W!WJI
SHOW
Koninklijke speelpoppen
Eurosuper is eind dit
jaar overal te krijgen
Toerist kocht voor
prikje Rembrandt
Pelgrims in greep van Jeruzalem syndroom
SER: Grotere rol
verzekeraars in
gezondheidszorg
DE AFFAIRE SCHAEFER
INVOERING NOG DIT NAJAAR
Canon
Jongetje
zwaargewond
door grijpen
bovenleiding
VS trekken ten
strijde tegen
obscene taal
op radio en tv
Ziekenhuizen
kunnen tekort
donororganen
oplossen
KOOP NIEUWE REVU
HIJ WEIGERT DE WAARHEID
TE VERTELLEN
Duitse vlieger
veroorzaakt
chaos op Schiphol
BANALITEITEN VEROORZAKEN SCHOKEFFECT
Plannen
PZC/binnen-buitenland
2
[)BACK
uw steun
BROODNODIG
in hun strijd tegen
armoede en honger
de vastenaktie
steunt jaarlijks
450 projekten
in de Derde Wereld
giro 5850 te zeist
banknr. 70.70.70.147
t.g.v. vastenaktie-nederland
Hesto Vrouwenpolder
Meer informatie bij post
kantoor en bibliotheek
Hij ontving 20.000 gulden van Caransa.
Nam 50.000 gulden aan van een
multi-miljonair
ZATERDAG 18 APRIL 1987
WASHINGTON (UPI) In de Verenigde Staten wordt het
mogelijk patent te verkrijgen op nieuwe vormen van le
ven die zijn geschapen door middel van genetische mani
pulatie en andere reproductietechnieken. Het patenteren
van menselijke eigenschappen zal echter niet mogelijk
zijn. Dit heeft de New York Times vrijdag bekendge
maakt.
Dit nieuwe beleid van het Amerikaanse bureau voor Paten
ten en Handelsmerken zal begin volgende week officieel
worden bekendgemaakt. De VS zullen daarmee het eerste
land worden waar planten en dieren met nieuwe eigen
schappen gepatenteerd kunnen worden. Dergelijke paten
ten zouden miljarden guldens waard zijn, zo zegt de Times.
Inmiddels is van vele zijden de kritiek op het voornemen
van het patentenbureau losgebarsten. Een bundeling van
organisaties ter bescherming van de burger- en dierenrech
ten hebben al stappen aangekondigd. „Wij spelen niet al
leen maar God, wij willen de heerschappij over God", zo zei
een woordvoerder.
Voor de biotechnologische- en de agrarische industrie is
het patentenbesluit van groot belang omdat verreweg het
meeste onderzoek op dit gebied ten behoeve van deze be
drijfstakken plaats vindt. Door het genetisch materiaal
van allerlei plant- en diersoorten te manipuleren is het mo
gelijk veel sneller planten en dieren met nieuwe commer
cieel aantrekkelijke eigenschappen te kweken dan door se
lectieve kruising. Op deze manier is het theoretisch zelfs
mogelijk gehele nieuwe diersoorten te maken.
Meer bezoek GAK
veelvuldig zieken
AMSTERDAM (GPD) Het Gemeenschappelijk Administratie Kantoor (GAK) wil de controle
van zieke werknemers ingrijpend veranderen. In tegenstelling tot nu krijgt niet iedereen meer
huisbezoek van een GAK-controIeur. Werknemers met een jaarlijks verzuim van één tot twee
keer, kunnen dit schriftelijk afdoen. Voor personeel dat vaker afwezig is, blijft de huiscontröle
gehandhaafd. In Nederland zijn per jaar twee miljoen ziekmeldingen.
Met het nieuwe systeem wordt al geëx
perimenteerd in Helmond, Leeuwar
den en Leiden. In het najaar moet de
werkwijze in heel Nederland worden
ingevoerd. De bedrijfsverenigingen
moeten hiervoor nog groen licht ge
ven, zegt woordvoerder Bastiaanse
van het GAK-hoofdkantoor in Am
sterdam.
Het GAK hoopt met het nieuwe con
trolesysteem meer aandacht aan veel
vuldig zieken te besteden. Woordvoer
der Bastiaanse van het GAK-hoofd
kantoor in Amsterdam: „Het gaat ons
niet om een scheiding aan te brengen
tussen 'goed of slecht' personeel. Je
merkt echter dat veelvuldig zieken
ook vaak andere klachten hebben. Die
kunnen van psychosomatische aard
zijn. Daar willen we meer tijd voor heb
ben. Bovendien heeft het weinig zin
om, bijvoorbeeld, met een griepepide
mie iedereen thuis te bezoeken, zoals
momenteel het geval is. Die tijd kun je
beter besteden".
Advertentie
Vandaag, zaterdag 18 april,
bij Foto Back in Goes
Dé sensatie van 1987,
nu als primeur bij:
FOTO - VIDEO
COMPUTERS
Het aantal werknemers dat zich vol
gens Bastiaanse va"ker dan twee keer
per jaar afmeldt is „een kleine minder-
HAARLEM (ANP) - Een 7-jarig jon
getje uit Haarlem is vrijdagmiddag
zwaar gewond toen hij aan de boven
leiding van een spoorlijn ging hangen.
Het knaapje, dat samen met zijn 5-jari-
ge broertje op het spooremplacement
in Haarlem bovenop het dak van een
hoge goederenwagon was geklommen,
sprong omhoog naar de hoogspan
ningsdraad. Daarbij kwam hij tegelijk
met de bovenleiding en met de wagon
in aanraking en kreeg vervolgens een
stroomstoot van 1600 volt door zich
heen. Hij is met zware brandwonden in
een Haarlems ziekenhuis opgenomen.
Zijn broertje kwam met de schrik vrij,
aldus een woordvoerder van de NS.
hcid'Het is wel zo dat 20 procent van
alle personeel in ons land voor 80 pro
cent van het totale verzuim staat.
Tachtig procent gaat binnen twee we
ken weer aan het werk.
De experimenten in de drie steden
verlopen naar wens. Het GAK ver
wacht dat de bedrijfsverenigingen
geen problemen zullen maken. Direc
teur R. Burghouts van het GAK-kan-
toor in Helmond: „Het aantal bezoe
ken is door de nieuwe werkwijze met
30 procent afgenomen. Het is voor alle
betrokkenen een goede zaak dat we
die tijd aan de moeilijker gevallen
kunnen besteden".
Mediabond - De FHPU (hoger perso
neel uitgeversbedrijven) en de NCHP-
afdeling Media gaan samen in een
nieuwe vakbond: NCHP Informatie
Media. De nieuwe bond (met bijna
1.000 leden) wordt de eerste bond in
ons land die alle disciplines in de infor
matiebranche vertegenwoordigt, al
dus de NCHP. De Mediabond is aange
sloten bij de vakcentrale van Middel
baar en Hoger Personeel. De bond
richt zich op journalisten, fotografen,
voorlichters, PR-functionarissen, om
roepen en uitgeverijen.
APELDOORN—Prinses Margriet heeft in het rijksmuseum Het Loo een tentoonstelling geopend van poppen waar
mee haar grootmoeder prinses Wilhelmina in haar jeugd speelde. Samen met enkele jeugdige bezoekers bewon
derde de prinses een van de exemplaren.
DEN HAAG (GPD) Eurosuper (au
tobenzine zonder lood) zal al in de
loop van dit jaar in het hele land in
ruime mate te krijgen zijn. De prijs er
van zal liggen tussen die van de huidi
ge normale loodvrije benzine (thans
aan de zelfbedieningspomp in het al
gemeen 1,58 gulden) en die van de
loodhoudende super (thans 1,63).
De benzinemaatschappijen hebben
dat met minister van milieu Nijpels af
gesproken. In Europees verband is af
gesproken dat Eurosuper eind 1989
overal verkrijgbaar moet zijn. Neder
land streefde al een vroegere datum
na.
ENID (AFP)- Een Ameri
kaan, die in 1975 tijdens
vakantie in Nederland
voor 25 dollar een ets
kocht die later een Rem
brandt bleek te zijn, wil
de ets laten veilen bij
Sotheby in New York.
Dale Sayre, uit Enid in
Oklahoma, vertelde dat
hij de ets, met de afbeel
ding "Christus verzorgt
de zieke", erg mooi had
gevonden, ondanks het
gebroken glas en de stof
fige lijst. De verkoper
had 40 dollar gevraagd,
maar hij wist de prijs af
te dingen tot 25 dollar.
De lijstenmaker die hij
had gevraagd de lijst te
repareren had hem gead
viseerd de ets aan een
expert te laten zien. De
conservator van het cen
trum voor beeldende
kunst in Oklahoma had
vastgesteld dat het ging
om een ets van Rem
brandt. Hij schatte de
waarde op 16.000 dollar.
Advertentie
tel. 01189-1900
a la carte
vlees- en visspecialiteit
Iedere dag geopend
Shell zal al deze zomer op 200 van zijn
stations Eurosuper leveren. Het con
cern, maar ook de andere benzine
maatschappijen, speelt daarmee in op
de betrekkelijk snel groeiende vraag
naar de nieuwe loodvrije super. Lood
vrije normale benzine zal echter voor
alsnog ook verkrijgbaar blijven. Een
kwart van het Nederlandse autopark
rijdt op 'loodvrij-normaal'. „We hoe
ven die mensen niet de duurdere, lood
vrije Eurosuper op te dringen", aldus
een woordvoerder van Shell.
Loodhoudende superbenzine zal ook
nog lange tijd aan alle pompstations
verkocht blijven worden. Een groot
deel van het autopark is aangewezen
op benzine waarin lood is verwerkt en
die een octaangetal heeft van 98. In
Europa zal het rijden in dergelijke au
to's nog lange tijd zijn toegestaan, ook
al omdat de ontwikkeling van nieuwe
motoren niet overal snel genoeg vor
dert.
Het invoeren van de nieuwe brandstof
fen moet helpen de milieuvervuiling
(zure regen) te beperken. Minister Nij
pels was er veel aan gelegen loodvrije
benzines zo snel mogelijk algemeen
verkrijgbaar te hebben.
Advertentie
NEDERLANDSE HABITAT COMMISSIE. POSTBUS 20951. 2540 EZ DEN HAAG
WASHINGTON (REUTER) - De Ante
rikaanse regering gaat optreden te
'gen omroepprogramma's waarin ob
scene en onfatsoenlijke taal wordt ge
bezigd.
Een overheidscommissie liet donder
dag brieven uitgaan naar een aanta
radio- en televisiestations, waarin ge
waarschuwd werd dat er in de toe
komst zware straffen zullen volgen al:
zij hun leven niet beteren. Die straffer
kunnen bestaan uit boetes maar ook
uit intrekking van de zendvergunning.
De Federale Communicatie Commis
sie (FCC) is bijvoorbeeld zeer ont
stemd over het uitzenden van een to
neelstuk, getiteld „Jerker", over d(
seksuele fantasieën van een homofiel
„Walgelijk", zei een lid van de commis
sie over het programma dat werd uit
gezonden door een station in Los An
geles.
De FCC zegt veel klachten binnen ff
krijgen van luisteraars, onder meei
over het taalgebruik van disc-jockey's
UTRECHT (ANP) - Er komen in ons
land veel meer donornieren en andere
donororganen beschikbaar dan ooit
worden gebruikt. Als artsen meer ge
neigd zouden zijn de nabestaanden
van bijvoorbeeld verkeersslachtof
fers over orgaandonatie te benaderen,
zou het tekort aan organen groten
deels opgelost zijn. De ziekenhuizen
moeten speciale commissies instellen
om in de gaten te houden of niet teveel
donororganen verloren gaan. Dat
schrijft de internist dr. J. Jordans in
het artsenblad Medisch Contact.
Volgens Jordans zou met name de
wachtlijst voor niertransplantaties als
sneeuw voor de zon verdwijnen wan
neer alle geschikte nieren ook voor
transplantatie vrij zouden komen. In
ons land overlijden naar schatting 7üol
mensen per jaar met een gezond stel
nieren. Zij laten dus 1400 nieren ach
ter. Niettemin werden vorig jaar nog
maar 400 nierpatiënten aan een nieu
we nier geholpen, terwijl op 1 januari
meer dan duizend mensen op de
wachtlijst stonden voor zo'n operatie.
Volgens de gezondheidsraad is per
jaar behoefte aan zo'n 620 niertrans
plantaties, dus ook als rekening wordt
gehouden met nabestaanden die toe
stemming voor transplantatie weige
ren en met een aantal mislukkingen
zijn er volgens Jordan meer dan vol
doende nieren beschikbaar.
Artsen en verpleegkundigen denken
bij het overlijden van geschikte dono
ren vaak niet aan de mogelijkheid van
transplantatie, zo stelt de internist.
Bewust of onbewust speelt daarin mee
dat zij het meestal heel vervelend vin
den om de familie toestemming te vra
gen.
VLISSINGEN - MIDDELBURG - GOES
SCHIPHOL (ANP) - Een sportvlieger
uit het Westduitse Almersbach krijgt
niet eerder zijn toestelletje, een een-
motorige Cessna 172, terug, dan nadat
hij een boete heeft betaald van 1.500
gulden. Het openbaar ministerie in
Haarlem heeft dit vrijdag bepaald
omdat de Duitser eerder op dag het
luchtverkeer boven Schiphol zodanig
in de war stuurde dat de verkeerslei
ding in de toren zich genoodzaakt zag
al het luchtverkeer 20 minuten op te
houden.
Het gevolg was onder andere, aldus
vrijdag een woordvoerder van de rijks
politie dienst luchtvaart, dat twee gro
te lijntoestellen niet konden landen.
De Duitser was op weg van Amsberg
via Soesterberg naar Schiphol, waar
hij kennelijk wilde landen. In het con-
trolegebied van de nationale luchtha
ven negeerde hij echter min of meer
stelselmatig alle opdrachten en aan
wijzingen van de verkeersleiding. „Hij
vloog overal dwars doorheen", aldus
de rijkspolitie, die de sportvlieger di
rect na diens landing verbaliseerde.
(Advertentie)
JER UZALEMDuizenden Christelijke pelgrims hebben op Goede Vrijdag de traditionele processie gelopen op de Via Dolorosa in de Oude Stad.
(Van onze correspondent)
JERUZALEMBij de heilige plaat
sen in Israël kan dit Paasweekeinde
de onbevangen toerist plotsklaps
oog in oog staan met iemand die be
weert Maria Magdalena te zijn. Of
Johannes de Doper. Sommigen roe
pen zich uit tot de Messias.
Toegeschoten bewakers van de hei
ligdommen die al vertrouwd zijn met
dit soort opvoeringen brengen deze
verwarden naar het psychiatrisch
ziekenhuis Kfar Shaul in Jeruzalem.
Dit fenomeen noemt de Israëlische
psychiater dr. Yair Bar-El het „Jeru
zalem syndroom". Volgens de Jeru
zalem Post behandelt hij per jaar
ruim honderd toeristen op pelgrima
ge, van wie een groot aantal in de
huid van een bijbels karakter en met
een pot kalmerende pillen in de kof
fer onder begeleiding van familie
naar huis terugkeert. Maar deze
groep is al eerder onder psychiatri
sche behandeling geweest. Slechts
tien tot vijftien patiënten vanwie
geen geestesstoornissen uit het
verleden bekend zijn, komen na een
intensieve behandeling in Kfar
Shaul weer tot de werkelijkheid.
Het is vooral de laatste categorie die
dr. Bar-El de afgelopen vijf jaar
heeft bestudeerd. De medicus denkt
dat die mysterieuze religieuze bele
ving mogelijk wordt veroorzaakt
door het verschil tussen hun voor
stelling van het bijbelse landschap
en de werkelijkheid ter plaatse.
„Mijn hypothese is dat deze pelgrims
de bijbel als een buitengewoon be
langrijk geschrift beschouwen, maar
dat ze ernstig geschokt raken als de
alledaagse realiteit in Jeruzalem
wordt ervaren". Die teleurstelling en
frustratie uit zich volgens de psy
chiater in een reactie waarbij deze
pelgrims de controle over zichzelf
verliezen om vervolgens de gedaante
van een bijbelse figuur aan te nemen.
Volgens dr. Bar-El gaat het in de
meeste gevallen om protestantse
Amerikanen. Hoewel deze groep
zichzelf niet ziet als fundamentalis
ten, heeft het een sterke binding met
de letterlijke teksten in de bijbel.
Die geschoktheid over de toestand
rond de heilige plaatsen is overigens
geen onbekend verschijnsel. Veel
pelgrims uit de westerse wereld
staan bij een eerste confrontatie mi
nutenlang met open mond te staren
naar het religieuze circus in de Heilig
tïrafkerk of in de geboortegrot in
Bethlehem. Het zijn godsdienstige
uitstalkasten waarbij het voortstel-
lings vermogen over de bijbelse
„werkelijkheid" grondig op de proef
wordt gesteld.
De meeste bezoekers hebben genoeg
geestelijke spankracht om het Gods
beeld niet te laten vervagen door de
bijna verstikkende wierook die mon
niken van allerlei pluimage de hele
dag over het graf of de kribbe laten
uitwalmen. Zelfs de banaliteit van de
voor veel geld te koop aangeboden
plastic doornenkronen deert de
meesten niet.
DEN HAAG (ANP) - De bestaande structuur in de gezondheidszorg schiet te
kort doordat elementen van kostenbeheersing grotendeels ontbreken. De ver
antwoordelijkheid voor planning en financiering is gescheiden, en dat maakt
beheersing van de kosten zeer moeilijk. Daar komt nog bij dat de ruimte voor
reële onderhandelingen tussen leveranciers en bekostigers van de gezond
heidszorg te beperkt is. Planning en financiering moeten in één hand komen.
De rol van de verzekeraars moet worden versterkt als tegenwicht tegen de
aanbieders van gezondheidszorg.
Dat staat in een ontwerpadvies van de
Sociaal Economische Raad (SER)
over de beheersingsstructuur in de ge
zondheidszorg. De Raad loopt hier
mee vooruit op zijn komende adviezen
over de herziening van het stelsel van
zieketekostenverzekeringen. Zo kan
de Raad bijdragen aan de discussie in
het kabinet over het onlangs versche
nen rapport van de commissie-Dek
ker.
In de nieuwe structuur die de SER
voor ogen heeft krijgen verzekeraars -
zoals bijvoorbeeld de huidige zieken
fondsen en de particuliere verzeke
raars - tot taak in de regio voorzienin
genplannen op te stellen. Zowel de lo
kale en provinciale overheden als de
instellingen en beroepsbeoefenaren
worden erover gehoord. Een centraal
toezichthoudend orgaan toetst de
plannen daarna aan de normen van de
rijksoverheid. Pas als dit orgaan ze
goedkeurt treden de plannen in wer
king.
De positie van de ziekenfondsen moet
worden aangepast, vindt de SER. In
het bestuur van de fondsen moet
plaats komen voor verzekerden naast
vertegenwoordigers van werkgevers
en werknemers. Voor beroepsbeoefe
naren is dan in het bestuur geen plaats
meer. Het ziekenfonds kan zo in de
nieuwe structuur optreden als verte
genwoordiger van verzekerden en pre-
mieplichtigen.
(Advertentie)
