-t^B- ^«sfitóSSp-®
W
realiteit en variëteit
SIGNALEMENT
BELLAMY 19
EN ZEEUWSE
BIBLIOTHEEK
O Plü N
s,/
mmunicatie
uX
Qèicf
AAA
h
-ST-fr-
r
IijDAG 15 JANUARI 1988
joop dam (1922)
fiï
vSsStt&r- -«r -«Pr
anning
ironie
kunst
soif
esprit
haas
polynero
etcetera
lunchcafé
prins van oranje
stadsschuur
van sparrentak
r o overs
trouvaille
antoine mes
fotogroep
kuiperspoort
symmetry 88
tien zeeuwen glas in lood
la strada
bekenes
balans 17
heiligen
veerboot
wim bakker
arthouse
roggeveen
vaarzon morel
cor knops
zkc
„WWj.
-tmmË&arnÊfÊSi&tir ."- srSmjEF:'..,-
££gsP5*C
**-" 7®^*^SiSK* I^SS^^^SS»*-
SfcA'^S "--
5». "ifeJ!S5«>»Js:
btlijnX', houtsnede van Mike R. Werkhove.
woont sinds 1966 in Zeeland.
Nieuwendijk 19 4424 BH Wemeldinge
Hij werkt met voorkeur in recente en fossiele getijgebieden en,
realiseerde in Zeeland en daarbuiten een aantal tentoonstellin
gen en projekten over zaken die voor het merendeel de verhou
ding van mens en milieu in kritische zin raken. Hij werkte mee aan
de Gouden Delta en Nieuw Zeeland en schreef in 1974/75 het Ge
tijdenboek.
De zeepok speelde in de periode 1960-1970 een bescheiden rol in
de vloedlijncomposities en geniet ook nu weer zijn aandacht.
Dam toont (met echtgenote Ans van Herwaarden) in Balans 17 de
resultaten van een expeditie naar de kalkmassienen van Noord-
Jutland en de oostkust van Sjealland.
De verzamelde versteende sponzen en de zee-egels geven te za-
men met foto's en tekeningen een beeld van de bodemfauna van
de Krijtzee die zich gedurende langere tijd over grote delen van
Europa en de randzeeën uitstrekte.
Het is tevens de eindfase van een twaalfjarig onderzoek naar ori
gine en habitus van de vaak omstreden vuursteen-concreties uit
de sedimenten van Noord-en Oostzee. Misschien ook een rehabi
litatievan de vuursteenknol én de verzoening van kunst en weten
schap. 9 januari t/m 6 februari 1988, Limfjorden '86.
'l'\
"oen van Sparrentak is een
Lschilder die qua thematiek
rerkwijze midden in de
rkelijkheid van de jaren '80
at. Zijn realiteit omvat
«nlopende zaken als
Jhetterende transistors,
pizaners, tuingereedschap,
■kse auto-cultuur,
ïtreclames, raffia
ierzetters' en nog veel meer,
Ishij zelf schrijft in de
alogus 'Zes jonge
ïstenaars', die de
ijknamige
toonstellingsreeks in de
ssingse galerie 'Bellamy 19'
eleidt.
t Sparrentak - 29 j aar
ïdenin Westkapelle geboren
Dontin Amsterdam. Hij
eeftde cosmopolitische
tuur zoals die daar zichtbaar
iet kennelijk genoegen. De
lalfwerken die momenteel in
ssingen te zien zijn,
|chrijven die realiteit niet,
r is er een interpretatie van
fin eigenzinnige vormentaal,
etschilderij 'TV'
oorbeeld, plaatst Van
rrentak een vorm die lijkt op
schild, voor een beeldbuis,
letschild is een opening
laakt waardoor een
lbetekenend niets te zien is.
ide bovenkant van het schild
ten twee hoorns uit, wat voor
associaties biedt met het
schijnsel 'Heilige Koe'.
JiSparrentak gebruikt
(lelijk afgebakende vormen
lijken te verwijzen naar
kenbare voorwerpen. Maar
'ormen zijn door hun kleur
ilaatsing op het vlak
dijkertijd een hecht patroon
''orden. Die spanning dwingt
oog steeds tot een nieuwe
ffltatie binnen het werk en
akt het uitermate boeiend,
arterwijl je als beschouwer
'«rassingen, die vorm en
ar op je af sturen, bemerkt,
cd je tevens geprikkeld om
thema dat Van Sparrentak
deorde stelt te
'Wonden.
ijn ook soberder werken te
i,zoals 'Serre', dat wil
frtuigen met slechts een
pal zwarte verticalen en
ole gekleurde bloemachtige
men. Alhoewel Van
wentak ook hier gevoel voor
/positie toont, is er in dit
ktoch te weinig te beleven,
hor is te vinden in 'Bril'-
stift op doek - waarin de
dder op groot formaat een
toont, omgeven door een
-ipatroon. In de glazen
atten vakjes de woorden
°d' en 'Bad', verwijzend naar
(waen oordelen. Onderwerp
izateriaal relativeren naar
/idee niet alleen gevestigde
attingen over kunst, maar
mi ook aan
/dpuntbepaling in het
®een.
sterkste stuk op de expositie
«petitie': een vijfluik van
e staande rechthoeken met
'&e kleurcontrasten.
J'ankelijk overweldigt de
eid van kleuren en
izinnige vormen. Verder
eh betekent ontdekken dat
Sparrentak de doeken eerst
h andere volgorde
hilderd heeft en ze daarna
ers naast elkaar heeft
angen. Die indruk wordt dan
/ontkracht doordat de
'appingen op een aantal
tsen ontbreken. Zo blijft het
j5 steeds nieuwe impulsen
mi aan het kijken. De
,te schilderijen van deze
e schilder maken
Wsgierig naar zijn verdere
akkelingen.
Het Zeeuws
Kunstenaarscentrum toont in
zijn ruimte aan de
Kousteensedijk te Middelburg
schilderijen, grafiek, keramiek
en fotografie van drie zeer
verschillende makers. Mike R.
Werkhoven is geïnspireerd door
de meedogenloze kracht van de
zee. Zijn vroegere baan in de
offshore-sector is daaraan niet
vreemd. Werkhoven maakt
vooral landschappelijk werk
met door golven geteisterde
kusten. De golven hebben
dezelfde stofuitdrukking als de
rotsen, wat hun kracht nog
versterkt.
Met het rood en paars van de
kustformaties wil de schilder
hun kwetsbaarheid
benadrukken en de dramatiek
van de strijd onderstrepen.
Onherroepelijk lijkt de zee het
land weer in bezit te nemen. Dit
hoofdthema krijgt in de
houtsneden een boeiender
uitwerking dan in de
schilderijen. De zich herhalende
penseelstreken in de acryls zijn
minder expressief dan de sporen
die de guts in Werkhovens'
grafiek achterlaat. Ook het over
elkaar drukken van de
verschillende door de
kunstenaar gebruikte kleuren
leidt tot een afwisselend
oppervlak.
'Kustlijn III', een
kartongravure, paart een
eveneens rijke structuur aan een
heldere compositie. In dit werk
is van Werkhovens thematiek
samengebald, terwijl er een
poëzie uit spreekt, die niet in al
het geëxposeerde te vinden is.
Rob Brandt maakt keramiek
die ironie uitstraalt. Speels
relativeren van het theedrinken
leidt tot het maken van een
'Monument voor een traditie':
een bibberige
tweedimensionaal ogende
theepot op een rijzige sokkel.
Eenzelfde houding is in het
palet van keramiek terug te
vinden. De titel 'I believe Jesus
was a painter', het portret met
gekleurde glazuren en de echte
kaarsjes aan de rand zijn
vondsten, maar ook niet meer
dan dat. Als Brandt kitsch wil
ontmaskeren lukt hem dat wel,
echter zonder dat hij er zelf echt
boeiend werk voor in de plaats
maakt. Technisch lijkt Brandt
goed onderlegd, iets meer
spiritualiteit zou zijn vondsten
een grotere meerwaarde geven.
De fotografie van Roel
Kimpe.op de eerste verdieping
van de Zeeuwse Bibliotheek te
zien, combineert een knappe
techniek met visie en gevoel
voor compositie. In acht foto's -
prachtig blauw van kleur- laat
Kimpe meestal door water
omfloerste vrouwengestalten
zien. De negatieven daarvan
drukt hij af over negatieven van
watermassa's in zwembaden.
Elke compositie - met titels als
'Blue Mermaid' en 'In a drop
ready to take off1 - biedt naast
schoonheid een wereld van
verbeelding.
NICO ou 7
Koen van Sparrentak, Bellamy 19
Vlissingen. Te zien tot en met 20
januari, dinsdag tot en met vrijdag
van 10 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 17
uur, zaterdag van 13 tot 17 uur.
Mike R. van Werkhoven, Rob
Brandt en Roel Kimpe, Zeeuws
Kunstenaars Centrum,
Kousteensedijk Middelburg. Te
zien tot 4 februari,
maandagavond van 18 tot 21
uur, dinsdag tot en met vrijdag
van 10 tot 21 uur en zaterdag
van 10 tot 13 uur.
vitf ui.
Ar Vi.
EVERYTHING
'Repetitie', vijfluik van Koen van Sparrentak.
Vandaag de tweeënveertigste aflevering van het Projekt Kunst
Kommunicatie van de Middelburgse kunstenaar Ko de Jonge.
De achtste kolom als kunstkolom: een strikt persoonlijke invulling
van die ruimte door een Zeeuwse kunstenaar.
Deze week is dat Joop Dam.
(Kunst en Kommunicatie: elke week in de PZC-Vrijdagkrant. Corres
pondentie: Ko de Jonge, Postbus 7082, 4330 GD Middelburg).
In café Soif aan het Vlissingse
Bellamypark is tot zondag 7 fe
bruari een expositie ingericht
van lyrisch abstracte schilde
rijen van Rijnhard Schregar-
dus. Hij verwerkt als een alche
mist kleuren en materialen wat
bijzondere effecten oplevert. In
zijn werk staat de natuur, zo
wel in het verleden als het he
den, centraal.
In de vitrinegalerie Art-titude
(Singel 14,Vlissingen) expo
seert Jan Haas sculpturen en
tekeningen op de thema's Ica
rus, De droom van de tuinman,
Over hoofden. Tot 15 februari:
kijkje in de kamer.
Dertien Zeeuwse kunstenaars
tonen in Galerie Esprit in Clin-
ge hun werk tijdens de exposi
tie 'Zicht op Zeeland'. De ten
toonstelling omvat werken van
elf schilders en twee beeldhou
wers: Willem van Anraad, Wim
Bakker, Guido Eckhardt, Willy
de Houck, Ernest Joachim,
Hans Lücken, Wim de Maat,
Nelly van Nieuwenhuijzen,
Marcel Robbe, Hans de Ruij-
ter, Ferdinand Slock, Cees de
Valk en Jan Verschoore. De
opening wordt vandaag, vrij
dag, om 20.00 uur verricht. De
directeur van de Zeeuwse Cul
turele Raad, H. W. A. Koch, zal
een inleiding houden. Ope
ningstijden zijn: woensdag tot
en met zondag van 13.30 tot
17.30 uur. Te zien tot en met 21
februari.
'Beeldend verder' is de titel
van een expositie die bestaat
uit werken van zestien oud
leerlingen van Roncalli, die al
len in een of andere vorm de
beeldende kunst zijn ingegaan.
De tentoonstelling is tot en
met 24 januari te zien in de Et-
cetera-zaal van het Markiezen
hof in Bergen op Zoom. De ex
posanten hebben een kunst
school of -academie voor een
groot deel doorlopen of zijn
reeds afgestudeerd, zij zijn niet
ouder dan dertig jaar. Ope
ningstijden van 14 tot 17 uur.
In het Lunchcafé in het Goese
Stadhuis is tot en met 30 j anua-
ri een expositie ingericht van
Toos de Visser-Tramper uit
Brouwershaven. Zij toont
aquarellen met als hoofdon
derwerpen zeezicht, land
schappen uit de Zak van Zuid-
Beveland en stillevens.
In de foyer van de Goese
schouwburg Prins van Oranje
is tot en met 28 februari een ex
positie te zien van werken van
mevrouw G. J. Heerebout-Van
Hoorn. Zij toont aquarellen. De
hoofdthema's in haar werk zijn
bosgezichten en boerderijen.
De tentoonstelling is te bezich
tigen tijdens de openingstijden
van de schouwburg.
In de Stadsschuur aan het
Schuttershof in Goes is tot en
met 13 februari een expositie
ingericht van olieverven van
Bernard van Rijthoven. Hoofd
thema's in zijn werk zijn land
schappen, dieren, bloemen en
folklore. De tentoonstelling is
dagelijks te bëkichtigen.
In de ruimte van Nieuwe Mu
ziek aan de Kloveniersdoelen
in Middelburg is tot en met 20
februari de overzichtstentoon
stelling 'In vertrouwen' te zien,
waarin een beeld wordt gege
ven van drie jaar Galerie Poly
nero in Antwerpen. Tijdens de
ze drie jaar stelde de galerie 28
exposities samen. Uit deze
reeks zijn negen kunstenaars
geselecteerd die hun werken
tonen in Middelburg. Ope
ningstijden dagelijks van 14
tot 17 uur. Zondags gesloten.
In galerie Bellamy 19 (gemeen
temuseum Vlissingen) is een
tentoonstelling van recente
werken van Koen van Sparren
tak te zien. Deze expositie, in
Schilderijen en gouaches van
Kees Roovers over geome-
trisch-optische meerzinnig
heid zijn tot en met 26 februari
te zien in de Ahrend-showroom
aan de President Roosevelt-
laan in Vlissingen. De tentoon
stelling is te zien tijdens kan
tooruren.
In de Terneuzense galerie
Trouvaille is gedurende de
maanden december en januari
een expositie ingericht van
pastels van Theo Steyaert. De
galerie is dinsdag tot en met za
terdag geopend van 9 tot 18 uur
en vrijdagavond ook tot 21.00
uur.
De Middelburgse kunstenaar
Antoine Mes exposeert tot 1
maart schilderijen in restau
rant Katseveer in Wilhelmina-
dorp. Zowel in het restaurant
als in de bovenzaal is het werk
van Mes te bezichtigen. The
ma's van zijn schilderijen zijn
Walcherse boerenschuren en
koeien. Katseveer is dagelijks
het kader van de reeks Zes jon
ge kunstenaars, loopt tot 21 ja
nuari en is te zien: dinsdag tot
en met vrijdag van 10 tot 12.30
en van 13.30 tot 17 uur. Zater
dagen van 13 tot 17 uur.
geopend met uitzondering van
zondag.
In de AMRO-bank aan de Vrij
landstraat in Middelburg is tot
en met 31 januari een foto-ex
positie te zien van de foto
groep 'De sluwe sluiter'. Ope
ningstijden op werkdagen van
9 tot 16 uur en vrijdagavond
ook tussen 19 en 20 uur.
In de vitrines van de Stichting
Beeldende Kunst in de Middel
burgse Kuiperspoort is een ex
positie ingericht, met als the
ma 'Poëzie, Natur Gestal-
tung. De tentoonstalling bevat
sieraden van Tina Gehlen en
originele illustraties uit boek
werken van Albert Verburg. De
verbindende schakel zijn de
sieraden waarin gedichten zijn
verwerkt. Te zien tot en met
eind maart.
In de Sint Pieterstraat in Mid
delburg vindt van januari tot
en met maart het etalagepro
ject 'Symmetry '88' plaats.
Hieraan wordt deelgenomen
door een groot aantal buiten
landse kunstenaars, die op uit
nodiging van de Middelburgse
kunstenaar Ko de Jonge, ieder
een week de gelegenheid krij
gen een werk te presenteren
waarin het begrip symmetrie
gestalte krijgt. De Westduitser
Klaus Groh presenteert tot 22
januari zijn werk.
Tn Vi oh 7 qoi ITT re A/Ti icon w-> XTn
In de Goese galerie La Strada
aan de St, Jacobstraat is tot en
met 22 januari de expositie
'Het oertuig' te zien. Reynier
de Muynck en Gerard Verker-
ke tonen onder dit thema schil
derijen en objecten. Openings
tijden: maandag tot en met za
terdag van 11 tot 20 uur en zon
dag van 16 tot 20 uur.
In het Zeeuws Museum Na-
tuurhistorie in Oostkapelle is
de expositie 'Tien Zeeuwen
zien de natuur' ingericht. De
exposanten zijn Miems van
Citters, Johanna Klein, Henny
Huser, Hansje den Hollander,
Jacqueline van Trirum, Adri
Vogelaar, Han van den Broec-
ke, Adrie Karman, Jacques
Willem en Johan van Trirum.
De tentoonstelling is te bezich
tigen tijdens de openingstijden
van het museum, dagelijks van
10 tot 17 uur. Te zien tot en met
31 januari.
In Galerie Bekenes in Katten-
dijke is tot en met 14 februari
een expositie te zien van hout
snijwerk van Rien Quist. Hij
laat met deze tentoonstelling
zien wat er met de verschillen
de bomen gedaap kan worden.
Zo leent het "hout van eiken,
beuken en notenbomen zich,
volgens Quist, door de grillige
vormen ervan goed voor ver
werking. De galerie is zaterdag
en zondag geopend van 14 tot
17 uur.
Joop Dam exposeert tot en
met 6 februari in Balans 17 in
Middelburg. Dam zoekt zijn in
spiratie in natuurverschijnse
len. De expositie toont de re
sultaten van een expeditie
naar Noord Jutland 'Limfjord
'86' aan de hand van tekenin
gen, foto's, documentatie en
fossiele vuurstenen. Openings
tijden woensdag, donderdag
en vrijdag van 12 tot 17 uur, za
terdag van 11 tot 16 uur.
Het Zeeuws Museum laat tot
en met 28 februari de tentoon
stelling Heiligen uit de Modder
te zien. Het gaat om pelgrim
stekens die werden gevonden
op het Verdronken Land van
Zuid-Beveland. Eerder was een
groot deel van de indrukwek
kende en zeer bijzondere col
lecties te zien in het Markiezen
hof in Bergen op Zoom. In de
insignes herleeft de geschiede
nis van de middeleeuwse bede
vaartstochten, niet alleen in
Zeeuws, maar vooral ook in Eu
ropees verband. In de afgelo
pen tien jaar werd een vijfhon
derdtal pelgrimstekens gevon
den. Daarvan worden de be
langrijkste getoond op het
adres Abdij 3, Middelburg.
Dinsdag tot en met vrijdag van
11 tot 17 uur en zaterdag tot en
met 17 uur.
De Walburgpers (Zutphen) laat
bij deze tentoonstelling het
boek Heiligen uit de Modder
verschijnen 25,-).
Op de veerboot 'Prinses Julia
na' (Vlissingen-Breskens) han
gen gedurende de maanden ja
nuari en februari werken van
Wim Bakker. Bakker houdt
zich bezig met schilderen en
grafische-, gemengde- en ruim
telijke technieken. Op de 'Prin
ses Juliana' zijn vier werken te
zien in gemengde technieken
die Bakker speciaal voor de
veerboot gemaakt heeft.
In de hal van de Rabo-bank
aan de Lange Geere in Middel
burg zijn gedurende de maan
den december en januari acryl-
schilderijen te zien van Wim
Bakker. De schilderijen zijn
een selectie uit de serie 'aan
vallen/aangevallen worden'.
Maandag tot en met vrijdag
zijn de werken te zien tussen 9
en 16 uur en donderdag ook
tussen 19 en 20 uur.
In galerie Bellemans aan de
Oosterstraat in Axel is tot 5
maart een expositie van glas in
lood te zien, ontworpen door de
Terneuzense glazenier Peter
Clijsen, die daarmee een beeld
wil geven van de brede toepas
singsmogelijkheden van glas
in lood. De galerie is dagelijks,
behalve op zondag, geopend
van 10.00 tot 18.00 uur.
In het Middelburgse Jacob
Roggeveenhuis aan de Noord
singel is tot eind januari een ge
zamenlijke expositie te pien
van Corry Blaas, Tine Visser en
Anneke van der Vossen. De ex
posanten tonen etsen, aquarel
len en gouaches. Dagelijks te
zien van 10 tot 17 uur.
In de Vlissingse kunsthandel
De Hom aan het Bellamypark
is een tentoonstelling ingericht
met werken van Wim Vaarzon
Morel. De exposant toont
aquarellen en olieverven. Vaar
zon Morel heeft een grote affini
teit met de scheepvaart getui
ge het grote aantal werken dat
schepen als onderwerp heeft.
Andere gebruikte thema's zijn
water en luchten. De tentoon
stelling is vandaag .vrijdag, en
morgen te bezichtigen tussen
14.30 en 18 uur. Omdat de
kunsthandel heeft besloten de
expositie te verlengen zijn de
werken van Vaarzon Morel ook
vandaag, vrijdag, en morgen te
bekijken tussen 14.30 en 18 uur
zaterdag tot 17 uur).
De streekfotograaf Peter Nico-
lai uit Breskens exposeert tot
en met 7 februari fotografieën
in galerie/atelier Arthouse in
Biervliet. Nicolai toont het spe
cifieke Zeeuwsvlaamse land
schap en de zee zowel in zwart
wit als in kleur. De fotografieën
zijn op werkdagen te bekijken
tussen 9 en 12 uur. Op zaterdag
tussen 9 en 12 en tussen 13 en
16 uur, zondags gesloten.
In de expositieruimte van de
kunstuitleen in de Middelburg
se Kuiperspoort is tot en met
13 februari een tentoonstelling
van Cor Knops te zien. Knops
exposeert schilderijen. Zijn
schilderijen worden beheerst
door de driehoek, 'het symbool
van tijdloze geometrie' zoals
Knops het omschrijft. De ten
toonstelling is dinsdag tot en
met zaterdag te zien van 13 tot
17 uur en donderdagavond ook
van 19 tot 21 uur.
In het Zeeuws Kunstenaars
Centrum in de Bibliotheek aan
de Kousteensedijk in Middel
burg is tot 4 februari een ten
toonstelling ingericht van drie
kunstenaars: Roel Kimpe, Mi
ke Werkhoven en Rob Brandt.
De exposanten tonen respec
tievelijk fotografie, grafiek en
keramiek. De tentoonstelling
is te zien tijdens de openingstij
den van de bibliotheek, maan
dagavond van 18 tot 21 uur,
dinsdag tot en met vrijdag van
10 tot 21 uur en zaterdag van 10
tot 13 uur.
De Zeeuwse Museumstich
ting heeft voor haar beide ves
tigingen vanaf 1 januari hieu-
we openingstijden vastgesteld.
Dit houdt in dat zowel het
Zeeuws Museum Abdij 3 in
Middelburg en het Zeeuws Mu
seum! natuur historie aan de
Duinvlietweg in Oostkapelle
alle dagen gedurende het hele
jaar geopend zijn. De nieuwe
tijden zijn dinsdag tot en met
vrijdag van 11 tot 17 uur en za
terdag tot en met maandag
van 13.30 tot 17 uur.
*54,-
V
lA
•/*v.
4
Q£Rl,
u
n
w>
*1 1
T. i. V .1
i'
