Podiumaanbod van Uit telt dit seizoen 130 evenementen Politieke vluchtelingen weekeinde in Hedenesse BGD Schelde beschikt over drie erkende stralingsartsen PZC/ provincie Burgemeester opent twee bioscopen in Middelburg TOENAME VOORSTELLINGEN IN GOES UNIEKE SITUATIE IN NEDERLAND Isotopen Pittig UITSTAPJES EN TUINFEEST Veldbij eenkomst groententelers in Zonnemaire Overgangsklas zaalvoetbal start met twaalf teams Caravanclub hield schelpdierenkamp DINSDAG 25 AUGUSTUS 1987 MIDDELBURG De Stichting Thea terbureau Uit in Zeeland heeft het theater- en muziekprogramma voor het seizoen 1987-1988 gepresenteerd. Vanaf morgen, woensdag is de voor het eerst in eigen beheer uitgegeven uit-krant (gratis) verkrijgbaar. De agenda voor Middelburg, Goes, Zie- rikzee en Vlissingen omvat in totaal 130 evenementen, wat ongeveer gelijk is aan vorig jaar. Alleen Goes deed een stapje voorwaarts door van 15 naar 24 voorstellingen te gaan. Een greep uit het aanbod. De Gro ningse toneelgroep De Voorziening komt voor het eerst naar Zeeland met 'Het Koffiehuis' van filmregisseur Rai- ner Werner Fassbinder. Josephine van Gasteren speelt in een blijspel van Jos Brink en toneelgroep Theater brengt 'Les Liaisons Dangereuses'. VDQS (Voorheen Don Qui-Shocking) komt naar Middelburg, evenals Frisse Jon gens en Jasperina de Jong. Seth Gaai- kema is in Zierikzee te zien en Mar- greet Dolman in Vlissingen. Het Ne derlands Kamerkoor brengt als gast het Moskou's Kamerkoor mee naar Middelbnurg. Daar treden bijvoor beeld ook Reinbert de Leeuw en Mar- tijn van den Hoek op, terwijl de pianist Willem Brons op verzoek van het pu bliek wordt teruggehaald. Voor de jon geren zijn er The Nits, Hans de Booij en The Flying Pickets. De Nederlandse versie van de off-Broadway-productie 'Nonsens' wordt gespeeld en gezongen door Nelleke Burg, Josine van Dal- sum, Nelly Frijda, Sylvia de Leur en Milly Scott. Het Nationaal Ballet van Senegal treedt op in Goes en het Werk centrum Dans geeft drie voorstellin gen in Zeeland, evenals het Folkloris- MIDDELBURG - Burgemeester mr.C.G.J. Rutten van Middelburg opent vrijdag 4 september in één klap twee bioscopen: de Electrobioscoop aan de Markt en het Schuttershof- theater. Dat gebeurt om 17 uur in Electro. Beide filmvoorzieningen worden geëx ploiteerd door de Stichting Filmthea ters Middelburg. In het Schuttershof theater is ruimte voor 115 bezoekers, de Electrobioscoop heeft 146 plaatsen. Het huidige Electrotheater in de Zeeuwse Bibliotheek wordt 'Biblio theektheater'. Daar is ruimte voor 150 bezoekers. Rond de ingebruikname van de bio scopen heeft de Horeca Activiteiten Middelburg (HAM) de tweedaagse 'Stadhoudersfeesten' georganiseerd een programma met culinaire hoog standjes en artiesten. Electro en Schuttershof draaien op vrijdag 4 en zaterdag 5 september Woody Allen's nieuwe film 'Radio Days' in een Neder landse voorpremière. In het Schutters hof speelt het ensemble I Compani vrijdagavond live muziek bij filmfrag menten. Dat gebeurt vanaf 20 uur. I Compani bestaat uit: Bo van de Graaf (alt/sopraansax), Vera Vingerhoeds (tenorsax), Paul Vlieks (trompet), je- roen Goldsteen (marimba/vibrafoon), Frank van Merwijk (piano), Carel van Rijn (bas) en Fred van Duynhoven (slagwerk). tisch Danstheater. Bijzondere produc ties zijn bijvoorbeeld Schwarzes Thea ter Velvets en Karin Holla en Ingrid Kuijpers. Goes kent maar liefst vijf kindervoorstellingen. Directeur Jan A. de la Mar van 'Uit in Zeeland' maakte bij de presentatie een aantal nieuwe initiatieven be kend om het theaterbezoek te stimu leren. Zo is er een voordelig kwartet familievoorstellingen: 'Turandot' van Globe, 'De Notekraker' van hel Scapino Ballet, 'Woutertje Pieterse' van Theater en Schwarzes Theater Velvets. Er is een Shakespaere-trio. waaraan een voordelig bezoek aan de gelijkna mige films bn Meccano is gekoppeld Macbeth. Hamlet en Othello en voor de jeugd is er een longerenkwartet met Alex d'Electrique. The Nits. The Flying Pickets en Johnny van Doorn (met Zilte Swingi In samenwerking met het Zeeuws Steuntpunt voor Kunstzinnige'Vorming wordt de mid delbare-schooljeugd meer gericht op de mogelijkheden attent gemaakt door middel van een map met onder meer het CJP-blad en de Uit-krant VDQS (Voorheen Don Qui-Shockingmet vlnr George Groot. Fred Florusse. Jacques Klöters en Joke Bruijs is zaterdag. 10 oktober te zien in Middelburg. CADZAND Afgelopen weekeinde waren zo'n zeventig politieke vluch telingen, afkomstig uit landen als Iran, Afghanistan en Etiopië, te gast in het oecumenisch vormingscen trum Hedenesse te Cadzand. De Stich ting Vluchtelingenwerk Leiden/ Oegstgeest verzorgt elk jaar een soort excursie voor de vluchtelingen en asielzoekers die ondergebracht zijn in opvangcentra in Leiden. Doel van deze uitstapjes is kennisma king met een ander stukje Nederland en een paar dagen van rust en ont spanning. Elk jaar wordt gezocht naar een gedeelte van Nederland waar het verschijnsel vluchtelingen niet zo be kend is. Vorig jaar was het Texel, dit jaar West-Zeeuwsch-Vlaanderen. Het verblijf in Hedenesse werd gefinan- cieerd door de regionale kerkelijke in stanties. Van de deelnemers werd een bijdrage van 20,verlangd. Na de aankomst per bus, vrijdgmid- dag. werd een bezoek aan het stand ge bracht, gevolgd door een bezichtiging van de molen in Cadzand. 's Avonds verzorgde de heer De Keuning van het Waterschap Vrije van Sluis, een lezing over het ontstaan en de geschiedenis van de streek. Ondanks het taalpro bleem, de meesten verstaan het Neder lands niet goed of helemaal niet, werd er geinteresseerd gereageerd vanuit de groep. Zaterdagmorgen werd ook al regende het wat, een bezoek gebracht aan Sint- Anna ter Muiden, Aardenburg en Breskens. In Breskens kregen de poli tieke vluchtelingen uitleg over het werk van Omer Gielliet, pastoor en beeldhouwer, door de kunstenaar zelf. Om vier uur 's middags begon er een open dag en tuinfeest op Hedenesse zelf. De middag stond in het teken van ontmoeting en ongedwongen samen zijn. Er werd gegeten, gedronken, ge praat en gevolleybald. Ook al was iedereen welkom op dit tuinfeest, waren er toch maar vrij wei nig bezoekers uit de omgeving. De Plattelandsvrouwen waren aanwezig met informatie over de landbouw in Zeeuwsch-Vlaanderen. Er werden de monstaties gegeven van Zeeuwse wa fel bakken en suikerspekken maken. Hierop werd natuurlijk ook getrac- teerd. Amnesty International en Vrouwen voor Vrede waren met een kraam aan wezig op het terrein. Het tuinfeest werd afgesloten met een kampvuur. Zondagmiddag vertrok de groep weer naar Leiden. Het merendeel van de vluchtelingen woont momenteel in op vangcentra. Voor de hele jonge men sen kijkt de stichting uit naar pleegge zinnen. Soms gaat het om kinderen van 14 jaar, die alleen naar Nederland komen en daar asiel vragen. De Stich ting Vluchtelingenwerk Leiden/Oegst- geest vangt de gevluchte mensen op en begeleidt ze hier in het aanvragen van asiel en het verkrijgen van de vluchtelingenstatus. Ze helpt de men sen in het leren van de taal en verdere scholing. De stichting bestaat uit vrij willigers, die elke week zo'n twintig uur aan het werk besteden. ZONNEMAIRE - De Zeeuwse Groen tentelers Organisatie houdt vrijdag middag een veldbijeenkomst met be trekking tot spruitkool. De studie club kan dan om 15.00 uur terecht bij H. Krabbe aan de Rietdijk in Zonne maire. Doel is praktijkervaring op te doen met het ontdekken van ziekten en plagen. Lange tijd werden gewassen op gere gelde tijden zondermeer bespoten. Nu streven de groententelers er echter naar om het spuiten zoveel mogelij k te beperken en er alleen toe over te gaan wanneer ziekten of plagen daartoe aanleiding bieden. MIDDELBURG/GOES De over gangsklas zaalvoetbal Walcheren/Be veland begint woensdagavond de competitie 1987/1988 met twee wed strijden in de sporthal Nassaulaan in Middelburg. Twaalf teams zes uit Vlissingen, vijf uit Middelburg en één uit 's-Heer Arendskerke nemen aan de compe titie deel. Roovers Sport en De Pantalon zijn ge degradeerd uitde hoofdklas en Delphi (voorheen Brougei. Draadkrabbers en 's-Heer Arendskerke zijn de nieuwe formaties, die vanuit de eerste klas promoveerden. De overige teams zijn PZEM, De Belt, TCV, Westkapelie, Dauwendaele, Middelburg en Welsin- ge. Het wedstrijdprogramma voor woens dag is: 21.00 uur Welsinge I-'s-Heer Arendskerke, 21.50 uur Middelburg I- TCV. YERSEKE - Dc Nederlandse Cara vanclub (NCO beeft tijdens de mos selfeesten in Yerseke afgelopen week einde het vijfde sehelpdierenkamp in Yerseke gehouden. Ongeveer drie honderd mensen met 125 caravans de den mee aan liet kamp. Gedeputeerde J. B. Ventevogel ver welkomde de deelnemers in de provin cie Zeeland. Hij spoorde de caravanbe- zitters uit het hele land aan vaker naar Zeeland te komen en zeker ook kennis 1 te maken met het land achter de stran den. Ook het eten van schelpdieren raadde hij aan. omdat dat de economie van Zeeland steunt. ..Mocht u hele maal geen tijd hebben om op bezoek te komen, koop dan in ieder geval schelp dieren uit Zeeland aldus Ventevogel. De caravanclub heeft zaterdag een be zoek gebracht aan de mosselfeesten in Yerseke, omdat ook het leren eten van schelpdieren een onderdeel van het kamp was. VLISSINGEN De stichting geza menlijke bedrijfsgezondheidsdienst De Schelde (BGD) in Vlissingen be schikt sinds kort over drie erkende stralingsartsen. De dienst verkeert daarmee in een voor Nederland unie ke situatie. Het aantal bevoegde stra lingsartsen in het land is dermate ge ring - ruim dertig - dat menige be drijfsgezondheidsdienst al blij is er tenminste één in dienst te hebben. Er zijn heel wat 'witte vlekken'. In pro vincies als Groningen en Friesland is helemaal geen stralingsarts aanwe zig, voor heel Drenthe is er maar één. Bij de BGD De Schelde is dokter J. G. W. Gispen sinds de kernenergiecen trale bij Borssele in gebruik kwam (1973) als stralingsarts aanwezig en daar zijn nu de artsen A. de Looff en P. A. Baaijens bij gekomen. In het Radioactieve Stoffenbesluit Kernenergiewet en het Toestellenbe- sluit Kernenergiewet zijn voorschrif ten opgenomen over de medische .be geleiding van mensen die beroepsma tig bloot staan aan ioniserende stra ling. Bepaald is onder meer dat dat die begeleiding dient te geschieden door erkende bedrijfsgeneeskundigen, die bovendien een voltooide opleiding hebben genoten in de stralingshygië ne. Dokter De Looff vertelt dat daar in eerste aanleg niet al te nauwgezet naar werd gekeken. In 1984 voerde het mi nisterie van Sociale Zaken (de Ar beidsinspectie) een inventarisatie uit naar het aantal bevoegde stralingsart sen. Er bleken er twaalf te zijn twee bij de BGD De Schelde, te weten Gispen en - onder voorbehoud van een aanvul lende opleiding - De Looff). Dat gege ven was aanleiding om verbetering in de situatie te brengen. Gispen wijst erop dat de aanwezig heid van de kerncentrale van de NV Provinciale Zeeuwse Energie-Maat schappij natuurlijk van invloed is op de beschikbaarheid van tenminste één stralingsarts in Zeeland (de BGD De Schelde verzorgt de bedrijfsge neeskunde voor onder meer de PZEM). Maar het is niet alleen de kerncentrale waar mensen tijdens hun werk aan io niserende straling bloot kunnen staan, verduidelijkt dokter Baaijens. ..Het gaat om alle bedrijven en instellingen die met radioactief materiaal omgaan. Dat zijn er veel meer dan men denkt". Hij noemt in dit verband bijvoorbeeld de Koninklijke Maatschappij De Schelde in Vlissingen. waar de kwali teit van bepaalde laswerkzaamheden met behulp van isotopen gecontro leerd wordt. En verder de ziekenhui zen waar met radioactieve apparatuur gewerkt wordt, zoals in het isotopenla- boratorium in het Vlissingse Bethes- da/Sint Josephziekenhuis. Voor al die bedrij vervinstellingen geldt dat ze ver plicht zijn de bedrijfsgeneeskundige zorg van het personeel dat met radioactief materiaal omgaat, op te dragen aan een bevoegde dienst, die dan weer een erkende arts in dienst moet hebben. Probleem was dat er in Nederland geen speciale opleiding voor stralings arts bestaat (Gispen volgde indertijd zijn opleiding in West-Duitsland). De Arbeidsinspectie, de Nederlandse ver eniging voor stralingshygiëne en de vereniging voor arbeids- en bedrijfsge neeskunde staken vervolgens de kop pen bij elkaar en stelden een commis sie samen. Die zorgde voor een pro gramma van eisen voor een op te zet ten cursus. Voor de uitvoering werd het Interuniversitair Instituut voor Radiologie en Stralenbescherming te Leiden in de arm genomen. Dit J. A. Cohen-instituut werkte voor de cur- susopzet samen met de afdeling Health Physics van de katholieke uni versiteit Nijmegen. De cursus is recent door 22 artsen afgesloten. Omdat de opleidingscapaciteit van het Cohen- instituut langere tijd volgeboekt was, duurde uitvoering van de cursus nogal lang. Volgens de artsen van de BGD De Schelde heeft de ramp in de Russi sche kernreactor bij Tsjemobyl op het houden van de cursus géén invloed ge had. „De cursus stond al vast vóór Tsjemobyl", zegt Gispen. De Looff en Baaijens maken gewag van een bijzonder pittige cursus, die 2,5 maand duurde. Er werd met name aandacht besteed aan de fysica van de straling en de biologische effecten er van, toegespitst op de bedrijfsgezond heidszorg. De Looff: „De bedrijfsarts moet er mede voor zorgen dat de ge zondheid van mensen er door werken niet slechter op wordt. Dat kan bij ra diologische werkers onder meer door ervoor te zorgen dat schade voorko men wordt en erop toe te zien dat de blootstelling zo laag mogelijk is. En via controle pogen we te ontdekken of blootstelling aan straling effecten heeft op de mensen die met radioactief materiaal omgaan. Die controle is voortdurend in beweging. We probe ren steeds nieuwe methoden te ont wikkelen". Radiologische werkers zijn in klassen A en B) ingedeeld, afhanke lijk van de kansen op straling. De A- werkers moeten jaarlijks gekeurd wor den. Als er in de kerncentrale of elders waar radioactiviteit meespeelt een ongeval gebeurt, dan moeten de bedrijfsartsen wél weten hoe diagnoses te stellen en hoe te handelen. Daarom worden door de BGD De Schelde al zeer regelmatig oefeningen met het ziekenhuis in Vlis singen gehouden en zijn er contacten met het stralingscentrum in Leiden. Gispen attendeert erop dat overigens in rampsituaties 'conventionele ver wondingen' minstens zo belangrijk zijn als bestralingsgevallen. „Gebro ken ledematen en erger. Dat kan ur genter zijn dan stralingsgevallen. Ik zou het ontzettend naar vinden als ze iemand met een grote bloeding laten wachten op transport naar het zieken huis vanwege het gevaar van straling. Daarom hebben we met Bethesda/ Sint Joseph en de ambulancedienst goede afspraken gemaakt". De drie stralingsartsen brengen naar voren dat bij mensen die in de kern centrale Borssele werken of gewerkt hebben nog nooit aan de hand van de meetggevens een té hoge stralingsdo sis geconstateerd. Wat er gemeten is. bleef vér beneden de normen. Ze on derstrepen dat er ook een interne af spraak is om in elk geval ruim onder de wettelijke normen te blijven. Veilig heid voor alles is wat dat betreft het motto. Bovendien: de kennis over de invloed van straling op het menselijk lichaam wordt nog voortdurend bijge steld. Recent kwam de opvatting naar buiten dat lage doses straling ontvan gen op een gegeven moment eerder be schermend dan gevaarlijk werken. Er wordt als het ware een buffer tegen ho ge doses opgebouwd. De Looff: „Waar we redelijk zicht op hebben is de in vloed van grote doses straling. Over de kleinere doses weten we minder. Voor alsnog gaan we ervan uit: de dosis zo laag mogelijk houden". Bedrijfsarts Gispen gaat volgend jaar met VUT. Mede daarom is ervoor ge kozen om twee artsen voor de cursus aan te melden. Temeer, daar het lang niet zeker is of en wanneer er weer een cursus gehouden wordt. Een nieuwe wordt niet binnen vijf jaar verwacht. De BGD De Schelde vindt bovendien één specialist te weinig. Nu is er altijd zekerheid dat er een bevoegd stra lingsarts direct beschikbaar is. JH. B. Koekkoek, zeegezicht. Antiekbeurs in de Doelen In De Doelen te Rotterdam wordt voor de veertiende keer een Kunst- en Antiekbeurs gehouden. Een grote gewassen tekening van de Franse impressionist Paul Sig- nac wordt algemeen als het topstuk beschouwd. Het werk is blikvanger bij Van Waning (Stand 41) en voor de eigenlijke aanvang van de Beurs bleek de tekening al verkocht te zijn aan museum Boymans-Van Beuningen. Zij dateert uit 1906, is een van de voorstudies van het schilderij 'Le Port' en heeft als titel 'Les Fumées, Rotterdam'. Inder daad toont dit gezicht op Rotter dam een zeer groot aantal rokende schoorstenen. Vooral stoomsche pen maar ook fabrieken zorgen voor al die verontreiniging. Het is een wet van Meden en Perzen in de kunsthandel: een beeld of een schil derij van een onbekende dat prach tig is brengt niet veel op, een matig werk van een beroemdheid gaal grif voor hoge prijs van de hand. Onvermijdelijk is het zo dat minder belangrijk werk van befaamde schilders wordt overschat. Signacs tekening is het aanzien best waard en voor Rotterdam is zij uiteraard .zeer interessant, maar aangenomen dat je haar nooit zou mogen verko pen wekt het werk bepaald geen be geerte bij je op. Er zijn op de beurs in zeer uiteenlo pende prijsklassen wél allerlei ande re objecten die het verlangen opwek ken: dat zou ik graag bezitten, voor dat mooie ding heb ik heel veel over, dat voorwerp wil ik mee naar huis nemen, daar wil ik graag mee leven. Misschien verklaart dat waarom zo veel mensen graag antiekbeurzen bezoeken. Een museum toont aller lei aantrekkelijke dingen, maar ze zijn op geen enkele manier te ver werven. Op een antiekbeurs kun je met de gedachte spelen: daar kan ik de eigenaar van worden. Wellicht hoeft men het niet bij de gedachte al leen te laten, want Rotterdam is een van die beurzen waar heel wat objec ten te koop zijn die minder kosten dan een kleurentelevisie. Zo toont Van Dortmont (stand 27) een tussen Europese meubels en beelden ver dwaald Afrikaans masker van mooie kwaliteit dat slechts 1250.- op Bedelaartjes, rond 1700. Zuid-Duitsland. Paul Signac. Les fumées Rotterdam. hoeft te brengen. Op een antien- beurs verzeilt men snel van het ene uiterste in het ander. Daarom is het niet al te vreemd na dit stukje primi tieve kunst te vermelden het zeer ge raffineerde medaillon van Sèvres- porselein dat Janssens-De Vroom stand 46laat zien. Het gaat hier om een profielportret van Le Prince Im- périal, de zoon van Napoleon III, in 1867 gemaakt door J. Peyre. De jon gen is goed getroffen, het marmer achtige biscuitporselein werd fraai ingelijst in een zwart-met-gouden lijst uit de tijd en het hele medaillon hoeft desondanks niet meer dan 750,- te kosten. Zo heeft bijna ie dere deelnemer kostbare voorwer pen voor een redelijk bedrag te bie den. Een belangwekkende bijdrage aan deze jaargang van de Rot terdamse beurs levert Galerie Se- mar. Dat is een nieuwkomer, maar dan een van een bijzonder soort. De ze kunstzaak werd namelijk enkele dagen voor de beurs begon als in valler aangezocht. Om de deelne ming voor te bereiden was Semar dus wel heel weinig tijd gegund, maar dat heeft niet kunnen verhin deren dat de door deze zaak inge richte stand een van de meest be zienswaardige is geworden. Semar (stand 5) heeft zich namelijk gespe cialiseerd in Indonesische kunst en dat komt niet zo vaak voor. Voor werpen uit Indonesië worden door I veel antiquairs verhandeld als 'bij werk'. Nog altijd bestaat het voor oordeel dat de kunst uit Indonesië, en in het bijzonder die van Java en I Bali niet meer dan knap ambachts- werk is. Men heeft vaak moeite om door de uiterlijke sierlijkheid heen te kijken. Semar toont onder meer sculpturen, krissen en wajangpop pen. Ook is bij hem een enkel stuk primitieve Indonesische kunst te zien - heel zeldzaam. Van museale kwaliteit zijn de twee houten beel den van een stel apen, in de acht- J tiende eeuw in het oosten van Java (Madioen) vervaardigd. Een man netjesaap en een vrouwtje werden j op krachtige, levendige wijze portretteerd. Primitieve Javaanse I sculpturen als deze komen vrijwel nooit in de handel, en haast ieder een kijkt er overheen. Een minder gebruikelijk specialis-1 me beoefent ook Testa Antiqua. Daar vindt men antieke tegels te kust en te keur. Topstuk: een naamde spijkertegel met een fraai I gekleurde fantasievogel, circa 1640. die 5750,- op moet brengen. Pover blijft in Rotterdam de getoon-1 de schilderkunst. Al hebben de ve nijnige karikaturen van de Neder landse kunstenares Rebecca de Gel-1 der bij Van Waning1 stand 41een ze-1 kere bekoring. Merkwaardig is dat I ook de grafiek hier schaars is - een sector waar nu juist nog wel eens ontdekkingen gedaan kunnen wor- den. Goed vertegenwoordigd is deze I maal de kerkelijke beeldhouwkunst j Met name R&R (stand 26) zorg' daarvoor. Curieus is het beeldje van een onbekende Portugese kardi naal, van belang zijn een Mechelse I madonna met kind uit de zestiende eeuw en een zeldzaamheid is de Rijnlandse 'Pièta', omstreeks 1700.1 waar Maria de dode Christus op de mond kust. Er zijn maar drie zulke I pièta's bekend. Het is bovendien een zeer fraaie sculptuur. Museum Boymans-Van Beuningen I kpcht niet alleen op de beurs, men I verzorgde ook een thema-tentoon-l stelling onder de titel 'Het godde- r lijk minnekozen'. Een wand werd I gevuld met erotische prenten naarl aanleiding van mythologische ver- T halen uit renaissance en barok. Aan I een andere wand zijn etsen op bet-I zelfde thema van Pablo Picasso te zien. Een vitrine bevat beeldhouwwerk onder meer een slapende Ariadne I uitgevoerd in wit marmer, Zuidne l derlands werk uit de zestiende eeuw. De liefhebbers zullen het betreuren dit is nu eens niet te koop. Hans Warre'l De Doelen, Rotterdam, 22 aug. t/m m"| dag 30 aug. '87. Open 12-22 u. Zaterdag zondag 11-18 uur.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1987 | | pagina 16