won«o
hypotheken
voorj aarsschoonmaak
op de vensterbank
PZC/ vrijdagkrant
êl
banken duiken onder
de hypotheekrente
afdichtkit
theelen
van der weele
- Onafhankelijk deskundig- Bemiddeling voor elke
- Vrijblijvend geldverstrekker
- Computeranalyse - Speciale aanbiedingen
- Geen extra kosten
doorverwarmen
VRIJDAG 18 APRIL 1986
10
denkende
thermostaat
bespaart
stookkosten
i Advertentie i
<B.?9£| W
makelaardij in hypotheken to
Rente ca. variabel 5,9 5 jr. vast 6,7 10 jr. vast
6,85 15 en 20 jr. vast 7,15 7 jr. vast incl. 2 jr.
rentebedenktijd 6,9
Voor inkomens boven 1 ton diverse fiscaal gunstige
vormen.
Vlissingen, Badhuisstraat 31-33-35, tel 01184-13920*
Een splinternieuwe
elektronische vinding van
Nederlandse komaf, die in
Engeland, België, Oostenrijk en
Italië aanslaat, moet wel iets
bijzonders zijn. En natuurlijk
wordt hij al in flink wat
Nederlandse huisgezinnen
toegepast: een elektronische
thermostaat. Het apparaat heet
Dataterm Optimizer en het
binnen- en buitenlandse succes
laat zich verklaren door een
oerhollands principe:
zuinigheid.
De Dataterm wordt op dit
moment in flinke aantallen
aangemaakt. Reden: het
stookseizoen loopt ten einde.
Het zou eigenlijk al lang en
breed afgelopen moeten zijn,
maar met de relatief koudste
nachten van de eeuw net achter
ons, is het verstandig om de
centrale verwarming nog maar
even aan te houden. Toch benut
men regelmatig de zomer en het
najaar om cv-ketel en
thermostaat te vervangen,
zodat het stookseizoen in het
najaar zonder problemen kan
beginnen.
Heel vaak wordt dan gedacht
aan een nieuwe
hoog-rendementsketel om wat
van de stookkosten terug te
verdienen. Maar een HR-ketel
alleen is niet zaligmakend. Waar
men veelal niet aan denkt is dat
de regelapparatuur in huis ook
vervangen zou kunnen worden
door een van een intelligent
type. Deze 'denkende'
thermostaten zijn al enige tijd
op de markt, maar nog niet
doorgedrongen tot menig
huiskamer, omdat men het
principe niet snapt.
Toch is een denkende
thermostaat eveneens een goed
middel om verder op
stookkosten te besparen. Het
principe ervan berust op het feit
dat de temperatuurregeling
bijvoorbeeld weet wat de
temperatuur buitenshuis is en
hoe hoog de watertemperatuur
in de ketel en de verwarmingen
Is en die gegevens in verband
brengt met de
huiskamertemperatuur. Dan is
het mogelijk de cv-brander
'intelligent' te sturen.
Probleem met een gewone
thermostaat is dat hij maar
twee situaties kent: de
gewenste temperatuur is niet of
wel bereikt. Als het
hijvoorbeeld huiten 18 graden
is en de gewenste temperatuur
binnen is 20, dan schakelt hij de
brander van de cv in. Na enige
tijd is de watertemperatuur in
de verwarmingen zo'n 50 tot 00
graden en binnen is het
behaaglijk. I)e gewone
thermostaat schakelt dan af.
Het verwarmen (de radiatoren
zijn immers nog behoorlijk
warm) gaat echter gewoon
door. Pas als die afgekoeld zijn
stopt het 'doorverwarmen'. De
kamertemperatuur is dan
inmiddels misschien wel 22 of
23 graden.
In de verwarmingsvakwereld
heet zoiets 'overshoot', verlies
van energie door te lang
doorverwarmen. Slimmerds
trimmen het
maximum-thermostaat op de
cv-ketel bij; stellen die
bijvoorbeeld af op 40-50 graden.
Maar afgezien van het feit dat
dat weer andere nadelen heeft,
zal het nooit meer warm worden
in de kamer als het buiten
vriest. Want dan slaat de
verwarming veel te vroeg af.
Nee, in zo'n geval is een
'denkende' thermostaat nodig.
Die schakelt in het voorbeeld
van 18 graden buiten en 20
graden gewenste temperatuur
binnen (wanneer de radiatoren
nog warm zijn) de verwarming
helemaal niet aan. De twee
graden verschil worden
gemakkelijk 'meegenomen'
door het nog warme cv-systeem.
En een 'denkende' thermostaat
zorgt ook dat op een winterdag
met een enorm verschil in
temperatuur binnen en buiten
de verwarming veel eerder
uitgeschakeld wordt. Bij
vrieskou moet het verschil
tussen koud en warm
opgevangen worden door een
sterke verhitting van de cv. De
buizen en radiatoren kunnen
dan zo'n 70 graden heet worden.
De 'overshoot' wordt dan nog
veel erger als de thermostaat
eindelijk aangeeft dat de
binnentemperatuur is bereikt.
De Dataterm Optimizer,
uitgedacht door Berhold
Electronics in Boskoop, heeft -
dankzij moderne elektronica-
geen extra verbindingen naar
de ketel of naar buiten nodig.
Zowel de installatie als het
apparaat zelf zijn daardoor
goedkoper. Dat komt omdat het
'denkwerk' in dit geval wordt
verricht door een
microprocessor, die gekoppeld
is aan een geheugen. Ook
daarmee is een
rendementsverbetering van
circa 15 pet. te bereiken.
De Optimizer constateert hoe
lang het duurt voor de kamer op
de gewenste (gekozen)
temperatuur is gekomen.
Eenvoudig gezegd komt het hier
op neer: als het buiten vriest zal
het opwarmen langer duren dan
anders. De volgende keer
schakelt hij dan wat eerder in
De relatie
opwarmtijd/gewenste
temperatuur legt de
thermostaat dus
proefondervindelijk vast. Of
een huis goed of slecht
geisoleerd is wordt eigenlijk
automatisch geconstateerd,
terwijl de ingewikkelder
systemen met een binnen- en
buitentemperatuurvoeler daar
een speciale compensatieknop
voor hebben. De Optimizer
schakelt 's avonds ook eerder
uit. Als de gewenste
om de gewenste temperatuur op
tijd te halen. Is het daarentegen
buiten vrij warm dan zal de
Dataterm later inschakelen en
korter laten verwarmen. Elke
'opwarmtijd' wordt daarbij
onthouden (in het geheugen
opgeslagen) en zonodig
bijgestuurd, dat wil zeggen
afhankelijk van de
weersomstandigheden verkort
of verlengd.
nachttemperatuur 16 graden is
vanaf 11 uur, dan zal hij om
kwart voor elf niet nog eens
flink gaan verwarmen. En ook
dat is winst.
Er zijn op dit moment al wel
gewone elektronische
thermostaten in de handel. In
wezen zijn die echter niet anders
dan de bekende ronde,
handebediende, Honeywell. Zij
hebben boven dit apparaat het
voordeel dat er een dag- en een
nachttemperatuur kan wordt
ingesteld, bediend door een
inwendige (elektronische) klok.
Er is dus beslist geen
stookwinst mee te bereiken.
Wat schakelmogelijkheden
aangaat overtreft de Dataterm
deze klokthermostaten
trouwens ook. Per dag zijn zes
schakelpunten in te stellen,
eventueel met een steeds
andere temperatuur. Over een
hele week kunnen dus 42
verschillende tijden en
temperaturen worden
vastgelegd.
De mogelijkheid om een andere
temperatuur dan de
gebruikelijk nacht- en dagstand
te kiezen, scheelt soms ook nog.
Zo zal men 's ochtends, wanneer
men snel het huis verlaat na het
opstaan, niet de volle 20 graden
nodig hebben. Het gaat er
meestal om dat het huis niet erg
koud (nachtstand) meer is: dus
bijv. slechts 18 graden. De
geoptimaliseerde opwarmtijd 's
ochtends maakt het trouwens
ook mogelijk om die
nachttemperatuur standaard
lager te kiezen dan de meestal
geadviseerd 15 graden.
De Dataterm is even eenvoudig
te installeren als een gewone
thermostaat. Hij vereist
dezelfde
tweedraadsverbinding. Wel
komt er aan de zijde van de
ketel een extra doosje, waarin
wat aanvullende elektronica
zit. Dit doosje moet behalve op
de cv ook op het lichtnet
worden aangesloten. Hier is
ook ruimte voor een (extra)
nikkel-cadmium oplaadbare
batterij. Die batterij voorkomt
dat in geval van een netstoring
#ook alle tijden en
temparatuur-gegevens kwijt
zijn. Bij de meeste
elektronische
klokthermostaten is dat helaas
wel het geval.
Het apparaat, dat in Nederland
wordt geleverd door onder
andere de Technische Unie,
kent gelukkig ook nog de
gewone handbediening. Die
wordt gebruikt wanneer men
van het gewone wekelijkse
patroon afwijkt en bijvoorbeeld
tot diep in de nacht een feestje
houdt.
Het succes van de denkende
thermostaat in even koude
landen als het onze is
natuurlijk duidelijk.
Opmerkelijk is evenwel de
verkoop van de Optimizer aan
Italië. De export naar België
ligt voor de hand: daar houden
ze al jaren vol dat
„Nederlanders zo zuinig zijn".
De prijs ligt rond de 475 gulden.
HUGO VAN DER HEEM
Een kijkje in tiet imvendige van de Dataterm Optimizer
Een aantal banken biedt men
sen die een hypotheek willen
afsluiten vaker een lagere
rente aan dan de gangbare.
Dat komt meer voor naarmate
de concurrentie op de hypo
theekmarkt groter wordt. Er
zijn de laatste jaren tal van
kredietverstrekkers bijgeko
men. In sommige gevallen
wordt de klant zelfs een half
procent lagere rente aangebo
den. Volgens de Vereniging
Eigen Huis ligt het aan de
grootte van de bank en de
mate van zelfstandigheid van
de vestigingen. Daarom advi
seert de organisatie meerdere
offertes aan te vragen alvo
rens een besluit te nemen.
Bij nieuwbouwprojecten zijn
banken dikwijls ook bereid tot
voordelige aanbiedingen, mits
men het hele project kan „on
derbrengen. Een woordvoer
der noemt onder meer de Ra-
bobanken waar „wel eens" la
gere rente wordt aangeboden.
„Dat komt", aldus een woord
voerder van Rabo Nederland
dat al onze vestigingen zelf
standig werken. Wij geven al
leen adviesrente en elk is vrij
daarvan af te wijken". Wel
hebben alle bij de Rabo aange
sloten banken een eigen werk
gebied.
De woordvoerder waarschuwt
voorts dat niet alleen de hoog
te van de rente, maar ook de
andere hypotheek-voorwaar
den van belang kunnen zijn.
Hij noemt als voorbeeld de
boeterente die bepaalde ban
ken vragen als men zijn hypo
thecaire lening eerder wil af
lossen.
Banken als de ABN worden
centraal geleid via het hoofd
kantoor. Ofschoon de plaatse
lijke vestigingen een grote ma
te van zelfstandigheid kennen
wordt de rente centraal vast
gesteld. „Al onze vestigingen
houden zich dan ook aan deze
tarieven", aldus een zegsman
van de ABN.
Met ingang van 15 april hebben de levensverzekeraars hun hypo
theekrente-tarieven met gemiddeld 0,3 verlaagd. De verwach
ting is dat de banken dit initiatief zullen volgen.
hypotheekrente
Hypotheekrente
beta-
rente
af-
rentepercentages
per
lings
vast
sluit-
met gemeente
zonder gemeente
15 april 1986
wijze
gedu
provi-
garantie
garantie
rende
sie in
opgave
werke-
opgave
werke
bank
lijk
bank
lijk
ANNL'lTEITENHYPOTHEKEN
ABN
MA
variabel
1.5
6.7
7.07
6.9
7.28
ABN
MA
1 jr
1.5
6.8
7.17
7.0
7.39
ABN
MA
3 jr
1.5
7.3
7.71
7.5
7.93
ABN
MA
5Jr
1.5
7.5
7.93
7.7
8.15
ABN
MA
7 Jr
1.5
7.7
8.15
7.9
8.36
ABN
MA
10 Jr
1.5
7.8
8,25
8.0
8.47
ABN
MA
15 Jr
1.5
8.1
8,58
8.3
8.80
Amrobank
MA
variabel
1.5
6.7
7.07
6.9
7.28
Amrobank
MA
2 jr
1.5
6.9
7.28
7.1
7.50
Amrobank
MA
5 Jr
1.5
7.5
7.93
7.7
8.15
Amrobank
MA
7 jr
1.5
7.7
8.15
7.9
8.36
Avista bank
MA
variabel
1.5
6.7
7.07
6.9
7.28
Avista bank
MA
1 Jr
1.5
6.8
7.17
7.0
7.39
AVista bank
MA
2 jr
1.5
6.9
7.28
7.1
750
Avista bank
MA
3 Jr
1.5
7.3
7.71
7.5
753
Avista bank
MA
5 jr
1.5
7.5
7.93
7.7
8.15
Bouwfonds (rentek.)
MA
variabel
1.5
7.1
7.50
7.1
7.50
Nederlandse
MA
5 jr
1.5
7.3
7.81
7.5
8.03
Gemeenten
MA
10 Jr
1.5
7.8
8.36
8.0
8.57
Bouwf Ned. Gem.
MA
30 Jr
1.5
8.2
8.79
8.4
9.01
Bouwf Ned. Gem.
MA
renterust
1.5
7.5
8.03
7.7
8.25
Centrale
MA
2 jr
1
6.7
7.01
6.9
7.23
Volksbank
MA
5 Jr
1
7.2
7.55
7.4
7,77
Direktbank/
MA
1 Jr
1
6.6
6.91
6.8
7,12
NCB-bank
MA
3 jr
1
7.1
7.44
7.3
7,66
Direktbank
MA
5 Jr
1
7.3
7,66
7.5
7.87
Grenswissel-
MA
1 Jr
1
6.7
7.01
6.9
7.23
kantorenCDK
MA
5 jr
1
7.3
7.66
7.5
7.87
Gr ens wisse Ik
HJ A
1 jr
1
6.9
7.12
7.1
7.33
Grens wisselk.
HJ A
5 Jr
1
7.5
7.75
7.7
7.96
Lanschot opstart
MV
variabel
1.5
xxxxx
xxxxx
6.2
6.59
Van Lanschot
MV
variabel
1.5
xxxxx
xxxxx
6.6
7.02
Van Lanschot
MV
1 jr
1.5
xxxxx
xxxxx
6.7
7.13
Van Lanschot
MV
2 Jr
1.5
xxxxx
xxxxx
6.9
7.34
Van Lanschot
MV
5 jr
1.5
xxxxx
xxxxx
7.5
8.00
Lanschotcomf.
MV
comf/5 jr.
1.5
xxxxx
xxxxx
7.1
7.56
Lanschot'comf.
MV
comf/10 jr. 1,5
xxxxx
xxxxx
7.4
7.89
NMB
MA
1 Jr
1.5
6.7
7.07
6.9
7.28
NMB
MA
3 jr
1.5
7.3
7.71
7.5
7.93
NMB
MA
5 Jr
1.5
7.5
7.93
7.7
8.15
NMB
MA
7 jr
1.5
7.7
8.15
7.9
8.36
Postbank
MA
2 Jr
1
6.7
7,01
6.9
7.23
Postbank
MA
5 jr
1
7.3
7,66
7.5
7.87
Postbank
MA
7 Jr
1
7.5
7,87
7.7
8.09
Rabobank
MA
var./l jr.
1,25
6.9
7.25
7.1
7.36
Adviesrente
MA
2/3 Jr
1.25
7.2
7.58
7,4
7.79
Adviesrente
MA
4/5 Jr
1.25
7.4
7,79
7.6
8.01
Adviesrente
MA
stabiel
1.25
7.6
8.01
7.8
8.23
Adviesrente
HJ A
varJljr
1.25
7.1
7.35
7.3
7.56
Adviesrente
HJ A
2 3 Jr
1.25
7.4
7.67
7.6
7.88
Adviesrente
HJ A
4,5 Jr
1.25
7.6
7.88
7.8
8.09
Adviesrente
HJ A
stabiel
1.25
7.8
8.09
8.0
8.30
Rabo
MA
3 jr
1.5
7.2
7,61
7.4
7.82
Hypotheekbank
MA
5 jr
1.5
7.4
7.82
7.6
8.04
Hypotheekbank
HJA
3 jr
1.5
7.4
7.70
7.6
7.91
Hypotheekbank
HJ A
5 jr
1.5
7.6
7.91
7.8
8.12
Verenigde
MA
V*jr
1
6.8
7.12
7.0
7,34
Spaarbank
MA
3 Jr
1
7.0
7.34
7.2
7.55
Spaarbank
MA
5 Jr
1
7.3
7.66
7.5
7.87
Spaarbank
MA
ideaalren.
1
7.2
7.55
7.4
7,77
Westl. Utr. (stand)
MV
1 jr
1.5
6.7
7.23
6.9
7.45
(stand)
MV
5 jr
1.5
7.2
7,77
7.4
7.99
(stand)
MV
7 Jr
1.5
7.3
7,88
7.5
8.10
(stand)
MV
10 Jr
1.5
7.4
7,99
7.6
8,21
(stand)
MV
15 Jr
1.5
7.7
8.32
7.9
8.54
(lage lasten) MV
7 jr
1.5
xxxx
xxxx
7.7
8.32
(interim)
MV
1 Jr
1.5
6.9
7.45
6.9
7.45
2e kwartaal 1986
budget
KW A
variabel
1.5
7.5
7.88
7.5
7.88
(no-risk)
MV
5 Jr
1.5
op aanvraag
op aanvraag
Woonfonds. aut.
MV
variabel
1.5
6.2
6.68
xxxxx
xxxxx
Holl. wacht af
MV
1 Jr
1.5
6,5
7.01
xxxxx
xxxxx
Holl. wacht af
MV
2 jr
1.5
6.7
7,23
xxxxx
xxxxx
Woonfonds Holl.
MV
3 Jr
1.5
7.0
7.55
xxxxx
xxxxx
Woonfonds
MV
5 Jr
1.5
7.3
7.88
xxxxx
xxxxx
Holland
MV
10 jr
1.5
7.6
8,21
xxxxx
xxxxx
Woonfonds/comf
MV
comf 5 jr
1.5
6.9
7,45
xxxxx
xxxxx
Holland comf
MV
comf 10 jr 1.5
7.2
7.77
xxxxx
xxxxx
LEVENHYPOTHEKEN
Centraal Beheer
MA
5,10 Jr
7.0
7.23
7.C
7.23
Centraal Beheer
MA
15/20 jr
7.3
7.55
7.3
7,55
NVL-maatschappijenM'A
5/10 Jr
7.0
7.23
7.0
7.23
NVL-maatschappijen MA
15/20 jr
7.3
7,55
7.3
7.55
•Van Lanschot/Woonfonds Holland met gemeentegarantie Woonfonds Holland
zonder gemeentegarantie Van Lanschot
MA maandbetaling achteraf HJ A halflaarbetaling achteraf
MV maandbetaling vooraf KW A - kwartaalbetaling achteraf
Bron Vereniging Eigen Huis' te Amersfoort
Op het gebied van vloer- en
wandafwcrkingsmaterialcn
is een zó enorme hoeveelheid
produkten verkrijgbaar dat
het vrijwel onbegonnen werk
is om een volledig overzicht
te krijgen. Je kunt bij allerlei
leveranciers folders gaan ver
zamelen, maar nog zie je door
de bomen het bos niet meer.
In zijn betrekkelijke beknopt
heid is de koopgids 'Vloeren en
wanden', voor nog geen vijf
gulden in de tijdschriftenwin
kel te koop. een praktische
wegwijzer voor ieder die vloer
of wand wil vernieuwen, maar
nog geen duidelijk idee heeft
wat het nu moet worden. Te
gels, natuursteen, parket, ta-*
pijt, behang, vinyl, schroten?
De gids geeft in de eerste
plaats adviezen over de le
vensduur, de specifieke aspec
ten van al die tientallen mate
rialen, over de prijzen waar
mee je rekening moet houden,
welke materialen je al dan niet
zelf kunt aanbrengen en vele
andere praktische zaken die je
in 't achterhoofd moet hebben
alvorens lukraak een winkel
binnen te stappen. Vloer- en
wandmateriaal koop je voor
jaren, soms zelfs 'voor het le
ven'.
Een verkeerde keus kan dan
ook een investering betekenen
waarvan je achteraf veel spijt
kan hebben, niet omdat het
ondeugdelijk zou zijn, maar
omdat het niet aan de gezins
situatie voldoet, of om andere
praktische redenen die pas in
het gebruik zichtbaar worden.
Zulke kostbare vergissingen
kun je vorkomen door je voor
af te oriënteren. In dit opzicht
biedt de nieuwe gids een stuk
basis-informatie.
Tussen de wanden van een
open haard, in schoorsteen
aansluitingen van een kachel
e.d. kunnen door de regelma
tige temperatuurwisselingen
scheuren en kieren ontstaan,
die 'valse trek' geven en zelfs
tot brandgevaar kunnen lei
den.
Om die lekkages veilig en af
doende op te heffen heeft Bi
son een speciale kit gemaakt,
vuurvast tot ca. 700 graden
Celsius.
De verwerking is makkelijk:
de kier schoon maken, met
water nat maken en de open-
haardenkit vanuit de koker in
de opening spuiten. Even glad
strijken, een dag met rust la
ten en daarna de haard of
kachel zachtjes opstoken tot
de kit hard is. De kit hecht
zowel op steen en beton als op
metalen. Na volledige uithar-
ding is de oorspronkelijk zwar
te massa cementgrijs en ont
siert het binnenwerk van een
haard dus niet.
Voor 10.95 kunnen heel wat
kachellekkages opgelost wor
den.
Bent u een vensterbanktui
nier? Dan is het nu de tijd
om de kamerplanten zodanig
te verzorgen dat ze goed kun
nen groeien en hopelijk op
nieuw zullen bloeien. Als de
zomer tenminste hun bloei
tijd is. Beperk de voorjaars
schoonmaak - als u daar aan
doet - niet tot de huisraad. Na
een winter in de 'kamerwoes
tijn' te hebben doorgebracht
snakken uw groene vrienden
naar frisse lucht. Dus zet de
ramen open, maar zorg ervoor
dat uw planten én uzelf niet
op de tocht komen te staan!
Kleine planten kunt u eens
onder de douqhe met lauw
water zetten. Van grote plan
ten als Ficus en gatenplant
(Monstera) neemt u de blade
ren stuk voor stuk af. Onder
het blad houdt u een vochtige
spons, met een andere natte
spons neemt u het blad af.
Gebruik daar gekookt water
voor. dan blijven er geen kalk-
vlekken op de bladeren achter.
U kunt ook de planten na zo'n
behandeling met bladglans
bespuiten. Dat staat éven wat
al te netjes, maar die glans is
tamelijk snel vervlogen. Er
wordt gezegd dat die
bladglans ook helpt tegen
dop- en schildluis. De vloeistof
zou de schildjes, waaronder
die nare beesten zich verber
gen, oplossen en ook voorko
men dat ze zich voortplanten.
Er is trouwens een nieuw mid
del uit een spuitbus tegen:
Baythroid geheten, dat ook
werkzaam is tegen spint. Dit is
een benaming voor de spinsels
van de spintmijt. die op bijv.
Fuchsia of bellenplant hard
nekkig kan voorkomen. In het
begin kunt u proberen door
dikwijls water over de plant te
nevelen die aantasting tegen
te gaan. De komende maan
den krijgt u met nog meer
aantastingen te maken, waar
u dus goed op dient te letten
als uw kamergenoten u lief
zijn.
Ze verwachten echter éérst
van u dat u ze zult verpotten
als ze uit hun huidige pot zijn
gegroeid. Een nieuw aange
schafte plant staat vaak al in
een te kleine pot. Meestal is
dat er een van zwart of rood
plastic. Zijn er wortels door
de afvoergaatjes in de bodem
gegroeid, dan doet u er goed
aan het plastic kapot te knip
pen, zodat de wortels, die de
plant hard nodig heeft, ge
spaard blijven.
Veel planten groeien pas goed
als ze zelf in een rood aarden
pot staand in een sierpot wor
den gezet. Deze kan van steen
of kunststof zijn. Heel veel
planten kunnen direct in een
kunststof pot worden gezet,
als u er maar voor zorgt dat er
onderin een laag scherven of
kleikorrels wordt aange
bracht. Ook zult u op gezette
tijden eens moeten kijken of er
op de bodem misschien toch
een laagje water staat, wat
wortelrot kan veroorzaken.
Er zijn overigens metertjes in
de handel die u in staat stellen
om te zien of u uw planten wel
de juiste hoeveelheid water
geeft. Bij het verpotten is het
vaak een probleem een in de
pot vastgegroeide plant eruit
te krijgen. Meestal lukt het
door de pot ondersteboven
In enkele gevallen moeten de wortels ivorden losgestoken
met de rand op bijv. de tafel
rand te tikken. Met de vingers
van een hand omvat u de
bovenkant van de pot, waaibij
u voorkomt dat de aarde met
de plant eruit valt. Vaak zijn
wortels ver'kleefd' met de
wand van een aarden pot. Bij
sierasperge (Asparagus) vil
dat nog wel eens voorkomen.
U kunt de pot dan dompelen
in lauw water. Na een poosje
kunt u de plant dan zonder
problemen uit de pot halen.
Hebt u daar de tijd niet voor
dan zult u de pot kapot moe
ten slaan. De scherven kunt j
gebruiken als draineerlaag af
om het gat onderin een aarden
pot af te dekken. Daar mag
namelijk alleen maar overtol
lig water uit weglopen. Wortels
mogen er liever niet uit ont
snappen.
Haal goede potgrond in huis.
De meeste kamerplanten ne
men daar genoegen mee. Er
zit al wat mest in dit mengsel.
Betrouwbaar is zeker de zgn.
RHP-potgrond, die onder con
trole staat van de proefsta
tions. Op de zak is dit aange
geven.
Oh ja, gebruikt u reeds eerder
benutte aarden potten, dan
dienen deze te voren goed te
worden schoongemaakt in
heet sodawater. Daarna spoe
len. Ook de kalkzouten uit het
leidingwater dienen uit zo'n
pot - een geel witte aanslag -
te zijn verwijderd. Planten die
heel hun leven 'onder water'
staan, zoals de parapluplant
(Cyperus) en vrouwenhaar
(Scirpus), kunnen in gebieden
met zgn. hard water onfrisse
'zoutkoekjes' rondom de sten
gels vertonen. Van zulke plan
ten moet u heel de wortelkluit
goed in lauw water uitspoelen.
Daarna weer in nieuwe, natte
grond oppotten en gezuiverd
regenwater geven.
