Trots van Verolme nog meer uitgehold Van den Bergh nooit populair OMBUDSVROUW Eigenlijk zou ik mezelf overbodig moeten maken Depressies (2) NISSAN d: PZC/°Pinie en achtergrond Auto Walcheren Dijkwel B.V. denkwijzer Dit" zegt Louis Couwen- j bergh, terwijl hij met z'n arm een halve cirkel trekt, „was de trots van Cornelis Verolme. Hier kon alles. De mammoettankers werden hier gebouwd. Twaalf van die reuzen zijn er de helling afgeg leden. Hier stond ook het hoofdkantoor van ome Cor". Klapper Verzekering Dubbelfunctie Je^bKff^eHnrijdetu^ Vrijblijvend J~\e eerste techniek is de positieve U verbeelding. Schrijf ongeveer 50 dingen op die u redelijk goed kunt en die u interessant, stimulerend en ple zierig vindt. Dit kunnen gewone din gen zijn als tuinieren, vissen, bow ling, koken, kamperen, in een koor zingen of naar een feestje gaan. Ga dan op een rustige plaats liggen en ontspan u (bijvoorbeeld met behulp van yoga of ademhalingsontspan ning). Stel u vervolgens zo levendig mogelijk voor dat u bepaalde van die dingen doet. Probeer zo gedetail leerd mogelijke beelden te maken. VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1987 (Van onze verslaggever Bas Hoppel) Couwenbergh is in een slechte bui. Hij is voorzitter van de ondernemingsraad bij Verolme Botlek en heeft juist een OR-bespreking achter de rug. Enig agendapunt: de 330 ontslagen die de directie van de werf aan de Nieuwe Wa terweg noodzakelijk vindt en via het prikbord kenbaar maakte. Conclusie na twee uur heen-en-weer praten: het moet maar. Couwenbergh: „Je hebt niet zoveel keus. Het is de enige moge lijkheid om als bedrijf niet helemaal naar de vernieling te gaan". Eens werkten hier 3500 mensen, wer den met soms 40 bussen tegelijk ploe gen werknemers vanuit Zeeland en Brabant aangevoerd en hadden de zes portiers hun handen vol met het bewa ken van het terrein. Nu moeten er van de overgebleven 700 mensen 330 ver dwijnen, zijn nog maar drie bussen no dig om de werknemers te halen en te brengen en kan met slechts één portier een volledig oogje in het zeil worden gehouden. Het werk in de scheepsreparatie is de laatste jaren hollend achteruit ge gaan. Andere Waterweg-werven als Boele, Niehuis-Van den Berg en de binnenkort met Wiltdn-Fijenoord fu serende Vlaardingen-Oost hebben daar de klappen al van ondervonden. De verslechtering in de offshore-in dustrie heeft daar voor Verolme Bot lek, in 1983 uit de boedel van het RSV- concern gelicht, nog eens een schepje bovenop gedaan. Toch heeft het paradepaardje van wij len Cornelis Verolme, waarvan de aan delen bij de Nationele Investerings bank zijn 'geparkeerd', nog maar kort geleden een van de grootste reparatie klussen uit haar bestaan voltooid: de omvangrijke verbouwing van het olie platform Neddrill 6. Ook nu ligt er een boorplatform voor werkzaamheden langs de kant, terwijl in een van de reusachtige dokken en er vlak naast twee mammoettankers aan een onderhoudsbeurt toe zijn. Werk dat kon worden binnengehaald door het met verlies te accepteren of, in het gunstigste geval, quitte te spelen. Ruim een maand geleden dacht de werf een groot werk in de wacht te heb ben gesleept met de Japanse tanker Fuyoh Maru. Dit schip ramde eerder dit jaar op de Seine bij Rouen de Griekse tanker Victoria. Na een in spectie in het Verolme-dok vertrok de Japanner echter naar Malta waar de reparatie goedkoper kon worden uit gevoerd. Volgens Couwenbergh zijn niet alleen de verschillende regeringen in Euro pa, door het steunen van de eigen scheepsbouwindustrie, schuldig aan de internationale malaise. Ook verze keringsmaatschappijen, een nieuw geluid, spelen er een rol in. „Vroeger was het onmogelijk dat een zwaar be schadigd schip nog zou mogen ver trekken. Instanties als Lloyd's had den dat niet gepikt, nu houden ze hun handen voor de ogen". Voor de meesten op de werf kwam het massa-ontslag niet als een verrassing. Voor velen was het bovendien niet de eerste keer. Het merendeel van de (Van onze verslaggever Peter de Vries) In een overmaat aan populariteit binnen de Partij van de Arbeid heeft het afgetreden kamerlid drs. Harry van den Bergh (45) zich nooit mogen verheugen. Onomstreden was hij evenmin. Daarvoor nam hij een te uitgesproken positie in op de rechtervleugel binnen de PvdA- fractie, opereerde hij te solistisch en zocht hij teveel de publiciteit. Als zoveel politici was Van den Bergh ijdel, maar terwijl sommige kamerleden naamloos jaren op het Binnenhof vertoeven, wist hij tel kens trefzeker de publiciteit te vin den. Alleen de laatste maanden, toen zijn gespeculeer met aandelen in de belangstelling stond, ver school hij zich soms voor journalis ten en moest hij nog wel eens het an ders zo rap verstrekte commentaar schuldig blijven. Van den Bergh is iets langer dan tien jaar kamerlid voor de PvdA ge weest. In 1977 kwam hij in een frac tie die toen net de verkiezingen had gewonnen, maar de formatie van een tweede kabinet-Den Uyl zou verliezen. Zijn kamerlidmaatschap was een logisch vervolg op de carriè re die Van den Bergh na zijn afstu deren in de sociale en politieke we tenschappen binnen de rooie fami lie had gemaakt. Achtereenvolgens was hij wetenschappelijk medewer ker van het Koos Vorrink Instituut, drie jaar lang stafmedewerker van de PvdA-kamerfractie en twee jaar lang Internationaal Secretaris van de PvdA. Die laatste nevenfunctie bezorgde Van den Bergh na zijn verkiezing in 1977 direct zijn eerste grote con flict. In oktober van dat jaar stem de het partij-congres hem weg als internationaal secretaris. De dub belfunctie kamerlid/partijbestuur der riep de binnen de PvdA gebrui kelijke weerstanden op. Boven dien leefden er nogal wat politieke bezwaren tegen een internationaal secretaris die zich voorstander had getoond van het NAVO-lidmaat- schap. Maar tot overmaat van ramp meen de Van den Bergh ook nog dat een internationaal secretaris zijn werk moet doen onder politici in het bui tenland, in plaats van zaaltjes vol partijleden informatief toe te spre ken. 'Vliegtuigdiplomatie' luidde het vonnis van het partijcongres, dat hem met een verpletterende meerderheid wegstuurde. De latere PvdA-voorzitter van het Europees Parlement Piet Dankert merkte daarover op dat zelfs Sinterklaas een stemming tegen Van den Bergh zou hebben gewonnen. In een interview kondigde Van den Bergh met de hem kenmerkende zelfverzekerdheid aan dat de partij „over een paar jaar weer terug is op dezelfde lijn die ik volgde". Voor het overige zou hij meer tijd gaan beste den aan zijn werkzaamheden in het Noordhollandse partijdistrict. „Mijn bemoeienissen met bijvoor beeld Hoogovens en Fokker waren na het vrij abstracte buitenland werk een openbaring. Ik wil me daar nu veel meer op gaan concentre ren". Een uitspraak die een wrange betekenis krijgt tegen het licht van de recente publikatie dat Van den Bergh 12.000 gulden verdiende met speculeren in aandelen Fokker. Van den Berghs naam is jarenlang synoniem geweest voor dubbel functies. Uiteindelijk had hij er tien, waarvan twee betaald. Daar onder respectabele bijbanen als het lidmaatschap van de algemene vergadering van de NOVIB en het voorzitterschap van de stichting Friends of Anatoly Scharansky. Ook langs andere wegen zette Van den Bergh, die zelf van joodse af komst is, zich in voor het lot van politieke gevangen in de Sovjetu nie. Steen des aanstoots onder zijn bijbanen werd deze week de ont dekking van het niet door de PvdA goedgekeurde commissariaat bij het bedrijf Westhaven, dat als be leggingsobject de voormalige grond van de Amsterdamse ADM- werf beheert. In zijn parlementair werk als eerste woordvoerder defensie-aangelegen- heden dwong Van den Bergh welis waar respect af, maar voor de partij genoten in het district was dat niet genoeg. Hij opereerde immers op vallend sterk op de rechtervleugel. Hij tooide zich niet, zoals zoveel PvdA-politici wanneer ze op bezoek zijn bij de achterban, met het predi kaat 'socialist', maar verkoos het gematigder 'sociaal-democraat'. Hij was tegen het afstoten van alle kerntaken, en in zijn hart was hij het ook niet eens met de banvloek die de PvdA over de kruisraketten uit sprak. In een column over de sociale zekerheid analyseerde hij de „ge makzucht" waartoe het uitkerin genstelsel had geleid, en de „on zorgvuldigheid en gemakzucht" die „je immers later duur komen te staan". In het licht van de recente onthullingen kan daar makkelijk om gelachen worden, evenals om de uitspraak „winst is niet vies, op voorwaarde dat die goed gebruikt wordt". Maar essentiëler is dat de PvdA-achterban dergelijke uitspra ken nooit echt waardeert. Vlak voor de laatste verkiezingen ontstond er een fors conflict over de kandidatuur van Van den Bergh. Een deel van zijn partijdis trict gaf de voorkeur aan de inter- ne-partijbons Tineke Netelenbos boven het door de wol geverfde ka merlid. Van den Bergh overleefde; ternauwernood, en niet voor lang. Zij volgt hem nu in de Kamer op. iAdvertentiet Veerseweg 104, Middelburg, tel. 01180-38880. werknemers werkt er al meer dan 15 jaar. Couwenbergh is zelfs de tel van het aantal reorganisaties kwijtge raakt. „Ik geloof dat dit de vierde of de vijfde keer is, dat ik het meemaak", zegt hij verbitterd. „Wennen doet zoiets nooit. Het wordt elke keer juist erger. Het maakt nogal wat uit of er 600 man uit moeten op een bestand van 3.000 of 330 op een ploeg van 700." Met de overblijvende 370 gelooft Cou wenbergh dat er van de nu nog verlies lijdende werf een winstgevende onder neming kan worden gemaakt. Dat ge beurt door het roer volledig om te gooi en: de werf wordt omgevormd tot een 'dienstencentrum' waar ook anderen welkom zijn. Aannemers zouden er be paalde werken kunnen gaan uitvoeren waarbij Verolme zelf als onderaanne mer zou kunnen dienen. De banken, die in tegenstelling tot eerdere uit spraken van vakbondszijde de geld kraan nog niet hebben dichtgedraaid, zouden hier sceptisch tegenover staan. Couwenbergh is echter optimistisch: „De omvang van het 'afgeslankte be drijf is niet zomaar gekozen. Die is ge baseerd op het minimale aantal men sen dat nodig was om in de achterlig gende zes maanden toch nog te kun nen draaien. Die periode gold als de slechtste van de afgelopen jaren. Of ik er straks zelf nog bij ben, weet ik niet, maar ik vind het een goed plan van de directie. Anders zou ik de ontslag-aan kondiging, die bedoeld is om de werf een nieuwe bestaanskans te geven, ook niet kunnen verdedigen". Louis Couwenbergh, voorzitter van de OR bij Verolme Botlek, voor het stand beeld met in het midden Cornelis Verolme. Nora Salomons (Van onze verslaggever Huub Klompenhouwer) Terwijl in Den Haag nog altijd geen beslissing gevallen is over de vraag of de nationale ombudsman zich nu wel of niet met plaatselijke overheden mag bezighouden, ver schijnt in steeds meer steden in ons land het fenomeen ombudsman. Of soms ook de ombudscommissie. In Amsterdam functioneert het vroege re PvdA-kamerlid Nora Salomons (42) als ombudsman. „Drie maanden is nog te kort om al een gefundeerd oor deel te hebben over het ambtenaren korps. Of het moet zijn dat ik nog geen enkele keer ook maar een schijn van corruptie heb gevonden bij de ambte naren. Als er fouten gemaakt worden komt dat door stupiditeit of gebrek aan initiatief van de ambtenaren. Maar ik heb er nog niet een kunnen be trappen op kwade trouw". „Een populariteit als Frits Bom zou ik niet willen hebben. Dit ombudswerk is heel anders dan dat van hem. Bij ons heeft de klager niet per definitie ge lijk". Nora Salomons heeft op de beneden verdieping van het stadhuis drie ka mers en evenzoveel medewerkers. Sta pels dossiers, een druk spreekuur. Bij na een halfjaar geleden is ze begonnen als de eerste ombudsman in de hoofd stad. Zien de ambtenaren haar als een pottekijker? „In het begin waren ze al lemaal even vriendelijk en behulp zaam. Maar nu zijn er afdelingen die toch moeite hebben met een kritische benadering van hun werk. Het is heel verschillend. Over het algemeen is het beeld van de beleidsambtenaren ,we moeten ermee leren leven'. Ik heb er niet echt problemen mee". In de verordening die het ombudswerk regelt, ontbreekt de bindend verkla ring van de conclusies en aanbevelin gen. Wethouders zouden uw rapporta ge naast zich neer kunnen leggen, al doen ze dat waarschijnlijk niet. „Er is een voorstel tot wijziging van de verordening in behandeling, waar door ze verplicht worden aan te geven waarom ze van een aanbeveling wil len afwijken. Ik hoop dat de wijzi gingsvoorstellen geaccepteerd wor den. En als het niet lukt, kan ik altijd nog de publiciteit zoeken. Ik wil graag een gemotiveerde reacties van een wethouder zien". Er zijn steden met een ombudsman, maar ook steden die een ombudscom missie in het leven roepen. Utrecht bij voorbeeld, wil dat laatste. Een voor deel? Nora Salomons: „Ik weet het niet. Het voordeel van een ombudsman is dat het iemand is die op lokaal niveau heel duidelijk herkenbaar is. Klagers heb ben vooral moeite met de anonimiteit van een ambtenarenapparaat. Een ombudscommissie krijgt toch al snel een wat ambtelijk karakter. In een commissie zal er veel meer werk op schrift moeten gebeuren. Ik denk dat je als ombudsman vooral sneller kan werken. Dat begint al met de ontvan kelijkheid van een klacht. Niet alle klachten kunnen door mij behandeld worden. Sommige klachten moet je naar andere instituten doorsturen. Over politiezaken bijvoorbeeld heb ik wel bevoegdheden, maar pas als de on afhankelijke klachtencommissie poli tiezaken zich erover uitgesproken heeft. En die commissie werkt nu heel goed in Amsterdam". „Voor kleinere gemeenten spelen an dere problemen. Een gemeente als As sen zal te weinig zaken hebben om een ombudsman full time in dienst te heb ben. Zo'n ombudsman moet helemaal en dus ook financieel onafhankelijk zijn. Dat is voor een kleinere gemeente niet op te brengen". „Ik kan niet inschatten hoe een om budscommissie in Utrecht beoordeeld wordt. Voordeel van een commissie is wel dat het eindoordeel heel sterk staat. Zelf mis ik wel eens wat weer werk omdat ik vrijwel in mijn eentje moet beslissen. Aan de andere kant hangt het ook af van de geaardheid van een stad. In Amsterdam wordt er volop op de persoon gespeeld. Daarom is hier een ombudsman beter dan een ombudscommissie". Waf zeggen de eerste ervaringen met het werk in Amsterdam? „Vrij veel klachten gaan over het niet of niet tijdig beantwoorden van brie ven. Een bewaking op het beantwoor den van brieven zou heel nuttig zijn. Ook voor de ambtenaren zelf. Vooral als het over zaken gaat waar verschil lende afdelingen bij betrokken zijn, is een vorm van postbewaking heel nut tig. Het zelfde geldt voor de termijn bewaking. Maar dan dreig ik op de stoel te zitten van een organisatie-ad viseur. Dat probeer ik toch wel te voorkomen". „Vooral bij uitkeringszaken, vergun ningen of starterssubsidies is een ter mijnbewaking dringend gewenst. Het is bijna mensonterend om clienten maandenlang een nooduitkering te ge ven in afwachting van het vaststellen van iemands status voor de Gemeen telijke Sociale Dienst. Bezwaarschrif ten zouden daar met de grootste spoed moeten worden behandeld". „Waar ik mij kwaad over kan maken, is het afsluiten van gas en electra als er om wat voor reden niet betaald wordt. Dat zie je bij diensten die een monopo lie hebben. Die menen dat ze altijd het recht aan hun kant hebben. De burger moet maar zien hoe hij zijn gelijk haalt". „Voor de Nationale Ombudsman zul len de meeste lokale zaken nauwe lijks te traceren zijn. Wat moet zo'n man met een zaak van een opengebro ken straat waarbij een winkelier drastische inkomstenderving dreigt te lijden? Dan is vooral spoed gebo den om een oplossing te vinden. Het werk van de Nationale Ombudsman zal veel meer zijn te bezien of er juri disch en bestuurlijk juist is gehan deld. Maar daar is ook al de Raad van State voor". „Toen ik met het werk als ombudsman begon, heb ik in interviews wel gezegd dat het mooiste wat mij zou kunnen gebeuren is, dat ik mijzelf overbodig maak. Maar daar is geen schijn van kans op, zoiets is een fictie. (Door professor René Diekstra) Winston Churchill noemde het 'de zwarte hond'. Het sloeg plotse ling toe en stortte hem in perioden van diepe wanhoop. Hij was het slachtoffer van een van de meest al gemene ziekten van onze tijd: de pressie. Net zoals Janis Joplin, Elvis Presley, Marilyn Monroe, George Pompidou en onze eigen prins Claus, om nog maar eens een paar bekende namen te noemen. Volgens een rap port van de Wereld Gezondheidsor ganisatie ontwikkelen jaarlijks over de gehele wereld ruim 100 miljoen mensen een min of meer ernstige de pressie. De ziekte trekt zich weinig aan van rangen en standen en blijkt vrijwel iedereen te kunnen treffen. Toch zijn er bepaalde groepen die meer risico lopen dan anderen. Het rapport noemt een aantal van die ri sicogroepen zoals: vrouwen (vooral degenen met meerdere kinderen be neden de leeftijd van 14 jaar), men sen die een verwant hebben die de pressief is (geweest) of zelfmoord heeft gepleegd, mensen met alcohol- of drugverslavingmensen die net een dierbare door dood of scheiding hebben verloren, vrouwen die net een kind hebben gebaard, mensen met een chronische ontwrichtende ziekte, mensen die een lichaamsdeel hebben verloren en mensen wier le ven een ingrijpende verandering heeft ondergaan zoals verhuizing werkveranderingvereenzaming T7I r zijn ook bepaalde lichamelijke Hl oorzaken die het risico op de pressie kunnen verhogen. Zo kan de pressie worden veroorzaakt door het gebruik van bepaalde stoffen en me dicamenten. Alcohol heeft een de pressief effect op bepaalde mensen. Hetzelfde geldt voor bepaalde kal merende middelen zoals de z.g. ben zodiazepines HalcionRohypnol). Ook bepaalde pijnstillers, amfetami nes, bloeddrukverlagende middelen, de pil en sommige middelen ter be strijding van infecties kunnen de pressies op gang brengen. Bepaalde ziekten kunnen depressie veroorza ken zoals chronische hart- en vaat ziekten, en infectieziekten als her senvliesontsteking, hormonale stoornissen en suikerziekte. Ook operaties kunnen nogal eens depres sies uitlokken. Ten slotte kunnen bij sommige depressies erfelijke facto ren een rol spelen. Lichamelijk veroorzaakte depres sies moeten in de eerste plaats langs lichamelijke weg behandeld worden. Psychisch of sociaal veroorzaakte depressies vereisen vooral een psy chologische aanpak. De belangrijk ste kenmerken van zulke depressies zijn dat de persoon in kwestie a) een heel erg negatief idee over zichzelf heeft b) een negatief idee over ande ren heeft en weinig of niets positiefs van ze verwacht en c) een negatief toekomstbeeld heeft. Zijn al deze drie ideeën bij iemand aanwezig, dan is duidelijk sprake van een (psycholo gische) depressie. De bekende Amerikaanse psycho loog Arnold Lazarus, die on langs Nederland bezocht, gaat er zelfs van uit dat de stemming van mensen in belangrijke mate door hun zelfbeeld en toekomstverwach ting wordt bepaald, en hij heeft een behandelingsstrategie ontworpen waarin fantasieën en denkbeelden worden gebruikt om somberheid te gen te gaan. Zijn theorie is dat zowel onze meest optimistische als pessi mistische ideeën en verwachtingen altijd de vorm hebben van innerlijke beelden of voorstellingen. Met ande re woorden, spoor de innerlijke beel den van iemand op en je begrijpt waarom hij zich voelt en gedraagt zo als hij doet. Het valt inderdaad moeilijk te ont kennen dat beelden onze stemming beïnvloeden. Wanneer we ons een sappige biefstuk voorstellen, een vol le wijn of een smakelijk stuk taart be ginnen we al te watertanden. Voor seksuele fantasieën geldt al hele maal dat ze vaak tot seksuele gevoe lens leiden, iets waarop tijdschriften zo graag speculeren. Kortom, de fan tasie is de vader van het gevoel. La zarus heeft daarom een aantal tech nieken ontworpen om met behulp van beelden depressie tegen te gaan. Kijk in uw fantasie naar kit stoffen, luister naar geluiden, geuren op, enzovoort. Hoe me beeld lijkt op de werkelijkheid beter. Hou u ongeveer een kt met ieder onderwerp bezig eni minstens twee keer per dag. La geest de vrije loop bij dit fanto. Als uw gedachten uitgaan nat onaangenaams of verdrietig dan duidelijk tegen uzelf'STOf span u dan weer, wacht event gin dan opnieuw met de verbet Geef uzelf de kans er zoveel ma plezier aan te beleven. Een van denen voor depressie is dat rn tijdelijk vergeten dat ze nog over het vermogen beschikkei zelf gelukkig te doen voelen. ?i ve verbeelding helpt ze om zich herinneren. |e tweede techniek noemt 'rus tijdprojectie. Een in dt sieke oudheid veel gebruikte sj was 'sub specie aeternitatis', j veel betekent als 'in het licht t eeuwigheid'. Het drukte de mt teit uit dat een mens zijn huid% standigheden (pijnlijke ofandt beter zou kunnen accepteren t ze zou zien 'in het licht van de et heid'. De psychotechniek tegt pressie, die hierop gebaseerd it als volgt. Ontspan u zo goed; lijk. Stel u dan voor dat u in eet achtige tijdmachine bent die a toekomst kan projecteren (zou de tijdmachine van prof. Barat Suske en Wiske). Begin met fe; ren u voor te stellen dat u tweei in de tijd vooruit bent gegaan beer daarna vier weken, dan totdat u geleidelijk zes maam een jaar in de toekomst bei sprongen. Stel u daarbij voor dat u in di komst op een constructieve, pit ge wijze leeft en de dingen doel waarschijnlijk zou willen en h doen - waar u woont, welke rn er in uw omgeving verkeren, voort. Wanneer u volledig in i komstbeeld bent opgegaan, dan terug te kijken naar het I Probeer het heden dan niet te a onnodig of onbelangrijk, mat een situatie die verdrietig draaglijk was. Hoe meer u uzelf in de toekomst te projei hoe meer uw huidige problemt emotionele greep op u verliet hoe meer u een evenwichtige l de dingen krijgt. De laatste techniek heet ge verbeelding. Ze is gebaset het gegeven dat veel depn mensen ten onrechte geleerd h te denken over zichzelf als pet die niet in staat zijn probleme lossen. Daardoor voelen ze ziei hulpeloos en dus hopeloos. C gevoel te veranderen is het v lang dat ze zich verbeelden paalde problemen goed op te die ze in het verleden inde goed opgelost hebben. Schrij) toe allereerst een aantal kleit blemen op waarvan u zeker w goed aan te kunnen, zoals een in huis doen, een jurk naaien brief schrijven. Stel uzelf voo ze met succes doet en daarvoc plimenten van mensen uit uw ving ontvangt. Probeer u al d den zo levendig mogelijk voor len. Zo gauw er toch deprim gedachten opkomen, zeg "STOP", wacht even en herh oefening. Gedragsverbeelding heeft eet ledig doel. Op de eerste plaats te concentreren op wat u wel plaats van op wat u niet kun depressieve mensen vaak dot innert u uzelf aan uw vermoge te vechten en uw depressie te t deren. Op de tweede plaats w verbeelding als een soort var lijke generale repetitie voor I cesvol omgaan met de dat problemen van het moment. Bij het uitvoeren van de drie c gen loopt u het gevaar er ni terecht te brengen, en wel om gende redenen. Iemand die pressie heeft, draagt in zijn ho soort van drukpers mee die dezelfde boodschap afdrukt, i luidt die boodschap ongev volgt: "het heeft toch allema zin", "ik heb al zoveel geprob het helpt niks", "waarom zo: weer voor niks inspannen", "t heeft makkelijk praten met zi niekjes, maar hij moest mat voelen wat ik voel". Als u na het lezen van deze een van deze boodschapper hoofd afdrukt, sla dan keihc uw vuist op tafel, schreeuw wacht even en lees 'm dan o\ En ga daarmee door totdat c ker genoeg heeft van zijn d rende werk. (Advertentie) Het streven is natuurlijk een soepele afdaling, niet onwennig en onzeker de berg af. Om te zorgen dat u meer plezier van uw skivakantie hebt, start de ANWB opnieuw met de cursus skigymnastiek. Rond 21 september begint u met het doornemen van alle skibewegingen. Na 18 wekelijkse lessen van 1 uur bent u in prima ski conditie. En een stuk wijzer omtrent de nieuwste technieken en materialen, wam de ANWB zorgt ervoor dat de leraren u ieder jaar weer volledig bijgeschoold van dienst kunnen zijn. De kosten bedragen f 105, -. Voor niet-ANWBieden f 120,-. Voor aanmelding of verdere details kunt u terecht bij het ANWB-kantoor. Lid van de ANWB. Daar kun je nog veel plezier van hebben. Cursusplaatsen ANWB ski-gymnastiek Middelburg, Goes, Vlissingen. Terneuzen en Hulst, aanmelden ANWB. Lange Geere 26. 4331 LX Middelburg, iel. 01180 15155. Terneuzen. Markt 11 13, 4531 EP Terneuzen, tel. 01150 179 60.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1987 | | pagina 4