Na jaren van betrekkelijke rust
weer ruzie bij Bootlieden Terneuzen
ANTWERPEN
KNOKKE
GENT
BRUGGE
Negentien titir
op iiiuwlxaljl
met alleen
een kan koffie
PZC/streek
22
Waslijst
Risico's
Groei
VRIJDAG 3 APRIL 1987
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Bij acties in 1981 bezetten bootlieden tijdelijk de zuiderbrug over de zeesluis.
TERNEUZEN - Woensdag vonden de kaderleden van de Vervoersbond FNV en andere FNV-
bonden in Zeeuwsch-Vlaanderen een brief van Nico Sannes in de bus. Een citaat: „...Toen be
gon de strijd pas echt. Een goede cao betekende minder winst voor de ene groep en meer winst
voor de ene groep betekende een slechtere cao. Het verwerven van de cao kostte onze leden veel
en niet in alles slaagden wij erin om verbeteringen aan te brengen. Zo bestaat vandaag nog
altijd een flexibele werktijd in die cao..."
Sannes is bestuurder van de Vervoers
bond. De afgelopen weken hield hij
zich bijna dagelijks bezig met de pro
blemen bij de Verenigde Bootlieden bv
in Terneuzen. Opnieuw problemen,
want in het najaar van 1981, was het
ook al hommeles bij het bedrijf. Toen
kwam het zelfs tot een tijdelijke bezet
ting van de zuiderbrug over de zee
sluis. Een machtsmiddel, want het be
zorgde de scheepvaart de nodige ver
traging en dat wekte weer de nodige ir
ritatie bij de Gentse havenautoritei
ten.
Wie iets wil begrijpen van de terugke
rende spanningen bij de Verenigde
Bootlieden bv dient een duik te nemen
in de historie. De vennootschap werd
opgericht in 1950. Voor die tijd -en in
gewijden gaan er vanuit dat er zelfs al
sprake van was in de vorige eeuw-
werkte een aantal bootlieden samen,
zonder dat er allerlei ingewikkelde re
gelingen op papier stonden. In 1971
werd de nv omgezet in een bv. De zes
firmanten werden directeur en de da
gelijkse leiding werd in handen gege
ven van een adjunct-directeur. De zes
aandeelhouders besloten destijds vijf
tien werknemers in de gelegenheid te
stellen aandelen te kopen, in officiële
stukken wordt dat omschreven als
'het deelnemen in het vennootschaps
kapitaal'.
den. Tenminste, zo kwam dat op de
buitenwereld over. Maar intern broei
de er wel degelijk iets. Wie voorbeel
den wil, wordt geconfronteerd met de
nodige terughoudendheid. De werkne
mers -en dan in de eerste plaats de
mensen zonder aandelen, die in de
meeste gevallen ook lid zijn van de
bond- zijn bang voor represailles van
de kant van de directie. Daarom willen
ze wél praten, maar alleen anoniem.
Eerder deze week. Twee bootlieden
sommen een waslijst van grieven op.
In de woonkamer van het eengezins
huis heerst woede, ook wel een beetje
machteloze woede, want de klachten
zijn niet van vandaag of gisteren. Een
urenlange klaagzang, een ochtend
lang. „Een van de directeuren be
greep niet dat het gedonder rondt die
bewuste collega, die betrokken was
bij dat beroemde incident in de
Braakmanhaven, voor ons en voor de
bond de spreekwoordelijke druppel
was...Nou van ons kan hij een hele re
genbak vol krijgen. Trouwens, dat
zelfde directielid dat nu zo verbaasd
reageert op alle kritiek van de kant
van de 'gewone' werknemers, stond
ooit zelf ook op de barricaden. Die
man, Van den Berge ja, was destijds
nog gewoon werknemer. Hij vond dat
we met z'n allen lid moesten worden
van de bond en dat er eindelijk eens
een cao moest komen. Hij heeft toen
zelfs cao-s opgevraagd bij andere ha
venbedrijven in de buurt..."
„Maar toen werd hij bij de directie ge
roepen. En toen draaide hij plotseling
om als een blad aan een boom. Later
werd hij adjunct-directeur..."
De arbeidsomstandigheden? De twee
anonieme bootlieden: „Daarmee kun
nen we wel een supertanker vullen-
...Het is alweer een tijd geleden: twee
jongens werden opgeroepen om 's mor
gens om zes uur naar het wachtge-
bouw te komen. Ze moesten negentien
uur aan boord van een duwbak staan,
met niet meer dan een kan koffie. An
dere mannen moesten met een gas-
schip naar Rotterdam. Dat transport
nam zesendertig uur in beslag. Op dat
schip was geen verwarming en geen
eten."
Volgens de bootlieden zijn de voorzie
ningen miserabel. „We doen van alles
in de haven. Zo brengen we dus ook
proviand aan boord van de schepen.
Maar als het om ons eigen eten gaat,
zijn we meestal helemaal afhankelijk
van de mensen op die schepen...Soms
moet je gewoon bedelen om een hap.
Ze laten ons gewoon aan ons lot over.
Je zoekt het maar uit, dat is de menta
liteit." Klachten. Ook over het feit dat
de slaapruimte in het gebouw aan de
zeesluis is veranderd in een kantoor.
Wie nu 's nachts een tukje wil doen,
kan nog enkel terecht op een harde
houten bank.
Maar het meest van al zit de twee de
discriminatie van vakbondsleden
dwars. „Promotie, loonsverhogingen,
jubileumuitkeringen...die kun je als
vakbondsman allemaal wel vergeten.
De directie zit het niet zitten met ons.
Roergangers, schippers en reserve
schippers worden van buiten het be
drijf aangetrokken. Terwijl er bij ons
toch tal van mensen rondlopen met de
nodige ervaring. Als je dan. zoals de di
rectie altijd zegt, die veiligheid zo hoog
in het vaandel hebt, zou je toch een an
der beleid moeten voeren. Vraag je op
een goeie opleiding, dan kan dat best,
maar dan moetje wel eerst je lidmaat
schap van de bond opzeggen. Als lood
sen afscheid nemen, krijgen ze van de
directie van de Bootlieden een mooi
cadeau, een gouden horloge of zo.
Maar ben je werknemer én lid van de
bond dan kun je doorploeteren tot je
pensioen en krijg je niks!"
Al die klachten kwamen ook op tafel
tijdens de verschillende vergaderin
gen, die de Vervoersbond de afgelopen
weken belegde. Meestal in een zaaltje
van 'De Opstandingskerk' in Terneu-
zen-Zuid. Bestuurder Nico Sannes ver
zuchtte bij die gelegenheden keer op
keer: „Er is domweg sprake van een so
ciaal wanbeleid. En dat heeft direct ge
volgen voor de veiligheid. Dat blijkt
keer op keer. Op die manier heeft het
ook geen zin met elkaar om de tafel te
gaan zitten om te praten over een nieu
we cao. De lucht moet eerst maar eens
opklaren. Er is zo langzamerhand
sprake van een hopeloze situatie. Vol
gens ons ligt de schuld vooral bij de di
rectie. Die meent zich van alles en nog
wat te kunnen permiteren en die
meent vooral ook te kunnen manipule
ren. Dat leidt tot belachelijke toestan
den, echt. Daarom ook hebben we de
aandeelhouders voorgesteld de heren
Rinn en Van de Berge terzijde te schui
ven."
Toen in 1968 de nieuwe zeesluis in ge
bruik werd genomen, nam het aantal
'scheepvaartbewegingen' via Terneu
zen sterk toe. Daarnaast was er de ge
stage groei van Dow Chemical en de
daarmee gepaarde gaande groei van
het scheepvaartverkeer in de Braak
manhaven. Voor de bootlieden (in
Terneuzen worden ze sinds jaar en
dag 'bootmannen' genoemd) was de
tijd van 'de notedopjes' voorbij. Die
kleine bruine bootjes, waarmee pen
deldiensten werden uitgevoerd tus
sen de haven en de zeeschepen, die
voor anker lagen in 'De Put van Ter
neuzen', werden afgedankt; er kwa
men grotere boten voor in de plaats.
Het aantal werknemers groeide mee.
Voor de duidelijkheid: er waren dus
werknemers-aandeelhouders (21 in
totaal) en 'gewone' werknemers (een
kleine 30). Een vorm van arbeiders
zelfbestuur dus, min of meer. En dat
ging goed fout.
Nico Sannes van de Vervoersbond
FNV: „Het is dus allemaal ooit begon
nen als een soort werknemerscorpora
tie, waarin allerlei mensen aandelen
bezaten. De laatste tien jaar is daarin
verandering gekomen. Toen kreeg je
dus naast die werknemers-aandeel
houders ook werknemers zonder aan
delenbezit. Het resultaat? Ernstige so
ciale problemen....De directie is op een
bepaald moment tweedracht gaan
zaaien. Keer op keer werd de ene groep
tegen de andere uitgespeeld. Maar de
maat was pas goed vol toen er weer
eens een collega werd gepakt door de
directie. Nu gebeurt er in ieder bedrijf
natuurlijk weieens wat. Maar dit liep
de spuigaten uit..."
De bond riep de leden bijeen, hoorde
de wensen en grieven aan en besloot
prompt de cao-onderhandelingen te
staken. Die onderhandelingen waren
in de loop van januari begonnen en
werd in februari voortgezet. Er was tijd
zat, want de cao liep pas op 1 april af.
Afgelopen woensdag dus. In de cao
was ook een 'vredesparagraaf opgeno
men, een afspraak tussen directie en
bond dat er tussentijds geen acties
zouden worden gevoerd. Het bedrijf
was, na de rumoerige periode van een
paar jaar geleden, toe aan rust. Giste
ren, een dag na het aflopen van de cao,
werd die rust ruw verstoord. De Ver
voersbond hield een demonstratie
voor het gebouw van de Verenigde
Bootlieden, pal tegenover de zeesluis.
Sannes waarschuwde, het ging nu nog
slechts om een 'waarschuwingsactie'...
Een paar jaar achtereen was het inder
daad rustig bij de Verenigde Bootlie-
Werkzaamheden op de werksluis.
Op dat voorstel gingen de aandeel
houders dus niet in. Ze vergaderden
vorige week en in overgrote meerder
heid constateerden ze dat er geen en
kele reden was maatregelen te nemen.
„De aandeelhouders hebben gecon
stateerd dat er in het werk van alle
dag geen onaanvaardbare risico's
worden genomen en dat er dus ook
geen reden is om aan te nemen dat de
dienstverlening onveilig is", ver
klaarde directeur M. Rinn, als woord
voerder van de aandeelhouders, na af
loop van de informele vergadering.
Samen met zijn collega-directeur A.
van den Berge had hij al eerder ui
terst verbaasd -en ook verontwaar
digd, want de publicaties over het
conflict in de dagbladen waren vol
gens hem ver bezijden de waarheid-
gereageerd op de recente ontwikke
lingen. „Ga nou eens na wat er pak
weg de afgelopen tien jaar bij ons be
drijf echt aan ongelukken is gebeurd-
...Weinig of niks. Ja, er knapt weieens
een tros of er valt weieens iemand in
het water. Maar dat zijn toch dingen
die altijd kunnen gebeuren. We doen
er alles aan om het werk zo veilig mo
gelijk te maken." En Rinn: „Momen
teel bijvoorbeeld zijn we aan het ex
perimenteren met een mobiele winch,
ook om de mensen te ontlasten. En zo
zijn er meer voorbeelden te noemen."
Volgens de directie loopt het bedrijf in
Terneuzen op het gebied van veilig
heidsmaatregelen redelijk voorop.
Maar dan die andere klachten, over
het personeelsbeleid met name. Die
klaagzang van de werknemers heeft
Rinn en Van den Berge niet enkel ver
baasd, zelfs 'verbijsterd'. Immers: „Er
wordt ons plotseling van alles verwe
ten, terwijl wij ons eigenlijk van geen
kwaad bewust waren. Slechte perso
nele verhoudingen, onveilige werksi
tuatie? Van al die klachten is ons, tij
dens recent overleg met de onderne
mingsraad maar ook tijdens de ge
sprekken met de heer Sannes in ver
band met de nieuwe cao, helemaal
niets gebleken. Dit komt allemaal
enorm uit de lucht vallen."
Als het aan de directie van de Bootlie
den ligt, worden de cao-onderhande
lingen zo snel mogelijk hervat. Hetzelf
de geldt voor het overleg met de onder
nemingsraad. Die kwam begin deze
week op de proppen met een verkla
ring, waarin van de directie veront
schuldigingen werden geëist 'voor het
door haar gevoerde personeelsbeleid'.
De OR eiste tegelijkertijd een drasti
sche verbetering van dat beleid.
Ooit heerste er bij de 'bootmannen' in
Terneuzen een prima sfeer. Het was
een hechte club van mannen, die ge
kleed in houtjes-touwtjes-jassen dag
en nacht in de weer waren. Op de slui
zen, waar ze assisteerden bij het afme
ren van de schepen, in de havens en in
'De Put van Terneuzen'. En in hun
vrije tijd trapten ze een aardig balletje
mee in de zomeravondcompetitie.
Maar dat was toen....
Wout Bareman
Films
Rex Crocidile Dundee, a.l. 12, 14,16, 18, 20 en 22 uur.
Rex-club Melo, a.l. 12, 14, 20, 16.45,19.10 en 21.30 uur.
Odeon 1 A room with a view, a.l. 14.20, 16.40,19 en 21.20 uur.
Odeon 2 The mission, a.l. 14,16.30, 19 en 21.30 uur.
Odeon 3 Mosquito coast, a.l. 13.55, 16.25,18.55 en 21.25 uur.
Odeon 4 The morning after, a.l. 14, 16, 18, 20 en 22 uur.
Astrid De 101 dalmatiërs, a.l. 14, 16, 18 en 20 uur.
Vendome The name of the rose, 14,16.30,19 en 21.30 uur.
Savoy Ferris Bueller's day off, a.l. 14,16,18, 20 en 22 uur.
Rubens Platoon, 14.30,17.30 en 20.30 uur.
Capitole No mercy, 16 jr. 14,16,18, 20 en 22 uur.
Quellin 1 Flodder, a.l. 12.10,12.45,14.10,14.40,16.30,17,18.50,19.20,21.10
en 21.40 uur.
Quellin 2 Hannah and her sisters, a.l. 14.16, 20,18.40 en 21 uur.
Metro 1 The color of money, a.l. 14,16.30,19 en 21.30 uur.
Metro 2 Firewalker, a.l. 14.20,16.30, 18.50 en 21.10 uur.
Sinjoor The golden child, a.l. 14,16,18, 20 en 22 uur.
Brabo Een avontuur met een staartje, a.l. 13.40,15,16.45,18.30 en 20.15
uur.
Tijl An American tail, a.l. 13.40.15,16.45,18.30, 20.15 en 22 uur.
Wapper Van 2 t rn 9 april 2e Britse filmweek. 8 Recente Britse films om
14.30, 17.30 en 20.30 uur.
Ambassades Le solitaire, 16 jr. 14,16,18, 20 en 22 uur.
Ambassadesclub 1 Heartbreak ridge, a.l. 14.15,16.40,19.05 en 21.30 uur.
Ambassadesclub 2 De schone en de vagebond, a.l. 13.40,15,16.45,18.30,
20.15 en 22 uur.
Ambassadesclub 3 The fly, 16 jr. 14, 16,18, 20 en 22 uur.
Ambassadesclub 4 Blue velvet, 16 jr. 14, 16.30,19 en 21.30 uur.
Theater
Scharpoord za. 4 apr. om 20 uur: De schone slaapster, door Dance Twirl
studio; zo. 5 apr. om 14 uur: Cardijn, mijn zoon.
Varia
Casino za. 4 apr. om 20 uur: Diner show Nina Ricci.
Theater
NTG vr. 3, za. 4 apr. om 20 uur, zo. 5 apr. om 15 uur: De Reisgids; di. 7 apr
om 14 en 20.15 uur: Claire; do. 9 apr. om 20 uur: Burgemeester Barracone
Vooruit di. 7 apr. Maccus speelt 'Woyzeck'; wo. 8, do. 9 apr. Herman van
Veen.
Concerten
Vooruit vr. 3 apr.: George Moustaki.
Films
Decascoop:
Mosquito coast, a.l. 20.30 uur
The name of the rose, a.l. 20 uur
No mercy, 16 jr. 15, 17.30, 20 en 22.30 uur
Soul man, a.l. 20 en 22.30 uur
The color of money, a.l. 15,17.30, 20 en 22.30 uur
Scène uit de film 'The Color of Money'.
Crocodile Dundee, a.l. 15,17.30 en 20 uur
Crazy love, a.l. 15, 17.30, 20 en 22.30 uur
Room with a view, a.l. 22.30 uur
Manon des sources, a.l. 17.30 uur
Children of a lesser God, a.l. 15,17.30, 20 en 22.30 uur.
Flodder, a.l. 15, 17.30, 20 en 22.30 uur.
Heartbreak ridge, a.l. 15 en 20 uur.
Jean de florette, a.l. 15 uur.
Platoon, a.l. 15, 17.30, 20 en 22.30 uur.
Le solitaire, 16 jr. 17.30 en 22.30 uur.
An American tale, a.l. 15 en 17.30 (Ned. versie), 20 en 22.30 uur (Eng.
versie).
101 Dalmatiërs, a.l. 15 en 17.30 uur.
The golden child, a.l. 15,17.30, 20 en 22.30 uur.
Theater
Stadsschouwburg wo. 8 apr. om 20.30 uur: Bewegingstheater 'Glas'; do.
9 apr. om 20.30 uur: Jozef van den Berg met 'Pleisterplaats'.
Teater De Kelk zo. 5 apr. om 15 uur: Eva Bal's Speelteater met 'Reinaert
de Vos'.
Korrekelder— vr. 3, za. 4 apr. om 20.30 uur: 'Huis van vertrouwen' (toneel).
Concerten
Belfort za. 4, zo. 5, wo. 8 apr. om 14.15 uur: Beiaardconcert.
St.-Gilleskerk za. 4 apr. om 20 uur: Passieconcert door de koren Bryghia
Cantat, Musica Dulcedo en Saskja o.l.v. het Brugs strijkkwartet Orpheus.
Jazzcafé l'Estaminet za. 4 apr. om 21 uur: JG Band.
Oud Handbogenhofzo. 5 apr. om 11 uur: Pinanoforte-recital door Glen
Wilson.
Dans
Stadsschouwburg za. 4 apr. om 20.30 uur: Première van 'Symbolon' en
'Jungle Impression' door de 'Modern Jazz Dansgroep Cadanza'.
Films
Cine Chaplin do. 9 apr. om 20 uur: Gevaren en gevolgen van het fascis
me, van Auschwitz tot extreem rechts, film en debat.
Kennedykino do. 9 apr. om 20.30 uur: 'Vredensdag'.
Kennedy 1 No mercy, 16 jr. Dag. 20 uur, vr„ za., zo. ook om 22.30 uur, wo.,
za. ook om 15 uur, zo. ook om 14.30 en 17.15 uur.
Kennedy 2 An American tale, a.l. Dag. 20 uur, wo„ za., zo. om 15 uur, zo.
ook om 14.30 en 17.15 uur.
Where the river runs black, a.l. Vr„ za„ zo. om 22.30 uur.
Kennedy 3 Crocodile Dundee, a.l. Dag. 20 uur.
Soul man, a.l. Vr„ za„ zo. ook om 22.30 uur, wo„ za. ook om 15 uur, zo. ook
om 14.30 en 17.15 uur.
Kennedy 4 Ferris Bueller's dolle dag, a.l. Vr., za„ zo. om 22.30 uur.
Les fugitifs, a.l. Dag. 20 uur, wo„ za. ook om 15 uur, zo. ook om 14.30 en 17.15
uur.
ChaplinChildren of a lesser God, a.l. Dag. 20 uur, vr„ za., zo. ook om 22.30
uur, wo, za. ook om 15 uur, zo. ook om 14.30 en 17.15 uur.
Mia Farrow, Barbara Hershey en Dianne Wist in Woody Aliens 'Hannah
and her Sisters'.
