Delta Cultureel in kerk
Veere op 26 april open
Aanleg vow past niet in
opvatting Winsemius
over hoofdinfrastructuur
Weinig problemen meao Frans
kUBO
LAGER BEROEPSONDERWIJS
LEGT PRODUKTEN OP TAFEL
'Zure regen'maakt Zeeland
tot sterk vervuild gebied
PZC/ provincie
VENTEVOGEL IN KAMPERLAND
SLOEGEBIED EN KANAALZONE BOOSDOENERS
Amnesty vraagt
aandacht voor
Zware schade bij
botsing Zierikzee
Zuid-Afrika
Vüssingse won
prijs Alliance
Fran^aise
CPN Zeeland in
Middelburg bijeen
A-sociaal
Zeeuws museum
Verdubbeling
VRIJDAG 18 APRIL 1986
CDA-gedeputeerde hekelt
collegevorming Vlissingen
KAMPERLAND - CDA-gedeputeerde J. B. V'entevogel heeft zich zeer gestoten aan de manier,
waarop in Vlissingen bij de vorming van een nieuw wethoudersteam de beide CDA-
wethouders buiten spel zijn gezet. Hij gaf donderdagavond tijdens een spreekbeurt voor het
CDA in het Jeugdgebouw te Kamperland lucht
handelwijze van de socialisten in Vlissingen.
aan zijn ongenoegen over vooral de
Ventevogel: „Tot nu toe leefde de
gedachte dat het in Zeeland met die
socialistische machtshonger wel mee
viel. Maar wie de collegevorming in
Vlissingen volgt, kan niet anders con
cluderen dan een volstrekt ondemo
cratische uitkomst in de bestuurssa
menstelling van b en w".
Zoals gemeld is het nieuwe college
van b en w in Vlissingen uitgekomen
op drie PvdA-wethouders en één
WD-er. Ventevogel wees er in Kam
perland op, dat ook de burgemeester
in Vlissingen van PvdA-huize is en
stelde: „Vier socialisten en één
VVD'er zonder enige christendemo
cratische bestuurder is een wanver
houding".
In zijn inleiding - „het CDA tussen de
verkiezingen in" - onderstreepte de
heer Ventevogel dat het CDA „gelet
op het belang van goede verhoudin
gen" uitdrukkelijk kiest voor afspie
gelingscolleges. Hij meende, dat de
politiek terecht hard kan zijn, als het
gaat om verlies van zetels of het niet
naar behoren uitoefenen van een be-
ZIERIKZEE - Bij een botsing, don
derdagmiddag rond 13.00 uur. tussen
twee personenauto's op de kruising
Huibertstraat-Plevierstraat in Zie
rikzee liepen beide voertuigen aan
zienlijke schade op. Er deden zich
geen persoonlijke ongelukken voor.
De aanrijding ontstond toen de auto
mobilist M. V. uit Zierikzee, komende
vanuit de Huibertstraat, geen voor
rang verleende aan de van rechts
komende personenauto bestuurd
door L. A. V. uit Zierikzee. De auto
van M. V. liep schade aan de rechter
zijde op en de auto van L. A. V. liep
zware schade aan de voorkant op.
stuursfunctie. „Maar als in Vlissingen
het CDA gelijk blijft en de PvdA
bescheiden wint, dan is er geen reden
om twee CD A-wethouders als oud vuil
buiten de deur te zetten. Het zijn juist
die wethouders die het zware en poli
tiek ondankbare werk hebben opge
knapt" vond hij.
Daarbij wees hij erop, dat één van de
CDA-wethouders de verantwoording
voor financiën en sociale zaken droeg:
„En als uit sociale bewogenheid de
sociale dienst meer uitkeert dan vol
gens de wet mogelijk is dan zou je
steun en waardering verwachten van
een PvdA, die tegelijkertijd oppositie
voert tegen een herziening van de
sociale wetgeving. Zo'n houding is
niet alleen opportunistisch tot op het
bot, maar als dat uitmondt in het naar
huis sturen van die wethouder, dan is
het zelfs a-sociaal".
En waar het de andere CDA-zetel in
GOES - De schrijfavonden van Am
nesty International, afdeling Schou-
wen-Duiveland, worden deze maand
gehouden op dinsdag 22 april in
Scharendijke, woensdag 23 april in
Bruinisse en op maandag 28 april in
Zierikzee, Brouwershaven en Burgh-
Haamstede.
Naast de gebruikelijke voorbeeldbrie
ven zijn er bedrukte kaarten aanwezig
die verstuurd kunnen worden naar de
president van de Zuid-Afrika. mr P.
W Botha.
De kaarten bevatten een protest te
gen door Amnesty onderzochte geval
len van ernstige marteling, onterechte
gevangenhouding en in één geval te
gen een opgelegde doodstraf aan zes
personen. Verder wil Amnesty met
het schrijven opheldering vragen over
een aantal vermiste personen in Chili.
Voor een gearresteerde Pool en een
Syriër eist Amnesty vrijlating. De
schrijfavonden worden in Scharendij
ke, Brouwershaven en in Burgh-
Haamstede gehouden in de Gerefor
meerde kerk en in Bruinisse is de
leeszaal van de bibliotheek gereser
veerd en in Zierikzee kunnen belang
stellenden in de Prinses Juliana-
school terecht. In alle plaatsen kan
men tussen 19.00 en 21.00 uur brieven
schrijven.
VEERE - De Stichting Delta Cultu
reel houdt dit jaar voor de elfde
keer de zomertentoonstelling in de
Grote Kerk te Veere. Gedeputeer
de mr J. Boersma opent de exposi
tie zaterdag 26 april om vier uur.
In de Grote Kerk zijn exposities te
zien over 'Veere en Zeeland', 'De
conservering van de kerk', 'De
Boomkorvisserij', er staat een
groot aantal boerenwagens uitge
stald en de slingerproef van Fou-
cault wordt, zoals gebruikelijk,
gedemonstreerd. Verder is er gele
genheid de toren de beklimmen.
In het kerkgebouw worden diverse
concerten en optredens gegeven,
die om 20 uur beginnen. Daaronder
zijn optredens van de Ruyterstadt-
singers, de Notekrakers. Bevelands
Kamerkoor, een benefietconcert
ten bate van de actie Zeeland helpt
Nepal met het Kuiperspoortorkest,
Zeeuws Jeugdorkest en het kope
rensemble van Paul van Belzen.
Verder treden op: The Blue Jeans
Big Band, Veere's Genoegen, het
zigeunerorkest Siperkov en het
dansensemble Volba. De optredens
worden gegeven tussen 14 juni en
23 augustus.
De Grote Kerk is geopend van
zondag 27 april tot en met zondag
26 oktober, dagelijks van 10 tot 17
uur en op zondagen van 14 tot 17
uur.
VLISSINGEN In de jaarlijkse
opstelwedstrijd van de Alliance
Francaise des Pays-bas heeft
Monique Vlek uit Vlissingen,
leerlinge 5 atheneum aan de
Rijksscholengemeenschap
Scheldemond in Vlissingen, een
prijs gewonnen met haar opstel
in het Frans over een Neder
landse familie die tijdens een
kampeervakantie kennis maakt
met de Franse gastvrijheid.
In totaal waren er 1402 inzendin
gen en Monique Vlek, die tot de
50 besten behoorde, is de enige
winnaar in de regio Walcheren.
De prijsuitreiking is woensdag 7
mei in muziekcentrum Vreden-
burg in Utrecht, in tegenwoor
digheid van de Franse consul en
de Franse culturele attaché.
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG/GRONINGEN - Als het
aan minister dr P. Winsemius (ruim
telijke ordening, milieubeheer) ligt
komt er vóór het jaar 2025 geen vaste
oeververbinding over de Wester-
schelde (vow).
De bewindsman hield donderdag een
rede in Groningen waaruit bleek dat
hij er de voorkeur aan geeft de econo
mische ontwikkelingen in ons land op
termijn te concentreren in de Rand
stad. In dit zogenaamde 'Randstad
wereldstad'-scenario, dat een centrale
infrastructuur vergt, is geen plaats
voor de aanleg van de vow.
Winsemius refereerde aan een drietal
modellen voor toekomstige hoofdin
frastructuur-netwerken, dat is bestu
deerd in een deze week verschenen
rapport van de Rijksplanologische
Dienst (RPD).
Slechts in één van die drie modellen
komt de vow voor. Het gaat om het
zogenaamde Act local, think global'-
scenario dat uitgaat van een toekom
stige sterke vermindering in de we
reldhandel en een diffuus patroon van
economische activiteiten en van ver
voer. Volgens dat model zal het econo
misch gebeuren zich straks concen
treren in een aantal steden.
De 'Act local, think global'-variant
spreekt de bewindsman minder aan,
zo kon gisteren uit zijn rede worden
opgemaakt.
Willen we er voor zorgen, zo zei hij, dat
Nederland zijn plaats op de 'hoofdlij
nen' van de economische ontwikke
ling behoudt en versterkt, en dat we
een 'zenuwcentrum' blijven in de
mondiale en Europese ontwikkeling,
dan moet worden gekozen voor het
'Randstad wereldstad'-model. Alleen
met dat scenario kan 'de dreiging van
een perifere (afgelegen) positie van
ons land op de economische wereld
kaart' worden afgewend.
De minister van ruimtelijke ordening
zei dat de RPD-pota zich duidelijk
richt op de hoofdinfrastructuur-net
werken die op lange termijn (tot 2025)
bij verschillende 'ruimtelijk-economi
sche marsroutes' vereist zijn. „Die
modellen geven geen recept maar wel
een waardevolle achtergrond voor
toekomstige beslissingen'.
Het 'beleidsantwoord' op de RPD-
nota moet worden gegeven bij de
herziening van het Structuurschema
Verkeer en Vervoer en ook in een
vierde nota over de ruimtelijke orde
ning, aldus Winsemius.
Het examen Frans corresponden
tie heeft de leerlingen van het
middelbaar economisch en admini
stratief onderwijs meaodonderdag
niet voor grote problemen geplaatst.
De reacties van de kandidaten liepen
uiteen van 'redelijk te maken' tot
moeilijk'. Hoewel de brieven die
moesten worden geschreven langer
waren dan in voorgaande jaren het
geval was, waren alle kandidaten
binnen de gestelde tijd klaar.
Het examen Frans correspondentie
bestond uit twee onderdelen. Het eer
ste onderdeel betrof uit de beantwoor
ding van een brief, waarin referenties
moesten worden gegeven over een
ei-medewerker die bij een ander be
drijf had gesolliciteerd. De brief be
vatte volgens docent L. Westveer van
het Delta College in Middelburg geen
onoverkomelijke grammaticale of
idiomatische moeilijkheden. ..Er kwa
men zo hier en daar wel pittige uit
drukkingen in voor die in het Frans
moesten worden weergegeven", aldus
Westveer. Anneke Heyboer (19) uit
Middelburg vond die eerste opgave de
moeilijkste: ..De woorden waren wel
bekend, maar -e het waren soms moei
lijke constructies", aldus de studente
aan de commercieel-secretariele op
leiding.
Voor de 19-jarige Harry Willeboordse,
hij volgt de commerciële richting, was
tuist de tweede brief de moeilijkst „Er
zaten in die brief veel getallen. Dat
heeft mij problemen opgeleverd bij het
vinden van de juiste voorzetsels". De
tweede brief was gericht aan klanten
van een bedrijf dat voor een bestaand
produkt een nieuwe verpakking had
ontwikkeld en waarover de klanten
moesten worden ingelicht. Diana Sin-
ke (18) uit Yerseke ondervond bij het
opstellen van de brief dezelfde moei
lijkheden als Harry Willeboordse.
„Het was redelijk te maken, de termen
waren bekend. Maar ik had ook veel
moeite met de voorzetsels".
De twee uur die de kandidaten ter
beschikking hadden om de brieven te
schrijven, bleken voldoende. De mees
te leerlingen leverden na anderhalf
uur hun werk in.
Het examen privaatrecht, dat 's
middags werd afgenomen, ken
merkte zich volgens docent A. J.
Peeck door een ingewikkelde om
schrijving van de gevallen die moes
ten worden behandeld. Hij sprak des
alniettemin van een 'aardig examen'.
„Het is aardig dat het op deze manier,
aan de hand van praktijk gevallen,
wordt gebracht. Maar de beschrijving
van de casus mag niet te lang worden.
En dat was hier toch wel het geval. De
verhalen bevatten veel irrelevante ge
gevens". De lengte van de omschrij
vingen betekende dat de kandidaten
veel tijd kivijt waren met het lezen van
de opdrachten en daardoor in sommi
ge gevallen in tijdnood kwamen.
De eerste zitting van het examen
het Vlissingse college betreft, betoog
de Ventevogel: „En vanuit welke men
taliteit opereert zo'n socialistische
fractie als een wethouder wordt weg
gestuurd. die de onderwijssector in
het middelbaar en hoger beroepson
derwijs van een bescheiden positie
heeft weten uit te bouwen tot het
meest uitgebreide pakket van de pro
vincie?"
Hij signaleerde, dat ook de WD ken
nelijk geen afspiegelingscolleges als
norm heeft en wees in dit verband
erop. dat ook de WD Oostburg „de
luwte van de PvdA" heeft gezocht en
„omwille van het loco-burgemeester
schap de vertegenwoordiger van de
WD handjeplak met de PvdA speelt
om de recreatieportefeuille van een
prima functionerende CDA-wethou-
der onder te brengen bij een PvdA-
wethouder
In zijn toespraak liet de heer Ventevo
gel zich verder kritisch uit over de
opmerkingen van PvdA-leider Den
Uyl over de arrogantie van christenen
in het bestuur.
MIDDELBURG - De afdeling Zeeland
van de CPN houdt maandag een
bijeenkomst in de Concertzaal te Mid
delburg. Regionaal partijvoorzitter
Elli Izeboud houdt een inleiding over
actuele politieke onderwerpen en de
standpunten en initiatieven van de
CPN.
rr
Burgemeester Blanken vierde van rechtsi bij de tafel met lbo-produkten.
GOES - Een delegatie van vier Zuidbevelandse scho
len voor lager beroepsonderwijs heeft donderdag de
gemeentebesturen van Goes, Reimerswaal en Kapelle
een tafel met lbo-produkten aangeboden. De actie
vond plaats in het kader van de 'week van het lager
beroepsonderwijs' die vandaag (vrijdagi wordt afge
sloten met een manifestatie in de Jaarbeurshallen te
Utrecht. Met het aanbieden van de produkten willen
de lbo-schoolleiders en scholieren de aandacht vesti
gen op hun vorm van onderwijs.
Groot Stelle-directeur H van de Vinnen nam tijdens
een korte toespraak tot burgemeester mr W Blanken
van Goes en de wethouders ing J. de Graag, L. H de
Leeuw en ing G. J. Eshuis zelfs de benaming Testonder-
wijs' in de mond. Hij stelde tijdens de bijeenkomst dat
een industrieland in ontwikkeling echter niet kan
zonder beroepsonderwijs. „Er gebeurt ontzettend veel
met hout. hoofd en hart". De directie van de vier
Zuidbevelandse scholen is vandaag ook aanwezig bij
de manifestatie in Utrecht, maar wilde toch niet
nalaten ook de aandacht te vragen voor de scholen in
Zeeland.
Burgemeester Blanken toonde zich blij en verrast met
de door de lbo-leerlingen gemaakten broden, bloem-
stuKjes en houtwerkstukken. Hij sprak zijn waardering
uit voor de actie die volgens hem aangeeft dat er wat
gebeurt op de scholen „De scholen voor lbo zijn
ontzettend belangrijk voor mensen die een vak willen
leren en een nuttige functie kunnen vervullen in de
maatschappij", aldus Blanken.
Hij beloofde een goede bestemming te geven aan de
aangeboden produkten en drukte de scholieren op het
hart de school af te maken. Na het bezoek aan Goes,
vertrokken de leerlingen en hun directies naar Kapel
le en Kruiningen voor een zelfde actie.
bedrijfseconomie was 'pittig, maar
goed gestructureerd', aldus de docen
ten E. Jonkman enJ Minnaard. Uit de
reacties van de leerlingen bleek dat
zij weliswaar voldoende tijd hadden
gehad om de opgaven uit te werken,
maar moeite hadden met het niveau
van de vragen. Die hadden betrek
king op de financiering bij overname
van bedrijven. Verder kwamen alge
mene vragen aan de orde over fusies
en kartelvorming. De kandidaten
moesten bovendien berekeningen uit
voeren over rentabiliteit en solvabili
teit van ondernemingen. De kandida
ten treden dinsdag 6 mei aan voor de
tweede zitting.
Woensdag traden de kandidaten van
de meao aan voor de examens infor
matica, commerciële economie en En
gels correspondentie. Bij het examen
informatica leverde de programmee
ropdracht de nodige problemen op.
„Pas op het einde zag ik precies hoe
het moest en daarom had ik de tijd
hard nodig", aldus Ella Reijnierse
(19). Het economie-examen leverde
weinig problemen op: Jk had het wel
warm. maar ik ben nergens echt van
geschrokken", aldus Anneke Hey
boer. Engels correspondentie was
korter dan vorig jaar en daardoor
ook idiomatisch makkelijker, aldus
docent W. R de Regt. .Leerlingen die
de aangeboden leerstof goed hadden
geleerd kunnen geen problemen met
dit examen hebben ondervonden", al
dus De Regt. Dat bleek juist, want de
meeste leerlingen hadden hun werk al
na een uur - het examen duurde twee
uur, ingeleverd.
Het beeld van Zeeland als een land van frisse,
schone lucht, waar het gezond leven is, klopt
niet. Verzonnen door de reklamemakers, onecht en
bezijden de waarheid. Het wordt steeds duidelij
ker dat Zeeland tot de sterkst vervuilde gebieden
in Nederland behoort, stelt drs J. de Vries, coordi
nator van de Zeeuwse Milieu Federatie. Hij geeft
aan dat de provincie in de zure-regenproblema-
tiek een belangrijke rol speelt. Uiterlijk is van de
gevolgen van die gevaarlijke neerslag nog niet zo
veel te merken. „Maar wat de oorzaken betreft
doet Zeeland dapper mee", zegt De Vries. Dat
komt vooral door de aanwezigheid van industrie.
De grootste vervuilers zijn dan ook in het Sloege-
bied en de Kanaalzone van Zeeuwsch-Vlaanderen
te vinden.
Zure regen is een internationaal probleem. De
Belgen kunnen er ook wat van. De industrie bij
Gent is verantwoordelijk voor bijna 20 proccent
van de Belgische uitstoot aan zwaveldioxyde
(136.654 van 800.000 ton). Dat is meer dan de
zwaveldioxyde-uitstoot van alle Nederlandse raffi
naderijen samen. De zuiderburen exporteren het
overgrote deel van de zure neerslag naar Nederland
(omgekeerd wordt ook het nodige via de lucht naar
het buitenland verstuurd). Drs De Vries betoogt
dat voor Zeeland de Belgische industriegebieden
bij Gent en Antwerpen - door luchtverontreiniging
zwaar belast - voorname boosdoeners zijn. In
Nederland zorgen 355 bedrijven voor 95 procent
van alle uitstoot aan zwaveldioxyde en stikstofoxy-
den. Daarvan zijn er 19 in Zeeland gevestigd.
Het begrip zure neerslag wordt gebruikt om ver
schillende soorten luchtverontreiniging aan te dui
den. Het gaat vooral om zwaveldioxyde (S02),
stikstofoxyden (NOx) en ammoniak (NH3). Via de
schoorstenen van onder meer olieraffinaderijen,
elektriciteitscentrales en chemische industrieën en
via uitlaatgassen van automobielen komen zwavel
dioxyde en stikstofoxyden in de lucht. Ammoniak
komt vrij via dierlijke mest. De vervuilende stoffen
zorgen bovendien voor het ontstaan van ozon (03i,
een gas dat met name bladeren beschadigt. De
neerslag valt voor driekwart in droge vorm neer en
komt voor eenkwart in natte vorm naar beneden.
Als gevolg ervan verzuren bodem, grond- en opper
vlaktewater. Planten, bomen, gebouwen, metaal,
steen, leer, papier en textiel worden erdoor aange
tast. Mensen krijgen ademhalingsmoeilijkheden.
Staatsbosbeheer heeft aangetoond dat de helft van
het Nederlandse bos door zure neerslag ziek ge
raakt is.
Coördinator De Vries legt uit dat de bodemaantas
ting in Zeeland meevalt. ..We hebben het 'voordeel'
van een uitstekende bodem. De buffercapaciteit is
groot. In het algemeen zijn kleibodems toch betere
buffers dan zandbodems. Daardoor zijn de waar
neembare gevolgen gering en we verwachten niet
op korte termijn problemen. Dat komt pas na
tientallen jaren" De Vries tekent aan dat de
meeste schade optreedt bij gevoelige bodems en in
gebieden met veel bio-industrie. „Dat is een duide
lijk pleidooi om zeer voorzichtig te zijn met het
dumpen van dierlijke mest in Zeeland. We zijn daar
niet op tegen, mits in hoeveelheden die bij het
normale bemestingsniveau horen en zeker niet de
hoeveelheden die het Landbouwschap voor ogen
staat". De duingebieden en kalkarme bodems in de
Zeeuws-Vlaamse grensstreek zijn in de provincie
het kwetsbaarst voor de zure neerslag.
De directe effecten van de bezoedelde lucht zijn in
Zeeland wél een factor. Niet voor niets heeft TNO,
de organisatie voor toegepast natuurwetenschap
pelijk onderzoek, onder meer het Zeeuws museum
in Middelburg uitgekozen voor onderzoek naar de
rol van luchtverontreiniging bij de verzuring van
boeken en archieven. „Het zwaartepunt van het
onderzoek zal liggen in sterk vervuilde gebieden",
meldt TNO. Drs De Vries merkt op dat de hoge
score van Zeeland niet alleen veroorzaakt wordt
door de eigen industriegebieden en die in Belgié,
maar ook door de scheepvaart op de Westerschel-
de. Hij signaleert dat er verschillende schadeni-
veaus zijn: piekconcentraties, die medische pro
blemen kunnen veroorzaken; een algemeen niveau
dat minder merkbaar is en onder meer oogstre-
ducties veroorzaakt; een lager niveau dat continu
aanwezig is en het zure-regen effect in de bodem
geeft.
Het Instituut voor Plantenziektekundig Onder
zoek iIPOi in Wageningen voert onderzoek uit naar
de chronische effecten van S02 op planten. De
studie is nog in een beginfase. Het zal zeker enkele
jaren duren, voordat 'harde' resultaten beschik
baar zijn. De eerste resultaten zijn tot nu toe voor
Zeeland niet bemoedigend
Uit het onderzoek van het IPO blijkt dat Zeeland
de op een na vuilste provincie van het land is
(Zuid-Holland is er het ergst aan toe). Het Wage-
ningse instituut heeft een schatting gemaakt en
die komt erop neer dat de gewasteelt in Zeeland
met 6.1 procent geremd wordt door luchtveront
reiniging. Alleen in Zuid-Holland wordt de schade
aan de gewassen met 7.7 procent nog hoger
ingeschat. Voor bijvoorbeeld Friesland komt het
IPO maar op een reductie van 1,9 procent.
Het gaat om méér dan de agrarische gewassen (in
feite wordt de hele kringloop erdoor verstoord). In
Zeeland liggen waardevolle duingebieden, met een
rijkdom aan flora en fauna. Er zfjn inmiddels
efTecten van luchtverontreiniging geconstateerd op
levensgemeenschappen Volgens Jan de Vnes be
treft het vermindering van soortenrijkdom, het
wegvallen van soorten uit voedselketens, een ver
minderde voortplanting, vermindering van de vita
liteit en levensduur van organismen De gevolgen
kunnen zowel door rechtstreekse als indirecte
werking van de luchtverontreiniging optreden Het
laboratorium van de NV Watermaatschappij Zuid-
West-Nederland wees er enkele jaren geleden al op
dat onderzoek van regenwater in de duinen bij
Haamstede (waar WMZ water winti weinig floris
sante uitkomsten aan het licht bracht.
Voor het leveren van onomstotelijke bewijzen is
veel meer onderzoek nodig Dat geldt ook voor de
gevolgen van de zure neerslag op water. „Daar is
vrij weinig over bekend", vertelt drs De Vries. „Je
hebt hier veel brakke milieus; de chemie daarvan
zit anders in elkaar dan van zoete wateren Er zijn
wel wat aanwijzingen dat bepaalde planten en
drinkputten aan het verzuren zijn Het kan door de
vuile lucht komen, maar ook door onvoldoende
onderhoud Keiharde bewijzen ontbreken ook nog
voor de aantasting van zandsteenpanden. „In
Zeiand klinkt altijd het geluid het kan door de zure
regen komen, maar ook door de Invloed van zout.
Wel bekend is dat zinken goten veel sneller moeten
worden vervangen dan vroeger en dat komt niet
door zout. Er is hier nog nooit concreet onderzoek
naar gedaan. Wel zijn er dezelfde schadebeelden
aan monumenten dan elders in het land".
In het Sloegebied en de Kanaalzone van Zeeuwsch-
Vlaanderen worden grote hoeveelheden zwaveldio
xyde uitgestoten. Stikstofoxyden worden hoofdza
kelijk in de kanaalzone de lucht in geblazen, waar
Dow Chemical en de NSM de belangrijkste bron
nen zijn. In het Sloegebied dragen vdoral de PZEM
en Total aan de uitstoot van NOx bij De industrië
le bronnen met een aanzienlijke lozing van S02
hebben een vergunning van het provinciaal be
stuur. Op basis van die vergunningen en metingen
door provinciale waterstaat, ontstaat het volgende
overzicht van de jaarlijkse S02 uitstoot don per
jaari:
PZEM
Total
Pechiney
ACZ-cokesfabr
NSM
Dow Chemical
CSM
Hoechst
Zuid-Chemie
Overige
Totaal
1981
9151
4438
3117
2024
1542
1435
1060
280
61
30
1982
4157
6426
1928
1938
1302
1855
1060
158
64
30
1983
240
6108
1515
1711
1227
400
1060
235
50
30
1984
0
5883
1673
1482
1439
212
117
158
78
30
1985
54
5942
2136
1847
1400
212
117
176
53
30
23138 18918 12576 11072 11967
Het beeld is vertekend. Door de bouw van een
nieuwe kolencentrale door de PZEM is de huidige
centrale igasolie) stil gelegd, vandaar dat weinig
S02 wordt uitgestoten. De kolencentrale is straks
goed voor ongeveer 3000 ton per jaar. Voorjaar '86
neemt Total een nieuwe hydrocracker in gebruik.
De vergunningvoorwaarden zijn soepel, vandaar
dat de uitstoot aan zwaveldioxyde zal verdubbe
len tot circa 12000 ton per jaar.
De coördinator van de Zeeuwse Milieu Federatie
meent dat de problematiek van de zure regen 'tot
op zekere hoogte' door het provinciaal bestuur
aangepakt kan worden. De vergunningverlening
aan grotere bedrijven is een provinciale zaak. De
Vries: „Het is vooral een kwestie van welke normen
er worden aangelegd In de toekomst worden de
lijnen van het rijk stringenter. De politiek is in
Zeeland altijd geweest men houdt zich aan het
landelijk beleid en geen stap verder Dat is jammer
Wij vinden dat verder gegaan moet worden, tech
nisch kan het De schade wordt nog altijd flink
onderschat". Een actievere opstelling vergt een
beleidswijziging van het provinciaal bestuur en
daar heeft De Vnes weinig fiducie in. Hij wijst op de
kansen die zijn blijven liggen bij de vernieuwingen
die PZEM en Total doorvoeren ..Bij de PZEM is
het met veel pijn en moeite nog gelukt Bij Total
wordt het met het ontbreken van ontzwaveling
ongunstiger Met de stikstofuitstoot is het in beide
gevallen slecht gesteld".
Rtnus Antontsse
