NACHTWERK IN
GOEDEREEDE
op zoek naar soul
zonder clichés
Op hoop van zegen
PZC/ var'a
9
b;
Hokjes
Detail
'Winning team
Nachtwerk
1
RIJDAG 28 FEBRUARI 1986
SIMPLY
RED
(Door John Oomkes)
Bij het eerste van een reeks concerten in Engeland, waarbij we in het voorprogramma
7 speelden van James Brown, stond de oude meester in de coulissen naar ons te kijken.
Armen over elkaar, ochtendjas aan, en van die grote krullers in het haar. Hij zei geen woord:
een ander complimenteren is een opgave voor hem. Maar hij bleef tot het einde kijken". Mick
Hucknall is een kleine, half-Ierse en roodharige Mancunian. Hij recht voortdurend zijn rug
zodat hij groter lijkt en laat ook geen twijfel bestaat aan zijn fierheid.
Simpley Red-zanger Mick Hucknall
Hij is trots op Manchester, trots op
het succes van zijn band Simply Red,
trots op de traditie van de zwarte
muziek waarmee hij zich zielsverbon-
den voelt. Vandaar de anecdote over
James Brown, de keizer van de funk,
het voorbeeld voor allen,
imply Red sloeg recentelijk in Ne
derland golven van geestdrift los,
avond aan avond weer. Dat enthou
siasme is het direkt gevolg van de
frisheid die deze Britse soulband aan
de dag legt bij het musiceren, zodat ze
openstaat voor een optimale interak-
tie met de zaal. Hucknall: ,,In Utrecht
zong het publiek Holding back the
Years noot voor noot mee. Ze over
stemden ons compleet. Wat moet ik
dan nog? Deinen en genieten! Toen
dat voor het eerst in Italië gebeurde
heb ik op het podium staan janken".
Hucknall is een gevoelsmens bij uit
stek, die bij voorkeur de hele dag oud
repertoire van Ray Charles loopt te
zingen. „Ik hou van de stem van die
man, niet van alles wat hij gezongen
heeft".
digheid hoog in het vaandel staat
geschreven zonder dat de balans
doorslaat naar nietszeggende virtuo
siteit.
Hucknall: „Ik sta niet te kijken van
het succes van deze band, al overtreft
het tempo mijn stoutste dromen. Ik
ben twee jaar lang met niets anders
bezig geweest dan met Simply Red. Ik
heb mensen aangetrokken, ontslagen,
vervangen, er weer uitgegooid, totdat
ik de ploeg bijeen had waarmee je aan
een nauwkeurig geluid kunt werken.
Muziek is geen kwestie van alles maar
even gauw-gauw doen. Het is niet
zoals met een rock 'n' roll-bandje. Met
arrangementen heb ik alle geduld. Ik
eis van mijn mensen dat zij in het
geheel kunnen functioneren. Het is
geen aftellen: een-twee-drie, bam!".
Dezelfde zorgvuldigheid heeft ook een
rol gespeeld bij de keuze van Stuart
Levine als producer van Simply Red's
debuutelpee Picture Book en bij het
uitzoeken van covers. Mick: „Het gaat
meestal om songs waarvan je bij jezelf
denkt: dat kan ik beter, daar kan ik
meer mee. Ik werd altijd al gefasci
neerd door Heaven, een van David
Byrne's mooiste werkjes. Tijdens de
repertities stoeiden we er wat mee
totdat er een soort walsje ontstond".
„Wij doen ook een Bunny Wailer-
cover, prachtig natuurlijk. Maar ik
ben erg voorzichtig met reggae. Ik
luister er zoveel naar dat ik als geen
ander weet hoe moeilijk het is om je er
van los te maken. Als je muziek je
eigen wil maken, dan moet je die
muziek eerst van zijn cliché's ont
doen. Dat geldt vooral voor reggae,
dat geldt zeker voor blues en en
evenzeer voor soulmuziek.
Ik heb me de laatste jaren bezigge
houden met de vraag of het mogelijk
is de soulcliché's kwijt te raken, de
kwaliteit ervan te behouden en daar
door toch iets origineels te creëren.
Dat klinkt klinisch - zo is het niet
bedoeld. Ik heb een doodsangst voor
zomaar kopie'ren. In 1984 heb ik een
jaar besteed aan de vraag hoe soul-
songs werden geschreven. Waar zit
ten de cliché's, waar de kwaliteit?".
Zoals vele nieuwkomers heeft Huck
nall een hekel aan de hokjesgeest
waarmee de verschillende genres in
de popmuziek keurig worden inge
deeld.
Termen als 'northern soul' of 'Britse
soul' zeggen hem niet zoveel. „Je
praat erover omdat je ergens mee
vergeleken moet worden. Maar we zijn
beslist niet te rekenen tot de northern
soul - dat was een stroming die
Amerikaanse soulmuziek tot in de
puntjes kopieerde. Dat doen wij zeker
niet. Maar als je praat over musici die
hun ziel blootleggen in de muziek,
zoals een John Lennon, Joe Cocker of
Billie Holiday hebben gedaan, dan
praat je over geestverwanten. Ik ben
een expressieve zanger, maar ik koes
ter diepe argwaan over alle mythevor
ming die er rond de zwarte soulmu
ziek is ontstaan. Want er is veel méér
expressieve muziek".
„Wij luisteren meer naar reggae en
jazz dan naar Wilson Pickett en Are
tha Franklin. Ik ben op zijn minst
evenveel beinvloed door de grote reg
gaezangers als Burning Spear en Bob
Marley en een bandleider als Miles
Davis als door welke soulzanger dan
ook. En Tim Buckley natuurlijk, met
zijn waanzinnige stemomvang. Ik heb
mijn voorkeuren in de soul natuurlijk:
Aretha Franklin, James Brown, en
heel grappig, vooral door Brown's
band, want als zanger kun je niet veel
met Brown zelf aan. Zijn zangtech
niek kun je niet. overnemen - hij heeft
dat shouten ai zo tot het uiterste
gedreven. Maar zijn band, met top
pers als Maceo Parker, Johnny Nolan!
Johnny Nolan moet zo ongeveer de
meest onderschatte gitarist zijn die er
is. Die band heeft geheel op eigen
kracht funk uitgevonden, zonder eni
ge twijfel!".
Over alles praat Hucknall met dezelf
de bezetenheid die hem het oog voor
detail oplevert dat de groten onder
scheidt van de kleinen.
Over soul, jazz, blues, kan hij uren
lang praten met de bezetenheid van
een echte kenner. Die kennis en nest
geur speelt een beslissende rol in
Simply Red, waar de muzikale vaar-
Car Trouble uit Vlissingen
maakt vandaag, vrijdag, een uit
stapje naar het Middelburgse jon
gerencentrum Midgard. In de baga
ge zit van alles: soul, jazz, blues en
rock in al zijn vormen. Van de
voorloper van deze formatie Sing
Sing Movement wisten we al dat
het geheel tot 'combat-rock' ge
vormd wordt. Car Trouble gaat
echter verder en motorpech is dan
ook niet echt in Midgard te ver
wachten. Aanvang 22.00 uur.
In 't Beest te Goes morgen,
zaterdag, een Engelse gitaar band
die muziek met een stevige knipoog
naar de blues brengt: de Folk De
vils. De naam klopt in zoverre niet,
dat deze formatie van zanger Ian
Lowery geen folk speelt. 'Volwassen
punk' is een benaming die beter
hout snijdt. In het Verenigd Konink
rijk leverde het in ieder geval al
succes op met de singles 'Brian
Jones' bastard son' en 'Hank turns
blue'. Het optreden begint om 22.00
uur.
In jeugdsociëteit Walk-inn te
Vlissingen speelt zaterdagavond
(21.00 uur) Social View uit Middel
burg. Een 'heftige mix' van Rolling
Stones, the Cure, Bob Dylan en the
Virgin Prunes-muziek is wat de be
zoeker te wachten staat.
Wizzard
Scarface
T.S.E. Formation schotelt de be
zoekers van jeugdsoos Brogum in
Zierikzee zaterdag 'soft rock met
een gezellige dreun' voor (21.30
uur). De groep speelt in Brogum
oud en nieuw repertoire door el
kaar. Na dit optreden wordt een
nieuwe koers uitgezet, waarbij
waarschijnlijk ook een toetsenman
ingeschakeld zal worden. Voor de
gelegenheid worden de vier TSE-
leden zaterdag vocaal bijgestaan
door twee dames die mogelijk ook
deel van de groep gaan uitmaken.
Afrika en Europa treffen elkaar
in de muziek van de Zeeuwse forma
tie Carbazol. De swingende eigen
composities van deze zevenkoppige
formatie worden zaterdag ten geho
re gebracht in De Piek's proeflo
kaal. Dat is de naam die het Vlis-
singse jongerencentrum aan een
serie optredens van bands uit de
eigen provincie heeft gegeven.
Naast het eigen werk heeft een
aantal covers in het repertoire op
genomen, maar ook deze nummers
krijgen het dansbare Carbazol-
sausje. Aanvang 22.00 uur.
i
Vara's Popkrantgroep Ex-Q's
treedt zondag (16.00 uur) in cafë De
Pompe in Goes op. De Vlissingse
new wave-formatie wordt nu al vijf
weken getipt in 'De verrukkelijke
15', een veelbeluisterd radiopro
gramma. Eigentijdse muziek met
toegankelijke refreinen en geraffi
neerde arrangementen. Recentelijk
trad de groep nog op in het voorpro
gramma van Roberto Jacketti the
Scooters.
Het podium van de Cavern in
Middelburg heeft het zondagmid
dag (15.00 uur) letterlijk en figuur
lijk zwaar te verduren. Maar liefst
zes talentvolle hard rock- en heavy
metal-formaties trekken door het
land en doen in het kader van een
promotie-tour van het Pover Tou-
wer-label ook de Zeeuwse hoofd
stad aan. Het gaat om de groepen:
Revenge, Angus, Vulture, Wizzard,
Scarface en Lost Gravity. Een vrij
uniek pakket hard roek-vuurwerk
dat voor de gelegenheid de naam
'Heavy touch' heeft meegekregen.
Geassisteerd door een keur van
andere supersterren (onder ande
re Kiki Dee, Sister Sledge en George
Michael) maakte Elton John zijn
22ste elpee 'Ice on Fire'.
John (oftewel Reginald Kenneth
Dwight) is niet meer de oude. Hoort
hij dat synthesizers het tegenwoordig
zo goed doen: Okay, dan vult hij daar
het grootste gedeelte van zijn plaat
mee. Nog altijd beter dan de grijze
middenmaat, dat mag gezegd, maar
van iemand met zijn kaliber zou je
toch beter mogen verwachten.
Op 'Ice on Fire' is veel soul te horen
ondersteund door de Onward Interna
tional Horns. In een paar nummers
blijven de koperklanken achterwege.
Cry to Heaven' is bijvoorbeeld een
romantisch en tikkeltje zwaarmoedig
lied, te rangschikken onder de noemer
'easy-listening'. In 'Shoot down the
Moon' raakt hij weer even de gevoeli
ge snaar en laat zijn stem, als van
ouds, wanhopig klinken.
Verder lijkt het toch veelal op 'easy
listening' alleen met een iets sneller
ritme. Neem de hit 'Nikita' in gedach
te en je weet in welke hoek je het
repertoire zoeken moet.
A. van E.
Elton John 'Ice on Fire' (Rocket)
Tom Petty is één van die artiesten
die tijdens optredens beter tot
hun recht komen dan in de studio.
Het uitbrengen van 'Pack up the
plantation' is dus een logische zaak,
aangezien de plaat grotendeels een
weerslag is van optredens in Califor-
nië.
Er zijn kosten nog moeite gespaard
om Petty en zijn Heartbreakers zo
goed mogelijk uit te laten komen:
blazers, ex-collega Ron Blair en Ste-
vie Nicks voor de duetten 'Insider' en
'Needles and pins'. Aan de hand van
eigen successen en goedgekozen werk
van anderen (McGuinn, Sebastian,
Isley Bros) schildert de blonde zanger/
gitarist zijn ontwikkeling. Dat maakt
van deze dubbelaar meer dan een
'greatest hits'; 'Pack up the planta
tion' is Tom Petty op zijn best.
H. J. K.
Tom Petty and the Heartbreakers 'Pack
up the plantation' (MCA)
J^""iettin' away with murder' be-
VJT dient de Amerikaanse zangeres
Patti Austin zich van een chique
soort Las Vegas-disco, die goed aan
sluit bij het beeld dat de hoes op
roept.
Als de fraaie kat op de afbeelding
glijdt Patti Austin door een repertoire
dat mij veelal te gewild 'modern'
aandoet. Op de momenten dat de
fluwelen handschoen uitgaat, blijkt
miss Austin veel meer te kunnen dan
zoetgevooisd spinnen. In het van Alli
son Moyet bekende 'Honey for the
bees' bijvoorbeeld, haalt ze even echt
uit en ik moet zeggen: zonder hand
schoen bevalt dit katje me een stuk
beter.
H. J. K.
Patti Austin 'Gettin' away with murder'
(Qwest/WEA)
(Door Hein Kropman
GOEDEREEDE - De gieren
de noordoosten wind maakt
het allemaal nog kouder dan
het al is. Het landschap biedt
een troosteloze aanblik, de
temperatuur is een paar gra
den onder nul, weer om dicht
bij de kachel te zitten. Maar
in het pittoreske stadje Goe
dereede is het een drukte van
belang. Daar worden door de
mensen die bezig zijn met de
opnamen van de nieuwe Ne
derlandse speelfilm 'Op hoop
van zegen' dag en vooral
nacht gewerkt. Daar is geen
tijd om even te schuilen voor
de koud en de gierende wind.
Al een hele week wordt er alleen 's
nachts gedraaid. Nachtopnamen on
der haast Siberische omstandighe
den en de kou en de snijdende wind
hebben al slachtoffers geëist. Regis
seur Guido Pieters is er een van,
hoge koorts, hoesten en blaffen. Wat
verpietert zit de cineast weggedoken
in een dikke duffelse jas een citroen
kwast naar binnen te gieten. Op alle
mogelijke manieren probeert hij
zichzelf op de been te houden, van de
dokter heeft hij penicilline voorge
schreven gekregen. Regelmatig
moet hij ook andere medicijnen slik
ken om het niet erger te laten wor
den zodat de opnamen in ieder geval
door kunnen gaan.
Er is nu wat beschutting tijdens het
draaien, in het begin van de week
was het echt helemaal afzien toen op
het strand bij Goedereede werd ge
filmd, bij 12 graden onder nul. De
laatste dagen is de crew terug in het
stadje. In een oude visserswoning,
die op de monumentenlijst staat,
maar nog wel helemaal gerenoveerd
moet worden, wordt het grootste
deel van de opnamen gemaakt.
Zodra het daglicht verdwenen is,
wordt de camera weer opgesteld.
Draaien tot de volgende ochtend, tot
het weer licht wordt. Het is voor
iedereen heel zwaar en wat mis
schien nog erger is, het gaat allemaal
erg traag. In de anderhalve week dat
de opnamen nu duren is er al een
achterstand van een hele draaidag
ontstaan. Dat moet op de een of
andere manier ingelopen worden,
maar onder deze zware omstandig
heden zal dat zeker niet makkelijk
zijn.
De kou blijft ook zeker"niet buiten de
deur in de visserswoning aan de
Varkensmarkt in Goedereede waar
gefilmd wordt. De wind giert door de
vele gaten en kieren van het kleine
huisje. Een gaskachel loeit, maar is
niet in staat ook maar iets van
warmte af te geven. En hoe moet de
man zich voelen die open en bloot
bovenop de kerktoren de 'vuurtoren'
bedient.
Om zijn film zo authentiek mogelijk
te houden wil regisseur Pieters die
vuurtoren constant draaiend hebben
tijdens de opnamen. Een batterij
zeer sterke lampen is daarvoor inge
huurd en die lampen draaien in het
ritme van een echte vuurtoren con
stant door als de camera loopt. Maar
er moet wel iemand steeds aanwezig
zijn bij die set lampen, of op een hoge
kraan, of anders op de kerktoren van
Goedereede. Je moet er wel de hele
nacht staan.
Over de medewerking van de bevol
king heeft Pieters niets dan lof.
Iedereen is betrokken met het ge
beuren. „Goedereede ziet er opeens
uit als klein Hollywood". Mensen
hebben de antennes van hun televi
sie van het dak gehaald, hebben
luiken voor de ramen gemaakt,
waar nodig hun woningen opge
knapt en geschilderd. Centraal in
het Goedereedese gebeuren staat de
plaatselijke kroeg, de Gouden
Leeuw. Verzamelpunt van zowel de
autochtonen als de filmmensen. Het
is er warm en cognac of Beerenburg
helpt uitstekend tegen koude voe
ten.
Rijk de Gooyer moet toch wachten
op het moment waarop zijn aanwe
zigheid voor de camera gewenst is en
vermaakt de hele kroeg met zijn
verhalen. Het begint erop te lijken
dat hij de hele nacht door kan gaan
met anecdotes vertellen en moppen
tappen, want de opnamen lopen
weer uit en zeer waarschijnlijk komt
Rijk die nacht helemaal niet meer
voor de camera.
Regisseur Guido Pieters, dikke jas,
wollen das, blauwe muts en een
collectie medicijnen voor zich om de
koorts tegen te gaan of in ieder geval
niet verder op te laten lopen, vindt
toch even tijd om te praten. Begint
over de problemen die er waren bij
een nachtopname vol regen, storm
en bliksem. De regenmachine, be
diend door special effectsman Harry
Wiessenhaan werkte helaas maar
heel even, omdat het water in de
installatie bevroor. De druppels op
de ruiten van Kniers woning bevro
ren meteen.
Tien jaar geleden al was Pieters
bezig met het 'Op hoop van zegen'-
project, maar toen bleek het finan
cieel niet rond te komen. Na het
gigantische succes van Pieters voor
laatste speelfilm 'Ciske de Rat'
bleek producent Matthijs van Heij-
ningen dit project wel financieel
aan te willen. De verfilming van het
bekende toneelstuk van Herman
Heijermans dat in 1901 geschreven
was en waarvan de rol van Kniertje
gespeeld door Ester de Boer-van
Rijk een toneelklassieker is gewor
den, staat begroot voor tussen de
drie en vier miljoen gulden. In 42
draaidagen, waaronder tien op zee
en vijf dagen in Londen, moeten de
opnamen rond zijn. Ook in Yerseke
wordt gefilmd. Die opnamen begin
nen donderdag 6 maart. Het gaat om
gedeelten, die het werk betreffen: de
wrakke vissersboot aan de kaden en
op de werf, de bedrijvigheid in de
haven en de altijd in onzekerheid
verkerende vrouwen, kinderen en
ouderen, in afwachting van de te
rugkeer van de vissers. In augustus
al moet de film in de bioscoop te
zien zijn.
Opvallend dat bijna alle rollen in
deze film worden gespeeld door ac
teurs en actrices die ook in 'Ciske de
Rat' de belangrijkste rollen hadden.
Danny de Munk, Rijk de Gooyer,
Willeke van Ammelrooy, aangevuld
met Kitty Courbois, Huub Stapel,
Renée Soutendijk en de 16-jarige
Tamar van den Dop.
Guido Pieters over die cast: „Never
change a winning team, lijkt het wel
een beetje. Al die mensen die deze
rollen spelen ken ik allemaal erg
goed, ik weet wat ze kunnen en bij
'Ciske' heb ik enorm goed met ze
samen gewerkt. Jammer dat Linda
van Dijck en Peter Faber geen tijd
hadden, anders had ik ze ook een rol
in deze film aangeboden".
Op de vraag waarom hij bij Heijer
mans is uitgekomen antwoord Pie
ters: „Ik heb een sterke affiniteit met
dit soort onderwerpen. Een mooi
verhaal mag best vaker vertelt wor
den. Het is niet de eerste keer dat
'Op hoop van zegen' wordt verfilmd,
dat is al twee keer eerder gedaan. In
een eerste versie als stomme film en
weer wat later als de eerste Neder
landse geluidfilm. Het is een heel
mooi verhaal waarin de mensen cen
traal staan, een soort oer-Hollands-
schap. De structuur van het door
Karin Loomans geschreven script
blijft dicht bij het origineel, alleen
zijn de karakters wat anders gewor
den, wat meer genuanceerder".
Ondanks de knellende band van
griep en hoge koorts gaat Pietërs
toch weer richting de set. Er moet die
nacht nog heel wat gedraaid worden
en vooraf gerepeteerd. Willeke van
Ammelrooy en Tamar van den Dop,
een jong natuurtalent, moeten een
korte scène opnemen. Het is koud op
de slaapkamer in het krakkemikkige
huisje aan de Varkensmarkt in Goe
dereede. Misschien wel door die kou
en het al een week lang alleen maar
's nachts opnemen gaan de opnamen
niet zo snel als gepland. Die opname
ruimte is aan de krappe kant, door
slaapgebrek en de zware omstandig
heden neemt de concentratie wat af.
Na een serie repetities kan er worden
gedraaid. Cameraman Frans Bromet
staat klaar, de set is uitgelicht en op
een teken van de produktieleider
begint buiten de 'vuurtoren' weer te
draaien. De Varkensmarkt in Goede
reede staat in een fel lampenlicht, de
bewoners van de pandjes aan die
markt zullen daar zeker de hele
nacht last van blijven houden. Om
dat ze door al dat licht en gedoe op
de set toch waarschijnlijk maar
moeilijk in slaap kunnen komen,
gaan ze maar kijken naar de opna
men. Met zijn allen een beetje uit de
wind en als het echt te koud wordt
even bij de Gouden Leeuw binnen,
voor de verwarming en een Beeren
burg. De kroegbaas maakt een om
zet die hij anders waarschijnlijk al
leen op zomerse hoogtijdagen be
reikt.
Een paar kilometer verderop wordt
er in de haven hard gewerkt aan het
ombouwen van de enige houten log
ger die nog in ons land te vinden is en
die een belangrijke rol zal gaan spe
len in het filmverhaal. Aan het schip
moet heel wat vertimmerd worden
voor het als varende lokatie gebruikt
kan gaan worden.
Maar tot die tijd zal er zeker in
Goedereede nog dagenlang en kei
hard gewerkt moeten worden. On
danks de griep, de koorts, de kou, de
snijdende wind. Goedereede, het
heeft een paar weken iets van 'Little
Hollywood'. In de avonduren draait
de (film-)vuurtoren over het stadje,
kan de plaatselijke bevolking zich
vergapen aan vaderlandse beroemd
heden. Kan er geen televisie geke
ken worden omdat de antennes van
het dak moesten, maar weinig Goe-
dereeders zullen die televisie mis
sen, dat wat er vlak voor de deur
gebeurt is veel echter, veel spannen
der.
Belangrijke rollen in 'Op hoop van zegen' voor vlnr:
Gooyer en Danny de Munk.
Kitty Courbois, Renée Stoutendijk, Huub Stapel, Rijk de
