Dolle taferelen bij 500cc-race
je moet strike roepenmaar ik brom maar wat
HONKBALSCHEIDSRECHTER DICK MOS UIT GOES
PZC/ sportkrant
Wie wil zich
lens laten
WEDSTRIJD
Sportcommentaar
THUISZEGE VOOR ZIJSPANDUO
ASSEN (ANP) - Zeven is het geluksgetal voor Egbert Streuer
en Bernard Schnieders. Voor de zevende keer sinds 1981 deed
het zijspanduo uit Assen, al drie keer wereldkampioen, een
aanval op de winst in de thuis-Grand Prix, de TT. Fas zaterdag,
27 juni 1987, pasten alle bijzondere mogelijkheden van de trots
van de Nederlandse motorsportwereld in elkaar en bleef, nog
veel belangrijker, tegenslag uit. Het resultaat: het feest van
het jaar in Assen en Streuer en Schnieders in de moderne mo
torsport als de opvolgers van nationale TT-helden als Lode-
wijckx, Hartog en Middelburg.
Ontspannen
Vol ornaat
Feest van
het jaar
in Assen
„Wat zeker zo belangrijk is, we zijn van
een partij gezeur af', verzuchtte zij-
spanpassagier Schnieders na de ge
slaagde zegetocht in het slotnummer,
„De mensen hadden het de laatste ja
ren niet meer over onze wereldtitels,
maar over onze pech in de TT. Wij had
den er geen stress van. We hebben bij
voorbeeld nog nooit zo ontspannen
naar een TT toegeleefd als dit jaar. Het
mocht, het hoefde niet en het moest ze
ker niet", verduidelijkte de dolgeluk
kige Schnieders.
Beroepscoureur Egbert Streuer had
ook een fraaie verklaring voor het suc
ces. „Wat er moeilijk uitziet, blijkt
vaak makkelijker dan gedacht. Ik heb
zo'n ervaring al meer dan eens gehad.
Onze eerste Grand Prix wonnen we in
1982 op Silverstone met 42 seconden
voorsprong, terwijl we niet eens ge
waagd waren aan de top. Nu werd een
close-race voorspeld. We rijden vervol
gens met een halve minuut voor
sprong rond. Om eerlijk te zijn, dit was
een makkie".
Streuer en Schnieders, in de training
nog een seconde langzamer dan zes
voudig TT-winnaars Biland en Wal-
tisperg, kregen zaterdag in de met bij
na twee uur vertraagde zijspanwed-
strijd een eenvoudige klus voor de
drie wielen. De neerkletsende regen
op de hei bracht de Drenten al in een
uitstekende uitgangspositie.
Met Biland is Streuer de enige rijder,
die over de regenbanden van Yokoha
ma kan beschikken. Als het regent en
het asfalt goed glijdt, geven die een
aanmerkelijk voordeel. Droogt het
tussendoor, dan zijn de voor Avon rij
dende concurrenten als Webster en
Michel in de plus. Het bleef, dat hoort
bij de TT van de laatste jaren, regenen.
Biland verknoeide bovendien zijn
start en de Nederlanders wisten in de
eerste bocht na de koppelingstart hun
machine voor die van de aandringende
Webster te zetten. Vervolgens ver
dween Streuer voor de achtervolgers
in een hoog opspattend gordijn van re
gen. Niemand zag de thuisrijder en zijn
passagier meer terug.
Iedereen had last van een bevuild vi
zier in de helm. Streuer had zijn hoofd
beschermer voorzien van een speciaal
handbediend ruitenwissertje. Hij
hield, niet gestoord door voorgangers,
het zicht op de situatie. „Het voordeel
van de banden en de kopstart was niet
beslissend. In andere omstandigheden
hadden we ook gewonnen. Daar ben ik
van overtuigd", zei de 33-jarige stuur
man, die met zijn eerste TT-zege op het
totaal van vijftien Grote Prijzen
kwam. Tot zaterdag moest hij die na
tionale toppositie aller tijden delen
met Jan de Vries, oud-wereldkam
pioen 50cc.
Het tweetal, dat een avond lang Assen
en motorminnend Nederland aan de
voeten kreeg, presenteerde zich onge
wild als „haast volgevreten". „We
hebben nu alles bereikt", liet Schnie
ders zich ontvallen. „Maar vier keer
achter elkaar wereldkampioen zou
ook uniek zijn", verbeterde hij zijn
loslippigheid snel.
In de wereldtitelstrijd is de achter
stand op de rappe Britten Webster en
Hewitt, tweede in Assen, nog altijd elf
punten. Met het vrijwel zeker uitvallen
van de Belgische Grand Prix is de
competitie om het wereldkampioen
schap al halfweg. Streuer en Schnie
ders hebben echter voor hetere vuren
gestaan en kunnen na dé TT-zege de
rest van het seizoen ontspannen aan
pakken.
De uitslag van de Grote Prijs zijspannen in
Assen (16 ronden, 98,144 km) is: 1. Streuer/
Schnieders (Ned) LCR-Yamaha 41 minuten
en 13,86 seocnden (gem. snelheid: 145,212
km/u), 2. Webster/Hewitt (GBr) LCR-Krau-
ser op 23,75 seconden, 3. Michel/Fresc (Fra)
Krauser op 31,93,4. Biland/Waltisperg (Zwi)
Krauser op 40,46, 5. Steinhausen/Hiller
(WD1) Yamaha op 1.05,55, 10. Van Kempen/
De Haas (Ned) LCR-Yamaha op 2.07,29.
Snelste ronde: Streueren Schnieders 2.32,07
(gem. snelheid 145,212 km/u).
Stand wereldkampioenschap na vier van de
acht wedstrijden: 1. Webster 50 punten, 2.
Michel 42, 3. Streuer 39. 4. Biland 23, 5. Zur-
brügg 19, 6. Abbott 16, 7. Van Kempen en
Kumano 10.
Zichtbaar moe, maar heel tevreden laat het duo Streuer!Schnieders zich in Assen huldigen.
ASSEN (ANP) - De organisatoren van
de speedweek in Assen maakten
woensdag tijdens de verregende vrije
trainingen voor de Grand Prix een
schietgebedje in de hoop dat pluvius
het Drentse circuit zaterdag, op de
wedstrijddag, links zou laten liggen.
Het gebed werd niet verhoord, met als
gevolg de meest dolle 500cc-race uit
de geschiedenis.
Drie starts waren er uiteindelijk nodig
om de winnaar aan te wijzen. Wereld
kampioen Eddie Lawson, die nog
nooit op het Asser circuit had gewon
nen, werd met twee uur vertraging de
gelukkige.
In de eerste door de rijders zelf afge
broken omgang greep de Amerikaan
de tweede plaats achter Wayne Gard
ner. De beslissende tweede manche le
verde Lawson opnieuw de tweede stek
op. Dit keer achter regenspecialist
Randy Mamola, die zijn kwaliteiten bij
deze weersomstandigheden nog eens
nadrukkelijk demonstreerde. Na het
optellen van de tijden in beide man
ches bleek Lawson zes seconden snel
ler te zijn geweest dan Gardner en be
droeg zijn voorsprong op Mamola bij
na dertien tellen. Een teleurstelling
voor de 130.000 toeschouwers, die de
winst liever naar waaghals Mamola
hadden zien gaan.
ASSEN (ANP) - Met 135.000 bezoekers heeft de TT dit jaar tienduizend
bezoekers meer getrokken dan in 1986 en is het in tegenstelling tot vorige
jaren een uitzonderlijke rustige TT geweest. Gedurende de TT-dagen wer
den ongeveer 30 aanhoudingen verricht wegens vernielingen, bedreigin
gen, openbare dronkenschap en het plegen van openlijk geweld. De laat
ste arrestanten zijn in de loop van zondag weer vrijgelaten.
Randy Mamol gaat in de eerste ronde onderuit. Door het stuur niet los te laten, weet hij zijn motor aan de gang te houden
en kan hij zijn weg vervolgen.
ROTTERDAM - Scheidsrechter zijn
op het hoogste niveau brengt opoffe
ringen met zich mee. Dick Mos uit
Goes, die al jaren actief is in de hoog
ste honkbalklasse, kan erover mee
praten. Vanaf april tot oktober is hij
zowel op zaterdag als zondag bijna
altijd van honk. De 40-jarige toparbi-
ter reist van hot naar her. Ruim 500
kilometer 'a 33 cent' in een weekein
de is meer regel dan uitzondering.
„Het is echt liefde, oud-papierwerk",
beseft Mos. „Maar ik doe het graag.
Het is voor mij een enorme ontspan
ning. Ik beleef er zoveel plezier aan.
Ik kan als scheidsrechter geweldig
van een wedstrijd genieten, bijvoor
beeld hoe een hoge bal wordt gevan
gen".
Dick Mos - in zijn dagelijks leven in
koper bij een huishoudelijke groot
handel - is al bijna 25 jaar actief als
arbiter in het wereldje van de honk-
slag en de home-run. De Haarlemmer
van geboorte rolde er van de een op
de andere dag in. „Als kleine jongen
speelde ik destijds bij Kinheim en
Schoten. Vaak was het dan zo dat er
bij wedstrijden geen scheidsrechter
was. En, omdat ik een middelmatige
speler was, was ik de aangewezen
man om scheidsrechter te zijn. Ja, en
van het een komt het ander. Ik vond
het wel leuk, dus ik ben ermee door
gegaan, al heb ik nooit een cursus ge
volgd. In mijn tijd was die er gewoon
niet. Je kwam met de scheidsrechters
een paar keer per jaar bijeen en dan
besprak je allerlei gekke spelsitua
ties. Nee, ik heb het nooit als een na
deel ervaren dat ik geen diploma heb
behaald. Ik kwam uit de praktijk en
dat vond ik juist een voordeel".
Dick Mos is die zaterdagmiddag
scheidsrechter bij het duel Neptunus-
Pioneers in Rotterdam. „De dichts-
bijzijnde wedstrijd voor me", merkt
hij op. „al hoeft dat nog niet te bete
kenen dat ik vroeger dan anders thuis
ben", voegt hij er onmiddellijk aan
toe. „Met honkbal weet je het maar
nooit. Ik heb het al eens meegemaakt
dat een wedstrijd vier uur duurde.
Dat is het voordeel als je voetbal
scheidsrechter bent. Dan begin je om
half drie en om kwart over vier is het
afgelopen".
De Zeeuw, die negen jaar geleden
vanuit Haarlem (de honkbalstad bij
uitstek) naar Goes kwam wonen,
maakt een ontspannen indruk. Na
tal van internationale toernooien en
een wereldkampioenschap ('het
hoogtepunt tot nu toe') draait hij zijn
hand niet meer om voor Neptunus-
Pioneers. „Ik ben eigenlijk nooit ze
nuwachtig", aldus de nummer vijf
van de internationale ranglijst. „Het
is zelfs zo: hoe belangrijker de wed-
strijd, hoe minder druk ik me erover
maak.
Een wedstrijd is onder mijn leiding
ook nog nooit uit de hand gelopen. Ik
heb zelfs er nog nooit iemand uitge
stuurd, al weet ik niet of dat ik nu als
positief of negatief moet zien. Ik ben
in elk geval vrij coulant. Ik ben niet
zoals de meeste voetbalscheidsrech
ters, dus iemand opschrijven of eruit
sturen als er een scheldwoord wordt
geroepen. Ik accepteer veel. Ik weet
wat die jongens voelen en in een eer
ste reactie zeg je dan wel eens ver
keerde dingen. Zolang het bij een eer
ste reactie blijft, tolereer ik dat".
Om twee uur arriveert Mos bij het ter
rein van Neptunus, waar op dat mo
ment nog hard wordt gewerkt aan
nieuwe tribunes en skyboxen met het
oog op het internationale World
Tournament dat binnenkort in Rot
terdam wordt gehouden. De Zeeuwse
arbiter zet zijn auto op gepaste af
stand van het honkbalveld. Mos is
door schade wijs geworden. „Ik
kwam hier een keer aanrijden op het
moment dat de ploegen aan het in
slaan waren. En wat gebeurt er nu.
Terwijl ik mijn auto wil parkeren,
vliegt er een bal over het hek en die
gaat zo door mijn achterruit. Vraagt
één van die spelers heel nuchter:
scheids, zou jij die bal even terug wil
len gooien...".
Mos moet het karwei zaterdagmid
dag samen met een collega zien te
klaren. „Eigenlijk moet je met z'n
drieën zijn", vertelt de Goesenaar.
„Maar er is een geweldig tekort aan
scheidsrechters. Na het wereldkam
pioenschap in 1986 zijn er een hele
boel mee gestopt (onder anderen
Franklin Victor uit Middelburg). En
er zijn wel nieuwe bij gekomen, maar
die zijn nog niet klaar voor het grote
werk. Dat betekent dat je wel eens
met z'n tweeën bent, maar dat gaat
ook hoor".
per gooit soms ballen aan, die een
snelheid van 180 kilometer per uur
bereiken en als die dan gemist wor
den door de slagman of maar half ge
raakt worden....", klinkt het veelbe
tekenend.
Het duel verloopt soepel. De thuis
club, die zich weet gesteund door zo'n
250 toeschouwers, is duidelijk sterker
en loopt uit naar een comfortabele
voorsprong van 8-0. Mos heeft zo af en
toe de lachers op zijn hand. Wanneer
een bal als slag aangemerkt wordt,
kreunt hij heftig en maakt hij met zijn
een hand een bepaalde beweging. „Je
moet dan strike one, two of three roe
pen, maar meestal brom ik maar
wat", verklaart hij later. In de zeven
de inning (periode) is er sprake van
enige opwinding, de knuppel gaat
dan even in het hoenderhok. Neptu
nus, dat onder leiding staat van de
bekende Hamilton Richardson, heeft
in de zevende inning de kans de wed
strijd uit te maken. Op de cruciale
momenten gunt scheidsrechter Mos
de bezoekers echter het voordeel van
de twijfel en zo kan Pioneers enigs
zins terugkomen. Dit tot onsteltenis
van heel Neptunus. Later zegt de
Zeeuw: „Ik vond dat die ballen van de
werper wijd waren. Ja, als ik ze slag
gegeven had, was het afgelopen ge
weest en hadden we een half uur eer
der onder de douche gestaan, maar zo
ben ik niet".
De wedstrijd duurt uiteindelijk
exact drie uur en Neptunus wint met
15-8. „Soms gebeurt het dat ik thuis
kom en dat ik niet eens meer de uit
slag weet", aldus Mos, die zich ver
volgens met gezwinde spoed naar
het thuishonk Goes begeeft. Immers:
de andere dag wacht hem de wed
strijd Amstel Tigers-HCAW in Am
sterdam. „Ik blijf nooit langer dan
vijf minuten hangen. Als ik dat wel
zou doen, zou ik mijn vrouw en kin
deren in het weekend helemaal niet
meer zien".
JAN DAGEVOS
Om even voor half drie betreedt Mos
in vol ornaat het veld. Hij is geheel in
het zwart, draagt schoenen met sta
len neuzen, heeft een soort kogelvrij
vest om en voor zijn gezicht heeft hij
een speciale bescherming van staal
voor. Ook de edele delen zijn be
schermd. Terwijl zijn collega in het
veld gaat staan, neemt Mos vervol
gens plaats achter de slagman en de
catcher (de achtervanger). Hij moet
vanaf die plaats beoordelen of een
aangeworpen bal wijd of slag is. Al
snel wordt duidelijk waarom hij
zich zo toegetakeld heeft. „De wer-
Scheidsrechter Dick Mos rechtsmet een speler van Pioneers.
Uitslag 500cc, totaal 20 ronden, 1 heat van 5,
1 heat van 15 ronden, 122,680 km: 1. Eddie
Lawson (VSt) Yamaha 50.12,91 (146,585 km/
u), 2. Wayne Gardner (Aus) Honda op 6,67,3.
Randy Mamola (VSt) Yamaha op 12,99, 4.
Rob McElnea (GBr) Yamaha op 16,43. 5.
Ron Haslam (GBr) Elf-Honda op 38,31. Uit
gevallen: Koos van Leijen (Ned), Henk van
der Mark (Ned) en Rob Punt (Ned). Stand
WK na 7 van de 16 races: 1. Gardner 85 pun
ten, 2. Mamola 66, 3. Lawson 64. 4. Haslam
54,5. Taira en McElnea 28,7. Chili 25,8. Niall
MacKenzie (GBr) 23.
De uitslag van de 250cc-klasse is 18 ronden,
110,412 km): 1. Anton Mang(WDl) Honda 41
minuten en 47,20 seconden (gemiddelde
snelheid: 158,537 km/u), 2. Reinhold Roth
(WD1) Honda op 6,45 seconden, 3. Sito Pons
(Spa) Honda op 13,14,4. Carlos Cardus (Spa)
Honda op 27,14,5. Martin Wimmer (WD1) Ya
maha op 34,04, 22. Cees Doorakkers (Ned)
Honda op 1.08,86, 23. Urs Luzi (Zwi) Honda
op 1.09,11, 24. Patrick van den Goorbergh
(Ned) Hor.da op 1.12,71. WK-stand (na zeven
van de zestien wedstrijden): 1. Mang en Roth
67 punten, 3. Pons 45.
De uitslag van 125cc-klasse (16 ronden,
98,144 km) is: 1. fausto Gresini (Ita) Garelli
39 minuten en 0,97 seconden, 2. Bruno Casa
nova (Ita) Garelli op 0,29 seconden, 3. Paolo
Casoli (Ita) AGV op 33,70, 4. Gustl Auinger
(Oos) MBA op 41,89, 5. Pier Paolo Bianchi
(Ita) MBA op 56,18. Uitgevallen: Anton Stra-
ver en Jan Eggens (beiden Ned).
WK-stand na vijf wedstrijden: 1. Gresini 75
punten, 2. Casanova 54, 3. Auinger 42.
Uitslag 80cc (12 ronden, 73.608 km): 1. Jorge
Martinez (Spa) Derbi 31 minuten en 2.52 se
conden (gemiddelde snelheid 142.274 km/u),
2. Manuel Herreros (Spa) Derbi op 22,41 se
conden, 3. Stefan Dörflinger (Zwi) Krauser
op 23,46, 4. Luis Miguel Reyes (Spa) Autisa
op 37,20, 5. Juan Miralles (Spa) Derbi op
37,59, 16. Bert Smit (Ned) Minarelli op
1.40,25,20. Jos van Dongen (Ned) Krauser op
1.53,22, 23. Theo Timmer (Ned) Casal op
2.18,78. Uitgevallen: Hans Spaan (Nedl,
Kees Besseling (Ned).
De stand in de strijd om het wereldkam
pioenschap 80cc na 6 races: 1. Martinez 87
punten, 2. Herreros 51, 3. Gerhard Waibel
(WD1) 44.
Om de haverklap en trouwens ooi
om de knock-out-klap wordt d<
bokssport ter discussie gesteld. Aan dt
overzijde van de Noordzee werd he
vuistvechten ooit enigszins liefkozenc
'the noble art of selfdefense' genoemd
Maar juist in Engeland is men er ni
wel wel achter, dat het boksen niet al
tijd zo nobel is. Vooral de Britten later
af en toe rapporten verschijnen, dü
vriend en vijand van de bokssport dt
haren ten berge doen rijzen. Vooral dt
British Medical Association (BMAi, dt
vereniging van Britse medici, is dt
laatste jaren bezig de bokssport tt
vuur en te zwaard te bestrijden.
Al sinds 1982 voert de British Medica
Association een campagne om met na
me het projboksen af te schaffen ge
zien de grote medische risico's. De
BMA publiceerde verschillende waar
schuwende rapporten, maar voora
het rapport dat in het voorjaar va.
1984 verscheen wond er geen doekje,
om. Boksers riskeren onder meer her
senbeschadigingen van permanent
aard, blijvend oogletsel en zelfs d.
dood. In dit verband hebben de Brits*
artsen een aardig cijfer achter d*
hand: sinds 1945 zijn er 374 bokser,
overleden.
Het rapport noemde het verontrus
tend, dat hersenbeschadiging niet al
leen door profboksers wordt geris
keerd. Amateurs (soms al op zeerjeug
dige leeftijd) lopen hetzelfde gevaar
De artsen, die zich met het onderzoek
bezig hielden constateerden onde
meer 'geheugenverlies en een onvasi
denk- en bewegingspatroon'. Dat laat
ste, een 'onvast bewegingspatroon'
was onder meer te zien toen Moham
med Ali onlangs de ring betrad om zich
weer eens te laten huldigen. Zijn bege
leiders wilden ons doen geloven dat hi
de ziekte van Parkinson had.
Om ook in Nederland de risico's var
boksen eens onder de loep te nemen
werd al in 1984 na het verschijnen vat
het alarmerende Britse rapport) de zo
genaamde 'commissie veiligheid en
boksen' ingesteld. Vorig jaar septem
ber zei minister Brinkman het noodza
kelijk te achten de veiligheid bij de
bokssport te vergroten. De al jaren
werkzame commissie 'veiligheid en
boksen' kon toen betrekkelijk snel (in
de afgelopen week) met het rapport op
de proppen komen.
Misschien hebben boksminnaars het
rapport met angst en vreze afgewacht:
zou er ook in Nederland een officieel
pleidooi komen om het (prof)boksen aj
te schaffen? Welaan, de voorstanders
van de bokssport kunnen gerust zijn:
de commissie noemt de pleidooien
voor een verbod van het boksen 'te
lichtvaardig'.
Woordvoerder Paul Hartog van
boksbond zei vorig jaar al: ,,We lopen
in dit land voorop op het gebied van de
veiligheid. De bokskap is bij ons inder
daad nog facultatief, omdat de precie
ze voor- en nadelen van de hoofdbe
schermer door de afwachtende hou
ding van de wereldbonden niet duide
lijk zijn. We hopen op een subsidie om
een onafhankelijk onderzoek, bijvoor
beeld door TNO, te starten over de ei
genschappen van de kap".
En inderdaad: in het rapport wordt nu
een subsidie van 168.500 gulden voor
gesteld onder meer voor een onder
zoek naar hersenletsel en naar het
beste materiaal voor handschoenen
en hoofdkap. Nu mogen we aannemen
dat Nederlandse boksers niet of nau
welijks verschillen van Engelse bok
sers. Een keiharde voltreffer op het
hoofd heeft in Engeland en in Neder
land dezelfde uitwerking. Daarom
mag men zich afvragen: is een spe
ciaal onderzoek 'van bijvoorbeeld
TNO' wel noodzakelijk. Eén briefje
naar de British Medical Association in
Engeland kan al opheldering ver
schaffen, want daar werden de voor-
en nadelen van de kap al onderzocht.
Hoofdbeschermers hebben nauwelijks
zin als het gaat om het voorkomen van
hersenletsel, zo stelde het Britse rap
port.
Opmerkelijk is dat in het Nederlandse
rapport pogingen worden gedaan de
bokssport in een zo gunstig mogelijk
daglicht te stellen. Zo wordt volgens de
commissie niet ondubbelzinnig aange
toond dat boksen de gevaarlijkste
sport is. Inderdaad zijn er van 1945 tot
heden 374 boksers overleden, maar de
meeste onderzoeken wijzen hooguit op
een 'verhoogd risico'. Ten opzichte
van andere riskante sporten komt
boksen er nog gunstig af. Zo vielen er
in het American Football 450 doden in
veertien jaar. En bij het parachute
springen zijn de risico's ook groter dan
in de ring.
De commissie heeft gelijk als ze stelt,
dat ook in andere takken van sport
'opzettelijk letsel' wordt toegebracht.
Zo komen er bij het voetballen, motor
crossen, handballen en rugby (om
maar iets te noemen) ook wel gewon
den van het front. Maar er is toch een
fundamenteel verschil: de opzet van
het boksen is om te winnen door de te
genstander lichamelijk volledig uit te
schakelen en dat is het doel in die an
dere takken van sport zeker niet. In
andere takken van sport wordt het
toebrengen van 'opzettelijk letsel'
(zwaar) bestraft, terwijl een bokser die
zijn tegenstander bewusteloos slaat
juist bejubeld wordt.
Natuurlijk doet de commissie verschil
lende voorstellen het boksen veiliger
te maken: betere trainers, meer en be
ter kader, medische begeleiding (voor
iedere bokser een medisch dossierI.
Maar dat alles neemt niet weg dat ie
dere bokser altijd zal streven naar de
zogenaamde 'klassieke knock out': de
klap die de tegenstander in een flits be
wusteloos maakt. Toch wil de commis
sie het boksen niet verbieden. Want
daardoor zou de individuele keuze
vrijheid van de burger in het gedrang
komen. Populairder gezegd: wie zich
lens wil laten slaan, moet het zelf maar
weten. Het zij zo.
JOOP VAN DEN BERG
MAANDAG 29 JUNI 1987
