...wij bezien de rek in het
elastiekje van de leerling...
Politiereservisten
zien af van 'geintje'
met stroomstok
Onderzoek naar
gifvaten gaat
maandag verder
ER PLANNEN COVRA
SCHOOLTEST
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
flnhouding duo na
over vuurwapen
bakkerswinkel
PAGINA 15
SSELE - De verschillende overheden die betrokken zijn
e plannen van de COVRA BV voor vestiging van een op-
ebouw voor radioactief afval bij Borssele, spreken niet
al van het volk dat hen, direct of indirect, heeft gekozen,
nsdagavond deed de gemeente Borsele met een informa-
vond in het afgeladen zaaltje Vijverzicht een poging om
lopzichte van de inwoners van Borssele ,iets goed te ma-
leest
OPWINDING NA RADIO-UITZENDING
Bericht
IN KANAALZONE
Goedkoper
Twee weken
orssele nog
iet gerust
a informatie
Iviescommissie die het milieu-ef-
pport van de COVRA BV beoor-
le, stelde als belangrijkste kri-
mnt dat de overheid in informatie
orlichting schromelijk tekort is
oten; het gemeentebestuur van
le toog dus aan het voorlichten
daarvoor de knapste COVRA-
en, een vertegenwoordiger van
ministerie van VROM en de
wse gedeputeerde mevrouw G. de
-Hommes mee naar Vijverzicht,
sommige belangstellenden drie
oesten staan. Wat een goed ge
had moeten worden, werd een
ast Babylonische spraakverwar-
Burgemeester G. C. G. van den
el refereerde aan ondoorzichtige
dures, de COVRA maakte ander
wat ingewikkelde sommen en de
king riep herhaaldelijk om een
1 ja of nee.
litter J. Peene, van de Borsselse
liraad, stelde voorop de poging
e gemeente om wat duidelijkheid
|eppen - zij het achteraf - te waar-
„Deze voorlichtingsavond is
Jlnodig en volgens velen enkele ja-
laat", aldus Peene. Hij overhan-
tNEUZEN - De rijkspolitie heeft
fagmiddag in nauwe samenwer-
aet de gemeentepolitie van Ter-
jfen de 17-jarige D. van de V. uit Vo
laarde en de 22-jarige R.J.W. uit
iiw aangehouden. Eén van de
1 stapte omstreeks half een bin-
|n een bakkerswinkel in Zaam-
lij was, zo meldden getuigen la-
lan de politie, in het bezit van een
rwanen.
el het kenteken van de auto,
n de twee uit Zaamslag waren
reden onbekend was, zag de po
och kans de twee later die mid-
an te houden. Ze werden voor
or overgebracht naar het politie-
u in Terneuzen. Een vuurwapen
Ie politie bij de aanhouding niet
I vel een soort wapenstok. Onder-
I vees uit dat voor Van de V. (Belg
eboorte) belangstelling bestond
Belgische justitie. Hij werd dins-
afond nog overgedragen aan de
ii 'acht in Gent.
1a in Terneuzen had er meer
n genoeg van. Ruim veertig
ar trouwe dienst, dat was
idoende reden om ver-
oegd uit te treden,
et einde van de noeste arbeid
erd gevierd met een gezellig
entje voor de familie. Aldus
iog het gezelschap, waarin
J>oral de kleinkinderen uit-
ligindig blijk gaven van hun
eststemming, naar eenplaat-
'lijk restaurant.
Den de soep iets langer op
ch liet wachten dan gepland,
erden de drie kleinsten onge-
rig.
dat de vissen in het in de eet-
al aanwezige aquarium met
cjiips waren verblijd en de ober
et een blad vol drankjes bij-
gestruikeld was over het
autopark van Diederikje,
eep oma in.
it een grijs verleden herin-
rde ze zich het spelletje 'ik
ik zie wat jij niet ziet',
t sloeg aan, de kleintjes ver-
de soep.
zie ik zie wat jij niet ziet, en
is geel", was het raadsel.
Gerda had al veel
gehad, en was er weer
eerste bij. „Oma's kunstge-
riep ze, zeker van het goe-
antwoord. Dat Gerda daar-
de feeststemming ver-
zal duidelijk zijn.
Oma gaf blijk van iets
waardering. „Maar
zei ze, „ik kan mijn ei-
kunstgebit toch niet zien?"
Het afgeladen zaaltje van Vijverzicht in Borssele tijdens de informatie-avond over de plannen van de COVRA.
digde het gemeentebestuur de resulta
ten van de enquête waarin het over
grote deel van de Borsselse bevolking
de gekozen plaats als slecht beoor-
deelt. De Borsselaren laten ook weten I
de gemeentelijke behandeling van de I
bevolkingsbelangen onvoldoende en T"
slecht te vinden. p1
bevolking van Borssele vooral om de I
plaats die door de COVRA is uitgeko- I ■■HBv'v jaHBHHHE, JHHT |ijl £T^|||j
zen: 700 meter van de dorpskern. Als &EiéËL^^^kMÈÈÉt^ÏÊ~M ÜÊlÊÈt^Qn
reden waarom de dorpelingen nu pas jPW
reageren werd aangevoerd dat nie-
mand ooit heeft begrepen om welk ter- 'y
rein het nu eigenlijk ging. Doordat BB
steeds werd gesproken over het Sloe- m BfljjHHH&h ■■HHHHI
gebied, was het nooit in de bewoners k I .ËL
opgekomen dat het opslaggebouw WBT. BS H M mlF .--jJÊwf *^81
weieens achter de PZEM-centrales, in; jHhL
de Borsselepolder zou kunnen komen H i 8B
Al maakt het terrein geen deel uit van jS^.- 'TiA Jfeh- JÉ
het oude drooggemaakte Sloe, het be- FM
hoort planologisch tot het Sloegebied. ÊÈfE
De bewoners beklaagden zich er ook MÊÊÊr
over dat nimmer tussen het kleuren- SStilSSlBHIMIr ^8r
drukwerk, dat door de COVRA huis- jHHBIvHH lSEÊE^ÊEÊF\ H
aan-huis werd verspreid, een kaartje is «jpj* """lit V
aangetroffen met daarop de gekozen I
plaats. J
De antwoorden vanachter de grote ta- I
fel op het podium konden niet duide- 1 P-
lijkmaken waarom juist die visuele in-
formatie was ml
Burgemeester Van den schet-
ste nog maar eens de procedure. Nadat
enkelen een bondig antwoord hadden HHBHr
Sprekers verdringen zich voor de microfoon om hun zegje te doen over de gang van zaken rond het opslaggebouw voor
Slot zie pagina 1 7'kolom 1radioactief afval.
GOES - Wat zal het straks worden?
.Algemeen vormend onderwijs? Of
liever een meer praktijkgerichte op
leiding in het beroepsonderwijs?
Tienduizenden scholieren in de
laatste groep van het basisonder
wijs staan voor een belangrijke keu
ze. Alle scholen voor voortgezet on
derwijs hebben hun deuren wagen
wijd opengezet. Dat maakt de
beslissing niet makkelijker.
Om te voorkomen dat er voor een
verkeerde vervolgopleiding wordt
gekozen, bieden instituten voor
schoolkeuze de helpende hand. Dat
kan het CITO zijn, het centraal insti
tuut voor toetsontwikkeling. In Zee
land maken de meeste scholen ge
bruik van de diensten van het in
Goes gevestigde SKOA, het samen
werkingsverband voor keuzebegelei
ding en onderwij s-arbeidscontacten.
Adjunct-directeur A. J. Van Klinken
is één van de studie- en beroeps
keuze-adviseurs van het SKOA. Van
de herfst- tot de paasvakantie test
zijn instituut leerlingen in de laatste
groep van de basisschool. Hij schat
dat het SKOA op 80 procent van de
Zeeuwse scholen wordt ingehuurd.
Alleen in Oost-Zeeuwsch-Vlaande-
ren en de Kanaalzone kiezen de
meeste onderwijsinstellingen voor
het landelijk opererende CITO. De
rest van Zeeland - pakweg 3000 kin
deren op de drempel van het voort
gezet onderwijs - is vooralsnog het
domein van het SKOA.
U test een leerling één dag.
Dan wordt gezegd: die school is
voor jou geschikt. Is zo'n test
niet teveel een momentopna
me?
Van Klinken: „Nee, dat geloof ik
niet. Ik zal nooit zeggen dat we de
wijsheid in pacht hebben, er zijn na
tuurlijk grenzen. Maar de test geeft
ons een goed inzicht. Je moet er wel
op bedacht zijn dat het kind de vori
ge dag ziek is geweest. Bij ons insti
tuut is dat geen probleem, de leerling
kan dan later aan de beurt komen.
Bovendien kunnen we aanvullende
onderzoeken uitvoeren, dat geeft
meer zekerheid."
Hoe vaak slaat u de plank mis?
„Uit onderzoek is gebleken dat het
advies in 80 procent van de gevallen
goed is. Het is een complexe materie,
je bent uiteindelijk bezig met de toe
komst van een kind. We proberen
zicht te krijgen op de ontwikkeling
van een leerling. Dat lukt nooit voor
de volle 100 procent. Wat niet weg
neemt dat we heel ver in de richting
komen. We testen wat de kinderen
hebben geleerd, en we kijken naar
hun aanleg. Wat dat laatste betreft:
we bezien hoeveel rek er in het elas
tiekje van de leerling zit, wat de ca
paciteiten zijn. Verder letten we ook
op ijver, concentratie en inzet. Die
factoren spelen een rol bij het al dan
niet slagen in het voortgezet onder
wijs. We gaan daarmee een stap ver
der dan het CITO, dat alleen de
schoolkennis toetst."
Toch lijkt de keuze op het mo
ment niet zo moeilijk. Er zijn
slechts twee stromingen: be
roeps- en algemeen vormend
onderwijs.
„Je moet nog steeds erg uitkijken.
Het aantal leerlingen loopt terug.
Wie zich op een school aanmeldt
Studie- en beroepskeuze-adviseur A. J. van Klinken van het SKOA:
keerde schoolkeuze brengt veel ellende met zich mee...
..ver-
krijgt bij wijze van spreken een fiets
cadeau. Wij kunnen de ouders op
hun verzoek met de keuzevraag hel
pen, zodat de leerling op een school
type terecht komt dat hem past. Het
jasje mag niet te ruim of te krap zit
ten. Daar komt bij, dat er nog altijd
sprake is van aansluitingsproble
men. De stap van basisschool naar
voortgezet onderwijs wordt groot ge
vonden. Ons advies kan helpen om
de overgang in betere banen te lei
den. Ouders zouden een slecht ge
bruik van onze diensten maken als
ze alleen op het onderste regeltje in
het testrapport letten, waar de
schoolkeuze staat vermeld. We ge
ven informatie en tips die in de eerste
jaren van het voortgezet onderwijs
van nut kunnen zijn. Het risico van
mislukken wordt daarmee kleiner."
Levert een verkeerde school
keuze veel problemen voor de
leerlingen op?
„Ik denk dat het voor kinderen veel
ellende met zich meebrengt. Ze zit
ten in een groep. En als het even kan
willen ze graag meefietsen in het pe
loton. Wie naar een andere school
overstapt moet de groep verlaten.
Spanningen en onvoldoendes zijn
dikwijls het gevolg."
Is het CITO een geduchte con
current?
„Het ziet er naar uit dat wij in het ba
sisonderwijs terrein zullen verliezen.
Tot voor kort kregen we rijkssubsi
die. Dat is voorbij. We ontvangen al
leen nog financiële steun voor on
ze activiteiten in het voortgezet on
derwijs. Het CITO krijgt wél
subsidie, en is daardoor goedkoper.
Onze test kost 30 tot 60 gulden, af
hankelijk van de gemeentelijke sub
sidie. Daar staat tegenover dat wij
op een aantal belangrijke punten
van het CITO verschillen. We bieden
meer, laten de ouders volledig de
vrijheid om mee te doen en we be
spreken de resultaten van het onder
zoek. Misschien is dat voor een grote
groep ouders toch reden om voor het
SKOA te kiezen."
Jan van Damme
MIDDELBURG - „Het was be
doeld als een geintje, maar we heb
ben de bestelling nu maar afge
zegd, want we willen dat hier ab
solute duidelijkheid over bestaat.
Wij gebruiken geen stroomstok-
ken zonder dat we weten wat voor
gevolgen dat heeft voor onze men
sen". Instructeur W. van Tol van
de Zeeuwse politiereservisten is
enigzins verbaasd over al het ru
moer dat woensdag losbarstte
toen na een radio-uitzending pu
bliekelijk bekend werd, dat zijn
reservistenkorps een stroomstok
had besteld om als afschrikkings
wapen te laten zien bij een routi
ne-oefening met het ME-peleton
van de Zeeuwse rijkspolitie, vol
gende week.
Bedoeling was te testen hoe de
ME'ers zouden reageren op het zien
van een onverwacht wapen bij een
groep demonstranten, een rol die
de reservisten tijdens de oefening
vervullen. Maar, benadrukt Van
Tol, niemand van de reservisten
was van plan een ME'er echt een
stroomstoot met het omstreden
wapen toe te dienen. Na overleg
met de leiding van de Zeeuwse ME
is om nu toch besloten de stok niet
te gebruiken als schrikeffect maar
eerst alle informatie over het wa
pen op te vragen, voordat er weer
een stok op proef wordt gevraagd.
Dit 'om misverstanden te voorko
men'.
Want plaatselijke opwinding over
de bestelde stroomstok onstond er
woensdag direct al door een be
richt in de Drentse en Asser Cou
rant, die op de voorpagina wist te
melden dat de Zeeuwse reservis
ten wel vijf stuks van het omstre
den wapen hadden besteld bij de
importeur in Enschede. De wa
pens zouden gebruikt worden te
genover de Zeeuwse ME. Lande
lijk rumoer en ongerustheid in
Zeeland veroorzaakte het bericht
later op de dag toen de Vara-radio
het de ether inzond.
De stroomstok of paralyser is nog
maar enkele weken geleden gelega
liseerd door de Almelose recht
bank, nadat ook de Enschedse kan
tonrechter in oktober 1987 de stok
al had vrij gegeven. Het openbaar
ministerie ging toen echter in be
roep. Het effect van de stroomstoot
uit de paralyser op mensen is een
korte samentrekking van de spie
ren, wat betekent dat iemand even
van de kaart is. De stok jaagt dan
ook een dosis van 30.000 volt door
iemands lichaam. Maar door het la
ge ampèrage (slechts 0.01 ampère)
heeft deze stroomstoot geen dode
lijke afloop, maar bezorgt de
stroom de slachtoffer alleen een
flinke schok. Het wapen is geba
seerd op hetzelfde principe, dat ook
al jaren voor veedrijverstokken
wordt gehanteerd. Alleen de toege
diende stroomhoeveelheid is ver
schillend.
Het in Duitsland ontwikkelde wa
pen is daar vrij te verkrijgen. Zelfs
onderdelen van de Duitse politie
gebruiken de paralysers. In Neder
land is de stok nu ook in de vrije
verkoop. Restricties voor gebruik
zijn erwel. Net als bij een luchtbuks
mag het wapen wel aan particulie
ren verkocht worden, maar het
mag niet op straat worden ge
bruikt. Er is nog geen sprake van
dat ook de Nederlandse politie der
gelijk wapentuig zou mogen ge
bruiken tegenover burgers.
Wel hebben de Nederlandse media
zich druk met het onderwerp bezig
gehouden. Vooral het hoge volta
ge, de onbekende uitwerking die
gebruik van het wapen heeft op
mensen, en het mogelijke gevaar
werden daarbij breed uitgemeten.
Onlangs besteedde Vara's Sonja
Barend nog uitgebreid aandacht
aan de paralyser. Door die uitzen
ding van afgelopen zondag kwam
overigens een van de Zeeuwse re
servisten op het idee eens zo'n stok
als proef aan te vragen, om het wa
pen te laten zien aan zijn collega's.
TERNEUZEN - Het zoeken naar gifva
ten in de Zeeuws-Vlaamse Kanaalzo-
"ne wordt maandag voortgezet, een
maand later dan aanvankelijk de be
doeling was. Graafmachines van aan
nemingsbedrijf Gebroeders De Bokx
zetten dan hun grijpers in de walkant
van de Achterstekreek, in de bocht
van de dijk bij Boerengat, later in een
akker aan de Noorddijk even ten
noorden van Hoek en daarna in een
akker aan de Zandplaatweg, ten wes
ten van Mauritsfort.
Het is een tweede serie van oriënteren
de onderzoeken naar de aanwezigheid
van industrie-afval en eventueel vaten
met gif. De eerste serie graafwerk
zaamheden vond in november vorig
jaar plaats, namelijk in de Kleine
Huissenspolder en op drie locaties in
Boerengat, westelijker dan de plek
waar straks gegraven zal worden. Dat
onderzoek werd toen verricht door de
Heidemij. Dit bedrijf heeft nog geen re
sultaten van het bodemonderzoek
kunnen presenteren. Gedeputeerde
mevrouw G. de Vries-Hommes, die gis
teren over het onderzoek overleg heeft
gevoerd met Provinciale Waterstaat,
verwacht dat het Heidemij-laborato-
rium uiterlijk medio maart de bo
demanalyse kan presenteren. „Maar
op het eerste gezicht wijst alles erop
dat hier niets vreselijks aan de hand
is."
De Heidemij heeft niet de opdracht
gekregen voor het vervolg-onderzoek.
„De Heidemij heeft naar onze volle te
vredenheid gewerkt", aldus me
vrouw De Vries, „maar we zijn tot de
ontdekking gekomen dat het ook
goedkoper kan als je bedrijven uit de
buurt inschakelt. Dan bespaar je in ie
der geval de transportkosten."
Vandaar dat aan het Terneuzense aan
nemingsbedrijf De Bokx de opdracht
tot het graafwerk is verleend. Aan het
Belgische expertisebureau voor de
chemie Depauw Stokoe (die een ves
tiging in Terneuzen heeft) is de taak
gegeven het graafwerk milieu- en vei-
ligheidstechnisch te begeleiden. Door
de vele regen in de afgelopen weken
waren de percelen in kwestie onberijd
baar, vandaar dat het graven zoveel
weken is uitgesteld.
Vorig jaar is het zoeken naar gifvaten
op gang gekomen naar aanleiding van
een anonieme brief aan het Terneuzen
se raadslid A. A. P. van Himme. In deze
brief werden acht locaties aangegeven
waar in de jaren zestig op grote schaal
chemisch afval is gestort. Sinds de eer
ste publicaties over deze brief en het
bijgevoegde kaartmateriaal zijn er di
verse andere tips over illegale afval-
stortingen bij Van Himme en de pro
vincie binnengekomen. Samen met de
verdachte locaties waarvan het pro
vinciebestuur al op de hoogte was, le
vert dat een totaal van veertig op.
Van de drie locaties die nu onderzocht
worden staan er twee op de lijst van
voornoemde tipgever, te weten die in
Boerengat, waar - zoals een inwoners
van Boerengat ook al wist te melden -
een gedeelte van de kreek zou zijn vol
gestort met afval, en die nabij Maurits
fort. De laatste kwam al voor in de pro
vinciale inventarisatie van de oude
stortlocaties, evenals de locatie even
ten noorden van Hoek.
Maandagmorgen vroeg wordt het ma
terieel van De Bokx naar Boerengat
gebracht, waar zodanig wordt gegra
ven dat de bomen die er nu langs de
kreek staan, gespaard zullen blijven.
Vervolgens is de locatie Hoek aan de
beurt en tot slot wordt bij Mauritsfort
gegraven. Verwacht wordt dat het
veldwerk in twee weken is afgerond.
Ook als er geen vaten worden gevon
den, worden overal grondmonsters
genomen voor nader onderzoek. Sa
men met de laboratorium-conclusies
van de eerste monsters worden de re
sultaten van dit onderzoek eerst be
sproken binnen het college van gede
puteerde staten en vervolgens in de
milieu-commissie aan de orde ge
steld. Afhankelijk van de bevindin
gen daar wordt besloten om de loca
ties al dan niet op het bodemsane
ringsprogramma te plaatsen.
G. de Vries-Hommes
