Terneuzen moet het rijk
kwart miljoen betalen
Meting vervuiling van
Wester schelde mislukt
PZC/ provincie
•MRGIEDESKUNDIGE J. J. FEENSTRA:
VOOR BETER IMAGO EN MEER LEZERS
Mefstal bromfiets
iet 300,- beboet
Forse boete
achttien maal
overtreden van
rijtijdenbesluit
In hoger beroep
bevestiging vonnis
inbraken geëist
OPVANGTEHUIS CREEMERS OVER JAAR KLAAR
11
JTRECHT - Voor de produktie van elektriciteit in de kernenergiecentrales van Borssele en
odewaard moet per jaar ongeveer 52.500 ton uraniumerts worden gedolven. Het overgrote
eel hiervan is voor de centrale Borssele van de NV Provinciale Zeeuwse Energie-Maatschap-
ij (PZEM). De erts wordt voornamelijk in Nigeria gewonnen. De milieu-effecten van de ura-
iumwinning op bodem, water, lucht en mensen zijn aanzienlijk. Verbetering van de situatie is
oodzakelijk. Uitgaande van het beginsel 'de vervuiler betaalt' ligt het voor de hand dat de
ernenergie-exploitanten in Nederland hiervan de kosten dragen.
VOOR DIENSTEN TONEELMEESTER
GREENPEACE DOET ONDERZOEK OVER
Crisissituatie
Amerika
Misverstanden
Ster-spot
VOENSDAG 7 JANUARI 1987
erncentrale moet kosten
raniumvervuiling betalen
heden chemicaliën gebruikt en het
nog altijd veel radioactieve stoffen be-
bit stelt, samengevat, de energiedes-
fundige J. J. Feenstra (werkzaam bij
let centrum voor energiebesparing),
li de jongste aflevering van het blad
Jan de stichting Natuur en Milieu, die
linsdag in Utrecht werd gepresen
teerd, gaat hij uitvoerig in op de ura-
liumwinning die nodig is om in Neder-
hnd kerncentrales aan de gang te hou
ten Feenstra vindt dat niet alleen ge
leken moet worden naar de effecten
kerncentrales en de problemen
|iet de opberging van het radioactief
val. De winning en de bewerking van
let splijtingsmateriaal verdienen vol
lens hem tenminste zoveel aandacht,
pe (milieu)gevolgen hiervan moeten
i de menings- en besluitvorming over
neer) kernenergie worden meegeno
men, aldus Feenstra.
be kleine, experimentele centrale van
Ie NV Gemeenschappelijke Kerncen
trale Nederland (GKN) te Dodewaard
leeft een reactor die 11 ton splijtstof
levat, waaronder licht verrijkt uraniu-
Jioxide van 2,5 procent. Dodewaard
lerbruikt per jaar 2,3 ton uraniumoxi-
le, hetgeen met 21 ton zuiver uranium
Ivereenkomt. De PZEM-centrale in
Borssele bevat 39 ton splijtstof, waar-
fnder 3,3 procent verrijkt uraniumoxi-
le. De kerncentrale heeft jaarlijks 15
Ion uraniumoxide, ofwel 13 ton zuiver
Verrijkt uranium nodig. In totaal heeft
Nederland dus 15 ton uranium per jaar
lodig en dat komt overeen met een
loeveelheid erts van ongeveer 52.500
Ion Feenstra geeft aan dat de beno-
ligde hoeveelheid erts beperkt kan
korden, wanneer verrijking van ge
bruikte brandstofstaven wordt toege
past. Hij acht dat, gelet op de lage
fclIDDELBURG - De 19-jarige E. R. V.
Lit Den Haag stond dinsdag voor het
nekje van de politierechter in Middel
burg voor het wegnemen van een
bromfiets. Dat gebeurde in juni in
Goes, toen V. na afloop van een avond-
stappen nog terug moest naar zijn
toenmalige woonplaats Oost-Sou-
purg.
Aanvankelijk ging hij te voet op weg,
naar al snel realiseerde hij zich dat het
(och wel erg ver lopen was en toen hij
pij een woning een geparkeerde brom-
ner zag staan bedacht hij zich niet
|ang. Hij was van plan de motor wat
Verderop te staarten om te voorkomen
pat de eigenaar van het voertuig wak
ker zou worden, maar terwijl hij met
het voertuig aan de hand door de Goe
ie buitenwijk wandelde werd hij op he-
(erdaad door de politie betrapt.
Officier van justitie mr S. Tempel zei
ïigenlijk het voornemen te hebben ge-
ïad een gevangenisstraf tegen V. te ei-
;en in verband met eerder door hem
legane misstappen, maar omdat hij
le laatste twee jaar geen problemen
neer heeft gehad met justitie en op het
igenblik zijn militaire dienstplicht
'ervult het hij het bij een boete van 600
gulden. Politierechter mr J. D. C. J.
lanzen-Van Oosten legde vanwege
A's karige soldij de helft van dit be-
Irag voorwaardelijk op.
TERNEUZEN Voor het acht
tien maal overtreden van het rij
tijdenbesluit legde kantonrech
ter mr H. A. R. de Mul dinsdag in
Terneuzen P. H. uit Hoek, eige
naar van transportbedrijf H. in
Terneuzen, een geldboete op van
5300 gulden. Daarvan de helft
voorwaardelijk met een proef
tijd van twee jaar. Officier van
justitie C. Nijmijer had dezelfde
boete geëist, maar dan geheel
onvoorwaardelijk.
J. H., een broer van de verdachte,
reed in de maanden september
en oktober 1985 in een vrachtwa
gen van het bedrijf en toen von
den de overtredingen plaats. De
overschrijdingen van de rijtijd
liepen uiteen van twee tot vier
uur.
P. H. verweerde zich tegen de ten
lastelegging door te stellen dat
zijn broer niet in alle gevallen het
rijtijdenbesluit had overtreden.
Deze zou regelmatig zijn gaan
tanken in Boerengat, waarbij hij
koffie dronk bij een familielid.
Ook ging hij met de bewuste auto
naar zijn tuintje. De tachograaf
liep dan door, terwijl J. H. niet
reed.
De officier was van dit verhaal
niet onder de indruk. Hij bestem
pelde de huishouding van het be
drijf als een rommeltje. Bij con
trole bleken nog schijven in de
bewuste vrachtwagen te liggen,
die toen reeds lang ingeleverd
hadden moeten zijn. De verdach
te kreeg de raad mee zijn zaken
beter te regelen.
De eigenaar vond de eis van de of
ficier aan de hoge kant en zei dat
zijn eenmansbedrijf met een der
gelijke boete in de problemen zou
geraken. Kantonrechter De Mul
toonde begrip voor zijn proble
men. Hij hield het erop dat het al
lemaal een beetje uit de hand was
gelopen, woog mee dat P. H.
nooit eerder voor het hekje had
moeten verschijnen en besloot de
helft van de gevraagde boete
voorwaardelijk op te leggen.
1
marktprijzen voor uranium en de hoge
opwerkingskosten, niet aannemelijk.
De medewerker van het centrum voor
energiebesparing noemt het 'lastig' te
achterhalen waar Nederland zijn
52.500 ton uraniumerts vandaan
haalt. Uit het combineren van ver
schillende bronnen leidt hij uiteinde
lijk af dat het Afrikaanse Nigeria de
'hoofdleverancier' is.
In het Airgebergte zijn daar onder
Frans toezicht uraniummijnen in ex
ploitatie gebracht. Naast de winning
van het erts vindt ook de bewerking
plaats. Daarbij worden grote hoeveel-
vattende afval wordt bovengronds ge
dumpt. De effecten van de activiteiten
op mens en milieu zijn naar de mening
van Feenstra zéér aanzienlijk. Zo heeft
ontwatering van de bodem voor de
uraniumwinning ernstige gevolgen
voor de toch al kwetsbare waterhuis
houding. De schaarse flora en fauna
worden ongunstig beïnvloed. De men
sen in het Airgebergte staan bloot aan
nadelige 'uitstralingen'.
Feenstra concludeert dat de schadelij
ke effecten van de uraniumwinning
slechts ten dele kunnen worden terug
gedrongen. Hij acht het desalniette
min noodzakelijk dat er geld voor
maatregelen op tafel komt. De moge
lijkheden van Nigeria zélf zijn beperkt.
Het land heeft een minderheidsbelang
in de mijnbouw. En milieubescher
mingsprogramma's zullen de kosten
van uraniumwinning verhogen, wat de
economische positie van het land be
nadeelt. De mijnen leveren erg veel in
komsten op en de concurrentiepositie
ten opzichte van andere uranium-leve-
rende landen mag niet teveel worden
aangetast.
Feenstra: „Als Nederland - onver
hoopt - haar kernenergiebeleid wil
voortzetten, dienen de extra kosten
die voortvloeien uit een meer verant
woorde winningsmethode door de
kernenergie-exploitanten te worden
opgebracht. De overheid kan dat be
werkstelligen door bij de vergunnin-
gafgifte een milieu-effectrapport en
het uitvoeren van deugdelijke herstel
werkzaamheden te eisen".
TERNEUZEN - De arrondissements
rechtbank van Middelburg heeft op
verzoek van de landsadvocaat de ge
meente Terneuzen veroordeeld tot
een nabetaling van 250.000 gulden aan
het rijk. De kwart miljoen gulden zijn
volgens het ministerie van onderwijs
in de loop der jaren teveel betaald aan
het Zuidlandtheater voor de diensten
van zijn toneelmeester. Die besteedt
een deel van zijn werktijd als concier
ge voor de rijksscholengemeenschap
Petrus Hondius, die in hetzelfde com
plex is gevestigd.
Wethouder W. van Walraven (cultuur)
zei dinsdag dat het gemeentebestuur
volgende week met zijn advocaat, mr
J. J. van der Weel in Middelburg, over
legt over een eventueel hoger beroep
tegen deze uitspraak.
„We zijn niet van plan om dit zomaar
te betalen", aldus Van Walraven. „We
gaan nu kijken of een beroepszaak zin
vol is".
Volgens de wethouder gaat het om de
vraag of er indertijd (eind jaren zestig)
afspraken zijn gemaakt tussen rijk en
gemeente over het laten verrichten
van werkzaamheden door de toneel
meester van het theater voor de
school. Die afspraken zijn er volgens
hem wel, zij het mondeling. „Waarom
anders was de rector van de school be
trokken bij de sollicitatieprocedure
voor de toneelmeester?" In 1981 con
stateerde een nieuwe rector dat de to
neelmeester niet een derde van zijn
werktijd aan de school besteedde,
maar minder. Het ministerie van on
derwijs vindt nu dat het teveel betaal
de aan het Zuidlandtheater, ongeveer
250.000 gulden over de loop der jaren,
terug moet komen.
Inmiddels is er een goede regeling ge
maakt, waarbij de toneelmeester zijn
uren voor zijn beide 'bazen' noteert,
zodat over een ieders aandeel geen
misverstand meer kan bestaan.
DEN HAAG De procureur-generaal
mr P. Bos bij het gerechtshof in Den
Haag heeft dinsdag vijftien maanden
gevangenisstraf met aftrek geëist te
gen de 21-jarige Middelburger M. M.
wegens een reeks diefstallen en mis
handeling. De eis was gelijk aan het
vonnis van de rechtbank in Middel
burg
De man stal op 24 november '83 met
enkele maten een videorecorder en
twaalf videobanden uit een flatwoning
aan de Middelburgse Westerschelde-
straat. Op 2 december '83 was hij me
deplichtig aan brandstichting in een
woning aan de Poelendaeleweg in Mid
delburg. Drie dagen later stal hij met
twee anderen in Middelburg uit de
kantine van de sporthal 'De Kruitmo-
len' aan de Kruitmolenlaan sigaretten
en drank ter waarde van ruim twee
honderd gulden en bijna zestig gulden
aan contanten. Op 16 maart '84 mis
handelde hij in Goes C. W„ die daarbij
een gebroken neus en een lichte her
senschudding opliep. Op 11 juni van
dat jaar stal hij in Oost-Souburg met
enkele maten een gasfornuis, tv, fo
totoestel en een klok van E. K. uit een
flatwoning aan de Beukenstraat.
Uitspraak 20 januari.
TERNEUZEN Greenpeace heeft de metingen van de
vervuiling van de Westerschelde in augustus 1986 ver
keerd aangepakt. Daarom zijn er ook nauwelijks tastbare
resultaten van de monsternames. Dat zegt E. Stuik, coör
dinator van de milieuvereniging Greenpeace in Amster
dam. „Ik moet de hand in eigen boezem steken, we hebben
het onderzoek onvoldoende voorbereid", aldus Stuik.
Greenpeace wil dit jaar een tweede onderzoek naar de kwa
liteit van het Scheldewater instellen en dan de fouten van
het eerste onderzoek vermijden. Zo wordt er bij veel rusti
ger weer monsters genomen. „Daar hebben we ons wel een
beetje op verkeken", geeft Stuik toe. „We zijn als Greenpea
ce niet zo bekend met de Westerschelde. We dachten dat
het een soort binnenwater was, maar het kan daar behoor
lijk spoken".
Een volgend onderzoek wordt ook anoniem en onaange
kondigd. Greenpeace vermoedt dat veel bedrijven bij het
verschijnen van het onderzoeksschip Beluga gauw alle
verontreinigende activiteiten hebben gestaakt. Het nieu
we onderzoek zal daarom gebeuren met een schip waaraan
niet te zien is dat het van Greenpeace is.
„Toch was ik ook teleurgesteld in de prestaties van de Be
luga zelf. Ik dacht dat de apparatuur in staat was om de
lozingspijpen te traceren, maar dat bleek niet te kunnen.
De bedrijven die we wilden onderzoeken vertelde ons dat
natuurlijk niet zelf'.
Het bleek daarom voor Greenpeace erg moeilijk om mon
sters te nemen van het slib onder de afvoerpijpen. Het eni
ge concrete resultaat dat hier werd bereikt was de vondst
van aluminium voor het terrein van de aluminiumfabriek
Pechiney in het Sloegebied.
Dat is echter niet nieuw want ook het Fliessende Welle-on-
derzoek van Nederlandse en Belgische milieubewegingen,
in 1983 naar aanleiding van het Watertribunaal, toonde al
hetzelfde aan. Het commentaar van Pechiney was toen dat
in de fabriek alumimium wordt gemaakt om te verkopen,
niet om in de Westerschelde te gooien.
Ook het monstername-apparaat voldeed niet. Het bleek te
licht om goed op de bodem te worden neergelaten om
grond te 'happen'. Mede door het hoge zoutgehalte van het
water was het ook moeilijk om vervuiling te ontdekken en
aan te geven in welke hoeveelheden het voorkomt. Wel is
aangetoond dat er zich in het Scheldewater in ieder geval
gechloreerde koolwaterstoffen bevinden. Van Dow Chemi
cal kreeg Greenpeace toestemming op het Dow-terrein in
Terneuzen monsters te nemen: uit het afvoerputje dat leidt
naar de Westerschelde. Hetzelfde putje waaruit Rijkswa
terstaat monsters neemt om te zien of Dow zich wel aan de
milieuwetgeving houdt. Stuik: „We hebben daarin vrijwel
geen vervuiling gevonden. Maar ja, ze wisten ook wanneer
we zouden komen".
Achter deze schutting aan de Westdijkstraat in Amemuiden bouwt Raph Creemers zijn opvangtehuis.
ARNEMUIDEN - De bouwplannen van Raph Creemers hebben al heel wat
stof op doen waaien. Tegenstanders lieten het niet alleen bij woorden. In
de oudejaarsnacht joeg een dronken Arnemuidenaar een kogel door Cree
mers' autoportier en door de ruit van zijn huis in een Arnemuidense
nieuwbouwwijk. De schutting rond de bouwplaats van het opvangtehuis
aan de Westdijkstraat midden in het dorp, zit met palen van 1,5 meter diep
in de grond verankerd, omdat de Arnemuidense jeugd op zaterdagavon
den de losse hekken die er eerst stonden door het hele dorp smeet. Op de
houten schutting staan obscene tekeningen en dreigende leuzen aan Cree
mers' adres.
Ondanks alle tegenstand bouwt
Creemers door aan zijn ideaal. Hij
schat nog een jaar nodig te hebben
voor zijn opvangtehuis kan gaan
draaien. Het is de bedoeling dat er
een drie verdiepingen hoog gebouw
komt op het hoekje van de Westdijk
straat, waarvan de benedenverdie
ping zaalruimte wordt, de eerste ver
dieping ingericht wordt met drie
slaapkamers voor gasten, een bad
kamer, een huiskamer en een kan
toor en de tweede verdieping be
woond zal worden door het gezin
Creemers.
In totaal zullen er in het opvangte
huis in Amemuiden ongeveer zes
mensen kunnen verblijven. Hoewel
het centrum niet uitsluitend be
doeld is voor mensen die problemen
hebben met hun homoseksuele ge
voelens verwacht Creemers dat er,
gezien zijn achtergrond, waarschijn
lijk wel veel hulpvragenden met
moeilijkheden op dat gebied zullen
aankloppen. Creemers en zijn vrouw
zullen leiding geven aan het tehuis.
Daarnaast houdt Creemers zijn
baan als vertegenwoordiger gewoon
aan.
„Wij willen open staan voor mensen
di« in een crisissituatie zitten en
rust nodig hebben", zegt Creemers.
„Zij kunnen dan bij ons in een
christelijke sfeer en in een dorp met
een schitterende omgeving tot rust
komen. Daarnaast kunnen ze, wan
neer ze dat willen, ook hun verhaal
aan ons kwijt. Het COC heeft mij
wel afgeschilderd als iemand die
homoseksuelen wil hersenspoelen,
maar dat is absoluut uit de lucht ge
grepen. Mensen met problemen
kunnen bij ons aankloppen. Wij zijn
maar doodgewone mensen en wil
len als christenen hulp verlenen
wanneer daar om gevraagd wordt,
mensen te laten delen in onze erva
ringen. Wij dringen niemand iets
op".
Creemers is lid van de Volle Evange
lie Gemeente. Hij is min of meer toe
vallig in het hulpverleningscircuit
terecht gekomen. „Het begon in het
klein", zegt hij. „In onze kerk is het
gebruikelijk dat mensen voor de he
le gemeente getuigen over wat God
voor hen gedaan heeft. Ik heb ook
over mijn ervaringen verteld. Zo wis
ten een stuk of 50 mensen wat ik be
leefd had. Zij vertelden dat verder en
steeds vaker kwamen er mensen
naar me toe na een dienst die zelf in
de problemen zaten met hun homo
fiele gevoelens en daarover met mij
wilde praten. Ik werd ook in andere
gemeenten gevraagd om mijn getui
genis af te leggen. Soms kwamen er
mensen van ver. Die bleven dan wel
eens logeren".
„Ik had nooit kunnen voorzien dat
mijn getuigenis dit allemaal teweeg
zou brengen", zegt hij. „Die explo
sieve groei hadden we niet verwacht.
Ik zag zelf niets in de hulpverlening
aan homofielen. God had echter an
dere plannen. Na de publicatie van
Raph Creemers is 26 jaar. Hij vestig
de zich twee jaar geleden met zijn ge
zin in Amemuiden met de bedoeling
daar een christelijk hulpverlenings
centrum op te zetten. Sindsdien
haalde hij frequent de pers met zijn
ideeën omtrent hulpverlening aan
christelijke homofielen. Creemers is
lid van de Volle Evangelie Gemeen
te.
Hij is zelf homofiel geweest, maar
keurt die levenswijze nu op grond
van zijn geloof af. Creemers is van
mening dat homofilie in de jeugd
aangeleerd gedrag is wat ook weer
om te buigen valt. Door de publicatie
van een boekje over zijn verleden en
door een optreden op televisie kreeg
hij landelijke bekendheid.
mijn boekje 'Vader, vergeef het mij'
ongeveer 3 jaar geleden, waarin ik
schrijf over mijn homofiel verleden
en hoe God mij veranderd heeft en
de daarop volgende tv-uitzendig
kwamen er enorm veel reacties".
Door zijn tv-optreden kreeg Cree
mers niet alleen landelijke bekend
heid. Het programma werd ook in
Amerika uitgezonden. Via via
kwam Creemers in contact met
christelijke hulpverleningsorgani
saties daar, die voor homofielen
werken. Hij verbleef een aantal
maanden in Amerika en keerde te
rug met een compleet lesprogram
ma voor christenen die van hun ho
mofiele gevoelens af willen komen.
Naast zijn activiteiten voor het op
vangtehuis leidt hij momenteel een
groep van vijftien mensen aan de
hand van dat programma. De bij
eenkomsten worden eens in de
maand gehouden in een bijbelstu-
dieschool in het midden van het
land. Door bijbelstudie, gebed en
praten over problemen geeft Cree
mers als ervaringsdeskundige lei
ding aan de groep. „Met alleen bid
den en bijbel lezen ben je er niet",
zegt Creemers. „Je moet zelf aan je
verandering mee willen werken. Eén
van de facetten waar in de groep
aandacht aan wordt besteed is bij
voorbeeld het op een niet seksuele
manier omgaan met mensen van de
eigen sekse. De lessen zijn nog niet
allemaal vertaald, maar we hebben
bijvoorbeeld al een bijeenkomst ge
houden over verzoeking en over
minderwaardigheidsgevoelens".
Creemers heeft van een Nederlandse
christelijke organisatie het aanbod
gehad om samen met zijn vrouw een
grootschalig opvangtehuis te star
ten op een centrale plaats in Neder
land. Hij wil echter niet weg uit Ar-
nemuiden. „In de stad mis je de rust,
die de hulpvragers hard nodig heb
ben", vindt hij.
Over de tot nu toe weinig vredige
ontvangst in Amemuiden zegt
Creemers: „Er waren in het begin
een hoop misverstanden. De men
sen dachten dat er juist een homo
fielencentrum zou komen. Vooral
de jeugd hier is erg gekant tegen ho
mofielen".
„Ook het COC heeft veel misver
standen in de wereld gebracht, dat
ik bijvoorbeeld de prententie had
om homoseksuelen in twee weken
even om te turnen en dat ik homofi
lie als een soort ziekte zou beschou
wen en ouders schuldig zou vinden
aan het gedrag omdat zij de kinde
ren verkeerd hadden opgevoed".
Creemers meent wel dat homofilie
aangeleerd gedrag is. Hij denkt dat
er verschillende factoren tot dat ge
drag kunnen leiden waarbij opvoe
ding, omgeving en karakter een do
minante rol kunnen spelen. „Een
scheefgroei", karakteriseert hij ho
mofilie. Creemers loopt met het idee
rond ook over de oorzaken van ho
mofilie nog eens een boek te schrij
ven".
Om wat meer duidelijkheid te
scheppen over zijn bedoelingen met
het opvangtehuis in Amemuiden
houdt hij morgen, donderdag, een
voorlichtingsbijeenkomst in de Mid
delburgse Schouwburg. De bijeen
komst begint om 20.00 uur.
Regionale dagbladen twee jaar in Ster
-m*
MIDDELBURG Vele kleintjes maken één grote. Onder dat motto slaan ruim
65 regionale dagbladen waaronder de PZC de handen ineen voor een
grootscheepse advertentie-campagne. In januari wordt een begin gemaakt
met de uitzending van televisie- en radio-commercials. De campagne duurt
twee jaar en kost in totaal 5 miljoen gulden. Met de gezamenlijke presentatie
hopen de regio-bladen het abonnee-bestand uit te breiden en het image van de
streekgebonden kranten op te vijzelen.
De laatste jaren is regelmatig de steeds onmogelijk om de rijen te slui
ten, altijd viel een bepaalde groep uit
de boot. Nu hebben we ze vrijwel alle
maal. Met 2,5 miljoen lezers, dat is veel
meer dan de landelijke dagbladen sa
men", aldus de directeur.
Hij stelt vast dat samenwerking pure
noodzaak is. „Stel je voor dat de PZC
een reclamespotje voor de televisie
zou laten maken, dat zou een enorme
verspilling zijn". Omdat nu zo veel
kranten hun schouders onder de cam
pagne zetten ligt dat anders. Iedere
deelnemer draagt in principe één gul
den per abonnee bij in het reclame
budget. Het Amsterdamse bureau Pu-
blicis Intermarco tekent voor de orga
nisatie. De slagzin, waaraan het gehele
project wordt opgehangen: „Je had 't
kunnen lezen in de krant voor je eigen
stuk van Nederland".
PZC-directeur W. F. de Pagter: Zonder regionaal dagblad kun je maatschappe
lijk niet goed functioneren.
is
alarmklok voor de regionale bladen
geluid. Een dalend aantal abonnees
gekoppeld aan een vermindering van
het advertentie-volume bracht ver
schillende kranten in de problemen.
Het afgelopen jaar geeft voor het eerst
sinds lange tijd weer een positief resul
taat te zien: het lezersbestand van alle
provincie- en regio-kranten groeide ge
middeld met 0,2 procent. Daar staat
echter tegenover dat de landelijke bla
den 1,5 procent abonnee-winst boek
ten. Dus is er voor de regionale nieuws-
voorzieners in feite nog sprake van
marktverlies. Hoogste tijd derhalve
voor de 'kleintjes' om te proberen het
tij te keren.
Het is voor het eerst dat de regio-bla
den er in geslaagd zijn één front te vor
men. Bijna alle kranten doen mee aan
de advertentie-campagne. Gezamen
lijk vertegenwoordigen ze 2,5 miljoen
lezers. Alleen het Limburgs Dagblad,
de Dordtenaar en Rijn en Gouwe laten
verstek gaan. PZC-directeur W. F. de
Pagter werd voorzitter van de commis
sie voor de Collectieve Campagne van
de Regionale Dagbladen (CCRD). Hij
is blij dat bijna alle regio-kranten op
één lijn zitten. „In het verleden was dat
wel anders. Toen waren er ook samen
werkingsverbanden, maar het bleek
Er zijn drie Ster-spotjes opgenomen
van elk dertig seconden, die tachtig
keer worden uitgezonden. De eerste is
vrijdag 9 januari te zien voor de
nieuwsuitzending van 19 uur. Direc
teur De Pagter is uitermate te spreken
over het werk van de jonge Belgische
regisseur Eric Bastin. „Elke spot is
een speelfilm in het klein. Ik vind ze
ontzettend sterk". De commercial
gaat over een ontsnapte circusleeuw.
Dreigende beelden van een uitgestor
ven stad, de politie koortsachtig op
zoek. Dat alles met onheilspellende
muziek en een angstaanjagend ge
grom op de achtergrond. Het laatste
beeld: een vrouw die een schoteltje
melk voor de deur zet en 'poes-poes'
roept. Ze had 't kunnen weten...
De tweede reclamespot toont het on
derzoek van gifgrond. De begeleiden
de tekst: „Als er gifgrond is ontdekt in
een woonwijk, dan is dat nieuws. Maar
als de gifgrond in je eigen achtertuin
ligt, dan wil je natuurlijk wél precies
weten wat daarvan de gevolgen kun
nen zijn. Je had het kunnen lezen in de
krant voor je eigen stuk van Neder
land. Je regionale dagblad". De derde
t.v.-spot gaat in op de bezuinigingen
op de gezondheidszorg. Het vervoer
van een vrouw, die in de ambulance
ligt te bevallen, laat de mogelijke ge
volgen zien van de sluiting van een na
bijgelegen ziekenhuis.
Voor de radio zijn acht reclamebood
schappen samengesteld, die het hele
jaar door een paar honderd keer wor
den uitgezonden. De campagne op ra
dio en televisie worden ondersteund
door advertenties in de betrokken bla
den. Daarnaast worden er op grote
schaal affiches verspreid. Het hele pro
ject is met veel zorg opgezet. Uit voor
onderzoek bleek bijvoorbeeld dat de
slogan 'de krant voor je eigen stukje
Nederland' niet aansloeg, omdat veel
lezers daarbij aan landelijke kranten
denken. Dus werd het 'je eigen stuk
van Nederland'.
Volgens directeur De Pagter is het
niet de bedoeling dat er tegen de lan
delijke bladen wordt aangeschopt.
„Het accent wordt gelegd op datgene
waarin we ons duidelijk onderschei
den. We maken geen rechtstreekse
vergelijking met de niet-regionale
kranten. We zeggen alleen dat we net
iets extra's bieden. De boodschap is
eigenlijk dat je maatschappelijk niet
goed kunt functioneren zonder regio
naal dagblad".
Of de reclamecampagne het tij kan
doen keren moet over twee jaar duide
lijk zijn. Eind dit jaar wordt de eerste
balans opgemaakt. Naast het behoud
van de huidige lezersgroep wordt er
naar één procent groei gestreefd, wat
neerkomt op ongeveer 30.000 abonne
menten. Verder wordt ook gepeild oi
het imago van de regionale krant ver
beterd is. Of het dagblad als een vol
wassen nieuwsbron wordt beschouwd,
en niet als het plaatselijke suffertje. In
september 1988 worden de eindresul
taten beoordeeld. Afhankelijk daar
van besluiten de deelnemende bladen
de campagne al dan niet voort te zet
ten. De Pagter had in feite liever met
een een termijn van vijfjaar afgespro
ken. „Een mentaliteitsverandering
kost veel tijd", zegt hij. Desondanks
heeft hij goede hoop op tastbare resul
taten binnen twee jaar. „Als we in 1988
besluiten door te gaan met de campag
ne, dan mag je rustig van een succes
spreken".
I
