kleintjes
Kamermeerderheid wil uitstel
besluitvorming kerncentrales
Protest
Moskou schuift schuld
late waarschuwing af
Werkloosheid onder 500.000
door combinatie maatregelen
Je PZC
vandaag
WEEHONDERD PROCESSEN- VERBAAL
SENSA
TIONELE
MEUBEL
KOOPJES
Meubelhuis
De Schipper
CPB REKENT PLANNEN DOOR
d;
Festival
Fregatten
Winst
Brug-tunnel
Voetbal
Eten verse
spinazie wordt
sterk ontraden
04920-51552
WEDDEN DAT ONZE
KURK- EN
PARKETVLOEREN
GOEDKOPER
ZIJN
06 - 0533
Buien
29e jaargang no. 107
l/oensdag 7 mei 1986
Kamerdebat over
T sj ernoby 1-r amp
kwaliteit om
te onthouden
Telefoonummer VER WIJT AAN LOKALE A UTORITEITEN
Besmet voedsel
7 dagen open, waarvan 5 tot 21.00 uur.
DE INIOBELAER DOMBURG, tel. 01188-2121
kunt u telefonisch opgeven. Bel
Middelburg
Vlissingen
Goes
01180-81000
01184-84000
01100-31800
Terneuzen
Hulst
Zierikzee
01150-94457
01140-14058
01110- 5380
Seth Gaaikema opent het So
lo-festival in Goes met zijn
nieuwe one-man-show
PAGINA 7
De Tweede Kamer gaat ak
koord met de bouw van de
tweede serie U-fregatten; bij
de KMS in Vlissingen zullen
nu in totaal acht vaartuigen
worden gebouwd.
PAGINA 11
De Watermaatschappij Zuid-
West-Nederland heeft vorig
jaar 1 miljoen gulden winst
geboekt.
PAGINA 13
Gedeputeerde Staten hebben
zich in principe uitgesproken
voor de aanleg van een brug-
tunnel tussen Ellewoutsdijk en
Terneuzen.
PAGINA 15
Real Madrid won opnieuw de
UEFA-beker en Anderlecht
werd kampioen van België
door een gelijkspel (2-2) tegen
Club Brugge.
PAGINA 17
Radio, tv en kunst: 8 en 9
Binnen- en buitenl.: 2 en 3
Opinie en achtergrond: 4
Beurs en financiën: 5
Kunst en cultuur: 7
Provincie: 11, 13, 14 en 15
Sport: 17
DEN HAAG (ANP) - Het eten
van verse spinazie wordt ten
sterkste ontraden. Spinazie zal
door telers nog wel op de veilin
gen mogen worden aangevoerd,
maar zal daar tegen „de norma
le prijzen" worden doorge
draaid. Volkstuinders krijgen
het dringende advies om hun
spinazie te vernietigen. Dat
heeft het ministerie van Land
bouw en Visserij dinsdagavond
in Den Haag bekend gemaakt.
Het besluit werd genomen in
overleg met de ministeries van
Volkshuisvesting, Ruimtelijke
Ordening en Milieubeheer en
Welzijn, Volksgezondheid en
Cultuur nadat was gebleken dat
de radio-activiteit in partijen
spinazie sterk varieerde, „waar
bij nogal wat partijen werden
aangetroffen met een radio-acti
viteit boven een veilig geachte
grens", aldus een woordvoerder
van het ministerie van Land
bouw en Visserij.
De oogst van spinazie van de
volle grond staat net voor de
deur. Daarbij gaat het jaarlijks
om maximaal tienduizend ton,
zo berekende de woordvoerder
van het ministerie. Of partijen
spinazie eventueel nog wel ge
schikt zijn om te worden ver
werkt in de diepvries- en conser-
venindustrie is allerminst zeker.
Als na metingen blijkt dat de
aangetroffen straling veroor
zaakt wordt door jodium dan
kan het wel, als andere stoffen in
het geding zijn dan wordt drin
gend geadviseerd om die spina
zie niet te verwerken.
AMSTERDAM (ANP) Dinsdagmiddag vond er op de Dam in Amster
dam een openbare terechtstelling plaats. Uitkeringsgerechtigden hingen
een pop, voorstellende staatssecretaris De Graaff op. Zij deden dit uit
protest tegen de afbraak van de sociale zekerheid.
Wij wedden met U voor een
schitterend Oosters kleedje dat
onze prijzen lager liggen dan
elders!
BEL NU GRATIS ONS
CENTRALE TELEFOON
NUMMER
voor een afspraak.
Voor nadere informatie:
Amsterdam Bri-da Kindhoven FJst Helmond
Hulst Tilburg V/lissingen Zaltbommel Zienk/ee
In de ochtend opklaringen en in de
loop van de middag buien, mogelijk
met onweer. Een zwakke tot matige
zuidelijke wind. Middagtemperatuur
zestien graden.
•Kurk en parketvloeren v.a. 9.
tot 79, p.m2 in meer dan 20
soorten en kleuren
Lampllenparket v.a. 49. p.m2
ongelegd De Consumenten
bond vond dit parket het beste
en het goedkoopste tijdens het
laatst gehouden onderzoek
U kocht bij ons, maar vindt
later elders een lagere prijs voor
hetzelfde product. Wij betalen
U dan direct het verschil terug!
Schriftelijke garantie
•Termijnbetaling in 30 maanden
Leggen door geheel Nederland
v.a. 10, p.m2
•Zelf leggendan instructie
bij U thuis
teravond voor de NOS-radio, dat er
een 'adempauze' nodig is, 'die best
eens vrij langdurig zou kunnen zijn'.
Hij vindt dat de Kamer geen beslui
ten kan nemen voordat alle feiten
over de kernramp 'op een rij staan'.
Nijpels toonde zich geen voorstan
der van afstel, maar sloot zulks niet
uit 'als blijkt dat we de risico's niet
in de hand kunnen houden'. In dit
stadium is het volgens hem nog niet
zeker 'of de situatie in de Sovjet-
Unie te vergelijken is met die in
Nederland'. De liberale fractievoor
zitter pleitte voor een debat dat niet
partijpolitiek wordt uitgebuit en
waarin de feiten centraal staan.
CDA-lijsttrekker Bert de Vries kon
digde aan dat zijn fractie geen steun
(Van onze Haagse redacteur
DEN HAAG - Een meerderheid in
de Tweede Kamer bestaande uit de
regeringsfracties van CDA en VVD
vindt dat de besluitvorming over
de vestigingsplaatsen voor nieuwe
kerncentrales uitgesteld moet wor
den tot er meer informatie is over
de ramp met de kerncentrale in
Tsjernobyl.
Een pleidooi van deze strekking
zullen CDA en VVD vandaag,
woensdag, houden bij het spoedde
bat over de gevolgen van de ramp.
Een en ander betekent dat een
nieuw kabinet na de verkiezingen
moet beslissen over de bouw van
kerncentrales.
WD-lijsttrekker Ed Nijpels zei gis-
zal geven aan een PvdA-voorstel tot
afstel.
„Maar wij willen wél dat de besluit
vorming wordt uitgesteld tot wij
een compleet inzicht hebben in de
oorzaken van de ramp. Daar zal uit
moeten blijken of zoiets ook in
West-Europa kan gebeuren. Er mo
gen niet onmiddellijk conclusies
worden getrokken zonder dat er
meer informatie beschikbaar is",
aldus De Vries.
Premier Lubbers zei maandag in
Tokio het nog te vroeg te vinden
conclusies te trekken uit de ramp
in Tsjernobyl. Hij zei de ramp
buiten de verkiezingsstrijd te wil
len houden.
een vergoeding
eikveehouders
EN HAAG (ANP) - Het Landbouwschap heeft minister
raks dinsdag niet kunnen overtuigen van de wenselijkheid
|an een tegemoetkoming in de extra kosten die sommige
eren moeten maken als gevolg van het weideverbod voor
eikvee. Een woordvoerder heeft dat meegedeeld,
orzitter Schouten, die deze functie de n0g binnen moeten blijven, wil
nsdag voor het laatst bekleedt, had Braks er nog eens op terugkomen,
een gesprek met de bewindsman aldus de woordvoerder.
Landbouw aangedrongen op een
delijke compensatie voor veehou-
rs die droogvoer voor hun koeien
oeten kopen en inkomsten derven
iordat de melkproduktie afneemt,
ip stal geeft een koe minder melk
an in de wei.
olgens het Landbouwschap bevat de
;menergiewet een bepaling die zo
:n schadevergoeding mogelijk
aakt. Volgens de minister is het
:hter nog te vroeg hiervoor. Als de
Deien ook na het komende weekein-
Inmiddels zijn de prijzen voor veevoer
„razendsnel aan het stijgen", zegt de
woordvoerder van het Landbouw
schap. Dinsdag kostte het voederen
van één koe tussen de vier en de vijf
gulden. De gemiddelde veehouder
heeft vijftig melkkoeien. De extra
kosten bedragen gemiddeld dus 250
gulden per dag. Nederland heeft
55.000 melkveehouders die in totaal
twee miljoen koeien bezitten.
(Advertentie)
LOOIERTSINGEL 2
MIDDELBURG
TEL. 01180-16295
Advertentie
Het ministerie van landbouw heeft
dinsdag een speciaal telefoonnum
mer met twintig lijnen van de PTT
gekregen, waar boeren, tuinders, de
agrarisch handel en industrie, en de
vissers informatie kunnen krijgen
over de gevolgen van de verhoogde
radio-activiteit. Dat nummer is 06-
0220777.
De Algemene Inspectie Dienst heeft
tot dinsdagavond ongeveer tweehon
derd processen-verbaal uitgeschreven
tegen boeren die hadden geweigerd
om hun melkvee naar de stallen terug
te brengen. Een woordvoerder van het
ministerie van landbouw heeft dat
meegedeeld.
Bij de tweehonderd veehouders is
(Slot zie pagina 6 kolom 7)
MOSKOU (DPA/RTR/UPI/AFP) -
Moskou schuift de schuld voor het
laat waarschuwen van andere landen
af door lokale autoriteiten in de
Oekraïne te verwijten dat zij de
regering vals hebben ingelicht over
het ongeluk met de reactor in Tsjer
nobyl.
De door de regering ingestelde com
missie van onderzoek heeft moeten
vaststellen dat de informatie uit
Tsjernobyl niet in overeenstemming
was met de situatie ter plaatse, zo zei
de voorzitter van de commissie, Boris
Sjtsjerbina, tevens vice-premier van
de Sovjet-Unie, dinsdag op een pers
conferentie in Moskou.
Aan de uitvoering van het kernener
gieprogramma van de Sovjet-Unie
DEN HAAG (GPD) - Het is moge
lijk de werkloosheid in 1990 bene
den het half miljoen te krijgen.
Door een combinatie van maatre
gelen kan worden bereikt dat de
geregistreerde werkloosheid, nu
725.000, terugloopt tot 485.000 men
sen. Dit plan voor meer werk kost
geen enkele Nederlander tot 1990
koopkracht, ondanks tien procent
loonmatiging voor arbeidstijdver
korting.
Tien procent arbeidstijdverkorting,
belastingverlaging, inschakeling
van 50.000 meer dienstverleners
door de overheid en een pakket
bezuinigingen en lastenverzwarin
gen van 8,5 miljard gulden zijn de
belangrijkste elementen van een
plan dat door de Gemeenschappe
lijke Pers Dienst, waarbij deze
krant is aangesloten, is opgesteld.
De gunstige effecten voor de werk
gelegenheid, waarbij de koopkracht
praktisch in stand blijft, zijn door
het Centraal Planbureau bevestigd.
Bij het ontwerpen van het plan voor
meer werk heeft de GPD gebruik
gemaakt van gegevens in het zoge
noemde 'spoorboekje' met gevolgen
van beleidsmaatregelen, uit het
'Centraal Economisch Plan 1986.
Belangrijke onderdelen van het
plan zijn ontleend aan de verkie
zingsprogramma's van de drie grote
politieke partijen (PvdA, CDA en
WD). Voor de meeste elementen
uit het plan zou waarschijnlijk een
meerderheid te vinden zijn, zowel
bij voortzetting van de huidige coa
litie als na het totstandkomen van
een kabinet dat wordt gesteund
door PvdA en CDA.
Het plan kent twee zwakke punten.
Er is uitgegaan van de bereidheid
bij werknemers om hun looneisen
te matigen voor arbeidstijdverkor
ting. Gezien recente ontwikkelin
gen bij de cao-onderhandelingen
kan bij de veronderstelde mati
gingsbereidheid een vraagteken
worden gezet. Het andere bezwaar
van het plan is een wat hoger
financieringstekort in 1990. Dat
bergt risico's in zich. Vast staat dat
er in Nederland geld genoeg is om
het hogere tekort te financieren.
Zie pagina 4: Opinie
en Achtergrond).
KARLSRUHE (AP) Een technicus
van Nucleaire Technische Hulp Cen
trum in Karlsruhe staat naast een op
afstand bedienbaar voertuig, dat de
door de Sovjet-autoriteiten was ge
vraagd om in het met radioactiviteit
besmette gebied rond de centrale
Tsjernobyl puin te ruimen. Het voer
tuig is uitgerust met een MF-2 video
camera, die door middel van radiosig
nalen bediend kan worden.
Hoge functie VN ambtenaar -
Drs. D. W. Everts, een hoge ambte
naar op het ministerie van ontwikke
lingssamenwerking, wordt directeur
van het kapitaalontwikkelingsfonds
van de Verenigde Naties (UNCDF) in
New York.
Advertentie)
verandert het ongeluk niets. Deze
wordt in „hoog tempo" voortgezet, zei
hij.
De Sovjet-Unie gaf via de persconfe
rentie voor het eerst concrete cijfers
over de hoogte van de radioactiviteit.
In de directe omgeving van Tsjerno
byl werd ten hoogste 15 millirem per
uur gemeten. Nu is de straling nog
maar eenderde daarvan. In Kiev be
draagt de straling 0,2 millirem. Gerin
ge stijgingen mat men ook in het
noorden van de Oekraïne, Wit-Rus-
land en in Moldavië, maar „de veilig
heidsnormen van het Internationaal
Bureau voor Atoomenergie IAEA zijn
niet overschreden", zo werd gezegd.
Moldavië grenst aan Roemenië.
Het was de eerste maal dat werd
toegegeven dat er ook verhoogde stra
ling is geconstateerd in gebieden bui
ten de Oekraïne. Westelijke deskundi
gen stellen de natuurlijke straling op
ongeveer 110 millirem per jaar. Ook
voor het eerst werd erkend dat „buur
landen" zijn getroffen.
Sjtsjerbina en andere Sovjetfunctio
narissen bleven er op de persconferen
tie bij dat er niet meer dan twee foden
vielen, één man die later overleed als
gevolg van brandwonden over 80 pro
cent van zijn lichaam en een die
omkwam als gevolg van vallend puin.
Meer dan honderd mensen vertoon
den na het ongeluk verschijnselen van
stralingsziekten en werden op 27 april
overgebracht naar Moskou. Daar
naast raakten 204 mensen gewond,
van wie 18 ernstig. De ontruiming van
de centrale begon de volgende dag.
Op sommige plaatsen in Europa zal
het voedsel jaren licht besmet kun
nen blijven door radioactiviteit. Het
aantal sterfgevallen als gevolg van
kanker zal toenemen, zo menen stra
lingsdeskundigen.
De EG heeft het plan alle Oostblok
landen die binnen een straal van
duizend kilometer rond Tsjernobyl
liggen tot besmet gebied verklaard.
Zij wil een invoerverbod op fruit, verse
groenten, melk en andere zuivelpro-
dukten, vers vlees, slachtdieren, wild
en zoetwatervis uit Bulgarije, Honga
rije, Polen, Roemenië, Tsjecho-Slowa-
kije en de Sovjet-Unie zelf. De Europe
se Commissie, het dagelijks bestuur
van de EG, heeft ook maatregelen
voorgesteld om de handel in ewentu-
eel besmette voedingswaren tussen
de EG-landen zelf te regelen.
e Tweede Kamer debat
teert vandaag over de
ramp met de Russische
kerncentrale van Tsjerno
byl, de daarvan uitgestraal
de gevolgen voor Nederland en de
maatregelen die het kabinet inmid
dels uit voorzorg heeft genomen. Daar
is alle reden toe, want het tot nu toe
ernstigste ongeval in de geschiedenis
van de kernenergieopwekking heeft
de afgelopen anderhalve week veel
losgemaakt. Plotseling stond daar het
vraagstuk van de veiligheid in kern
centrales in de samenleving weer
recht overeind. Niet langer was het
een probleem op afstand, vertaald via
risicoberekeningen en statistieken.
Niet langer een doodgepraat onder
werp in de welles-nietes-discussie.
Maar in één klap onheilspellende
werkelijkheid. Eerst leek het dat de
radioactiviteit, die Tsjernobyl ver
spreidde, aan Nederland zou voorbij-
waaien. Maar dat bleek niet het geval.
Metingen stelden een verhoogd ni
veau in de lucht vast. Een dag later
was ook in het oppervlaktewater van
enkele grote rivieren en het IJssel-
meer een besmetting geregistreerd.
En ongeveer tegelijkertijd namen de
ministers Winsemius (milieu) en
Braks (landbouw) een ingrijpende
maatregel door de boeren te verplich
ten het melkvee op stal te zetten:
radioactieve besmetting van melk
moest worden voorkomen. De duizen
den telefoontjes naar de speciale in
formatienummers van Winsemius' mi
nisterie zijn het pijnlijke bewijs van
grote ongerustheid en bezorgdheid
onder de bevolking over de gevolgen
van deze kerncentraleramp. Het is
lang geleden dat de regering in het
belang van de volksgezondheid alge
mene maatregelen moest uitvaardi
gen, zoals nu is gebeurd. Zoiets heeft
een moeilijk te meten schrikeffect.
Juist omdat het hier om een bijzon
dere situatie en om ongewone
voorzorgsmaatregelen gaat is het no
dig dat het kabinet duidelijk opening
van zaken geeft over het beleid na de
eerste berichten over de ernst van de
ramp in Tsjernobyl. Minister Winse
mius heeft al van veel kanten begrip
en waardering vergaard over zijn ma
nier van optreden in de voorbije tien
dagen. De controle van de radioactie
ve besmetting, de informatie daarover
naar buiten en de maatregelen die
elkaar opvolgden geven het gevoel
dat deze bewindsman een zorgvuldig,
doeltreffend en besluitvaardig beleid
voert. De samenhang met het eerste
risicogebied bij verhoogde radioacti
viteit - landbouw en voedselvoorzie
ning - is duidelijk zichtbaar. Vandaar
ook dat er in agrarisch Nederland
over het algemeen vrij positief en met
erkenning van het belang op het
weideverbod voor melkvee en de
slachtvoorschriften, afkomstig van
minister Braks, is gereageerd. Dat
alles staat nogal in schril contrast met
de lompe vergelijking die minister
Van Aardenne in eerste instantie be
zigde ('een dammetje rond een kamp
vuur in het bos opwerpen') om de
bezorgdheid te sussen. De Tweede
Kamer is de plaats voor de bewinds
lieden om verantwoording af te leggen
over hun handelen tot nu toe. Daar is
behoefte aan. Zoiets moet niet te lang
worden uitgesteld.
Voorlopig nog heel anders ligt de
kwestie van de besluitvorming
over de bouw van nieuwe kerncentra
les in Nederland. Het kabinet heeft
nog niet zo lang geleden een beslis
sing over uitbreiding van het kem-
energievermogen genomen. In het
parlement is de afweging van dit
voornemen van het kabinet nog maar
nauwelijks op gang gekomen. Het
opvallende in de politieke discussie
over het gebruik van kernenergie in
Nederland was trouwens al geruime
tijd dat het accent ervan bleek ver
legd van het vraagstuk van de veilig
heid van kerncentrales naar dat van
een verantwoorde berging van het
radioactief afval. Tsjernobyl zou daar
in wel eens grondig verandering kun
nen brengen. De eerste aanwijzingen
in die richting zijn al voorhanden.
CDA en WD zijn bereid om pas op de
plaats te maken met de verdere be
sluitvorming over de bouw van nieu
we kerncentrales. Ze willen eerst meer
duidelijkheid over 'de les van Tsjerno
byl'. PvdA-leider Den Uyl zal vandaag
van het kabinet vragen om de geno
men beslissing buiten werking te stel
len. In feite behoort het daarover in
het kamerdebat van vandaag niet te
gaan. Uiteraard heeft de ramp met de
Russische kerncentrale zijn invloed
op de verkiezingscampagne die pas de
laatste dagen goed op stoom is geko
men. Omgekeerd is het naïef om te
denken dat dit element in het spoed
debat niet uitgesproken zal meespe
len. Waar het vooral op aankomt is
dat een eventuele herbezinning op
deze gevoelige kwestie even zorgvul
dig verloopt als het beleid van de
afgelopen tien dagen, gericht op de
'uitstraling' van Tsjernobyl. De pas-
op-de-plaats van dit moment kan
daartoe een aanzet zijn. De kwaliteit
van het kamerdebat van vandaag een
toetssteen.
vdM.
Landbouwprijzen De EG-minis-
terraad heeft dinsdag in Brussel een
deel van het landbouwprijzenpakket
voor het seizoen 1986/1987 bekrach
tigd. Het gaat hier om de formele
goedkeuring van het prijzenpakket,
waarover de ministers van landbouw
eind april na een week van moeizaam
onderhandelingen in Luxemburg
overeenstemming hadden bereikt.
bijoux Moederdag?