riende boerinnendag had feestelijk tintje
Bonden: ouderenraad
nodig in Middelburg
Bestuur waterschap Tholen
verdeeld over concentratie
Brandweerhistorie
SPUIT ELF
GAF MODDER
PZC/ provincie
0OFDINGELANDEN VERDEELD
vesentatie
nullen
Zeeland
d;
hoort.
het
rgadering basis-
daal onderwijs
mebloem houdt
(pavond zieken
gehandicapten
gestolen uit
ler bejaardenhuis
21
Karakter
Aanleiding
MINDERHEID VOOR VOORSTEL GS
Zoetwater
BLOKVERWARMING 'S NACHTS UIT
IJDAG 14 NOVEMBER 1986
>ELLE - De agrarische commissie van de Christelijke Plattelandsvrouwen
A (CPB) heeft donderdag voor de tiende keer een boerinnendag gehouden;
jaarlijkse studiedag, toegespitst op vrouwen in het agrarisch bedrijf.
jende boerinnendag werd met extra feestelijkheden omgeven, niet alleen
vege het jubileum maar ook omdat Marga de Jong, de coördinatrice voor
iwenzaken die drie jaar geleden de Christelijke Boeren en Tuinders Bond
rB) verliet om in Burkina Faso ontwikkelingswerk te gaan doen, een diase-
;wam vertonen over haar werk in Afrika.
iiaserie met de inleiding van Marga de Jong werd ook in het licht gezien van
;hema van de studiedag: 'Werken en leven we gezond?'. Dr C. Klingers, dis-
sverzekeringsgeneeskundige, en E. Poll, districtsarbeidsdeskundige bij de
ïeenschappelijke Medische Dienst in Goes, hielden inleidingen over de ver-
Uende aspecten van leven en werken in het agrarisch bedrijf. Klingers stel
de vooral de algemene veiligheid aan de orde in een wereld waarin mensen bijna
dagelijks geconfronteerd worden met de gevolgen van allerlei milieurampen.
Poll spitste zijn betoog toe op de samenwerking die de GMD heeft met bijvoor
beeld het Landbouw Economisch Instituut (LEI). Hij wees erop dat ook binnen
situaties waar bijvoorbeeld geen arbeidsongeschiktheid voorkomt, mogelijkhe
den geschapen zijn om met speciale voorzieningen de veiligheid te verhogen.
Volgens Poll heeft ieder agrarisch bedrijf recht op een gedeeltelijke vergoeding
van allerlei voorzieningen, met als enige voorwaarde dat die nog niet moeten
zijn aangebracht. Het gaat hierbij om eenvoudige handgrepen, die preventief
kunnen werken.
In de middag gingen de boerinnen creatief aan de slag met het thema 10 jaar
boerinnendag. Een collage, een lied en een toneelstuk waren de resultaten, die
dan ook meteen aan de groep werden gepresenteerd.
Bevelanden' kiest voor
orming 3 waterschappen
3S - De hoofdingelanden van het waterschap Noord- en Zuid-Beveland zijn verdeeld over
oncentratie van de Zeeuwse waterschappen. Het dagelijks bestuur is unaniem van mening
een Oosterscheldewaterschap - een derde naast een waterschap Walcheren en een water-
ip Zeeuwsch-Vlaanderen - recht van bestaan heeft. Hoewel een meerderheid van de hoofd
banden het eens was met de mening van het dagelijks bestuur - 26 van hen stemden voor het
rstel - bleven 14 hoofdingelanden morrend van mening dat gekozen moet worden voor één,
eof zelfs vier waterschappen.
|s gemeld zijn gedeputeerde staten
Zeeland (gedeputeerde J, D. de
;d neemt een minderheidstand-
in) voorstander van twee schap-
In de toekomst. Eén bezuiden en
benoorden de Westerschelde. Om
pch nog enigszins te overtuigen
het nut van meer waterschappen
[nhet dagelijks bestuur na uitvoe-
itudies tot de conclusie dat moet
[en overgegaan tot de vorming
[en Oosterscheldewaterschap. Vi-
ikgraaf ir J. Minderhoud, die de
dijkgraaf G. J. de Jager verving,
igde donderdagavond tijdens een
bene vergadering van het water-
in Goes dat 'dit waterschap zijn
boontjes wel kan doppen'.
^ïderhoud erkende dat het dage-
lestuur voor de toekomst zoveel
[kkelingen ziet dat het water-
Noord- en Zuid-Beveland 'ei-
k naar schaalvergroting toe zou
:nom alles te kunnen behappen'.
villen een waterschap dat een ei-
leleid kan voeren". Een verder-
lELBURG - De afdeling basis- en
lal onderwijs van de provinciale
wijsraad blikt woensdag terug
ijaar basisschool. Aan de hand
:n discussiestuk van het provin-
[ipbouworgaan stichting Zeeland
gekeken of de basisschool ook
verkelijk dichterbij is gekomen,
i komen de instandhoudings-
ia voor kleine basisscholen aan
ie. De vergadering begint om 14
p het provinciehuis in Middel-
[INGEN De Zonnebloem, re-
Icheren, houdt dinsdag 18 no-
in samenwerking met Miro,
btNicolaas-koopavond voor zie-
ehandicapten en aan huis ge
il ouderen in het warenhuis. De
rond is van 18.30 uur tot 21.00
frplegend personeel, helpers en
'len zijn aanwezig. Inlichtingen
'ervoer en dergelijke kunnen
n verkregen bij mevrouw A. van
kGravestraat 50, Vlissingen en
Iuw A. Rienstra, Langevielesin-
Middelburg.
fOELBURG - De drie vrouwe-
burgemeesters in Zeeland
pen vrijdag 28 november het
F exemplaar van het boekje
Wen in Zeeland' van culi-
I journalist Pieter Taselaar
jSeboden tijdens een bijeen-
Is' jn café-restaurant braai-
Vrij De Mug in Middelburg
Inieume boekje, een gids door
find waar ook het culinaire
"90ed kan zijn, is uitgegeven
Provinciale VVV. Tase-
keurde' en beschreef 65 be
en, verspreid over de pro-
iïeburgemeesters die depri-
T 'n ontvangst nemen zijn
■feurouw J.L. Niemantsver-
'beenheer van Westen-
""en, mevrouw G.W. van
wuns-Hartman van Veere
jWo uwEJ. Hoogendijk-van
"ra nKortgene.
Mutatie is om 12 uur en zal
en omlijst met ondermeert
en Zeeuwse gerechten. Ook
Bcaujolais Villages Pri-
en Muscadet Primeur ge
nen.
gaande concentratie van de zeven
Zeeuwse waterschappen tot één,
noemde Minderhoud verwerpelijk.
Dat is volgens hem financieel niet
haalbaar. Daarnaast wordt het con
tact met de belanghebbende minder
en ontstaan er geografische proble
men, aldus de vice-dijkgraaf.
Het voorstel van het dagelijk bestuur
om het waterschap Walcheren apart
te houden moest niet worden opgevat
als zou het Bevelandse waterschap,
het waterschap Walcheren er niet bij
willen hebben, verdedigde Minder
houd het voorstel. „De waterschap
pen Noord- en Zuid-Beveland, het wa
terschap Schouwen-Duiveland en het
waterschap Tholen/Sint-Philipsland
zijn van dezelfde aard en karakter".
Hoofdingeland I. N. Lindenberg maak
te zich sterk voor de totstandkoming
van één waterschap. ,,Dan blijven we
in de toekomst tenminste verschoond
Van fusies of dreigende fusies. Eén wa
terschap, goed menselijk en ambtelijk
bestuurd, kan tegengas geven aan gs.
Als één waterschap niet kan, dan maar
twee. Walcheren hoort erbij".' Ook
hoofdingeland C. J. Dieleman toonde
zich een voorstander van vergaande
concentratie. Volgens hem biedt één
schap meer voordelen dan twee of drie.
„Eén schap zou voor de provincie aan
leiding kunnen zijn om niet verder te
decentraliseren. Eén schap is autono-
mer en kan zelfstandiger optreden".
Een geïrriteerde Minderhoud riep de
vergadering op om tot een eenslui
dend oordeel te komen. Het voorstel
van gs spreekt niet over vier schappen
en niet over één, aldus Minderhoud.
Hij toonde zich huiverig voor de kreet
'grotere bestuurskracht' bij één water
schap. „Ik vind dat een abstracte
zaak". Minderhoud herinnerde de al
gemene vergadering aan de uitspraak
van de vorige vergadering waarin de
hoofdingelanden zich hadden uitge
sproken dat twee waterschappen te
weinig is.
MIDDELBURG - Mid
delburg moet een oude
ren-adviesraad krijgen
om de stem van ouderen
te laten horen in de
plaatselijke politiek.
Dit schrijft het Overleg
orgaan van de Samen
werkende Ouderenbon
den in de Zeeuwse
hoofdstad aan de ge
meenteraad.
De ouderen- en senioren
raad, die voor meer dan
de helft uit vertegen
woordigers van de oude
renbonden zou moeten
bestaan, kan advies uit
brengen over onderwer
pen als: het bevorderen
van de zelfstandigheid
van ouderen via aanvul
lende hulp op de profes
sionele thuiszorg en het
gemeentelijk beleid op
terreinen als ruimtelijke
ordening, volkshuisves
ting, recreatie en ver
keer.
De nieuwe raad kan wor
den geleid door een onai -
hankelijk voorzitter, bij
gestaan door een ambte
lijk secretaris.
In hun brief aan het ge
meentebestuur bena
drukken de bonden nog
eens, dat ouderen gelijk
waardig zijn aan andere
leden van de samenle
ving. Zij willen voorko
men dat deze bevol
kingsgroep wordt gezien
als „louter object van
zorg en leiding".
„Uw mening is voor ons aanleiding
geweest voor drie waterschappen.
Het dagelijks bestuur meent dat drie
schappen een goede invulling is. Ze
ker na gesprekken met de andere dijk
graven". Op een reactie van Linden-
berg dat alles 'maar bijeen moet' rea
geerde Minderhoud geprikkeld met
de woorden dat 'een dergelijke op
merking ongenuanceerd is'.
Na een schorsing diende hoofdinge
land Lindenberg een motie in voor één
waterschap. Hoofdingeland I. J. Ha-
verhoek riep de algemene vergadering
op deze motie te ontraden. „We praten
over een eenduidig beleid naar gs toe.
Groot hoeft geen waarborg te zijn voor
efficiënt beheer. Drie is veel meer te
verkiezen boven één". De motie van
Lindenberg werd met zeven stemmen
voor verworpen. Een motie van me
vrouw ir M. J. van der Weele-Minder-
houd voor twee waterschappen werd
met zes stemmen verworpen. Het
voorstel van het dagelijks bestuur
kreeg tijdens de rumoerige vergade
ring 26 hoofdingelanden mee. Het da
gelijks bestuur bestaande uit tien man
stemde automatisch voor. Veertien
hoofdingelanden stemden tegen het
voorstel of onthielden zich van stem
ming.
Minderhoud toonde zich bijzonder te
leurgesteld over de hele gang van za
ken met betrekking tot de concentra
tie van de waterschappen. Hij achtte
het van groot belang dat het water
schap Noord- en Zuid-Beveland juist
in deze kwestie unaniem met een
nieuw voorstel naar gs stapt.
IH-HAAMSTEDE Uit een ka-
1 het bejaardentehuis in Haam-
is woensdag een bedrag van 155
gestolen. De benadeelde, M.
was tussen 18.00 en 19.00 uur
ihaar kamer. Toen zij terug-
was de hele kamer doorzocht en
i verdwenen. De insluiper ver-
Jzich vermoedelijk toegang tot
fervia de tuindeuren.
SCHERPENISSE - Het dagelijks be
stuur van het waterschap Tholen is
verdeeld over de reorganisatie van
het Zeeuwse waterschapsbestel. De
kleinst mogelijke meerderheid van
het college van dijkgraaf en gezwore
nen is voor een concentratie tot drie
waterschappen; Zeeuwsch-Vlaande-
ren, Walcheren en een Oosterschelde
waterschap. In dat laatste zouden de
huidige drie waterschappen Noord
en Zuid-Beveland, Schouwen-Duive
land en Tholen/Sint-Philipsland moe
ten opgaan. De grootst mogelijke min
derheid ziet - als het dan toch tot een
concentratie moet komen - meer in
het voorstel van gedeputeerde staten:
één waterschap voor Zeeuwsch-
Vlaanderen en één voor het midden en
noorden van Zeeland.
Beide stromingen in het dagelijks be
stuur van het Thoolse waterschap
handhaven overigens het standpunt
dat het huidige waterschap Tholen zo
wel in bestuurlijk als in financieel op
zicht in staat is zijn takenpakket uit
stekend te verzorgen. Dijkgraaf en ge
zworenen zijn evenwel tot de conclusie
gekomen dat het zelfstandig laten
voortbestaan van de huidige zeven wa
terschappen waarschijnlijk geen poli
tieke haalbaarheid meer heeft in pro
vinciale staten. Een of andere vorm
van concentratie ligt dan ook voor de
hand. Het waterschapsbestuur durft
de stelling aan dat de provinciale poli
tiek waarschijnlijk een ander stand
punt zou hebben ingenomen als de wa
terschappen voortdurend eensgezind
zouden hebben vastgehouden aan hun
blijvende zelfstandigheid.
De meerderheid en de minderheid ge
ven in de reactie van het dagelijks be
stuur op het voorstel van gedeputeer
de staten over de waterschapsconcen
tratie beide de argumenten voor hun
keus.
Voor de vorming van twee water
schappen benoorden de Westerschel
de pleit dat het waterschap Walcheren
een ander karakter en andere aan
dachtspunten heeft dan de water
schappen rondom de Oosterschelde.
Zo kenmerkt het college van dijkgraaf
en gezworenen Walcheren als een ver
stedelijkt gebied, in tegenstelling tot
het hoofdzakelijk agrarische karakter
van de andere delen van midden en
noord Zeeland.
Ook in de taken zijn er verschillen. Het
waterschap Walcheren heeft in zeer
beperkte mate de wegenzorg. Op
Schouwen-Duiveland, Tholen, Sint-
Philipsland en de Bevelanden speelt
de problematiek van de zoetwater
voorziening in de landbouw. Dit deel
van Zeeland is bovendien ten nauwste
betrokken bij het beheer van de storm
vloedkering en de inrichting van het
Oosterscheldegebied. Tholen en Sint-
Philipsland, zo is verder de opvatting
van de meerderheid in het dagelijks
bestuur zullen in een Oosterschelde
waterschap een grotere invloed op het
beleid kunnen hebben dan met Wal
cheren erbij.
Dat laatste argument gebruiken de
voorstanders van twee Zeeuwse water
schappen ook. Ze menen verder dat de
kans op districtskantoren in de voor
malige waterschapsgebieden groter is
bij de vorming van één groot water
schap benoorden de Westerschelde.
Een zelfstandig waterschap Walche
ren beschouwt de minderheid in het
bestuur als 'niet reëel', omdat het 'lou
ter een politieke oplossing' wordt ge
noemd. Twee waterschappen in Zee
land. is de overtuiging van deze be
stuursleden, zijn een definitieve oplos
sing voor de toekomst. Ook financieel
zien ze voordelen: een geringere verho
ging van de zuiveringsheffing en een
grotere verlaging van het geschot.
De algemene vergadering van het wa
terschap bespreekt de reorganisatie
van het Zeeuwse waterschapsbestel
dinsdag 25 november in het Holland
Huis te Scherpenisse. De vergadering
begint om 14 uur.
De 'historicilspuitgasten' van de Temeuzense brandweer. Van links naar rechts: Bas Hamelink, Mark Pieters,
Cees Geensen en F ons Agterhuis.
alleen maar gissen naar hun ouder
dom. Waarschijnlijk stamt de
brandweer van Terneuzen in haar
huidige vorm uit 1913, en is daar in
1922 officieel melding van gemaakt
in de gemeenteraad", zegt Fons Ag
terhuis.
ke oudste papieren uit het ge-
'meente-archief melden dat er
in 1720 al een garnizoensbrandweer
was. De spuitgasten werden door
loting aangewezen en moesten ver
plicht lid worden van de brand
weer. Erg populair was brandblus-
sen in die tijd niet. Veel mensen be
schouwden het zelfs als minder
waardig werk.
Om van deze verplichting af te ko
men waren er twee oplossingen mo-
De uitdrukking 'spuit elf geeft modder' is waarschijnlijk in Terneuzen
ontstaan. „Vroeger werd er bluswater uit het riool gehaald, en daar
voor moest dan eerst met een sleutel een verbinding gemaakt worden met
het kanaal. In 1908 brak er een brand uit in de Donze Visserstraat waarbij
de sleutelbeheerder gewoon door het alarm heen sliep. Gevolg was dat de
brandweerpomp geen water maar de modderige inhoud van het riool op
zoog".
Mark Pieters, die dit vertelt, is lid
van de vrijwillige brandweer in Ter
neuzen. Samen met collega-brand
weerlieden Cees Geensen, Bas Ha
melink en Fons Agterhuis is hij
sinds een jaar bezig met het achter
halen van de geschiedenis van de
Temeuzense vrijwillige brandweer.
Oorspronkelijk was het bedoeld als'
een aardigheidje, maar inmiddels
slokt het een groot deel van hun vrije
tijd op. Bas Hamelink: „Meer dan
een jaar geleden stonden er in de
krant stukken over de geschiedenis
van Terneuzen, en toen realiseerden
we onszelf hoe weinig er eigenlijk be
kend was over de achtergrond van
de brandweer. We wilden eigenlijk
alleen wat gegevens bij elkaar zoe
ken om er een stenciltje van te ma
ken voor gebruik binnen het korps.
Maar hoe meer gegevens we kregen,
hoe enthousiaster iedereen werd.
Daarom willen we nu proberen er
een boekje van te maken".
Voor hun gegevens duiken de brand
weerlieden regelmatig in het archief
van de gemeente. Ook van de heer P.
J. Baert uit Terneuzen, die zich al
langere tijd met de geschiedschrij
ving van zijn woonplaats bezig
houdt, krijgen ze veel informatie.
Andere (maar minstens even be
langrijke) bronnen zijn vaak de ver
geten familiestukken op stoffige zol
ders. Affiches waarin de vier om ou
de foto's en kranteknipsels vroegen
leverden al dertig reacties op. Eén
van de belangrijkste vondsten wa
ren de statuten: „We weten nog niet
honderd procent zeker wanneer de
vrijwillige brandweer officieel is op
gericht. Vroeger mocht je de archief
stukken nog lenen en het gevolg
daarvan is nu dat er gaten in de ge
schiedschrijving zijn gevallen, om
dat niet alles werd teruggebracht.
De statuten die we kregen, van een
familie die vroeger zelf brandweer
mannen in de familie had, zijn waar
schijnlijk gemaakt bij de oprichting
van het vrijwillige korps. Helaas zij
die niet gedateerd, dus kunnen we
gelijk: ofwel voor een vervanger zor
gen, of afkopen. Volgens het archiei
bedroeg deze afkoopsom in 1906,
toen er nog steeds een brandplicht
voor de leden was, vijf gulden. In die
tijd een aanzienlijk bedrag, wat er
toe leidde dat bijna iedere werkman
in Terneuzen tussen de dertig en vijf
tig jaar in het korps terechtkwam.
Het gebrek aan animo voor de
brandweer was er de oorzaak van
dat er begin deze eeuw een vrijwillig
korps werd opgezet. Voor die tijd
moest er- ieder jaar volgens een ge
meentelijke verordening een brand-
schouw worden gehouden. Dit hield
in dat er in ieder huis gecontroleerd
moest worden of er soms geen
brandgevaarlijke situaties voorkwa
men en of de schoorstenen wel goed
geveegd waren. Deze controle was
onder de brandweerlieden even im
populair als de brandweerplicht zelf.
Toen in 1906 het college van b en w
met veel moeite de brandweerlieden
tot een dergelijke controle had ge
dwongen, namen sommige van hen
dan ook zoveel tractaties aan dat ze
het einde van hun route niet eens
meer haalden. Om de dronkeman
nen weer op de been te helpen was de
hulp van een dokter nodig.
De slechte naam die de brandweer
hierdoor opliep zorgde ervoor dat de
brandschouw haar langste tijd had
gehad.
Bas Hamelink: „We willen in de
hoofdstukken van het boekje per on
derwerp de geschiedenis van de Ter-
neuzense brandweer behandelen.
Dus er komt bijvoorbeeld een hoofd
stuk over het materiaal, een hoofd
stuk over de leden en een over de
jaarlijkse kosten. Zo kun je goed zien
hoe die zaken zich ontwikkeld heb
ben. De begroting van 1869 ziet er -
om maar eens iets te noemen - met
een totaalbedrag van 166 gulden wel
iets anders uit dan de begroting die
we nu hebben."
Hoe het drukken van het boekje
gefinancierd moet worden is
nog niet helemaal duidelijk. De vier
brandweermannen denken er aan
om een intekenlijst op te stellen.
Voorlopig rekenen ze op een afzet
van tweehonderd boekjes. Honderd
aan brandweermannen binnen de
gemeente Terneuzen en de resteren
de honderd voor andere mensen die
inmiddels interesse getoond heb
ben.
Inmiddels is er een bankrekening
geopend voor donaties. Geld staat
er nog niet op. Cees Geensen: „We
hopen dat er ook bedrijven zijn die
een bijdrage willen leveren in de pro-
duktie van het boekje. Voor ons gaat
het er alleen maar om dat het geheel
kostendekkend is. Het moet vooral
een naslagwerk worden voor de
brandweer, iets waar we nu nog niet
de beschikking over hebben. Infor
matie over het brandweerverleden is
trouwens ook nog steeds welkom,
want vooral over de periode 1850 -
1922 is ons nog weinig bekend. Het is
niet erg als we dingen dubbel krij
gen, want we zoeken er gewoon het
beste materiaal uit voor het boekje.
Als alles een beetje meezit hopen we
het binnen een jaar af te hebben."
Jaapjan Rijlaarsdam
Bejaard echtpaar in de kou
Het bejaardentehuis
's nachts kou lijdt.
Vlooswijk in Terneuzen waar het echtpaar Meeder
TERNEUZEN - Het echtpaar Meeder
in het bejaardentehuis Vlooswijk in
de binnenstad van Terneuzen is ten
einde raad. Het is in hun hoekapparte-
ment 's nachts ijs- en ijskoud nu de gu
re novemberwind om de muren blaast
en de eigenaar van het gebouw de ka
chel 's nachts op een laag pitje zet. De
andere bewoners hebben niet zo'n last
van de kou en zijn er daarom op tegen
dat de kachel na elf uur 's avonds ge
woon door blijft branden. Uit nood
heeft mevrouw E.A. Meeder-Arnouts
(72) daarom maar een los radiatortje
gekocht om het toch nog maar be
haaglijk te hebben.
„Maar waarom moet dat nou? Ik huur
toch een huis met verwarming en dan
moet die ook branden. Zeker nu al het
al november is." Ze vraagt het niet
voor zichzelf, maar voor haar man. de
heer E.P. Meeder (79) die erg ziek is.
Om sanitaire redenen moet hij er 's
nachts vaak uit maar volgens zijn
vrouw wordt hij door de kou in het
flatje alleen maar zieker. „De andere
bewoners zeiden dat als wij de verwar
ming 's nachts aan wilden hebben dat
zij het dan zo warm kregen, maar dat is
niet zo. Zij kunnen hun eigen verwar
mingskraantje dichtdraaien." Iedere
flat in Vlooswijk heeft een eigen ver
warmingskraantje in de meterkast, sa
men met een meter die de hoeveelheid
bijhoudt. Volgens H. van der Meulen,
hoofd bouwzaken van de Humanisti
sche Bejaardenhuisvesting hoeft het
stoken 's nachts geen probleem te zijn,
„maar dat hangt er helemaal vanaf
hoeveel begrip de andere bewoners er
voor kunnen opbrengen. De bewoners
kunnen dat met elkaar bepalen. Dat is
het nadeel van een collectieve verwar
ming." Van der Meulen adviseert daar
om het gebruik van een apart kachel
tje op het lichtnet.
De bouwwijze van de flat is volgens
mevrouw Meeder ook een oorzaak van
nachtelijke kou. De buitenramen zijn
van enkel glas en als het buiten waait
is binnen de koude wind te voelen. Nu
is er in de kamer wel een glazen tussen
wand met dubbele beglazing) maar
de deur is eruitgehaald omdat deze bij
openklappen de serre barricadeert.
„Maak die kachel toch zo dat de radia
toren op de gangen 's nachts uit zijn en
dat alle mensen zelf mogen weten of
ze de kachel aan of uit doen in hun ei
gen huis" vindt mevrouw Meeder, „Ik
wil hier mijn eigen baas zijn. Je voelt
je nu zo onmondig, net alsof je een stel
kleine kinderen bent."
