Arbeidsplan onderwijzers was in Zeeland succesvol Recreatie-onderzoek is geen vakantie voor onderzoekers Weinig werklozen onder jonge 'Renesse-gangers Problemen Renesse breed aanpakken PZC/ provincie 1ELD NU VOLLEDIG IN HANDEN PRO VINCIE •nderwijs 'olwassenen op irbeidsmarkt ichten Hongerstaker zet actie voort ZCAD SCHETST PROFIEL JONGE TOERISTEN: EEN BAAN VOOR 29 JONGEREN 19 Efficient Meesturend kritiek Nadeel Geen vakantie ■VRIJDAG 4 JULI 1986 Middelburg eist aandeel 'miljoenenerfenis' BKR IIDDELBURG - B en w van Middelburg willen dat 'Den Haag' het geld, dat wordt tierverdeeld na het opheffen van de Beeldende Kunstenaarsregeling (BKR), ook ten goede (laat komen aan provinciehoofdsteden en andere culturele centrumgemeenten. Ze hebben dit jeschreven aan demissionair minister van welzijn, volksgezondheid en cultuur Brinkman. Iet Middelburgse college kreeg donderdagmiddag van de bestuurscommissie voor culturele zaken opdracht om met gedeputeerde staten te praten over de manier waarop de provincie 'goede sier' maakt van de ruim 2 ton extra, die Zeeland vorig jaar in de schoot kreeg *eworpen na de 'afbouw' van de BKR. [Helpt overleg niet (en daarin heeft vethouder van cultuur G.B. Schoen- nakers een hard hoofd) dan moeten b en w contact zoeken met andere [Zeeuwse BKR-gemeenten en probe- Jren via gezamenlijke actie geld voor leen eigen kunstbeleid binnen te ha llen. |,,De provincie bestaat niet. Die moet het water regelen", riep hoofd bureau kunstzaken Anton van Gemert ge- |tergd uit in de commissievergadering, [na te hebben vastgesteld dat Middel- Piburg jaarlijks moet 'soebatten' om 25 Imille subsidie los te krijgen voor het [tentoonstellingsprogramma in De Weeshal, terwijl Zeeland van het ex- Jtraatje uit de BKR-pot onlangs drie (installaties kocht voor in totaal ruim f 30.000,- en de kunstuitleen steunde, jïnzet van de Middelburgse onvrede is (-uiteindelijk- het regeringsbeleid, dat nadrukkelijk kiest voor het opheffen van de BKR. Door het ontmantelen van de regeling kwam er vorig jaar 20 niljoen vrij. De helft daarvan ging I-volgens afspraak; een zogenaamd rconvenant'- naar Amsterdam, Rot- jterdam, Den Haag en Utrecht. De resterende 10 miljoen werd naar de provinciale besturen gesluisd. Die hebben elk hun eigen beleid. Staken Zeeland, Friesland, Groningen, Dren te en Noord-Holland het bedrag volle dig in eigen zak om er allerlei vormen van beeldende kunst mee te financie ren, andere provincies -Flevoland, Noord-Brabant- sloegen het om over de gemeenten. „Terecht", vinden zowel b en w als de bestuurscommissie culturele zaken van de Zeeuwse hoofdstad, die vrezen dat Middelburg opnieuw achter het net vist, nu er na het verdwijnen van de BKR nog eens 60 miljoen zal worden overgeheveld van het ministe rie van sociale zaken (waar de kunste naarsregeling was ondergebracht) naar WVC. Argumenten voor een andere ver deelsleutel zijn ondermeer, dat de Lulturele centrumgemeenten van- puds de voorzieningen en het perso neel hebben om het 'schaarse' geld Koor beeldende kunst efficient te besteden en dat plaatsen als Middel- I Slot van pagina 17) Ikomen voor medewerkers in de socia le werkplaatsen. De beide partners [hebben volgens de staatssecretaris I uitstekend ingespeeld op het door Ihaar geschetste onderwijsbeleid. Zij Icomplimenteerde zowel het REC als Ide Federatie die met het cursuspro gramma in haar ogen een belangrijk lelement toevoegen aan educatie voor [volwassenen. In haar inleiding zei [mevrouw Ginjaar-Maas dat scholings- activiteiten een samenspel moeten |zijn tussen de overheid, de sociale partners en het onderwijsveld. „De overheid kan het niet alleen, het is |onze gezamenlijke verantwoordelij k- |heid. Dat geldt niet alleen bij de [totstandkoming van volwasstnene- [ducatie, maar ook bij de financiering [en de uitvoering". De overheid zal in de toekomst eer der een meesturende functie dan een jdragende functie vervullen, zo bleek [uit de woorden van de staatssecreta ris. Er zal pas worden ingegrepen als [het marktmechanisme van vraag en aanbod niet werkt. Dat onderwijsbe leid moet uiteindelijk leiden tot de bestrijding van de werkloosheid. [Voorop staat: het creëren van een [doelmatig, opgezet aanbod van scho oling, aldus mevrouw Ginjaar-Maas. voor wat betreft de financiering van het overheidsbeleid merkte zij op dat de overheid pas overgaat tot financie ring van scholing als die zonder subsi die niet tot stand zou kunnen komen. [In dat kader dacht zij vooral aan doelgroepen die weinig kans maken op scholing. Verder tekende de staats secretaris aan dat er een flexibilise- png van de regelgeving dient te ko nen. Het functioneren van de volwas seneneducatie is momenteel te nauw vastgelegd in regeltjes. „Het kan en noet veel minder voorschrijvend van aard zijn", aldus mevrouw Ginjaar- Maas. 0e voorzitter van het REC, mevrouw J. Hoogendijk-Van Duijn, uitte Mjtlens de bijeenkomst kritiek op het beleid van de overheid met betrek king tot de educatie voor volwasse nen. Volgens haar is het zeer betreu renswaardig dat in het nieuwe pro gramma voor volwassenenonder wijs, de zogenoemde basiseducatie, ^een ruimte is voor beroepseducatie. 5at kan volgens mevrouw Hoogen- pijk-Van Duijn grote nadelige gevol gen hebben voor deelnemers in hun verdere ontwikkeling. Verder zei de voorzitter van het REC dat het werk van het educatief centrum voortdu rend onder spanning heeft gestaan poor kortingen en stopzetting van de [ubsidie. „Onzekerheid werkt moei- paam", aldus mevrouw Hoogendijk- Van Duijn. Het REC heeft onlangs pog moeten besluiten om een groep oentaai gehandicapten naar huis te [turen, wegens het ontbreken van voldoende subsidie. De REC-voorzit- |er vroeg tijdens dè bijeenkomst aan dacht voor dat probleem en sprak de hoop uit van overheidswege aandacht [n resultaten te krijgen, zodat er [Isnog een cursus van start kan gaan het nieuwe seizoen. [Scholing voor volwassenen om burg, die ook op andere terreinen te maken krijgen met bezuinigingen bij het rijk, „absoluut onvoldoende" schadeloos worden gesteld voor het wegvallen van de BKR, terwijl ze in het verleden wel de moeite namen om de regeling uit te voeren. Volgens Schoenmakers heeft hij de problemen in het verleden al enkele keren besproken met gedeputeerde van culturele zaken mr J.P. Boersma. Resultaat had dat niet. „De provincie heeft kennelijk de indruk dat wij geen verantwoord kunst- en aankoopbeleid kunnen voeren", stelde hij vast, al tast Middelburg over de dieperliggen de motieven nog steeds in het duister. De bestuurscommissie ging in grote lijnen akkoord met het ontwikkelen van een nieuw beleid voor 'Balans 17', het BKR-centrum voor expositie, kunstuitleen en documentatie. In de toekomst zouden er exposanten uit heel Zeeland terecht moeten kunnen, inclusief kunstenaars die buiten de BKR vielen. De gemeente dient een aankoopfonds te stichten om de col lectie op peil te houden en het moet ook mogelijk zijn om werk uit voor raad te verkopen, waarbij Middelburg zorgt voor een aankoopsubsidie. Graag archieffoto G.B. Schoenma kers Geld nu volledig in handen provincie Het grootste onderdeel voor het afvoergassenkanaal, met een gewicht van 55 ton. VLISSINGEN-OOST - Een groot transport vond donderdag weer plaats in Vlissingen-Oost. Daar moes ten enkele delen van een afvoergas senkanaal voor de nieuwe elektrici teitscentrale van de Utrechtse ener giemaatschappij PEGUS worden vervoerd. De reis van de produktie- hal van het staalconstructie- en pij- pingsbedrijf Vedox naar de kade van het constructiebedrijf Heerema nam uren in beslag. Het constructiebedrijf Heerema ver leende hand- en spandiensten bij het vervoer, omdat het over kade be schikt in het Sloe, zodat de gevaartes op een ponton konden worden ge plaatst voor verder transport over het water. Het grootste onderdeel voor het afvoergassenkanaal weegt 55 ton, heeft een lengte van 17 meter en een doorsnede van 6 meter. De twee ande re delen wegen 34 ton en 19 ton. Het transport van produktiehal naar de kade vond plaats onder politiebege leiding. MIDDELBURG - De hongerstaker in het huis van bewaring in Middelburg zet zijn actie voort. De man, de 20-jarige Martin S. uit Amsterdam, vindt dat hij ten onrechte wordt vastgehouden voor de brandstich ting in een hotel in Kedichem, waar het in maart tot rellen kwam, toen de Centrumpartij vergaderde. De raad kamer van de Dordtse rechtbank besliste woensdag dat S. nog 30 da gen in bewaring kan blijven. Het kwam gisteren zowel in Dor drecht als bij het huis van bewaring in Middelburg tot een demonstratie van krakers. Het groepje van zeven man dat het in de Zeeuwse hoofdstad opnam voor de Amsterdammer ging vreedzaam uiteen toen de politie arri veerde. S., die sinds vrijdag in Middelburg zit maar al langer voedsel weigert, werd vorige week gearresteerd bij het ont ruimen van een kraakpand in de Amsterdamse Rivierenbuurt. Volgens waarnemend directeur G.H. Bos van het huis van bewaring maakt de man het nog steeds 'zeer redelijk'. Hij staat onder toezicht van een arts. Mocht de situatie ernstig verslechte ren, dan verhuist S. naar het gevange nisziekenhuis in Scheveningen. Directeur D. Kopmels rechtsvan het RPCZ overhandigt het rapport met de uitkomsten van het experiment aan directeur A. van Kessel van basisschool De Poel in 's-Heer-Abtskerke. Sylvia Scheers, die door het experiment tijdelijk een betrekking vond, kijkt toe. GOES - In de afgelopen vier jaar hebben 53 jeugdige, werkloze onder wijzers en onderwijzeressen ervaring opgedaan op verschillende kleine la gere scholen in Zeeland. Bijna de helft van hen, namelijk 29 deelne mers, kreeg daarna een vaste baan in het onderwijs. Dit is het resultaat van een project, dat deze week ten einde loopt. Donderdag overhandig de directeur D. Kopmels van het regionaal pedagogisch centrum Zee land (RPCZ) een rapport aan de di recteuren van de deelnemende basis scholen. Het project werd opgezet in het kader van het experimenteel arbeidsplan voor jeugdige werklozen van de over heid. Het onderwijsproject in Zeeland is echter het enige dat toestemming kreeg om vier jaar lang werkloze onderwijzers in te zetten. Het ligt niet in de verwachting dat afgestudeerden aan de pedagogische academies in de toekomst op een soortgelijke manier aan het werk geholpen kunnen wor den. De overheid heeft de geldkraan voor het arbeidsplan inmiddels dicht gedraaid. In totaal hebben 26 Zeeuwse scholen meegedaan aan het initiatief, ver spreid over de Bevelanden, Zeeuwsch- Vlaanderen, Schouwen-Duiveland, Tholen en Sint Philipsland. Bij de inschrijving kregen de kleinste scho len voorrang; omdat deze het meest gebaat zijn met een extra arbeids kracht. Walcheren werd niet betrok ken bij het arbeidsplan, omdat daar maar weinig kleine basisscholen zijn. De 53 jongeren, van wie 41 vrouwen en 12 mannen, zijn de afgelopen vier jaar vooral ingezet om mee te werken aan de overgang van lagere school naar basisschool. Docenten van kleine scholen kunnen namelijk vaak maar weinig tijd vrij maken voor dit soort extra taken. Coördinator van het pro ject B. de Reu stelt dat een aantal deelnemers tussentijds is afgehaakt, terwijl enkelen buiten het onderwijs een baan vonden. Desondanks is hij tevreden met de resultaten van het experiment. „Dat 29 mensen werk hebben gekregen binnen het onder wijs is opmerkelijk, gezien de slechte situatie op de arbeidsmarkt". Volgens De Reu zitten de scholen nu de extra plaatsen wegvallen met het nadeel dat ook een aantal extra faci liteiten wegvalt. „Veertien percent van de deelnemende scholen valt inderdaad weer terug in de oude situatie. Aan de andere kant is echter bereikt, dat de kleine scholen door dit project meer met elkaar zijn gaan samenwerken. Met name in Zeeuwsch-Vlaanderen is een hechte samenwerking onstaan". Directeur A. van Kessel van basis school De Poel in 's-Heer-Abtskerke - met 21 leerlingen een van de kleinste scholen in Zeeland - nam donderdag een exemplaar van het rapport in ontvangst. Hij stelt dat de school de extra kracht zal missen. „Vooral met de vorming van de basisschool kwam het goed uit dat we er iemand bij hadden". RENESSE - De voorbereidingstijd was uiterst kort en de financiële middelen beperkt. Toch hebben Jaap van der Stel, Helga Vegting en Peter ter Laak met hun onderzoek naar het jongerentoerisme in Renesse een opmerkelijk werkstuk afgeleverd dat veel duidelijk maakt over de achtergronden van de problemen met criminaliteit door recreërende jongeren. Het drietal zelf denkt dat het feit dat ze vaker samen onderzoeken hebben uitgevoerd het gebrek aan tijd en geld heeft gecompenseerd. Van der Stel, afgestudeerd andragoog (de andragogie is de wetenschap die zich bezighioudt met de opvoeding en vorming van volwassenen), is preventiemedewerker bij het Zeeuws Consultatiebu reau voor Alcohol en Drugs (ZCAD). Hij heeft gestudeerd aan de universiteit in Groningen en kent uit die tijd Vegting en Ter Laak die dezelfde studie volgen. Deze twee zijn van plan het Renesse-onderzoek op een of andere manier in hun afstudeer-scriptie te verwerken. Onderzoeksleider Van der Stel heeft Laak werd wel eens als een 'stille' zich naast de coördinatie van de werkzaamheden vooral bezighou den met literatuuronderzoek en de inventarisatie van wat de kranten over criminaliteit in toeristische kustgemeenten hebben gemeld. Helga Vegting en Peter ter Laak hebben het leeuwedeel van het zo genaamde veldwerk voor hun reke ning genomen, dat wil zeggen jonge ren in hun gedragingen observeren en gesprekken met ze voeren op de campings, aan het strand, op terras sen en in de horeca-gelegenheden. Ze zijn met korte onderbrekingen - en ook niet steeds samen - van half juli tot half augustus vorig jaar in Renesse geweest. De beide veldwer kers zijn weliswaar nog jong, maar toch leverde het leeftijdsverschil met de bezoekers van discotheken en bars soms problemen op. Ter (een ongeüniformeerde politieman) beschouwd en zijn forse gestalte boezemde bij meisjes een zodanig ontzag in dat het voor hem moeilijk bleek om met deze groep jonge recreanten in gesprek te raken. Om dat iemand die alleen door het centrum van Renesse loopt opvalt, wandelden Vegting en Ter Laak nogal eens genoeglijk gearmd door het dorp. Onderzoek naar jongerentoerisme is volgens Peter ter Laak voor de onderzoeker zelf bepaald geen vakantie. „Je zit voortdurend tus sen mensen die zich lekker aan het ontspannen zijn", vertelt hij. „Dan zou je de neiging kunnen krijgen om zelf ook zo'n vakantiegevoel te krijgen. Maar je moet helder blij ven en er voortdurend voor zorgen dat je de informatie krijgt die van belang is voor het onderzoek". En Helga Vegting: „Het is veel leuker om zo'n onderzoek met een groepje onderzoekers te doen. Als je alleen of met z'n tweeën bent dan ben je er echt voortdurend mee bezig". De gesprekken in de horeca-gele genheden leverden als moeilijkheid op dat de onderzoekers en de onder vraagden zich vaak alleen maar schreeuwend verstaanbaar konden maken. Na een gesprek met jonge ren in een discotheek of een bar trokken de onderzoekers zich soms even terug op het toilet om snel een paar aantekeningen te kunnen ma ken. „Als je bijvoorbeeld de volgen de dag pas gaat opschrijven wat er is gezegd", legt Van der Stel uit, „ga je onbewust dingen samenvatten en dat is nu net niet de bedoeling bij zo'n onderzoek". Ter Laak en Vegting hebben hun contacten met de jonge toeristen in Renesse als erg gezellig ervaren. Ze kregen meestal meteen iets te drin ken aangeboden en wanneer ze zelf een rondje gaven werd dat duidelijk op prijs gesteld. Alleen 's morgens was het vaak moeilijk om de jonge ren te benaderen. Die waren dan nog niet helemaal uitgeslapen na hun deelname aan het nachtleven van Renesse. RENESSE - De gemiddelde jonge toerist in Renesse is 17, 18 of 19 jaar. De vakantiegangers die voor langere tijd naar het dorp komen, zijn hoofdzakelijk afkomstig uit de Randstad en Noord-Brabant. Ver reweg de meesten zitten nog op school of ze hebben een baan in wat als een lager beroep kan worden aangemerkt. Maar weinig Renesse- gangers zijn werkloos. Ze komen in grotere of kleinere groepen blijven een of twee weken. Langer is gezien de leefwijze van de meeste jonge ren niet vol te houden. Het uitgaan sleven is het belangrijkste motief om Renesse te kiezen als vakantie bestemming. Dit profiel van de gemiddelde jonge vakantieganger in Renesse komt naar voren uit het onderzoek dat het Zeeuws Consul tatiebureau voor Alcohol en Drugs (ZCAD) vorig jaar heeft verricht naar het jongerentoerisme in het dorp. Hoe belangrijk uitgaan is blijkt uit de dagindeling van de jongeren die op een van de campings verblijven. Ze slapen uit tot elf uur 's morgens. Daarna gaan ze, als het mooi weer is, tot een uur of zes 's avonds naar het strand of naar het dorp. Bij slecht weer blijven de meesten op de camping. Tot tien uur 's avonds speelt zich daar het sociale leven af. Dan komen contacten tot stand en ontstaan vaak complete camping culturen. De jonge toeristen helpen elkaar met allerlei dingen, organise ren feesten en gaan samen naar het dorp. Op de camping wordt vaak al heel wat gedronken, meer dan later in de horeca-gelegenheden in het dorp. In hun beste kleren trekken de jongeren om een uur of tien 's avonds naar de discotheken en bars. Daar blijven ze tot het onver biddelijke sein van het sluitingsuur wordt gegeven (sommigen gaan evenwel een half uur eerder weg om eventuele vechtpartijen rond het tijdstip waarop alle zaken sluiten te vermijden). De stemming is er on dertussen zo goed in gekomen dat velen besluiten het feest maar el ders voort te zetten: op het strand, op straat of in een plantsoen (maar sinds het verbod op de openbare weg alcohol te gebruiken is daar de lol van af) of, tot ergernis van de campinghouders of mede-kampeer ders die dan proberen te slapen, op de camping. Dat nachtelijke feest gaat door tot de deelnemers door de slaap worden overmand. De volgen de dag gebruiken ze om krachten te verzamelen voor een nieuwe avond en nacht. De medewerkers van het ZCAD zijn de eersten die zo'n nauwgezet beeld hebben geschetst van de jon ge recreanten die Renesse in grote aantallen plegen te bezoeken. Het inwonertal van het dorp (1300) loopt in het hoogseizoen tot 30.000. Een groot deel van dat laatste aantal bestaat uit jongeren. Op topdagen verblijven naar schat ting 10.000 jongeren in het dorp, de zogenaamde stappers die een avond uitgaan meegerekend. De horeca heeft in de loop van de jaren hierop ingespeeld met speciaal op deze jongeren gerichte gelegenhe den, die samen plaats bieden aan ongeveer 5500 gasten. De onderzoekers hebben de indruk gekregen dat iets meer jongens dan meisjes in Renesse op vakantie ko men. Een van de ondervraagde jon gens liet evenwel verongelijkt we ten dat in de dancing 'voor elk wijf wel vijf gozers klaar staan'. Jongens worden gemakkelijker tot aanzien lijk drankgebruik en normover schrijdend gedrag verleid dan meis jes, die over het algemeen meer op hun hoede zijn, minder drinken en de situatie beter in de gaten hou den. Op de vraag van de onderzoe kers hoeveel de jongens tijdens hun vakantie plegen te drinken, kregen ze geen duidelijke antwoorden. De leden van een groepje jongeren met wie een onderzoeker in gesprek was overtroffen elkaar in opmerkingen over de hoeveelheden drank die ze konden verwerken. „Na tien pilsjes begin ik het pas te merken", was een van de uitspraken in dit ver band. Het meest wordt alcohol ge dronken op de campings. Het is de onderzoekers opgevallen hoe be langrijk in de horeca-gelegenheden het geven van rondjes als sociale functie blijkt te zijn. Volgens de politiefunctionarissen die in het kader van het onderzoek zijn ondervraagd, hebben jongeren die worden aangehouden in Renes se in 99 van de 100 gevallen alcohol gebruikt. En de huisarts in Renesse heeft de onderzoekers verteld dat bij alle vechtpartijen 's nachts al cohol in het spel is. Het optrekken in groepen kan van invloed zijn op bepaalde vormen van criminaliteit doordat de leden van een groep elkaar uitdagen. De politie heeft, nadat de criminali teit in Westerschouwen tijdens de zomermaanden gedurende een reeks van jaren was toegenomen, vorig jaar de aanpak van de proble men over een andere boeg gegooid. Een voorbeeld daarvan is de opval lende surveillance van agenten in uniform. Die duidelijke aanwezig heid blijkt preventief te werken. En als er handelend moet worden opge treden, dan wordt getracht dat snel en onopvallend te doen. De nieuwe aanpak blijkt te hebben gewerkt: in 1985 was de criminaliteit in Renesse minder dan in de jaren daarvoor. Wel was er sprake van een zichtbare verschuiving van de criminaliteit naar onder meer Haamstede. On danks het succes van de nieuwe aanpak (deze werkwijze zal ook dit jaar worden gehanteerd) blijft bij de politiemensen zelf toch behoefte be staan aan een grotere personele inzet. „We mogen nog steeds blij zijn dat er niet echt iets gebeurd is, want dan gaan we af als een broek zonder knopen", zoals een politie man het beeldend tegenover de onderzoekers formuleerde. In het onderzoeksrapport worden behalve het jongerentoerisme in Renesse, het alcoholgebruik onder jongeren en de ervaringen van de rijkspolitie ook een aantal cam pings en horecagelegenheden be schreven. Ook geven de onderzoe kers een uitvoerig overzicht van de aandacht die de kranten de afgelo pen twee jaar aan criminaliteit en vandalisme in toeristische kust plaatsen hebben besteed. In dat overzicht wordt onder meer vastge steld dat de PZC in 1985 meer aandacht aan de problemen in Re nesse heeft besteed dan het jaar ervoor ondanks dat de politie min der criminaliteit heeft gesignaleerd. (Slot van pagina 17) lijk is. Dat betekent vermindering van het eenzijdige aanbod van disco theken en bars. De gedachten gaan wat dat betreft uit naar een drive-in bioscoop, een open luchttheater, muziek op straat en levende muziek in de horeca-gelegen heden. straattheater, kraampjes op straat en verbetering van de mogelijk heden om te flaneren. Al die ideeën, haastten de onderzoekers zich te ver klaren, lijken 's avonds nog meer onrust naar Renesse te trekken. Maar volgens hen werkt de voorgestelde verlevendiging eerder preventief op de verstoring van de openbare orde. Andere aanbevelingen op grond van het onderzoek zijn: - studie naar mogelijkheden om so ciale controle te stimuleren, - regelmatig alcoholcontroles in het verkeer houden, of althans de indruk wekken dat dit regelmatig gebeurt, - een discussie over de vraag of het gewenst is het recreatieaanbod van Renesse te veranderen, zodat een be leid kan worden gevoerd dat gericht is op andere doelgroepen dan jongeren. De drie onderzoekers naar het jongerentoerisme in Renesse bladeren het rapport dat daaruit resulteerde nog eens door: vlnr Peter ter Laak, Jaap van der Stel en Helga Vegting.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1986 | | pagina 19