VOOR SLUITING 53 PROCENT Dagvaarding Muiden wegens illegale kruitlevering Iran Westduitse geleerde wil kernafval naar Zuidpool Ra, Ra de PZC vandaag Actievoerder Woensdrecht gewond Onderzoekers waarschuwen voor benzeen Kernproef VS Interieur RAIÜJ87 Geen nieuwe busstaking Voorne-Putten Kom ideeën verzamelen Handelsconflict Amerika-Japan Mooi weer 230e jaargang no. 96 Vrijdag 24 april 1987 Niveau 1982 Examens Akkoord Kernrampen vrijdagkrant Beroep op Lubbers 23 APRIL T/M 3 MEI dagelijks van 10-18 uur, za. en zo. 10-17 uur, ma. en di. 10-22 uur. Zonnig en warm. Maximumtempera tuur rond 22 graden, aan zee iets koe ler. Zwakke tot matige oost-zuidoos ten wind. PROVINCIAL SPIJKENISSE (ANP) - De directie van het streekvervoersbedrijf ZWN zal net ingang van het komend weekein de op de lijndienst Voorne-Putten een nobiele controleploeg beschikbaar stellen om direct te kunnen optreden bij het binnenkomen van meldingen over agressie tegen chauffeurs en bus passagiers. Ook zal te beginnen met het komende weekeinde een regio-assistent op het kantoor Spijkenisse gestationeerd worden voor de opvang van slachtof fers van agressie. De politie zal de sur veillance op Voorne-Putten opvoeren. Dit is het resultaat van onderhande lingen die donderdag hebben plaats gevonden tussen de directie van ZWN, de Vervoersbond FNV en de ZWN- chauffeurs. De chauffeurs weigerden het afgelopen Paasweekeinde de avonddienst op Voorne-Putten uit te voeren in verband met de toenemende agressie van voornamelijk discojeugd. Komend weekeinde zal niet gestaakt worden. Meerderheid nu tegen kernenergie UTRECHT (ANP) - Als nu een referendum over kernenergie wordt gehouden, zou de Nederlandse bevolking deze bron af wijzen. De meerderheid (87 procent) is tegen uitbreiding van het aantal kerncentrales. Meer dan de helft (53 procent) wil zelfs dat de twee bestaande kerncentrales in Borssele en Dode- waard worden gesloten. Negen procent is vóór uitbreiding van kernenergie. Dit blijkt uit een landelijk onderzoek van de rijksuniversiteit in Leiden en het Energie Centrum Nederland in Petten. De resultaten van de enquête, die met financiële steun van het minis terie van milieubeheer werd uitge voerd, geven volgens de onderzoekers een vrij zuiver beeld van het stand punt van de bevolking ten aanzien van kernenergie. Het onderzoek toont aan dat de schrik over de ramp met de Russische kern reactor in Tsjemobyl er bij de bevol king nog goed inzit. De meningen over het gebruik van kernsplijting voor de energievoorziening zijn een jaar na het ongeluk nauwelijks of niet veranderd. Het aantal tegenstanders van kern energie, dat in 1985 46 procent van de bevolking uitmaakte, is ten gevolge van de kernramp in Rusland terug op het niveau van 1982, namelijk 56 pro cent van de mensen wenst geen kern centrales. Dit percentage wijkt aanzienlijk af van de uitkomst van een PZC/NIPO-en- quête onder de Zeeuwse bevolking in maart jongstleden, waarbij 43 procent van de ondervraagden zich tegenstan der van kernenergie toond'e (in mei '86, kort na Tsjemobyl, was dat 54 pro cent). De voorstanders vormen een te ruglopende minderheid. In 1985 was nog 37 procent van de bevolking vóór kernenergie, maar na Tsjemobyl daal de hun aantal tot 20 procent. In de Zeeuwse PZC/NIPO-enquête van maart kwam een percentage voorstan ders van 26 uit de bus. De bevolking blijkt evenmin veel te voelen voor kolencentrales ter vervan ging van kernenergie. Beducht voor de gevolgen van de verbranding van gro te hoeveelheden steenkool voor de Maandag is het voor veel leer lingen weer zover, dan begin nen de schriftelijke eindexa mens voor het middelbaar on derwijs. PAGINA 3 Alle statenfracties gaan ak koord met de taakverdeling die de Zeeuwse gedeputeerden de komende vier jaar te vervul len krijgen. PAGINA 19 De bestrijding van kernram pen is van levensbelang, aldus drs P. de Jongh topman van het ministerie van milieuhygiëne. PAGINA 21 Radio, tv en kunst: 2 Binnen- en buitenl.: 3 en 5 Opinie en achtergrond: 4 Beurs en financiën: 6 Provincie: 17, 18, 19, 21, 22 en 23 Sport: 24 en 25 Kleurexplosie in de badmo- de de opmars van het vrije- tijdspak Nederland ver dwijnt achter het rolluik smakelijke kant- en klaar- maaltijden uit: film, theater, concert, tentoonstelling en kunst communicatie. PAGINA 7, 8, 9,10,11,13, 14 en 15 kwaliteit van de lucht (zure regen) is het aantal voorstanders van kolencen trales, zelfs na Tsjemobyl, sterk terug gelopen. Ruim gebruik van steenkool voor de energievoorziening wordt ge steund door 38 procent van de bevol king. In 1982 kon daarvoor nog een meerderheid (56 procent) gevonden worden. Vlak na het ongeluk met de Russische kernreactor koos nog 41 procent van de Nederlanders voor de ze vorm van energieopwekking. Voormalig premier Joop den Uyl, de vroegere minister voor ontwikkelings samenwerking Jan Pronk, Ien van den Heuvel, voorzitster van het Interker kelijk Vredesberaad, Sicco Mansholt, destijds voorzitter van de Europese Commissie, Nobelprijswinnaar Jan Tinbergen en andere vooraanstaande Nederlanders hebben een dringend be roep gedaan op minister-president Lubbers en de ministers Nijpels van milieubeheer en De Korte van econo mische zaken niet verder te gaan met de ontwikkeling van kernenergie. Volgens een Amerikaans onderzoek bestaat een kans van een op twee dat zich in de komende 20 jaar met een kerncentrale in de Verenigde Staten een ernstig ongeluk voordoet. Met na me het risico van een 'Chinese syndro me', het smelten van de kern van de reactor, is een reëel gevaar. Dat staat in een rapport van de Ame rikaanse Nuclear Regulatory Com mission (NRC), een officiële instantie die toezicht houdt op de veiligheid van kerncentrales. De commissie legt daarin haar bevindingen neer van een onderzoek dat zij instelde naar ver schillende typen centrales. (Zie ook de pagina's 4 en 21). Marco van Basten werd in Milaan enthousiast onthaald. MILAAN - Het bezoek dat Ajax-aan- valler Marco van Basten donderdag bracht aan AC Milaan, heeft de laat ste twijfels weggenomen over de op handen zijnde transfer van de Euro pese topscorer naar rijke Milanese club. Van Basten bevestigde in Milaan, in navolging van Ruud Gullit, dat hij het komend seizoen in Italië speelt. Ook manager Adriano Galliani ver zekerde dat. „Van Basten speelt per 1 juli voor ons". Van Basten werd gisteren tijdens een chaotische persconferentie voorgesteld aan de Italiaanse pers. Buiten wachtte een schare van en kele honderden AC Milaan-suppor- ters, die voortdurend de naam van de Nederlandse topscorer scandeer den. „De sfeer is hier fantastisch. Ik ben hier onthaald alsof we de beker al hadden gewonnen. Schitterend gewoon", aldus de Ajax-vedette, die na de Europacupfinale op 13 mei in Athene een contract tekent bij de Milanese miljoenenclub. MUIDEN/AMSTERDAM (GPD/ANP) De Amsterdamse officier van justi tie, mr. L. de Wit, heeft donderdag be kend gemaakt dat de kruitfabriek Muiden Chemie door het openbaar ministerie wordt gedagvaard wegens verboden kruitleveranties, ter waar de van 24 miljoen gulden, aan het oor logvoerende Iran. De dagvaarding spreekt zowel in ter men van misdrijf als overtreding. De DEN HAAG - De Haagse wethouder van verkeer Vlaanderen nam donderdagmiddag in de residentie een prototype van de kunstmeter in gebruik. De kunstenaars Marijke Gemessy (tweede van links) en Martin Helm (derde van links) hebben het plan ontwikkeld om parkeermeters aantrekkelijker te maken door middel van kunst: de parkeer meter als kunstdra ger. Het prototype werd geplaatst op het Lange Voorhout tegenover de Pulchri Studio. BONN (AFP) - De producen ten van kernafval zouden hun best moeten doen het Antarctica-verdrag gewij zigd te krijgen, want dit ge bied leent zich uitstekend om dit afval, waar men el ders op de wereld geen raad mee weet, te herbergen. Dit is de mening van de West duitse natuurkundige en astronoom Heinz Haber. Achttien landen, waaronder de Sov jet-Unie en de Verenigde Staten, hebben in 1961 in het Antarctica- verdrag afgesproken dat de Zuid pool beschermd moet blijven tegen vervuiling met onder andere radioactief afval van kerncentrales. In een artikel in het blad Welt am Sonntag zegt professor Haber dat de niet bevolkte Zuidpool geologisch het meest stabiele continent is. Er doen zich geen aardbevingen voor en de enige vulkaan, de Erebus, is slechts zwak actief. Hij is van mening dat het opslaan van langdurig radioactief materiaal als plutonium in ijslagen de voor keur verdient boven zoutmijnen, die vanwege hun geologische stabiliteit momenteel door deskundigen als de beste bergplaatsen worden be schouwd. WOENSDRECHT (ANP) - Militairen van het luchtmachtbeveiligingssqua- dron van de vliegbasis in Woens drecht hebben donderdagmiddag een man uit Tilburg op heterdaad betrapt bij een knipactie aan het hekwerk rond het Amerikaanse deel van de ba sis. Bij zijn aanhouding raakte de de monstrant gewond door een aanrij ding met een rijdend militair voer tuig, dat door de basisleiding naar het hekwerk was gedirigeerd. De man werd overgedragen aan de koninklij ke marechaussee, waarna een arts hem op zijn verwondingen onder zocht heeft. Nadat proces verbaal was opgemaakt, werd de man donderdag avond op vrije voeten gesteld. Volgens een woordvoerder van de vliegbasis kwam het militaire voertuig in de zachte berm terecht, waardoor de wagen ging glijden. Volgens een mede demonstrant, die ook in het hek had geknipt, maar die in de ontstane ver warring niet werd aangehouden, kwam de auto van de luchtmachtbe waking met een „noodvaart" aanrij den. „Hij reed in op mijn medeknipper, die twee meter verderop terecht kwam. Zijn sandaal lag elf meter ver der. Wonder boven wonder is hij er goed van af gekomen", aldus de ver klaring van de mededemonstrant. De aangereden actievoerder zal aangifte doen wegens mishandeling. (Advertentie) 16 mei PZC totaaldag in Kamperland Amusementsplanner en wedstrijdformulier verkrijgbaar op alle PZC-kantoren, Verenigde Spaarbanken en Roompot Recreatie Wit zegt aanwijzingen te hebben dat Muiden Chemie primair verweten kan worden met voorbedachten rade ge handeld te hebben en zo opzettelijk in breuk pleegde op de in- en uitvoerwet en het uitvoeringsbesluit strategische goederen omdat Iran een oorlogvoe rend land is. In november vorig jaar kwamen de leveringen aan het licht toen justitie en de Economische Con trole Dienst een inval deden bij het be drijf. Dat gebeurde na een tip uit Zweden, waar justitie een onderzoek had inge steld naar de activiteiten van de Zweedse springstoffabriek Bofors. Algemeen-directeur van Muiden Che mie, mr. J. U. R. A. de Graaff, liet gis termiddag weten 'er geen moment aan te twijfelen dat de kwade opzet niet be wezen zal worden'. Volgens De Graaff heeft de kruitfabriek nooit geweten dat de 1,7 miljoen kilo kruit, geleverd aan Zweden en Joegoslavië, uiteinde lijk bestemd was voor het land van Khomeiny. „Wij hadden voor alles van de Nederlandse overheid een export vergunning", aldus De Graaff. Voorlopig wordt volgens E)e Wit alleen het bedrijf zelf gedagvaard. Wie er in het beklaagdenbankje komt te zitten mag Muiden Chemie zelf uitmaken. Bekeken wordt nog of ook directiele den persoonlijk vervolgd zullen wor den. Over dit laatste toont De Graaff zich nogal verbaasd. BOSTON (UPI) - Amerikaanse onder zoekers hebben gewaarschuwd voor onderschatting van de gevaren van benzeen, een chemische verbinding die op grote schaal in de industrie wordt toegepast, onder meer bij de produktie van kunststoffen, wasmid delen en kleurstoffen. Deze gevaren hebben voornamelijk betrekking op werknemers van bedrijven in deze sectoren. Een nieuw onderzoek heeft aan het licht gebracht dat de hoeveelheden waarvan men tot dusver aannam dat werknemers er geen schadelijke gevol gen van zouden ondervinden veel te hoog zijn ingeschat. Zij zouden vol gens deze onderzoekers aanzienlijk verlaagd moeten worden. Benzeen kan door inademing van dampen in de bloedstroom terechtko men, maar ook via huid en slijmvliezen benzeenvergiftiging veroorzaken. Een ernstig risico is dan het ontstaan van bloedkanker. Een echte 'handelsoorlog' is het nog niet. Maar het diepgaande conflict tussen de Verenigde Staten en Ja pan, met als inzet de positie van de wederzijdse computerindus trieën. heeft er inmiddels wel alle trek ken van. Het overleg van toponder handelaars in Washington en Tokio zit nog muurvast sinds president Reagan vorige week een invoerheffing van maar even honderd procent afkondig de voor Japanse elektronicaproduk- ten als televisietoestellen, meetinstru menten en kleine computers. De dras tische Amerikaanse maatregel is be doeld tegen de manier waarop de Ja panners dit soort produkten voor af- braakprijzen op de wereldmarkt ver kopen. Maar de strekking van de har de en gevoelige waarschuwing steekt natuurlijk veel dieper. Reagan besloot ertoe een aantal Japanse produkten voor de Amerikaanse consument in één klap twee keer zo duur te maken, om zo Tokio even stevig mores te le ren. De handelsproblemen tussen bei de landen zijn namelijk niet van van daag of gisteren. Ze dateren van jaren her en zijn er alleen maar groter op ge worden. De handelsbalans raakt steeds verder uit evenwicht. Voor de Verenigde Staten begint dat uiterst nadelige gevolgen te krijgen. Vandaar dus, na alle vergeefse overleg over ver betering in deze situatie, nu vanuit Washington dan maar grof geschut. Washington vecht overigens niet alleen met Japan, maar ook in an dere richtingen handelsconflicten uit. Nog niet zo lang geleden ging het ook met de Europese Gemeenschap even hard tegen hard. Het heeft er allemaal mee te maken dat de Verenigde Staten in de economische wereldverhoudin gen niet langer meer een leidinggeven de positie hebben. In de elektronica en in de auto-industrie heeft het Ameri kaanse bedrijfsleven veel terrein verlo ren. In de internationale concurrentie slag kunnen de VS steeds moeilijker mee. Van het land dat na de tweede wereldoorlog overal 'nummer 1' stond is het gedegradeerd tot het land met ongeveer de grootste buitenlandse schuld. De dollar, een valuta dat inter nationaal jarenlang de toon heeft aan gegeven, is tot een dramatisch diepte punt gedaald. Pijnlijk is de afgelopen tien tot vijftien jaar zichtbaar gewor den dat de VS niet meer het vermogen hebben om op de wereldmarkt op te boksen tegen een land als Japan. Maar niet alleen Japan. Ook Hongkong, Zuid-Korea, Taiwan, Singapore en zelfs China tarten de VS geducht. In de export zijn de VS ook al van de eerste plaats in de toptien verdrongen; in dit geval door West-Duitsland. Voor Was hington alle reden dus om terug te vechten. Toch heeft president Reagan met zijn harde maatregel tegen Japan ook een groot risico genomen. Hij heeft zijn verzet tegen het protectionisme - bescherming van de eigen markt - op gegeven. En daarmee kan hij nog moeilijk als de kampioen van de vrije wereldhandel door het leven gaan. De Japanners leveren met hun moorden de concurrentie veel industrielanden grote kopzorgen. Extra tergend daar bij is dat ze tegelijk hun eigen nationa le marktgebied voor buitenlandse im port angstvallig afschermen. Het is al leen de vraag of de Amerikaanse reac tie daarop wel zo verstandig is. Juist het protectionisme heeft in de jaren '30, de periode van de grote economi sche wereldcrisis, zo vernietigend ge werkt. De Verenigde Staten proberen nu de problemen van het eigen grote (handels)tekort op te lossen door an deren daarvoor rechtstreeks verant woordelijk te stellen. Ze zetten de we reldhandel zo onder enorme druk. Voor veel landen kan een dergelijke benadering slecht uitpakken. En uit eindelijk zou deze harde les aan de bo ze buitenwereld ook de VS zelf wel eens beroerd kunnen treffen. Daarom heeft de wereldeconomie er alle belang bij dat de Amerikaanse blufpoker te genover Japan niet uitgroeit tot een echte handelsoorlog. vdM WASHINGTON (DPA) - De VS hebben woensdag in Nevada hun vijfde on dergrondse kernproef van dit jaar ge houden. De kracht ervan was minder dan 20 ki- loton tnt, zo deelde het ministerie van energie in Washington mee. De vorige, vierde proef vond zaterdag jl. plaats. Advertentie AMSTERDAM raï Trein Toegangbiljetten bij NS-stations. X

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1987 | | pagina 1