Ademanalyse alcohol: nieuwe wet in werking Vidioten Na 2000 loopt bevolking terug PZC/ °P'n'e en achtergrond sm J§^ Indische Oceaan denkwijzer Kijk-vee Afgestompt Pakkans Gandhi houdt vast Toekomst akkoord? VRIJDAG 9 OKTOBER 1987 :Madras: 1 Triricómalee: LANKAv^ (Door René Diekstra) Om even voor acht uur, als zijn kinderen hun portie kijken heb ben gehad, schuift de heer T. te V. alS gewoonlijk zelf voor het beeld scherm. Reclame, journaal, weerbe richt (natuurlijk!), wéér reclame en voor de rest van de avond afwisse lend wat van het ene of het andere net. Als hij uitgezeten om half twaalf zijn bed in duikt heeft hij toch mooi minstens drie uur kijken achter de kiezen. Afgezien van clubavonden, een enkele verjaardag en vakantie, verloopt zijn avondleven zo'n 300 maal per jaar op deze wijze. Alles bij elkaar 900 kijkuren, dat is meer dan 110 werkdagen van acht uur. m zijn gezin staat de televisie per week gemiddeld 30 uur aan. Ruim vier kijkwerkdagenper week, een ge middelde dat in veel Westeuropese gezinnen wordt gehaald. De Verenig-, de Staten maken het zoals altijd nog bonter. Daar staat de tv gemiddeld 50 tot 55 uur per week aan. Op zijn zestiende heeft een jongere in de VS bijna 5000 uren langer voor de tv doorgebracht dan in de schoolban ken. In totaal heeft hij er dan tussen de 16.000 tot 18.000 kijkuren op zit ten. Gaan we uit van 16 uren 'wak ker' zijn per dag, dan komt dat neer op een kleine driejaar of ruim 115 van zijn leven. In die tijd zijn er 600.000 tot 700.000 reclamespots op hem afgeko men, waaronder een heleboel die de meest ongezonde gewoonten probe ren erin te pompen. Wonderlijk genoeg maken zijn ou ders daar meestal geen enkel punt van. Integendeel. Vaak gebruiken ze de televisie als babysit voor hun kin deren („ze zijn zo lekker rustig als ze tv kijkenen als manier om hem te belonen of te straffen („als je lief bent mag je vanavond,..."). Soms krijgt de tv zelfs de taak van plaatsvervan gende ouder, die dingen uitlegt waar de eigenlijke ouders niet goed over durven of kunnen spreken („straks is er een goed programma voor jonge ren over..., misschien leuk voor je om te zien"). Kortom, het is glashelder dat de tv een uiterst populair en invloedrijk medium is. Er is zelfs in de hele ge schiedenis van de mensheid geen an der medium dat ooit zo'n centrale plaats heeft ingenomen. Je moet al monnik zijn, en dan nog een goeie ook, om evenveel tijd aan je gods dienst te besteden als een modem mens aan de tv. Radio, kranten en tijdschriften halen het op geen stuk ken na. Ook sport of de liefde krijgen nog geen fractie van de tijd waarop de tv mag rekenen. Het is zelfs zo dat veel mensen tegenwoordig video recorders hebben om uitzendingen voor later op te nemen, die ze op het moment zelf niet kunnen zien. We zijn in een periode van amper 30 jaar kijkvee geworden. Een bescha ving van vidioten. Maar waarom? Zoveel is wel zeker, dat tv voor veel mensen een heleboel behoeften en wensen tegelijkertijd vervult. Ik kom tot een lijst van ten minste 30 behoef ten waarin de tv voorziet of kan voor zien. Naast voor de hand liggende als: de behoefte om vermaakt te wor den, de behoefte om afgeleid te wor den van de werkelijkheid van alle dag, de behoefte aan 'gezelschap' als je alleen bent en de behoefte om geïn formeerd te worden, komen op de lijst ook veel minder 'bewuste' be hoeften voor. Bijvoorbeeld de behoef te om op een veilige manier ver schrikkelijke, ontzettende dingen te kunnen zien (en meebeleven). Zoals oorlog, misdaden, slachtingen, hon gersnood, overstromingen, torna do's en kindermishandeling. Of de behoefte om schurken in actie te zien, zoals in politieseries, opsporingsac ties en parlementaire enquêtes. De behoefte om te zien hoe het kwaad wordt gestraft en het goede mi loond. De behoefte om anden, ten te zien maken of te zien aft de behoefte om met autoriteit spot te kunnen drijven of juiste ze te kunnen dwepen. Verder i hoefte om (op een indirecte i de levensstijl van de rijken i machtigen op aarde te kunnen ren. Belangrijk is ook de behoeften der schuldgevoelens of schaamI uitlaatklep te hebben voor agr, ve, romantische en seksuele o lens. Dat laatste brengt me opa hoefte waarvoor de tv tegenwo wel heel vaak gebruikt wordt,i lijk de behoefte om str lei taboe-onderwerpen te fai 'verkennen'. Zoals verkrachtin eest, en seksueel misbruik werkgevers, dokters en therape Of seksuele en andere intiem tionele problemen uit de mer. En ook onderwerpen alsp tutie, alcohol- en drugsmisbrui natuurlijk zelfdoding. Het is overigens nog maar a vraag of de tv aan al deze bei op een positieve of menselijk nier tegemoetkomt. Ik denk dal mensen veel televisie kijken ze in een vicieuze cirkel gevange ten. De televisie veroorzaaktjui afhankelijkheid en die probit die ze proberen kwijt te raken ernaar te kijken. Laat me prol dat uit te leggen. Veel kinderen en jongeren zj grond van hun ervaringen ban volwassen te worden en de pi men en verantwoordelijkheden de volwassene op zich te nemen, daar het relatief grote aantal ji ren dat vlucht in een jeugdcvl punk wordt, overmatig alcohoU dere drugs gebruikt, gewelddai volwassen wereld probeert te n tigen (vandalisme), anorexian sa ontwikkelt of een zelfmooi ging doet. Die angst voor de sol senheid wordt door de tv uersl Want de tv confronteert kinder heel jong met problemen dietei lijk voor hen zijn. Daardoor raken ze emotioneel stompt. Ze staan nergens meert kijken, respect of ontzag wordt zaam en vertrouwelijkheid en in teit evenzo. Het gevolg daarva dat jongeren als ze eenmaal ie wassen leeftijd hebben bereikt, goed in staat zijn duurzame, int relaties met anderen te hebbes onvermogen tot emotionele bel kenheid uit zich in wisselende ties, echtscheidingen, Seksuele miscuiteit, angst voor het hum angst voor kinderen, en een exti sterke gerichtheid op zichzelf ei comfortabel hebben. Een zeer onbevredigende levem die uitlaatkleppen nodig heeftal cohol, nicotine of andere drugs e leidingsapparaten als tv en si En juist omdat de tv onmiddellij overal beschikbaar en sociaal j cepteerd is, wordt dat het midit uitstek om, zij het heel povertjes paalde behoeften zoals die aan miteit en kennis van wat er in a ren omgaatten minste i kunnen bevredigen. Televisie is dus voor veel mensen manier om zich (even) te bevri, uit hun innerlijke gevangenis.Hi vert, indirect, ervaringen om schillende behoeften te Maar tegelijk roept de tv preek behoeften op (door de beeldend laat zien en door het feit dat we altijd niet met andere mensen 6 zijn als we kijken) die ons erjuis brengen om tv te kijken. Wie nam seks- of een geweldfilm kijkt aan de ene kant een uitlaatklepi zijn lust of agressiviteit, maaraa andere kant wordt die lust of agn viteit juist door de beelden get keld. Daarom kunnen de meeste mei er letterlijk niet genoeg van krij De opmerking dat 'we dat dingt nen uitzetten wanneer we willet dus een doorzichtige smoes vans sen die eigenlijk heel goed dat ze vidioten zijn. Nieuwe terreur bedreiging voor vredesakkoord op Sri Lanka (Van onze verslaggever Jos Heymans) Met de ademanalyse ter vervan ging van de bloedproef hoopt de politie efficiënter te kunnen optreden tegen het gebruik van alcohol in het verkeer. De ademanalyse geldt sinds 1 oktober als een wettig bewijsmiddel en kan veel sneller dan bij een bloed proef vaststellen of de automobilist onder invloed van drank gereden heeft. Hoewel de verwachtingen hoog gespannen zijn, is de kans op drasti sche vermindering van het alcoholge bruik in het verkeer maar erg klein. Daarvoor zijn andere maatregelen no dig. De pakkans voor een dronken auto mobilist wordt door de invoering van de ademanalyse niet groter. Het sinds november 1974 door velen gevreesde blaaspijpje blijft als eerste controle op de gebruikte hoeveelheid alcohol be staan. Als het blaaspijpje een te hoog alcoholpromillage aangeeft, wordt de bestuurder overgebracht naar het po litiebureau. Tot voor kort voor een bloedproef, nu voor een ademanalyse. De verdachte moet maximaal vier ademproeven afleggen, waarvan er twee bepalend zullen zijn. Dat gebeurt door anderhalve liter lucht in een ap paraat te blazen, dat vervolgens vast stelt hoeveel microgram alcohol zich bevindt in de uitgeademde lucht. Is dat meer dan 235 microgram, dan heeft de verdachte zich schuldig ge maakt aan een misdrijf. De ademanalyse betekent voor de po litie een aanzienlijke besparing in tijd en geld, omdat het apparaat het resul taat onmiddellijk zichtbaar maakt en geen arts meer hoeft te worden inge schakeld voor het afnemen van een Het grote verschil tussen het risico van aanhouding en bloedproef wordt veroorzaakt door het feit, dat lang niet iedereen bij een aanhouding moet blazen. Veel weggebruikers ontspringen de dans, omdat zij ogenschijnlijk niet of niet veel hebben gedronken. Als zij wel een blaasproef moeten ondergaan, dan is de uitslag hiervan in veel geval len (hetzij door technische storingen, hetzij door taktische foefjes) onjuist en gaan de bestuurders die teveel hebben gedronken alsnog vrijuit. Uit een on derzoek uit 1983 blijkt dat vier van de vijf automobilisten met een te hoog al coholgehalte in het bloed na de adem test met het blaaspijpje ten onrechte mogen doorrijden. De pakkans blijft klein, omdat de politie zich sterk richt op opsporing. Wie niet de indruk wekt dronken te zijn, hoeft doorgaans niet te blazen. Om de pakkans te vergroten, zal de po litie van andere strategieën gebruik moeten maken. In een aantal plaat sen, onder meer in Den Haag, Papen- drecht en Weert, zijn daarmee in de af gelopen jaren proeven gedaan. Uit gangspunt van de nieuwe opzet was, dat alle automobilisten ongeacht de indruk die ze bij de politie wektende ademtest moesten ondergaan. Het aantal aangehoudenen werd daarmee weliswaar aanzienlijk groter, maar dat leidde niet tot minder alcoholgebruik in het verkeer. Veel verkeersdeelne mers wisten niet eens dat de politie een andere methodiek toepaste, zodat zij zich dus niet lieten afschrikken van rijden onder invloed. Het alcoholgebruik in het verkeer kan alleen worden tegengegaan als zoveel mogelijk mensen ervan doordrongen zijn dat het risico om te worden aange houden enorm is gestegen. In Weert is daarom het aantal controleplaatsen uitgebreid van 10 tot 55 en wordt er veel vaker van standplaats gewisseld. De automobilist kan dus overal in Weert een alcoholcontrole tegenko men. Bovendien wordt elke lokatie aangeduid met een groot en opvallend bord met het opschrift 'alcoholcontro le'. De controle start op een lokatie in de buurt van het uitgaanscentrum of van taxistandplaatsen om het waar schuwingscircuit van de horecabedrij ven te activeren. Aangehoudenen krij gen een folder uitgereikt met informa tie over rijden onder invloed. Wie te veel heeft gedronken, krijgt bovendien een persoonlijke waarschuwingsbrief van de korpschef waarin hij wordt ge wezen op de consequenties van zijn ge drag. De bedoeling van deze experimenten is om niet alleen opsporingsgericht maar ook preventief te werken. Hoe meer mensen weten dat de kans op een aanhouding bij het gebruik van alcohol in het verkeer enorm groot is, hoe minder snel men geneigd zal zijn om met een borrel op achter het stuur te kruipen. Hoe effectief de op preven tie gerichte methode is, kan door het geringe aantal ervaringen nog niet met zekerheid worden vastgesteld. Wel is het aantal aanrijdingen waar bij drank in het spel was opmerkelijk gedaald: van 3,8 procent naar 1,8 pro cent. De uitbarsting van geweld van de Ta mil Tijgers heeft opnieuw de vraag opgeworpen of het eind juli gesloten vredesakkoord tussen Colombo en New Delhi, dat een eind moet maken aan de bloedige oorlog, nog wel een toekomst heeft. Het akkoord is ontworpen om de noor delijke en oostelijke provincies inel- kaar op te laten gaan tot een Tamil- sprekend gebied met een zekere mate van autonomie, onder het bestuur van een provinciale raad. De noodtoe stand zou worden opgeheven en am nestie worden verleend aan de gevan gen genomen Tamil-rebellen. De Sri- lankaanse troepen blijven in de kazer nes en India zou in de betrokkenpro vincies zorgen voor de handhaving van orde en veiligheid. India zou ook de Tamil bevoorradingswegen vanuit zuidelijk India, waar miljoenen Tamils wonen, afsnijden. De 12.000 man Indische vredestroepen vertrokken eind juli naar Jaffna in de verwachting dat hun missie 15 augus tus zou zijn beëindigd, zoals in het ak koord was afgesproken. Maar het ziet er nu naar uit, dat zij gedoemd zijn om nog voor vele maanden, wellicht voor vele jaren in Sri Lanka te blijven. Een voor hen vervelende situatie, waarin zij te maken krijgen met guerrilla-oor logvoering, waar zij in eerste aanleg niet in wilden worden betrokken. Was hun taak aanvankelijk de bescher ming van de Tamils, nu moeten zij de wapens tegen hen opnemen. Tot dusver hebben de Srilankaanse veiligheidstroepen zich, overeenkom stig het akkoord, afzijdig gehouden. Maar volgens Colombo neemt de on rust oiider de in de oostelijke provincie gelegerde Srilankaanse troepen met de dag toe als gevolg van de slachting onder de Singalese bevolking. Ze wachten met ongeduld op het groene licht van Colombo om in te grijpen. Wanneer Jayawardene onder druk van het volk besluit om de Indische troe pen te laten vervangen door het rege ringsleger, betekent dat het definitie ve einde van het vredesakkoord. Hoe wel in deze overeenkomst is gestipu leerd, dat de Indische vredestroepen verantwoordelijk zijn voor het hand haven van de orde en veiligheid in de noordelijk en oostelijke provincies, bloedproef. Bovendien biedt de nieu we wet de mogelijkheid om bij een laag maar niettemin ontoelaatbaar alco holgehalte de zaak met een boete af te doen. Als er geen verzwarende om standigheden zijn, zoals roekeloos rij den of het veroorzaken van letsel of schade, mag de politie bij een vastge steld alcoholgehalte tussen de 235 en 350 microgram een boete opleggen. Blijft het gehalte onder de 570 micro gram, dan kan een - hogere - geldboete worden opgelegd door de officier van justitie. Bij een gehalte boven de 570 microgram wordt de zaak altijd voor gelegd aan de rechter. Het aantal mensen dat een ademana lyse heeft moeten ondergaan, is nog zeer gering. Er zijn nog maar heel wei nig politiekorpsen die over de appara tuur beschikken. De rijkspolitie hoopt in de loop van deze maand de eerste honderd apparaten te bestellen. De ge meentelijke korpsen volgen in de ko mende twee jaar. Er is pas één appa raat dat aan de eisen voldoet en met de produktie daarvan moet nog worden begonnen. Het zal dus zeker nog twee jaar duren, voordat de ademanalyse overal in het land is ingevoerd. De bloedproef blijft voorlopig dus ge handhaafd. De invoering van het nieuwe bewijs middel betekent weliswaar een snel lere afhandeling voor de politie, maar heeft geen invloed op de pakkans van dronken weggebruikers. Die kan al leen worden vergroot door een andere aanpak van de alcoholcontrole. Het risico om bij een alcoholcontrole te worden aangehouden, is één op de 700 ritten. De kans om een bloedproef te moeten ondergaan of een rijverbod opgelegd te krijgen, varieert van één op de 2000 tot één op de 15.000 ritten. Foto links: Regeringstroepen tijdens één van de vele zuiveringsacties in het noorden van Sri Lanka. Foto rechts: Een soldaat houdt de wacht voor een voormalig hoofdkwartier van de Tamil Tijgers. heeft in een kritiek stadium de Srilan kaanse president het recht om de Indi sche troepen weg te sturen. De Indische vredestroepen hebben zich bewust onthouden van straffere maatregelen tegen de Tamil-guerril- la's, omdat zij niet in een positie van open oorlog met de Tijgers willen ma noeuvreren. Premier Gandhi moet re kening houden met de miljoenen Ta mils die in zuidelijk India wonen. Maar in die houding lijkt nu een veran dering te zijn gekomen. Rajiv Gandhi zei begin deze week, dat hij vastbeslo ten is om het vredesakkoord overeind te houden en dat hij, wat er ook ge beurt, zijn verplichtingen zou nako men. Als het noodzakelijk is, zo waar schuwde hij, zal India alleen het kar wei opknappen. De vredestroepen hebben de instructie gekregen straffer op te treden tegen de Tamil Tijgers. De bevelhebber van de troepen in zuidelijk India, generaal Depindar Singh, is naar het eiland gestuurd om de operaties te leiden. In een officiële verklaring, waarin de brute moorden in krachtige termen wordt veroor deeld, zegt Gandhi dat de vredestroe pen het bevel hebben gekregen om 'al le noodzakelijke maatregelen te ne men om de situatie in het betrokken gebied het hoofd te kunnen bieden'. Voor Rajiv Gandhi lijkt geen ander po litiek alternatief meer dan krachtig op te treden tegen de onverzoenlijke Ta mil Tijgers, om het vredesakkoord te redden. En voor Jayawardene zit er niet anders op om de aanwezigheid van de Indische troepen vooralsnog te dulden. Immers, als deze overeen komst mislukt, ziet de toekomst er voor Sri Lanka somber uit. (Van onze verslaggeefster Runa Hellinga) Na het jaar 2000 zal de totale Ne derlandse bevolking dalen. Maar in Midden-Nederland en het gebied rondom de stad Groningen is dan nog een bevolkingsgroei van vijf tot tien procent te verwachten. De bevolking van de Flevopolder zal zelfs met meer dan tien procent groeien. In Zeeuwsch-Vlaanderen en het noordelijke deel van de pro vincie Groningen is de bevolking nu al aan het dalen. Die gebieden zullen rond het jaar 2000 vijf procent min der inwoners hebben dan nu. Ook Friesland, Twente, de Achterhoek, Midden- en Zuid-Limburg en de ge meente Den Haag krijgen na het jaar 2.000 met een bevolkingsdaling te maken. Tot die bevindingen komt de Rotter damse econoom drs. Wilfred Sleeg- ers, die gisteren promoveerde op een onderzoek naar de bevolkingsgroei in de verschillende regio's in Neder land. Sleegers heeft daarvoor een methode ontwikkeld waarbij de groei van de bevolking in vrij kleine gebieden redelijk nauwkeurig te voorspellen is. In opdracht van de Rijks Planologische Dienst wordt de methode op dit moment verfijnd en omgezet in computerprogramma's. Volgens Sleegers is aan de hand van de huidige samenstelling van de be volking vrij nauwkeurig te voorspel len hoe die er over zo'n jaar of vijftien den. Zij blijven gebieden waar migra tie veel voorkomt. Jonge mensei trekken naar de stad, maar veriater die weer zodra ze aan een gezin be ginnen. Volgens Sleegers zal de stat bij uitstek het gebied van samenwo nende tweeverdieners, alleenstaar. den en zogenaamde yuppies worden Pogingen van de steden om de bevol king blijvend aan zich te binden er de stedelijke kernen te laten groeien hebben volgens hem niet echt vee kans. De demografische gegevens aj" vooral belangrijk voor politici, be leidsmakers en het bedrijfsleven, De gegevens worden gebruikt bij hel plannen van voorzieningen als schoJ len, ziekenhuizen, openbaar vervoer, woningbouw, maar ook bij de aanleg van bedrijfsterreinen en winkelcen- tra. In het verleden sloegen demografi sche voorspellingen op de lange ter mijn de plank vaak helemaal. Vol gens Sleegers is het met de moderne methoden van gegevensverwerking echter mogelijk om veel nauwkeuri ger en gedetailleerder te onderzoe ken en te voorspellen. Uit een analy se van oude demografische voorspel lingen blijkt dat die de eerste jaren betrouwbaar zijn en pas na een tijd hun waarde verliezen. De betrouw baarheid van zijn eigen voorspelling schat hij op een jaar of vijftien, Om over latere jaren wat te weten te ko men, moeten de gegevens om de twee jaar worden bijgesteld. (Van onze correspondent Bob Mantiri in Zuidoost-Azië) De terreur op Sri Lanka is in volle hevigheid terug. Militante Ta mils hebben bij een reeks van onver hoedse aanvallen tenminste 160 Sin- galezen in koele bloede vermoord. Woedend over de zelfmoord van 13 ka meraden steken rebelllen van de mili tante organisatie Tamil Tijgers een trein in brand, overvielen een bus en hielden vreselijk huis in verscheide ne Singalese dorpen in oostelijk en noordelijk Sri Lanka. Mannen,vrou wen en kinderen werden als vee bij el kaar gedreven en zonder pardon doodgeschoten. Een wreed schouwspel deed zich voor bij Batticaloa, waar de Tamil Tijgers de nachttrein uit Colombo in brand staken en de lichamen van veertig doodgeschoten Singalese passagiers in het vuur gooiden. Bij Ampara stop ten de guerrila's een bus en knuppel den 27 onschuldige mannen, vrouwen en kinderen dood. In een dorp dichtbij Vavuniya werden vier mensen doodge schoten, bij een overval op twee vis sersdorpen bij Batticalao 38 en bij in vallen in Singaleze huizen in de stad Batticalao zelf 17 mannen, vrouwen en kinderen. Het Srilankaanse leger meldde dat zes soldaten om het leven kwamen, nadat de truck waarin zij za ten door de Tijgers was opgeblazen. De zelfmoord van dertien van hun col lega's lijkt niet alleen de beweegreden te zijn voor de wraakoefening op de Singalese bevolking. Politieke waar nemers in Colombo menen, dat er ach ter die gewelddadige acties, meer moet zitten. Wellicht willen zij de Sin- galezen uit de oostelijke provincies verdrijven in de hoop de balans te la ten overslaan naar de kant van de Ta mils, waarmee zij zich verzekeren van een meerderheid in de op te richten provinciale raad. fors gaan stijgen. Daar staat een ver minderd aantal geboorten tegen over. Gebieden waar nu veel jonge gezin nen met kinderen wonen, zullen na het jaar 2.000 nog een groeiende be volking hebben. Dat is de reden waarom de Flevopolder een groei van meer dan tien procent kent: daar hebben zich vooral jonge gezin nen gevestigd en van vergrijzing is nog nauwelijks sprake. Een zekere uitzondering op de alge mene voorspelling zijn de grote ste- Tot het jaar 2.000 zal de bevolking ondanks de vergrijzing nog wel door blijven groeien, omdat ouderen ge middeld veel ouder worden dan een aantal jaren geleden. Na die tijd zal het sterftecijfer van bejaarden echter uit zal zien. Omdat de Nederlandse bevolking aan het vergrijzen is, zul len er in de toekomst minder kinde ren geboren worden. Bovendien ver huizen oudere mensen minder vaak dan jongeren. De 20- tot 30-jarigen nemen in het totaal 55 procent van alle verhuizingen voor hun rekening. 7

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1987 | | pagina 40