e PZC
Dalai Lama in Nederland
Raadsel rond fotoalbum
Huwelijk duurde dag te kort
Gorbatsjov:
stroomstoot
oorzaak ramp
Overheid wil 'schaarse'
ambtenaar premie geven
vandaag
VREES VOOR ONTREGELING
Massa-ontslag
Fiscus in nood
Valuta-rust
Tekort
Kwetsbaar
DOSUdütt
TEGEN ZUIGKRACHT BEDRIJVEN
H;
Moskou verlengt
moratorium
op kernproeven
WITTE
ROEKEN-
MARKT
Aanhoudend koel
229e jaargang no. 113
Donderdag 15 mei
WATERBED BIJ TED
Het grote bingo
na de stembus
De verlieslijdende Britse
scheepsbouw ontkomt niet
aan massa-ontslagen.
PAGINA 3
De belastingdienst komt voort
durend vakbekwaam perso
neel te kort.
PAGINA 5
De voorwaarden voor rust op
de wisselmarkten zijn volgens
dr. W. F. Duisenberg in jaren
niet zo gunstig geweest.
PAGINA 7
De heao in Vlissingen kampt
met een tekort aan economie
docenten: volgend jaar krij
gen de leerlingen een beperkt
vakkenpakket aangeboden.
PAGINA 13
Oranje was mentaal kwets
baar tegen het Westduitse
voetbalelftal in Dortmund: het
kwaliteitsverschil werd overi
gens in te grote cijfers <3-1)
uitgedrukt.
PAGINA 21
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3, 4
en 5
Financiën, economie: 7
Kunst en cultuur: 9
Varia: 11
Provincie: 13, 15, 17 en 19
Sport: 21 en 23
Advertentie
MORGEN
9-18 uur
Britannia Vlissingen
Hitier op de achterste rij, tweede van rechts, tijdens de eerste wereldoorlog in een militair hospitaal waar hij
herstelde van verwondingen.
UNION (RTR/UPI) - In de Verenigde Staten wordt een
onderzoek ingesteld naar de echtheid van een fotoal
bum dat eigendom van Adolf Hitler zou kunnen zijn
geweest.
De directeur van het 'Seven Acres Antique Village and
Museum' in Union in het noorden van de staat Illinois,
Randy Donley, deelde woensdag mee dat hij van plan
was het album in de loop van de maand ten toon te
stellen.
Het album werd vorig jaar aan het museum verkocht
door een Amerikaanse ex-militair, die heeft gezegd dat
hij het in 1945 als oorlogsbuit meenam uit Hitiers
hoofdkwartier in München. Het album had met twee
tweede-drukexemplaren van Hitlers Mein Kampf in
een spaarzaam gemeubileerde kamer gelegen die de
Führer gebruikte als studeervertrek. De ex-militair
heeft bedongen dat zijn identiteit geheim blijft en dat
hij wordt aangeduid met 'Bill'.
John Boyer, een kenner van de geschiedenis van
Oostenrijk van de universiteit van Chicago, zei dat
enkele foto's die allemaal getypte onderschriften
hebben -- opnamen zouden kunnen zijn van Hitiers
regiment uit de Eerste Wereldoorlog. Maar volgens
hem staat niet vast dat het album Hitiers persoonlijke
eigendom is geweest.
Eerst bewolkt en nog enige regen.
Tegen de middag opklaringen, maar
landinwaarts kans op een bui. Mid-
dagtemperatuur 15 graden. Een vrij
krachtige tot krachtige wind, draai
end van zuid naar west.
overigens wel aanwezig zijn bij het
overleg dat aanstaande vrijdag
plaatsvindt.
De door de andere bonden geconsta
teerde vorderingen in het overleg met
de NS worden door de FNV-bond
gekwalificeerd als „gebakken lucht".
Niet alleen de CNV-bond maar ook de
spoorwegvakbond FSV vindt dat de
FNV-bond veel te vroeg actie voert.
Volgens FSV-voorzitter Kruse ziet het
(Slot zie pagina 4 kolom 7
KIJK VANAVOND 1-2-3-SHOW EN ZIE EEN POSEIDON WATERBED
IDCU M m
ROTTERDAM (ANP) De Kaapverdiaan Domingos Mo-
reira Monteiro, werkzaam bij een schoonmaakbedrijf in
Rotterdam, in het bezit van een werkvergunning en sedert
4 januari 1980 in ons land, moet op 13 juni ons land
verlaten omdat hij één dag te kort was getrouwd. Was de
echtscheiding een dag later uitgesproken, dan had hij
zelfstandig een verblijfsvergunning kunnen krijgen. De
Kaapverdiaanse Arbeidersvereniging Nederland (Kvavn)
heeft dit woensdag meegedeeld.
De Kvavn en de Landelijke Samenwerkingsorganisatie
van Buitenlandse Arbeidersverenigingen in ons land
hebben politieke partijen opgeroepen tegen de uitzetting
te protesteren.
De vereniging vindt dat er in dit geval sprake is van iets
wat Moreira Monteiro niet kan worden verweten. De
scheiding werd aangevraagd door zijn vrouw, waarop het
huwelijk dat op 7 mei 1980 werd gesloten, op 6 mei 1983
werd verbroken.
Staatssecretaris Korte-Van Hemel van justitie heeft
geoordeeld dat Moreira Monteiro ons land uit moet. Zijn
verblijfsvergunning is hem namelijk verstrekt op basis
van zijn huwelijk in 1980. Volgens de Vreemdelingenwet
komt de echtgenoot eerst voor een zelfstandige verblijfs
vergunning in aanmerking als het huwelijk driejaar heeft
geduurd.
Goes:
Beestenmarkt 12, 01100-
32213
Middelburg
Korte Delft 4, 01180-
33830
Acties treffen
treinverkeer
ken. De ministerraad is akkoord ge
gaan met deze uitbreiding van de
mogelijkheden om de beloning van
ambtenaren aan te passen aan hun
positie op de arbeidsmarkt.
De laatste jaren oefent het bedrijfsle
ven een grote zuigkracht uit op be
paalde groepen ambtenaren (bij voor
beeld belastinginspecteurs en rijksac
countants). Anderzijds zijn bij voor
beeld automatiseringsdeskundigen
zeer moeilijk te krijgen door de over
heid, omdat ook hier het bedrijfsleven
aanzienlijk beter betaalt.
De minister wil voorts medewerkers
die door de overheid zijn opgeleid
verplichten een deel van hun studie
kosten terug te betalen als ze vroegtij
dig de dienst verlaten. Over de toe
passing van beide maatregelen wordt
in voorkomende gevallen door de mi-
TToe zeker en helder vol-
De Dalai Lama samen met de 4-jarige Tenpa, een in Nederland geboren Tibetaantje.
DEN HAAG (ANP) - De Dalai Lama, de geestelijk en
wereldlijk leider van de Tibetanen, is woensdag op
Schiphol aangekomen voor een bezoek van een week
aan Nederland. Hij maakte op een persconferentie
duidelijk dat het bezoek in het teken zal staan van de
relatie tussen de verschillende godsdiensten en de
relatie tussen Oost en West.
De boeddhistische leider zal vandaag in Maarssen
kennismaken met kardinaal Simonis, voorzitter van de
Nederlandse bisschoppenconferentie, prof. dr. D. C.
Mulder, voorzitter van de Raad van Kerken in Neder
land, ds. H. Huting, voorzitter van de Hervormde
Synode, ds. B. J. F. Schoep, lid van het dagelijks
bestuur van de Gereformeerde Kerken en de liberaal-
joodse rabbijn A. Soetendorp uit Den Haag.
Zijn bezoek aan Nederland maakt deel uit van een vier
weken durende toernee in Europa.
De Dalai Lama woont zelf sinds 1959 als balling in
Dharamsala in het noorden van India. Hij zocht daar
een goed heenkomen nadat de Tibetanen in opstand
kwamen tegen de Chinezen, die na de communistische
machtsovername in 1950 het toentertijd onafhankelij
ke Tibet binnenvielen en allerlei communistische
hervormingen invoerden. Sinds 1965 maakt Tibet als
een autonoom gebied deel uit van de Volksrepubliek.
MOSKOU, (AP/AFP/DPA/ANP/RTR) - De Russische partijleider Michail
Gorbatsjov heeft woensdagavond voor de televisie gezegd dat het ongeluk in
de kerncentrale van Tsjernobyl tot dusver aan negen mensen het leven heeft
gekost. Ook zei hij dat 299 mensen nog in het ziekenhuis liggen en dat het
ongeluk blijkbaar was veroorzaakt door een plotselinge stroomstoot en een
waterstofexplosie.
De Russische leider zei dat twee men
sen op 26 april bij de brand in de
kerncentrale ter plekke om het leven
zijn gekomen en dat de brand was
veroorzaakt door een plotselinge toe
name van de elektriciteitstoevoer, een
concentratie van waterstof en een
daaropvolgende explosie waardoor
straling in de atmosfeer vrijkwam.
Sinds het ongeluk zijn zeven anderen
aan hun verwondingen bezweken.
Gorbatsjov gaf voor het eerst een
officiële blijk van medeleven vanuit
het Kremlin met alle slachtoffers en
hun familieleden.
Hij zei ook dat de stralingsniveaus
rond de centrale in Tsjernobyl welis
waar dalen maar dat er nog steeds
gevaar is voor de gezondheid.
In zijn toespraak - 18 dagen na de
ramp in Tsjernobyl - opperde Gor
batsjov het idee omte komen tot een
internationaal systeem van toezicht
op de veilige ontwikkeling van kern
energie. Dit zou moeten gebeuren op
basis van nauwe samenwerking tus
sen alle landen waar zich kerncentra
les bevinden.
„In het kader van dat systeem moet
een stelsel worden opgezet voor het
geval van ongeiuKKen en iouien in
kerncentrales, speciaal als daarbij
radioactiviteit vrijkomt".
Hij zei in dit verband een rol toe te
willen kennen aan het internationale
bureau voor atoomenergie (IAEA) van
de Verenigde Naties, wiens directeur-
generaal Hans Blix vorige week in de
Sovjet-Unie geweest is om poolshoog
te van de toestand rond de centrale te
nemen.
(Zie ook pagina 3)
Sovjet-leider Gorbatsjov
MOSKOU (DPA/REUTER/AFP/ANP/
AP) - De Sovjet-Unie heeft het eenzij
dige moratorium op kernproeven
verlengd tot 6 augustus.
Dit heeft partijleider Michail Gorbats
jov woensdag verklaard in zijn televi
sierede naar aanleiding van de kern
ramp in Tsjernobyl.
Hij herhaalde president Reagan van
de Verenigde Staten „in elke Europe
se hoofdstad of bij voorbeeld Hirosji-
ma" te ontmoeten om met hem te
praten over het stopzetten van alle
ondergronse kernproeven.
Gorbatsjov uitte kritiek op de grote
Westerse landen die tijdens de econo
mische topconferentie eerder deze
maand in Tokio „de kernramp in de
Oekraïne aangrepen om onaangena
me onderwerpen te vermijden".
Gorbatsjov heeft al twee keer het
moratorium verlengd, maar op 11
april lieten de Russen weten dat zij
zich niet meer gebonden voelden aan
hun eenzijdige kemproefstop omdat
de Amerikanen gewoon doorgingen
met hun proeven.
.gende week woensdag
de verkiezingsuitslag ook
mag zijn, zo vaag, ondoor
zichtig en misschien wel on
mogelijk zal de kabinetsformatie
daarna zijn. Nederland is op weg naar
een vertrouwd soort stembus. Een
overtrokken duidelijkheid vooraf,
maar geen enkel zicht op wat er
daarna allemaal kan gebeuren. De
campagne heeft nog zes dagen te
gaan. En ze is inmiddels volledig op
stoom. De kermis van vlaggetjes, pa
pieren hoedjes en toeters gaat rond
om de gespannen sfeer en de verbeten
verhoudingen waarin de partijen met
elkaar omgaan te maskeren. Want
nerveus zijn ze, de politici in de kara
vanen door het land. Er worden bloe
men uitgedeeld, taarten aangesne
den, er wordt in postkoetsen gereden
en er worden bezoeken aan waarzeg
gers gebracht. Maar intussen gieren
hen de zenuwen door de keel, telkens
wanneer wéér een uitslag van een
opiniepeiling in de publiciteit komt.
De verschuivingen tegen het eind van
de race beginnen zich af te tekenen:
tóch wat minder winst voor de PvdA,
het CDA in de stilstand, een VVD die
weer wat overeind krabbelt en D66
met de gebruikelijke verrassing. Het
lijkt alsof de kiezer eindelijk een
beetje begint te reageren. Dat werd
hoog tijd want de aanloop naar de
stembus van 21 mei is tot voor kort
een saaie en ongeïnspireerde verto
ning geweest, voornamelijk beïnvloed
door ontwikkelingen van buitenaf. De
politici, met hun diepgevroren pro
grammapunten op pad. konden best
een schop tegen de schenen gebrui
ken. De kiezers van het laatste mo
ment beginnen belangrijk te worden.
En nog belangrijker de vraag wat de
politieke partijen eigenlijk met het
antwoord van de kiezer gaan doen.
Maanden achtereen ging het uit
sluitend om de gok of de huidige
regeringscombinatie van CDA en
VVD wel de magische grens van 75
zetels steun in de Tweede Kamer zou
weten te overschrijden. In de peilin
gen was het steeds kantje boord. Nu,
mede onder pressie van de ramp met
de kerncentrale in Tsjernobyl, lijkt
dat eigenlijk al geen weddenschappen
meer waard. Het kabinet-Lubbers is
ruim drieënhalf jaar op de been geble
ven en heeft de rit uitgereden. Voor
Nederlandse politieke verhoudingen
een vrij uitzonderlijk verschijnsel. Op
de eerste naoorlogse regeerperiodes
van PvdA en KVP na is er niet meer
zoveel uithoudingsvermogen in de va
derlandse politiek geweest. De rege
ringscombinatie van CDA en WD
heeft sinds het late najaar van 1982
een heel eigen beeld te zien gegeven:
gesloten gelederen in het fïnancieel-
economisch beleid en verwarrende
verdeeldheid in levensbeschouwelijke
en immateriële kwesties. Er waren
relletjes rondom politici van beide
regeringspartijen, er was soms taai
verzet van buitenaf. Maar de zaak
klapte niet. Het kabinet-Lubbers
heeft als het ware grote schoonmaak
gehouden en dat riep veel weerstan
den op. Werkelijk in politiek gevaar is
de samenwerking nooit geweest. Van
daar dat beiden het aandurfden om
dat nogal harde beleid tot inzet van
de verkiezingen te maken. Er was
behoefte om nu eens echt te oogsten.
Er is alleen maar weinig kijk op dat
dit ook inderdaad gebeurt. Waar
het dan wèl heengaat is het grote
bingo van de verkiezingen volgende
week. Een combinatie van PvdA en
CDA zou voor de hand liggen, wan
neer CDA en WD het samen niet
redden. Voorzichtig proberen Den Uyl
en Lubbers de levensvatbaarheid van
dit gegeven nu en dan af te tasten.
Tenslotte hebben ze elkaar nog net
niet helemaal uitgesloten. Maar veel
méér ruimte is er ook niet. De conflict
stof ligt huizenhoog opgestapeld. Een
eerste poging zal zeker mislukken. En
wat dan? Samen met D66 komt Den
Uyl zeker niet aan regeren toe. Klein
links kan ook maar weinig bijdragen.
CDA en WD in een minderheidskabi
net met gedoogsteun van klein rechts,
de 'Staphorster variant'? Er is de
laatste tijd nogal eens op gespecu
leerd, maar het zou een constructie
worden met veel en grote bezwaren.
Een constructie ook die geen lang
leven zou zijn beschoren. Wat blijft
over? CDA en VVD met de hulpmotor
van D66? De speculaties daarop zijn
eigenlijk al even wild. Voor CDA en
WD zou het op voorhand fors inleve
ren worden aan beleidsuitgangspun
ten, wil D66 alleen maar bewogen
kunnen worden om over zoiets na te
denken. Van Mierlo heeft deze week
nog gezegd dat alleen een 'wonder'
D66 bij CDA en VVD kan brengen.
Toch zou de uitslag van de verkiezin
gen volgende week nog wel eens zo'n
wonder nodig kunnen maken.
vdM.
DEN HAAG (ANP/GPD) De over
heid gaat een extra beloning geven
aan personeel dat moeilijk te krijgen
of vast te houden is. Dat zal gebeuren
door deze ambtenaren een premie toe
te kennen, gekoppeld aan de voor
waarde dat ze een bepaalde termijn
aan de organisatie verbonden blij
ven.
De premie zal aan het eind van de
overeengekomen periode worden uit
betaald. Tevens wordt het mogelijk
om schaars personeel dat al in dienst
is, langer te laten werken, waardoor
de mogelijkheid tot extra beloning
ontstaat.
Deze woensdag bekend gemaakte
voorstellen zullen door minister De
Korte van binnenlandse zaken met de
ambtenarenbonden worden bespro-
nisterraad beslist, nadat een voorstel
daartoe door het ministerie van bin
nenlandse zaken is voorbereid.
De ambtenarenbonden wijzen de
plannen van minister De Korte af.
De bonden zijn bang dat De Korte
weer een zelfde situatie schept als in
de jaren '60 bij de overheid bestond.
Toen werden de salarissen ook op peil
gehouden door middel van premies,
toeslagen, gratificaties en rangenin
flatie.
De zogenaamde Toxopeusronde -
waarbij de overheidsinkomens pro-
centsgewijs werden opgetrokken -
schiep toen orde in de chaos. „Nu
probeert de minister weer zo'n chaos
te scheppen. Daar valt met ons niet
over te praten", zeggen woordvoer
ders van de bonden.
HILVERSUM (ANP) Een week voor de Tweede
Kamerverkiezingen ziet het er naar uit dat de winst
van de PvdA wat minder zal zijn dan de afgelopen
maanden verwacht werd, terwijl D66 op een stevige
winst lijkt af te stevenen.
De regeringscoalitie staat voorlopig nog op verlies en
blijft verstoken van een Kamermeerderheid. Dat blijkt
uit de resultaten van een onderzoek van het bureau
Interview, waarvan de resultaten woensdag door de
Vara-televisie bekend zijn gemaakt.
De PvdA behaalt in dat onderzoek 54 zetels (momen
teel in de Tweede Kamer 47), wat een stuk minder is
dan de 57 of 58 waarop de socialisten de afgelopen
maanden in de peilingen stonden. D66 stijgt van zes
naar elf zetels volgens de peiling. De regeringspartijen
zouden samen 73 zetels halen. Het CDA komt op 45,
wat het zelfde resultaat is als bij de verkiezingen in
1982. De afgelopen maanden mocht het CDA in de
meeste opiniepeilingen op enige winst ten opzichte van
1982 rekenen.
De WD staat volgens de Interview-peiling op 28 zetels,
wat iets meer is dan de afgelopen maanden, maar toch
nog een verlies van acht zetels ten opzichte van het
huidige zetelaantal in de Tweede Kamer.
UTRECHT (ANP/GPD) - De leden van de Vervoersbond FNV in de rayons Amsterdam,
Rotterdam, Den Haag en Eindhoven voeren vanaf vandaag stakingsacties bij de spoorwegen.
De Vervoersbond CNV ziet na het overleg van woensdag met de NS-directie over een aantal
knelpunten geen reden voor een dergelijk harde confrontatie, die ook de reizigers treft.
Volgens een woordvoerder van de NS zal het treinverkeer in het hele land - dus ook in
Zeeland - ernstig worden ontregeld. Welke treinen zullen uitvallen viel gisteravond laat nog
niet te zeggen.
„Dat", zo zei de NS-woordvoerder,
„zal pas blijken als de treinen begin
nen te rijden". Ook de Vervoersbond
FNV kon gisteravond nog geen duide
lijkheid geven over de effecten op de
treinenloop.
Woensdagavond werd tijdens actie
vergaderingen besloten vandaag het
werk in elk geval 24 uur neer te
leggen. Het rayon Amsterdam wil
zelfs twee dagen staken en het is
mogelijk dat dit voorbeeld navolging
krijgt. De NS-directie liet weten dat
de stakers geen loon over de niet-
gewerkte uren zullen ontvangen.
Werkwillige leden van de Vervoers
bond FNV worden wel uitbetaald.
De Vervoersbond CNV distantieert
zich van de acties. De CNV-bond
verwijt de FNV-bond het op een con
frontatie met de NS-directie te willen
laten uitkomen, terwijl er in het over
leg van woensdag voldoende vorde
ringen zijn geboekt om vertrouwen te
hebben in een positief resultaat in
vervolgoverleg op 23 mei.
De FNV-bond zal ondanks de acties
