De grote verdwijntruc van het PLI-onderzoek Zeeland Filipino's op de vluch voor guerilla-geweld Blakend van zelfvertrou wen zijn de Britse Conser vatieven begonnen aan hun jaarlijkse samenkomst. Want deze staat vooral in het teken van hun derde achtereenvol gende verkiezingsoverwin ning onder leiding van Marga ret Thatcher. De premier, die voortdurend omringd is door een cordon van veiligheids agenten en uit voorzorg tegen een mogelijke aanslag onder uitgebreide politie-escorte tot in de hal van het conferentie centrum werd gereden, zal tot en met donderdag in gepaste aandacht luisteren naar het geen haar volgelingen te ber de brengen. Waarna mevrouw Thatcher op vrijdag zelf het woord neemt. En dan onge twijfeld in een bezielende toe spraak zal duidelijk maken, dat zij vast van plan is om ook over vier jaar weer aan de macht te blijven. Stevig overhoop Eenzijdig Te smalle basis In december vorig jaar sta ken vijftig Filipijnse vis sersgezinnen met boten van Barangay Ubo over naar het eiland Cebu om daar, zoals gebruikelijk, het eindejaars feest mee te vieren. Van het opstandelingenleger, dat in hun dorp de lakens uitdeelt, hadden ze toestemming ge kregen om te gaan. Maar het werd geen feestreis ditmaal; de boottocht eindigde in een vlucht. Ze zitten namelijk nog steeds op het strand van Aguho, de uiterste noordpunt van Cebu: in armoedige hutjes, zonder eigen huis raad, met gekregen vissers boten om wat te kunnen ver dienen. Ontheemde Filipi no's zijn het geworden, die niet meer terug durven naar hun eigen dorp omdat het er voor hen bloedlink is. Cora- zon Aquino's democratie is in Barangay Ubo nog altijd niet gearriveerd. Wijkplaatsen Tweede generatie vluchtelingen (slot) Nog beroerder PZC/ °Pinie en achtergrond DONDERDAG 8 OKTOBER 1987 Thatchers Conservatieven blaken van zelfvertrouwen Van onze correspondent Haye Thomas in Londen) In deze sfeer van triomf en zelfverze kerdheid is er op het partijcongres in Blackpool aan de zee niemand die daar openlijk zijn twijfels over durft uit te spreken. Mevrouw Thatcher aan het hoofd van een conservatieve regering is gewoon vaste realiteit, die voorlopig niet zal veranderen. Want volgens de binnenkort inderdaad vertrekkende partijvoorzitter Norman Tebbit zullen de Tories waarschijnlijk nog wel tien jaar regeringspartij zijn. Gewoon om dat de Alliantie van liberalen en so ciaal-democraten, wat hij noemt dood is, en Labour in haar diepe verdeeld heid eenvoudig geen aanspraak kan maken op een alternatieve regering. „Op ons valt daarom de zware last om, totdat er een passend alternatief ont staat, een bestuur uit te oefenen dat niet mag falen, en niet het vertrouwen van de kiezers verliezen. Want er is geen andere politieke partij die deze taak van ons kan overnemen". Norman Tebbit zei het zonder blikken of blozen in wat duidelijk leek op zijn politieke zwanenzang in de frontlinie van de Britse politiek. Om persoonlij ke redenen wil hij zich terugtrekken op de achterbanken van de conservatieve fractie in het Lagerhuis. En dat aan vullen met ongetwijfeld uiterst lucra tieve adviseursfuncties in het bedrijfs leven. Die persoonlijke redenen hebben ener zijds te maken met de gezondheidstoe stand van zijn vrouw, die sinds de IRA- bomaanslag van drie jaar geleden in Brighton half verlamd is. Maar er zijn ook aanwijzingen dat Norman Tebbit, die eens duidelijke aspiraties had voor het toekomstige leiderschap van de Conservatieven, in zijn relatie met de voorlopig onaantastbare aanvoerder van de partij, Margaret Thatcher, op problemen is gestuit. Met name in de aanloop naar de verkiezingsoverwin ning, die nu zo uitbundig wordt ge vierd. Over de te voeren verkiezingsstrategie hebben de twee, dat staat wel vast, ste vig overhoop gelegen. En het is ook be kend dat juist in die emotionele perio de vol spanning en onzekerheden, me vrouw Thatcher een nieuwe favoriet gevonden heeft in Lord Young, de am bitieuze minister van handel en indus trie, die er nu openlijk op aast het voor zitterschap van Norman Tebbit erbij te nemen. Vandaar dat er nu achter en vooral tussen de coulissen van de Winter Gardens in Blackpool toch weer een beetje Hamlet gespeeld wordt. Com pleet met intriges en verraad tussen voor- en tegenstanders van Lord Young en andere kandidaten. Want als het gaat om een greep naar de macht in de partij is het voorzitter schap een zeer invloedrijke positie. Mevrouw Thatcher beseft dat terde ge. En zal dan ook niet nalaten om zich ook nadrukkelijk met de opvol ging van Norman Tebbit bezig te hou den. De Britse premier Margaret Thatcher en de voorzitter van de Conservatieve partij, Norman Tebbit, waren dinsdagoch tend aanwezig bij de opening van het jaarlijkse congres van hun partij in Blackpool. (Door mr. W. Blanken) Gedeputeerde Staten gaven begin 1987 opdracht aan het Brusselse bureau Plant Location International (PLI) een onderzoek te doen naar de positie van Zeeland als vestigingsge- bied voor nieuwe economische activi teiten. Doel van het onderzoek was na te gaan voor welke soorten bedrijfsin vesteringsprojecten er in Zeeland een geschikte vestigingsplaats is te vin den of gerealiseerd zou kunnen wor den, om vitale kennis te verkrijgen voor gerichte acquisitie. In de termen van Zeeland in Harmonie (Hoofdlij nen van beleid voor de statenperiode 1987 - 1991) wordt het onderzoek om schreven als een onderzoek naar de sterke en zwakke kanten van de Zeeuwse economie. Inmiddels is de eerste fase van het PLI-onderzoek af gerond. Wat gevoegelijk kon worden aangenomen en met zoveel woorden ook in het voorontwerp streekplan Zeeland 1986 is opgenomen, is dat be langrijke ontwikkelingskansen voor Zeeland zijn gelegen in 'de zeehaven gebonden industriële en andere acti viteiten' naast recreatie en toerisme en landbouw en visserij. In die zin zijn de resultaten van het PLI-onderzoek goed te herkennen. Op zich ook niet verwonderlijk als bedacht wordt dat PLI zich beperkt heeft tot regionaal stuwende investeringsprojecten in de sectoren industrie en zakelijke dienstverlening (wat vestigings plaats betreft niet gebonden aan één regio, provincie of land). Het onderzoek heeft zich gericht op de afstemming van bedrijfsprofielen (vraag) op vestigingsprofielen (aan bod). De bedrijfsprofielen kwamen tot stand door een selectie te maken uit gangbare en voor Zeeland relevante bedrijfsinvesteringsprojecten in de marktsector, in vergelijking tot de door het CBS gebezigde typologie van soorten economische bedrijvigheid en de door de commissie-Wagner als per spectieven biedende dan wel als kans rijk aan te merken economische activi teiten. Van de ruim 80 geselecteerde projec ten bleven er uiteindelij k 9 over. Dit re laterend aan de verschillende vesti- gingsgebieden (Goes, Hulst/Hontenis- se, Middelburg, Oostburg, Reimers- waal, Terneuzen, Tholen, Vlissingen en Zierikzee) kwamen slechts 3 gebie den in aanmerking: de zeehaven Vlis singen (8 projecten), de zeehaven Ter- neuzen (4 projecten), Middelburg (1 project). Als ik een greep doe uit de geselecteer de bedrijfsinvesteringsprojecten is dat ook niet zo verrassend. Voor groot-me tallurgische industrie en assemblage, gieterijen, tabaksverwerkende indus trie, distributiecentrum van finale •consumptieprodukten van overzeese afkomst, off-shore industrie, zijn om vangrijke terreinen langs de zeehaven gunstig en ze sluiten goed aan op de daar reeds aanwezige bedrijvigheid. Deze 'spoorvernauwing', zoals de on derzoekers dat noemen, heeft echter geleid tot een wel wat eenzijdig beeld van de economische potenties in Zee land. Behalve dat een groot aantal economi sche activiteiten bewust is weg-onder- zocht, levert het het beeld op van een provincie waarin buiten de zeehavens weinig economische ontwikkelings mogelijkheden zijn. Voor dat resteren de gebied wordt immers verdergaand onderzoek niet zinvol geacht. Welis waar wordt daarbij aangetekend dat dat gebied zich sterk(er) zou kunnen maken als vestigingsplaats voor an- derssoortige bedrijven en in de sfeer van toelevering voor stuwende econo mische activiteiten waarop het PLI- onderzoek zich richt, maar concrete invulling daarvan blijft achterwege. De verdwijntruc is compleet! Bovendien concludeert het onder zoeksrapport dat het opvallend is dat de havenschapsgebieden Terneuzen en Vlissingen ook aan niet-zeehaven- gebonden projecten een geschikte ves tigingsplaats kan worden geboden middels uit te geven droog-bedrijfster- rein. Op deze wijze komen de economische ontwikkelingen in de overige gebieden in Zeeland in een tweederangs positie' te verkeren. De kranten bevestigen in hun publikaties over het PLI-rapport dit ongenuanceerde beeld. De beide havenschapsgebieden Vlissingen en Terneuzen hebben de grootste kans te gemoet te komen aan de vraag van be drijven, op zoek naar een nieuwe vesti gingsplaats, zo meldt de PZC van eind september jl., terwijl in De Stem te le zen valt dat het slechts de 3 geselec teerde gebieden zijn, waar investeer ders brood in zouden kunnen zien. Natuurlijk is dat niet zo, want er is in Zeeland gelukkig meer aan de hand dan economische activiteiten in de zeehavengebieden. In termen van werkgelegenheid zou het wel eens zo kunnen zijn dat de dienstensectorin wat meer uitgebreide zin dan het PLI- rapport heeft onderzocht en het midden- en kleinbedrijf een meer door slaggevende bijdrage aan de Zeeuwse economische infrastructuur leveren dan als gevolg van het PLI-rapport thans wordt gesuggereerd. Natuurlijk, uitbouw van de zeehaven-gebonden grootschalige ontwikkelingen in de ge selecteerde gebieden zal een sterke im puls kunnen betekenen op additionele werkgelegenheid in overig Zeeland. Ook de verbetering van de infrastruc tuur valt daaronder. De VOW werpt zijn schaduwen al vooruit. In Goes is, dat nu al goed te merken, aangezien daarmee een extra positieve vesti gingsfactor aan de horizon verschijnt. In die zin is het bevorderen van groot schalige economische activiteiten in de zeehavengebieden voor pverig Zee land van groot belang. Waar het echter om gaat is dat in Zee land een geïntegreerd en toekomstge richt economisch beleid zal dienen te worden gevoerd, dat de uitbouw bevordert van de bestaande regionale bedrijvigheid en de daar aanwezige vestigingsmilieus. Voor kansrijke eco nomische activiteiten hebben zeeha vengebieden zeker niet het alleen-ver- toningsrecht. De dynamiek, van het bedrijfsleven blijkt de afgelopen jaren vooral te liggen in het midden- en kleinbedrijf. Daar is sprake van groei, bewust gestimuleerd vanuit de lokale besturen. Met bijzondere aandacht voor het bestaande bedrijfsleven en de ontwikkelingsmogelijkheden die daarbij aan de orde zijn. In Goes boeken we met een integraal beleid goede resultaten. De werkgele genheid neemt op breed terrein toe. Er wordt volop geïnvesteerd in nieuwbouw en verbouw/uitbreidin gen van bedrijfspanden en in de ge meentelijke infrastructuur. Getracht wordt een ondernemersklimaat te creëren dat een stimulerende attrac- tiewaarde heeft op bestaande, veelal sterk exporterende bedrijven en op nieuwe bedrijven om zich in onze re gio te vestigen. En dat werkt, niet al leen in Goes maar op meerdere plaat sen in Zeeland. Terecht maakte de Zeeuwse gedepu teerde voor de ruimtelijke ordening zich recentelijk druk over de positie van Zeeland in de ontwerp Vierde No ta over de Ruimtelijke Ordening van de Rijks Planologische Dienst. Zee land mag in die nota geen 'witte vlek' worden. Ook de statencommissie EZ heeft daar deze week over gediscus sieerd. Alle aandacht in de nota die op de Randstad gericht is, kan een pro bleem voor de ruimtelijke en economi sche ontwikkeüng van Zeeland gaan vormen. De redenering dat de aanwe zigheid in de Randstad van grote con centraties van bedrijvigheid niet mag leiden tot een onevenredige aandacht voor die motor van de economie, is mu tatis mutandis ook toepasbaar op Zee- larfd. De aandacht voor en het onder zoek naar de economische potenties van de zeehavengebieden mag niet lei den tot een tweederangs positie van overig Zeeland. Daar zijn de gemeen ten niet mee gediend of anders gezegd, daar is de Zeeuwse economie niet mee gediend. Waar behoefte bestaat is een kader voor het ontplooien van veel verschil lende economische activiteiten, die in onderlinge samenhang, geïntegreerd, een bijdrage leveren aan een nieuwe profilering van onze regionale econo mie. Het opzetten van een innovatiecen trum voor Zeeland, een idee uit de Commissie-Dekker, gericht op het bundelen van kennis op technologisch gebied en het gebruik daarvan door middelgrote en kleinere ondernemin gen wordt door Goes voluit onder steund. Met het nastreven van vooral grootschalige projecten, die het econo mische heil zouden moeten brengen, is reeds lang leergeld betaald. Waar het nu om gaat is de noodzaak initiatieven te entameren en te onder steunen vanuit een samenhangende visie op de economische ontwikke ling van de gehele provincie: verbete ren van de vestigingsfactoren voor de bedrijven, diversificatie van de eco nomische structuur, verbeteren van de flexibiliteit van de arbeidsmarkt door uitbreiding van de beroepsoplei dingen, verbeteren van de transport verbindingen en vergroten van het export potentieel van de gevestigde bedrijven. De gemeenten willen wel, de provincie meen ik ook. Ik hoop dat het PLI-onderzoek daaraan een bij drage kan leveren. De eerste aanzet le vert echter een te smalle basis op. (De auteur van de beschouwingmr. W. Blanken, is burgemeester van Goes.) De burgeroorlog op de Filipijnen - ar chipel van ruim 7000 eilanden - woedt nog overal. In Luzon in het noorden, op Mindanao in het zuiden, op veel kleine eilanden niet minder. Schiet partijen tussen groepjes rebellen en het regeringsleger, bomaanslagen, de taktiek van de verschroeide aarde, nu en dan afschuwelijke executies: het geweld regeert op onverwachte plaat sen en momenten. Waar guerrilla's zich hebben verschanst in afgelegen dorpen en gehuchten chanteren en intimideren zij de plaatselijke bevol king. Met de stengun in de aanslag ei sen zij geld, voedsel, sigaretten en... onvoorwaardelijke medewerking. Wie weigert komt snel in de proble men. In die vuurlinies durven veel mensen hun leven niet langer te ris keren. Bij duizenden gaan op de loop en worden zo vluchteling in eigen land. De berooide gemeenschap in Aguho bivakkeerde al zo'n vijf weken op het strand, eer kranten uit de hoofdstad Manila er lucht van kregen. Inmid dels was ook de hulporganisatie Phil- rads, in 1980 opgericht door de Fili pijnse raad van Evangelische Ker ken, gealarmeerd. Snel kwam een ac tie op gang om de gevluchte vissers en hun gezinnen aan onderdak, eer ste levensbehoeften en nieuwe boten te helpen. Vluchtelingen in eigen land, displa ced persons, zoals ze in het interna tionalejargon heten. Op de Filipijnen komen er steeds meer. De verdrijving van dictator Marcos heeft geen eind gemaakt aan het geweld van links, van uiterst rechts en van de islamiti sche seperatisten. Voor de mensen die hun leven niet meer zeker zijn maakt het allemaal weinig uit wiens gelijk er wordt verdedigd. Dominee Augustin B. Veneer jr., alge meen secretaris van Philrads, wijst op een grote landkaart in zijn kan toor, Quezon City (Manila), de brand haarden van het verzet aan. „In 1985 telden we 2000 families op evacuatie adressen in overheidsgebouwen of bij familie, vrienden en kennissen. Nu is dat getal volgens officiële opgaven al gegroeid tot 26.000. Maar op grond van gegevens van onze medewerkers in het veld moeten het er inmiddels tussen de 60.000 en 100.000 zijn. Filipi no's die constant rennen voor hun le-' ven. Ze verliezen alle middelen van bestaan. Hebben vrijwel geen con tact meer met familie of vrienden in hun dorp. Een opgejaagd en ellendig leven. Er zijn maar weinig organisa ties die zich iets van deze mensen aantrekken. Wij vinden het onze christenplicht voor hen in actie te ko men. En we hebben een programma opgezet, dat ruwweg bestaat uit: voedselhulp, zorg voor moeder en kind, onderdak, gezondheidszorg en aanschaf van materiaal om in eigen levensonderhoud te kunnen voor zien." De komst van de democratie op de Filipijnen heeft er nog geen ei: gemaakt aan het geweld van de verzetsgroepen. Ruim anderhalf j« nadat Corazon Aquino tot president werd uitgeroepen opereren h bergen en in het moeilijk bereikbare binnejiland nog steeds de guen la's. Ze duiken ook in de steden op, plegen er aanslagen er stichtm branden. De tegenstand tegen Aquino wordt eigenlijk met de dagji ter. In de afgelopen maanden heeft zij een paar gevaarlijk milité coups ternauwernood overleefd. De onvrede met het nieuwe bewind in Manila komt van links, vant treem rechts en uit islamitische hoek. Het felst is het verzet vanuit), voormalige nieuwe volksleger NP Aeen militair geschoolde beweg it waarin de communistische invloed beduidend is. De NPA bestrijk regeringstroepen van Aquino hardnekkig en zwaar Maar ook devtl ger aanhang van Marcos is nog steeds actief. In het zuiden, op land Mindanao vooral, bevechten islamtische strijdgroepen de autoi mie voor een aantal provincies. Als reactie tegenover dit alles zijni en der bewapende burgerwachten in het leven geroepen. De dupe van deze geweldspiraal zonder eind is de bevolking, roonl melijk op het platteland. Mannen, vrouwen en kinderen die tussen» elkaar bevechtende partijen raken en geen uitweg meer weten, Het» gelijks leven is zo de afgelopen jaren al voor vele duizenden menset een hel veranderd. Een hel die zij proberen te ontvluchten. De hel ®ml Filipijnse democratie. PZC-hoofdredacteur Kees van der Maas (roti men met vertegenwoordigers van de hulporganisaties Philrads i ZO A-Vluchtelingenzorg een week langs evacuatiecentra op de eik den Cebu en Mindanao. Vandaag als laatste in de serie reportages het relaas van deze tocht. Nederland steekt sinds vorig jaar een financiële hand uit naar het pro bleem van de ontheemden op de Fili- pijnen. Er is een nauwe samenwer king tussen ZOA-yiuchtelingenzorg in Apeldoorn en Philrads gegroeid. In gezelschap van ZOA-directeur Azië, Kor van der Helm en Philrads- projectleidster Juliet Jimeno trok ik een week lang van wijkplaats naar wijkplaats. Op Cebu was ons doel de nederzetting van de gevluchte vis sers aan het strand van Aguho. Op het grote eiland Mindanao, in de om geving van Davao City, waren het groepjes angstige mensen die bijeen- hokten in leegstaande schoolgebou wen, - tenminste voor zolang de vakantie van de schooljeugd duurde. Zuidelijker in Santa-Cruz een eva cuatie-centrum op een particulier terrein. Eé Paclip, de eigenaresse er van, had de bergstam die met 150 fa milies naar het dal was gevlucht voor de bedreigingen van de verzets beweging, gastvrij opgevangen. In de Jappentijd van de tweede wereld oorlog was ze zelf immers onderge doken geweest bij de bergboeren. Overal horen we dezelfde verhalen, overal de geijkte problemen. Het ver zet in de bergen past een vaste tac tiek toe. Om de drie maanden wordt een nieuw gebied uitgekamd. De guerrilla's houden dit dan scherp on der controle en ze verdwijnen na ver loop van tijd weer. Voor de bevolking een angstige periode. 'Verdachte' mensen worden opgepakt. Het verzet teert op de zak van de kleine boeren, die het toch al niet breed hebben. Zo dra er een aanval komt van het rege ringsleger, ligt het dorp aan het front. De mensen worden uit hun huizen ge jaagd. Wat er na zo'n bloedig incident overblijft is vaak niet meer dan een rokende puinhoop. Velen wachten dat allemaal niet af. Er zijn genoeg gruwelverhalen van elders bekend... Maar zodra deze opgejaagden ergens anders neerstrijken ontbreekt het hen letterlijk aan alles. Ze zijn volle dig aangewezen op hulp uit de omge ving. Ze accepteren bescherming van iedereen die dat kan bieden. Onge merkt worden ze zo opnieuw betrok ken in de burgeroorlog. Want ze die nen als ruggesteun voor een compleet assortiment van burgerwachten, zo als de rechtse groepjes Alsa Masa, Tadtad en El Tigre. De hulpverleners van Philrads hebben het er niet een voudig mee. Het is verdraaid lastig enige lijn te brengen in de opvang van deze evacués. Hun verblijf is soms van korte duur; een andere keer zit ten ze er meer dan een half jaar. Als het even kan willen ze terug eigen dorp, hun eigen huis, 1 boerenbestaan. Maar de t over de situatie daar zijn vaakl strijdig. Philrads zoekt het da» hulp bij de basisbehoeften. Evelyn Grace Fernandez v rads op Mindanao is onze gid; opvangcentra in Santé Cim 'fl stuk bosgrond van Fé Paclip honderd families hard aan tij® hutten van bamboe, openbareg ten en een provisorische wat® ziening. In de dorpen waar T, daan komen is de kerk hun bi® factor; hier is dat opnieuw hen Het begint al een hechte dfjj meenschap te worden. Materia noodhulp van Philrads hebbel® baar effect. In twee andere tingen ligt dat heel wat Sanitaire voorzieningen zijnde peloos. Het terrein en de hut terst schamel. Het Philrads-tei» dokter en maatschappelijk® gaat er van tijd tot tijd langst! dicijnen uit te delen en oplosstj helpen zoeken voor de du® één problemen van de mens® Het gemeentebestuur van D: ty vraagt ons een dag later een inspectietocht langs s( bouwen, waar evacués vanuit! gen rondom de stad zijn bracht. We treffen er angstige® in klaslokalen, die op korte tj ook déze onderkomens weer ontruimen. Het schoolseizo® voor de deur. En de autoriteit Davao komen tot de conclusie eigenlijk geen raad weten n® vluchtelingen. Terug in Manila maken we minee Veneer van Philrads de' op. Hij is bepaald somber.,,®: bleem van de vlcuhtelingen® land op de Filipijnen is stukken na opgelost. De sit®] veel slechter dan enkele Met de verkiezingen voor de ft teraden in november voor®] zou het nog wel eens veel b(? kunnen worden. Maar we probleem niet omzeilen. 0i® we democratie heeft hier haar aerste verplichtingen, 1» pino's, op de loop voor het ft mogen niet het kind van de® worden." I KEES VAN D&> I Een berooide vissersgemeenschap op het strand.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1987 | | pagina 4