Bejaarde paarden Verdere daling aantal inwoners Vlissingen Gangen onder Sasse Molenberg zijn weer goed begaanbaar PZC/ provincie 15 ZE VERDIENEN HET NIET TE WORDEN GESLACHT WONERS BEZORGD OVER VERNIELINGEN GROTE TREK NAAR MIDDELBURG SCHOUWEN-DUIVELAND EN THOLEN reèk hechtenis iverbeterlijke Jfcvoegd rijder Iisprakelijk |s vernield lanrijding luist fietser jd kreek in Cocaïnedealer aangehouden in Terneuzen STELSEL LOOPT DOOD Kazematten ARt -IDE DAG 7 JANUARI 1988 Atty Harthoom (links) met Tabor (21 jaar), die jarenlang de Gouden Koets heeft helpen trekken, en Laura van Dijk met Nora (19 jaar), een paard dat in de 'boedel' van een opgeheven manege overbleef. Op aard is niets zo droef misschien als het kleine circuspaard MacLean dat na zijn intocht uit de stallen hier in het zaagsel neer moet vallen. Met op zijn flank de schelle bellen gaat het zijn korte reeks weer tellen maar bij de mistdamp van het licht vallen zijn donkere ogen dicht uit heimwee naar de Schotse wei Het klontje komt: het is voorbij. Applaus, gerinkel, rode pluimen een clown komt de manege ruimen. -O God, wie telt zo droef tot tien als het kleine circuspaard MacLean Paarden, en zeker de dieren die hun lieve lange leven moeten werken voor de kost, roepen in meer mensen dan in de dichter Edmond de Clercq een diep gevoel van mede dogen wakker. En echt niet alleen in jonge romantische meisjes. Zelfs het hart van Friedrich Nietzsche brak bij de afranseling van een afgetobd Turijns werkpaard. Precies hetzelf de gevoel beweegt Atty Harthoorn en Laura van Dijk om op de grens tussen Ovezande, Driewegen en Borssele een bejaardentehuis voor werkpaarden draaiende te houden. Een bejaardentehuis, geen verpleeg huis, want de dieren die de stichting Haram Bee heeft aangekocht, zijn niet weggedaan omdat ze ziek of ge brekkig waren. „Louter en alleen omdat ze hun economische waarde hadden verloren", vertelt Atty Hart hoorn. „En dat is toch verschrikke lijk, als je erover nadenkt". Al in 1983 richtte Atty Harthoorn de stichting op. Zelf had ze een oud paard gekocht, dat weliswaar niet meer kon werken, maar dat nog ge noeg plezier in het leven had. Ze red de het van de slachtbank door de prijs te betalen die de slager ervoor gaf. Atty's uitgave werd veel meer dan goedgemaakt door de vriend schap die ze in de jaren erna van het dier ontving en dat zette haar aan het denken. „Kijk, wij nemen alleen manegepaarden op, werkpaarden, die eigenlijk van niemand persoon lijk zijn geweest, maar die wel voor Jan en Alleman hebben moeten slo ven. Die beesten hebben met plezier vier, vijf mensen per dag rondgere den en kunnen dan op een gegeven moment niet meer. Net als een ma chine of een ander gebruiksvoor werp worden ze afgeschreven. Zulke dieren verdienen het toch niet om te worden geslacht. Zonder die inten sieve arbeid kunnen ze nog jaren lang dezelfde onbaatzuchtige vriendschap opbrengen". Bij paarden van particulieren ligt meente Borsele, want het mag dui delijk zijn dat we zonder medewer king van de overheid niet veel op schieten". Atty wijst erop dat de stichting nog druk bezig is een repu tatie te vestigen. „Veel mensen be schouwen onze stichting als een uit de hand gelopen hobby en nemen het daarom niet serieus. Natuurlijk, het komt allemaal voort uit liefheb berij en dat is maar goed ook. Wij zijn er hele dagen mee bezig en we halen er geen inkomsten uit. Dat lukt je niet als je niet een beetje een paarden-tic hebt". Behalve door het werven van do nateurs probeert de stichting aan geld te komen door speciale ac ties. Tijdens allerlei evenementen wordt het initiatief gepresenteerd en de jongste aanwinst van Haram Bee, Blacky, is daarbij vaak behulpzaam. De kleine, oude Shetlandpony heeft altijd in een pretpark kinderen rond gereden en is graag tussen de men sen. „Zodra de stichting een eigen lap grond heeft, willen we ook open dagen houden en informatiebijeen komsten. Nu is het niet mogelijk om dat te doen, want ik moet er eerlijk gezegd niet aan denken om een paar honderd mensen in mijn tuin te ont vangen", aldus Atty. Ondanks die kleine handicaps blijft Haram Bee stevig aan de weg tim meren. „Je moet ten slotte wat kun nen laten zien. Dat de paarden goed verzorgd worden, dat het je werkelijk ernst is", overweegt Laura van Dijk. „Geen enkele organisatie, zeker niet op non-profit basis, is een makkelijk start beschoren. Wij moe ten ervoor vechten en dat zullen we ook doen. Hoewel we merken dat de erkenning van dit soort werk groeit, vinden we de grootste beloning in hetgeen we er van de dieren voor te rugkrijgen: onvoorwaardelijke vriendschap. En probeer dat maar eens ergens te kopen". Mieke van der Jagt Caravans in natuurgebied everen veel klachten op dat anders, stelt Laura van Dijk, want daarvan mag je veronderstel len dat ze een band hebben met de eigenaar die sterkt genoeg is om niet te breken als werken fysiek niet meer mogelijk is. Bovendien zijn paarden in particulier eigendom veel minder gauw versleten: ze ma ken niet van die lange werkdagen. De stichting Haram Bee, ge noemd naar het eerste oude paard dat werd aangekocht en dat overigens aan een koliekaanval be zweek voor het in Driewegen aan kwam, werkt met donateurs, van wie er inmiddels zo'n 250 jaarlijks een bijdrage storten. Het geld wordt gebruikt om paarden aan te kopen en te onderhouden. Als ergens in Ne derland een manegepaard wordt af gedankt, probeert de stichting ter plaatse de fondsen te werven voor de aankoop, want trouwe manegebe zoekers zijn vaak graag bereid om een bijdrage te leveren voor de oude dagsvoorziening van hun viervoeti ge vrienden. Zeven paarden zijn in middels op die manier aangeschaft en momenteel is dat voor de stich ting wel het maximum. „Wij zitten nu nog op mijn privéter- rein en dat is niet toereikend voor de opzet die we in ons hoofd hebben. We zouden het liefst een aaneengeslo ten hectare aankopen, waar winter stalling en weiden kunnen worden gecreëerd voor ongeveer 25 oude paarden. Daarover moeten we op korte termijn gaan praten met de ge- VLISSINGEN Het inwonertal van de gemeente Vlissingen is het afgelo pen jaar verder gedaald met ruim vierhonderd tot 44.428 per 1 januari 1988. Vlissingen telde 1 januari 1983 nog 46.382 ingezetenen. Ongeveer zes tig procent van de vertrekkers blijft in Zeeland. De rest vestigt zich in an dere delen van Nederland. Middel burg heeft de grootste aantrekkings kracht op Vlissingers. De gemeente Vlissingen kende vlak voor de tweede wereldoorlog, 1 januari 1940, ruim 23.000 inwoners. Het aantal ingezetenen is sindsdien gestaag ge groeid tot 29.355 aan het begin van 1960. De samenvoeging van de ge meenten Vlissingen. Ritthem, Oost en West-Souburg en stukjes van de ge meenten Koudekerke en Nieuw- en Sint-Joosland per 1 juli 1966 stuwde het inwonertal van de gemeente Vlis singen op tot bijna 39.000. De groei zet te daarna versneld door, met name in de jaren zeventig. Vlissingen en de bijgevoegde dorpen traden de jaren zeventig in met iets meer dan 41.000 inwoners en per 1 ja nuari 1980 was dat aantal gestegen tot 45.726. De top was toentertijd in zicht. De ommekeer kwam in de jaren 1982- '83, toevalligerwijs de periode waarin het Rijn-Schelde-Verolme-concern wankelde. De bevolking bleef stabiel in 1982, maar daalde in 1983 voor het eerst sinds de tweede wereldoorlog met ongeveer tweehonderd personen. Deze tendens heeft zich versterkt voortgezet. Als dit zo doorgaat, heeft de provincia le planologische dienst (PPD) bere kend, telt de gemeente Vlissingen aan het einde van deze eeuw nog slechts 40.000 inwoners. De PPD voorspelde aan de hand van gegevens uit de jaren zestig dat de Scheldestad in het jaar 2000 80.000 inwoners zou tellen. AMSTEDE Het bewoners-comité Nieuw-Haamstede maakt zich grote zorgen over activi- envan eigenaren van percelen en caravans in de aangrenzende Duinpolder, onderdeel van beschermd natuurmonument Kop van Schouwen en waterwingebied. „De caravanbezit- 'i maken misbruik van de situatie en denken zich langzamerhand alles te kunnen permitte- De ontwikkelingen van de laatste tijd gaan alle perken te buiten. Hoe dit mogelijk is, is ons rfwdsel", aldus P. J. van den Akker, namens de verontruste bewoners. e aanwijzing destijds van de Kop Hij stelt vast dat de bewoners van Nieuw-Haamstede in hun eigen ach tertuin 'geen spa in de grond mogen Maiciuavaiiö in uc aui- steken'. Maar intussen wordt in de .eefjméér zelfs dan de gemeente aangrezende Duinpolder ongestraft ■jewhouwen en gedeputeerde sta- de begroeiing weggekapt om nieuwe Dll/aii^eeland zich hadden voorge- grote caravans het terrein op te sle pen, aldus de heer Van den Akker. „Het vervelende is dat niemand iets >aa^B>uwen als beschermd natuur- ik) umënt stond de Kroon toe dat een §Bravans in de Duinpolder ach- eefjméér zelfs dan de gemeente houwen en gedeputeerde sta an [Zeeland zich hadden voorge- IH|.[ Jlerigens ging de Kroon wel ak- ™dmet de hoofddoelstelling van uisffflprnmingsplan Duinpolder: be- nrrMip- van het natuurgebied in dit va» de Kop van Schouwen (in bu aalgewezen tot beschermd na- ïhupionument). BRhouwen en gedeputeerde sta- «rilden een nogal rigoreuze sane- vaq de vele caravans in de Duin- jjjP'p Kroon vond de daarvoor ge le eisen echter veel te streng, om- wwterschouwen in het verleden wilde of kon' optreden tegen de dij®vans in het natuurgebied, ings heeft het bewoners-comité iw Haamstede het gemeentebe- r en milieu-organisaties gewezen iwenste ontwikkelingen' en gen in het gebied. Zo worden .vanfe in de Duinpolder door steeds ere genheden vervangen, veelal in de kleuren, aldus woordvoer- Vanlden Akker. onderneemt tegen deze illegale prak tijken. De caravaneigenaren gaan steeds door. En als bewoners staan wij machteloos. We gunnen deze men sen graag hun genoegens. Maar dan moeten ze zich wel aan de regels van het beschermd natuurgebied houden. Als er geen paal en perk aan de activi- ZIERIKZEE De dienstkringen Schouwen-Duivelanden Tholen/Sint-Philipsland van provinciale waterstaat zijn met ingang van dit jaar samengevoegd. Het kantoor van de dienstkring Noord-Zeeland, zoals de nieuwe naam luidt, is in Zierikzee. In de plaats Tholen is het bijkantoor gevestigd. Ontslagen zijn niet gevlllen. Volgens het hoofd van de dienstkring Noord-Zeeland, ing J. B. Katerber'g, zijn de kringen onder andere samengevoegd omdat één dienst efficiënter werkt. En met de ontsluiting van de eilanden is het niet meer noodzakelijk op elk voor malig eiland een aparte dienstkring te hebben. Het administratieve werk is door de fusie verminderd. De administratieve kracht van het Thoolse kantoor is op wachtgeld gezet, omdat de reistijd naar Zierikzee met het openbaar vervoer ongeveer drie uur is. Het hoofd van de dienstkring Tholen ging onlangs met de VUT. Zijn functie is met de samenvoeging overbodig geworden en hij wordt dus niet opgevolgd. Eén van de betwiste, nieuwe caravans in het natuurgebied Duinpolder. Op de achtergrond zijn vernielde duindoornstruiken te zien. iW.BIIRG De 32-jarige R. D. IVlissingen kon het maar niet la- hetf rijden zonder rijbewijs. Al keer eerder was hij daarvoor ver- leelp en woensdag stond hij weer r de Middelburgse kantonrechter, imdat hij op 22 mei vorig jaar was jehouden op de Sloeweg in zijn nph ats. Hij reed -zoals gewoon- - in de auto van zijn vriendin die de meeste boetes voor D. betaal- ontl Dkte kantonrechter mr W. van nge Je opmerking: „Lekker mak- k zeg, heeft u voor mij ook zo'n sje' D. probeerde door middel alle 'lei smoesjes de zaak minder tig e laten lijken. Noch officier ust tie mr T. Stein, noch mr Van nge ng daar op in. De officier: „D. t ni£ t proberen een rookgordijn op n". Hij deelde verder mee dat [g was gelegd op de auto van ddels ex-)vriendin en zei: „Ik t waarom zij u er steeds maar den". Hij eiste een week hech- sen verbeurdverklaring van de au- dat hij conform vonniste, zei jntonrechter: „Die vriendin had k boter op haar hoofd". 5-ja 'ige Amsterdammer P. S. was ;ren helemaal naar Middelburg ge ien im te vertellen dat de auto ^■e in oktober in Goes was gere- wel op zijn naam stond, maar niet ndom was. „Ik had er zelfs nog gereden". Voor een vriend had (onduidelijke redenen- de auto IS. dus) naam laten zetten. In 'S w-rd de autobestuurder (weer and;re vriend) aangehouden om- deiiuto niet verzekerd en niet ge- rd as en er op technisch gebied =alleaan mankeerde. S.: „Ik had Kn die vriend gezegd dat ie 'm ïst laten verzekeren". het zeer onverstandig is om je m pt te lenen, werd S. snel duide- hij de eis en het vonnis hoor- maanden rij-ontzegging voor dijk met twee jaar proeftijd en le boete van 770,-. S.: „Die ^—jgging snap ik niet, ik heb t p die auto gereden". Van Solin- maar dit zijn nu eenmaal de U bent aansprakelijk, omdat op uw naam stond", t Zoutelande kreeg niet alleen boete maar ook een compli- van de kantonrechter. Begin reed hij met zijn auto heel ver de bochtige Weyevlietweg Het sneeuwde en was een naar rechts draaiende eed hij door en schepte een uit re richting komende fietser, an liep gebroken wervels en p. K. hielp het slachtoffer, ging mee naar het ziekenhuis en k na het gebeurde contact met kantonrechter: „Dat zou heel 1 moeten zijn, maar het ge- Jfclden en dat siert K.". De offi- r eist een boete van 120,-. Van So- a, u reed voorzichtig. Ik kan u iet vrijspreken, want er valt u te verwijten. De geëiste boete aal, lager kan in zo'n geval hij vonniste conform. WU eigen t in g om lijn Bij een aanrijding tussen Is en een auto werd woensdag- f om 8.45 uur op de kruising rslaan met de Rooseveltweg in (e fiets volledig vernield. Fiets- uit Hulst verleende op de krui- |en voorrang aan automobilist uit Hulst. De fietsster liep al- laafwonden op. - De 17-jarige bromfietser W. Pamme is woensdagmiddag bij geval op de Heilleweg in Heille geraakt. V. reed in een bocht de nabijgelegen kreek in. werd in bewusteloze toestand per overgebracht naar het in Oostburg. feiten wordt gesteld staan er straks nog complete bungalows in de Duin polder." Overigens heeft het plaatsen van nieu we caravans in de Duinpolder intussen wel degelijk de aandacht en is er in middels ook schriftelijk actie tegen on dernomen, aldus desgevraagd ad junct-consulent van de directie Na tuur, Milieu en Faunabeheer Zeeland, ing W. de Wilde. Hij tekent aan dat in middels één Nederlandse en twee Duitse families zijn aangeschreven hun in de plaats van de oude caravans geplaatste nieuwe en aanmerkelijk grotere vakantieverblijven weer te verwijderen, en de in het natuurgebied aangerichte schade te herstellen. De rijkspolitie heeft verder zeer on langs zogeheten 'processen-verbaal van bevindingen' in de Duinpolder op gemaakt, op grond van de natuurbe schermingswet en het feit dat voor de plaatsing van de caravans geen ver gunning is aangevraagd. Volgens ad junct-consulent De Wilde hebben de eigenaren tot dusver niet gereageerd op het aanschrijven van de directie Natuur, Milieu en Faunabeheer. Woordvoerder Van den Akker van het bewoners-comité Nieuw Haamstede: „Die nieuwe caravans ontsieren het landschap zeer. Iedereen ergert zich er aan. In enkele gevallen zijn er in plaats van de oude caravan zelfs twee grote nieuwe eenheden haaks op elkaar ge plaatst. En de volgende stap is dat er muurtjes worden opgetrokken." Secretaris-penningmeester J. W. van Vliet van de vereniging van caravan- bezitters in de Duinpolder vindt de klachten van het bewoners-comité sterk overdreven, maar maakt ander zijds duidelijk de aan de natuur aange richte vernielingen zeer te betreuren. „Want dat is volstrekt in strijd met de richtlijnen van het beschermd natuur gebied. Bovendien is de onderlinge af spraak: blijf zitten waar je zit, en ver roer je niet. Enkelen hebben dat helaas aan hun laars gelapt", aldus Van Vliet. Burgemeester J. L. Niemantsverdriet- Leenheer van Westerschouwen wijst er nog op dat niet in eerste instantie de gemeente, maar Natuur, Milieu en Faunabeheer verantwoordelijk is voor de controle op de ontwikkelingen in de Duinpolder. Maar het is wel duidelijk dat de thans meer dan het oorspronke lijk toegelaten aantal caravans weer weg moeten, aldus mevrouw Nie- mantsverdriet. TERNEUZEN De gemeentepolitie van Terneuzen heeft dinsdag de der tig-jarige Antilliaan H. S. aangehou den op verdenking van cocaïne-han- del. De man woont in Rotterdam en de politie van Terneuzen koesterde al eni ge tijd verdenkingen tegen hem. Ver moed wordt dat hij enkele keren naar Terneuzen is gekomen om cocaïne te verhandelen. Hij wordt op dit moment vastgehou den in het politiebureau aan de Rose- gracht. Bij zijn aanhouding werden geen drugs aangetroffen. Hij heeft nog geen bekentenis afgelegd. In het midden van de kamer waar alle gangen op uitkomen zit in het plafond een luchtgat. Schuin daaronder is een put in de kamer te vinden. Waar die put voor gediend heeft, is niet duide lijk. In de put vonden de gravers twee kanonskogels uit de zeventiende eeuw. Het zijn de pronkstukken van de gevonden voorwerpen. De rest van de buit bevat onder meer twee granaat hulzen uit de Eerste Wereldoorlog, een deel van een geweer (type achterlader) uit het begin van deze eeuw en bierfles jes en aardewerk van zo'n jaar of veer tig, vijftig terug. „In de Tweede We reldoorlog zijn de gangen regelmatig als schuilkelder gebruikt. De ge bruiksvoorwerpen zullen dan ook wel uit die tijd stammen. Vermoedelijk zijn de kanonskogels nooit gevonden omdat ze in de put in het zand zaten", verklaart Engels. In één van de gangen, aan de kant van de Westdam, hebben de leden van de werkgroep ook kazematten ontdekt. „Die bewaarplaatsen voor munitie hadden we ons eigenlijk groter voor gesteld. Het zijn niet meer dan kleine schappen die iets hoger liggen om het kruit droog te houden", zegt P. Schauwvliege. Schauwvliege is, evenals Engels, vanaf het begin bij het 'gangenproject' be trokken geweest. „Ja er gaan heel wat vrije weekeinden inzitten. Dat is overi gens geen probleem want we vinden het leuk om te doen. Wel zouden we graag wat meer medewerking van de bevolking hebben. Nu we dit eerste deel van de gangen hebben blootge legd, willen we graag nog meer toegan kelijk maken. Daarbij hebben we ech ter de hulp nodig van mensen die be schikken over oude foto's en kaarten. Ook hulp van mensen of bedrijven die een seismograaf of een sonderingsap paraat hebben, zou ons een eind op weg kunnen helpen. Daarmee kunnen we makkelijker uitvinden waar de gangen verder lopen", betoogt hij. Het geheugen wil mensen nogal eens in de steek laten, zo merkten de werk groepleden. „De gangen zouden onder heel Sas doorlopen. Er zou een recht streekse verbinding zijn tussen de Mo lenberg en de Markt en zo zijn er nog meer van die geruchten. Wij hebben niet het geld en de mogelijkheden om dat allemaal uitputtend te onderzoe ken. Daarom willen we graag oude fo to's en publicaties bestuderen om daar conclusies uit te kunnen trekken", zegt Engels. De Molenberg was vol gens hem vroeger voor een gedeelte af gegraven. „Op foto's van bijvoorbeeld de molen van Maenhaut van veertig tot tachtig jaar terug kun je misschien van allerlei aanwijzingen vinden", hoopt de secretaris van Bolwerk Gene raliteit. Enkele leden van de werkgroep snuffe len binnenkort eens in de archieven van de Gentse universiteit. „In publi caties die we tot nu toe doorworstel den, worden heel wat bronnen ge noemd maar Gentse bronnen ontbre ken. En in de stadsarchieven en de uni versiteitsbibliotheek moet een karre- vracht aan informatie opgeslagen lig gen", denkt Schauwvliege. Het meest verwacht de werkgroep echter van de Sasse inwoners. „Het ondergrondse Sas leeft enorm bij de mensen. Maar ze zijn nog wat huiverig om hun spullen aan ons uit te lenen. Misschien denken ze dat het veel geld waard is. Wij hoe ven er echt niet rijk van te worden. We zouden oude foto's, kaarten en boeken graag in bruikleen hebben om bijvoor beeld eens een tentoonstelling te kun nen inrichten. En ook hopen we daar door op het spoor te komen van de pre- ciese loop van andere gangen", dro men Engels en Schauwvliege geza menlijk hardop. De heren Engels linksi en Maenhaut in één van de begaanbaar gemaakte on dergrondse gangen. SAS VAN GENT De gangen onder de Molenberg in Sas van Gent zijn in dik twee maanden tijd volledig leeg- gegraven door medewerkers van de werkgroep Bolwerk Generaliteit. Eind oktober kroop burgemeester mevrouw J. M. H. M. van Rest de gan gen in om een emmertje vol zand te scheppen waarmee zij een aanzet gaf voor het blootleggen van het gangen stelsel. Nu kunnen mensen tot 1.80 meter rechtop in de gangen lopen. Ze moeten dan wel laarzen aantrekken, want het grondwater laat zich moei lijk weren. Hoewel al het zand uit het gangenstel sel is verdwenen, heeft de werkgroep zichzelf figuurlijk een beetje vastge- graven. De gangen blijken minder ver door te lopen dan eerst was aangeno men en de leden van de werkgroep we ten niet precies hoe ze nu verder moe ten. Oude Sassenaren wisten te vertel len dat de gangen tot onder de Markt moesten doorlopen, maar dat blijkt niet het geval te zijn. „We hebben één kamer blootgelegd, waar acht gangen op uit komen. Alle acht gangen lopen dood. Aan het begin van de hoofdgang, de Lange Jan voor Sassenaren, zijn de resten van een toegangspoort te on derscheiden", vertelt F. Engels, secre taris van de werkgroep.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1988 | | pagina 15