Boete voor autorijden door voetgangerstunnel Investeringsbank wordt te weinig ingeschakeld De Klompenmakerij Meer eigentijdse kunst in zomer bepleit PZC/ provincie FDELING WALCHEREN VAN HUM ANITAS': EERBETOON AAN KLOEFENKAPPERS NOTITIE VOOR DE CULTURELE RAAD: Werkweekeinde gehandicapten over relaties in Arnemuiden ONVERZEKERD EN VALS 'DEEL DRIE Bloedproef Mislukte inbraak in winkel in Hulst VICE-VOORZITTER PAIS VOOR WERKGEVERS: Verkoop loten voor bioscoop in Middelburg Neeltje Jans RIJDAG 18 APRIL 1986 roef met variabel tarief ei aardencentrum nodig IIDDELBURG - Zeeland moet een proef doen met een 'gedifferentieerd' prijsbeleid voor ejaardenoorden. Ouderen die wél in zo'n tehuis willen wonen, maar in staat zijn om nog llerlei taken voor hun rekening te nemen, zouden de kans moeten krijgen om -tegen een fzonderlijk tarief- een aangepast 'dienstenpakket' af te nemen. it vindt de afdeling Walcheren van umanitas', de Nederlandse Vereni- nng voor Maatschappelijke Dienst verlening, één van de instellingen die heeft gereageerd op het voorontwerp lan bejaardenoorden van de provin ce. We hebben van het bejaardentehuis een getto gemaakt", zei M.A. Hage, vertegenwoordiger van 'Humanitas', onderdagmiddag in een bestuursver gadering van de Stichting Welzijn voor Ouderen in Middelburg, die vrij wel volledig aan het voorontwerp was gewijd. Hij noemde als voorbeeld de oudere, wiens vrouw invalide is en die wellicht best graag in een bejaarden centrum woont, maar dan zélf wil koken. Die mogelijkheid is er nu niet: de verzorging bestaat uit een 'stan daardpakket', dat. voor alle bewoners gelijk is. „Als je maar even over de grens kijkt, in België, ligt dat anders. Daar gelden ook variabele prijzen". Volgt Zeeland dat voorbeeld, dan heeft dat -zo waarschuwde hij- conse quenties voor het beleid. Het aantal bejaardentehuizen moet dan niet wor den ingeperkt maar juist uitgebreid en het plaatsingsbeleid verruimd. Een deel van de verzorging dient onderge bracht te worden binnen de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten AWBZi. Overigens vindt 'Humanitas' het 0 ARNEMUIDEN „Voor gehan dicapten is het vermogen om relaties aan te gaan op een aan tal punten geblokkeerd. De eer ste blokkade wordt vaak al ge vormd door het uiterlijk". Die constatering doet Leo Vos, Zeeuws voorzitter van de werk groep Socio-Sexuele Ontwikke ling Gehandicapten, (SOG), ruim een maand voor het the- maweekeinde, dat de groep in samenwerking met het vor mingscentrum. 'Het Zilveren Schor' organiseert voor gehan dicapte jongvolwassenen. In het weekeinde van vrijdag 23 tot en met zondag 25 mei wil de werkgroep gehandicapte men sen van tussen de achttien en de dertig jaar bijeen laten komen om ervaringen uit te wisselen, na te gaan waar specifieke proble men liggen en om van elkaar iets op te steken over hoe om te gaan met relaties en vriendschappen. Geïnteresseerden kunnen zich voor het weekeinde, waar men 36,- per persooon voor moet betalen, wenden tot 'Het Zilve ren Schor'. Leo Vos: „We verwachten geen wonderen van zo'n weekeinde, maar misschien kunnen we een begin maken met wat meer acti viteiten van de werkgroep SOG. Het is de bedoeling dat we met een groep van tien of vijftien mannen en vrouwen praten over de manier waarop relaties ge legd kunnen worden en hoe die in stand gehouden kunnen wor den. Het accent zal niet op se- xualiteit gelegd worden. Het gaat in de eerste plaats over het leggen van contacten, dan heb je de mogelijkheid, dat zich een vriendschap ontwikkeld en se- xualiteit komt op de derde plaats". De cursus zal geleid worden door één of meer mensen van 'Het Zilveren Schor'. Melden zich al leen mannen aan, dan is er een cursusleider, komen er ook vrou wen, dan zal er tevens een leid ster zijn. De gehandicapten zal worden gevraagd zelf vrijwilli gers te zoeken als die nodig zijn bij hulp in algemene dagelijkse levensbehoeften, maar kan men daar niet aan komen, dan is er geen belemmering voor deelna me. De organisatoren regelen dan de verzorging. Volgens cursusleider Piet Hoog land van 'Het Zilveren Schor' valt moeilijk te voorspellen wat de resultaten van de cursus zul len zijn. „We zullen zien of het weekeinde leidt tot nieuwe acti viteiten". MIDDELBURG Als een auto door de voetgangerstunnel bij Klooster- zande rijdt, dan moet er wel iets bijzonders aan de hand zijn. In ieder geval was het voor de politie reden genoeg om op 13 september van het vorige jaar de 26-jarige E. de Z. uit Biervliet staande te houden. Ge vraagd naar de reden antwoordde De Z. 'dat zijn broer hem gezegd had door de tunnel te rijden'. Er bleek overigens meer aan de hand te zijn. Zo kon de auto waarin hij reed onder de categorie 'sloopauto's gerekend worden, had hij geen rijbewijs, was de auto onverzekerd en sierde een vals deel drie de voorruit. En dus belandde De Z. donderdag voor de politierechter in Middelburg. Dat de wagen niet verzekerd was en het deel drie niet deugde verdachte totaal onbekend. Hij had de auto van zijn vader gekocht en toen was hem ver zekerd dat 'alles in orde was'. „Het is natuurlijk vrij onnozel", meen de officier van justitie mr. G. Nijmeij- er, „Als uw broer zegt rij tegen die boom dan doet u het toch zeker ook niet Hij eiste daarbij een boete van 250 gulden voor het valse deel drie. 15 gulden voor het ontbreken van het rijbewijs en 400 gulden boete plus vier maanden voorwaardelijk niet rijden met een proeftijd van twee jaar voor het onverzekerd zijn. Daarnaast ver zocht hij het valse deel drie verbeurd te verklaren. „Inmiddels is de familie verhouding enigszins bekoeld", voer de De Z.'s advocaat mr. E. de Jonge aan. „Mijn cliënt is analfabeet en ging dus geheel af op de verhalen van zijn vader en broer". Mede gezien de finan ciële situatie van De Z. verzocht hij enige matiging. Politierechter mr. G. H. Nomes wilde met dat laatste wel rekening houden en vonniste een to tale boete van 550 gulden in plaats van de geëiste 800 gulden. Voor het overige gedeelte was het vonnis con form de eis. Het weigeren van de bloedproef kwam de 43-jarige M. V. uit Terneu- zen op twee weken voorwaardelijke gevangenisstraf met een proeftijd van twee jaar, een boete van 1500 gulden en twaalf maanden rijontzeg ging -waarvan vijf voorwaardelijk- met eveneens een proeftijd van twee jaar te staan. In september was V. na een zakendi- ner in Hulst op de Abdaelseweg door de politie staande gehouden. Toen hij zijn autopapieren moest tonen kon V. zijn kentekenbewijs niet vinden en door dat 'gewroet' in het dashbord- kastje raakten beide partijen nogal geïrriteerd. Dat was in feite de reden waarom hij de -bloedproef geweigerd had. In zijn vonnis kwam mr. Nomes tegemoet aan het verzoek de rijont zegging te matigen. „U was een ge waarschuwd man", zo hield hij V. voor. Niettemin kwam hij hem enigs zins tegemoet door de voorwaardelij ke rijontzegging met twee maanden te verhogen in plaats van de geëiste drie. De rest was conform. voorontwerp „een stuk zonder toe komstvisie", dat veel te nadrukkelijk uitgaat van de financiële (ommoge- lijkheden en te weinig van nieuwe inzichten en opvattingen. De looptijd -tot 1992- is te lang. Het zou boven dien losgekoppeld moeten worden van het verpleeghuisplan. Voorzitter C.S. Vis van de Stichting Welzijn Ouderen vreest dat de pro vincie het bevorderen van de mate riële en immateriële hulpverlening, die ouderen in staat moet stellen langer zelfstandig te wonen, niet kan waarmaken. „Kruiswerk en maat schappelijke dienstverlening vallen buiten haar bevoegdheden". De aan loop naar een nieuwe situatie vergt jaren, zo voorziet hij. In de tussenlig gende periode zouden de indicatie commissies wel eens een terughou dend beleid kunnen voeren ten aan zien van opname in tehuizen terwijl er in feite geen alternatieven voor handen zijn „en mensen die thuisblij ven toch weer in de versukkeling raken" Het bestuur van Welzijn voor Oude ren pleitte donderdag met nadruk voor het ondersteunen van vrijwilli gerswerk en 'variabele' woonvormen voor ouderen.-liefst middenin een 'jon ge' wijk. De 'ondergrens' van 75 plaat sen per bejaardenoord, die de provin cie in gedachten heeft, wordt als te hoog beschouwd. In plattelandsker nen maar ook in stadswijken moet ruimte blijven voor kleinere eenhe den, eventueel ondergebracht in een samenwerkingsverband. HULST In de nacht van woensdag op donderdag, omstreeks half vijf, hebben onbekenden ingebroken in de winkel van de Boerenbond aan het Stationsplein in Hulst. De inbrekers, vermoedelijk twee mannen, kwamen binnen door een deur aan de achterzij de van het gebouw te forceren. Hier door trad de alarminstallatie in wer king en het tweetal koos. zonder iets mee te nemen, in een donkerkleurige auto. het hazepad. De rijkspolitie in Hulst verzoekt of getuigen van de inbraak of de vlucht van de onbeken den zich willen melden, telefoon 01140-13656. TILBURG Te weinig ondernemers en overheidsinstan ties in ons land zijn op de hoogte van de mogelijkheden die de Europese Investeringsbank (EIB) biedt als het gaat om de financiering van bepaalde projecten. Dat zei dr A. Pais, een van de vice-voorzitters van de EIB, donderdag op een persconferentie in Tilburg na afloop van een bijeenkomst van de Brabants-Zeeuwse werkge versvereniging. Pais had de ongeveer honderd aanwezige ondernemers uit Noord-Brabant en Zeeland tekst en uitleg gegeven over de activiteiten van de EIB, die is gevestigd in Luxemburg. Volgens Pais, voormalige minister van onderwijs, was de EIB tot voor kort nog volledig onbekend in Nederland. De bank heeft dan ook jarenlang geen enkel krediet verstrekt ter financiering van een of ander project in ons land. Wel leende de EIB op de Nederlandse kapitaalmarkt. Pais noemde de onbekendheid van de EIB in ons land onbegrijpelijk. „Zeker gezien het feit dat we toch een reus zijn, ongeveer half zo groot als de Wereldbank", aldus Pais. Sinds vorig jaar is de EIB weer actief op de Nederlandse markt. Er werden leningen verstrekt aan de KLM. de luchtvaartmaatschappij Netherlines en de bloe menveiling in Aalsmeer. Onlangs is de bank in zee gegaan met Philips. De EIB is een onafhankelijke instelling, opgericht in 1958 in het kader van de Europese Economische Gemeenschap (EEG). De bank verstrekt onder meer kredieten voor de lange termijn aan ondernemingen, overheidsinstanties of financieringsinstellingen. Verder stelt de bank ook lenin gen beschikbaar voor productieve investeringen van het midden- en kleinbedrijf en ten behoeve van infrastructure le projecten met een regionaal karakter. Van groot belang voor de cliënten van de EIB is, volgens Pais, het feit dat de bank niet tot doel heeft winst te maken. Voorts is de bank in staat om voor lange termijnen geld beschikbaar te stellen. Er bestaat zelfs de mogelijk heid een aflossingsvrije periode te bedingen tot vijf jaar. Volgens Pais kunnen ook projecten in Zeeland in aanmer king komen voor financiering. „Voor het zuiden van ons land kan de EIB erg belangrijk zijn. Voor elk goed productief investeringsproject zijn wij te vinden", aldus Pais. Hij voegde daar nog aan toe dat zulke ondernemin gen niet in strijd mogen zijn met het beleid van de overheid. Paul Hesters: Nederland een klompenland...? Nederland een klompenland? Awel, d'a wordt nogal ne keer gezégd. maorre ik heb daar mijn twijfels over. Om twee redenen. Allereerst werd de klomp voor het eerst gemaakt en gedragen in Frankrijk en niet in Nederland. Verder is uit de resultaten van mijn onderzoekingen gebleken dat er tot voor de Tweede Wereldoorlog in Nederland amper een klomp gekapt werd, wel gedragen, maar niet gemaakt. Het merendeel van alle klompen die voor de oorlog in Holland aan de man werden gebracht was afkomstig uit België. Ik heb daar talrijke gegevens over. Zie, in 1926 bijvoorbeeld, kwam maar liefst 95 procent van alle 'kloefen' uit België en dan met name hoofdzakelijk uit het Waasland, de klompenkappersstreek bij uitstek". Klompen, kloefen, blokken. Paul Hestere 1441 uit het Belgische Wach- tebeke, net over de Nederlands- Belgische grens, hanteert de ver schillende benamingen beurtelings. „Het gaat steeds over hetzelfde, agge da' maor weet", grapt hij. In zijn boek 'De Klompenmakerij', een sociaal-economische studie van de geschiedenis van de klompenmake rij in de Oost-Vlaamse grensstreek, hanteert hij terwille van de lees baarheid voortdurend het begrip klompen. Het werk. resultaat van driejaar zoeken, corresponderen en luisteren ligt momenteel bij de drukker. Over enkele weken komt het in de verkoop. „Het was echt een heidens karwei, want weet ge. d'r was nog nooit een werk over dit vak, dit ambacht gepubliceerd. Althans niet een echt handboek. Ik vond dat zonde, want ik zie in mijn naaste omgeving dat het vak als zodanig aan het uitster ven is. Om maor ne keer een voor beeldje te geven: Voor de eerste grote oorlog werkten er in ons land meer dan 20.000 klompenmakers, waarvan 800 patrons, de zogenaam de meesters. Dat aantal is terugge lopen tot vier. Ge moe' da ne keer nagaan, da s nie niks", zegt Hestere De auteur vertelt voorts dat de nog resterende beroepskappers, alle maal op leeftijd zijn. „Als die men sen verdwijnen, dan lopen we na tuurlijk de kans dat ook het vak of het ambacht, wat ge wilt. helemaal verloren gaat. Ik heb dat willen voorkomen door alle gegevens die ik maar te pakken heb kunnen krijgen te bundelen. Da' boek is dan een soort van eerbetoon aan alle 'kloefenkappere' die er geweest zijn", aldus de amateur-historicus. Hestere interesse voor de geschiede nis van zijn geboortestreek groeide een jaar of tien geleden toen hij bezig was met een stamboomonder zoek van zijn familie. Van het een kwam het ander en in 1979 werd hem gevraagd om de plaatselijke heemkundige kring 'Oud-Wachte- beke' nieuw leven in te blazen. Het verzoek nam hij met beide handen aan en hij stortte zich in het verle den van het grensplaatsje. In 1983 werkte hij samen met molenaar Frans Weemaes uit Sint-Jansteen aan een boek over molens, dat ook hetzelfde jaar nog voltooid werd. Het schrijven beviel hem uitste kend evenals de bijkomende speur tochten naar historisch waardevolle kopy. „Jonk mee geschiedkundig onderzoek, blijf je bezig Hoe dieper je in het verleden spit. des te meer krijg je boven", verduidelijkt Hes tere. In dat jaar begon hij ook zyn speur tocht naar gegevens over het klom- penmakeremetièr. „Ik heb 'eel veel geluk en samenwerking gehad. Zo vond ik op een rommelmarkt bij toeval een boeksken over de 'blok kenmakerebeweging' Een werk uit 1915. Ik weet bijkans zeker dat het nergens meer te krijgen is. maor ik kwam er toch aan. Puur geluk zeg ik dan". Op een zolder in Sint-Niklaas trof hij een film uit 1938 aan over het bewerken van houtblokken. Een uniek document, wat hem goed van pas kwam. Hij vond op verschillen de plaatsen origineel gereedschap, dat gewoon lag weg te roesten en kon juist voorkomen dat zijn schoonvader een uit 1926 daterende kapperswerkbank van de hand deed aan een in antiek geïnteres seerde opkoper. „Vijftienduizend frank bood die kerel en dat voor een instrument van onschatbare waar de", klinkt het. Hij staat op, verlaat de kamer en komt even later terug met een collectie klompen. „W'aor hadden we het ook alweer over?", vraagt hij lachend. „Aja. klompen". Dan neemt hij een paar houten stappers op die erg veel lijken op lage damesschoentjes. „Kijk dit zijn uit Wallonnië afkomstige klepperkes. Het zijn juist gewone schoentjes. Die werden hier in de grensstreek niet gemaakt, omdat de kappers in Sint-Gillis of Clinge niet de be schikking hadden over hard hout. In de Walen hadden ze daarentegen geen zacht hout. zoals populier of wilg. Om die reden maakten de kappers daar dan ook van die hele lage klepperkes. Die werden veel gedragen door nonnekes. Ik peins dat. als die vrouwen zo door da' klooster gingen, het ook niet al te stil was". De klompenmakerij ging volgens Hestere na de Tweede Wereldoorlog een noodlijdend bestaan lijden, om dat de kloefenkappere', een andere naam in de grensstreek voor 'ar- moeizaaiere'. in de industrie meer konden verdienen. „De klompen makers gooiden hun gerei aan de kant en gingen in de fabriek werken, dan konden ze twee of drie keer zoveel vangenvertelt Hes tere. Hfi wijst er echter op dat dit niet de enige reden was. „D'r speelde natuurlijk nog veel meer Zo mochten na de Tweede Wereldoorlog de klompenmakers in Nederland geen bomen meer kopen. Wel. wa deden die gasten, begrijpe lijk. Die kochten hun hout in België. Ik heb daor nog over gepraat met verschillende mensen in de streek en dan 'oor de de schoonste verha len. Op leven en dood. Ze sloegen elkaar de kop in om aan hout te komen. Daarnaast bezochten steeds minder mensen de driejarige leerschool, waardoor het vakman schap langzaam verdween. En, het belangrijkste eigenlijk was natuur lijk het feit dat de mensen geen klompen meer kochten, maar schoenen", aldus Hestere. Binnen enkele tientallen jaren ging het oude ambacht praktisch geheel verloren. „Agge ziet dat het klom penmaken dateert uit de Midde leeuwen. om precies te zijn uit 1350 toen in Frankrijk de eerste 'hoos- bloccen'. da' zijn van die halve klompen met een leren riem. ge maakt werden. Dat er in Oost- Vlaamse grensplaatsen zoals Sint- Gillis-Waas aan het begin van deze eeuw twee op de drie mensen hun brood verdienden met dit ambacht, dan is het toch wel zonde dat alles zondermeer dreigt te verdwijnen". Hestere vestigt zijn hoop niet op enkele kappers die omwille van een goede verdienste wat klompen kap pen voor de toeristen „Daar kunde nooit op lopen, maar alla ze mogen het van mij doen Een ding is wel zeker, de echte vakmensen, zoals die vroeger In deze streek rijkelijk voorkwamen, die zijn er niet meer". Conny van Gremberghe MIDDELBL'RG Vanaf vandaag, vrijdag, zijn er in Middelburg loten te koop voor de actie 'Voor een knaak zit je beter' van de stichting Film theaters in Midelburg. Met de loterij probeert de stichting genoeg geld binnen te krijgen om de stoelen in het nieuwe filmtheater in het Schutters hof te betalen. De nieuwe bioscoop wordt in het najaar geopend. De trekking van de loting vindt plaats op 25 juni en zal verricht worden door een bekende Nederlander, onder toe zicht van notaris Janse de Jonge uit Middelburg. De hoofdprijs van de loterij is een geheel verzorgde slot- avond van de Nederlandse Filmdagen die in september in Utrecht worden gehouden. Verder zijn er vrijkaartjes voor gala-premières te winnen. De suggestie van regisseur Ate de Jong om door stoelen als een soort aandelen' te verkopen extra geld bin nen te krijgen wordt nog onderzocht. De actie werd vrijdagavond 11 april in café Meccano gestart door de boven laag van de Nederlandse filmwereld Straatfestival Vlissingen '85 MIDDELBURG Zeeland moet in de zomermaanden meer eigentijdse kunst van hoog niveau brengen. De VW's kunnen een belangrijke rol spelen bij het informeren van het publiek. Wellicht verdient het aanbe veling om het bestaande kunstaan bod te onderzoeken en na te gaan, of er nieuwe publieksgroepen kunnen worden aangeboord. Dit staat in de notitie 'Kuituur- en rekreatiebeleid of het ekonomische belang van kunst en kuituur' van de sectie algemene zaken van de Zeeuwse Culturele Raad. De sectie signaleert, dat een snel groeiende groep van de bevolking belangstelling heeft voor kunst en cultuur. Dat valt af te leiden uit een toenemend bibliotheek- en museum- bezoek. de interesse voor publikaties op cultureel terrein izoals kunstbij voegsels van dag- en weekbladen) en de hausse in nieuwbouw en uitbrei ding van musea voor moderne kunst in de Verenigde Staten. West-Duits- land en Frankrijk Daarbij zijn ook aanzienlijke econo mische belangen in het geding Uit een Amsterdams onderzoek. .Meer dan een miljard blijkt dat een groot deel van de subsidies in de kunstsec tor wordt terugverdiend door de af dracht van belasting, sociale en pen sioenpremies door de instellingen en door de 'niet onaanzienlijke uitgaven van bezoekers en de inkomens, die dankzij de kunstsector in andere sec toren ontstaan In 83 ging het in de hoofdstad om een omzet van 505 miljoen, die uiteindelijk een bedrag 'genereerde' van 815 miljoen Daarvan kwam 38 procent terecht bij de Am sterdamse horeca. De sectie is zich ervan bewust, dat dergelijke voorbeelden met zonder meer kunnen worden toegepast op Zeeland Wél geven ze een lijn aan. die ook voor de provincie van belang is. „Zij maken in ieder geval korte met ten met het idee dat kunst alleen maar geld kost en geen economisch profijt oplevert. Zij tonen ook aan dat interessante voorzieningen op kunst gebied een gebied aantrekkelijker maken en tot een bezoek uitnodigen". Zeeland heeft in het algemeen het „niet geheel terechte" imago van een cultureel weinig ontwikkeld gebied, zo staat er in de notitie. „De gemiddel de Nederlander met enige culturele belangstelling associeert de cultuur in Zeeland met monumenten, orgels, folklore en amateurisme in de nega tieve betekenis van dat woord Een kleine, meer ingevoerde groep weet echter wel beter en is blij verrast over een aantal hoogwaardige activiteiten op kunstgebied, die in vergelijkbare gebieden met worden aangetroffen. Te denken valt aan het Festival Nieu we Muziek in Middelburg en het Straatfestival in Vlissingen, de Fo rum-manifestaties in Middelburg en een groeiend aantal tentoonstellingen van hedendaagse beeldende kunst." De sectie vindt het van belang, dit beeld van de provincie te versterken. „Voor het in kunst geïnteresseerde publiek is Zeeland niet aantrekkelij ker door de aanwezigheid van monu menten. kleine musea en activiteiten in de traditionele sfeer, want die zijn ook op vele andere plaatsen te vin den. Voor dat publiek is Zeeland boven een ander recreatiegebied te verkiezen vanwege de bijzondere dingen die er op cultureel terrein gebeuren". Het zwaartepunt ligt daarbij voorna melijk op het winterseizoen, zo wordt in het rapport gesignaleerd Gebeurt er iets in de zomermaanden, dan „bestaat de neiging om voor traditio nele en luchtige uitingsvormen te kiezen, die weinig eigens toevoegen aan het geheel dat Zeeland te bieden heeft". De sectie pleit dan ook voor een activiteitenprogramma dat zich profileert in de richting van eigentijd se kunstuitingen van hoogwaardige kwaliteit. „Dat sluit ook aan bfj de terechte keuze voor het plan van de kunstenaar Louis van Gasteren voor de ontwikkeling van Neeltje Jans". Los daarvan moeten de contacten tussen de VW's en andere organisa ties op het gebied van de recreatie en de organisatoren van culturele acti viteiten worden versterkt. Juist via die kanalen wordt het publiek be reikt. De notitie staat voor donderdag 24 april op de agenda van de culturele raad. Deze vergadering is om 14 uur in het gebouw van de Stichting Zee land in Middelburg.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1986 | | pagina 33