Kapelle
Uitvaart Viktor IV
nekkramp gevallen
Warm weer oorzaak
deVZC
vandaag
OPSLA G NIJPEND PROBLEEM
Glibberslang terecht
Huurverhoging
mogelijk
naar 4 procent
Walvisvaart
Renesse
Miljoenen
Delta week
Tour de France
VROOMS DREESM ANN
IN ZEELAND GEEN MELDINGEN
Zonnig
29e jaargang no. 156
Vrijdag 4 juli 1986
Criminaliteit
en j eugd toer isme
Gas door daling
olieprijs voor
grootverbruiker
opnieuw goedkoper
Beperkter
Bedreiging
Bikini's
Aanvankelijk zonnig. Later op de dag
toenemende bewolking. Een matige
later vrij krachtige zuidwestelijke
wind. Middagtemperatuur omstreeks
21 graden.
PROVINCIAL
Er is gisteren een opmer
kelijk rapport versche
nen over een al even opmer
kelijk fenomeen van deze
tijd: de criminaliteit onder
jeugdige toeristen en meer speciaal
onder de in Renesse vakantievierende
jeugd. Beleidsmakers in recreatiege
meenten zullen, als zij het ruim hon
derddertig pagina's tellende boek
werk hebben gelezen, tot de conclusie
komen, dat zij tot dan heel weinig
wisten over de vrijetijdsinvulling van
grote groepen jongeren. Het rapport:
Wat zal ik doen deze zomer? van drie
bij het Zeeuws Consultatiebureau
voor Alcohol en Drugs gedetacheerde
onderzoekers is een eerste weten
schappelijke poging de problematiek
van het jongerentoerisme op oorzaak
en gevolg te onderzoeken. In dit 'ver
slag van een onderzoek naar het jon
gerentoerisme in Renesse, zomer
1985' wordt een verrassend heldere
analyse gegeven van de problemen.
Het is de grote verdienste van de
onderzoekers van het ZCAD dat zij
zich in de achtergronden hebben ver
diept, waardoor het beeld uiterst
scherp kon worden ingevuld.
Het dertienhonderd inwoners tel
lende dorp Renesse in de gemeen
te Westerschouwen heeft de afgelopen
jaren de reputatie opgebouwd van een
kustplaats, waar het jongerentoeris
me voor de nodige opschudding heeft
gezorgd. Mede gestimuleerd door
overvloedig gebruik van alcohol
brachten groepen jongeren gedurende
de zomervakantie een geweldsgolf op
gang, die nauwelijks in te tomen
bleek. Op topdagen zo'n tienduizend
aan elke sociale controle onttrokken
jongeren, bezorgden het dorp een ne
gatieve publiciteit. Ruzies, vechtpar
tijen, diefstallen en vernielingen ver
sterkten het beeld van een bij nacht
en ontij dolgedraaid toeristendorp.
Het eertijds als familiebadplaats zo
geroemde Renesse was synoniem aan
vakantiegeweld. Het begrip 'kustvan-
dalisme' - ook in Noord-Holland wer
den ernstige problemen met vakantie
vierende jongeren gesignaleerd - deed
twee jaar geleden zijn intrede.
De jeugd, die in zo'n grote getale
zijn vakantie in Renesse komt
doorbrengen is niet anders dan de
doorsneejeugd in Nederland. Het pro
bleem met deze jongeren is, dat zij een
aantal dagen, een week of soms nog
langer onder de sociale controle van
thuis uit zijn. Dat leidt nogal eens tot
normoverschrijdend gedrag, waarbij
alcohol de grote katalisator is. Die
nieuwe vrijheid, die ongebondenheid
van deze in hoofdzaak 17-, 18- en
19-jarigen, versterkt door het functio
neren in een groep, moet gevierd
worden. Dat 'vieren' loopt soms gi
gantisch uit de hand. Het zijn, zo
hebben de onderzoekers kunnen vast
stellen, slechts enkele raddraaiers - 1
op de 1.000 jongeren zeggen zij - die de
rest meeslepen. Een opmerkelijk ge
geven is, dat de jongeren over het
algemeen een goede verhouding heb
ben met de politie. Niet-conflictueus,
zo beschrijft het rapport de verhou
ding politiejeugd. Dat zich deson
danks toch zoveel problemen voor
doen, wordt geweten aan het overma
tig alcoholgebruik en de wijze waarop
deze verre van nuchtere jongeren door
de 'raddraaiers' worden gemanipu
leerd. Juist dat alcoholmisbruik was
voor het ZCAD aanleiding het onder
zoek in 1985 te starten.
Geheel los van dit onderzoek be
gon de politie op Schouwen vorig
jaar een actieplan, waarbij het accent
kwam te liggen op voorkomen van
moeilijkheden. Preventief bezig zijn
werd het motto van de politiemannen,
die doelbewust de tot dan gevolgde
lijn van confrontatie en repressie los
lieten. Het resultaat daarvan is ge
weest, dat de criminaliteit vorig jaar
een kwart minder was dan in 1984.
Het rapport van het ZCAD onder
schrijft deze gedragslijn van de poli
tie. De onderzoekers concluderen op
goede gronden dat de weg naar min
der vandalisme en geweld moet wor
den gezocht in een verdere uitbouw
van dit soort preventieve maatrege
len. Voorzichtig geven zij wegen aan,
zich daarbij bewust van het feit dat zij
geen recreatiedeskundigen zijn. Hun
aanbevelingen zijn er met name op
gericht de problemen op inventieve
wijze te lijf te gaan, waarbij symp
toombestrijding niet voorkomt, maar
de oplossing wordt gezocht door de
oorzaken bij de bron aan te pakken.
Deze aanbevelingen verdienen daar
om een brede aandacht.
Uitvoerig wordt in het rapport de
rol van de pers - met name regio
nale en landelijke kranten - beschre
ven. Hoewel het om een uiterst
boeiend onderdeel uit het rapport
gaat, tonen de onderzoekers zich hier
niet van hun sterkste kant. De grote
objectiviteit en afstandelijkheid in
vrijwel het gehele rapport, wordt niet
gevolgd in het hoofdstuk over de pers.
De kwalificaties die zij geven verra
den een emotionele betrokkenheid,
die wetenschappers vreemd moet zijn.
De boodschapper ontsnapt bij hen
maar ternauwernood aan een veroor
deling. De teneur van hun opmerkin
gen is dat 'de pers een - soms te -
negatief beeld' heeft geschetst. Wie
echter de verslagen van politiemen
sen en andere betrokkenen leest over
de gebeurtenissen in de zomers van
1984 en 1985 kan niet onder de conclu
sie uit dat zich zeer ernstige zaken
hebben voorgedaan in Renesse. Daar
hebben de kranten - terecht - mel
ding van gemaakt. Relschoppen komt
zelden positief over.
Dim
Deze waarschuwing uit de Vliegasu
nie BV in haar jaarverslag over 1985.
De problematiek is zelfs zo urgent
geworden, dat commercieel directeur
ing S. Prins van de Vliegasunie het
niet denkbeeldig acht, dat kolencen
trales binnen afzienbare tijd tijdelijk
buiten bedrijf moeten worden gesteld,
omdat men het afval nergens kwijt
kan. Ing Prins zei dat donderdag in
Den Bosch op een persconferentie,
waar het jaarverslag van de Vliegasu-
nie werd gepresenteerd.
De Vliegasunie (aandeelhouders:
PZEM, PNEM, PLEM, PGEM en GEB
Rotterdam) coödineert de afzet van
het kolenafval. Een groot deel van de
GRONINGEN (ANP) - De gas-
prijs voor grootverbruikers zal
in het derde kwartaal van 1986
opnieuw naar beneden gaan. De
daling bedraagt ruim negen
cent en de nieuwe prijs komt
daardoor op 20,9 cent per kubie
ke meter. Ook de aardgasprijs
voor de glastuinbouw daalt met
ingang van het derde kwartaal.
Deze prijsverlaging houdt ver
band met de daling van de
stookolieprijzen in de twee
voorafgaande kwartalen, zo
deelde de Gasunie donderdag in
Groningen mee.
De prijs per kubieke meter was
31,1 cent en wordt nu 21,4 cent.
Door de daling is de prijs voor
grootverbruikers en voor de
glastuinbouw weer ongeveer op
het niveau van 1979. Nooit eer
der was de prijs voor het aardgas
voor grootverbruikers en glas
tuinders in de jaren tachtig zo
laag.
Minister Ruding van financiën
wil overigens de gasprijs voor
tuinders drastisch verhogen.
Zijn voorstel wordt vandaag in
het kabinet besproken.
(Zie pagina 3)
kolenreststoffen wordt gebruikt voor
industriële doeleinden. Het overschot
wordt opgeslagen in depots. In 1985
werd ruim 84 procent (383.700 ton) van
de totale produktie aan vliegas in de
industrie gebruikt. Vooral de cement-
industrie is een grote afnemer. Het
restant (in 1985: ongeveer 70.000 ton)
is naar opslagplaatsen afgevoerd.
In het jaarverslag constateert de
Vliegasunie dat de mogelijkheden om
de overtollige vliegas kwijt te raken,
steeds beperkter worden. In de afgelo
pen drie jaar is in totaal 330.000 ton
vliegas, waarvoor geen industriële be
stemming kon worden gevonden op
meerdere plaatsen gedeponeerd. Het
gaat daarbij om stortplaatsen in het
Belgische Rumst, de 'Staartjeswaard'
in het Gelderse Beuningen (bij Nijme
gen) en twee tijdelijke opslagplaatsen
bij kolencentrales. Zowel de opslag
plaats in Rumst als die in Beuningen
is inmiddels echter gesloten. Met de
sluiting van die stortplaatsen is vol
gens de Vliegasunie een 'ontoelaatba
re druk' ontstaan op de overige op
slagdepots. En de Vliegasunie voor
ziet, dat de overschotten aan vliegas
straks nog aanzienlijk zullen toene
men, als de tot kolenstook omge
bouwde centrales op de Maasvlakte
en in Borssele in gebruik genomen
worden.
Volgens prognoses zal de vliegaspro-
duktie de komende twee jaar bijna
verdubbelen. Daarnaast komt er een
stroom gips op gang uit de rookga
sontzwavelingsinstallaties van onge
veer 250.000 ton per jaar. Volgens de
Vliegasunie heeft de overheid tot nu
toe de ogen gesloten voor deze proble
matiek. ,,Dit zal er binnen afzienbare
tijd toe leiden, dat het stoken van
kolen voor de produktie van elektrici
teit in Nederland in ernstige mate kan
worden belemmerd", aldus het
jaarverslag.
Technisch directe ir F. Stibbe van de
Vliegasunie sprak gisteren tijdens de
persconferentie van een 'accute be
dreiging voor centrales om kolen te
kunnen blijven stoken'.
Stibbe rekende donderdag voor, dat
er rond het jaar 2000 miljoenen kolen-
reststoffen zullen zijn, die ergens op
geborgen moeten worden. Volgens de
Vliegasunie zal de overheid daarom
(en mede omdat de uitbreiding van
DEN HAAG (GPD) - In verscheidene
gebieden van Nederland komt de
laatste tijd op vrij grote schaal nek
kramp (hersenvliesontsteking) voor.
Het betreft een ontsteking die door
een virus wordt veroorzaakt. Het is
een vrij onschuldige soort die snel
weer bedwongen kan worden.
Het grootste aantal gevallen werd
gemeld in de provincies Limburg (16)
en Utrecht (tegen de 20). In de Zaan
streek en Kennemerland werden 6
gevallen geconstateerd. In Limburg
kwam 1 geval van de gevaarlijke
meningococcen-meningitis voor, in
Friesland 2 en in Noordholland 3.
Deze worden echter niet door een
virus veroorzaakt maar door een bac
terie.
In Zeeland was gisteren nog geen
enkel geval van nekkramp beken, zo
liet de Inspectie Volksgezondheid in
Middelburg weten, maarde ontwik
kelingen worden nauwlettend in het
oog gehouden.
Het warme weer van de laatste tijd is
niet vreemd aan de verspreiding van
de nekkramp. Het ministerie van
volksgezondheid ziet geen reden tot
het treffen van bijzondere maatrege
len maar wijst er nog eens op dat door
een goede hygiëne het euvel kan
worden voorkomen.
Vooral kinderen worden besmet van
de ziekte. Vermoed wordt dat in veel
gevallen de ziekte wordt overgebracht
wanneer kinderen met elkaar spelen
in (opblaasbare) badjes. Het virus
huist in de darmen. Het is daarom van
veel belang dat men na een bezoek
aan het toilet goed de handen wast en
erop toe ziet dat kinderen dat ook
doen.
Veel mensen dragen het virus bij zich
zonder dat zij er last van hebben.
Onder bepaalde omstandigheden kan
echter door het virus een ontsteking
ontstaan die overslaat naar het her
senvlies.
De betrekkelijk ongevaarlijke virus-
meningitis hoeft door de huisartsen
en ziekenhuizen niet bij de genees
kundige inspecties van het ministerie
van volksgezondheid te worden aan
gemeld. Bij constatering van nek
kramp die door de gevaarlijke menin-
gococcen-bacterie wordt veroorzaakt,
moet de inspectie wel worden gewaar
schuwd.
Deze meningitisvorm kan dodelijke
vormen aannemen en is even besmet
telijk. Deze bacterie huist in het
neusslijmvlies en wordt gemakkelijk
door hoesten en proesten overge
bracht. Ze kan met medicijnen echter
ook goed worden bestreden.
daders alsnog te pakken. Drie auto's
waarvan zij gebruik hadden gemaakt
werden teruggevonden.
Minister van Staatsveiligheid Robert
Pandraud zei later voor de radio dat
rekening wordt gehouden met de mo
gelijkheid dat de overval is gepleegd
door de linkse terreurgroep Action
Directe. Hij kondigde aan dat filialen
van de centrale bank in het hele land
extra zullen worden beveiligd.
DEN HAAG (GPD) - De onderhande
laars van CDA en VVD overwegen de
jaarlijkse huurverhoging vast te stel
len op vier procent. In het concept
regeerakkoord wordt nog voorge
steld de komende jaren de huren met
jaarlijks twee procent te verhogen.
Een van de twee fracties wil dit
percentage echter verdubbelen. Dit
zou tot gevolg kunnen hebben dat er
minder bezuinigd hoeft te worden op
volkshuisvesting.
Dit bleek donderdag bij de hervatting
van de gesprekken tussen De Vries
(CDA) en Nijpels (WD) over rege
ringssamenwerking tussen de twee
partijen.
De onderhandelaars besteedden don
derdag bijna negen uur aan een be
spreking van het grootste deel van de
sociaal-economische paragraaf van
het regeerakkoord. Het ging vooral
over ondergeschikte punten. Over de
hoofdlijnen bestaan er tussen CDA en
WD nauwelijks meningsverschillen.
Het ziet er overigens niet naar uit dat
de WD haar zin zal krijgen op het
punt van lastenverlichting. De libera
len hadden voorgesteld extra te bezui
nigen om daarmee een belastingverla
ging in de jaren na 1987 mogelijk te
maken. Maar volgens CDA-onderhan-
delaar De Vries zal het afgesproken
bezuinigingsbedrag van 18,5 miljard
niet of nauwelijks gewijzigd worden.
Vanochtend bespreken De Vries en
Nijpels eerst het meest controversiële
onderwerp, de euthanasie. Het is nog
onduidelijk of de twee onderhande
laars nog voor het weekeinde ook op
dit punt tot overeenstemming kun
nen komen.
Noorwegen heeft aangekon
digd dat de walvisjacht in 1987
zal worden stopgezet.
PAGINA 5
De problemen die in de zomer
vakantie in Renesse ontstaan
zullen breed moeten worden
aangepakt.
PAGINA 17
het aantal kerncentrales onzeker is
geworden) actief moeten meewerken
om een plaats in te richten voor de
langdurige opslag van de onvermijde
lijke overschotten van kolenreststof
fen, die de komende jaren zullen ont
staan. De Vliegasunie zélf heeft daar
voor nog geen locatie op het oog. Er
wordt gedacht aan bovengrondse op
slag. Maar de opslag in (bijvoorbeeld)
zoutkoepels wordt niet uitgesloten.
De Vliegasunie praat al geruime tijd
met het betrokken ministerie
(VROM) over deze problematiek.
Maar, zei directeur Prins, het overleg
verloopt uiterst traag. Er zijn welis
waar mogelijkheden om de overtolli
ge vliegas naar het buitenland (bij
voorbeeld België en Noord-Frank
rijk) af te voeren, maar dat is nog
afgezien van de morele bezwaren die
daar tegen bestaan - een uitermate
kostbare zaak.
AMSTERDAM (ANP) - In Amsterdam vond gisteren de uitvaart plaats
van de kunstenaar Walter C. Gluck (zich noemende Viktor IV en Bulgar
Finn en bijgenaamd 'De Koning der Hippies'), die vorige week op
57-jarige leeftijd verdronk bij het repareren van zijn woonboot (omgeven
door vlotten met plaggenhuttenin de Amstel. De Amerikaanse Viktor IV
woonde vanaf het begin van de jaren zestig op deze woonboot, die
vanwege haar bizarre uiterlijk jarenlang een toeristische attractie
vormde. Op een vlot werd de overleden kunstenaar vanaf zijn woonboot
naar de begraafplaats Zorgvlied aan de Amstel gebracht, begeleid door
een vloot scheepjes met vrienden en belangstellenden.
B en w van Middelburg willen
dat 'Den Haag' het geld dat
wordt herverdeeld na ophef
fing van de BKR ook ten goede
laat komen aan provinciale
hoofdsteden en andere cultu
rele centrumgemeenten.
PAGINA 19
Vandaag is de openingswed
strijd van de Deltaweek, twee
honderd jachten hebben inge
schreven waaronder de Phi
lips Innovator.
PAGINA 22
Vanmiddag start in Parijs de
Ronde van Frankrijk, veel
wielersupporters hopen op
een spannend duel tussen Hi-
nault en Fignon met als outsi
der de Columbiaan Herrera.
PAGINA 23
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Beurs en financiën: 7
Provincie: 17, 18, 19, 20 en
21
Sport: 22 en 23
PASADENA (ANP/AFP) - Ameri
kaanse en Britse sterrenkundigen
hebben een hemellichaam ontdekt
dat verder dan alle andere bekende
objecten van onze Aarde verwijderd
is. Het is een 'quasar' waarvan de
onvoorstelbare afstand tot de Aar
de 12,4 miljard lichtjaren bedraagt.
(Een lichtjaar staat voor de afstand
die het licht in een jaar kan afleg
gen. De snelheid van het licht be
draagt 299.722.458 meter per secon
de.)
Quasars, die zich in de uithoeken
3HM
van het heelal ophouden, zijn radio
bronnen die een enorme hoeveel
heid energie produceren, vermoe
delijk meer dan 100 miljard sterren
bij elkaar. Sinds 1963, toen de eerste
quasar werd ontdekt, heeft men er
zo'n 3.500 opgespoord. De naam
quasar is een samentrekking van
de woorden quasi-stellar radio
source, ofwel een op een ster lijken
de radiobron.
De nieuwe quasar bevindt zich in
het sterrenbeeld Maagd. Hij is ont-
dekt met een Britse radiotelescoop
die in Australië staat opgesteld.
Bij het observeren van quasars
kijkt men in de bronnen van het
heelal, want het licht dat zij uitzen
den is miljarden jaren onderweg
voordat het in de buurt van de
Aarde arriveert. Zo was het licht
van de pas ontdekte quasar circa
12,4 miljard lichtjaren oud en dus
aan zijn reis begonnen toen ons
zonnestelsel, waarvan de ouderdom
op 4,6 miljard jaar wordt geschat
nog lang niet geboren was.
WÊÊÊÊÊÊÊÊiÊÊÊBÊÊÊÊÊÊÊÊUÊÊÊÊÊKÊÊËmnÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊKÊmmI
Afval rem voor
kolencentrales
(Van een onzer verslaggevers
DEN BOSCH - De elektriciteitsproduktie van de Nederlandse
kolencentrales dreigt ernstig in gevaar te komen, indien de
overheid niet op korte termijn met een oplossing komt voor
het nijpende tekort aan opslagmogelijkheden voor het afval
(vliegas) van de kolencentrales.
(Advertentie)
Diverse modellen.
In uni en gedessineerd.
Vele kleuren.
Maten 36tfm 44.
SAINT-NAZAIRE (AP) - Bankover
vallers hebben in Frankrijk donder
dag 88 miljoen franc (meer dan 31
miljoen gulden) buitgemaakt. De
mannen beroofden een filiaal van de
Franse nationale bank in Saint-Na-
zaire.
De zes gewapende overvallers dron
gen woensdagavond de woning bin
nen van de kassier van de bank en
dwongen de man hen het filiaal bin
nen te laten, voor het personeel arri
veerde. Toen de kassier zich verzette,
werd hij in de zij geschoten. Zijn
toestand is niet ernstig.
De bankrovers wachtten in het filiaal
tot het personeel 's morgens om acht
uur arriveerde en dwongen de bank-
employees vervolgens de kluis leeg te
maken.
Rond Saint-Nazaire werden wegver
sperringen aangebracht in de hoop de
ROTTERDAM (ANP) - Eén van de twee ontsnapte wurgslangen in
Rotterdam-Zuid is terecht. Eigenaresse mevrouw Van Keeken besloot
na ongeveer twee weken haar schouw te slopen om te kijken of de
python Glibber daar verborgen zat. Na klopsignalen te hebben gegeven
werd de schouw aan de rechterkant opengemaakt. Glibber was terecht!
