VOOR SLUITING 53 PROCENT
Dagvaarding Muiden
wegens illegale
kruitlevering Iran
Westduitse geleerde wil
kernafval naar Zuidpool
Ra, Ra
de PZC
vandaag
Actievoerder
Woensdrecht
gewond
Onderzoekers
waarschuwen
voor benzeen
Kernproef VS
Interieur
RAIÜJ87
Geen nieuwe busstaking Voorne-Putten
Kom ideeën
verzamelen
Handelsconflict
Amerika-Japan
Mooi weer
230e jaargang no. 96
Vrijdag 24 april 1987
Niveau 1982
Examens
Akkoord
Kernrampen
vrijdagkrant
Beroep op Lubbers
23 APRIL T/M 3 MEI
dagelijks van 10-18 uur,
za. en zo. 10-17 uur,
ma. en di. 10-22 uur.
Zonnig en warm. Maximumtempera
tuur rond 22 graden, aan zee iets koe
ler. Zwakke tot matige oost-zuidoos
ten wind.
PROVINCIAL
SPIJKENISSE (ANP) - De directie van
het streekvervoersbedrijf ZWN zal
net ingang van het komend weekein
de op de lijndienst Voorne-Putten een
nobiele controleploeg beschikbaar
stellen om direct te kunnen optreden
bij het binnenkomen van meldingen
over agressie tegen chauffeurs en bus
passagiers.
Ook zal te beginnen met het komende
weekeinde een regio-assistent op het
kantoor Spijkenisse gestationeerd
worden voor de opvang van slachtof
fers van agressie. De politie zal de sur
veillance op Voorne-Putten opvoeren.
Dit is het resultaat van onderhande
lingen die donderdag hebben plaats
gevonden tussen de directie van ZWN,
de Vervoersbond FNV en de ZWN-
chauffeurs. De chauffeurs weigerden
het afgelopen Paasweekeinde de
avonddienst op Voorne-Putten uit te
voeren in verband met de toenemende
agressie van voornamelijk discojeugd.
Komend weekeinde zal niet gestaakt
worden.
Meerderheid nu
tegen kernenergie
UTRECHT (ANP) - Als nu een referendum over kernenergie
wordt gehouden, zou de Nederlandse bevolking deze bron af
wijzen. De meerderheid (87 procent) is tegen uitbreiding van
het aantal kerncentrales. Meer dan de helft (53 procent) wil
zelfs dat de twee bestaande kerncentrales in Borssele en Dode-
waard worden gesloten. Negen procent is vóór uitbreiding van
kernenergie.
Dit blijkt uit een landelijk onderzoek
van de rijksuniversiteit in Leiden en
het Energie Centrum Nederland in
Petten. De resultaten van de enquête,
die met financiële steun van het minis
terie van milieubeheer werd uitge
voerd, geven volgens de onderzoekers
een vrij zuiver beeld van het stand
punt van de bevolking ten aanzien van
kernenergie.
Het onderzoek toont aan dat de schrik
over de ramp met de Russische kern
reactor in Tsjemobyl er bij de bevol
king nog goed inzit. De meningen over
het gebruik van kernsplijting voor de
energievoorziening zijn een jaar na het
ongeluk nauwelijks of niet veranderd.
Het aantal tegenstanders van kern
energie, dat in 1985 46 procent van de
bevolking uitmaakte, is ten gevolge
van de kernramp in Rusland terug op
het niveau van 1982, namelijk 56 pro
cent van de mensen wenst geen kern
centrales.
Dit percentage wijkt aanzienlijk af van
de uitkomst van een PZC/NIPO-en-
quête onder de Zeeuwse bevolking in
maart jongstleden, waarbij 43 procent
van de ondervraagden zich tegenstan
der van kernenergie toond'e (in mei '86,
kort na Tsjemobyl, was dat 54 pro
cent). De voorstanders vormen een te
ruglopende minderheid. In 1985 was
nog 37 procent van de bevolking vóór
kernenergie, maar na Tsjemobyl daal
de hun aantal tot 20 procent. In de
Zeeuwse PZC/NIPO-enquête van
maart kwam een percentage voorstan
ders van 26 uit de bus.
De bevolking blijkt evenmin veel te
voelen voor kolencentrales ter vervan
ging van kernenergie. Beducht voor de
gevolgen van de verbranding van gro
te hoeveelheden steenkool voor de
Maandag is het voor veel leer
lingen weer zover, dan begin
nen de schriftelijke eindexa
mens voor het middelbaar on
derwijs.
PAGINA 3
Alle statenfracties gaan ak
koord met de taakverdeling
die de Zeeuwse gedeputeerden
de komende vier jaar te vervul
len krijgen.
PAGINA 19
De bestrijding van kernram
pen is van levensbelang, aldus
drs P. de Jongh topman van het
ministerie van milieuhygiëne.
PAGINA 21
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Beurs en financiën: 6
Provincie: 17, 18, 19, 21, 22
en 23
Sport: 24 en 25
Kleurexplosie in de badmo-
de de opmars van het vrije-
tijdspak Nederland ver
dwijnt achter het rolluik
smakelijke kant- en klaar-
maaltijden uit: film, theater,
concert, tentoonstelling en
kunst communicatie.
PAGINA 7, 8, 9,10,11,13, 14 en
15
kwaliteit van de lucht (zure regen) is
het aantal voorstanders van kolencen
trales, zelfs na Tsjemobyl, sterk terug
gelopen. Ruim gebruik van steenkool
voor de energievoorziening wordt ge
steund door 38 procent van de bevol
king. In 1982 kon daarvoor nog een
meerderheid (56 procent) gevonden
worden. Vlak na het ongeluk met de
Russische kernreactor koos nog 41
procent van de Nederlanders voor de
ze vorm van energieopwekking.
Voormalig premier Joop den Uyl, de
vroegere minister voor ontwikkelings
samenwerking Jan Pronk, Ien van den
Heuvel, voorzitster van het Interker
kelijk Vredesberaad, Sicco Mansholt,
destijds voorzitter van de Europese
Commissie, Nobelprijswinnaar Jan
Tinbergen en andere vooraanstaande
Nederlanders hebben een dringend be
roep gedaan op minister-president
Lubbers en de ministers Nijpels van
milieubeheer en De Korte van econo
mische zaken niet verder te gaan met
de ontwikkeling van kernenergie.
Volgens een Amerikaans onderzoek
bestaat een kans van een op twee dat
zich in de komende 20 jaar met een
kerncentrale in de Verenigde Staten
een ernstig ongeluk voordoet. Met na
me het risico van een 'Chinese syndro
me', het smelten van de kern van de
reactor, is een reëel gevaar.
Dat staat in een rapport van de Ame
rikaanse Nuclear Regulatory Com
mission (NRC), een officiële instantie
die toezicht houdt op de veiligheid
van kerncentrales. De commissie legt
daarin haar bevindingen neer van een
onderzoek dat zij instelde naar ver
schillende typen centrales.
(Zie ook de pagina's 4 en 21).
Marco van Basten werd in Milaan enthousiast onthaald.
MILAAN - Het bezoek dat Ajax-aan-
valler Marco van Basten donderdag
bracht aan AC Milaan, heeft de laat
ste twijfels weggenomen over de op
handen zijnde transfer van de Euro
pese topscorer naar rijke Milanese
club.
Van Basten bevestigde in Milaan, in
navolging van Ruud Gullit, dat hij
het komend seizoen in Italië speelt.
Ook manager Adriano Galliani ver
zekerde dat. „Van Basten speelt per
1 juli voor ons".
Van Basten werd gisteren tijdens
een chaotische persconferentie
voorgesteld aan de Italiaanse pers.
Buiten wachtte een schare van en
kele honderden AC Milaan-suppor-
ters, die voortdurend de naam van
de Nederlandse topscorer scandeer
den. „De sfeer is hier fantastisch. Ik
ben hier onthaald alsof we de beker
al hadden gewonnen. Schitterend
gewoon", aldus de Ajax-vedette, die
na de Europacupfinale op 13 mei in
Athene een contract tekent bij de
Milanese miljoenenclub.
MUIDEN/AMSTERDAM (GPD/ANP)
De Amsterdamse officier van justi
tie, mr. L. de Wit, heeft donderdag be
kend gemaakt dat de kruitfabriek
Muiden Chemie door het openbaar
ministerie wordt gedagvaard wegens
verboden kruitleveranties, ter waar
de van 24 miljoen gulden, aan het oor
logvoerende Iran.
De dagvaarding spreekt zowel in ter
men van misdrijf als overtreding. De
DEN HAAG - De Haagse wethouder van verkeer Vlaanderen nam donderdagmiddag in de residentie een prototype van
de kunstmeter in gebruik. De kunstenaars Marijke Gemessy (tweede van links) en Martin Helm (derde van links) hebben
het plan ontwikkeld om parkeermeters aantrekkelijker te maken door middel van kunst: de parkeer meter als kunstdra
ger. Het prototype werd geplaatst op het Lange Voorhout tegenover de Pulchri Studio.
BONN (AFP) - De producen
ten van kernafval zouden
hun best moeten doen het
Antarctica-verdrag gewij
zigd te krijgen, want dit ge
bied leent zich uitstekend
om dit afval, waar men el
ders op de wereld geen raad
mee weet, te herbergen. Dit
is de mening van de West
duitse natuurkundige en
astronoom Heinz Haber.
Achttien landen, waaronder de Sov
jet-Unie en de Verenigde Staten,
hebben in 1961 in het Antarctica-
verdrag afgesproken dat de Zuid
pool beschermd moet blijven tegen
vervuiling met onder andere
radioactief afval van kerncentrales.
In een artikel in het blad Welt am
Sonntag zegt professor Haber dat de
niet bevolkte Zuidpool geologisch
het meest stabiele continent is. Er
doen zich geen aardbevingen voor
en de enige vulkaan, de Erebus, is
slechts zwak actief.
Hij is van mening dat het opslaan
van langdurig radioactief materiaal
als plutonium in ijslagen de voor
keur verdient boven zoutmijnen, die
vanwege hun geologische stabiliteit
momenteel door deskundigen als de
beste bergplaatsen worden be
schouwd.
WOENSDRECHT (ANP) - Militairen
van het luchtmachtbeveiligingssqua-
dron van de vliegbasis in Woens
drecht hebben donderdagmiddag een
man uit Tilburg op heterdaad betrapt
bij een knipactie aan het hekwerk
rond het Amerikaanse deel van de ba
sis. Bij zijn aanhouding raakte de de
monstrant gewond door een aanrij
ding met een rijdend militair voer
tuig, dat door de basisleiding naar het
hekwerk was gedirigeerd. De man
werd overgedragen aan de koninklij
ke marechaussee, waarna een arts
hem op zijn verwondingen onder
zocht heeft. Nadat proces verbaal was
opgemaakt, werd de man donderdag
avond op vrije voeten gesteld.
Volgens een woordvoerder van de
vliegbasis kwam het militaire voertuig
in de zachte berm terecht, waardoor de
wagen ging glijden. Volgens een mede
demonstrant, die ook in het hek had
geknipt, maar die in de ontstane ver
warring niet werd aangehouden,
kwam de auto van de luchtmachtbe
waking met een „noodvaart" aanrij
den. „Hij reed in op mijn medeknipper,
die twee meter verderop terecht
kwam. Zijn sandaal lag elf meter ver
der. Wonder boven wonder is hij er
goed van af gekomen", aldus de ver
klaring van de mededemonstrant. De
aangereden actievoerder zal aangifte
doen wegens mishandeling.
(Advertentie)
16 mei PZC totaaldag
in Kamperland
Amusementsplanner en
wedstrijdformulier
verkrijgbaar op alle
PZC-kantoren,
Verenigde Spaarbanken en
Roompot Recreatie
Wit zegt aanwijzingen te hebben dat
Muiden Chemie primair verweten kan
worden met voorbedachten rade ge
handeld te hebben en zo opzettelijk in
breuk pleegde op de in- en uitvoerwet
en het uitvoeringsbesluit strategische
goederen omdat Iran een oorlogvoe
rend land is. In november vorig jaar
kwamen de leveringen aan het licht
toen justitie en de Economische Con
trole Dienst een inval deden bij het be
drijf.
Dat gebeurde na een tip uit Zweden,
waar justitie een onderzoek had inge
steld naar de activiteiten van de
Zweedse springstoffabriek Bofors.
Algemeen-directeur van Muiden Che
mie, mr. J. U. R. A. de Graaff, liet gis
termiddag weten 'er geen moment aan
te twijfelen dat de kwade opzet niet be
wezen zal worden'. Volgens De Graaff
heeft de kruitfabriek nooit geweten
dat de 1,7 miljoen kilo kruit, geleverd
aan Zweden en Joegoslavië, uiteinde
lijk bestemd was voor het land van
Khomeiny. „Wij hadden voor alles van
de Nederlandse overheid een export
vergunning", aldus De Graaff.
Voorlopig wordt volgens E)e Wit alleen
het bedrijf zelf gedagvaard. Wie er in
het beklaagdenbankje komt te zitten
mag Muiden Chemie zelf uitmaken.
Bekeken wordt nog of ook directiele
den persoonlijk vervolgd zullen wor
den. Over dit laatste toont De Graaff
zich nogal verbaasd.
BOSTON (UPI) - Amerikaanse onder
zoekers hebben gewaarschuwd voor
onderschatting van de gevaren van
benzeen, een chemische verbinding
die op grote schaal in de industrie
wordt toegepast, onder meer bij de
produktie van kunststoffen, wasmid
delen en kleurstoffen. Deze gevaren
hebben voornamelijk betrekking op
werknemers van bedrijven in deze
sectoren.
Een nieuw onderzoek heeft aan het
licht gebracht dat de hoeveelheden
waarvan men tot dusver aannam dat
werknemers er geen schadelijke gevol
gen van zouden ondervinden veel te
hoog zijn ingeschat. Zij zouden vol
gens deze onderzoekers aanzienlijk
verlaagd moeten worden.
Benzeen kan door inademing van
dampen in de bloedstroom terechtko
men, maar ook via huid en slijmvliezen
benzeenvergiftiging veroorzaken. Een
ernstig risico is dan het ontstaan van
bloedkanker.
Een echte 'handelsoorlog'
is het nog niet. Maar het
diepgaande conflict tussen
de Verenigde Staten en Ja
pan, met als inzet de positie
van de wederzijdse computerindus
trieën. heeft er inmiddels wel alle trek
ken van. Het overleg van toponder
handelaars in Washington en Tokio zit
nog muurvast sinds president Reagan
vorige week een invoerheffing van
maar even honderd procent afkondig
de voor Japanse elektronicaproduk-
ten als televisietoestellen, meetinstru
menten en kleine computers. De dras
tische Amerikaanse maatregel is be
doeld tegen de manier waarop de Ja
panners dit soort produkten voor af-
braakprijzen op de wereldmarkt ver
kopen. Maar de strekking van de har
de en gevoelige waarschuwing steekt
natuurlijk veel dieper. Reagan besloot
ertoe een aantal Japanse produkten
voor de Amerikaanse consument in
één klap twee keer zo duur te maken,
om zo Tokio even stevig mores te le
ren. De handelsproblemen tussen bei
de landen zijn namelijk niet van van
daag of gisteren. Ze dateren van jaren
her en zijn er alleen maar groter op ge
worden. De handelsbalans raakt
steeds verder uit evenwicht. Voor de
Verenigde Staten begint dat uiterst
nadelige gevolgen te krijgen. Vandaar
dus, na alle vergeefse overleg over ver
betering in deze situatie, nu vanuit
Washington dan maar grof geschut.
Washington vecht overigens niet
alleen met Japan, maar ook in an
dere richtingen handelsconflicten uit.
Nog niet zo lang geleden ging het ook
met de Europese Gemeenschap even
hard tegen hard. Het heeft er allemaal
mee te maken dat de Verenigde Staten
in de economische wereldverhoudin
gen niet langer meer een leidinggeven
de positie hebben. In de elektronica en
in de auto-industrie heeft het Ameri
kaanse bedrijfsleven veel terrein verlo
ren. In de internationale concurrentie
slag kunnen de VS steeds moeilijker
mee. Van het land dat na de tweede
wereldoorlog overal 'nummer 1' stond
is het gedegradeerd tot het land met
ongeveer de grootste buitenlandse
schuld. De dollar, een valuta dat inter
nationaal jarenlang de toon heeft aan
gegeven, is tot een dramatisch diepte
punt gedaald. Pijnlijk is de afgelopen
tien tot vijftien jaar zichtbaar gewor
den dat de VS niet meer het vermogen
hebben om op de wereldmarkt op te
boksen tegen een land als Japan. Maar
niet alleen Japan. Ook Hongkong,
Zuid-Korea, Taiwan, Singapore en
zelfs China tarten de VS geducht. In de
export zijn de VS ook al van de eerste
plaats in de toptien verdrongen; in dit
geval door West-Duitsland. Voor Was
hington alle reden dus om terug te
vechten.
Toch heeft president Reagan met
zijn harde maatregel tegen Japan
ook een groot risico genomen. Hij heeft
zijn verzet tegen het protectionisme -
bescherming van de eigen markt - op
gegeven. En daarmee kan hij nog
moeilijk als de kampioen van de vrije
wereldhandel door het leven gaan. De
Japanners leveren met hun moorden
de concurrentie veel industrielanden
grote kopzorgen. Extra tergend daar
bij is dat ze tegelijk hun eigen nationa
le marktgebied voor buitenlandse im
port angstvallig afschermen. Het is al
leen de vraag of de Amerikaanse reac
tie daarop wel zo verstandig is. Juist
het protectionisme heeft in de jaren
'30, de periode van de grote economi
sche wereldcrisis, zo vernietigend ge
werkt. De Verenigde Staten proberen
nu de problemen van het eigen grote
(handels)tekort op te lossen door an
deren daarvoor rechtstreeks verant
woordelijk te stellen. Ze zetten de we
reldhandel zo onder enorme druk.
Voor veel landen kan een dergelijke
benadering slecht uitpakken. En uit
eindelijk zou deze harde les aan de bo
ze buitenwereld ook de VS zelf wel
eens beroerd kunnen treffen. Daarom
heeft de wereldeconomie er alle belang
bij dat de Amerikaanse blufpoker te
genover Japan niet uitgroeit tot een
echte handelsoorlog.
vdM
WASHINGTON (DPA) - De VS hebben
woensdag in Nevada hun vijfde on
dergrondse kernproef van dit jaar ge
houden.
De kracht ervan was minder dan 20 ki-
loton tnt, zo deelde het ministerie van
energie in Washington mee.
De vorige, vierde proef vond zaterdag
jl. plaats.
Advertentie
AMSTERDAM raï
Trein Toegangbiljetten bij NS-stations.
X