SIGNALEMENT
kunst
in variaties
Jóbmmunicatie
pzem-galerie
OPEN
jan van leeuwen (1943)
PZC/ vrijdagkrant
ro overs
kuiperspoort
symmetry 88
glas in lood
soif
samenwerking
valdimarsson
dauvillier
jordans
ar quite ctonia
luchtfoto's
bekenes
eric brandts
menken
geert meyer
galerie 47
ei
la strada
zkc
van de vijsel
keramiek
kunst
technieken: keramiek
Is 95% ambacht helaas. Pas als je de 55 voorbij bent beheers
je het vak. Helaas, ja. Elke keramist heeft een haat liefde ver
houding tot het materiaal. Je weet nooit wat er mis kan gaan.
Je maakt iets, het gaat de oven in, pas na dagen kun je kijken
omdat het heel langzaam moet afkoelen. Je weet: in de oven
is van alles gebeurd. En toch wil je het zien. Hopeloos! Kera
misten onderling, 't is soms één grote familie. Je ziet kleimen
sen ook nooit gillend elkaar bestrijden. Je wisselt uit. Vanuit
dat gevoel blijf ik werken. Het blijft zoeken
afgebeeld: een zeefdruk uit het boek 'une lettre'
verwerijstraat 28
middelburg
01180-16396
Schilderijen en gouaches van
Kees Roovers over geome-
trisch-optische meerzinnig
heid zijn tot en met 31 maart te
zien in de Ahrend-showroom
aan de President Roosevelt-
laan in Vlissingen. De tentoon
stelling is te zien tijdens kan
tooruren.
In de vitrines van de Stichting
Beeldende Kunst in de Middel
burgse Kuiperspoort is een ex
positie ingericht, met als the
ma 'Poëzie, Natur Gestal-
tung. De tentoonstalling bevat
sieraden van Tina Gehlen en
originele illustraties uit boek
werken van Albert Verburg. De
verbindende schakel zijn de
sieraden waarin gedichten zijn
verwerkt. Te zien tot en met
eind maart.
In de Sint Pieterstraat in Mid
delburg vindt het gehele jaar
het etalageproject 'Symmetry
'88' plaats. Hieraan wordt deel
genomen door een groot aantal
buitenlandse kunstenaars, die
op uitnodiging van de Middel
burgse kunstenaar Ko de Jon
ge, ieder een week de gelegen
heid krijgen een werk te pre
senteren waarin het begrip
symmetrie gestalte krijgt. Tot
en met 9 maart is Jürgen O. Ol-
brich uit West-Duitsland aan
de beurt.
In galerie Bellemans aan de
Oosterstraat in Axel is tot 5
maart een expositie van glas in
lood te zien, ontworpen door de
Temeuzense glazenier Peter
Clijsen, die daarmee een beeld
wil geven van de brede toepas
singsmogelijkheden van glas
in lood. De galerie is dagelijks,
behalve op zondag, geopend
van 10.00 tot 18.00 uur.
In café Soif aan het Vlissingse
Bellamypark is tot zondag 13
maart een foto-expositie van
de kunstenares Renata Oos
terveen uit Vlissingen. De titel
van de tentoonstelling luidt
Geisha. Oosterveen studeerde
aan de kunstacademie in Gro
ningen en aan AKI in Ensche
de. Voor de expositie Geisha
maakte de Vlissingse twee fo
to's die op ééen negatief zijn ge
nomen.
De Middelburger Kees van
Gilst heeft vier vroegere stu
diegenoten aan de Jan van
Eykacademie in Maastricht
uitgenodigd om samen met
hem te exposeren. Dat gebeurt
tot en met 19 maart op twee lo-
katies in Middelburg: de expo
sitiezalen van de provinciale
Kunstuitleen SBK aan de Kui
perspoort en de gemeentelijke
kunstuitleen Balans 17. Van
Kees van Gilst zijn er onder
meer grote tekeningen en
wandobjecten te zien. Theo
van de Goor uit Eindhoven
toont kleine objecten, bouw-
Geert Meyer, schilderijen en tekeningen in Galerie Esprit.
seis van gevonden materialen
die hij beschildert. Jan Roos
uit Harlingen exposeert teke
ningen en grote schilderingen
op papier. Van Teuny Tukker
uit Eindhoven zijn er tekenin
gen en zeefdrukken en van Tul-
ga Toksöz uit Aken tenslotte
abstracte schilderijen. De ope
ningstijden van Balans 17 zijn
op woensdag, donderdag en
vrijdag van 12 tot 17 uur en za
terdag van 11 tot 16 uur. Bij de
Kunstuitleen SBK kan men
van dinsdag tot en met zater
dag terecht tussen 13 en 17 uur
en op donderdagavond van 19
tot 21 uur.
bliotheek in Middelburg de
tentoonstelling 'Arquitecto-
nia, gisteren vandaag en mor
gen' te bezichtigen. Deze expo
sitie heeft een grote groep
Amerikaanse architecten tot
onderwerp, die zich op geen en
kele wijze binden aan een be
perkte vorm van ethisch den
ken. In Miami staat een team
van architecten, onder leiding
van Laurinda Spear en Bernar
do Fort-Brescia, internatio
naal sterk in de belangstelling.
Deze belangstelling is de reden
waarom 'The centre for the fine
arts' in Miami een tentoonstel
ling van hun werk heeft opge-
De reeks 'Zes jonge kunste
naars' in galerie 'Bellamy 19' in
Vlissingen wordt besloten door
Stefan Axel Valdimarsson, af
komstig uit IJsland, maar
sinds twee jaar" afwisselend
werkend aan de werkplaats
voor beeldende kunst, de Jan
van Eyck Akademie in Maas
tricht, en zijn atelier in Rotter
dam. Hij exposeert acryl-schil-
derijen en tekeningen van forse
afmetingen die een poëtische
uitstraling hebben. De vormen
zijn geabstraheerd, maar toch
direct herkenbaar en roepen
Kunstschilder Gera Dauvillier
exposeert tot eind maart in de
Rabobank aan de Lange Geere
in Middelburg. Het gaat om
een cyclus van 10 olieverfschil
derijen, die een symbolische
uitdrukking geven van ruimte,
tijd en liefde ofwel Leven. Het
eerste schilderij dateert van
1980, de laatste van 1987.
De expositie is te bezichtigen
tijdens openingsuren van de
bank: maandag tot en met vrij
dag van 9.00 tot 16.00 uur; don
derdag ook van 19.00 tot 20.00
uur.
In het restaurant van de scho
lengemeenschap 'De Vaart' in
Terneuzen is tot 20 maart een
expositie te zien van litho's en
potloodtekeningen van Theo
Jordans. Hij studeerde aan de
Academie Minerva in Gronin
gen en woont en werkt in Groe-
de. Naast zijn kunstenaar
schap is hij docent aan middel
bare scholen. Zijn werk omvat
hoofdzakelijk in zwart-wit
weergegeven landschappen.
Tot 14 maart is op de eerste
verdieping van de Zeeuwse Bi-
steld. Deze expositie is nu ook
naar Europa gehaald.
Jacqueline Midavaine expo
seert luchtfoto's in het gebouw
van de VW aan het Stations
plein in Goes. De foto's zijn al
lemaal boven Zeeland ge
maakt en geven onder meer
een beeld van de Deltawerken.
De expositie duurt tot 5 maart
en is dagelijks te zien van 9.00
tot 12.30 en van 13.30 tot 17.00
uur, op zaterdag van 10.00 tot
16.00 uur.
In Galerie Bekenes in Katten-
dijke exposeren tot en met 6
maart drie Zuidbevelandse
kunstenaressen. Francien van
den Boogaart uit Kattendijke
toont olieverfschilderijen, pen
tekeningen en boetseerwerk.
Nel Kuys uit Goes is aanwezig
met handwerken en Janny
Manneke uit Wemeldinge ex
poseert kralenbreiwerk. De ga
lerie is op zaterdag en zondag
geopend van 14.00 tot 17.00
uur.
associaties op met golfbewe
gingen, gezichten, instrumen
ten of de boeg van een schip.
De expositie, die zaterdag om
15.00 uur wordt geopend, is te
zien tot en met 23 maart. De
openingstijden zijn van dins
dag tot en met vrijdag van
10.00 tot 12.30 en van 13.30 tot
17.00 uur en op zaterdag van
13.00 tot 17.00 uur.
In galerie Art-Titude aan de
Singel in Vlissingen exposeert
beeldend kunstenaar Erie
Brandts een serie raketten en
gemengde technieken. Het
thema van deze tentoonstel
ling, die tot zaterdag 26 maart
loopt, is een visuele uitnodi
ging om op reis te gaan in de
fantasie. Kleurrijk staat de
laatste trap van een groot for
maat kunstwerk aan het begin
of einde van een 'reis' in de vi
trinegalerie. Daaromheen een
escorte van kleine raketten,
ritmisch geordend en door hun
reperterende opstelling valt de
vorm van de raket nog meer in
het beeld van de trottoirbezoe
ker.
De Kloetingse kunstenaar Ge
rard Menken exposeert tot sep
tember in hotel-restaurant
Terminus in Goes. Menken
toont aquarellen met als the
ma Zeeland.
Schilderijen en tekeningen van
Geert Meyer zijn tot en met 27
maart te zien in Galerie Esprit
in Clinge. In zijn werk vormen
voornamelijk het paard, de
paardensport en drafbaanmo-
tieven de onderwerpen. Daar
naast zijn er ook schilderijen
met een enkele scheepswerf,
een winterlandschap en zonni
ge stranden. De uit Groningen
afkomstige kunstenaar (1937)
was tot 1981 docent aan de
Academie voor Beeldende
Kunst Minerva en wijdt zich
sindsdien uitsluitend aan de
schilder- en tekenkunst. De ex
positie wordt zaterdagavond
om 20.00 uur ingeleid door Re-
mi de Cnödder. Galerie Esprit
is van woensdag tot en met
zondag geopend van 13.30 tot
17.30 uur.
John Maters exposeert beel
den, tekeningen en collages in
Galerie 47 aan de Dubbelstraat
in Bergen op Zoom. De werken
zijn tot en met 1 april te bezich
tigen van donderdag tot en
met zaterdag tussen 13.00 en
17.00 uur.
'Het versierde ei' is de titel van
een tentoonstelling die van 1
maart tot en met 4 april is inge
richt in Galerie Arthouse in
Biervliet. De collectie omvat
eieren die een kunstzinnige be
handeling hebben ondergaan
van Wil van Maanen, Els Vis
ser, Annie de Bruyn, Mylène de
Theye en Loes Cozijnsen.
Daarnaast zijn er droogbloe
men van Lucia Robert-Wijnen
en aquarellen van Krijn Dool
aard. Arthouse is dagelijks ge
opend van 9.00 tot 12.00 uur en
op zaterdag bovendien van
13.00 tot 16.00 uur. De zonda
gen 27 maart en 4 april kan
men in de galerie terecht tus
sen 14.00 en 17.00 uur.
In La Strada in Goes is tot en
met 6 maart een expositie inge
richt van Johan Adriaanse.
Het thema van de tentoonstel
ling is 'Het leegstaande'.
Adriaanse toont olieverfschil
derijen en tekeningen. De ope
ningstijden zijn maandag tot
en met zaterdag van 11 tot 20
uur en zondag van 16 tot 20 uur.
In het Zeeuws Kunstenaars
Centrum in de Middelburgse
bibliotheek is tot en met 3
maart een expositie ingericht
van Fiet van de Vijsel, Carlo
Ponti en Mike Werkhoven. De
exposanten tonen respectieve
lijk collages, fotografie en gra
fiek. Daarnaast is keramiek te
zien uit een privé-collectie. De
openingstijden zijn maandag
avond van 18 tot 21 uur, dins
dag tot en met vrijdag van 10
tot 21 uur en zaterdag van 10
tot 13 uur.
RIJDAG 26 FEBRUARI 1988
ei I
n skening van Fiet van de Vijsel.
bt Zeeuws
kunstenaarscentrum
2 nteert momenteel een
^fjieiden maar gevarieerde
meling kunst: tekeningen
'9| llages, foto's, keramiek en
ek. De houtsneden van
Werkhoven zijn
trgebleven van de vorige
nsitie: grote expressieve
en met de strijd van zee
b land. Het andere werk is
w', althans niet eerder
;n de muren van het ZKC
Z ind.
jnet het oudste te beginnen:
tadsgezichten van Carlo
i, een Italiaans fotograaf,
ch specialiseerde in
>gezichten. Rond 1860, dus
eveer tegelijkertijd met de
jt mst van het
i ij essionisme, gaf hij een
al albums uit onder de titel:
irdo di Venezia'. Een achttal
daaruit is nu op de tweede
fleping van de Zeeuwse
otheek in de fotogalerie van
KC te zien. Ponti zocht
kteristieke plekken op en
er zijn camera neer in de
e ochtend of late
iddag; de schaduwen en het
jeringe contrast in de
men wijzen daar op. Zo zien
t San Marcoplein, bruggen,
alle waterwegen waar zich
tal drukgebarende
leliers bevinden. Opvallend
ftr is dat de haarscherpe
die drukte niet tonen,
ijds moet dat een bewuste
zijn geweest, anderszijds
t dat samen met de
[zakelijk lange
leii tings tijden. Die
pkomen dat sporen van
(Slopende mensen zich in de
Delige colodiumlaag
leien. Die gevoelige laag was
rigens op glasplaten
gebracht, zodat fotograferen
I jaren betekende, dat er
k gesjouwd moest worden,
itilte die van Ponti's
reien afstraalt,
ombineerd met de grote
ïrpte en de evenwichtige
positie, geeft de foto's een
ze monumentaliteit,
[essantis dat de
ssionistische schilders nu
e beweging in
gezichten vastlegden en
Jaarbij mede op foto's - met
keel drukte - baseerden
Rotterdamse kunstenares
tekeningen, collages en
e acrylschilderingen op
in. Mensfiguren komen in al
li lerk terug als levendige,
Ijjsche tekens. Tekenen
t, gezien de diepe krassen
karton, ook in de
acrylschilderingen de basis.
Over de krassen brengt ze een
dunne laag verf aan, meestal
grijzig blauw. Dan start ze een
ritmisch spel van lijnen, stevig
neergezet, afgewisseld met
verflagen in oker, blauw of bruin.
De gestalten hebben niets
naturalistisch: ze zijn
elementaire aanduidingen van
romp, hoofd, armen en benen. Je
kunt zien dat het ene werk leidt
tot het andere, vorm en
compositie komen regelmatig in
variaties terug. De gestalten van
Fiet van de Vijsel hebben een
sterke expressie. Ze zijn voor mij
meer dan aardige krabbels,
omdat hun steeds andere
houding assiociaties biedt met
gemoedstoestanden van en
relaties tussen mensen. Soms
ligt een gestalte hulpeloos op de
rug, in een ander werk lij kt de
houding veeleer een gevoel van
ontspanning uit te drukken.
De collages bestaan uit
menselijke vormen, die Van de
Vijsel uit zelf getekende en
beschilderde bladen knipt. De
grijze vormen hebben daardoor
een genuanceerd en expressief
karakter. Ze worden aangevuld
"door vlot neergezette
potloodlijnen. We zien in de
reeks 'Schijnbewegingen' drie
figuren die gelijktijdig lijken
terug te deinzen voor iets dat
niet in beeld is. Of twee
gestalten, de één hautain, de
ander agressief, in een soort
patstelling tegenover elkaar. De
houtskooltekeningen tenslotte,
zijn direct en behalve levendig
ook luchtig. Het handschrift van
de kunstenares is net als in het
overige werk krachtig.
De getoonde keramiek, uit een
particuliere verzameling, geeft
een beeld van keramisten die
zich op traditionele vormen als
pot, vaas en schaal orïenteren,
maar zich vooral richten op het
onderzoeken van de
expressieve kwaliteiten van die
vormen. Daarbij speelt het
ontdekken van steeds nieuwe
mogelijkheden van klei en
glazuren een hoofdrol. Zo draait
Johan van Loon zijn
vaasachtige vorm niet op de
schijf, maar stelt hem samen uit
dunne platen. De vorm is
daardoor niet gaaf en rond,
maar vrij en golvend. Van Loon
maakt schitterend gebruik van
glazuren om over de bruine
vorm aan de buitenkant blauwe
tekens te plaatsen. Aan de
binnenzijde brengt hij een
rose-achtige band aan in een
kleur, die als grote vlek ook aan
de buitenkant terugkomt.
Fraai is de afwisseling van matte
oos van Kees van Renessen
en glanzende glazuren waarmee
David Roberts hoekige banen
op zijn vaas aanbrengt. De
expositie bestaat uit zeer
afwisselende vormen: een tere
vaas van Gotlind Weigel die op
een fragiele basis een wijd
uitstulpende, golvende rand
plaatst; een diep donkergroene
paprika-achtige vrucht van Rolf
Overberg, die onlosmakelijk
met een bloempotvorm is
verbonden; een elegant
oprijzende vaas van Colin
Pearson, die inventiefin plaats
van oren vier gebogen
kleiplaatjes aan de rand vastzet.
Het meest boeiende stuk is voor
mij de 'Doos' van Kees van
Renssen. Hij bewerkt de
buitenzijde ervan door er textiel
met een bepaalde textuur in te
drukken en brengt op de lichte
wanden donkere tekeningen
aan. Daarin zijn mensen te
herkennen, onder andere een
dood kind. De doos wordt door
de tekeningen erop een klein
maar indrukwekkend
monument voor leven dat werd
afgebroken.
NICO OUT
Vandaag de achtenveertigste aflevering van het Projekt Kunst
Kommunicatie van de Middelburgse kunstenaar Ko de Jon
ge.
De achtste kolom als kunstkolom: een strikt persoonlijke invul
ling van die ruimte door een Zeeuwse kunstenaar.
Deze week is dat Jan van Leeuwen.
(Kunst en Kommunicatie: elke week in de PZC-Vrijdagkrant.
Correspondentie: Ko de Jonge, Postbus 7082, 4330 GD Middel
burg).
In de PZEM-galerie, die maandag officieel geopend wordt, in
het hoofdkantoor aan de Poelendaelesingel in Middelburg
treedt de Lewedorpse kunstenares Nelly van Nieuwenhuijzen
op als eerste exposante. Zij toont aquarellen die het Zeeuwse
landschap tot onderwerp hebben en tot en met 15 april te
zien zijn. De PZEM-galerie, die primiar bedoeld is voor het ei
gen personeel, is op werkdagen geopend van 9.00 tot 16.30
uur.
v\.VP KB} tf
<p
VERVTHIN
'Bl i*
EVERYTHING