Buitenlanders in nadeel bij opzet eigen bedrijf Directie Vink Rotadruk in Axel gewijzigd Landarbeiderswet Meer aandacht in het gewoon onderwij dyslexie iderwiii WEIGERING OPGEVEN RAADSZETEL GROND ALLEEN NOG BIJ BOERENZOON IN TREK d; -y Bevestiging van vonnis geëist voor uitlokken brandstichting Evergreens treden op in Middelburg Voor 500 gulden gestolen uit magazijn Kapelle SINDS KORT SPECIALE CONSULENT IN GOES Eigen bedrijf TIEN PROCENT LEERLINGEN HEEFT HULP NODIG Symptomen PZC/ provincie HULST Voorzitter J. A. Habraken van de PvdA, afdeling Hulst/Hontenisse, is van mening dat er op zeer korte termijn een punt gezet moet worden achter de 'affaire Martens'. De voorzit ter wil zich inzetten om een compromis te vinden tussen het dissidente raadslid B. C. E. Mar tens en de plaatselijke PvdA-afdeling, die in het voorjaar van 1986 met een motie van wantrou wen tegen het raadslid te kennen gaf van Martens af te willen. Habraken vindt dat „de leden de politieke realiteit onder ogen moeten zien en in plaats van zich bezig te houden met interne kwesties zich met de gemeentelijke politiek moeten bemoeien". HOORT, ZIET M T WOENSDAG 7 JANUARI 1987 PvdA wil compromis met raadslid Martens Hulst Het standpunt van de PvdA-voorzitter moet bezien worden in relatie tot de brief die Martens de afgelopen week heeft verzonden aan het secretariaat van de afdeling. In dat schrijven stelt Martens nadrukkelijk in de Hulster Raad te willen blijven zitten. Dit bete kent dat hij geen gehoor wil geven aan het verzoek van het afdelingsbestuur om zijn zetel op te geven. „Dat verzoek was een logisch vervolg op het aanne men van de motie van wantrouwen te gen Martens en een volgende stap zou het starten van een royementsproce dure zijn", zegt Habraken. DEN HAAG De 29-jarige Middel burger A. A. heeft dinsdag door de procureur-generaal bij het Haagse ge rechtshof, mr P. Bos, voor uitlokking van brandstichting, negen maanden gevangenisstraf met aftrek, waarvan drie maanden voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar tegen zich horen eisen. De Middelburgse recht bank was op 26 april 1985 tot hetzelfde vonnis gekomen. A. was tegen het vonnis in hoger beroep gegaan, omdat hij zich niet schuldig voelt. Op 2 december 1983 hebben twee bui tenlanders voor verdachte opzettelijk brand gesticht in diens woning aan de Middelburgse Poelendaeleweg 44. De vloerbedekking en een paar kranten werden met spiritus besprenkeld en aangestoken. Het meubilair en de stof fering verbrandden. Er ontstond ge vaar voor de belendende panden met hun bewoners. Verdachte, van Turkse afkomst, die beweerde in psychische moeilijkheden te verkeren, werd door B. Y., de tot landuitzetting veroordeel de Turk uit Middelburg, die momen teel ondergedoken zit, geadviseerd zo te handelen. Met het verzekeringsgeld zou veel leed opgelost kunnen worden, zo was de redenering. A. schreef op ver zoek van B. Y. een briefje met de mede deling, dat hij voor geld zijn huis zou laten verbranden. B. Y. werd vijftien honderd gulden in het vooruitzicht ge steld. A. zou tot zijn daad gekomen zijn, om dat hij zich in die periode erg ongeluk kig voelde. Hij vond zich zwaar onder druk staan. Op verzoek van B. Y. ver trok A. op 1 december naar familie in Enschede, na eerst de sleutel ter hand gesteld te hebben van de brandstich ters. Volgens een niet-recentelijk rap port (van de reclassering) is de finan ciële situatie van A. slecht vanwege diens drank- en gokzucht. Mr J. Sap, verdediger van A., stelde dat er verschillende verklaringen zijn. Volgens hem kunnen de verklaringen die buiten de rechter-commissaris en het politie-apparaat om zijn afgelegd niet meetellen. De verklaring, die zijn cliënt bij het hof heeft afgelegd, zou moeten gelden. Volgens mr Sap laat de procureur-ge neraal het begrip 'uitlokking' buiten beschouwing. Omdat de afgelegde ver klaringen elkaar niet overlappen is volgens mr Sap niet duidelijk wie in eerste instantie het voorstel tot brand stichting naar voren heeft gebracht. Hij voerde verder aan dat zijn cliënt zich in een dusdanige positie bevond, dat hij zich een maand na de brand on der psychiatrische behandeling in Zeeland en later in Duitsland moest stellen. Momenteel is verdachte onder behandeling van een psychiater van het RIAGG in Goes. Mr Sap pleitte voor een vermindering van de straf en tevens voor een psychiatrisch onder zoek naar de situatie van A. ten tijde van de brandstichting. Mr Bos stelde echter in zijn repliek dat een psychia ter de situatie van toen nu niet meer kan nagaan. Uitspraak 20 januari. MIDDELBURG - Ter gelegenheid van hun vijftienjarige bestaan geeft Zee- lands oudste dansorkest 'The Ever greens' uit Kapelle op zondag 11 ja nuari een concert in de Concert- en Ge hoorzaal te Middelburg. Naast nieuwe repertoirestukken staat er veel big band muziek op het programma. Na de pauze zal het lichtvoetiger werk ten gehore worden gebracht. De aanvang is om 15.30 uur. De voorzitter van de Hulster afdeling verwacht niet dat het zover zal komen. „De afdeling moet zich realiseren dat we een politieke partij zijn, een groepe ring waarbinnen ieder zijn verant woordelijkheid heeft en een groepe ring waar binnen ieder zijn verant woordelijkheid heeft en verantwoor delijk is voor de politiek die bedreven wordt. De afdeling moet dit beter gaan beseffen", voert hij aan. Habraken is zich ervan bewust dat het doorzetten van de royementsprocedu re tegen Martens kan uitlopen op een zetelverlies voor de Hulster PvdA zon der dat er verkiezingen hebben plaats gevonden. „Ook dat moeten de leden zich realiseren. Voorts hoeft Martens zijn raadszetel helemaal niet af te staan. Er bestaan voor de afdeling geen enkele wettelijke mogelijkheid om dat voor elkaar te krijgen", bena drukt hij. De Hulster PvdA-voorman KAPELLE In de nacht van maan dag op dinsdag is ingebroken in het magazijn van winkelier H. van de B. aan de Vroonlandseweg in Kapelle. Bij controle bleek er voor circa vijf honderd gulden aan wisselgeld en si garetten te zijn ontvreemd. Men was binnengekomen door het forceren van een slot. Diezelfde nacht is de auto opengebro ken van de heer H. W. J. uit Bolsward. Uit de auto, die geparkeerd stond op het Kerkplein te Kapelle werd kleding ontvreemd. Uit de auto van J. J. van Z. in Schore, die werd opengebroken, werden een autoradio en een cassettespeler gesto len. S. C. E. Martens wil dan ook bij de eerstkomende leden vergadering een bemiddelende rol in het conflict gaan spelen. Die vergade ring wordt gehouden op 12 januari. Martens heeft met zijn brief aan het afdelingssecretariaat duidelijk te kennen gegeven niet te willen opstap pen. Een stelling die hij eerder al had ingenomen. Het raadslid joeg de meerderheid van de afdeling tegen zich in het harnas ten tijde van de gemeenteraadsverkiezing in maart verleden jaar door zich niet te conformeren aan de democratische besluitvorming binnen de partij. De motie van wantrouwen die tegen hem werd ingediend, ging na de verkiezin gen de ijskast in. Vervolgens werd de hulp ingeschakeld van het landelijk partijbestuur dat twee medewerkers naar Zeeuwsch-Vlaanderen zond om de 'affaire Martens' onder de loep te nemen. Het advies dat de twee onder zoekers uitbrachten kwam erop neer dat de zaak het best kon worden verge ten. Alle bij het conflict betrokkenen hadden fouten gemaakt. De schuld van de hele affaire kan niet alleen op conto van het raadslid geschreven worden. Het ziet er nu naar uit dat het advies van de Amsterdamse onderzoekers alsnog zal worden opgevolgd. Habra ken: „We moeten nu maar eens geza menlijk bekijken hoe we de zaak kun nen afronden. Het wordt tijd dat we kunnen zeggen 'Schluss, voorbij', het heeft tenslotte lang genoeg geduurd". Martens gaf dinsdag te kennen 'best in te zijn voor een compromis'. „Ik ben in voor een gesprek, ik ben een man van het midden, een man van het compro mis, dat ben ik altijd geweest", zo zei hij. Overigens betekent dit niet dat het raadslid de hele zaak zonder meer wenst te vergeten. „Daarvoor is er de laatste tijd te veel gebeurd", aldus Martens. GOES - Een buitenlander die een ei gen bedrijf wil heginnnen heeft het nog vele keren moeilijker dan iemand die in Nederland is geboren en geto gen. De benodigde diploma's liggen meer dan eens - door moeilijkheden met de Nederlandse taal - buiten be reik. Ook bij de bank is de kans klein om een lening los te peuteren, als de aspirant-ondernemer zich moeizaam uitdrukt en daardoor geen zelfverze kerde indruk achterlaat. De wirwar van regelingen en wetten maken het er ten slotte ook niet makkelijker op. Sinds kort heeft het kantoor van het Regionaal Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf (RIMK) in Goes een consulent voor buitenlanders, die buitenlanders wegwijs maakt in on dernemersland. Met name door voorlichting, maar ook door bemiddeling probeert consulent R. I. Gomila Vergara enerzijds interes se te wekken voor het ondernemer schap en anderzijds de aankomende buitenlandse ondernemer met raad en daad bij te staan, onder meer door aan te geven welke weg de ondernemer kan bewandelen. Gomila Vergara houdt, als consulent voor Zuid-West- Nederland met standplaats Rotter dam, twee keer in de maand zitting in Goes. Het opzetten van een onderneming gaat in Nederland heel anders in zijn werk dan bijvoorbeeld in Turkije, Ma rokko of Latijns-Amerika, aldus de consulent. Door regelingen voor star ters is in Nederland - mits de goede weg wordt bewandeld - het benodigde beginkapitaal wel te verkrijgen. Daar na komt het aan op de bedrijfsveering, waar elke fout hard wordt afgestraft met teruglopende inkomsten. In de herkomstlanden van de buitenlanders op wie de consulent zich richt, gaan de zaken anders. Als iemand daar vol doende startkapitaal heeft weten te vergaren - een zeer moeilijke opgave in die landen - heeft hij zijn ondernemer schap in feite al bewezen. Vergeleken met Nederland zijn er dan ook weinig concurrenten, wat de bedrijfsvoering veel eenvoudiger maakt. Wie zich een maal ondernemer kan noemen, hoeft geen vrees te hebben zijn baantje te verliezen. Het inzetten van een consulent buiten landers is een uitvloeisel van het rege ringsbeleid. Er zou meer aandacht moeten komen voor ondernemer schap van buitenlanders. Gomila Ver gara is in 1985 aan zijn taak begonnen. In Rotterdam heeft hij inmiddels een netwerk opgezet van instellingen, die AXEL De directie van drukkerij-uitgeverij Vink Rotadruk BV in Axel is met ingang van 1 januari gewijzigd. Een van beide directeuren, J. den Doelder, heeft in onderling overleg met de directie van de moedermaat schappij, PZC Holding BV, zijn ontslag gekregen. De andere directeur, C. J. P. T. van Waarde, is met ingang van dezelfde datum enig en algemeen directeur geworden. Tevens heeft het bedrijf in Axel een andere vorm gekregen. Drukkerij Vink BV, Rotadruk BV en Uitgeverij Vink BV heten nu voortaan samen Vink Rotadruk BV. Het bedrijf geeft onder meer het Zeeuwsch Vlaams Adver tentieblad uit, maar het omvat ook een handelsdrukkerij. Den Doelder is 23 jaar bij Uitgeverij Vink in dienst geweest en behartigde na de overname door de PZC-holding in 1984 de technische en administratieve belangen van de drukkerij. Reden van het vertrek van Den Doelder is volgens direc teur K. Scherphuis van PZC-holding dat Den Doelder niet blijkt te passen „in een kleiner bedrijf dat in een groter geheel wordt opgenomen. Dat geeft spanningen." Den Doelder zelf is van mening dat hij ontslagen is. „Althans, zo ervaar ik het. Ik heb eens gezegd dat ik me niet altijd even prettig voel in de organi satie. En dat is voor de directie een aanleiding om te zeggen: vertrek maar." Aanvankelijk had Den Doelder het plan om een deel van Drukkerij Vink, de vellendrukkerijover te nemen om voor zichzelf te beginnen. Hier over konden hij en de directie van de holding het echter niet eens worden. WEMELDINGE - De Coöperatieve Zeeuwse Aan- en Verkoopvereniging (CZA V) in Wemeldinge heeft weer een goed jaar achter de rug. In het boekjaar 1985/86 bereikte de coöperatie dezelfde omzet als het jaar ervoor: 91,9 miljoen gulden. Een flink deel hiervan is te danken aan de winkelbedrijven van de CZAV m Goes, de Agrimarkt en Agriland. De omzet van deze winkelbedrijven steeg van 30 tot 34 miljoen gulden. Het financiële resultaat maakt het mogelijk om net als vorig jaar de leden een extra korting te geven op de afname van meststoffen (2 procent), gewasbescher mingsmiddelen (3 procent) en veevoeders (1 procent). Er is ook ruimte om het afschrijvingspercentage op gebouwen te verhogen van 3 naar 5 procent, een ex tra afschrijving toe te passen van 500.000 gulden en de reserve 'assurantie eigen risico' te versterken met 150.000 gulden. Uit die laatste post kan een eventuele milieuschade worden gedekt. Er blijft dan een winst over van ruim 1 miljoen gulden. In dit resultaat is mede opgenomen de boekwinst van ruim 270.000 gul den uit de verkoop van de CZAV-gebouwen aan de Wulfaertstraat in Goes aan de gemeente Goes. Op de plaats van deze gebouwen komt een nieuw belasting kantoor te staan. In het jaarverslag van de CZAV geven bestuur en directie van de coöperatie een uitgebreide toelichting op de ontwikkelingen in het boekjaar 1985/86. Ze stellen vast dat de vereniging een goede bijdrage heeft geleverd aan het be lang van de leden. Juist in een tijd waarin de bedrijfsresultaten van menige agrarische onderne mer als gevolg van de overschottenproblematiek onder druk staan, is dit van extra betekenis. Het ledental van de CZAV steeg vorig jaar van 457 naar 503 leden. Het jaarverslag komt vrijdag 23 januari aan de orde tijdens de algemene ledenvergadering van de coöperatie. Deze vergadering wordt gehouden in de Prins van Oranje in Goes en begint om 13.30 uur. Na het huishoudelijk gedeelte houdt hoofdredacteur J. Mares van het weekblad Boer en Tuinder een inleiding. op een of andere wijze te maken heb ben met het opzetten van ondernemin gen en met buitelanders. Belangrijk ste deelnemers aan het netwerk zijn de gemeente en de sociale dienst, organi saties van buitenlanders en de kamer van koophandel. De consulent begint nu in Zeeland met eenzelfde procedu re. Tot nu toe hebben de inspanningen van Gomila Vergara ertoe geleid dat vijftien buitenlanders in de Maasstad een eigen bedrijflje) hebben, wat zon der zijn bemiddeling niet zou zijn ge lukt. Het gaat vaak om winkels of snackbars. „Dat wil niet zeggen dat er geen bui tenlanders zijn die op eigen kracht een onderneming zijn begonnen", beklem toont Gomila Vergara. Belangrijker vindt hij nog, dat door de voorlich tingsactiviteiten van het RIMK een aantal buitenlanders is teruggekomen van hun ondernemersplannen. „Soms zit er geen toekomst in zo'n plan. De ondernemers sluiten dan leningen af bij familie en vrienden om het hoofd boven water te houden. Uiteindelijk lukt dat niet en zitten ze met een sta pel schulden èn met verstoorde ver houdingen. Daar wordt niemand beter van". In Zeeland verwacht de consulent geen andere problemen dan in de randstad. Ook in deze provincie is de werkloosheid bij etnische minderhe den groter dan bij de oorspronkelijke Nederlandse bevolking, stelt hij. „De moeilijkheid is de mensen te berei ken", weet de Gomila Vergara. „De beste methode om contacten met toe komstige ondernemers te leggen vor men uitnodigingen van bijvoorbeeld organisaties van buitenlanders. Als zij zelf interesse tonen, heeft voorlichting meer effect dan wanneer je de contac ten kunstmatig legt". Naast voorlichting, de belangrijkste taak van de consulent buitenlanders, gaat Gomila Vergara in enkele geval len ook wel mee naar detiank, om daar het ondernemersplan voor te leggen. Een andere activiteit is het uitbrengen van adviesrapporten over een bedrijf. Wanneer er financiële steun wordt ge boden met een staatsgarantie, moet de onderneming naderhand levens vatbaar zijn. Om die reden wordt het betreffende bedrijf 'doorgelicht'. Go mila Vergara houdt elke eerste en der de dinsdag, en zo nodig na afspraak va ker, zitting in het kantoor van het RIMD aan de Klokstraat 3 te Goes. Verdwenen beeld: landarbeiders rooien uien. Bijna sinds mensenheugenis prijkt op de gemeentebegroting van Wis senkerke elk jaar een bedrag onder de post 'landarbeiderswet'. Een aanduiding die wellicht in vroeger jaren alle gewenste duidelijkheid ver schafte, maar in deze tijd vraagtekens oproept. Het beroep van landarbeider is verschafte voor de grondaankoop, verleden tijd, en maakt slechts her- Overeengekomen werd het bedrag inneringen wakker aan de erbarme lijke omstandigheden waarop deze arbeiders op het land zwoegden. Het leven waartoe ze waren gedoemd was zo mensonterend, dat vorige eeuw een arts melding maakte van een schrikbarende kindersterfte on der het landarbeidersvolk. Hij schatte dat jaarlijks 30 kinderenjon- ger dan een jaar nodeloos, dat wil zeggen door ondervoeding en slech te huisvesting, stierven op het plat teland van Wissenkerke. Zelfs burgemeester P. Wisse van Wissenkerke, toch al binnenkort 25 jaar in die functie, moet even naden ken voor hij weet waarvoor de bijna 1300 gulden op de jongste gemeente begroting staan. Het gaat om een af lossing van de Noordbevelandse landarbeidersvereniging, die in 1921 het levenslicht zag. Ten tijde van de oprichting behoorde de extreme kindersterfte tot het verleden. Het lot van de landarbeiders verdiende echter nog wel degelijk verbetering. Toen Stefanus J. de Regt, kringvoor zitter van de Zuidelijke Landbouw Maatschappij op Noord-Beveland, in 1921 het voorzitterschap aan vaardde van de juist opgerichte 'Vereniging tot verkrijging van on roerend goed voor landarbeiders op Noord-Beveland', was het ondenk baar dat de opmars van machines en technische vooruitgang de inzet van grote aantallen landarbeiders over bodig zou maken. Het kwam bij nie mand op, dat de boeren later het werk alléén zouden rooien. De ver eniging kocht in 1923 haar eerste grond in de Thoompolder in Wissen kerke, om die in kleine percelen te gen een schappelijke prijs te ver pachten aan landarbeiders. Niet alleen De Regt, door zijn functie bij de ZLM betrokken bij het land bouwbeleid, ook de boeren en de landarbeiders, alsook de burge meesters, wethouders en raadsleden van de Noordbevelandse gemeenten konden zich nauwelijks indenken dat de zware lichamelijke arbeid op het land ooit zou verdwijnen. Hoe vastomlijnd de toekomst toen nog leek blijkt wel uit het voorschot, dat de gemeente Wissenkerke in 1923 in 75 jaar af te lossen. Een tweede aankoop volgde in 1925 in Kamper land, met een lening over 73 jaar. In, let wel, 1998 mag de landarbeiders vereniging de aangekochte grond volledig haar eigendom noemen. ,e landarbeiders verdwenen in tussen, en de belangstelling voor de vereniging onderging het zelfde lot. In de beginperiode moet er meer aandacht zijn uitgegaan naar de vereniging. In de jaren twintig ging het om grote uitgaven, waar de gemeentebesturen wel even wakker van lagen. De aankoop in de Thoornpolder betekende voor Wissenkerke een aderlating van 10.600 gulden. Van harte of niet, de landarbeiderswet verplichtte de gemeente om een voorschot te ver strekken. Twee jaar later kon de vereniging nog een areaal aanko pen in Kamperland voor de som van 27.500 gulden. Wissenkerkenaar S. J. Dees, oud agrariër en kleinzoon van de eerste voorzitter is ongetwijfeld goed thuis in de historie van de Noordbeve landse landarbeidersvereniging. Hij werd in 1937 bestuurslid, een functie die hij overnam van zijn vader, en hanteerde tot voor kort de voorzit tershamer. Dees besloot plaats te maken voor een jongere: „Je moet op tijd opstappen. Mijn grootvader was nog altijd voorzitter, toen hij op 83-jarige leeftijd overleed. Zo wil ik het niet". Dees herinnert zich dat uit elk van de zes Noordbevelandse dorpen twee leden werden benoemd: een werkgever en een landarbeider. Van werkgeverszijde betrof het bijna lou ter boeren. De doelstelling, het ver pachten van grond aan landarbei ders, had volgens Dees een tweeledi ge achtergrond. „De landarbeiders kregen de mogelijkheid om voor zichzelf te werken, naast hun werk bij de boeren. De landarbeiderswet bepaalde dat een huis met een stuk je grond erbij niet meer mocht kos ten dan 4000 gulden, met een rente van maximaal vier procent". Dees merkt op dat de gehuchten, zoals die in Zuid-Beveland ontstonden, bij voorbeeld aan de Veerweg in Wol- phaartsdijk, op Noord-Beveland niet voorkwamen. De tweede reden was van heel andere aard: „De trek naar de stad begon toen net. De landbouw was onthand zonder de landarbeiders. Door ze een stukje grond te verschaffen, bleven ze aan het land gebonden". Met deze maatregel konden de boeren de verandering uitein delijk niet tegen houden. In 1953 kwamen ze voor het blok te staan, toen er na de watersnoodramp veel mensen nodig waren voor het dijk herstel. „Daar verdienden de landar beiders beter de kost, dus ze vertrok ken. De boeren moesten gaan me chaniseren", vertelt de oud-voorzit ter. De industrie trok eveneens men sen weg van het land. „In Noord-Be veland zaten we relatief nog gun stig", vindt Dees. „Op Zuid-Beve land en Walcheren trokken de arbei ders naar het Sloe en in Zeeuwsch- Vlaanderen naar Sluiskil". Het isole ment van Noord-Beveland kon niet voorkomen dat ook daar de lonen omhoog gingen. „Uiteindelijk kon je landarbeiders niet meer betalen". Toch kocht de landarbeidersvereni ging in 1964 nog een perceel grond aan van het departement Noord-Be veland van de maatschappij tot het nut van het algemeen. De grond was te duur en werd in 1970 weer ver kocht, zodat het grondbezit beperkt blijft tot de eigendommen in Wissen kerke en Kamperland en een perceel bij Colijnsplaat, dat al in de beginja ren was aangekocht. Er bleef belang stelling bestaan voor een stukje grond, niet meer bij landarbeiders, maar voornamelijk bij boerenzonen. „De doelstelling van de vereniging is nu wel achterhaald", concludeert Dees. „Het gaat nu meer om een aar digheidje. Zo is één van de pachters buschauffeur. Hij teelt voor zijn plezier bloemen op zijn lapje grond". Ria van Griethuizen GOES - Dyslexie, het leerprobleem dat vroeger woordblindheid of lees- blindheid werd genoemd, begint - ook binnen het gewone basis- en voortge zet onderwijs - bredere aandacht te krijgen. Waar tien jaar geleden nog de opvatting heerste dat dyslectische kinderen slechts onderwezen werden in het buitengewoon en speciaal on derwijs, is nu vrij duidelijk dat een aanzienlijk percentage van de leerlin gen in meer of mindere mate dyslec tisch is. R. Verstraaten, docent Neder lands op het Sint Willibrordcollege in Goes en al enkele jaren bezig met het opzetten van een hulpprogramma voor dyslectische kinderen binnen zijn school, vindt het dan ook tijd worden dat de aandachtgebieden worden uitgebreid met het vreemde talenonderwijs. „Per slot van rekening komen kinde ren, bij wie een woordblindheid niet of nauwelijks op de basisschool is onder kend, juist in de problemen wanneer ze met spelling in meer talen te maken krijgen". Met de commissie dyslexie van het Sint Willibrordcollege heeft Verstraaten voor maandag 12 januari een lezing op touw gezet over lees- en spellingsproblemen in het talenonder wijs. Mevrouw drs A. J. van Berkel van de Vrije Universiteit in Amsterdam, die veel onderzoek heeft gedaan op dit gebied, zal vanaf 15.00 uur diep ingaan op het onderwerp. De docenten Nederlands aan het Willi brordcollege begonnen al enkele jaren geleden met een onderzoek naar de oorzaken van lees- en spellingproble men bij de leerlingen. Het onthullende resultaat van een reeks van tests was dat 10 procent van alle leerlingen min of meer dyslectisch was. De helft van die groep moest gerichte hulp krijgen om de opleiding zonder al te grote kleerscheuren te kunnen voltooien. Sinds de initiatieven en begeleidings werkzaamheden op de Goese school heeft de aandacht voor dyslexie als veelvoorkomend leerprobleem zich verbreed. Vanuit de Provinciale On derwijs Raad (POR) zijn stappen on dernomen om een aanvang te maken met een provinciale aanpak. Tot nu toe hebben docenten uit heel Zeeland een studiedag meegemaakt over dys lexie en een klein groepje heeft een cursus gevolgd, die op initiatief van de commissie van het Sint Willibrordcol lege werd gegeven. „Maar daar is het tot op heden bij gebleven. We hopen met de lezing van komende maandag weer een stapje verder te komen in de richting van een meer gestructureerde samenwerking tussen scholen. Nu weet de ene school niet van de andere wat er gedaan wordt, terwijl je zeker bij hulp- en oefenprogramma's heel goed de activiteiten zou kunnen con centreren. Sommige leerlingen zijn al gebaat bij een uurtje schrijfoefeningen per week. Als je van verschillende scholen die leerlingen bijelkaar zet, valt de dure individuele begeleiding al gedeeltelijk weg", aldus Verstraaten. Het ziet ernaar uit dat hij op zijn wen ken bediend gaat worden. Van alle scholen, die in Midden- en Noord-Zee land zijn uitgenodigd, hebben al zo'n honderd docenten gemeld te zullen komen Het is de bedoeling dat, naast een inleiding door mevrouw Van Ber kel, workshops zullen worden gehou den, waarin de docenten kunnen leren de symptomen van dyslexie in het ta lenonderwijs te onderkennen. Mevrouw A. Beerens, ook lid van de dyslexiecommissie, wijst erop dat door docenten nog vaak de conclusie wordt getrokken dat de intelligentie van een leerling tekort schiet, wanne voortdurend dezelfde spellingsfout» worden gemaakt en alle beschikba bijspijker-methoden falen. „Er ma keert nog zoveel aan de kennis van docenten zelf op dit gebied, dat moeilijk kunt verwachten dat oude of leerlingen zelf met het leerproblee komen aandragen. Bovendien is er tijd nog het taboe van de leermoeilij heden; het wordt altijd nog ervaren een soort 'gek' zijn. Ten onrechte n tuurlijk". Een ander 'gat' in het onderwijs a. dyslectici is dat van de minder zwa gevallen, de kinderen die toch op voortgezet onderwijs terecht kome dikwijls het verleden niet bekend Op basisscholen draaien al jaren hul programma's voor kinderen met sp lingsproblemen. Zij krijgen hulpbl den, extra aandacht en lopen da: door geen noemenswaardige achti standen op. Bij de overgang naar li voortgezet onderwijs wordt echl geen verslag gedaan van de leerprob men, noch van de hulpprogramma In negen van de tien gevallen doem 'dezelfde of gelijksoortige problem weer op in het talenonderwijs. In 1 gunstigste geval wordt de leerling d opnieuw binnenstebuiten gekeerd de oorzaken op te sporen terwijl die f telijk al bekend waren. In de mee: gevallen echter kan de leerling hetf woon niet bijbenen en haakt af. Door het probleem van dyslexie m< open te leggen willen de initiatie!! mers de leerling in de toekomst spai voor alle vervelende martelgangen nu nog moeten worden doorlopen gerichte hulp te krijgen. „En die hl is in allerlei soorten en maten voorhanden. Als je de leerlingen het nodig hebben maar opspoort. 1 ziet ernaar uit dat steeds meer docf ten zich daarvoor willen inzetten", sluit Verstraaten.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1987 | | pagina 12