diepte in foto
voelbaar maken
dimmen
schaken
6
1
A
bridge
HORIZONT AA]
VERTICAAL
OPLOSSIN<
postzegels
.[PZC/ vrijdagkrant
A
A
A
A
JS
JÈL
z
z
T
m S S
7
Heerenveen
21.XI. 86-09
VRIJDAG 7 NOVEMBER 1986
Een foto is, zoals vrijwel elke
andere afbeelding, een plat
ding. De diepte van het onder
werp dat je op de film vastlegt
moet je er na het afdrukken zelf
bij denken. Want een stuk foto
papier is en blijft nu eenmaal
een slechts tweedimensionaal
vlakje.
Toch kun je met wat listigheid
de suggestie van een derde di
mensie wekken. Bijna alle din
gen hebben een oppervlakte
structuur, of het nu een olifants
huid is of het zand op het strand
waarin water en wind hun spo
ren hebben getekend.
Om zulke structuren bijna voel
baar op zo'n plat stukje fotopa
pier vast te leggen moetje in de
eerste plaats oog voor dergelijke
details hebben. En vervolgens
moetje de camera helpen om de
diepte in het beeld zodanig
zichtbaar te maken datje bij wij
ze van spreken de 'bobbeltjes' op
de foto kunt voelen.
Je kunt dat op verschillende ma
nieren doen. Een fijne structuur,
zoals van bijvoorbeeld een door
de herfst aangevreten boomblad
of zelfs een stukje textiel, kun je
vangen door met de lens heel
dicht op het onderwerp te krui
pen. Maar je kunt het ook pre
cies andersom doen: een groot
oppervlak met een grove struc
tuur van veraf fotograferen.
De echte ruimtelijke werking in
zo'n beeld krijg je alleen wan
neer je gebruik weet te maken
van het licht dat de verschillen
in hoogte van je onderwerp afte
kent. In landschapsfotografie
zulje het daarbij vandezon moe
ten hebben, als die je plaatje on
der een schuine hoek beschijnt
en dus duidelijke schaduwen te
kent.
Binnenshuis kom je een heel
eind met strijklicht, een lamp of
kunstzon die je zó richt dat de
structuur van het onderwerp
desnoods ietwat overdreven
wordt belicht. De effecten die
met deze vrij eenvoudige tech
niek te bereiken zijn kunnen je
zo sterk gaan boeien dat je van
het driedimensionaal fotografe
ren een hobby maakt. De simpel
ste objecten blijken immers
plaatjes op te kunnen leveren
die na ontwikkelen en afdruk
ken ware kunstwerkjes vormen.
Je kunt daar dan zelfs nog een
leuke familiekwis van maken;
het zal de bekijkers van je foto's
of dia's lang niet altijd zo gemak
kelijk vallen om te raden watje
nou precies gefotografeerd hebt!
Een voorbeeld daarvan is de foto
bij dit verhaaltje. Wie 't weet
mag 't zeggen. De bodem van
een beekje, de huid van een die
rentuinbeest, of misschien de
nerven van een boomblad?
Wie slim op diepte fotografeert
zorgt ervoor dat er geen elemen
ten op de plaat komen die de
zaak verraden. Je kunt er zelfs
extra raadseltjes in aanbrengen.
Van het oppervlak van een bak
steen of van reliëfbehang maak
je, als je dat wilt, een vanuit een
satelliet geofotografeerde woes
tijn.
Het is een filmrolletje èn de
moeite waard om dat eens uit te
proberen. Weer eens heel wat an
ders dan het gewone familie
kiekje!
De lotgevallen van 'Zeeuwen
buiten Zeeland' blijven ons
interesseren en van positieve
ervaringen - een beetje chauvi
nisme kan geen kwaad - willen
wij dan ook graag melding ma
ken. Reeds eerder vestigde de in
Utrecht studerende Zeeuw Piet
van Splunter de aandacht op
zich door zijn goede resultaten
voor zijn club Ons Genoegen.
Als bewijs van zijn kunnen mag
zeker gelden de overwinning,
die hij boekte tegen grootmees
ter John van den Borst, die zijn
experimenteel spel in de ope
ning duur moest bekopen.
Wit: J. v. d. Borst Eureka (Heer-
lerheide)
Zwart: P. v. Splunter Ons Ge
noegen (Utrecht)
1. 32-28 18-22; 2. 37-32 12-18; 3.41-
37 7-12; 4.46-411-7; 5. 31-26 19-23;
6. 28x19 14x23; 7. 32-28 23x32; 8.
37x28 16-21; 9. 41-37 11-16; 10. 37-
31 10-14; 11. 38-32 5-10; 12. 43-38
14-19; 13.42-37 18-23; 14. 48-42 12-
18; volledigheidshalve zij opge
merkt, dat 21-27 niet mag we
gens 32x21; 23x41; 35-30 a 16x27;
30-24 20x29; 34x5 of wellicht A
rechtstreeks 38-32 en 34x5 nog
beter. 15.49-43 10-14; 16. 35-30 20-
24; 17. 30-25 24-29!; 18. 33x24
22x33; 19. 38x29 19x30 20. 47-41
7-12 zie diagram
v. Splunter
Geïnspireerd door een wedstrijd
van de Kring voor Damproble-
matiek maakte de winnaar - de
vermaarde problemist Leen de
Rooij uit Heerlen - in samenwer
king met Piet Jongeneelen uit
Kruiningen de volgende vraag
stukken voor deze rubriek. De
opgave bestond uit het vervaar
digen van een probleem met de
oppositionele eindstand: zwarte
schijf op 4 en een witte op 44. Op
welk een knappe wijze zij hierin
slaagden ziet u hierna afgebeeld.
Zwart: 14 sch. op 1-11-13/15-20/
22-28-32-33-35-36-38
ts
Wit: 12 sch. op 24-29-31-34-37-39/
41-44-47/49
Wit: 10 sch. op 14-24-30-33-35-36-
38-39-33-35-36-43-50
Zwart: 10 sch. op 3-7-9-13-15-17-
22-27-31-44
Oplossingen:
Nr. 1: 34-40 36x27; 37-31 27x36;
49-43 38x49; 29x7 1x12; 47-42
36x38; 48-43 20x29; 43x34 35x24;
34-29 24x33; 39x10 15x4; 40-35
49x40;35x44
Nr. 2: 38-32 9x49; 32x1 44x33;
36x9 3x14; 1-29 33x24; 30x10
15x4; 50-44 49x40; 35x44.
LEO ANDERSON
De zeventiende partij om het
wereldkampioenschap was
volgens velen de genadeklap
voor de Gruenfeld-indische ver
dediging. Karpov won die partij
met grote overmacht. In het In
terpolis-toernooi echter kwam
Timman met een sensationele
verbetering.
Het gaat om de volgende va
riant: Karpov-Timman, Interpo
lis 1986.
l.Pf3 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 d5 4.d4
Lg7 5.Db3 dxc4 6,Dxc4 0-0 7.e4
Lg4 8.Le3 Pfd7 9.Tdl Pc6 10.Le2
Pb6 ll.Dc5 Dd6 12.e5!
Een door Karpov of zijn mede
werkers voorbereide variant,
waarmee hij tegen Kasparov
aanvankelijk geen succes had.
12.... Dxc5 13.Dxc5 Pc8 14.h3!
In de vijftiende partij speelde de
uitdager minder goed 14,Pb5.
Zwart antwoordde daarop met
14.... Tb8 15.Pxc7 e6, won zijn
pion op e5 terug en maakte ge
makkelijk remise. Met de ge
speelde zet offert wit een pion.
14.... Lxf3 15.Lxf3 Lxe5 16.Lxc6
bxc6 17,Ld4! Lf4 18.0-0 e5ü
Kasparov speelde hier 18a5
en werd positioneel overspeeld.
19.Le3 Lxe3 20.fxe3 Pe7!
Timman heeft met geniale blik
ontdekt, dat de zwakte van pion
e3 hem voldoende tegenkansen
biedt.
21.Td7 Pf5 22.Txc7 Tfc8 23.Td7
Td8 24.Tfdl Txd7 25.Txd7 Pxe3
26.Tc7
Dit had Karpov bij de huisanaly
se nog op het bord gehad. Het to
reneindspel na 26.... Pd5 27.Pxd5
is voor wit gewonnen, hoewel hij
een pion achterstaat.
26.... Tb8! 27.b3
Zwart dringt nu langs de d-lijn
binnen en forceert remise.
27.... Td8 28.Pe4 Td4 29.Pf6t Kg7
30.Txc6 Td2 31.g4 Pc2! 32.Kfl
Pd4 33.Ta6 Pf3
Remise. Zetherhaling door Ph2t
en Pf3+ is onvermijdelijk. Een
theoretische topprestatie van
zwart. Bijzonder fraai was ook
het nieuwtje, dat Miles tegen
Beljavski op het bord bracht.
Miles-Beljavski Interpolis 1986.
I.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 b6 4.Pc3
Lb4 5.Lg5
Een variant, die vooral door het
toedoen van wereldkampioen
Kasparov in de mode is geraakt.
5Lb7 6.e3 h6 7.Lh4 g5 8.Lg3
Pe4 9.DC2 d6 10.Ld3 Lxd3t
II.bxc3 f5 12.d5 Pc5 13.h4 g4
14.Pd4 Df6 15.0-0 Pxd3 16.Dxd3
e5 17.Pxf5 Lc8
Deze stelling stond ook op het
bord in de zesde matchpartij
Kasparov-Timman 1985. Kaspa
rov won toen door middel van
het stukoffer 18.Pd4!, hoewel
zwart, althans volgens Timman,
goede kansen liet liggen. Bel
javski was blijkbaar tot dezelfde
conclusie gekomen
Zie diagram.
18.f4ü
Deze fantastische zet zal Miles
tot in lengte van jaren tot eer
strekken. Ook hij verbetert de
wereldkampioen!
18Dxf5
Na 18 Lxf5 ontstaan ook voor
wit gunstige verwikkelingen.
B.v.: 19.e4 Lg6 20.fxe5 De7
21.exd6 cxd6 22.Dd4! en de zwar
te koning verkeert in een zeer be
narde positie. Ook 18gxf3 e.p.
19.Txf3 lijkt niet veel perspectie
ven te bieden.
19.e4 Dh5 20.fxe5 dxe5 21.c5ü
21.... Kd8
Na 21.... bxc5 22.Db5t Kd8
23.Dxc5 is de zwarte stelling ook
niet te houden.
22.d6 De8!?
Een andere mogelijkheid was
22.... c6 in een poging om de stel
ling gesloten te houden. Dat hij
zich dan na 23.d7ü Pxd7 24.Dd6
staande zal kunnen houden, is
zeer onwaarschijnlijk.
23.dxc7t Kxc7 24.Dd5 Pc6
25.Tf7+ Ld7 26.Tafl Td8 27.Tf6!
Kc8 28.cxb6 axb6 29.Db5
Zwart gaf het op. De dreiging is
Dxb6, gevolgd door Txc6 en Dc7
mat. Op 29.... Kb7 wint 30.Dxc6t!
ook meteen. De zwarte stelling is
als een kaartenhuis ineenge
stort.
Enkele ronden later liet Miles
zien, dat hij de partijen uit de
Kasparov-Timman-match beter
had doorgrond dan o.a. Timman
zelf. Opnieuw werd onze landge
noot het slachtoffer van zijn on
gemotiveerd optimisme in een
variant, die hij toch beter zou
moeten kennen dan wie ook. Het
De meest populaire uitkomst is ongetwijfeld
die met een singleton. En natuurlijk is het ma
ken van de downslag via een introever één van de
prettigste dingen die ons als tegenspeler kan
overkomen. Toch is een dergelijke start lang niet
altijd goed; we geven namelijk een belangrijk
tempo weg en soms is dat funest. In het zojuist
verschenen VAN START TOT FINISH 6 wordt
aan dit belangrijke onderdeel van het tegenspel
een etappe gewijd, onder het motto: de eerste klap
is een daalder waard.
Daaruit blijkt ook hoe moeilijk uitkomen soms is,
zelfs voor topspelers. Aan die etappe ontlenen we
een tweetal van de vele praktijkvoorbeelden.
Bij het uitkomen met een singleton zijn een paar
uitgangspunten van belang. Zo moet er een redelij
ke kans bestaan dat partner aan slag kan komen
om ons de felbegeerde introever te bezorgen.
7
976
AB76
AHVB6
B1052
VB32
AH73
2
V64
V A6
VB865
974
N
W O
4 98
4 H10987
102
4 HVB3
4 VB1095
4 543
8543
4 2
N
W O
4 A643
4 AIO
V1092
4 973
4 H82
4 HVB82
H
4 10854
Een spel waarin west terecht uitkwam met zijn
singleton (N/allen). Noord opende 1 KI (OW passen)
zuid 1 Ha, noord 2 Ru, waarna NZ 4 Ha bereik
ten. West kwam uit met KI 2, voor noords aas. De
leider speelde troef na, maar oost was op zijn post.
Hij nam direct het aas en speelde KI 9, die west
troefde. Oosts hoge klaveren vroeg om schoppen-
naspel en dat deed west dus: Sch V. Oost nam over
en speelde weer klaveren. West kreeg dus nog een
tweede introever en dat betekende één down. We
zien in dit spel tevens een andere 'gouden regel' ge
demonstreerd: als we van een korte kleur starten,
is het van belang dat we over enkele, anders waar
deloze, troeven beschikken.
4 AH73
4 54
94
4 A10865
Toen dit spel in de praktijk voorkwam opende zuid
1 Sch (een tweede langere kleur is mogelijk). Noord
bood 2 SA, dat in het door NZ gebruikte biedsys-
teem een punt of 10/11 beloofde, met goede troef-
steun. Zuid bood daarop 4 Sch. West besloot op een
introever te spelen en startte met Ha A en harten
na. Oost nam Ha H en speelde weer harten. Zuid
ruimde een klaveren op en west maakte zijn introe
ver, maar... schoot daarmee niets op. De leider pak
te de nagespeelde ruiten, sloeg Sch A en Sch H en
had de rest. Met iedere andere start komt hij niet
verder dan 9 slagen, probeert u het maar. De mo
raal? Wests troeven zijn niet 'waardeloos' en dus is
een andere start beter, ruiten b.v.
Een volgende keer hierover meer.
In VAN START TOT FINISH 6 wordt verder aan
dacht besteed aan het volgbieden. Een aantal
nieuwe biedontwikkelingen wordt op de voet ge
volgd, zoals een moderne verdediging tegen de
multi 2 Ru. Ook komen wat meer 'exotische' on
derwerpen aan de orde, zoals het spelen op een
dwangpositie en het 'kaartlezen': het trekken van
conclusies uit de wijze waarop een kleur wordt
aangespeeld. De speeltechniek is vertegenwoor
digd met 'troefmacht' en 'tips' voor het winnend
spelen van parenwedstrijden. Deel 6 is het laatste
in deze serie.
TON SCHIPPERHEYN
gaat er ondertussen steeds meer
op lijken, dat de Russische trai
ner Dvoretsky, die in New in
Chess schreef, dat Timman te
weinig gevoel voor gevaar heeft,
gelijk gaat krijgen. Dat zou kun
nen betekenen, dat hij definitief
een stapje terug zal moeten
doen, als hij er niet in slaagt deze
zwakke plek in zijn spel te boven
te komen.
Van het OHRA schaakfestival,
dat in juli en augustus in Am
sterdam werd gehouden, zijn de
bulletins tot een handzaam tijd
schriftformaat samengevoegd.
Het geheel wordt opgefleurd met
foto's en tabellen. Men kan de
bulletins bestellen door tien gul
den over te maken op giro 515248
t.n.v. Stichting Schaak Amster
dam te Wognum onder vermel
ding van 'Bulletins '86'.
Rinus Verburg gaat gestaag
door met zijn onderzoek op het
terrein van de pionneneindspe-
len. Van het derde deeltje kwam
een herziene uitgave klaar, ter
wijl ook het vierde deel ter be
schikking staat van de liefheb
bers. De boekjes kunnen be
steld worden bij de auteur, Lelie
straat 83, Goes.
Probleem van de week.
Een studie van J. Terho, die uw
dag kan opvrolijken. Wit: Kg5,
Lc5, Ph7, pionnen op g3 en g4.
Zwart: Ke5, pionnen op g2, h3 en
h4. Wit aan zet maakt remise!
Oplossing van de vorige week.
Wit: Kbl, De5, Tc4, Ldl, Pd5,
Pc7, pionnen op a3 en a4. Zwart:
Pa2, pionnen op b3 en d2. l.Dalfi
Een echte Loyd-zet. De dame
gaat naar het meest onnozele
veld van het bord! Het dreigende
aftrekschaak blijkt slechts een
afleidingsmanoeuvre. Wie dit
geen leuk probleem vindt, is niet
te redden!
CORJANSEN
10 11
22
32 33
38
134
54
59 60
145 46
49
|S0
157
68 69
77
175
79
|93
97
1 nauwkeurig; 7 rechtvaardig, billijk; 13 te eniger tijd:]
stof; 16 kleur; 17 veerkracht; 19 wijfje v.e. kanarie; 21 rei
ment (afk.); 22 sportevenement (afk.); 23 kleverige stofl
inhoudsmaat voor schepen; 27 muzieknoot; 28 oneiil
heid; 30 schrijfkosten (Latijn); 32 vrouwelijk dier; 34 til
van de vroegere keizer van Ethiopië; 36 Britse luchtvaal
mij. (afk.); 38 telwoord; 39 kaartspel; 41 dwaas; 42 vogl
produkt; 43 voorheen (afk.); 44 aanwijzend vnw.; 45 motol
schip (afk.); 47 tegenwoordig; 48 graansoort; 50 stof; f
hoofddeksel; 53 voorzitter v.e. universitaire faculteit;}
deel van de voet; 57 vogel; 59 per procuratie (afk.); 61 sy}
bool van neon; 62 gesloten; 64 Amsterdams peil (afk.);
naar onze mening (afk.); 66 zonder moed; 68 deel v|
hoofd; 71 doortochtgeld; 72 denkbeeld; 74 krijgsmacht;]
zangstuk; 76 bloem; 78 lekkernij voor kinderen; 801|
gram (afk.); 82 houten drinkkom; 84 kostuum; 85 lil
woord; 86 gedwee; 88 lust, animo; 90 niet massief; 91 del
baar door 2; 93 kaartspel; 95 dierenverblijf; 96 eerbied;}
zangvogel.
1 Europeaan; 2 schoorsteenzwart; 3 boom; 4 cent (afk.);l
boom; 6 vocht in vruchten; 7 geschikt om geplukt te wol
den; 8 voegwoord; 9 bijwoord; 10 oude lap; 11 metaal;]
sportvereniging; 15 hoogste punt; 18 hoofddeksel; 20 del
v.e. naainaald; 23 gegraven diepte; 24 bast van zekel
boom waaruit de kinine bereid wordt; 25 toetsing; 26 v|
gelsnavel; 28 koraalbank; 29 zwemvogel; 30 zin, trek;
rekenkundig vraagstuk; 33 bijbelse naam; 35 vogel;]
voorzetsel; 39 Aziaat; 40 vriendschappelijk; 43 bosgewa]
46 deel v.h. hoofd; 48 insekt; 49 Japanse munt; 50 i
gen; 51 lichte stof; 54 pleger van zeker strafbaar feit; d
deel v.e. schip; 58 het verzamelen van postzegels alslieï
hebberij; 60 kikvorsachtig dier; 62 drank; 63 wars vaf
laagheid; 65 wijfjesschaap; 67 verbeten; 68 sierspeld;
iets; 71 rugbyterm; 73 telwoord; 75 zwemvogel; 77 jonl
schaap; 79 ingezet stuk; 81 talent'; 83 boom; 85 smeltirf
van sneeuw en ijs; 87 snijwerktuig; 88 gek; 89 deel vanl
hals; 90 raamscherm; 92 niet parkeren (afk.); 93 totroul
beklag (afk. Frans); 94 dwarshout aan een mast; 95 bazij
vrouw.
Welke 2 sleutelwoorden vormen de letters uit de vakjel
56,20,53,83,44,72,91,89,31,25 en 52,54,18,58,29,2,68,1
13 en 71?
Schrijf uitsluitend de twee sleutelwoorden op een briel
kaart en zorg ervoor dat uw oplossing uiterlijk woensdaf
morgen in het bezit is van:
Puzzelredactie PZC-vrijdagkrant
Postbus 466, 4380 AL Vlissingen
Vermeld uw naam, adres en woonplaats
Voor de wekelijkse Vrijdagpuzzel stelt de PZC ditmaal:]
volgende prijzen beschikbaar:
Eerste prijs 50 gulden, tweede prijs 25 gulden en tweee:
emplaren van het boek 'Zeven eeuwen Veere' van ds.]
Fagel
De oplossing en de namen van de prijswinnaars vindtui|
de PZC-Vrijdagkrant van volgende week.
x T3 S3
CU S
«o a
o
fe
"3 "S
10 c8
üüS
<v L
CD W
-rt Tjt ai
c
u 3 m
H
Vrijdag 31 oktober.
B -
44 M .1
O C/2 -
H
OJ
O O
<U
s ai
«■a*
■O g -o
.J tzi w <-< W
■g -Jj m S sj
<u e w e c g
■O C? O G
-*» o A4 c
a §3^:
"IS»*;
w -
<D
P'.
o!
o I
QfiKC
v. d. Borst
Stand na 20. 7-12
Door de voorafgaande geforceer
de ruilmanoeuvre wordt de witte
positie plotseling ernstig be
dreigd. 32-27 en 37x10 is verhin
derd door 9-14, 13x33 en 30x46.
Wit besluit het gat op 38 te dich
ten, maar doet dit met het foutie
ve 43-38 i.p.v. 42-38. Na het ijzer-
sterke antwoord 15-20 valt aan
schijfverlies niet meer te ontko
men. Na 21. 43-38 15-20 22. 40-35
zou immers volgen 20-24, 21-27
(om vangstelling te voorkomen)
16x7, 23-28 en 18x49. Voorts
volgt op 22. 31-27? 23-28; 32x23
21x43; 33x48 30x39; 44x33 20-24;
29x20 18x47! Tenslotte volgt op
22. 38-33 simpel 14-19 enz. Het
partijverloop: 21. 43-38? 15-20!
22. 32-28 23x43; 23. 39x48 30x39;
24. 44x33 waarna de weg naar de
winst nog 39 zetten en in totaal 5
uur bedenktijd vergde.
Op dit moment zijn drie fila-
telieloketstempels in ge
bruik en er zijn evenzoveel
daaraan gekoppelde stedekaar-
ten verschenen. Zevenaar open
de de rij op 2 september, een dag
later volgde Doetinchem en vo
rige week, 1 november, diende
Veenendaal zich als derde aan.
Volgende week woensdag, 12
november presenteren zich Al
melo, Alphen aan den Rijn, De
venter, Hattem, 's-Hertogen-
bosch, Velp (Gld.) en Winters
wijk de adressen daarvan
hebben we reeds gegeven op
20 november volgt Krommenie
en op 21 november komen, zoals
aangekondigd vier Friese plaat
sen.
Het stempel van Krommenie,
dat op 20 november in gebruik
zal worden genomen, laat het
Gemeentehuis met de Hervorm
de Kerk zien. De afbeeldingen in
de stempels van de vier Friese
plaatsen zijn: Franeker, het Ou
de Stadhuis; Heerenveen, het
Gemeentehuis; Leeuwarden, de
Oldehove en Sneek, de Water
poort.
Inmiddels hebben zich nog twee
plaatsen aangediend en wel Oos
terbeek op 24 november met in
het stempel het Airborne-mu
seum 'Hartenstein' en Haarlem
op 26 november met de Grote of
St.-Bavo Kerk.
Voor bestellingen luiden de
adressen: Postbus 99610, 1560
NA Krommenie; Postbus 99100,
8800 NA Franeker; Postbus
99100, 8440 NA Heerenveen;
Postbus 99105, 8900 NA Leeu
warden; Postbus 99100, 8600 NA
Sneek; Postbus 99600, 6860 NA
Oosterbeek en Postbus 99100,
2000 NA Haarlem. De prijs per
kaart is nog steeds 2,75.
V>
Groot-Brittannië Vijf be
roemde bevelhebbers van de
Royal Air Force worden her
dacht op evenzoveel zegels (dag
van uitgifte: 16 september), die
herinneren aan het feit dat vijf
tig jaar geleden de speciale
RAF-commando's werden opge
richt: de bommenwerpers, het
commando gevechtsvliegtui
gen, de kustbewaking en de trai
ningseenheden. In hetzelfde jaar
(1936) werd het legendarische ge
vechtsvliegtuig, de Hurricane in
gebruik genomen.
Op een 17p-zegel zien we Lord
Dowding (1882-1970), die de ge
schiedenis inging als de RAF-be-
velhebber tijdens de Battle of
Britain in 1940. Dowding staat
afgebeeld met de beroemde Hur
ricane. Lord Tedder (1890-1967)
staat met een Hawker Typhoon
op een 22p-zegel. Tedder was on
der generaal Eisenhower bevel
hebber van de luchtstrijdkrach
ten. Een 29p-zegel toont Lord
Trenchard (1873-1956) met een
DH 9A of Nine Ack, een bom
menwerper uit de Eerste Wereld
oorlog. Trenchard wordt be
schouwd als de vader van de
RAF. De man die het bevel voer
de over het RAF-bommenwer-
percommando, Sir Arthur Har
ris (1892-1984) staat met een
Avro Lancaster op een 31p-zegel
en de laatste zegel 34p) uit de se
rie verbeeldt Lord Portal (1893-
1971) met een Mosquito.
Sift ARTHUR HARRIS )lA«CAff£(*
De tijd van de kerstzegels is weer
aangebroken en de eerste die we
in deze rubriek behandelen zijn
de Britse, die vanaf 18 november
aan de loketten verkrijgbaar zul
len zijn. Op de (vijf) zegels dit
jaar traditionele Britse kerstge
bruiken en -legendes: 13p, The
Glastonbury Thorn; 18p, The
Tanad Valley Plygain,; 22p, The
Hebrides Tribute; 31p, The Dew-
buru Church Knell en 34p, The
Hereford Boy Bishop.
Verenigde Staten De Verenig
de Staten hebben op 22 mei ter
gelegenheid van de internatio
nale postzegeltentoonstelling
AMERIPEX '86 vier velletjes
met elk negen 22 c.-zegels uitge
geven met daarop portretten
van alle niet meer in leven zijnde
Amerikaanse presidenten. In
het velletje 'Presidents of the
United States I' zien we: George
Washington (1732-1799; le presi
dent van 1789-1797); Joh Adams
(1735-1826; 2e, 1797-1801); Tho
mas Jefferson (1743-1826, 3e
1801-1809); James Madison
(1751-1836; 4e, 1829-1837); James
Monroe (1758-1831; 5e, (1817-
1825; John Quincy Adams 1767-
1848; 6e, 1825-1829); Andrew
Jackson (1767-1845; 7e, 1829-
1837); Martin van Buren (1782-
1862; 8e, 1837-1841); William
Henry Harrison (1773-1841; 9e,
1841).
Velletje II: John Tyler (1790-
1862; 10e, 1841-1845); James K.
Polk (1795-1849; 11e, 1845-1849);
Zachary Taylor (1784-1850; 12e,
1849-1850); Millard Fillmore
(1800-1874; 13e, 1850-1853);
Franklin Pierce (1804-1869; 14e,
1853-1857); James Buchanen
(1791-1868; 15e, 1857-1861); Abra
ham Lincoln 1809-1865; 16e,
1861-1865); Andrew Johnson
(1808-1875; 17e, 1865-1869); Ulys
ses S. Grant (1822-1885; 18e,
1869-1877).
Velletje III: Rutherford B. Hayes
(1822-1893; 19e, 1877-1881); Ja
mes A. Garfield (1831-1881; 20e,
1881); Chester A. Arthur (1830-
1886; 2Ier, 1881-1885); Grover
Cleveland (1837-1908; 22e en
214e, 1885-1889 en 1893-1897);
Benjamin Harrison (1833-1901;
23e, 1889-1893); William McKin-
ley (1843-1901, 25e, 1897-1901);
Theodore Rooseveldt (1858-
1919; 26e, 1901-1909); William H.
Taft (1857-1930; 27e, 1909-1913);
Woodrow Wilson (1856-1924; 28e
1913-1921).
Velletje IV: Warren G. Harding
(1865-1923; 29e, 1921-1923); Cal
vin Coolidge (1872-1933; 30e,
1923-1929); Herbert C. Hoover
(1874-1964; 31e, 1929-1933);
Franklin D. Roosevelt (1882-
1945; 32e, 1933-1945); Het Witte
Huis; Harry S. Truman (1884-
1972; 33e, 1945-1953); Dwigh|
Eisenhower (1890-1969;
1953-1961); John F. Keni
(1917-1963; 35e, 1961-1963)|
Lyndon B. Johnson (1908-1'
36e, 1963-1969).
Stempelnieuws Bijzoi
stempel 'Kinderpostzegel!
Amsterdam 1986 van 12 to
met 14 november te Amsteri
(Postbus 99110,1000 NA A®
dam) en van 12 november to
met 30 december stempel
'Plak nu kinderzegels' te
sterdam, Arnhem, Den Hi
Groningen, Rotterdam, Sitl
en Utrecht.
HER0\
7
