Problemen in de Coentunnel
Hein Roethofprijs 1987 naar
Rotterdams preventieproject
RVD noemt miljardenbezit
van Beatrix 'totale onzin'
Eerste cao voor alle uitzendkrachten
Privacy Nederlander door
Duitse aidstest geschaad
Luxe leventje bij de VN
PZC/ binnen-buitenland 5
Bescherming
grondwater
onvoldoende
Op de uitkijk bij Spandau
Twee jaar geëist
in spionagezaak
HEILIGING SOCIALE WONINGBOUW
Ambtenarenbonden
CNV informeren
leden over bod van
minister Van Dijk
uancipatieraad
•elt zich door
ibinet gepasseerd
Japanse keizer
wordt geopereerd
i\ van P-2-loge
eft zich aan bij
stitie Zwitserland
tijs wordt toegekend aan een pro-
iatop het gebied van de preventie
feel voorkomende criminaliteit de
eresultaten heeft geboekt. „Als de
nen die inmiddels door de woning-
ikoepels zijn opgevangen niet be
ien, zal deze regeling er toe leiden
teds volgend jaar in een honderd
complexen huismeesters zullen
ienworden begroet", aldus de mi-
i
ninister zei in zijn toespraak dat
liet verder toenemen van sommi-
ormen van veel voorkomende cri-
jliteit „allerminst een reden mag
om maar weer achterover te gaan
en". Reden tot genoegzaamheid
ervolgens hem pas kunnen zijn als
criminaliteit met vijftig procent
gedaald tot het niveau van de ja-
ren zeventig. „Maar ook in de jaren ze
ventig was de criminaliteit onaan
vaardbaar hoog."
De conclusie van een onderzoek van
het WODC dat 47 procent van de Ne
derlandse scholieren tussen 12 en 18
jaar zich tijdens het schooljaar 1985/
1986 een of meer keren schuldig heeft
gemaakt aan vormen van veel voorko
mende criminaliteit en dat de meesten
van hen meer dan drie delicten ge
pleegd hebben, noemde de minister
„onthutsend". De meest gepleegde de
licten waren zwartrijden (20 procent),
geweldpleging (18 procent), graffiti (14
procent), vernieling (12 procent) en
winkeldiefstal (11 procent). Van een
succesvol beleid kan volgens Korthals
Altes pas worden gesproken als uit een
herhaling van de enquête over enkele
jaren zou blijken dat het plegen van de
delicten onder de scholieren geen
„vorm van aangepast gedrag" meer is,
maar dat het weer een statistische uit
zondering is geworden.
IsDAG 22 SEPTEMBER 1987
die echter volgens goed ingelichte
kringen, de „miljarden" in geen enkel
opzicht benaderen. Als het vermogen
van het Nederlandse koningshuis al
„zeer aanzienlijk" is, dan is het in ieder
geval maar moeizaam te gelde te ma
ken en zit het „vast" in voornamelijk
onroerend goed en langere-termijnbe
leggingen.
In een ter gelegenheid van hun vijftig
jarig huwelijk gehouden televisie-in
terview deden prinses Juliana en prins
Bernhard op 30 april van dit jaar een
felle aanval op bladen die speculeer
den over hun rijkdom. Met name werd
daarbij het weekblad Privé genoemd.
De directeur van de Rijksvoorlich
tingsdienst, Van der Voet, verwees
maandagmorgen ook naar het week
blad Privé als bron voor het Fortune-
verhaal.
AMSTERDAM (ANP) - Advocaat-ge
neraal C. van Riel heeft maandag bij
het gerechtshof in Amsterdam twee
jaar gevangenisstraf geëist tegen de
44-jarige Ellen T. uit de hoofdstad we
gens het plegen van voorbereidings
handelingen voor spionage. De Am
sterdamse rechtbank veroordeelde
haar vorig jaar tot een zelfde straf, na
een eis van vier jaar.
De vrouw heeft toegegeven in 1985 uit
de kluis van het octrooibureau Los en
Stigter in Amsterdam, waarbij ze des
tijds werkte, geheime staatsdocumen
ten over de bepantsering van tanks en
andere militaire voertuigen te hebben
gestolen.
Tegenover de rechtbank verklaarde zij
vorig jaar dat het de bedoeling was ge
weest de documenten aan mensen in
de DDR over te dragen, maar dat het
zover niet had kunnen komen door
haar aanhouding. Maandag zei ze ech
ter dat de geheime stukken wel in de
DDR zijn afgeleverd.
Hoewel deze verklaring volgens de
aanklager voldoende is om een wettig
bewijs voor het plegen van spionage te
construeren, is hij er niet van over
tuigd dat het ook werkelijk is gebeurd.
„Ik twijfel er ten zeerste over", aldus
Van Riel.
Opmerkelijk is dat de eis bij het hof
veel lager is dan die in eerste instantie
door het openbaar ministerie. Van
Riel zegt daarover echter dat het o.m.
na herlezing van de motivering van het
vonnis van de rechtbank tot de conclu
sie is gekomen dat de opgelegde straf
van twee jaar terecht was.
Hij is - evenals de rechtbank - van me
ning dat de daad van Ellen T. het be
lang van de staat en de NAVO-bondge-
noten ernstig geschaad heeft. Maar
ook het octrooibureau heeft volgens
hem onzorgvuldig gehandeld, omdat
de politieke ideeèn van de vrouw be
kend waren. Zij had volgens hem
nooit aan de geheime stukken mogen
komen. Bovendien had de landmach
tinlichtingendienst de vrouw gezien
haar politieke achtergrond moeten
screenen, vindt de aanklager.
1ÉVE (DPA) - De voortvluchtige
itmeester van de geheime Ita-
nse vrijmetselaarsloge „P2", de
irige Licio Gelli, heeft zich ge
il bij de justitie in Genève. Dit
ben zijn advocaten maandag mee-
teld.
BRUSSEL (ANP) - Het Hof van Justi
tie in Luxemburg heeft Nederland op
de vingers getikt, omdat een Europe
se richtlijn uit 1979 ter bescherming
van het grondwater onvoldoende
wordt nageleefd. De bepalingen van
de richtlijn hadden al in 1981 in natio
nale wetgeving moeten zijn omgezet.
Dat is maandag in Brussel bekendge
maakt.
Volgens het Hof van de EG heeft Ne
derland nagelaten alle vereiste maat
regelen te nemen om te voorkomen
dat gevaarlijke stoffen in het grondwa
ter terecht kunnen komen.
Aan de andere kant verwerpt het Hof
de stelling van de Europese Commis
sie dat de maatregelen die uit de richt
lijn voortvloeien op geen enkele ma
nier mogen leiden tot verontreiniging
van het grondwater. Volgens het Hof is
dat een te uitgebreide interpretatie.
Het is voldoende als de maatregelen
een verdere verslechtering van de wa
terkwaliteit voorkomen.
hoofd van de vrijmetselaarsloge P-
ropaganda due) wordt onder meer
iacht van betrokkenheid bij de
r rechtse extremisten uitgevoerde
:dige aanslag op het spoorwegsta-
i van Bologna in 1980. Hij werd in
in Genève gearresteerd, toen hij
en bank een bedrag van 50 miljoen
arwilde opnemen, waarop de Zwit-
:e justitie beslag had laten leggen
erband met het schandaal rond de
iaanse Banco Ambrosiano.
jaar later lukte het Gelli om met
?van een omgekochte cipier te ont-
ppen uit de gevangenis van Champ
Ion in Genève. Hij vluchtte met een
'rans grondgebied wachtende heli
ter.
li wordt in Italië gezocht wegens
chterij, spionage, bankfraude en
leplichtigheid aan misdaden. Bij
P-2-loge waren circa 2000 hoogge-
itste personen aangesloten uit de
tiek, de strijdkrachten, de politie
Ie zakenwereld. Het was een mach-
ïetwerk van invloedrijke personen,
zich bezig zou hebben gehouden
rechts terrorisme en politieke sa
neringen. Het uitlekken van het
taan van de loge leidde in 1981 tot
ral van de regering-Forlani.
lionderhield nauwe banden met de
tier Michele Sindona, die dicht bij
nafla stond, en Roberto Calvi, het
rmalig hoofd van de Banco Ambro-
io, de grootste particuliere bank
Italië die het centrum werd van
internationale bankschandaal.
i onderzoeksrechter in Genève
ft Gelli beschuldigd van omko-
E van ambtenaren en het aanzet-
tot het verlenen van hulp bij het
chten. Verwacht wordt dat Gelli
de rechter zal verschijnen en dan
'Italië zal worden uitgeleverd.
UTRECHT (ANP) - Vakbonden en werkgevers zetten woensdag in Den Haag
hun handtekening onder de eerste cao voor alle uitzendkrachten. De cao moet
de circa 100.000 mensen die dagelijks via een uitzendbureau werken meer
rechtszekerheid bieden, zo melden de vakbonden en de Algemene Bond Uit
zendbureaus (ABU). Jaarlijks helpen de uitzendbureaus volgens de ABU circa
een half miljoen mensen aan werk.
Er was overigens al 15 jaar een cao voor uitzendbureaus maar die gold alleen
voor uitzendkrachten in de kantoor-sector, ruwweg een derde van de klandizie
van de uitzendbureaus. Bij de nieuwe cao is na tien jaar afwezigheid ook de
Dienstenbond FNV weer van de partij. De FNV-bond haakte destijds af omdat
de bond niets moest hebben van uitzendbureaus en flexibele arbeidscontrac
ten. In de loop der jaren is men bij de FNV toch wat soepeler tegen het uitzend-
wezen aan gaan kijken. De vakbeweging vindt nu dat flexibele contracten en
dergelijke niet meer bij voorbaat taboe zijn mits er bij voorbeeld sprake is van
een behoorlijke regeling van de arbeidsvoorwaarden.
Dat laatste moet de nieuwe cao waarborgen. Zo moet de beloning van de uit
zendkracht bij voorkeur gelijk zijn aan die van een collega die in vaste dienst
is. Ook is in de cao - die loopt van juli '87 tot eind '88 - vastgelegd dat uitzend
krachten bij ziekte na twee wachtdagen een uitkering krijgen die wordt aan
gevuld tot 100 procent van het netto-loon. De vakantiebijslag wordt per 1 ja
nuari voor alle uitzendkrachten acht procent. Verder zijn er afspraken ge
maakt over doorbetaling van vakantie- en feestdagen.
UTRECHT (GPD) Gegevens over
de positieve uitslag van een aids
test, afgenomen in de Duitse deel
staat Beieren bij een Nederlander
die was aangehouden vanwege te
snel rijden, zijn toegestuurd aan het
ministerie van WVC in Nederland.
Dat gebeurde in een enveloppe
waarop niet de term 'vertrouwelijk'
stond, waardoor verschillende men
sen bij WVC de tekst hebben gelzen.
Daarin stonden naam en adres van
de Nederlander.
Dr. H. Bijkerk, hoofdinspecteur voor
de infectieziekten bij WVC, vindt dat
zijn Beierse collega's daarmee „on
zorgvuldig" hebben gehandeld,
„voorbijgaand aan de privacy van de
betrokken Nederlander". Hij heeft
dat per brief aan de regering van zo
wel de deelstaat als van de Bondsre
publiek laten weten. Het is voor het
eerst dat WVC dit soort „laakbare"
post heeft ontvangen.
Volgens Bijkerk had Beieren de uit
slag alleen aan de Nederlander zelf
mogen toezenden. Bovendien blijkt
uit deze manier van werken dat voor
taan iedereen die Beieren bezoekt er
op bedacht moet zijn dat-ie bij aan
houding vanwege een verkeersover
treding aan een aids-test wordt on
derworpen. Volgens de regels in Beie
ren kan dat zelfs zonder toestem
ming gebeuren. De Nederlander in
dit voorbeeld had overigens wel toe
stemming gegeven.
Zwitserse artsen moeten vanaf 1 de
cember alle aids-patiënten en aids-
dragers melden bij de autoriteiten.
De anonimiteit van de desbetreffen
de personen is verzekerd, zo is
maandag officieel meegedeeld. On
duidelijk is of voortaan ook sprake
is van een verplichte aids-test die
nodig is om te bepalen of iemand
aids heeft dan wel „seropositief' is.
Zwitserland gaat met de maatregel
voor Europese begrippen ver. Meest
al moeten alleen lijders aan de dode
lijke immuunziekte worden aange
meld en niet de seropositieven, die
drager van het aids-virus zijn. Neder
land kent helemaal geen meldplicht,
noch voor aids-patiënten noch voor
aids-dragers. Van een verplichte
aids-test is evenmin sprake.
Met 266 aids-patiënten op een bevol
king van 26 miljoen mensen behoort
Zwitserland in Europa tot de landen
met het hoogste aantal aids-geval-
len. In de verklaring staat verder dat
moet worden voorkomen dat de
naam van de aids-patiënt of -drager
bekend wordt. Dat wil zegen dat de
autoriteiten van de verschillende
kantons niet op eigen houtje maatre
gelen mogen treffen waarbij het no
dig is dat de patiënten met naam en
toenaam bekend zijn.
BERLIJN (ANP) Britse militairen lopen wacht bij de sloopwerkzaamheden
van de Spandau-gevangenis in Berlijn. De geallieerde autoriteiten willen voor
komen dat souvenierjagers stukken uit of van het gebouw waar Hess verbleef in
handen krijgen.
iubsidieregeling
oor huismeesters
DEN HAAG (ANP) - Het criminali
teitspreventieproject op het Rot
terdamse Zuidplein is onderschei
den met de Hein Roethofprijs 1987.
Het was de eerste keer dat deze prijs
- een bonussubsidie van tiendui
zend gulden - werd uitgereikt aan
een project dat op het gebied van de
preventie van veel voorkomende
criminaliteit de beste resultaten
heeft geboekt. De prijs werd maan
dagmiddag door juryvoorzitter
prof. G.P. Hoefnagels (links) over
handigd aan de straathoekwerkster
mevrouw P. Deconinck (midden).
Rechts op de foto dr. Hein Roethof.
De jury van de Commissie Preven-
tieprijs had uit totaal zevenendertig
inzendingen vijf projecten genomi
neerd.
Het project op het Rotterdamse
Zuidplein is opgezet omdat daar
drie jaar geleden ernstige vormen
van jeugdcriminaliteit en vandalis
me bestonden, waardoor bezoekers
en -winkeliers ernstige hinder en
schade ondervonden. In 1984 werd
een commissie samengesteld uit
vertegenwoordigers van de gemeen
te Rotterdam, de deelgemeente
Charlois, de jongerenstichting
ROTS, de ondernemersvereniging
Zuidplein, het bureau HALT en poli
tie en justitie. Er kwamen gedragsre
gels voor het Zuidplein die elk
schooljaar aan de eersteklassers be
kend werden gemaakt en door een
wijkagent werden toegelicht. Een
andere maatregel was het aantrek
ken van een straathoekwerkster
door ROTS. Zij opereert onafhanke
lijk van politie, justitie en onderne
mers. De straathoekwerkster biedt
de jongeren alternatieven aan, ze
hielp enkelen van hen aan werk bij
ondernemers ter plaatse en een aan
tal voortijdige schoolverlaters
kwam na gesprekken met haar weer
op school terecht.
De jury heeft de prijs aan dit project
toegekend „wegens de voorbeeldige
werking en uitstraling, de binding
met de jeugd en met het middenka
der, de deelname van zeer uiteenlo
pende groepen van de Nederlandse
samenleving en het groeiende be
grip ter plaatse tussen deze groe
pen".
DEN HAAG (GPD) De Christelijke
Centrale van Overheidspersoneel,
waarbij acht CNV-bonden zijn aange
sloten met in totaal ruim 170.000 le
den, zal de komende week de leden in
formeren over het laatste bod dat mi
nister Van Dijk van binnenlandse za
ken heeft gedaan inzake de arbeids
voorwaarden van het overheidsper
soneel.
Dit bod houdt in een loonsverbetering
met 0.3 procent vanaf 1950 gulden per
maand oplopend tot 1.3 procent voor
de topinkomens, en een verlaging van
de VUT-leeftijd tot 60 jaar.
De besturen van de van de bij de
CCOP aangesloten bonden besloten
maandagavond de voorstellen van de
minister 'positief neutraal' aan de le
den voor te leggen. „Doen we dit niet
en zeggen we nee tegen de minister,
dan zal hij het akkoord dat hij eerder
met de Centrale voor Middelbare en
Hogere Ambtenaren sloot, opleggen",
is de mening van voorzitter Ton de
Jong en onderhandelaar Jan Anne-
veld.
ZAANDAM (ANP) Extra verkeersproblemen, maandag bij de Coentunnel, toen bij aanvang van het spitsuur de west
buis tijdelijk buiten gebruik raakte doordat een vrachtwagen de lichtbakken van het plafond trok.
UTRECHT (GPD) „Totale onzin",
zo kwalificeert mr. M. van der Voet,
directeur van de Rijksvoorlichtings
dienst, berichten in het Amerikaanse
financiële tijdschrift Fortune als zou
het vermogen van koningin Beatrix
8,9 miljard gulden bedragen. De ko
ningin zou daarmee een van de rijkste
mensen ter wereld zijn. Slechts elf an
deren, onder wie de Britse koningin
Elizabeth met 22,2 miljard gulden,
zijn volgens Fortune rijker dan Bea
trix.
Berichten over de rijkdom van de
Oranjes duiken om de haverklap op.
Juliana kreeg tijdens haar koning
schap regelmatig de kwalificatie
„rijkste vrouw van de wereld". Als
voornaamste bron van de welvaart
van het Nederlandse koningshuis
wordt het aandelenpakket in Shell ge
noemd. Dergelijke berichten komen
overigens voornamelijk uit de Ver
enigde Staten waar het predikaat 'Ko
ninklijk' van de oliemaatschappij ge
zien wordt als een bewijs voor het aan
delenbezit.
Ook het aantal „koninklijke" paleizen
dat Nederland kent, wordt regelmatig
als argument voor de rijkdom van de
Oranjes aangevoerd. Alle paleizen,
met uitzondering van kasteel Draken-
steyn, zijn echter eigendom van het
Rijk. Van de Oranjes is wel bekend dat
zij nogal wat grond (onder andere op
de Veluwe) hebben. Ook de in de loop
der eeuwen verzamelde kunst en siera
den hebben een aanzienlijke waarde,
\0GTON (UPI) - Hoge Amerikaanse vertegenwoor-
l bij de Verenigde Naties in New York wonen in weel-
lapartementen, worden, tegen de regels is, door een
U chauffeur van en naar hun werk gereden en ver
ten zich maaltijden van 125 dollar (250 gulden). Dit
L kosten van de Amerikaanse belastingbetaler, zo
luit een rapport van het Amerikaanse minsterie van
landse zaken.
'iinteme rapport, dat al dateert van juli, wordt onder
je beschreven hoe de tweede man van de Amerikaan
se bij de VN, Herbert Okun, woont. Voor de inrich-
zijn apartement in New York heeft hij meubels ge-
i wat de Amerikaanse regering per jaar ruim 17.000
dollar (34.000 gulden) kost. Voor zijn woonruimte moet
maandelijks ruim 6.000 dollar worden neergeteld, waar
mee zijn huis een van de minder dure ambassadeurswonin
gen is. Okun, die een inkomen heeft van 77.500 dollar per
jaar, betaalt daarvan zelf 323 dollar, de rest betaalt de
overheid. Zijn apartement wordt schoongehouden door
een huishoudster die een volledige betrekking heeft. Het
ministerie van buitenlandse zaken betaalt haar jaarlijks
15.000 dollar, zo is uit congresbronnen vernomen.
Hoewel slechts enkelen in aanmerking behoorden te ko
men voor een financiële bijdrage, profiteerden 41 van de 44
werknemers van de missie van de subsidie-regeling, aldus
het rapport.
Justitie en Binnenlandse Zaken sub
sidiëren momenteel 107 preventie
projecten in zeventig gemeenten.
Gaandeweg begint enig zicht te ko
men op de methoden waarmee tegen
aanvaardbare kosten resultaat kan
worden geboekt in plaatselijke cam
pagnes tegen veel voorkomende cri
minaliteit, aldus de minister. „Maar
er bestaat een blijvende behoefte aan
permanente innovatie bij bestuurlij
ke preventie van criminaliteit."
TOKYO (UPI) - De 86-jarige Hirohito,
al zestig jaar keizer van Japan, moet
deze week mogelijk geopereerd wor
den.
Het persagentschap KYODO bericht
te zaterdag dat de 124e keizer van Ja
pan op het ogenblik op een vloeibaar
dieet staat. Vrijdag was hij nog te zien
op de televisie, toen hij de president
van IJsland, mevrouw Vigdis Finnbo-
gadttir, verwelkomde.
Later evenwel deelde de keizerlijke
hofhouding mee dat Hirohito's bezoek
aan een jaarlijks Sumo-worsteltoer-
nooi op zondag was geannuleerd.
IJHAAG (GPD/ANP) Het kabi-
handelt in strijd met de Wet op de
ancipatieraad door het voorstel
>r een algemene Wet gelijke behan-
lnS niet voor advies aan de Raad
)r te leggen. Dat stelt de Emancipa-
'aad in een maandag aan het kabi-
verzonden brief.
kabinet bereikte afgelopen vrij-
overeenstemming over dit voor-
1 Het wetsvoorstel wordt recht
sta aan de Raad van State ge-
W. Dit betekent dat de Emancipa
ted buitenspel wordt gezet. Ge
melijk is dat de regering eerst het
"es van adviesorganen inwint alvo-
's de tekst aan de Raad van State
te leggen. Door hiervan af te wij-
wordt bovendien ook niet vol
daan recente toezeggingen van de
!|sters Van Dijk en De Koning aan
™ste en Tweede Kamer, aldus de
'ad.
rit^P-Kamerlid Van de Bergh
dat de regering zich met haar
f? vo?r een wet gelijke behande-
L maakt aan „gelijkheids-
sar ,Vande Bergh zei dit maan-
6 ond op een spreekbeurt in Hil-
m. Volgens het Kamerlid bete-
rlfin Wet een zeer fundamentele in-
ivatr van recht godsdienstige
9atr'?gen Sestalte te geven in het
Schappelijk leven.
<HAAG (ANP) - Nog dit jaar komt er een subsidieregeling
r het aanstellen van huismeesters in de sociale woning-
w. Dit heeft minister Korthals Altes van justitie maandag-
[dag bekendgemaakt in zijn toespraak bij de uitreiking van
lein Roethofprijs 1987 in Den Haag.