevordering der Zeeuwse vis-
lijbelangen en de Nederlandse Vis-
Irsbond om een compromis met de
jrnalenvissers (veelal inwoners van
Waddeneilanden) te bewerkstelli-
in, hebben niets uitgehaald. Langs-
iat beklemtoonde dat de oprichting
|n een compensatiefonds pas kan ge
uren „in de sfeer van vrije onderhan
delingen met erkenning van eikaars
rechten. Vaststellende dat de mossel
cultuur de meest rendabele tak van
visserij in Nederland is, terwijl het gar-
nalenvisserijbedrijf relatief marginaal
is, moeten hierin aantrekkelijke kan
ten zitten voor de garnalenvissers en
dus ook voor de Waddengeméenten".
zie ik een gedwongen sanering. We we
ten allemaal dat regelmatig een aantal
bedrijven door verschillende oorzaken
niet die opbrengsten hebben dat ze ho
ge huurprijzen bij vooruitbetaling
kunnen opbrengen".
gevolgen kan hebben voor de kwali
teit van de mosselen. De voorzitter be
toogde verder dat de vooruitzichten
voor aanvoer voor het komende sei
zoen niet zo hoog gespannen zijn, om
dat door de novemberstorm en de
laatste windhoos in februari veel
halfwasmosselen zijn weggewaaid.
„De wet van vraag en aanbod zorgt
voor hoge prijzen en daardoor lijkt
het waarschijnlijk dat we dit seizoen
een topbesomming halen".
Langstaat maakte verder bekend dat
het produktschap voor vis en vispro-
dukten niet zonder slag of stoot ak
koord gaat met het voorstel van het
ministerie van landbouw en visserij
om de huur van mosselpercelen te ver
hogen. Momenteel is er sprake van een
vaste huurprijs, maar met ingang van
1 april 1988 wordt de huur op een meer
commerciële basis vastgesteld. Ook
voorzitter B. D. Schot van Helpt El
kander zette vraagtekens bij de huur
prijsverhogingen, zelfs als deze in fa
sen worden ingevoerd.
„Als de geruchten waar zijn, dan voor-
Schot stond verder stil bij bezuinigin
gen van de rijksoverheid, waardoor 's
nachts slechts één schutkolk beschik
baar is in de Krammersluis. Daardoor
wordt buitenom varen via de Noordzee
nog aantrekkelijker voor de mossel
kwekers, maar daaraan lijkt een einde
te komen omdat ook het personeel van
de Roompotsluis moet worden inge
krompen. „Dat betekent dat de sluis
geen 24 uur per dag meer bediend kan
worden, waardoor ook de vrije vaart
naar zee niet meer ten alle tijde op
gaat".
Schot vreest dat de beperkte door
vaart met name in de zomermaanden
VLISSINGEN De Vlissingse en Ar-
nemuidense vissers hebben de visse
rij geen goede dienst bewezen met het
massale geweld dat door hen vrijdag
morgen ten toon is gespreid. Zij moe
ten zich dit weekeinde onderling
maar eens beraden, om vast te stellen
dat dit niet voor herhaling vatbaar is.
Burgemeestert J. C. T. van der Doef
van Vlissingen gaf vrijdagavond deze Knpfp c
reactie op de gebeurtenissen bij de
Vlissingse vismijn vrijdagmorgen.
(Slot van paginal)
vrijdagmorgen als 'de grootste esca
latie' tussen vissers en de overheid.
Hij noemde de actie 'onaanvaard
baar' en deelde verder mee dat justi
tie zich de komende week ernstig zal
beraden over het te volgen beleid.
De Vlissingse visser P. de Ridder die in
eerste instantie vrijdagmorgen om
streeks zes uur de toegang tot het vis
mijnterrein werd geweigerd, noemde
het overheidsoptreden vrijdagmiddag
'verschrikkelijk weinig tactvol'. „Ik
begrijp er helemaal niets van, waarom
komen die mensen met de wapenstok
op de vismijn Dat vraagt om moei
lijkheden". En: „Ze willen de vloot ka
pot maken, maar wij zullen ons niet als
schapen naar de slachtbank laten lei
den".
Burgemeester Van der Doef
De vissers hebben mensen die bezig
waren met de uitoefening van hun
taak in levensgevaar gebracht, aldus
Van der Doef. „Het is toch onvoorstel
baar dat een politieagent zich zo be
dreigd voelt dat hij zijn dienstpistool
moest trekken. Wie had ooit verwacht
dat dit zou kunnen gebeuren in deze
gemeenschap De vissers hebben
bovenal zichzelf met deze escalatie. Zij
beschadigen de goede naam en de be
langen van de visserij. De eerste bur
ger van Vlissingen veroordeelde, ge
zien de aard en omvang van de actie,
elke rechtvaardiging van de vissers
voor het gebruikte geweld. „Zij moe
ten ervoor zorgen dat dit niet meer
voorkomt, want dit gedrag kan niet
door de beugel. Alle grenzen zijn vrij
dagmorgen overschreden".
|De verlichte huiskamer-galerie van Leon Riekwel aan de Singel in Vlissingen.
VLISSINGEN De lichten gaan
éven na vijf uur 's middags aan in
de benedenverdieping van Singel
14 in Vlissingen. Ze beschijnen ra
ketten, vele kleine en één grote. De
leuren waarin ze zijn geschilderd,
ijn vrolijk. Moderne kunst in een
oonkamer. Leon Riekwel, mede-
|werker van de Culturele Raad Vlis-
ingen, heeft van een leegstaande
uimte in zijn woning een galerie
emaakt. Eric Brandts, Vlissings
unstenaar, exposeert er nu gratis,
rgeloze voorbijgangers in contact
rengen met moderne kunst, ver
assen, dat is de opzet van Rie-
wels' idee. De kunstkamer aan
|Singel 14 is, hoopt Riekwel, de eer-
te in een reeks.
enkele jaren liep de Vlissingse
unstliefhebber Riekwel met de ge
achte rond overal in Vlissingen
oorkamers om te toveren tot kleine
aleries. Nederlanders gaan 's
vonds en op zondagen een eindje
m, al dan niet met de hond. Menig
huisblijver laat geheel naar Neder-
andse traditie de gordijnen open,
taleert de spullen in de huiskamer.
.Waarom dan geen kunst op die wij-
e de burger tonen", was het idee dat
ij Riekwel opkwam. Hij bezat in
erste instantie een woning aan een
rukke straat, dichtbij een super-
arkt aan de Scheldestraat in Vlis-
ingen. Een ideale plek. Het huis
was echter te klein. De verhuizing
naar een groot pand aan de Vlis
singse Singel bracht uitkomst.
Eric Brandts is de tweede beeldend
kunstenaar die de woonkamer van
Riekwel gebruikt. De Vlissinger Jan
Haas ging hem voor. De woonkamer
annex galerie draagt de naam Art-
Titude. Het doel van de activiteit
gaat hierachter schuil. Art-Titude
is, volgens de initiatiefnemer, een
verbastering van attitude, ,,'t Is leuk
om mensen vertrouwd te maken
met moderne kunst, om te tonen dat
je kunst in een woonomgeving kunt
inpassen". Riekwel gebruikt een
welzijnsterm voor zijn wijze van pre
sentatie: drempelverlagend. De po
tentiële kunstliefhebber en de kun
stenaar komen makkelijk met el
kaar in contact, 's Morgens brandt
in de woonkamer licht. Voor mensen
die op weg zijn naar school of werk.
's Avonds zijn de lampen tot elf uur
aan.
Riekwel nodigt de kunstenaars zelf
uit. Na Brandts staan op z'n lijstje
Willy de Houck uit Waterlandkerk
je, Nico van de Boezem uit Middel
burg en Martin McNamara uit Rot
terdam. Ze voldoen aan een belang
rijke voorwaarde: 't zijn
professionals. „Dat is een eis. Ik wil
de tentoonstellingen op een kwali
tatief goed niveau houden. Anders
begeef je je op een hellend vlak. wil
len mensen niet meer exposeren".
De kunstenaars moeten zelf de
woonkamer inrichten, naar eigen in
zicht. Riekwel vraagt van hen per
maand twintig gulden voor electri-
citeitsverbruik. Als een kunstwerk
zijn weg naar een voorbijganger
vindt, is de opbrengst volledig voor
de maker. De gewone galeries vra
gen altijd een aandeel van de ver
koopprijs.
De huiseigenaar biedt expositie
ruimte aan. De kunstenaar moet op
dat aanbod inspelen. Dat is het ide
aal. Riekwel is, met dat ideaal op
zak, op zoek naar andere leegstaan
de benedenwoningen in Vlissingen.
Twee in de Badhuisstraat en één
aan de Singel heeft hij op het oog.
„Wanneer de mensen mee willen
doen, ben ik bereid de boel op te
knappen. De tentoonstellingsruim
te moet wit, schoon zijn. De kunst
komt dan het beste tot zijn recht".
De naamgeving van een 'vrije gale
rie' laat Riekwel over aan de fanta
sie van de bewoners, ,,'t Zou leuk
zijn als in Vlissingen een avontuur
lijke kijkroute komt, een route
waarvoor mensen na een ritje over
de boulevard afslaan".
De Ridder en enkele andere vissers op
de vismijn wezen vrijdag ook op de
boetes die zij afgelopen weekeinde
hebben gekregen in verband met te
veel aangevoerde vis in 1986 en 1987.
Een visser van Vlissingen moet over
1986 200.000 gulden betalen. Hij heeft
voor dat jaar al 70.000 gulden aan de
overheid overgemaakt. De lonen van
de vissers die veelal een deel van de
omzet krijgen, komen hierdoor onder
druk te staan.
„Ze hebben eind vorig jaar een paar
weken stilgelegen", vertelde een per
soneelslid van de Vlissingse vismijn.
„Het stormachtige weer van de laatste
tijd heeft eveneens een aantal schepen
binnen gehouden en daar komt dit bo
venop. Vooral voor de vissers die op de
kleine viskotters werken, is dat een
zware financiële strop".
(Slot van pagina 9
orde. Deze delta krijgt spontaan vorm
voor de Zeeuwse en Zuidhollandse ei
landen. „De kustzone wordt ondie
per en er ontstaan geulen en zandpla
ten. Daardoor kan zich hier op (mid-
del-)lange termijn spontaan een milieu
ontwikkelen dat vergelijkbaar is met
dat van de Waddenzee".
In het algemeen wordt over Zeeland
gezegd dat haar positie belangrijk
wordt bepaald door de relaties met de
centrale economische driehoek Ant-
werpen-Brussel-Gent. De Wester-
schelde speelt daarin een grote rol. De
afstemming van het Belgische en Ne
derlandse ruimtelijke beleid 'is voor
een evenwichtige ontwikkeling van dit
landsdeel van grote betekenis'.
Op de beide Bevelanden en Schou
wen- Duiveland is de werkloosheid
het laagst van heel Nederland. De
welvaart ligt er boven het nationaal
gemiddelde. Hier zijn weinig perspec
tieven voor industrie en distributie
activiteiten, maar des te meer voor
landbouw en toerisme. In overig
zuid-west-Nederland ligt de welvaart
onder het landelijk gemiddelde. De
vooruitzichten zijn daar 'niet ongun
stig' voor zowel industrie als distri
butie.
vXvHvX%vIsi
v.'vivMvMvI"!
Staatssecretaris A. Evenhuis bij de kansspelautomaat van de Middelburg
se importeur.
Laat die firma Loontjes uit Mid
delburg maar schuiven: dit be
drijf is exclusief importeur voor Ne
derland geworden van een nieuw
type kansspelautomaat, dat herin
neringen oproept aan een al eerder
op de kermis populair geworden
spelletje. Je gooit een kwartje in het
apparaat en dat valt op een veld,
waarop een schuif heen en weer
gaat. Een aantal muntstukken zal
zich opstapelen, maar de bulldozer
kan ook kwartjes over de rand
schuiven en verder kunnen er Jack
pots vollopen.
Staatssecretaris Evenhuis van eco
nomische zaken kwam deze week op
de jaarlijkse vakbeurs voor de speel-
automatenhandel in Amsterdam
een in de stand van Loontjes opge
steld prototype nader bekijken. Een
tweede in Nederland opgestelde zo
genaamde 'pusher' bevindt zich in
een speelautomatenhal aan de Nieu-
wendijk in Vlissingen. Het apparaat
onderscheidt zich van de kermisat
tractie onder meer door het bedui
dend grotere speelveld.
Het uitbetalingspercentage be
draagt tachtig procent. Een blokke
ring op de muntinworp beperkt het
uurverlies tot de wettelijke norm.
Het bedrag dat maximaal per keer
wordt uitgekeerd is vijftig gulden.
„Wij gokken op een publiek dat eens
een gokje wil wagen" zo introdu
ceert H. Loontjes het nieuwe pro
duct.
Een nieuw gevaar voor personen die
verslaafd zijn aan de gokautomaat?
Loontjes: „Die grote gokautomaten
De politie in Tilburg let bij het
bezuinigen op de kleintjes.
Daarom rijden de zeventien dienst
auto's van de politie in Tilburg
rond zonder wieldoppen. Door die
doppen te verwijderen, krijgen de
remmen een betere koeling en is er
dus minder slijtage aan de remblok-
ken, zo redeneert het garageperso-
neel van de politie in Tilburg.
Dat scheelt wel duizend kilometer
per auto. Wat dat precies aan geld
oplevert is nog niet duidelijk. De
wieldoppen worden wel bewaard.
Bij inruil van de auto's worden ze er
weer opgezet, zodat de inruilwaarde
er niet op achteruit gaat.
die in casino's staan en waar dui
zend gulden of meer mee is te win
nen werken de gokverslaving eerder
in de hand, dan de kleine beperkte
automaten waar wij mee draaien".
Loontjes mag zelf ook op z'n tijd
graag een gokje wagen op een speel
automaat. „Binnen de perken", zo
licht hij toe. Hij heeft zelfs een speel
automaat in zijn woning staan.
„Maar dat is meer omdat het een an
tiek exemplaar betreft".
bèl! bèl. bèl!: wel; wel, wel; uitsluitend
aanhefwrd., nadrukkelijk, ter uitdr. v.
verbazing of verrassing (aangenaam
of onaangenaam): Z.eil.; Z.V.W.; L. v.
Ax G.; Ofl. (veroud.; geg. d. Sah.;
Ogp., meest in samenstell. bèülnoe,
zie aid.).
In Japan is fruit een zeer belangd-
rijk relatiegeschenk, weet het blad
'Groenten en Fruit' te melden. Se-
kend zijn de meloenen van meet,,
dan honderdvijftig gulden per
stuk. Z(
Maar ook het allermooiste hardd
fruit draait mee in dit 'super luxe1'
circuit. r
Een voorbeeld zijn de appels met
een spreuk op de schil, verkregerf
door het opplakken van stickers
tijdens de kleuring. Voor dergelijkE
fruit loopt de koopprijs al snel op-
tot 25,- per kg.
Bij dat veelvuldig kijken naar„
Calgarybeelden om te kunnen
bijhouden welke records er worden
gebroken zouden we bijna over het
hoofd zien dat de natuur inmiddels-
een voorsprong heeft genomen van
minstens een maand. In menig tuiq.
hebben gazonbezitters de krokus^
vakantie al benut om het gras te
maaien.
Winterbloeiers als toverhazelaar en
winterjasmijn, die normaal in deze
tijd voor het geel in de tuin zorgen,
zijn alweer vervangen door bloeien
de forsythia's, die meestal in maart
op hun best zijn en de dwergrodon-
dendrons, die normaal eind maartin
bloei staan zijn nu al over het hoog
tepunt heen.
De Japanse prunus staat op een aan
tal plaatsen ook al volop te pronken;
een maand te vroeg.
Als het winterse weer verder nog zal
uitblijven wordt het tijd om de naam
'meidoorn' te veranderen. De mei
doorns krijgen nu al groene blaadjes
en de knoppen zwellen. Wanneer het
dus een beetje meezit bloeit de mei
doorn dit jaar in april...
JT"\e voorzitter opent de bijeen-
J-Jkomst om half acht en heet
zichzelf welkom'
Met deze ongebruikelijke zin begint
het verslag van de vergadering van
de werkgroep 'politiek' van 'Roosen
daal Tegen Apartheid'. Dezer dagen
zou die werkgroep zich buigen over
een te houden forumdiscussie. Maar
de voorzitter verscheen als enige op
de bijeenkomst.
In het verslag van de 'vergadering'
valt onder meer te lezen ,'dat de
voorzitter uit vrees voor wanorde
lijkheden afziet van een discussie
over stellingen, die bij de forumbij
eenkomst aan de orde kunnen ko
men'.
Een voorstel tot uitbreiding van
het naaktstrand binnen de ge
meente Oostburg heeft het deze
week niet gehaald. B en w wilden
de textielloze recreanten wat
meer ruimte geven maar de raad
vond het zoals het nu is mooi ge
noeg.
Het aantal liefhebbers van bloot
baden en zonnen blijft overigens
toenemen. Volgens recente cijfers
zouden ongeveer anderhalf miljoen
Nederlanders naturist zijn en onge
veer twee en een half miljoen ver
der geïnteresseerd zijn.
Volgens 'Travel Market-magazine',
het vaktijdschrift voor de toeristi
sche branche gaan naar schatting
twaalf miljoen Westduitsers op
vakantie naar naaktstranden.
Er zijn momenteel in Nederland elf
naturistenstranden, 34 terreinen en
een bungalowpark. In België is er
geen enkele mogelijkheid tot
naakt recreëren. 'Oben ohne'
wordt wel toegestaan.
Op Portugese stranden mag dat
weer niet. Een soortgelijke situatie
treft men aan in Italië, waar ook
het topless baden of zonnen nog
altijd een strijdvraag is.
In het Italiaanse Tropea heeft de
gemeenteraad een tamelijk onsma
kelijke beslissing genomen door te
bepalen dat topless baden alleen
geoorloofd is wanneer de dames
beschikken over een 'aantrekkelij
ke boezem'.
Horizontaal: 1 krachtig, stevig; 3 ver
binding v. ammoniak (anorg.scheik.);
6 mestvocht; 11 krokodil; 12 geologi
sche periode; 13 goedgewicht (han-
delst.); 14 medicijn (Indn.); 15 reumati
sche pijn; 17 elektr. geladen deeltje; 19
soort pompoen; 22 groente; 25 zonder
geld; 28 bruinkool met hars; 30 een ze
kere; 31 beginsel v.e. bloem; 33 plank
v.e. wand v.e. ton; 35 waterhoogte
(afk.); 37 kapper; 38 gewiekst persoon;
39 ambtskleed; 40 vlugschrift; 41 uit
gedreven lucht.
Verticaal: 1 namaak, bedrog; 2 borstel
a.e. stok; 4 vrucht v.d. Oostindische
boom; 5 waterkering; 7 bewoner v.
Spanje; 8 sterk smakend, onaange
naam ruikend; 9 vlek; 10 aangeslibd
land; 16 tweehoevig dier (C.Afr.); 18
glazen klok; 20 loot, spruit; 21 bevel
hebber (Turks); 23 bid (lat.); 24 bouw
landen rond e. dorp; 26 vast deel v.e.
brug; 27 gebrek in hout; 28 vislijn; 29
onheilspellend; 32 lichte steek; 33 zan
dige opduiking in moerassig land; 34
medicijn (Indn.); 36 levenslucht.
Oplossing vorige puzzel.