Bouwvereniging wil
flats dichttimmeren
Middelburger verzocht
gordijnen op te hangen
in beeld
Greenpeace-mensen begrijpen
helemaal niet waar om gaat
Tarief opwerking
splijtstof Cogéma
op termijn omlaag
STATENCOMMISSIE MEENT:
VUILVERBRANDING
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
LEEGSTAND EN VANDALISME:
BRIEF WONINGBOUWVERENIGING:
Goed recht
OOK GUNSTIG VOOR PZEM
Contract
PAGINA 7
IdDELBURG - Grote moeite met de enorme bedragen die de Zeeuwse gemeenschap moet
«eren, maar uit oogpunt van werkgelegenheid toch maar akkoord met de vestiging van de
jnerikaanse katalysatorenfabriek Engelhard bij Terneuzen. Dat was maandag de algemene
neur in de statencommissie economische zaken.
Decorum
ZEELAND
DINSDAG 25 AUGUSTUS 1987
'rovincie is te gul
oor nieuw bedrijf
lidschap over de komst van het be-
Ijfwas er alleen bij gedeputeerde drs
C. E. Barbé (cda). Bij de commissie-
|en overheerste bezorgdheid: zo'n
tale opstelling is in de toekomst niet
Ier mogelijk, omdat het geld op
iet.
Igelhard wil bij de Terneuzense Ze-
(ïaarhaven bouwen. Het fijnchemi-
bedrijf heeft bijna 16 hectare
Ind nodig en zal werk bieden aan on
teer 100 mensen. Het Havenschap
jmeuzen biedt een reductie van 20
Jlden op de grondprijs van 50 gulden
vierkante meter en legt diverse
Jorzieningen aan: kosten bijna 4,5
ijoen gulden (kade, ontsluitings-
V bijdrage paalfundering). De pro-
Icie moet vervolgens het haven-
hap ondersteunen met 1,1 miljoen
llden, 'teneinde de afname van het
ten vermogen van het havenschap
[beperken'. Het is sinds 7 jaar het eer-
t bedrijf van enige omvang dat zich
(een havenschapsterrein vestigt.
JWD-er G. W. Eyssens merkte op
jterveel bedrijven zijn die zich onder
gunstige condities in Zeeland
vestigen. „Maar dat kunnen we
In niet meer betalen. Er is sprake van
In geweldige precedentwerking; we
laneen heel gevaarlijke weg-op", al-
Eyssens. Hij beklemtoonde dat
j grondprijs van 50 gulden voor di-
Ict aan water gelegen industrieter-
Inheel redelijk is. Daar nog eens 20
llden vanaf doen en dan ook allerlei
Idere voorzieningen op kosten van
(gemeenschap betalen - dat was vol-
i de VVD-er teveel van het goede,
[let Amerikaanse bedrijf heeft er wel
Ifs uitgesleept wat mogelijk was".
|et statenlid constateerde dat Engel-
ird van de provincie een bruidsschat
leekrijgt, in plaats van een paar 'zoet-
ludertjes'. Eyssens vond dat het ver-
Jgen van de grondprijs op zich al een
léér dan voldoende handreiking zou
In geweest. Daar ook de ontsluiting
1 kade-aanleg bijdoen, ging hem te
Ir. het is óf het een, óf het ander. Hij
leende dat het Havenschap Terneu-
|n wel erg veel water in de wijn ge-
pan heeft.
k de PvdA-er drs G. L. C. M. de Kok
ifende scherpe kritiek uit, al vond
ij het uit oogpunt van werkgelegen-
iid moeilijk 'nee' te zeggen. Hij zei
tmeer dan vier miljoen gulden sub-
|die van provincie en havenschap
irgt voor erg dure arbeidsplaatsen.
Ik denk dat de komst van het bedrijf
ar Terneuzen het resultaat is van
lihard onderhandelen. Ik weet ove-
|gens niet wie de winnaar is", be-
logde P. J. Everaert (cda). Hij vroeg
|ch af of de provincie op de goede
[eg is. Statenlid C. T. A. van Water-
ihoot (ppr) vond dat economisch ge
len het Paard van Troje wordt bin-
ngehaald. „Als werkgelegenheid
Ike kapitalen kost, kan de samenle-
ing het op den duur niet trekken. We
innen zoiets hooguit één keer doen".
ïSGP-er M. Dijke zette vraagtekens
ij de 100 arbeidplaatsen. „Hoeveel
ledewerkers neemt het bedrijf zélf
iee?". J. L. A. Boogerd-Quaak (d66)
d niet zoveel problemen. Ze gaf aan
|at ook de vestiging van Péchiney en
low Chemical met enorme subsidies
gepaard ging. „We kunnen vanuit Zee
land aan die cultuur weinig verande
ren".
Gedeputeerde Barbé was teleurge
steld over de opstelling van de com
missieleden. Hij beklemtoonde dat er
op het scherp van de snede is onder
handeld en dat Zeeland moest opbok
sen tegen landen met gunstiger subsi
dies, terwijl ook Nederlandse regio's
over ruimere rijksregelingen beschik
ken. „Zeeland heeft alleen de WIR. Te
gen die achtergrond is wat provincie
Vorige week stond in deze
krant een mooi bericht over
Brits decorum bij de Olau-line.
Twee Engelse militairen, in vol
ornaat -u weet wel: van die hel
men met een pluim en een klep
voor de ogen- maakten vanuit
Vlissingen de overtocht naar
hun vaderland. Volgens onze
verslaggever ging het om leden
van de Lifeguard van de Britse
koningin en van het Blue
Royal-regiment. Fout, hele
maal fout, schreef een opletten
de lezer in Middelburg ons de
zer dagen. Het moet zijn: Life
guards en Blues Royals.
Ach, dachten we in eerste in
stantie, hebben we toch vrij
consequent de s achterwege
gelaten. Dat is maar één letter,
so what?
Die reactie moet onze opletten
de lezer, die derig jaar in Lon
den heeft gewoond, hebben
voorzien. Een lifeguard zon
der s!) is volgens hem een bad
meester op Australische en
Amerikaanse stranden, belast
met het redden van drenkelin
gen. En een Blue Royal (zonder
s!) zou een lid van de koninklij
kefamilie zijn, dat te diep in het
glaasje heeft gekeken.
Toegegeven, we hebben met
onze militairen zonder s lelijk
de plank misgeslagen. Hoewel,
een badmeester die vanaf de
veerboot een dronken prinses
uit de Wester schelde vist, dat
zou toch ook opzienbarend ge
weest zijn.
en havenschap doen niet eens zo gek",
aldus Barbé. Hij merkte op dat uitein
delijk het Belgische Lanaken de groot
ste concurrent was. De gedeputeerde
deelde mee dat er meer bedrijven zich
oriënteren in de provincie. „We zullem
iedere keer weer opnieuw moeten be
kijken wat de mogelijkheden zijn en
hoe creatief we kunnen inhaken". De
milieugevolgen vallen erg mee, vol
gens drs Barbé. De uitstraling op an
dere bedrijven schatte hij op ongeveer
300 arbeidsplaatsen.
Een van de flatgebouwen aan de Terneuzënse Peter van Anrooylaan, waar
leegstand en vandalisme hoogtij vieren.
TERNEUZEN - De Wo
ningbouwvereniging
'Terneuzen' ziet nog
maar één oplossing voor
de voortdurend terug
kerende problemen
rond de twee flatgebou
wen in de Peter van An
rooylaan in Terneuzen-
Zuid: de bewoners moe
ten verhuizen en de flats
worden dichtgetim
merd. De exploitatie
van de twee flatgebou
wen baart de bouwver
eniging al jaren zorgen.
Een groot deel van de
160 flatwoningen staat
leeg; er zijn nog maar 48
bewoners. Die leegstand
drukt zwaar op het bud
get van de vereniging.
Bovendien worden er
regelmatig vernielin
gen aangericht.
Het bestuur van de
bouwvereniging heeft nu
de knoop doorgehakt.
De bewoners hebben een
brief in de bus gekregen,
waarin de plannen (in
grote lijnen) worden uit
eengezet. Vast staat dat
de bewoners moeten ver
huizen. Hoe die hele ope
ratie er uit gaat zien, is
nu nog niet bekend.
Maar de bewoners heb
ben wel heel nadrukke
lijk de verzekering ge
kregen dat ze intensief
bij de uitwerking betrok
ken zullen worden. In de
tweede helft van septem
ber zullen er verschillen
de bewonersinformatie
avonden worden belegd
en er komt ook een bro-
chure. „U kunt ervan
verzekerd zijn, dat wij
naar beste vermogen
zullen trachten uw be
langen te respecteren",
schrijft het bestuur.
Als belangrijkste oor
zaak van de problemen
ziet de bouwvereniging
de chronische leegstand.
„Toenemende leeg
stand, gevolg van het feit
dat het huren van een
flat voor de overgrote
meerderheid van de wo
ningzoekenden niet aan
Slot pag. 11 kol. 7)
De Middelburger Jacques de Jongh met de brief van de woningbouwvereniging...geen grap..
MIDDELBURG - De Middelburger
Jacques de Jongh, die net twee maan
den in de afgetopte flat aan de Middel
burgse Van der Perrestraat woont,
dacht eerst dat iemand een grap met
hem wilde uithalen. Door zijn werk
op de sociale dienst heeft hij veel met
de Woningbouwvereniging Middel
burg te maken en hij vond de inhoud
van de brief die hij van die instelling
over de toestand van zijn woning ont
ving zo absurd, dat hij niet aan de
echtheid ervan geloofde. Tot hij een
telefoontje naar het kantoor van de
woningbouwvereniging op de Dam
pleegde en van een medewerkster
hoorde dat de brief inderdaad van
daaruit verzonden was. Toen sloeg de
geamuseerdheid om in woede.
„Geachte heer", staat er boven de brief
die De Jongh in de bus kreeg. „Bij be
zoek aan de flat is dezerzijds geconsta-
ROTTTERDAM - Het in Rotterdam
gevestigde bedrijf Ocean Combus
tion Service bv wordt de laatste
maanden van verschillende kanten
onder vuur genomen omdat het op
ontoelaatbare wijze het milieu zou
vervuilen. De Zeeuwse Milieufede
ratie, de verengiging Natuur en Mi
lieu en de gemeente Vlissingen te
kenden vorige maand bezwaar aan
tegen de voergenomen vestiging
van het vuilverbrandingsbedrijf in
het Sloegebied. Ook het ministerie
van VROM is vooralsnog niet van
plan om de OCS een vergunning te
verlenen. Volgens gedeputeerde G.
de Vries-Hommes is de provincie
eveneens tegen de komst de OCS
naar Zeeland.
De afgelopen tien dagen krijgt de
OCS weer alle aandacht door de ac
ties van Greenpeace. De internatio
nale milieu-organisatie wil met de
acties de publieke opinie wijzen op
de ernstige vervuiling die verbran
ding van chemische afval op zee ver
oorzaakt. Zaterdag was het West-
duitse schip Vesta doelwit van de ac
ties en zondag probeerden Green-
peace-leden aan boord van de Vulca-
nus II, het verbrandingsschip van de
OCS, te klauteren. Die pogingen zijn
maandag gestaakt, omdat, zo ver
klaarden de milieu-activisten, de be
manning van de Vulcanus II met ge
weld verhinderde dat men aan boord
kwam. De Vesta en de Vulcanus II la
den chemisch afval in Antwerpen en
verbranden dit vervolgens zo'n 200
kilometer ten noordwesten van Den
Helder.
Marketing-manager H.J.M. Verde-
gaal is niet onder de indruk van de
kritiek op de activiteiten van zijn be
drijf. Hij had Greenpeace juridische
stappen in het vooruitzicht gesteld,
als de milieu-organisatie de trans
porten zou hinderen. Maar, zo zegt
Verdegaal, „we hebben geen noe
menswaardige hinder van de acties
ondervonden. Zolang wij onze gang
kunnen gaan is het niet erg dat ze
proberen aan boord te komen."
Waf vindt u van de acties van
Greenpeace?
„Het is jammerlijk. Greenpeace wijst
op de gevaren van de transporten
met chemische afval. Maar met de
acties in zo'n nauwe vaargeul in de
Scheldemonding brengen ze ons en
zichzelf in gevaar. Het is onverant
woord wat ze doen. De mensen van
Greenpeace begrijpen ook helemaal
niet waar het om gaat. Kijk, che
misch afval wordt geproduceerd,
met of zonder Greenpeace. Wat is er
dan beter dan het voor 99 procent te
verbranden? Wij willen het ook graag
voor honderd procent wegwerken,
maar daar is nog geen methode voor.
Ook verbranding op het land is geen
oplossing."
Toch wil de regering zeever
branding vanaf1990 verbieden.
Tegen die tijd zal er toch een an
dere oplossing moeten zijn?
„Wij zouden het ook graag op het
land willen doen. Maar als ik naar de
Afvalverwerking Rijnmond ga (de
AVR moet in de visie van het minis
terie van VROM vanaf '90 ook de che
mische afval verwerken, dat nu op
zee verbrand wordt, red.) om bijvoor
beeld gechloreerde koolwaterstoffen
te verwerken, dan krijg ik te horen:
probeer het een paar deuren verder
op maar. Het is een misvatting dat de
AVR schoner zou werken. Rijnmond
is bovendien veel duurder."
Wat gaat OCS dan doen in
1990?
„Het alternatief moet gezocht wor
den in recycling. Wij zijn met de ont
wikkeling van het hergebruik bezig.
Samen met ons moederbedrijf Waste
Management Inc. in Chicago hebben
we daar al miljoenen in geïnvesteerd.
Het onderzoek staat nog in de kin
derschoenen. Maar men wil kenne
lijk sneller dan de wetenschap. Ove
rigens verwacht ik dat die datum van
1990 wel losgelaten wordt. Misschien
OCS-marketing manager H.J.M. Verdegaal: ...ook verbranding op het land
biedt geen oplossing...
dat het verbod in '95 in kan gaan.
Want we kunnen alleen overgaan tot
recycling als het rendabel is."
Vertroebelt dat bedrijfsecono
misch argument niet uw oor
deel over de milieu-effecten?
„Nee, bedrijven die zeggen: het gaat
ons om de centen en we kijken verder
nergens naar, dergelijke bedrijven
bestaan niet meer in Nederland. Bei
de zaken moeten samen gaan. En als
ik zie wat we allemaal aan het milieu
doen... We hebben ons tot nu toe ont
houden van commentaar op het rap
port over het transport over de Wes-
terschelde, dat in opdracht van
Greenpeace is gemaakt. Samen met
TNO bekijken we de stellingen in dat
rapport en over enkele maanden ko
men we met een antwoord. Het is
trouwens vreemd dat die onderzoe
kers ons niet gevraagd hebben wat
we precies vervoeren. Ze zijn ook he
lemaal niet aan boord van de Vulca
nus geweest om het procédé te bekij
ken. Zo'n onderzoek krijgt dan een
hoop aandacht, maar ik heb er dan
toch mijn gedachten over..."
Is het de bedoeling dat OCS ter
zijner tijd ook in het Sloegebied
chemisch afval gaat recyclen?
„Ja. we hebben dat nog niet in de dis
cussie gebracht, maar dat zijn we in
derdaad van plan. We hebben daar
om ook een groot terrein aange
vraagd. In dat kader is het bezwaar
van het ministerie van VROM ook
heel vreemd. Het ministerie heeft be
zwaren tegen een terminal in het
Sloe, omdat het twijfelt aan de doel
matigheid. Die twijfel heeft dan te
maken het mogelijke verbod op zee
verbranding in 1990. Maar we gaan
ook na '90 door. Bovendien zijn wij
het die de investeringen doen en wij
zijn het die het geld moeten verdie
nen, dus is het aan ons om de doelma
tigheid te beoordelen. We hebben het
ministerie verzocht om zijn bezwa
ren op papier te zetten. Dan kunnen
we het op formele wijze aanpakken.
Verder valt het met het verzet tegen
onze vestiging nogal mee. Ja. de ge
meente Vlissingen is tegen, maar we
zitten op grond van de gemeente
Borsele en die is blij met onze komst.
De provincie heeft zich tegen ons in
negatieve noch in positieve zin uitge
laten. En het ministerie van Verkeer
en Waterstaat laat het van de in
spraak-procedure afhangen.
Frans Bosscher
teerd, dat de door u bewoonde woning
zich in een wanordelijke staat bevindt.
Wij verzoeken u de woning op orde te
brengen, waaronder ook gordijnen op
te hangen. Binnenkort zullen wij een
controle uitvoeren."
De Jongh begrijpt niet waar hij de brief
aan te danken heeft. Dat het in zijn flat
wat rommelig is, oké, dat geeft hij toe.
Maar dat is toch niet ongebruikelijk na
een verhuizing, vind hij. Bij hem wordt
de boel gewoon wat trager opgeruimd,
omdat hij door een handicap aan zijn
been niet zelf in staat is vloerbedek
king neer te leggen, gordijnen op te
hangen en alle meubels op zijn plaats
te schuiven. Kennissen en familie zou
den hem daarmee helpen, maar door
vakanties is daar nog niets van geko
men.
Als noodoplossing heeft De Jongh in
de tussentijd een aantal aparte stuk
ken tapijt en vinyl op de vloer. Ook een
deel van zijn huisraad is nog niet opge
ruimd. Zijn boekenverzameling ligt
bijvoorbeeld nog op de grond inplaats
van in een kast. „Ik wacht daarmee tot
ze de vloerbedekking komen leggen,
anders kan ik alles er weer uithalen en
opnieuw beginnen. Het vreemde vind
ik dat ik van tevoren niets van de wo
ningbouwvereniging heb gehoord. Ik
kreeg alleen ineens die brief. Hadden
ze me nu gewoon gevraagd wanneer ik
mijn huis op orde zou brengen, dan
had ik de situatie kunnen uitleggen.
Krijg je zo'n brief nu na zes maanden
dan zou ik het ook beter kunnen be
grijpen, maar ik zit hier net en dan
krijg je zoiets in de bus."
„Ik vind het zelf ook niet plezierig om
zo lang in de rommel te zitten, maar
stel dat ik verder niets meer aan mijn
huis wilde doen, dan was dat toch ook
mijn goed recht. Een woningbouwver
eniging heeft er toch niets mee te ma
ken hoe mensen hun huis inrichten.
Dat ze bij zo'n prestigeproject als deze
flat er opletten dat er geen vuilniszak
ken op de balustrade staan en dat er
geen auto's op de stoep geparkeerd
worden, dat zou ik me nog voor kun
nen stellen. Maar of iemand al dan niet
gordijnen voor zijn ramen hangt....
Waar kom je dan op een gegeven mo
ment uit. als woningbouwvereniging?
De volgende brief zegt dan misschien
dat ik mijn aanrecht eens een sopje
moet geven en daarna komt er één dat
ik dat dan met een bepaald schoon
maakmiddel moet doen, omdat de wo
ningbouwvereniging dat voorschrijft."
De Jongh heeft verder geen contact
meer met de woningbouwvereniging
opgenomen. Hij vond de brief te bela
chelijk om over te praten. Inmiddels
heeft hij wel glasgordijnen in zijn keu-
(Slot zie pagina 11 kolom 6)
PARIJS/VLISSINGEN De fabriek
voor opwerking van gebruikte splijt
stofstaven uit kerncentrales in het
Franse Cap La Hague zal haar tarie
ven halverwege de jaren negentig met
dertig tot veertig procent verlagen.
Dit heeft de leider van de afdeling op
werking van het staatskernenergie-
bedrijf Cogema, Claude Aycoberry,
maandag verklaard op de eerste dag
van een vierdaagse internationale
conferentie over de ontwikkeling van
de opwerkingstechniek in Parijs. Ook
voor de NV Provinciale Zeeuwse
Energie Maatschappij (PZEM) kan dit
in de toekomst gunstige gevolgen
hebben.
De prijsverlaging, voorbehouden aan
„goede klanten", wordt mogelijk door
dat rond 1995 de kosten van de uitbrei
ding van de capaciteit van de fabriek
in Cap La Hague zullen zijn afgeschre
ven. De capaciteit wordt met ingang
van 1989 vergroot van 400 tot 1600 ton
per jaar. De komende jaren zal er ook
elders in de wereld extra capaciteit be
schikbaar komen. In 1992 moet in het
Britse Thorp een fabriek met een capa
citeit van 1200 ton gaan draaien, en in
1995 worden bedrijven in gebruik ge
nomen in het Westduitse Wackersdorf
(300 a 500 ton) en het Japanse Rokkas-
homura (800 ton).
Cogema heeft op het ogenblik het rijk
nog vrijwel alleen. De onderneming
vraagt per kilogram behandelde splijt
stof gemiddeld 6000 franc (ruim 2000
gulden). Aycoberry verklaarde dat de
aangekondigde prijsverlaging niet in
de eerste plaats wordt ingegeven door
vrees voor concurrentie. Het gaat er
volgens hem eerder om landen die nu
nog de voorkeur geven aan het op
slaan van gebruikte splijtstofstaven
als kernafval, zoals de Verenigde Sta
ten, te winnen voor opwerking.
De aangekondigde prijsverlaging kan
voor de NV PZEM in de toekomst ook
gunstige gevolgen hebben. Het Zeeuw
se nutsbedrijf heeft in 1978 met de op
werkingsfabriek een contract gesloten
voor de opwerking van 6.000 ton op-
werkingsmateriaal. Later is dat ver
hoogd tot 7.000 ton. Vanaf 1980 worden
jaarlijks ongeveer 40 splijtstofelemen
ten uit de kerncentrale bij Borssele ter
opwerking naar Cap la Hague afge
voerd. Met het huidige contract kan de
PZEM tot ongeveer 1991 vooruit. In
dat contract zit een optie op verlen
ging ingesloten.
Voor het lopende contract heeft de
aangekondigde prijsverlaging geen
gevolgen. Voor de periode erna wél. De
PZEM zal uit de Borsselse kerncentra
le tot ongeveer 2003 splijtstofelemen
ten moeten opwerken. Algemeen di
recteur ir A. Tiktak van de PZEM zei
maandag dat de openbare nutsbedrij
ven (de kerncentrale is sinds 1987 met
alle lusten en lasten ingebracht in een
landelijke stroomovereenkomst) van
een prijsverlaging zeker zullen profite
ren. Het gaat om een 'aardige meeval
ler'. De kosten van opwerking en op
berging van kernsplijtingsmateriaal
maken ongeveer 30 tot 40% van de
brandstofkosten van een kerncentrale
uit. Stel dat brandstofdeel op 3 cent
per kilowattuur, dan gaat het om on
geveer 1,2 cent per kilowattuur. Van
dat bedrag gaat de verlaging af.
Voor PZEM-directeur Tiktak kwam de
mededeling uit Parijs niet helemaal
als een verrassing. „Ik had er al eens
iets over gehoord, maar er waren tot
nu toe geen definitieve besluiten ge
vallen. Bij Cogéma moeten ze een lan
ge termij n-policy uitstippelen. Nu ze
hun infrastructuur hebben afge
bouwd, kunnen ze dat doen". Hoewel
het lopende contract nog circa vijfjaar
ruimte biedt, wordt het volgens ir Tik
tak langzamerhand tijd dat de PZEM
over de periode vanaf 1992 met het
Franse opwerkingsbedrijf gaat praten.
In Cap le Hague worden de zwaar
radioactieve splijtstofelementen zoda
nig opgewerkt, dat het kemsplijtings-
afval (KSA) daarna geschikt is voor
opberging. In Nederland zijn de eerste
bewerkte elementen na 1990 te ver
wachten. Het is de bedoeling dat de
Centrale Organisatie voor Radioactief
Afval (COVRA) ze in een te bouwen op
slagcomplex bij Borssele opslaat.