Uiteenlopende reacties
op Zwinstedentocht
Flip Salomé
beste Zeeuw
PZC/sP°rt 15
ANDRIES KASPER OPPERMACHTIG IN DE FINALE
Huldiging
Van den Berge
Jan de Weird
beste Belg
Hopman wint
marathon
Van
kilometer
tot
kilometer
Flip Salomé
RUITENBERG: TK KOM HIER NOOIT MEER
Vereeniging
Elf Steden
overspoeld
door aanmeldingen
ZWINSTEDENTOCHT
Sterke combines
Volkomen leeg
SLUIS - Met de krans van de winnaar om zijn smalle schouders liet Andries Kasper de hulde
van de vele duizenden toeschouwers over zich heen komen. Moegestreden, maar dolgelukkig
vertelde de 33-jarige docent in de wiskunde zijn verhaal aan de eindstreep van de eerste
Zwinstedentocht.
SLUIS - Zwoegend over het tapijt
van de klünplaats baande Frans
van den Berge zich een weg door de
achterblijvers. Het was de Zeeuw
se toprijder aan te zien dat hij de
pijn van een hardnekkige blessure
moest verbijten en dat het zinloos
was om verder te gaan. Maandag
morgen had hij pas besloten om
toch te starten in de Zwinsteden
tocht. Het bloed kroop waar het
niet gaan kon. Frans van den Berge
was al twee jaar als winnaar gehul
digd in de 'kleine' marathon en hij
was niet van plan om de strijd met
de nationale toppers uit de weg te
gaan.
Maar uiteindelijk moest hij toege
ven dat het onverantwoord was. Na
ruim twintig kilometer zag de 34-
jarige bouwkundig uitvoerder uit
Krabbendijke in dat alle moeite
voor niets was geweest. „Ik kon het
tempo onderweg nog wel volgen",
vertelde hij in een busje dat hem
naar de finish bracht. „Maar als ik
moest lopen kreeg ik ineens pijn in
m'n bovenbeen. Ik denk dat het een
ontsteking aan een spier is".
Frans van den Berge staakte de
strijd toen de koplopers nog niet uit
het zicht waren. Vanaf het begin
had hij meegereden met de kans
hebbers voor de eindzege. „Toch
was ik niet zo vlug op het ijs", stelde
hij vast. „Ik had een beetje moeite
om m'n schaatsen aan te krijgen.
Daarom moest ik een paar honderd
meter achterstand inhalen".
De lijdensweg begon pas goed bij de
eerste doortocht in Damme. Het
klunen ging Frans van den Berge
niet goed af en onder de lage brug
getjes had hij moeite om te volgen.
Toch bleef de Zeeuw tot in Brugge
mee voorin rijden alsof er geen
sprake was van een blessure. „Ik
heb het misschien zelf onderschat",
bekende hij achteraf. „Ik had maar
een klein wondje op de plaats waar
ik die schaats in m'n been had
gekregen. Dat was in de Elfsteden...
dus al bijna vijf dagen geleden. Ik
had nog wel pijn, maar ik dacht dat
ik het aankon".
De tweevoudige winnaar van Sluis-
Brugge-Sluis bedacht zich nog voor
het passeren van de eerste door
tocht. „Het gaat niet meer", riep hij
toen de kopgroep van hem wegreed.
En even later stapte hij ontgoo
cheld uit de wedstrijd.
Dat betekent voor Frans van den
Berge dat het seizoen bijna ten
einde is. Zondagavond wil hij nog
meedoen aan het clubkampioen
schap en daarna bergt hij zijn
schaatsen op. „Ik neem een paar
weken rust om op adem te komen
en dan stap ik op de fiets". De
Zeeuwse schaatstopper is immers
ook actief als wielrenner. Hij reed
vorig jaar zeer verdienstelijk in de
categorie van de trimmers.
Door het wegvallen van Frans van
den Berge was de inbreng van de
Zeeuwen onder de maat. Dat kwam
ook al omdat Arjaan van de Kree-
ke, Piet Hamelink en Levien de
Blaeij niet aan de start kwamen.
Flip Salomé uit Breskens reed ove
rigens een opvallende wedstrijd.
Hij slaagde niet in zijn poging om
in het begin aan te sluiten bij de
kopgroep en moest dan ook zijn
eigen tempo bepalen.
De Zeeuws-Vlaamse sprinter deed
dat in het gezelschap van Kees
Cijsouw uit Groede. Met een ruime
achterstand op de voorste rijders
weliswaar, maar in een stijl die
bewondering afdwong. „Het was
m'n eerste tocht over honderd kilo
meter", verzuchtte hij aan de finish.
„Ik zat helemaal kapot toen we op
de helft waren, maar daarna viel het
best mee".
Flip Salomé werd tiende op iets
meer dan twintig minuten van de
winnaar. Op het laatste stuk naar
de aankomst reed hij weg van Kees
Cijsouw, die door een val achterop
raakte.
SLUIS De reacties van de wed
strijdschaatsers op de eerste Zwin
stedentocht liepen nogal uiteen. Ter
wijl Henri Ruitenberg hevig mopper
de en zei „nooit meer terug te komen
naar Sluis", sprak zijn ploegmaat
Dries van Wijhe lovende taal. „Ik
vond het een hele belevenis", zei de
schaatser uit Oosterwolde. „De en
tourage sprak me aan en de organisa
tie kan volgend jaar weer op me
rekenen".
Na afloop van de wedstrijd stond
echter als een paal boven water dat de
organisatie bij een volgende uitgave
van de 'Belgische Elfstedentocht' de
toertochtrijders niet meer zo dicht
achter de wedstrijdrijders moet laten
vertrekken. Doordat de rijders drie
keer op en neer moesten, kruisten de
wedstrijd- en toertochtrijders letter
lijk en figuurlijk eikaars pad. Dé echte
chaos bleef dan wel uit, maar er deden
zich wel veel 'bijna-ongelukken' voor.
Jan Eise Kromkamp, die derde werd,
zei dat hij veel last had gehad van de
toertochtrijders. „Je kan roepen wat
je wilt, maar ze blijven naar het ijs
staren en zijn daarom vaak te laat
met hun reactie. Als je hier met een
peloton van 100 wedstrijdrijders
(maandag stonden 65 wedstrijdrijders
aan het vertrek) aan de start komt,
wordt het levensgevaarlijk. De organi
satie moet een volgende keer de wed
strijd in de ochtenduren houden en de
toertocht 's middags".
Winnaar Andries Kasper en zijn
ploeggenoot Wim Westerveld waren
eenzelfde mening toegedaan. Kasper:
„En de organisatie moet ook nog wat
doen aan die lage bruggetjes. De
rijders twijfelden nu of ze er op hun
buik onderdoor zouden gaan of dat ze
het bruggetje met klunen zouden om
zeilen. Daar moet de organisatie klün-
plaatsen van maken en dan kan deze
tocht een geweldige traditie worden".
Henry Ruitenberg kon geen lach op
zijn gezicht toveren. Hij bleef foete
ren. „Het was verschrikkelijk slecht
ijs, zoiets heb ik nog nooit meege
maakt. Het was papzacht en er zaten
grote scheuren in. En dan die klün-
plaatsen... Tegen het einde lag daar
helemaal geen vloerbedekking meer,
je moest zo met je schaatsen over de
keien. Nee, ik kom hier nooit meer.
De organisatie moet eerst maar eens
zorgen dat ze het beter voor elkaar
heeft".
Organisator Giel van Westen kon zich
de woede van sommige rijders wel
voorstellen. „Maar in de toekomst
zullen zich dergelijke problemen niet
meer voordoen. Voortaan wordt de
wedstrijd 's morgens verreden en 's
middags zijn de toertochtrijders aan
de beurt. Maar we willen de tocht niet
over meerdere dagen uitsmeren, om
dat de sfeer dan veel minder zal zijn",
aldus Van Westen, die zich tevreden
toonde over het verloop van de eerste
Zwinstedentocht.
INSDAG 4 MAART 1986
SLUIS De Zeeuwse Jan Sipkema, Giel van Westen uit Sluis, laat
maandag niets aan het toeval over. Om de eerste Zwinstedentocht zo
professioneel mogelijk bij het publiek, schaatsers en journalisten te
laten overkomen, belegt het bestuurslid van de ijsclub Sluis (zij hebben
de organisatie in handen) drie uur voor het begin van de wedstrijd over
90 kilometer nog een persconferentie. Van Westen neemt de route nog
eens door en heeft verder eigenlijk niets nieuws te melden. Toch wordt
de bijeenkomst nog verlevendigd door een Belgische journalist. Als
Giel van Westen vraagt of de mensen van de pers nog vragen hebben,
steekt de Belgische verslaggever aarzelend zijn vingertje op. „Awel,
meneer", zo begint hij, „heeft u ook in een fanfare voorzien..."? Van
Westen knikt en vertelt de man vervolgens dat de plaatselijke
muziekvereniging Apollo om acht uur de laatste aankomende toertoch
trijder zal inhalen. „Net als in Leeuwarden".
Het is inmiddels elf uur en Sluis
begint vol te stromen. Niets is de
inwoners van het grensdorpje te
veel. Het noorden heeft zijn Elfste
dentocht, het zuiden zal zijn Zwin
stedentocht door de Belgen om
gedoopt in Belgische Elfsteden
tocht hebben. Er zijn stickers,
souvenirs, hot-dogs en bekertjes
glühwein te koop. De sfeer is bijna
identiek aan die in Leeuwarden,
maar toch blijft Sluis zo zijn eigen
charmes houden. De inschrijving
voor de wedstrijd is bijvoorbeeld in
een voormalige sex-shop.
In restaurant Central heeft de Ae-
gon-ploeg met Henry Ruitenberg
en Dries van Wijhe onderdak ge
vonden. Dolle Dries heeft het hoog
ste woord. Hij verhaalt over vroe
ger. „In deze streek heb ik als
wielrenner nog wel eens in het wiel
van Eddy Merckx gezeten. Heel
even maar hoor..., toen hij aan het
eten was". Zijn ploegmakker Henry
Ruitenberg vraagt vervolgens of er
„soms ook kasseien in de route
zitten".
Frans van den Berge, de Zeeuwse
schaatscrack uit Krabbendijke
blijkt voor beide rijders een volsla
gen onbekende schaatser te zijn.
Ruitenberg: „Ik ken maar één Van
de Berg en dat is Jeen", waarna hij
samen met Van Wijhe voor de
Belgische televisie moet opdraven.
„Dat kan wel even duren", zegt Van
Wijhe, „want dat doen ze hier nog
met zo'n veer", en hij maakt een
draaiende beweging met zijn hand.
Om één uur valt het startschot
voor de 65 wedstrijdrijders (de 1100
toertochtrijders beginnen iets la
ter) en net als in de echte Elfsteden
tocht moet het eerste gedeelte lo
pend worden afgelegd. De schare
verslaggevers baadt zich in een
weelde, het kan de tocht vanuit een
volkswagenbusje, dat met hoge
snelheden over de smalle dijken
rijdt, goed volgen. De auto van de
BRT bereikt soms topsnelheden,
zij willen niks missen van dat eve
nement, dat voor hen zoiets als een
grote wielerklassieker is.
Bij de eerste stempelpost in Brug
ge is er onder de koplopers even
verwarring. „Welke kant moeten
we op", vragen ze. „Omkeren en
weer terug", is het antwoord.
Het lijkt of heel België uitgelopen
is voor deze 'Belgische Elfsteden
tocht'. 'Madammen in een bontjas'
verdringen zich op de bruggetjes
nabij Hoeke, dat tijdelijk omge
doopt is in Bartlehoeke.
In Damme, waar veel geklünd moet
worden, is oud-wielrenner Roger de
Vlaeminck een aandachtig toe
schouwer. „Ik vind het een fantasti
sche sport, die mannen weten wat
afzien is". „Zitten er ook Belgen in
die kopgroep", vraagt de Vlae
minck vervolgens. Zijn buurman
zegt: „Hoe kan dat nou? Die Belgen
weten niet eens dat je op die lange
dingen moet schaatsen, ze rijden
allemaal op van die korte dingen
(kunstschaatsen)".
Het is inderdaad opvallend dat
voornamelijk Belgen zich met
kunst- en ijshockeyschaatsen op
het ijs begeven. „In België verko
pen ze geen Noren", verklaart één
van hen.
Het loopt tegen vieren. De wed
strijd nadert zijn einde. Andries
Kasper uit Driel is weggesprongen
uit de kopgroep en gaat op de finish
af. In Leeuwarden gebeurt dat op
de Bonkevaart, in Sluis heet het de
Damsevaart. Kasper zegeviert en
Rein Jonker wordt evenals in de
Elfstedentocht tweede. Het 20.000
koppige publiek, dat op de Kade in
Sluis is samengedromd, juicht de
winnaar hartstochtelijk toe. Giel
van Westen grijnst en wrijft in zijn
handen. Zijn dag is geslaagd. „Ik
heb een paar zware dagen achter de
rug, maar ik kan nu weer rustig
gaan slapen. Het mag nu warm
water gaan regenen".
De tocht is naar zijn mening bijna
vlekkeloos verlopen. „Er is maar
één gewonde gevallen", vertelt hij.
„Voor de Belgische en Nederland
se schaatssport is het een fantasti
sche dag geweest, maar voor som
mige Belgische schaatsers een des
illusie. Ik hoop dat ze er nu achter
zijn, dat je met kunstschaatsen
niet aan zo'n tocht kunt meedoen".
Dries van Wijhe ziet af bij het klunen.
De kopgroep bij de stempelpost in Brugge. Van links naar rechts: Henry Ruitenberg (85). Wim Andries Kasper gaat zegevierend over de streep
Westerveld net zichtbaar), Frank Wagemakers, Jan Eise Kromkamp en Eric van de Boogert.
Zwinstedentocht kreeg
een ijzersterke winnaar
43£T
Andries Kasper wordt gehuldigd als
winnaar. Rechts naast hem ploeg
maat Wim Westerveld.
1. Kopgroep van negen rijders: Rein
Jonker. Frank Wagemaker, Henri
Ruitenberg, Dries van Wijhe, Jan
Wessels, Andries Kasper, Eric van de
Boogert, Jan Eise Kromkamp en Ge
rard Verhulst.
3. Frans van den Berge, Wim Wester
veld en Piet Eikelboom sluiten bij
leiders aan.
6. Henri Ruitenberg valt, maar is snel
terug.
8. Gerard Verhulst wordt gelost.
12. Piet Eikelboom valt en moet strijd
staken vanwege kapotte schaats.
15. keerpunt Brugge: Ruitenberg en
Van Wijhe 200 meter achterop ge
raakt.
19. Ruitenberg en Van Wijhe sluiten
weer aan bij kopgroep.
25. Frans van den Berge raakt
achterop bij Damme en staakt de
strijd vanwege een blessure. Negen
koplopers, te weten Van Wijhe, Rui
tenberg, Wessels, Westerveld, Kasper,
Jonker, Kromkamp, Van de Boogert
en Wagemakers.
45. Samenstelling kopgroep hetzelf
de. Flip Salomé en Kees Cijsouw op
twaalf migiuten.
51. Ruitenberg, Van Wijhe en Jonker
moeten even lossen.
52. Hergroepering.
62. Jan Wessels demarreert, achter
volgers vallen stil.
67. Voorsprong Wessels 30 seconden.
68. Westerveld en Kasper ontsnappen
uit achtervolgende groep. Dries van
Wijhe moet lossen. Salomé en Cij
souw op 14.30 min. Gerard Verhulst
op bijna 20 minuten.
79. Westerveld en Kasper nu samen
op kop. Wessels op 200 meter. Jonker
en de rest van de groep op 500 meter.
85. Kasper gaat alleen weg en Wester
veld laat zich terugzakken naar ach
tervolgende groep.
Finish: Andries Kasper wint met
voorsprong. Rein Jonker wint sprint
van achtervolgende groep. Jan Eise
Kromkamp wordt derde.
VLISSINGEN Frans van den Ber
ge, de Zeeuwse schaatscrack uit
Krabbendijke, wordt morgen (woens
dag) gehuldigd voor zijn prestatie in
de Elfstedentocht.
De 34-jarige bouwkundig uitvoerder
legde in de tocht over bijna 200 kilo
meter. De huldiging van Frans van
den Berge wordt in het cultureel
centrum van Krabbendijke gehouden
en begint om half acht. Burgemeester
H. BOer zal bij de huldiging aanwezig
zijn.
LEEUWARDEN (ANP) - De Vereeni
ging De Friesche Elf Steden wordt
overspoeld door brieven en telefoon
tjes van schaatsers die zich willen
opgeven als lid. De vereniging kan
voorlopig echter geen nieuwe leden
gebruiken. Volgens bestuurslid Auke
Nauta zal het ledental eerst moeten
dalen tot onder 16.000. Wie zich dan
opgeeft, heeft kans door loting lid te
worden. De vereniging legt geen
wachtlijst aan. De Friesche Elf Ste
den telt momenteel 18.500 leden.
Hij was met acht andere vluchters de
finale ingegaan van deze marathon
over 90 kilometer. Henry Ruitenberg
was er bij, die alom bekend staat als
een razendsnelle sprinter. Maar ook
Rein Jonker en de nog altijd zeer
gevreesde Dries van Wijhe. Met die
grote namen moest Andries Kasper
zich meten in de beslissende kilome
ters naar Sluis. Het leek op een eind
sprint aan te komen, omdat de combi
nes in de kopgroep aan elkaar ge
waagd waren. Maar op het laatste
stuk naar de finish gaf Jan Wessels de
aanzet voor een schitterend gevecht
in de voorste linie. De sterke rijder uit
Markelo maakte ongewild de weg vrij
voor een solo van Andries Kasper.
Zoals de meeste marathons op natuu
rijs werd ook de Zwinstedentocht be
heerst door de best betaalde ploegen.
Henry Ruitenberg werd in dat gezel
schap als de grootste kanshebber ge
zien. Hij was in de kopgroep de beste
sprinter en had ook nog twee helpers
mee voorin. Dries van Wijhe was
kennlijk aangewezen om de favoriet
voor de eindzege voortdurend uit de
wind te zetten en zelf ging Henry
Ruitenberg het zware werk in de spits
van de wedstrijd angstvallig uit de
weg.
„Maar dit was geen wedstrijd voor
ons", voerde 'Dolle Dries' later als
excuus aan. „Ze hadden me verteld
dat we maar een paar honderd meter
moesten klünen. Dat waren zeker
Belgische meters... want ik zag af en
toe de sneeuw gewoon zwart worden
voor m'n ogen".
De eerste marathon in Zeeland over
deze afstand werd door die lange
klünplaatsen een wedstrijd waarin
alleen de sterksten voorin bleven. De
BRUGGE DAMME MONNIKEREDE HOEKE SLUIS
kopstukken hadden al vrij snel een
gat geslagen en in dat razende tempo
was geen plaats voor meerijders. De
Zeeuwse crack Frans van den Berge
kon zich ruim twintig kilometer lang
handhaven bij die toppers. Daarna
begon de blessure weer op te spelen
De lage bruggetjes bezorgden de rijders veel problemen. Frank Wagemakers is
als eerste weg. Henry Ruitenberg gehurktvolgt.
die hij had overgehouden aan de
Elfstedentocht. Toen hij wegviel uit
de kopgroep bleven er nog negen
leiders over.
De ploeg van Aegon was in die vroege
vlucht het sterkst vertegenwoordigd.
Henry Ruitenberg gold als kopman
en wist zich gesteund door Dries van
Wijhe en Jan Wessels. Verder werd
Rein Jonker (de nummer twee van de
Elfstedentocht) bijgestaan door Jan
Eise Kromkamp en was Wim Wester
veld de gangmaker voor Andries
Kasper. Die drie sterke combines
bonden de strijd aan met twee 'een
lingen'. Frank Wagemakers en Erik
van de Boogert leken op voorhand
kansloos en merkwaardig genoeg
werd het tempo meestal aangegeven
door deze twee rijders.
„Frank Wagemakers was zelfs de bes
te van ons allemaal", moest Rein
Jonker na afloop erkennen. „Hij was
de enige die in de laatste kilometers
nog voluit kon jagen. Ik had het
vooral hem gegund om hier de wed
strijd te winnen".
Maar ook de lange stayer uit Wijt-
gaard had kennelijk niet meer gere
kend op Andries Kasper. Een echte
winnaar is deze 33-jarige leraar uit
Driel in de buurt van Arnhem tot nu
toe nooit geweest. Hij had één mara
thon op zijn naam geschreven dit jaar
van enige allure. Daarom hield hij
zich vooral in het begin schuil achter
de brede ruggen van de favorieten.
Hij sloeg pas toe op het moment dat
Jan Wessels naar een zwaar bevoch
ten overwinning leek te rijden. Zijn
voorsprong bij het laatste keerpunt
was opgelopen tot enkele honderden
meters. Andries Kasper: „Ik riep te
gen Westerveld dat het tijd was om te
gaan. We gaven plankgas toen we
moesten klünen en ineens zaten we
met z'n tweeën voorop".
Voordat Andries Kasper goed en wel
omkeek was de vlucht al buiten het
bereik van de achtervolgers. Dries
van Wijhe had geen verweer meer
tegen de splijtende demarrage. „Ik
was volkomen leeg", bekende hij
even later. En ook Henry Ruitenberg
kon zelfs het tempo van de achtervol
gers niet meer bijhouden. De tegen
stand was gebroken en dat speelde
Andries Kasper in de kaart. Hij reed
in het spoor van Wim Westerveld
naar een comfortabele voorsprong en
kwam tenslotte alleen aan de leiding.
„Ik had geen macht meer om te
volgen", vertelde Wim Westerveld.
„Zo was ik eigenlijk alleen maar een
blok aan z'n been. Ik dacht... dan kan
ik beter gaan afstoppen in de achter
volging. Andries reed zo sterk dat hij
het ook alleen wel kon redden".
Het strijdplan van Labello (de ploeg
waar ook Jan Roelof Kruithof voor
rijdt) werd in de laatste kilometers tot
in de details uitgevoerd. Met de wind
op kop reed Andries Kasper een paar
honderd meter voor de jagende groep
uit. De vrees voor een offensief van
Rein Jonker was nog altijd aanwezig,
maar ook zijn krachten waren langza
merhand gesloopt.
Zo kon Andries Kasper naar de mooi
ste overwinning uit zijn carrière rij
den. Hij had aan de finish nog ruim
tien seconden over op zijn achtervol
gers. Rein Jonker won de sprint voor
de tweede plaats in een duel met Jan
Eise Kromkamp. Henry Ruitenberg
en Dries van Wijhe waren op een nog
grotere achterstand gereden.
De uitslag van de eerste Zwintedentocht
is:
1 Andries Kasper (Driel) 90 kilometer in
3.01.35; 2 Rein Jonker (Wijtgaard) op elf
seconden; 3 Jan Eise Kromkamp (Olden-
holtpade); 4 Frank Wagemakers (Hoogka-
spel); 5 Jan Wessels (Markelo); 6 Wim
Westerveld (Eemnes); 7 Erik van de Boog
ert (Eindhoven); 8 Henry Ruitenberg (Ol-
denbroek); 9 Dries van Wijhe (Kerkdorp); 10
Flip Salomé (Breskens) op 23 minuten van
de winnaar; 11 Kees Cijsouw (Groede); 12
Rudy Liebrechts (Vlaardingen); 13 Mary
Marien (Wouw); 14 Piet Klaaysen (Groede);
15 Piet Provoost (Cadzand); 16 Gerard
Verhulst (Oost Souburg); 17 Piet van den
Aarsen (Haamstede); 18 Jan de Weird
(Deinze); 19 Gerard Geerligs (Goes); 20 Paul
van Iwaarden (Domburg); 25 Bertus Wieles
(Sluiskil); 27 Gerard Lamers (Goes).
SLUIS Jan de Weird uit Deinze
werd maandag in de Zwinstedentocht
de beste Belg. Hij eindigde op de 18e
plaats. Beste dame werd de 25-jarige
Josien Cornelis-Cools uit Cadzand.
VLIST (ANP) - Emiel Hopman uit 't
Zand heeft maandag de marathon
schaatswedstrijd in Vlist gewonnen.
Hij legde de 100 kilometer af in 3 uur,
9 minuten en 35 seconden.
Hopman had een voorsprong van vier
en een halve minuut op André Ver
donk uit Molenpolder. Arie Kooyman
uit Schagerbrug werd derde.
De uitslag is: 1. Emiel Hopman ('t Zand) de
100 km in 3.09,35; 2. André Verdonk (Molen
polder) op 4,30; 3. Arie Kooyman (Schager
brug) op 4,34; 4. Leen de Wit (Oudewater) op
10,10; 5. Engel Hopman (Petten) op 15,11; 6.
Adrië Henrich (Gouda) op 18,01.