almanak
Op lokale bestuurders rust
grote verantwoordelijkheid
Apotheken melden
hogere vraag naar
jodiumpreparaten
Fusie-akkoord zuidelijke
elektriciteitsbedrijven
Woonwagenbewoners na
felle brand dakloos
PvdA vraagt
spoeddebat
kerncentrales
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
P IOTESTBORDEN GEPLAATST
B santgranaat
ïvonden op
[rand Domburg
Melkquota
luinbrand vernielt
ïctare beplanting
ij Koudekerke
ZEEUWSE
VOORZITTER WERKGROEP KERNENERGIE:
Wel gevaar
PAGINA 17
DES - Jonge boeren die zijn verenigd in het Zeeuws
£rarisch Jongeren Kontakt (ZAJK) hebben donderdag op
stig plaatsen in de provincie borden geplaatst waarop ze
fn mening over het Nederlandse landbouwbeleid kenbaar
iken. Langs belangrijke wegen in Zeeland staat tot na de
veede Kamerverkiezingen met zwarte letters op gele bor-
In 'Jonge boeren ziek van deze landbouwpolitiek'.
Kater
KLANTEN KREGEN NIETS MEE
LANDELIJKE OVEREENKOMST OPGEHOUDEN
ZEELAND"
VRIJDAG 2 MEI 1986
WASSINGEN - Verschillende groot
winkelbedrijven en particuliere
melkhandelaren in Zeeland moesten
Jonderdag 'nee' verkopen tegen klan
ten die om verse consumptiemelk
gen. Zij kregen geen dagmelk
verd in verband met de stakings-
|es in de zuivelindustrie, waarbij
chillende fabrieken zijn betrok-
De verwachting is dat de betref-
e winkelbedrijven en melkhan-
en hun klanten ook vandaag en
rdag geen verse melk kunnen
In Zeeland zijn vooral de afnemers
gedupeerd van de Melkunie Holland
in Rotterdam, die melkprodukten le
vert aan de filialen van Albert Heijn
en veel particuliere melkhandelaren
in Zeeuwsch-Vlaanderen en op Schou-
wen-Duiveland. Hoofd van de produk-
tie H. G. Waling van de vestiging
Rotterdam van het bedrijf verwacht,
dat ook vandaag (vrijdag) geen verse
melkprodukten kunnen worden gele
verd. Wanneer de produktie vanmid
dag weer kan worden hervat, als resul
taat van een kort geding dat de
werkgevers hebben aangespannen,
kan een deel van het assortiment
zaterdag wellicht weer verkrijgbaar
zijn.
Dat geldt echter niet voor karnemelk
en yoghurt, die een langere berei
dingstijd nodig hebben en daarom
niet meer voor volgende week kunnen
worden geleverd.
Niet alle winkelbedrijven kwamen in
de problemen.Bij Campina is de pro
duktie vrijwel geheel doorgegaan,met
name van consumptiemelk. In het
distributiecentrum van Campina is
Middelburg is niet gestaakt.
Het is echter afhankelijk van de aard
van de verdereacties en welke bedrij
ven daarbij worden betrokken, ofde
levering ook de komende dagen nor
maal kan wordenvoortgezet.
Jonge boeren
MIDDELBURG - De actiegroep
'Stop Borssele' en 'Het Zeeuws
Platform tegen Kernenergie' gaan
zondag 4 mei de kerncentrale in
Borssele tijdelijk blokkeren tus
sen 14.30 en 20 uur. Beide groepen
vinden dat, na de gebeurtenissen
in het Russische Tsjernobyl, eens
te meer is bewezen dat kerncen
trales in dichtbevolkte gebieden
rampzalige gevolgen kunnen heb
ben.
In een donderdag uitgegeven pers
bericht schrijft 'Stop Borssele' dat
de voorbereidingen voor de bouw
van een tweede centrale in Borsse
le onmiddellijk moeten worden
stopgezet, dat de Kamerdebatten
op 6 en 13 mei dienen te worden
afgelast en dat alle huidige kern
centrales moeten worden stilge
legd. Donderdagavond werd overi
gens bekend dat het debat van 6
mei inderdaad niet doorgaat.
De actiegroep stelt verder voor om
de inmiddels gereserveerde tach
tig miljoen voor een nieuwe centra
le, over te hevelen naar een hulp
fonds voor de slachtoffers van de
kernramp in Tsjernobyl en te ge
bruiken voor de toepassing van
andere energievormen.
spuien gal
beleid
kritiek richt zich vooral op minis-
ir G. Braks van landbouw en
erij, die naar de mening van het
JK niets in het werk stelt om de
olgen van de landbouwmaatrege-
binnen de Europese Gemeen-
ap voor de Nederlandse boeren te
zachten en er integendeel nog een
epje bovenop doet.
van de zaken die de jonge boeren
h$bg zit is de afschaffing - met ingang
Yah donderdag - van de negatieve
WIR. De op investeringen verleende
prémie op grond van de Wet investe-
rings rekening wordt normaal verre-
fcéhd bij de inkomstenbelasting. Het
inkomen van jonge agrariërs is dik-
nfljjls zo laag dat de WIR-premie waar-
op ze recht hebben hoger is dan de te
betalen belasting. Bij verrekening
wordt de totale aanslag dan negatief.
Daferaan heeft het kabinet nu een
iMBURG - Een groepje wandelaars
ft donderdagmiddag om half vier
het Domburgse strand ter hoogte
overgang De Hamster, een bri-
iaktgranaat gevonden met een ge
wicht van drie kilo. Het projectiel had
;ei lengte van 25 centimeter en een
icprsnee van zeven centimeter. De
d plosieven Opruimingsdienst van
I Vlissingse marine heeft de granaat
n egenomen in een speciaal beveilig
de vrachtwagen. Normaal gesproken
wJrdt een dergelijk projectiel op het
q and onschadelijk gemaakt, maar
EOD vond dat onverantwoord van-
ge de grote drukte.
einde gemaakt. Hierdoor valt een be
langrijke financiering weg voor jonge
boeren die een bedrijf willen overne
men. Het ZAJK vindt dat de negatie
ve WIR voor de landbouw en de
middenstand behouden moet blijven
voor investeringen tot bijvoorbeeld
500.000 gulden. De zogenaamde in
stallatiepremie, een rentesubsidie
voor jonge agrariërs die een bedrijf
overnemen, moet volgens het ZAJK
worden verhoogd en de voorwaarden
om ervoor in aanmerking te komen
dienen te worden versoepeld.
de
UDEKERKE - Bij een duinbrand
hoogte van de Kaapduinseweg in
udekerke is donderdagmiddag on
eer één hectare aan beplanting
loren gegaan. De oorzaak was niet
er te achterhalen, maar gedacht
rdt aan spelen met vuur of een
[dere onachtzaamheid.
brand is even voor vijf uur 's
ddags gemeld, onder andere door
standers en Radio Vlissingen. Het
ndweerkorps van Koudekerke was
nen tien minuten aanwezig en riep
|ar het korps van Biggekerke ter
istentie op. In totaal 25 brandweer-
nsen bestreden het vuur met be-
lp van zes stralen lage druk, vuur-
epen en schoppen,
k ongeveer 15 omstanders hielpen
brand te bedwingen. Het vuur
te namelijk op tot aan de strand-
isjes aan de voet van de duinen,
ar deze werden uiteindelijk toch
t beschadigd.
17.25 uur kon het sein 'brand
ester' worden gegeven. Het nablus
sen duurde nog ongeveer anderhalf
I r-
Jan Blok uit Nieuwdorp, Wim-Kees Kloet uit Arnemuiden, Rinus van 't Westeinde uit Nisse en Pieter Marinussen uit
Grijpskerke plaatsen een van de protestborden.
In onze eigen rubriek met klei
ne annonces viel ons oog op
een verzoek van een Vlissingse
familie om uit te kijken naar
een verdwenen kater.
Signalement: rood-wit ge
kleurd met bruin riempje om
de nek.
Roepnaam is 'Loeder' stond
erbij.
Als wij zo zouden worden beti
teld zouden wij ook weglopen.
Met de afspraken van de landbouwmi
nisters in de EG over de invoering van
een medeverantwoordelijkheidshef
fing als maatregel om de produktie
van graan te beperken, hebben de
jonge boeren weinig op. Ze voelen
meer voor graancontingentering, dat
wil zeggen een beperking van het
areaal, met een redelijk prijsniveau.
De vrees bestaat dat het beleid waar
voor de ministers hebben gekozen
niet zal leiden tot verlaging van de
produktie, maar alleen een afbraak
van boereninkomens betekent.
Het ZAJK wil voorts stopzetting van
de handel in melkquota. De jonge
boeren pleiten voor de instelling van
een nationale melkbank, die alle vrij
komende quota in handen krijgt en
weer toebedeelt aan die bedrijven die
dit voor hun voortbestaan het hardst
nodig hebben. Via een opkoopmaatre
gel moet de melk bij de melkbank
terecht komen. Van de huidige handel
in melkquota worden jongeren en
kleine bedrijven de dupe volgens het
ZAJK.
Een ander punt dat de jonge boeren
met hun bordenactie onder de aan
dacht willen brengen is de mestpro
blematiek. Ze willen dat de huidige
interimwet, waarmee abrupt een
grens is gesteld aanuitbreiding en
vestiging van bedrijven in de intensie
ve veehouderij, wordt vervangen door
een vestigingswet. Daarmee moet on
gebreidelde groei worden tegenge
gaan, maar produktieruimte die vrij
komt moet worden gereserveerd voor
bedrijven die in hun voortbestaan
worden bedreigd. De door de mest
overschotten ontstane milieuproble
men zijn in de optiek van de ZAJK
een gezamenlijke verantwoordelijk
heid van de overheid en de veehou
ders. Het is immers de overheid ge
weest die de intensieve veehouderij in
het verleden steeds sterk heeft aange
moedigd. De jonge boeren vinden het
onaanvaardbaar dat de overheid vrij
wel alle kosten op de landbouw afwen
telt.
HULST Het debat in de Tweede
Kamer over de planologische kern
beslissing voor de bouw van nieu
we kerncentrales in Nederland
moet niet worden uitgesteld. Dat
vindt drs A. A. J. Huijsmans, voor
zitter van de vereniging 'Werk
groep kernenergie Zeeuwsch-
Vlaanderen'. De activist is van me
ning dat „juist nu, met het oog op
de nucleaire ramp in het Russische
Tsjernobyl, het CDA en de WD
zich maar eens moeten uitspreken
over de plaats waar de nieuwe
kerncentrales moeten komen". Ver
der stelt Huijsmans dat plaatselij
ke bestuurders, zeker die met een
kerncentrale binnen of net buiten
de gemeentegrenzen, zich moeten
realiseren wat voor grote verant
woordelijkheid op hun schouders
rust wanneer er in een nucleaire
centrale iets misgaat.
„Datgene wat de pro-kemenergie-
lobby lang heeft geroepen dat nooit
zou gebeuren, een kernsmelting, is
dan toch eindelijk gebeurd. In het
Russische Tsjernobyl weliswaar,
maar het had evengoed ergens an
ders kunnen zijn, zelfs bij een beter
geconstrueerde centrale", zegt een
lichtelijk geïrriteerde Huijsmans.
„Het is inmiddels zo dat we een
technologie over onszelf laten heer
sen, omdat wij die techniek niet
kunnen beheersen", vervolgt hij.
„Ik erger me aan de commentaren
van allerhande deskundigen over
het gebeuren in de Sovjet-Unie.
Onze centrales in het Westen heb
ben een dubbele beveiliging, zeggen
ze dan, daaraan fijntjes toevoegend,
dat Nederland heel ver van de
plaats van de ramp af ligt en dat de
wind momenteel uit een gunstige
richting waait. Allemaal larie
koek!", betoogt Huijsmans.
Volgens de Zeeuws-Vlaamse anti
kernenergie-activist is een dergelij
ke ramp evengoed in Borssele als in
het Belgische Doel, enkele kilome
ters van de Nederlands-Belgische
grens verwijderd, mogelijk. „Het
draait niet om een ander type reac
tor of een betere beveiliging bij dit
soort rampen", stelt hij. „Het kritie
ke punt is het menselijke falen op
een plaats waar niet gefaald mag
worden. Dr Weil, een van de naaste
medewerkers van Oppenheimer en
Fermi, de 'uitviiiders' van de
atoombom, voert nog altijd als de
vies: „Waar het mis kan gaan, gaat
het mis". Wel, dat is ook nu weer
gebleken".
De sussende commentaren van des
kundigen op het gebied van schei
en natuurkunde op radio en televi
sie doen Huijsmans denken aan
premier Colijns woorden aan de
Drs A. A. J Huiismans
vooravond van de Tweede Wereld
oorlog.
„Ik begrijp dit niet, als er in landen
als Zweden, Finland en Polen voor
zorgsmaatregelen getroffen worden
zoals het innemen van jodiumta-
bletten, het binnenhouden van kin
deren en het adviseren om geen vers
fruit en groenten te eten, dan bete
kent dit dat de autoriteiten in die
landen wel degelijk beseffen dat er
wel daadwerkelijk gevaar bestaat".
„Dat besef moeten zeker de lokale
bestuurders in de buurt van een
kerncentrale in Nederland ook krij
gen", vervolgt Huijsmans. „We be
schikken hier in alle gemeenten
over een rampenplan. Zo ook in
bijvoorbeeld Hulst, waar echter nog
nooit met dat plan geoefend is en
dat terwijl vlakbij, net over de
grens, een 'kempark' ligt met een
even grote capaciteit als dat in
Tsjernobyl. Burgemeester Jacobs
van Hulst zou er goed aan doen om
toch maar eens te oefenen, want
breekt in Doel de pleuris uit, dan wil
ik wel eens zien hoe Zeeuwsch-
Vlaanderen geëvacueerd wordt".
De voorzitter van de Zeeuws-
Vlaamse anti-kemenergiebeweging
blijft de mening toegedaan dat ram
pen zoals die in Harrisburg en nu in
Tsjernobyl slechts op één manier
voorkomen kunnen worden. „We
kunnen ons allerlei gekke voorstel
lingen over rampenbestrij dingen en
evacuaties besparen op een simpele
manier. Laat ons de centrales die
we nu hebben sluiten. Kijk, op dit
moment zijn verzekeraars, toch niet
de meest fanatieke tegenstanders
van kernenergie, slimmer. Op voor
hand sluiten zij alle schade 'voort
vloeiend uit atoomkernreacties' uit.
Ik vraag me echter nu af wie al die
Russische gedupeerden schadeloos
zal stellen", aldus Huijsmans.
GOES - De ontsnapping van radioac
tieve deeltjes uit de Russische kern
centrale bij Tsjernobyl en de mogelij
ke uitstraling ervan naar Nederland,
heeft donderdag ook bij de Zeeuwse
apotheken geleid tot meer vragen om
en over jodiumpreparaten dan nor-
maai. Van een stormloop was echter
geen sprake. Alleen de apotheken in
Hulst en Zierikzee maakten gewag
van 'vrij veel vragen', elders bleef het
beperkt tot een enkeling die jodium
in enige vorm mee naar huis wilde
nemen. Gewoonlijk wordt er bijna
nooit om jodiumcapsuies of -drup
pels gevraagd.
Degenen die om jodiumcapsuies of
andere jodiumpreparaten verzochten,
werden door de apotheekmedewer
kers onverrichter zake naar huis ge
stuurd. Ze kregen niets mee. Volgens
voorzitter P. Baltus van het departe
ment Zeeland van de Koninklijke
Nederlandse Maatschappij tot bevor
dering van de Pharmacie (KNMP) is
dat conform de landelijke richtlijn.
„De lijn van de KNMP gaat ervan uit
dat jodiuminname pas nodig is, wan
neer we geconfronteerd worden met
een straling van meer dan 25 rem. Dat
is niet het geval", aldus Baltus. Naar
de mening van de Zeeuwse KNMP-
voorzitter is er tijd genoeg en is er
voldoende grondstof beschikbaar, om
in voorkomend geval een ruime hoe
veelheid jodiumcapsuies aan te ma
ken. Hij vond dat met name de over
heid het signaal voor verstrekking
moet geven. Er kwamen slechts twee
klanten met het verzoek om jodium
capsuies. Ook in apotheken te Vlissin
gen, Middelburg, Goes en Temeuzen
bleef de belangstelling voor jodium
beperkt tot een enkeling. „Het had
geen betekenis", zei de Vlissingse apo
theker J. van der Sande.
In de Hulster apotheek waren er
mensen die aanvankelijk niet weg-
wilden zonder jodiumpreparaat. Me
vrouw R. vari Hövell tot Westerflier
schreef de ongerustheid mede toe aan
de aanwezigheid van een reeks kern
centrales in het aangrenzende Belgi
sche Doel. „De mensen denken kenne
lijk: ik kan maar alvast wat in huis
hebben", betoogde mevrouw Van Hö
vell. Ook zij vertelde de klanten dat
innemen van jodium voorbarig is. In
de apotheek te Zierikzee werd ook
gewag gemaakt van 'wel veel men
sen' die jodium wilden kopen.
VLISSINGEN - De fractie van de
Partij van de Arfreid in de provincia
le staten van Zeeland wil in de
statenvergadering van vandaag een
spoeddebat naar aanleiding van de
ramp met de kerncentrale in de Sov
jet-Unie, waarbij grote hoeveelheden
radio-activiteit zijn vrijgekomen.
„Gezien de grote verontrusting die de
ramp in ons land heeft veroorzaakt",
schrijft de fractie in een brief aan het
college van gs, en mede omdat Zee-'
land een bijzondere plaats inneemt op
het gebied van de kernenergie, mogen
de Zeeuwse bestuurders niet zonder
meer voorbij gaan aan deze gebeurte
nis".
De fractie vindt dat de voorbereidin
gen tot de uitbreiding van het aantal
kerncentrales dient te worden opge
schort totdat meer bekend is over de
oorzaak en de gevolgen van de kern
ramp in de Sovjet-Unie en de conse
quenties voor het Nederlandse kerne
nergiebeleid.
ARNHEM - De raden van commissa
rissen van de NV Provinciale Noord
brabantse Elektriciteits-Maatschap-
pij (PNEM) en de NV Provinciale
Limburgse Elektriciteits-Maatschap-
pij (PLEM) hebben een akkoord be
reikt over oprichting van een nieuw,
gezamenlijk produktiebedrijf. De
naam van deze NV wordt Elektrici-
teits Produktiebedrijf Zuid (EPZ). In
oktober moeten de aandeelhouders
van beide nutsbedrijven een defini
tief fusiebesluit nemen, waarna in
november de overeenkomst getekend
SLUISKIL - Een felle uitslaande
brand heeft donderdagmiddag rond
half drie in het woonwagencentrum
in Sluiskil-Oost twee woonwagens
volledig in de as gelegd. Toen het
vrijwillige brandweerkorps uit Ter-
neuzen ongeveer acht minuten na de
alarmering arriveerde, stonden on
danks pogingen van de bewoners om
zelf de brand te blussen, de beide
woonwagens al in lichterlaaie.
De woonwagens,met respectievelijk
lengtes van 11 en 8 meter, brandden
op het chassis na geheel af. De carros
serie van een derde woonwagen werd
door de enorme hitte zwaar bescha
digd. De rookontwikkeling was
enorm. Volgens brandweercomman
dant J. Bruggeman loopt de schade in
de tienduizenden guldens. De brand
weer zette tijdens de bluswerkzaam
heden twee bluswagens en een
schuimblusvoertuig in. Tijdens de
brand ontplofte ook nog een butagas-
fles. De brandweer kon echter voorko
men dat ook een tweede gasfles de
lucht in ging.
De eigenaar van de twee woonwagens.
het gezin D. (een echtpaar met zeven
kinderen) was op het moment dat de
brand uitbrak niet in het woonwagen
centrum aanwezig. Het gezin kwam
'thuis' op het moment dat de brand
weer al aan het nablussen was.
Over de oorzaak van de brand tasten
zowel politie als brandweer geheel in
het duister. Er wordt echter niet uit
gesloten dat de brand te maken heeft
met de aanwezigheid van een autos
loopterrein in de onmiddellijke nabij
heid van de woonwagens. Maar daar
was op het moment dat de brand
uitbrak geen enkele activiteit. Aange
zien de beide wagens geheel zijn afge
brand is het voor politie en brandweer
ondoenlijk om na te gaan waar de
brand precies ontstaan is.
Het dakloze gezin D. is niet verzekerd.
De gemeentelijke sociale dienst en
gemeentepolitie in Temeuzen hebben
bemiddeld in tijdelijk onderdak voor
de gedupeerde woonwagenbewoners.
De brandweer was geruime tijd bezig
met het nablussen van de brand in de
beide woonwagens.
kan worden. De EPZ begint dan
officieel op 1 april 1987.
Directeur ir J. van Rooij van de
PNEM deelde dit donderdag mee in
de vergadering van de NV Samenwer
kende Elektriciteits-Produktiebedrij-
ven (SEP) te Arnhem. Waarnemend
SEP-voorzitter W. Don kwam met een
gelukwens. Hij constateerde dat de
naam van het nieuwe zuidelijke pro
duktiebedrijf uitstekend gekozen is.
„Die laat ruimte voor andere ontwik
kelingen", aldus Don, met een kni
poog naar besprekingen over eventue
le deelname van de NV Provinciale
Zeeuwse Energie-Maatschappij
(PZEM) in het produktiebedrijf.
Het gaat daarbij om verkennend over
leg. Beslissingen zijn nog niet geno
men. Van de zijde van de PZEM zijn
nogal wat bezwaren tegen onder meer
de gekozen bestuurlijke constructie
en het ontbreken van voldoende de
mocratische controle. Het Zeeuwse
nutsbedrijf heeft over samenwerking
op produktiegebied ook contacten
met de NV Electriciteitsbedrijf Zuid-
Holland (EZH). EPZ wordt het tweede
grote produktiebedrijf voor elektrici
teit in Nederland. De minister van
economische zaken wil er uiteindelijk
drie of vier hebben. De NV Provinciale
Gelderse Energie-Maatschappij
(PGEM) en de NV Electriciteits-Maat-
schappij IJsselcentrale (IJC) waren de
eersten die de produktie samenbrach
ten in de NV Elektriciteitsproduktie-
bedrijf Oost-Nederland (EPON).
De mededeling over de vorming van
EPZ was het enige positieve gebeuren
tijdens de SEP-vergadering. Bedoe
ling was een nieuwe Overeenkomst
van Samenwerking te sluiten, waar
over al in een reeks vergaderingen en
in een speciale commissie uitvoerig
was gepraat. Waarnemend-voorzitter
Don (hij werving een zieke H. Wiegel)
was bij de aanvang van de vergade
ring dan ook optimistisch gestemd.
Voorbarig, zo bleek. De vertegenwoor
digers van de vier zuidoostelijke ener
giebedrijven (IJC, PGEM, PNEM en
PLEM) wierpen over enkele detail
punten (voornamelijk een kwestie van
Slot zie pagina 21 kolom 7)