almanak
GEWEITJES-SHOW
Partij
hasj
gevonden in
Uzendijke
Zuivering Schelde
is keiharde eis
...overheid kan van het Zeeuws
Orkest beter gebruik maken...
AFSCHEID
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZEEUWSE
Onderzoek naar
milieu en visstand
Zestigvoetkreek
Verantwoord
PAGINA 17
Brugge
Zeeuws Platform
demonstreert
toch in Borssele
Camer wil meepraten
>ver uitgifte van
Ziek
Drs W. P. B. Nijzink
Er is geen mooier beestje dan
f f het ree. In de vrije wildbaan
is liet ree nog het grootste voorko
mende zoogdier. En we moeten er
dan ook zuinig mee omspringen".
Vrijdag en zaterdag komen de
Zeeuwse 'afschothouders' in de
Schouwse Westhoek bijeen om voor
de tweede maal onderling een kri
tisch oordeel te vellen over de ree
wild-jacht. Want het leerproces in
deze jacht is nooit ten einde, zegt se
cretaris drs W. P. B. Nijzink van de
provinciale reewild-commissie van
de Koninklijke Nederlandse Jagers
vereniging (KNJV).
De reewild-j agers komen niet met le
ge handen naar de Kop van Schou
wen, het grootste reeëngebied in
Zeeland. In de kantine van camping
'Duinrand' in Haamstede tonen zij
naar verwachting nu zo'n kleine
tweehonderd geweitjes van het
sinds 1980 in Zeeland afgeschoten
reewild, (volgens secretaris Nijzink
in totaal zo'n 400 geiten en bokken).
,,Dat doodschieten het eind van het
verhaal is, kan natuurlijk niet wor
den ontkend. Maar de reewild-jacht
is in de eerste plaats een beheersme-
thode die onmisbaar is omdat de na
tuur het zelf niet meer doet. De na
tuurlijke vijanden van de reeën zijn
verdwenen".
De geweitjes worden in Haamstede
onder leiding van een keurmeester
van de Vereniging het Reewild ge
keurd en besproken en tevens voor
belangstellenden tentoongesteld,
(vrijdag vanaf 15.30 en zaterdag van
10.00 tot 16.00 uur). De eerste 'ge-
weitjes-show' vond zes jaar geleden
eveneens in Haamstede plaats, toen
de reewild-jacht in Zeeland langza
merhand tien jaar op gang was.
Drs. Nijzink legt uit dat het ree 'al
leen gezond kan leven' wanneer de
geit of bok kan beschikken over zo'n
tien hectare 'dekking' in de vorm
van bosjes, bomen, tuinen of oever
begroeiing. „En tien reeën in een ge
bied van honderd hectare is dus net
goed. Maar een geit krijgt elk jaar
twee kalfjes en dat betekent op een
populatie van tien jaarlijks tien
reeën erbij. Het jaar daarop twintig,
vervolgens veertig en zo verder. En
uiteindelijk gevolg is dat de reeën
onvoldoende rust, dekking en eten
hebben. Bovendien, jonge bokken
mogen niet bij de geiten. Want die
worden allemaal nog door de oude
bokken gepakt. De jonkies worden
gewoon het bos uit geconcurreerd.
En dan worden ze vaak doodgere
den".
Nijzink, zelf overtuigd jager, noemt
niet het geweer, maar de verrekijker
het belangrijkste jagersinstrument.
„De jager inventariseert in overleg
met de dienst faunabeheer van het
ministerie van landbouw, de aantal
len reeën. Hij verdeelt ze in bokken
en geiten, leeftijdsopbouw en popu
latie. Vele uren observatie, studie en
telling leiden dan tot een afschot
plan. En als faunabeheer daarmee
akkoord gaat kan een eventueel
overschot worden weggenomen".
De jager uit Biezelinge verheelt
niet dat 'wegnemen' doodschieten
betekent. „Daarmee staat de jacht
dan tevens in het bekende ongunsti
ge daglicht. Maar het doden vol
trekt zich pas aan het einde van een
lange rit. Het dodelijke schot is de
afsluiting. Maar als je niet van die
ren houdt, kun je onmogelijk goed
observeren en tot een verantwoord
afschot komen. En we proberen de
oudere, zwakke en zieke dieren er
uit te halen. Daar komt vakman
schap aan te pas. En met de moder
ne munitie en richtmiddelen wordt
er bijna perfect geschoten".
De reewild-jager stelt vast dat de
conditie van de thans totaal onge
veer 300 Zeeuwse reeën-waarvan de
helft op Schouwen - over het alge
meen erg goed is, in vergelijking bij
voorbeeld met het ree in Drenthe.
„In Zeeland zijn in 1986 twee reebok
ken met elk een gewicht van 26,5 kilo
geschoten. De zwaarste bok van heel
Nederland, vorig jaar neergelegd in
de Flevopolder, woog 28 kilo. En het
gewicht is maatstaf voor de conditie
van het ree. De Drenthse jager heeft
al een mooie bok geschoten als die
18 kilo weegt".
ZEELAND
IJZENDIJKE - Bij een inval in een wo
ning aan de Oranjedijk nabij Uzendij
ke heeft de politie dinsdag zeventig
kilo hasjiesj aangetroffen, met een
marktwaarde van naar schatting
250.000 gulden. De hasj was in ver
schillende kamers verstopt. In het
huis, dat werd bewoond door de 31-ja-
rige V. M. E. B., werden tevens een
riot-gun (een zwaar vuurwapen) en
150 patronen gevonden. De bewoon
ster is gearresteerd en wordt ver
hoord.
De huiszoeking stond onder leiding
van rechter-commissaris mr F. A. Fib-
be en werd uitgevoerd door de rijkspo-
Iitie-groep West-Zeeuwsch-Vlaande
ren en de Technische Recherche uit
Middelburg. Er werd gebruik gemaakt
van een hond die getraind is in het op
sporen van verdovende middelen. De
huiszoeking vond plaats naar aanlei
ding van een melding van de onder
zoeksrechter in het Franse Lyon. Daar
wordt op dit moment onderzoek ge
daan naar grootscheepse handel in
verdovende middelen en het adres in
IJzendijke was een van de resultaten
van dat onderzoek.
De vrouw die nu in Zeeuwsch-Vlaan
deren is gearresteerd heeft nog geen
verklaring gegeven voor de aanwezig
heid van de hasjisj en het wapen. De
rijkspolitie weet niet in welke relatie
de vrouw tot de verdachten in Lyon
staat. Ook is niet bekend of de verdo
vende middelen bestemd waren voor
danwel afkomstig waren uit Lyon. Een
woordvoerder van de rijkspolitie in
Middelburg deelde mee dat er geen
verdere arrestaties in deze zaak wor
den verwacht.
CLINGE - De operationele groep van
het ministerie van landbouw en visse
rij zal vandaag (donderdag) een visse
rijdeskundig onderzoek instellen in
de Zestigvoetkreek te Clinge. Met dit
onderzoek hoopt de Clingse Henge
laars Vereniging inzicht te krijgen in
milieu en visstand van het viswater.
De Clingse Hengelaars Vereniging
houdt al enige jaren een visregistratie
bij en binnen de visclub bestaat de in
druk dat er een onevenwichtige vis
stand is op de Zestigvoetkreek. In 1978
werd eveneens een visserij deskundig
onderzoek ingesteld. Het onderzoek
van donderdag zal waarschijnlijk een
hele dag in beslag nemen en begint
09.00 uur.
MIDDELBURG - Zuivering van het
Scheldewater is een keiharde Neder
landse eis in de onderhandelingen
met België over de Maas- en Schelde-
verdragen. Daaraan valt niet te tor
nen. Wanneer de Schelde niet snel
schoner wordt, kunnen de Belgen wel
vergeten dat de Nederlanders instem
men met verdieping van de Wester-
schelde, ten behoeve van de Antwerp
se haven. Minister drs N. Smit-Kroes
van verkeer en waterstaat maakte dit
woensdag duidelijk na afloop van be
sprekingen met het dagelijks bestuur
van de provincie Zeeland.
„Er is een limiet bereikt aan de hoe
veelheid vervuiling vanuit België op
de Westerschelde", zei de minister.
„De troep mag niet langer ons land
binnenkomen". Smit-Kroes liet weten
met gedeputeerde staten van Zeeland
'volledige overeenstemming' te heb
ben bereikt over de koppeling van de
zuivering van het Scheldewater aan de
verdieping van de Westerschelde. Ze
beklemtoonde dat over de Nederland
se wens tot schoner Scheldewater niet
te marchanderen valt. Op dit stuk van
zaken is in feite sprake van een dictaat
aan het adres van de Zuiderburen.
Delegaties van Nederland (onder lei
ding van oud-premier mr B. W. Bies
heuvel) en België (onder leiding van
oud-Europees commissaris E. Davig-
non) zijn begin maart met besprekin
gen over de zogeheten 'waterverdra
gen' begonnen. Bedoeling is de al in
1975 in beginsel overeen gekomen wa
terverdragen over Maas en Schelde -
die nooit officieel door de parlementen
bekrachtigd zijn - nieuw leven in te
blazen. Inzet is onder meer het be
schikbaar komen van (schoon) Maas
water voor de Nederlandse drinkwa
tervoorziening en de verdieping van de
Westerschelde voor Antwerpse haven-
belangen. Over aard en inhoud van de
wensenpakketten hebben beide lan
den tot nog toe stilzwijgen bewaard,
teneinde de wederzijdse gevoelens te
ontzien.
april in Brussel opnieuw aan de slag -
een gegeven is. Ze toonde zich er hoo-
gelijk over verbaasd dat en grote stad
als Brussel anno 1987 het afvalwater
ongezuiverd op de Schelde loost.
Drs Smit-Kroes was blij met de toezeg
ging van de Belgisch/Vlaamse staats
secretaris van milieuzaken, mevrouw
M. Desmet, dat nog in de loop van dit
jaar met de bouw van een eerste Brus
selse zuiveringsinstallatie begonnen
wordt. De bewindsvrouw gaf aan de
Nederlandse inspanningen op het ge
bied van de waterzuivering (lozingen
op de Westerschelde moeten om
streeks 1990 gesaneerd zijn), het niet
verdragen dat de Belgen door blijven
gaan met vervuilen.
Het Zeeuwse provinciaal bestuur
heeft steeds onderstreept dat een
diepere Westerschelde alleen moge
lijk mag zijn, als daar tegelijk een
schonere Schelde tegenover staat. Mi
nister Smit-Kroes verklaarde dat die
koppeling in de onderhandelingen
tussen beide delegaties - ze gaan 27
GOES (ANP) - Het Zeeuws Plat
form Stop Kernenergie waarin
een groot aantal politieke,
maatschappelijke en milieu-or
ganisaties zijn betrokken, zal
toch deelnemen aan de lande
lijke demonstratie tegen kern
energie op 26 april bij de kern
centrale in Borssele.
Aanvankelijk zou het Zeeuws
Platform niet meedoen omdat
men gewelddadigheden vreesde
tussen de politie en de actie
voerders die 25 en 26 april de
kerncentrale 28 uur lang zullen
blokkeren. In een woensdag uit
gegeven verklaring zegt het
Zeeuws Platform uit de positie
ve houding van de politie, het
gemeentebestuur en de actie
voerders te kunnen opmaken
dat de hele manifestatie alsnog
vreedzaam zal verlopen. Het
Zeeuws Platform heeft daarom
toch besloten deel te nemen aan
de demonstratie op zondag 26
april na afloop van de blokkade.
Zij heeft alle Zeeuwen opgeroe
pen om naar Borssele te komen
om het protest tegen kernener
gie kracht bij te zetten.
Stotijn: „Mijn idee was om de muziek
naar de Zeeuwse bevolking te bren
gen. Ik kan nu zeggen, dat ik daar
niet in geslaagd ben. Van belang is,
datje publiek krijgt. In Middelburg,
in Vlissingen ook, is dat geen pro
bleem gebleken. In Zierikzee wel:
daar kun je rekenen op honderd men
sen, niet veel meer. Zelfs in Goes is
het niet eenvoudig voldoende bezoe
kers te trekken, om over Terneuzen
maar te zwijgen. Nog belangrijker is
het geld. Als je cultuur wilt brengen,
kost dat geld - afgezien van die hon
derdzestig mille om het orkest in
stand te houden. En dat geld is er on
voldoende".
heeft het fenomeen gratis concerten
wèl succes. 'De Schelde' sponsort die
concerten al jaren en je ziet daar dat
ook de werkman in de zaal zit".
Groei in het orkest gezien, de af
gelopen tien jaar?
„Artistiek is er duidelijk groei ge
weest. Het verschil tussen beroeps-
en amateurorkesten wordt vaak
overdreven. Voor een beroepsorkest
is een concert een dienst, voor een
amateurorkest is het altijd weer een
ervaring, een belevenis. Ze vinden
me een lastige vent. Dat bèn ik ook,
ik wil niet alleen noten horen, ik wil
uitdrukking. Ik ga daar gewetensvol
in te werk en ben met dat doel voor
ogen vervelend en veeleisend. Het or
kest heeft zeer veel gepresteerd. We
hebben, ik denk nu even aarr de
eerste symfonie van Brahms en de
vierde van Mahler hele mooie din
gen kunnen doen. Dingen, die voor
een amateurorkest nauwelijks moge
lijk zijn en waarbij men ver boven de
eigen mogelijkheden is uitgestegen".
De toekomst?
„Ik vraag me af of het orkest in de
toekomst nog kan blijven doen wat
men nu doet. Dan denk ik aan de ver
sterking met beroepsmensen. Die
komen vanuit de randstad, hebben
er vijf uur per repetitie voor over en
krijgen in feite niet meer dan een ver
goeding van onkosten. Ik ben bang
dat dat niet kan blijven duren. Komt
er meer financiële speling, dan zou je
misschien de concerten tot vier of vijf
per jaar kunnen uitbouwen. Wense
lijk is dat wel voor het muziekleven:
beroepsorkesten van elders uit Ne
derland zie ik ook de komende jaren
niet meer verschijnen. De bezuini
gingen hebben dat erg bemoeilijkt.
Je kunt beter proberen uit te bouwen
wat er is. En daar is geld voor nodig".
Kees Cijsouw
eld WOV
(Van onze Haagse redacteur)
EN HAAG - De Tweede Kamer wil
ch kunnen uitspreken over de voor
enomen individuele uitgifte van oes-
;rpercelen in de Grevelingen voor
at minister G. Braks (landbouw en
isserij) hierover een beslissing
eemt. De Kamer vindt dat aan de in-
angsdatum voor de nieuwe verde-
-1 mei - in principe niet mag wor-
en getornd. Maar als Braks geen"
ans ziet tijdig een beloofde notitie
ver de oester- en mosselcultuur te la-
in verschijnen waarover nog deze
kan worden gediscussieerd,
ïoet die datum worden verschoven.
)it blijkt uit een brief die de vaste Ka
nercommissie voor de visserij naar de
lewindsman heeft gestuurd.
)e commissie herinnert Braks er aan
lat hij al op 1 december vorig jaar
leeft toegezegd snel met de notitie te
:omen.
Op zijn Middelburgse hotelkamer
heeft hij de programma's van
tien jaar Zeeuws Orkest voor me op
papier gezet. Hij is, eind vorige
week, op vrijdagavond uit Den Haag
afgereisd, om de volgende dag uitge
rust en zonder spanningen aan twee
dagen orkest-repetities te kunnen
beginnen. De lijst bevat bijna zeven
tig werken, van de Bach-zonen tot
Mahler, maar het accent ligt op sym
fonische muziek uit de Romantiek.
Louis Stotijn: „Ik heb een voorkeur
voor muziek uit de romantische pe
riode. Er komt bij, dat die muziek
ook een amateurorkest als het
Zeeuws Orkest het meest aan
spreekt. Schubert, Brahms, Dvórak-
Schumann: we hebben het in Zee
land allemaal kunnen doen. Bruck
ner, mijn grote liefde niet. In die
muziek zijn de spanningsbogen voor
bijna elk amateurorkest te groot ge
trokken".
Louis Stotijn (69) neemt deze week
na tien jaar afscheid als vaste diri
gent van het Zeeuws Orkest. Van
avond - donderdag - in de Vlissingse
St. Jacobskerk, vrijdag in de Con
certzaal te Middelburg. Hoofdmoot
op het programma: de eerste symfo
nie van Gustav Mahler. „Een hoog
standje voor een orkest, dat groten
deels uit amateurs bestaat. Het
vergt een enorme inzet, van het or
kest, maar eerlijk gezegd: ook van
de dirigent".
Bereikt wat u tien jaar geleden
voor ogen stond?
DONDERDAG 9 APRIL 1987
Minister Smit-Kroes mocht gisteren bij haar bezoek aan Zeeland dan geen geld
uit Den Haag hebben meegenomen, ze mocht in Westkapelle nog wel even op een
asfaltmachine klimmen. De minister legde er vaardig een asfalttapijt mee op
een stukje van de versterkte zeewering.
Ze weet er altijd handig ge
bruik van te maken, die Mar
lies (5) uit Tholen.
Als ze 's een dagje ziek is en niet
naar de kleuterschool kan,
slaat ze daar steevast munt uit.
Ze slaagt er voortdurend in al
le aandacht voor zich op te ei
sen, laat zich lekker verwen
nen en haalt streken uit die ze
anders niet in haar blonde
hoofdje zou halen.
Van de week ook. Een beetje
grieperig was ze. Maar toch fit
genoeg om al haar kleren uit
de kast te trekken om er een
feestelijke verkleedpartij van
te maken. Alleen, ze heeft er
nog altijd een beetje moeite
mee haar schoenen te strikken
en bloesje dicht te knopen.
Zes keer was haar moeder de
trap al opgerend om haar
daarbij een handje te helpen.
Maar zelfs aan het geduld van
een zorgzame moeder komt wel
eens een eind. Dus toen Marlies
voor de zevende keer om hulp
riep, klonk het een beetje krib
big van beneden: „Nee hoor, nu
doe ik het niet meer".
De verontwaardiging was
groot. Zo groot, dat de kleine
zieke Marlies boven aan de
trap stampvoetend van boos
heid uitriep: „Als ik later groot
ben en jij bent klein en ziek, zal
ik öök 's jouw schoenen niet
strikken".
Is alleen met geld een voedings
bodem voor concertbezoek te
leggen?
„Je moet in Zeeland in beschouwing
nemen dat er geen orkesttraditie is.
Gevolg van de geïsoleerde ligging,
vroeger. Bezoekers trekje door vaak
te spelen. Dat kan alleen met vol
doende geld. We zijn een land van
kruideniers, en kunst levert nooit
geld op, het kost alleen maar. Men
sen moeten tot concertbezoek gesti
muleerd worden. Bij die ontplooiing
ligt een taak voor de overheid. Het
produkt 'Zeeuws Orkest' zou door de
overheid veel beter gebruikt kunnen
worden. Met subsidies zouden gratis
concerten mogelijk worden. In Zee
land, waar geen beroepsorkest is, zou
dat makkelijker moeten kunnen dan
elders.
Trekken gratis concerten wel
mensen?
„Ik denk dat het een goede manier is
om een breder publiek te bereiken. Ik
zie in Middelburg vaak dezelfde men
sen. Het dringt onvoldoende tot de
bevolking door dat ze in Zeeland een
goed orkest hebben. In Vlissingen
iet
op
tafel
met het opstellen van een Milieu-effec
trapportage (MER) en het kiezen van
een trace. Volgens Barbé ligt het voor
de hand dat het tracé direct oostelijk
van Terneuzen als uitgangspunt
wordt genomen. Maar hij gaf aan dat
ook de plus- en minpunten van andere
tracé's in de beschouwingen worden
meegenomen.
De Zeeuwse commissaris van de ko
ningin, dr C. Boertien, kondigde aan
dat de stuurgroep WOV (met daarin
vertegenwoordigers van rijk en pro
vincie) hard aan het werk gaat, zodat
'de randvoorwaarden deze zomer nog
zijn ingevuld'. „Als wij ons huiswerk
op tijd doen, dan kan het kabinet in
september groen licht geven". Ook
Boertien zei: „Er is alle hoop dat we
het met elkaar eens worden".
Minister Smit-Kroes verklaarde des-
(Slot zie pagina 18 kolom 2)
Dirigent Louis Stotijn
ÏIDDELBURG - Minister Smit-Kroes heeft de Zeeuwse be-
tuurders gisteren niet de benodigde rijksbijdrage voor een
aste Westerschelde oeververbinding in het vooruitzicht ge
teld. Tijdens het overleg in het provinciehuis nam ze wel een
positieve grondhouding' aan.
pe minister beloofde te bevorderen
het kabinet in het najaar een be-
Juit over het WOV-project neemt,
(laar dan moet het provinciebestuur
erst wel een definitieve versie van de
eehnische en financiële mogelijkhe-
len op tafel leggen. Pas daarna, aldus
[e minister, kan blijken of het kabinet
;roen licht geeft of dat 'we het WOV-
iroject in het historisch archief kun-
ien bijzetten'.
)e verantwoordelijke gedeputeerde
Irs R. C. E. Barbé zei dat de houding
an de minister hem goede hoop geeft.
Als ze niet de indruk zou hebben dat
het kan, zou ze ons nu niet door laten
gaan. Ze weet goed genoeg dat het om
een rijksbijdrage van 34 miljoen per
jaar gaat". Enkele weken eerder nog
zei Barbé dat het WOV-project alleen
zou worden doorgezet wanneer de mi
nister tijdens de gisteren gehouden ge
sprek met de benodigde rijksbijdrage
over de brug zou komen. Maar na af
loop toonde hij er begrip voor dat
Smit-Kroes niet meteen 'ja' had kun
nen zeggen.
Het dagelijks provinciebestuur ziet in
de uitkomsten van het overleg vol
doende aanleiding om nu te beginnen