I
Stuurgroep werkloosheid
praat over voortbestaan
Volwassenenonderwijs op
arbeidsmarkt richten
almanak
Zeeland krijgt volgend jaar
twee ton minder uit provinciefonds
YXAÜ OVER ORDEVERSTORINGEN:
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Nieuw blad over
gezondheid
ZEEUWSE
99fk
Directeur Delta
Instituut in
Yerseke vertrekt
PAGINA 17
:ENESSE - Alle instanties en ondernemers die op een of
ndere manier zijn betrokken bij de recreatie in Renesse
uilen hun verantwoordelijkheden moeten nemen om eraan
ij te dragen dat de problemen met criminaliteit en vandalis-
ïe die zich de afgelopen jaren in het Schouwse dorp hebben
oorgedaan, worden opgelost. Renesse is vooral een geliefd
akantieoord bij jongeren vanwege de uitgaansmogelijkhe-
en. Verder valt er - zeker als slecht weer strandbezoek
nmogelijk maakt - te weinig te beleven voor de jonge
beristen. Daardoor ontstaat verveling die samen met het feit
lat alcohol zowel op de campings als in de discotheken en
|ars vrijwel onbeperkt verkrijgbaar is tot de problemen leidt
lie het beeld van Renesse als rustig gebied voor een actieve
|akantie hebben verstoord.
Activiteiten
Alcohol
Rapport
Uitzicht
Kentering
J
zc
ZEELAND'
VRIJDAG 4 JULI 1986
IIDDELBURG - De Zeeuwse Stuur-
roep Werkloosheid (ZSW) belegt
'oensdag 9 juli een extra vergade-
ing om over het eigen voortbestaan
spreken.
oals gemeld hebben gedeputeerde
;aten besloten de subsidiëring van
het secretariaat van de stuurgroep
stop te zetten. Volgens gs zijn er in
alle gemeenten goedlopende werklo-
zenprojecten, zodat de doelstelling
van de ZSW is gerealiseerd. Nieuwe
taken moeten volgens het dagelijks
bestuur van de provincie niet worden
gesubsidieerd. Daarmee wordt in feite
het doodvonnis over de stuurgroep
uitgesproken.
In de extra vergadering, die nm 9.15
uur in het provinciehuis in Middel
burg begint, spreekt de ZSW zich over
dat gs-standpunt uit.
Problemen Renesse
breed aanpakken
toerist dagelijks pleegt te consume
ren, niet wordt genuttigd in de disco's
en de bars, maar ergens anders en dan
vooral op de campings. Campinghou
ders, zo is dan ook de opvatting van
de ZCAD-onderzoekers kunnen gewe
zen worden op hun verantwoordelijk
heid. Dat zelfde geldt trouwens voor
de horeca-ondememers, bij wie de
artikelen uit het wetboek van straf
recht over het verstrekken van alco
hol aan kinderen beneden zestien jaar
en aan mensen die duidelijk al teveel
op hebben nog eens extra onder de
aandacht kan worden gebracht
len en ander blijkt uit een onderzoek
et het Zeeuws Consultatiebureau
|)or Alcohol en Drugs (ZCAD) mede
verzoek van de rijkspolitie op
Ichouwen-Duiveland en financieel
Lsteund door de gemeente Wester-
chouwen heeft uitgevoerd naar het
Ingerentoerisme in Renesse. De on-
Jerzoekers hebben jonge
fccreanten geobserveerd en gesprek
en gevoerd met hen en met politie
mensen, horeca-ondememers, cam-
jinghouders, de plaatselijke huisarts,
en taxichauffeur, een VW-mede-
lerkster en de burgemeester van
pesterschouwen. Ook is nagegaan op
elke manier de pers in 1984 en 1985
landacht heeft besteed aan criminali-
eit in toeristische kustplaatsen en
jan Renesse in het bijzonder. Het
jnderzoek heeft geresulteerd in het
jerslag 'Wat zal ik doen deze zomer?',
lit het onderzoek blijkt duidelijk het
jet grootste deel van de aanzienlijke
loeveelheid alcohol die menige jonge
niet bevorderlijk voor de gewenste
matiging van de consumptie. Op de
campings zouden daarom bijvoor
beeld kleine kluizen moeten worden
verhuurd waarin geld veilig kan
worden opgeborgen.
Vastgesteld is dat het heen en weer
lopen tussen verschillende horeca-ge-
legenheden aanleiding vormt tot klei
ne conflicten. Dat gependel kan wor
den voorkomen door bijvoorbeeld het
muntjessysteem (bij binnenkomst in
een discotheek moet een aantal mun
tjes worden aangeschaft die gelden
als betaalmiddel voor consumpties)
overal tot aan sluitingstijd te handha
ven.
De vraag of het algemene sluitings
tijdstip van twee uur al dan niet moet
worden gehandhaafd vormt al jaren
lang een regelmatig terugkerend on
derwerp van discussie in de gemeen
teraad van Westerschouwen. De on
derzoekers vinden het raadzaam toch
te overwegen verschillende sluitings
tijden voor de horeca-gelegenheden in
te stellen. Daarmee kan worden voor
komen dat in korte tijd honderden
jongeren zich op straat verspreiden.
Nagegaan zou ook kunnen worden of
de beschikbaarheid van alcohol hou
dende dranken in kampwinkels en
kantines kan worden beperkt. Te
overwegen valt voorts in het kam
preglement bepalingen op te nemen
over gebruik van alcohol. Het feit dat
jongeren, wanneer ze 's avonds naar
Renesse gaan, om diefstal te voorko
men al hun geld meenemen, is ook
Om drankgebruik overdag, dat
voortkomt uit verveling, te voorko
men zullen geschikte activiteiten op
touw moeten worden gezet. Als sug
gesties daarvoor worden genoemd
een kartingbaan, watersportactivi
teiten (zoals skiff, kanovaren, surfen,
parasailing en duiken) in de Greve-
lingen of aan de Schelphoek, overle
vingstochten en verschillende soor
ten spelen. Ook 's avonds moet het
recreatieve aanbod worden vergroot
en vooral verbreed, zodat Renesse 's
avonds ook voor ouderen aantrekke-
(Slot zie pagina 19 kolom 5)
IIDDELBURG - Het samenwer-
ingsverband Gezondheisvoorlich-
mg en -opvoeding (GVO-Zeeland)
eschikt voortaan over een eigen
hformatiebulletin. Deze week ver-
cheen een nul-nummer, waarin uit-
;g gegeven wordt over het hoe en
'aarom van de GVO.
iet is een samenwerkingsverband
an de Districts Gezondheidsdienst
eeland (DGD), het Zeeuwse Kruis,
et RIAGG (Regionale Instelling
oor Ambulante Geestelijke Gezond-
eidszorg) en het Zeeuws Consultatie-
ureau voor Alcohol en Drugs,
it de ervaringen tot nu toe blijkt dat
veel behoefte is aan praktische
ïformatie. Het bulletin maakt onder-
ïeer duidelijk wat er aan gezond-
eidsvoorlichting in de provincie ge-
eurt en welke projecten er opgezet
unnen worden. Iedereen die zich
eroepshalve met jongeren bezig
oudt krijgt het informatieblad toege-
;uurd.
GOES - Het het overheidsbeleid met
betrekking tot het onderwijs voor
volwassenen zal gericht zijn op de
snelle ontwikkelingen op de arbeids
markt, die een snelle veroudering
van de toenmalige scholing veroorza
ken. Een regelmatige scholing is der
halve noodzakelijk. Het beleid zal
daarom worden afgestemd op het
zogeheten tweede-kans onderwijs,
voor mensen die vroeger geen onder
wijs hebben kunnen genieten en op
vervolgscholingsactiviteiten. Staats
secretaris drs N. J. Ginjaar-Maas van
onderwijs en wetenschappen zei dit
donderdagmiddag tijdens een bijeen-
Een kereltje dat overloopt van
bravoure, die 10-jarige Jan-
Joost uit Terneuzen.
Maar van de week had hij -
toen 'ie van school kwam -
toch wat minder babbels.
Een beetje bedremmeld stapte
hij de huiskamer binnen, z'n
rapport onder zijn arm.
„Hier pap", sprak hij op een
bedeesd toontje. En op veilige
afstand keek hij met een toe
nemende ongerustheid toe,
hoe z'n vader met een steeds
grimmiger trek rond de mond
de cijfers bestudeerde.
Het bleef lang stil in de kamer.
Tot Jan-Joost zelf die stilte
verbrak. ,Ach pap, je moet
maar zo denken: als je maar
gezond bent, da's het belang
rijkste. Dat zeg jij toch ook
altijd altijd?".
Langzaam brak er een glim
lach door op het gezicht van
z'n vader. Je hebt nog gelijk
ook". En met een milde repri
mande stuurde hij Jan-Joost
de straat op. Naar z'n vriend
jes.
Jan-Joost zal het nog een jaar
tje over moeten doen. Maar
toch: een ventje met een ge
zond verstand, dunkt ons.
Demissionair staatssecretaris drs N.
J. Ginjaar-Maas schudt de hand van
drs M. J. Tas, rijksconsulent voor
sociale zekerheid. Beiden ontvingen
een exemplaar van het cursuspro
gramma dat Ree 'De Bevelandenl
Tholen' en de Federatie Sociale Werk
voorziening hebben samengesteld uit
handen van cursist K. Meerschaert
(met baard).
komst in de kantine van het sociaal
werkverband 'De Betho' in Goes.
De demissionaire staatssecretaris was
speciaal naar Goes gekomen om de
overeenkomst tussen de Stichting Fe
deratie Sociale Werkvoorziening in
Zeeland en de Stichting Regionaal
Educatief Centrum 'De Bevelanden-
Tholen' officieel te bekrachtigen. Zo
als gemeld zijn beide organisaties een
scholings-, vormings- en opleidings
programma overeengekomen voor
medewerkers in de Zeeuwse sociale
werkplaatsen. De eerste cursus, die
ruim 80 deelnemers telde, is inmiddels
afgerond. Eén van de deelnemers, K.
Meersschaert, overhandigde de
staatssecretaris en drs M. J. Tas,
rijksconsulent van sociale zekerheid
in de provincie Zeeland, een exem
plaar van het cursusprogramma en
van de samenwerkingsovereenkomst.
Mevrouw Ginjaar-Maas sprak tijdens
de bijeenkomst haar waardering uit
voor het particuliere initiatief om tot
een betere scholing en opleiding te
(Slot zie pagina 19 kolom 1)
Vanuit de hoogte lijkt Veere Veere gebleven, met trapgeveltjes, klinkerstraatjes en veel kleine groentetuintjes.
Uitzicht in Zeeland is
nog altijd even mooi
Zeeland, land aan de rand van Nederland. Ver van alles? Onzin. Dat
vond schrijver Nescio (schuilnaam van J. H. F. Grönloh, 1882-1961) al
in de tijd dat Zeeland nog écht ver overal vandaan lag. Herhaaldelijk
kwam hij hier en schreef hij erover, "t Eenige dat me spijt is dat je op
Walcheren niet eens af en toe een relletje hebt", laat hij hoofdpersoon Japi
in het verhaal 'De Uitvreter' (1909-1910) zeggen. Maar toch, vindt Japi: 'De
Zeeuwen zijn de beroerdsten niet'. En het landschap is prachtig. Je kunt
er zo heerlijk 'aan den waterkant' zitten.
Japi is wat men noemt een vreemde kijken naar Walcheren, 'over De
snuiter. Het type dat 'geld van je
leende, je schoenen opdroeg, para-
pluies leende en nooit terugbracht,
en die buitenlandse reizen maakte
wanneer hij zijn ouwe heer weer had
afgezet. Het type dat zich eeuwig zat
te verheugen in water, lucht, de
wolken en het veld, zich doornat liet
regenen zonder het te merken en
dan zei: "k geloof dat ik nat ben".
'Gelukkig' woonde hij in Amster
dam, maar hij kwam graag naar
Zeeland. Een hele onderneming.
Eerst met de trein, dan bij Numans-
dorp (Voorne Putten) op de boot
naar Zierikzee, een reis die ruim
zeven kwartier duurde. Daarna nog
eens veertig minuten met de boot
van Zierikzee naar Kats. Vervolgens
met de bus naar Goes en de trein
naar Middelburg om tenslotte op
het einddoel Veere uit te komen.
Eenmaal in Veere kon De Uitvreter
zich overgeven aan zijn hobby: sta
ren vanaf de waterkant. Kijken naar
de waterplas, 'die golft, de wolken
weerspiegelt, aldoor anders is en
toch gelijk blijft.'
Maar Japi deed ook andere dingen.
Liggen in de dakgoot van 'Het Hos
pitaal' in Veere, bijvoorbeeld, en
naar
Kreek en 't Veergat en den ingvan
de Oosterscheldè en de duinen van
Schouwen, naar Goes, de Lange Jan,
den toren van Middelburg, de spil
van Walcheren, het hart dier wereld.'
In een ander geschrift van Nescio.
Natuurdagboek 1951, beschrijft hij
weer een reis naar Zeeland. Weer
gebruikt hij de ponten tussen Nu-
mansdorp en Zierikzee en tussen
Zierikzee en Kats. Neemt vandaar
de bus naar Goes, vervolgens de.
trein naar Middelburg en tenslotte
de bus naar Veere. Natuurlijk klimt
hij weer op 'Het Hospitaal'. Het zicht
is die keer slecht. 'Schouwen is
nauwelijks te zien, Zierikzee twijfel
achtig, Goes niet, Vlissingen nauwe-
liks. Maar het Veersche Gat heel
blank en zandkreek met hoog water
en een prachtige bocht'.
Op een balk gezeten, met opgetrok
ken knieën, geniet hij van het uit
zicht. Hij wordt er zo'n beetje reli
gieus van, en voelt zich, zoals hij
schrijft, 'haast bij God'.
1986. Grönloh, alias Nescio, is al lang
dood. De veerdiensten Numansdorp
- Zierikzee en Zierikzee - Kats be
staan niet meer. Het traject Amster
dam - Middelburg is via de bruggen
en dammen een peuleschil. Het tij
'komt en gaat, rijst en daalt' niet
meer. Het meer heeft het wilde water
verdrongen.
Het Hospitaal in Veere staat er nog
steedsf al heet het gebouw in de
volksmond nu de Grote- of Domkerk
(terwijl de officiële benaming overi
gens Onze Lieve Vrouwekerk is).
Het is niet meer mogelijk zomaar de
kerk in te lopen, de treden te beklim
men en in de goot te gaan liggen.
Da's te gevaarlijk. Bovendien is het
oude 'Hospitaal' nu in gebruik als
museum. De toren is beklimbaar,
zelfs hoger dan in de tijd van Nescio
mogelijk was. Het uitzicht is er nog
altijd. Gewijzigd, dat wel, maar nog
altijd mooi. Walcheren als een groe
ne lappendeken, en het Veerse meer,
doorkliefd met talloze zeiltjes, glin
sterend in de zon.
Vanuit de hoogte lijkt Veere Veere
gebleven. Trapgevels, klinker
straatjes, en veel kleine groentetuin
tjes aan huis. Gebogen ruggen wie
den hier en daar als vanouds het
onkruid.
Maar Nescio signaleerde de kente
ring al in 1951. Hij omschreef het als
'toeringcar gedoe'. Toeringcars kan
ik niet ontdekken. Wel tientallen
personenwagens, vanuit de lucht
gezien, verscholen onder gestapelde
surfplanken.
Veere als toeristenplaats. De au
tochtone bevolking heeft groten
deels plaatsgemaakt voor het wel
willend beschaafd Hollandsch pu
bliek' waar Nescio het in De Uitvre
ter al over had. Veere staat vol met
keurige tuinameublementen in zorg
vuldig aangelegde tuinen. Nog
steeds geen klimaat voor relletjes.
Maar even zozeer geldt nog steeds
de constatering van Japi in De Uit
vreter: De Zeeuwen zijn de beroerd-
sten niet'.
Annet van Eenennaam
(Van onze Haagse redacteur
DEN HAAG - De provincie Zeeland
krijgt volgend jaar twee ton minder
uit het Provinciefonds dan dit jaar.
Dit staat in een brief, die staatssecre
taris drs M.J.J. van Amelsvoort (bin
nenlandse zaken) naar de provinciale
besturen heeft gezonden. In totaal
krijgt Zeeland 56,1 miljoen gulden; in
1986 ging het om een bedrag van 56,3
miljoen.
De provincies, aldus de brief, moeten
volgend jaar gezamenlijk 15,6 miljoen
gulden extra bezuinigen. Al eerder - in
1984 - was besloten tot een ombuiging
van 6 miljoen in verband met perso-
neelsbeperking, zodat een totale kor
ting van 21,6 miljoen gulden ontstaat.
De gevolgen van het ontwerp-regeer-
akkoord van 30 juni zijn nog niet in de
brief verwerkt.
Overigens wijst de bewindsman erop
dat volgens de meerjarenraming in
het uitkeringsbedrag voor '87 een toe
name van één procent is te voorzien.
Aan de uitkering wordt voor vergoe
ding van nieuwe taken 6,5 miljoen
gulden toegevoegd, waaronder 3 mil
joen voor museumbeleid. Dit laatste
bedrag is het gevolg van de sanering
van de specifieke uitkeringen voor de
GOES - De directeur van het Delta
Instituut voor Hydrobiologisch On
derzoek in Yerseke, dr E. K. Duurs-
ma, neemt dinsdag 26 augustus offi
cieel afscheid van zijn werkkring. Hij
is onlangs benoemd tot wetenschap
pelijk directeur bij het Nederlands
Instituut voor Onderzoek der Zee op
het eiland Texel.
Bij zijn vertrek biedt het bestuur van
de Koninklijke Nederlandse Akade-
mie van Natuurwetenschappen de
heer Duursma een receptie aan. De
bijeenkomst heeft plaats in het Yer-
sekse dorpshuis 'De Zaete' aan de
Korringaweg en duurt van 13.30 tot
16.30 uur. Aansluitend is er een recep
tie.
musea. Het betreft een overheveling
van de begroting van het ministerie
van Welzijn, Volksgezondheid en Cul
tuur (WVC). De medeverantwoorde
lijkheid van het rijk voor 44 musea
wordt hiermee gedecentraliseerd naar
de provincies.
De vermoedelijke algemene uitkering
over 1987 zal volgens Van Amelsvoort
976,6 miljoen gulden bedragen. De
uitkering voor 1986 bedraagt waar
schijnlijk 981,9 miljoen.
De verdeling is als volgt: Groningen
(64,4 miljoen), Friesland (77,5), Dren
the (61,2), Overijssel (78,3), Gelderland
(102,6), Utrecht (65,4), Noord-Holland
(114,5), Zuid-Holland (140,4), Noord-
Brabant (112,1), Limburg (72,3) en
Flevoland (32).
De twaalf provincies zijn zeer verbit
terd over de nieuwe kortingen op de
uitkeringen uit het Provinciefonds.
Dat zei donderdag desgevraagd J. H.
Boone, gedeputeerde financiën van
Zuid-Holland en vice-voorzitter van
het Interprovinciaal Overleg (IPO).
De Zeeuwse gedeputeerde van finan
ciën J.B. Ventevogel was donderdag
niet bereikbaar voor commentaar.
