VROUW IN
EL SALVADOR
SPOORLOOS
Geblokkeerd
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MIT-KROES: GEEN SCHEPEN IN OOSTGAT
Onenigheid aan
boord schip op
rede Vlissingen
Vorig jaar gast in Zeeland
PAGINA 9
Zuivel
Brandingsurfen
ZEELAND"
WOENSDAG 9 JULI 1986
VLISSINGEN - De rijkspolitie te wa
ter in Vlissingen is maandagavond
laat aan boord van het vrachtschip
Eljo uit Beiroet geweest in verband
met onenigheid onder de bemanning.
De rijkspolitie hoefde niet meer op te
treden en kwam, zo vertelde een
woordvoerder dinsdagmiddag, uit
voorzog een kijkje nemen. Ook de
koninklijke marechaussee is dinsdag
bij de problemen op de Eljo betrok
ken geweest.
Volgens de politie wilden vier opva
renden van de Eljo afmonsteren en
leverde dat wat problemen op. Het
schip lag op dat moment op de rede
van Vlissingen. Een woordvoerder
van de marechaussee vulde desge
vraagd aan dat er kennelijk wat on
enigheid aan boord bestond over de
betaling en de behandeling van het
viertal.
Via bemiddeling van de Vlissingse
agent van het schip, de firma Deka
transport bv heeft de rederij dinsdag
kaarten voor het vliegtuig ten behoe
ve van het viertal opgestuurd, zodat
de vier bemanningsleden uiteindelijk
zonder problemen van boord konden
gaan. J. G. Hollestelle van Deka liet
dinsdag weten dat die kaarten ver
moedelijk in de loop van vandaag,
woensdag, zullen arriveren.
Toen wij gisteren een maand
blad voor leden van een coö
peratieve zuivelvereniging in
zagen, hebben we toch even
zitten fronsen. We namen ken
nis van een artikel, dat in het
Nederlands was geschreven,
maar waar we werkelijk niets
van begrepen. Over celgetal-
bepaling per koe en mastitis-
bestrijding ging het en er werd
gewag gemaakt van het 'stre
ven om minder smetstofdra
gers in de koppels te krijgen'.
Verder werd gemeld: „Van de
784 melkgevende koeien ble
ken bij bacteriologisch onder
zoek 379 dieren te lijden aan
een subklinische mastitis".
En: „Het aantal aangetaste
kwartieren bedroeg 794, ofwel
25,3 procent van alle kwartie
ren".
We snapten het dus niet. Maar
toch, tussen de middag hebben
we tijdens de lunch toch een
beetje argwanend naar ons
dagelijkse glaasje melk zitten
kijken.
Dat blad zien we voorlopig
niet meer in.
van vallen en opstaan
Zeeland geniet een steeds grotere reputatie als watersportland. De
provincie mag zich niet alleen in de populariteit van zeilers verheu
gen, maar - in nog steeds toenemende mate - ook van surfers. De Zeeuwse
wateren genieten inmiddels zo'n faam, dat Duitsers, Belgen, en een enkele
Fransman de Delta even goed weten te vinden als de Nederlanders. De
afgesloten zeearmen, zoals de Grevelingen en het Veerse Meer, zijn bij
uitstek geschikt voor het plankzeilen. Het Veerse Meer is het drukst
bevaren. Op een mooie zomerse dag tekenen honderden zeilen in felle
kleuren zich af tegen de horizon.
Vanaf de waterkant is het een fraai
gezicht hoe surfers hun zeilen laten
opbollen in de wind. De snelheid
waarmee ze worden voortgestuwd
doen hun planken ketsen op het
water. Het lijkt alsof het allemaal
vanzelf gaat. Je legt je plank maar in
het water en vaart weg. In de prak
tijk blijkt dat tegen te vallen. Menig
trotse bezitter van een plank moet al
snel constateren dat er toch wel iets
bij komt kijken, voordat hij net zo
gemakkelijk over het water scheert
als hij anderen ziet doen.
Opvallend veel cursisten van de
surfschool 'Thijs-Academie voor
plankzeilen' in Kamperland hebben
al een zeilplank. Bij de aanmelding
vertellen ze dat de plank ongebruikt
thuis in de schuur staat. Voor het
optuigen en het wegzeilen is toch
meer techniek nodig dan zich aan
vankelijk liet aanzien. ,,Ik heb mijn
plank al twee jaar", vertelt de 21-
jarige Monica Zoeter uit Brouwers
haven. Ik kan nu beter wat geld
uitgeven voor een cursus, dan dat
die dure plank ongebruikt blijft".
Exploitante van de surfschool Beb
Thijs zit nu al voor het tiende jaar
aan de kust van het Veerse Meer. Ze
is een van de eersten in Nederland
die met een surfschool begon. In die
periode heeft ze het Veerse Meer van
een rustig water zien veranderen in
een drukbezocht watersportgebied.
„Vooral door de surfsport is het hier
een bussiness geworden", vertelt ze.
„De campings hier moeten het voor
al van plankzeilers hebben".
Hoezeer de surfsport in trek is, blijkt
wel uit de verkoopcijfers van nieuwe
planken. In 1982 gingen 50.000 plan
ken over de toonbank, terwijl het de
verkoop het jaar daarop nog met
5000 exemplaren steeg. In 1984 liep
het cijfer terug naar 40.000; hetzelfde
aantal werd in 1985 bereikt. Het
totaal aantal planken in Nederland
wordt door het Koninklijk Neder
lands Watersport Verbond geschat
op 350.000. Het verbond denkt dat
540.000 Nederlanders gebruik maakt
van de planken.
'Ook u leert surfen in één dag', luidt
de slogan van de Kamperlandse
surfschool. Thijs-Academie moet
deze belofte waar maken. De
ANWB-erkende. school heeft zich
daaraan verplicht. Cursisten die de
sport minder snel onder de knie
krijgen mogen daarom nog een mid
dagje terug komen.
Ook worden eisen gesteld aan de
instructeurs. De heer P. Poelman uit
Middelburg noemt dit een belangrij
ke reden om les te nemen. „Je leert
hier de basistechnieken en je krijgt
theorie. Als je dat onder de knie
hebt, komt de rest wel vanzelf',
meent hij.
De Middelburger is een van de
meest getalenteerden van het groep
je cursisten, dat op een mooie zon
dag de surfsport wil leren beheersen.
Alle deelnemers van die dag komen
uit Zeeland. „De Zeeuwen komen
vooral in het weekende les nemen",
aldus Beb Thijs. „Door de week
hebben we meer campinggasten".
Aan het eind van de dag vaart
Poelman heen en weer op het water,
daarbij probleemloos kerend. Maar
daar is wel een hele dag oefenen aan
vooraf gegaan. Eerst op het droge,
later op het water, waar elke fout
onmiddellijk wordt afgestraft door
een tuimeling.
's Ochtends worden de cursisten
vertrouwd gemaakt met het optui
gen van de plank. Daarbij doen ze
meteen een flinke nautische woor
denschat op. Woorden als mastwor-
pen, neerhalers en onderlijken wek
ken na een tijdje geen verbazing
meer. Dan wordt de mast aan de
simulator bevestigd. Deze plank
staat op het droge, maar kan toch in
de wind draaien. Om beurten mogen
de surfers-in-spé plaats nemen op de
plank, om zaken als het optrekken
van het zeil onder de knie te krijgen.
Vervolgens wordt geoefend in oploe
ven en afvallen, koersveranderingen
naar de wind toe en er vanaf. Hande
lingen waarvan een beginneling
meteen van zijn plank valt.
's Middags, op het water, blijkt dat
de stortvloed van informatie verwar
ring in het geheugen heeft gesticht.
De verschillen tussen loef en lij, voor
de wind en aan de wind zijn, een
maal op het water met een klappe
rend zeil in je handen, volstrekt
vergeten. Aanwijzingen van de in
structeurs, die vanaf de kant je
verrichtingen gade slaan, halen dan
niets meer uit. „Rug recht, aanhalen
en naar achteren hangen", roept een
stem door de megafoon. Te laat,
helaas, want het zoute water heeft
de smaakpupillen al bereikt. Leren
surfen is een kwestie van veel vallen
en opstaan.
De toeschouwers aan de waterkant
vermaken zich intussen kostelijk.
Vooral de evenwichtsoefeningen
werken op de lachspieren. Heel wat
kampeerders hebben hun klapstoel
tje voor deze gelegenheid zo opge
steld, dat geen enkele ongelukkige
manoeuvre ze kan ontgaan. Op het
water hebben de aspirant-surfers
het evenwel veel te druk om zich
daar iets van aan te trekken. Plotse
ling draaiende planken eisen alle
aandacht op.
Na de les volgt nog een flinke dosis
informatie. De instructeurs vertellen
over verkeersregels en over veilig
heidsmaatregels die een surfer in
acht moet nemen. Onervarenheid en
onbekendheid met wind en stromin
gen in het water zijn namelijk be
langrijke oorzaken van verdrinkin
gen. Surfen op zee brengt het gevaar
van afdrijven met zich mee, zeker bij
oostenwind. De instucteurs drukken
de deelnemers ook op het hart om
altijd een surfpak, en liefst ook een
zwemvest, te dragen. Het pak voor
komt onderkoeling, een van de
meest voorkomende oorzaken van
ongelukken met surfers.
Aan de andere kant van de Veerse
Gatdam, bij Vrouwenpolder, geeft
Dave Borstlap surfles aan plankzei
lers die de zee opwillen. Het bran
dingsurfen spreekt tot de verbeel
ding, en trekt gaandeweg steeds
meer beoefenaars.
Ook houdt de instructeur 'verstan
dige mensen' in het oog, die eerst
komen vertellen dat ze de zee op
gaan. Hij maakt de afspraak met
hen, dat hij ze zal oppikken zodra ze
buiten de zandbank komen. Hoewel
de meeste plankzeilers, die de zee op
gaan, goed kunnen surfen, maakt
Borstlap het nogal eens mee dat
vrijwel onervaren zeilers zich beter
willen voordoen dan ze zijn. Vaak
komen ze niet eens het water op,
omdat ze geen rekening houden met
de stroming en het tij, maar anderen
komen pas tot de ontdekking dat ze
niet meer terug kunnen komen.
Elk seizoen komen er wel surfers in
moeilijkheden. Vaak worden ze vol
komen uitgeput, na een uitgebreide
zoekactie, teruggevonden. Borstlap
verwacht dat het aantal (bijna-)on-
gelukken de komende jaren zal toe
nemen, omdat het brandingzeilen
populair wordt. De instructeur be
klemtoont dat surfen in principe een
veilige sport is, zolang de beoefenaar
zich bewust is van de gevaren. Hij
waarschuwt dat surfers nooit alleen,
of zonder zwemvest, de zee op moe
ten gaan. Een enkeling is echter
flink eigenwijs. „Juist die mensen
hebben geen idee van de gevaren.
Het is toch wel opvallend dat ze wel
3000 gulden over hebben voor het
beste materiaal, maar de 100 gulden
voor een zwemvest niet over hebben.
Pas als er dodelijke ongelukken ge
beuren, schrikken ze".
Ria van Griethuizen
OES - De Goese scholengemeenschap Groot Stelle wil
ediplomeerde mavo-leerlingen aantrekken om te kun-
en voldoen aan de steeds groter wordende vraag naar
•akmensen. De school voor lager beroepsonderwijs
LBO) uit de Ganzestad wil deze scholieren een techni-
che opleiding van één of twee jaar geven, die vooral
ericht is op sectoren in het bedrijfsleven waar de nood
et hoogst is.
„We blijken de laatste jaren nooit zoveel mensen te
unnen leveren als het bedrijfsleven ons vraagt", ver-
laart H. van der Vinne, directeur van Groot Stelle,
olgens hem beginnen bedrijven al midden in het school-
aar te bellen om jeugdige werknemers te verleiden bij hen
n dienst te treden, soms nog voordat die een opleiding af
ebben. „Ze proberen de jongens onder je vingers van-
aan te halen". Met name werkgevers uit de installatie
techniek, de bouw en de electronische sector hangen naar
zijn zeggen vaak aan de telefoon. „Als je bedenkt dat een
baantje daar haast verzekerd is en hoe slecht daarentegen
de startpositie van mavo-leerlingen op de arbeidsmarkt is,
dan spelen we dus zeker in op een behoefte", is de mening
van de schooldirecteur.
Al benaderde Groot Stelle reeds jaren decanen van
mavo's om leerlingen te interesseren voor het beroepson
derwijs, van een instroom aan gediplomeerden was nog
geen sprake, merkt Van der Vinne op. Voor het eerst is nu
zelfs onlangs een advertentie gezet om juist hen over de
streep te trekken.
„Werven door scholen te bezoeken doen we niet, want dat
ligt nogal gevoelig", zegt de schoolleider. De advertentie
moet overigens ook niet gezien worden als een poging om
zijn eigen school vol te krijgen. „We hebben namelijk nog
steeds volle viprde klassen", meldt hij tevreden. Er zijn
trouwens volgens hem inmiddels al aanmeldingen van
voormalige mavo-scholieren, maar hij weet niet hoeveel.
Omdat van de drie meestgevraagde soorten vaklieden de
LBO-opleidingen voor electro- en installatietechniek
reeds vol zitten, is thans echter alleen in de cursus voor de
bouw plaats over. Wel kunnen gegadigden nog terecht in
de mechanische techniek, alsmede voor koken en serve
ren.
„Als de onderwaardering voor werken met de handen niet
verdwijnt, moeten we op den duur misschien de vakbe
kwame mensen uit het buitenland gaan halen", zo
verdedigt Van der Vinne tenslotte het initiatief om meer
leerlingen naar het beroepsonderwijs te lokken.
Bep Thijs brengt een leerling de grondbeginselen van het plankzeilen bij.
Leren surfen: een dag
College GS tegen
vaarverbod LPG
MIDDELBURG Het,dagelijks bestuur van de provincie is tegen het instellen van een
vaarverbod door het Oostgat, voor alle LPG-schepen met een Nederlandse bestemming. Een
dergelijk verbod voor de aanvaarroute langs de Walcherse kust naar de Westerschelde acht
het college van gedeputeerde staten uit een oogpunt van concurrentieverhouding met België
én de openbare veiligheid ongewenst.
Bij de minister van verkeer en water
staat, die een vaarverbod overweegt,
is protest aangetekend tegen het
voornemen. Het college van burge
meester en wethouders van Vlissin
gen liet soortgelijke kritiek al eerder
horen.
Volgens het college van gedeputeerde
staten hoeft van Belgische kant niet
te worden gerekend op enige mede
werking aan een vaarverbod. Zo'n
maatregel zal derhalve in de praktijk
alleen gelden voor LPG-schepen met
een Nederlandse bestemming. Deze
vaartuigen moeten als gevolg van het
eenzijdige verbod omvaren. Dat leidt
tot een langere vaartijd en hoger
loodsgeld en per saldo tot hogere
vervoerskosten. Daardoor wordt de
concurrentiepositie van de Neder
landse bedrijven in het Westerschel-
debekken naar de mening van het
provinciebestuur nadelig beïnvloed.
Het instellen van een vaarverbod zal
het gevarenrisico in het Oostgat onge
twijfeld verminderen, zo erkent het
college van gedeputeerde staten. Het
resultaat is echter wel dat in de
andere aanvaarroute, de Wielingen,
grotere risico's op kunnen treden.
Ook verwacht het provinciebestuur
dat veel schepen zonder loods tot de
Rede van Vlissingen zullen opvaren
en dat betekent ook weer een extra
risico.
Gedeputeerde staten tekenen aan dat
een deugdelijke analyse van de ge
volgen en risico's die een vaarverbod
voor LPG-schepen door het Oostgat
met zich mee brengt, ontbreekt.
Dat het erg zinvol is om verbetering te
brengen in de bestaande situatie,
wordt door het college van gedepu
teerde staten terdege beseft. Daarom
wordt in een brief aan de minister van
verkeer en waterstaat een andere op
lossing aangedragen. Het is beter,
aldus het provinciebestuur, de loods-
plicht te verscherpen of loodsdwang
in te voeren voor alle LPG-schepen
die de Westerschelde op willen sto
men, of ze nu een Nederlandse of
Belgische bestemming hebben.
Maria Theresa Tula de Canales rechtsvorig jaar tijdens de stille tocht
in Middelburg.
MIDDELBURG Toen Maria
Theresa Tula de Canales, lid van
het Salvadoraanse Comité van
moeder en familieleden van poli
tieke gevangenen, eind februari
1985 in Middelburg was, werd haar
déze vraag gesteld: „Bent u niet
bang om terug te gaan naar El
Salvador?". Ze antwoordde: „Na
tuurlijk zijn we bang. Het is heel
goed mogelijk, dat ook wij eens
worden gearresteerd en dat zal ons
het leven kunnen kosten. Maar de
angst hebben we overwonnen. We
weten dat, als wij gedood zouden
worden, anderen klaar staan om
onze plaats in te nemen. De strijd
gaat door".
Haar opmerking over een kans om
gearresteerd te worden, is bitter
realistisch gebleken. Maria There
sa Tula de Canales is op 6 mei van
dit jaar door drie zwaar bewapende
mannen in burger opgepakt en in
een auto meegenomen. Twee dagen
later vond men haar in een park. Ze
had een diepe messteek in de buik.
Ze vertelde dat ze op het politiebu
reau gemarteld en verkracht was
en dat ze ondervraagd was over
haar werk voor het comité. Op 28
mei werd ze opnieuw gearresteerd.
Sindsdien is niets meer van haar
vernomen.
Die informatie heeft het Zeeuwse
Comité Stille Tochten ontvangen
via Amnesty International en
'Vrouw Kerk 2t Wereld'. Het
Zeeuwse comité heeft zich intussen
aangesloten bij een bliksemactie,
die Amnesty voert voor Maria The
resa Tula de Canales en een colle
ga. Naar president Duarte van El
Salvador worden telegrammen ge
stuurd waarin om onmiddellijke
vrijlating van de mensen wordt
gevraagd.
Op 28 februari van het vorig jaar
organiseerde het Zeeuwse Comité
een Stille Tocht door Middelburg
om solidariteit te betuigen met
familieleden van verdwenen perso
nen in heel Latijns-Amerika. Het
comité had toen drie vrouwen uit
El Salvador te gast. Daarbij was
Maria Theresa Tula de Canales, die
reisde onder de schuilnaam Laura
Pinto. Zij getuigde in een toe
spraak tot de commissaris van de
koningin in Zeeland, dr C. Boer-
tien, van de schending van de men
senrechten in haar land en ze ver
telde over het werk, dat het Rome-
ro-comité, waarvan ze deel uit
maakte, doet voor herstel van die
rechten. In mei zijn in El Salvador,
zo is intussen bekend geworden,
talrijke mensen die actief zijn in
organisaties voor de mensenrech
ten, gearresteerd. Veelal is vol
strekt onduidelijk wat er met die
mensen is gebeurd.
MIDDELBURG Een gekantelde
vrachtauto met oplegger heeft dins
dagmiddag urenlang de afslag naar
Vlissingen van de Sloeweg-noord ge
blokkeerd. Volgens de Middelburgse
politie veroorzaakte het ongeluk
geen grote vertragingen, maar kon
het verkeer, zij het met enige moeite,
worden omqeleid.
De vrachtwagencombinatie, geladen
met hout, raakte op de afslag in de
problemen toen de lading begon te
schuiven, waarop het voertuig kantel
de. De chauffeur bleef ongedeerd. Be
halve door de lading - losse planken -
werd de afslag verder geblokkeerd
door dieselolie die uit de zwaar be
schadigde truck lekte. De Middel
burgse brandweer had handen vol
werk met het schoonspuiten van het
wegdek. Ondertussen werd de lading
hout op andere vrachtauto's overgela
den.
Door het kantelen van een vrachtwagencombinatie werd de afslag Vlissingen van de Middelburgse Sloeweg-noord
geblokkeerd door een lading hout die van het voertuig was gegleden. Het duurde uren voordat de zaak was opgeruimd.
I