l
Veel belangstelling voor
ouderdag schippersiniemaat
Architectuur
als imaginaire
werkelijkheid
PZC/ provincie
DA-FRACTIELEIDER DE VRIES:
Mulder
Slap weekjeactie
Zeeland helpt Polen
NU 49.000 GULDEN BIJEEN
Helpt de kinderen van Gdansk!
Gironummer: 12 12 21
Rabobank: 38 93 42 270
I De Vries toonde zich niet pessimis
tisch over de dalende olieprijs. Die is
zoals bekend gekoppeld aan het aard-
gas, wat nu een fikse tegenvaller aan
binnenhuis
Onze collecties
moet u
gexien hebben!
Landelijk
Actueel
Laagste punt
Ruim 150 belangstellenden deden zich tegoed aan het koud buffet dat ter gelegenheid van de ouderdag van het
schippersinternaat Juliana werd geserveerd..
bATERDAG 8 FEBRUARI 1986
teun VVD aan D66
verzwakt coalitie
KAPELLE - Het CDA vindt dat over het D66-initiatief wetsontwerp geen geladen discussie
meer nodig is. Het terughoudende standpunt van CDA en kabinet is inmiddels voldoende
bekend. De dreigende steun van de VVD aan D66 betekent een verzwakking van de coalitie.
Dat is niet alleen teleurstellend voor het CDA, maar ook voor het kabinet. Dr B. de Vries,
fractievoorzitter van het CDA in de Tweede Kamer, zei dit vrijdagavond tijdens de
startavond van de verkiezingscampagne van het CDA in De Vroone in Kapelle.
Tegelijkertijd meende hij echter dat
de kiezers daar niet bitter over hoeven
|te zijn, omdat de coalitie meer stor-
nen heeft doorstaan.
„De coalitie heeft het opgebracht om
leen krachtig herstelbeleid door te
Ivoeren. Dat beleid was nodig om het
land er bovenop te helpen. Tijdens het
Ikabinet Van Agt/Den Uyl wilden we
■dat beleid al voeren, maar dat kon
Iniet. Met de VVD kan dat blijkbaar
Iwel en dat verdient waardering. Maar
Ihet beleid is niet alleen een verdienste
Ivan de VVD. Ons beleid is gesteund
lop een sociaal beleid. Want wat is
I socialer dan werken voor zwakken op
■de arbeidsmarkt", aldus De Vries. Hij
I meende dat het kabinet in deze perio-
lde slechts een goed begin heeft ge-
I maakt met het economisch herstel.
IVolgens hem is zeker nog vier jaar
I nodig om het beleid van het kabinet
I Lubbers af te ronden. Maar, aldus een
I optimistische De Vries, het wordt
Iduidelijk dat het kabinet in financieel
len economisch opzicht goed bezig is.
I in dat kader lichtte hij de werkloos-
I heidscijfers toe. Eind 1982, aan het
I begin van de kabinetsperiode, groeide
de werkloosheid elke maand met ruim
I vijftienduizend werklozen. De staats
schuld groeide met 90 miljoen gulden
I per dag. In diezelfde tijd verkeerde
het bedrijfsleven in de rode cijfers.
„We zien nu dat de werkloosheid
I daalt. De werkloosheid is zelfs lager
(dan verwacht. Bezuinigingen zijn niet
I gevonden in de particuliere, maar in
de collectieve sector. Het financiële
tekort vormde in 1982 ruim 11 percent
van het nationaal inkomen, de defini
tieve cijfers voor 1985 zullen laten zien
dat het tekort is gedaald tot onder de
7,5 percent. Het economisch herstel is
goed van de grond gekomen. De be
drijven maken weer winst en de ex
port groeit".
AdvertentieI
middelburg, kromme weele 21-23
tel. 01180-14077
inkomsten voor het rijk betekent. „De
omvang is nog niet te overzien, maar
we moeten ook niet overdrijven. Bij
de opstelling van de begroting voor
1985 is al rekening gehouden met die
tegenvaller. Als we het beleid van nu
niet strak en stug volhouden, belan
den we in 1987 in een groot gat". Voor
de consument, zo moest ook De Vries
toegeven, betekent de dalende olie
prijs een extra voordeeltje. Er wordt
minder betaald voor benzine en mis
schien, aldus de politicus, is er straks
een gasverlaging mogelijk voor de
kleinverbruiker.
De Vries ging uitvoerig in op de
sociale zekerheid. Het kabinet wil de
herziening van het stelsel van sociale
zekerheid voor de verkiezingen van de
Tweede Kamer in mei afronden. „We
zijn al in 1979 begonnen. Als we het nu
niet afronden, dan zijn we zeker weer
drie of vier jaar bezig. We gaan door
omdat we de mensen die afhankelijk
zijn van een uitkering zekerheid wil
len bieden".
Aan het einde van zijn toespraak zei
De Vries dat hij weliswaar optimis
tisch sprak, maar dat economische
herstel nog lang niet voor alle secto
ren geldt. De agrarische sector is er
volgens hem wat bekaaid vanaf geko
men. Hij stelde echter dat de CDA-
fractie oog heeft voor de problemen
van de landbouwers en dat men in de
Tweede Kamer altijd bereid is voor
oplossingen in de indiviuele sfeer.
VLISSINGEN De actie 'Helpt
de kinderen van Gdansk' van de
stichting Zeeland helpt Polen
heeft de afgelopen week slechts
duizend gulden opgeleverd. De to
taalstand van het gironummer
121221 en het banknummer
38.93.42.270 is nu gekomen op
49.000 gulden. De grote opbrengst
van vorige week, toen er 13.000
gulden binnenkwam, is - naar de
ze week duidelijk werd - voorna
melijk veroorzaakt door één gift
van 7500 gulden. Met het beoogde
streefbedrag van 60.000 gulden
kunnen Poolse kankerpatiëntjes
in het academisch ziekenhuis van
Gdansk een jaar lang een nabe
handeling krijgen tegen kanker.
De collectes die de stichting Zee
land helpt Polen de afgelopen we
ken in de gemeente Mariekerke
heeft gehouden, hebben in totaal
bijna drieduizend gulden opge
bracht; in Grijpskerke werd 1212
gulden opgehaald, in Aagtekerke
867 gulden en in Meliskerke 875
gulden. Ook dit geld wordt ge
bruikt voor de aanschaf van medi
cijnen en voor het bekostigen van
transporten naar Polen. De totnu-
toe gehouden collectes vonden
voornamelijk plaats op Walcheren.
Stichtingsvoorzitter J. Lipowski
hierover: „We zouden graag in an
dere Zeeuwse plaatsen willen col
lecteren maar er zijn daar nog niet
voldoende collectanten voor."
De inzamelingsactie voor goede
ren in de gemeente Mariekerke,
afgelopen zaterdag, heeft twintig
kubieke meter aan kleren en
schoenen opgeleverd. Deze worden
aan het einde van dit jaar naar
Polen getransporteerd.
De heer Lipowski zou ook graag
zien dat er landelijk actie gevoerd
wordt. Hiertoe heeft hij onder
andere contact opgenomen met de
KRO, die inmiddels de toezegging
heeft gedaan om aandacht te
schenken aan de actie. Een me
vrouw uit het Gelderse Putten liet
de heer Lipowski weten dat zij
een collecte in haar plaats wil
houden.
De stichting Zeeland helpt Polen
heeft de afgelopen week weer een
aantal goederen gekregen die vrij
gekomen zijn door de fusie van de
ziekenhuizen in Middelburg en
Vlissingen. Eind januari is er ook
al een transport geweest met over
bodig geworden ziekenhuismate
riaal. Dit keer gaat het om een
veertigtal stoelen en tien tafeltjes.
Deze worden ook dit jaar nog naar
Polen getransporteerd.
AXEL In het Axelse culturele
centrum De Halle hield gisteravond
het Terneuzense schippersinternaat
Juliana de jaarlijkse feestavond.
Voor een tot in de uiterste hoeken
gevulde zaal brachten leerlingen en
personeel het toneelstuk 'Meester
Schoenlapper Vetergaren' voor het
voetlicht. Een stuk, geschreven en
geregiseerd door Cor van de Spek,
stafmedewerker bij het Terneuzense
internaat.
De hoofdrollen van het stuk werden
vertolkt door Dennis Ooms, de tim
merman, Martin van de Broek, Mees
ter Schoenlapper Vetergaren en diens
vrouw, Francois Eier. De ruim hon
derd figuranten werden na afloop be
loond met een daverend applaus van
een dankbaar publiek. De vele kos
tuums waren verzorgd door mevrouw
Bakker en haar collega's uit de naai
kamer van het internaat Juliana. De
decorbouw stond onder leiding van de
heer P. de Groot, die dankzij de
medewerking van de Axelaar Chris
Smies het podium van De Halle com
pleet had omgetoverd in een ouder
wetse schoenmakerswerkplaats. De
opvoering van 'Meester Schoenlapper
Vetergaren' werd afgewisseld met mu
ziek en dans, evenals het toneelstuk
verzorgd door de leerlingen en perso
neel van het internaat.
Aan deze avond ging 's middags een
rustige jaarvergadering vooraf, waar
de huishoudelijke zaken werden be
sproken. Na deze vergadering stond er
een koud buffet voor de aanwezige
ouders klaar, waar de ruim 150 be
langstellenden zich bijzonder goed
lieten smaken. Cor van de Spek, coör
dinator van het geheel, toonde zich
dan ook na afloop meer dan tevreden
over de feestelijke dag.
FORUM
Het andere Forum -hoewel de mani
festaties natuurlijk in elkaar overlo
pen- speelt zich tot en met 9 maart af
in Wandelkerk en Abdijcomplex,
waar installaties te zien zijn van
Coates, Deleu, Eikelenboom, Müller,
Anne en Patrick Poirier en Rogge.
tholicisme. Waarbij ik mijzelf be
schouw als een opgevoed calvinist.
In mijn vroegere werk ben ik bezig
geweest met zuiverheid van vorm,
heb ik gepoogd puurheid te berei
ken, eerlijkheid en eenvoud. Typisch
de vertrekpunten voor een Noord-
Nederlander die ik ook ben. Maar is
dit ook zo?" Voila het vertrekpunt
voor de 'totale vrijheid' van zijn twee
Forum-tempels.
Alfred Eikelenboom geeft via zijn
installatie 'Utopian models' een kri
tisch commentaar op 'het gegeven
stad'; de megalopolis, die als een
uitdijende poliep het authentieke
landschap verwoest. Utopian mo
dels wil echter ook 'voedsel voor het
oog' zijn, baanbreker van een 'nieuw
formalisme', dat het probleem van
de verdichting van de ruimtelijkheid
in de compositie van de stad indrin
gend -en vaak huiveringwekkend-
aan de orde stelt.
Eén van de interessante deelnemers
uit eigen land is tenslotte Bart
Lootsma, architect en publicist. Hij
kreeg -ondermeer- bekendheid door
zijn afstudeerproject bij prof. Geert
Bekaert aan de TH in Eindhoven:
een reconstructie van het Poème
Electronique van Le Corbusier, Xe-
nakis en Varèse in de vorm van een
expositie, concerten en publikaties.
In maart '85 maakte hij -eveneens in
Eindhoven en in samenwerking met
Gerard van Zeyl- de installatie 'Het
verlangen naar architectuur en de
beslommeringen van alledag'.
Lootsma is bij Forum present met
een lezing/discussie/diapresentantie
over het thema „Het Troyaanse
Paard", kunstwerken als rudimen
taire architectuurconcepten, archi
tectuur als kunst. Hij vindt het
belangrijk, dat over architectuur
weer word gesproken als cultureel
fenomeen en legt -ook in zijn artike
len- dwarsverbanden met andere
kunsten.
Bob Lagaaij
Met 'Architectuur als imaginaire
werkelijkheid' speelt Forum in op
een actuele, internationale trend:
het vervagen van de grenzen tussen
'architectuur' en 'kunst'. De deelne
mende beeldend kunstenaars en ar
chitecten vertegenwoordigen op
een eigenzinnige manier elk een
facet van die stroming. Nigel Coa
tes, docent aan de Architectural
Association in Londen, een hoogge-
noteerde architectuurschool, en op
volger van Bernard Tschumi, die
voor Forum '80 de installatie Twee
Altaren maakte in de Vleeshal,
vindt bijvoorbeeld dat ruimte nooit
los gezien kan worden van wat zich
er afspeelt. Zijn ideale nachtclub
bestaat uit lichteffecten, alcohol en
de bezoekers. Tijdens Forum leidt
hij een workshop -liever: een onder
zoek aan de hand van discussies,
schetsen en notities- over 'kathe
dralen voor het jaar 2000' en toont
zijn 'cathedral installation'.
Een kleinigheid hou je altijd. De rijkspolitie die 'uit veiligheidsoverwegingen' bezwaar
maakt tegen de bouw van een installatie van Luc Deleu op het Muntpleintje. Of de
gevoelige korting -zo'n 10 mille- op de subsidie van de gemeente Middelburg.
„Ach ja, dat zijn dan van die moeilijkheden", zegt Maria-Rosa Boezem. „Maar we blijven
het proberen en we doen ook dit jaar geen concessies aan de kwaliteit. Vergeet niet: we
hebben internationaal een naam opgebouwd, het is niet zo makkelijk om de boel te
cancellen. Ik ben trouwens redelijk optimistisch ingesteld. We gaan ervan uit dat het
lukt".
Vrijdagmorgen. De Franse televisie
ploeg, die een gefilmd profiel van het
kunstenaarsechtpaar Anne en Pa
trick Poirier maakt, zwerft al dagen
door Middelburg. En aan de tempels
van Pjotr Müller -binnen- en buiten-
wereld- is de laatste hand gelegd.
Maria-Rosa Boezem meldt het opge
wekt en voor ze wordt onderbroken
door het zoveelste telefoontje.
Ze coördineert de elfde aflevering
van de manifestatie Forum, die -on
der de noemer 'Architectuur als ima
ginaire werkelijkheid'- tien kunste
naars én hun werk op het snijvlak
van beeldende kunst en architec
tuur naar Middelburg brengt. Het
zijn Nigel Coates, Coop Himmelblau
(het samenwerkingsverband van de
Weense architecten Wolfgang Prix
en Helmut Swiczinsky), Luc Deleu,
Alfred Eikelenboom, Bart Lootsma,
Pjotr Müller, Anne en Patrick Poi
rier en Cornelius Rogge, die vanaf
vandaag (zaterdag) tot en met
woensdag via een reeks workshops,
audio-visuele presentaties, lezingen
en discussies een rechtstreekse con
frontatie aangaan met het publiek.
Dat is -door de jaren heen- één van
de aardigste kanten van Forum ge
bleken, weet Maria-Rosa. „Het komt
zo zelden voor, dat een kunstenaar
bij zijn werk aanwezig is om erover
te praten. Meestal gebeurt dat via de
kunstkritiek." Lachend: „We gaan
daar bij Forum trouwens héél ver in.
De kunstenaar kan niet even om vijf
uur naar huis om bij moeder te gaan
eten. Het wordt dus wel 's twee uur 's
nachts." Dat programma-onderdeel
is in de Kuiperspoort en trekt inmid
dels een internationaal en opvallend
gemêleerd publiek. Belangstellen
den van binnen en buiten 'de kunst',
maar ook die ene Deen, die bij een
bezoek aan Middelburg toevallig in
een workshop verzeilde.
Anne en Patrick Poirier -twee ande
re internationaal bekende deelne
mers- grijpen met hun bouwsels
terug op de oudheid. Mythologie als
voertuig naar het onbewuste, zicht
baar gemaakt via 'The soul of the
sleeping traveller' in het Abdijcom
plex. Hun workshop gaat over de rol
van archetypen in de cultuur en hoe
ze worden vertaald in eigentijdse
kunst. Daarnaast willen ze zich ver
diepen in de 'mise en scène' van het
kunstwerk.
De architectuur van het duo Coop
Himmelblau bereikte in '83 een
-voorlopige- mijlpaal in het fantasti
sche 'open huis': 100 vierkante me
ter woonruimte, die naderhand kan
worden ingedeeld.„Open architec
tuur is vrij van valse pretenties",
menen Prix en Swiczinsky. Tijdens
Forum willen ze opnieuw een open
huis ontwerpen.
Bezoekers van de Vleeshal herinne
ren zich ongetwijfeld het surrealisti
sche booreiland dat Luc Deleu (Ant
werpen) voor Vlissingen wilde veran
keren. Deleu provoceert graag, zei al
in '70 'vaarwel aan de architectuur'
Foto boven: een installatie van Anne
en Patrick Poirier in opbouw.
fotografie Wim Riemens)
Foto onder: een tempel van Pjotr
Müller
en kietelt zijn (ex)collega's met de
probleemstelling 'wat te doen na het
opheffen van de zwaartekracht?'. In
Middelburg is hij vertegenwoordigd
met de installatie 'Symmetrie -per
spectief- schaal'.
De 'imaginaire architectuur' van
Cornelius Rogge is gesitueerd op
het laagste punt van de Abdij. Hij
kreeg bekendheid door zijn tenten
project bij Kröller-Müller: imagi
naire, breekbare bouwsels, "torens
broos als ikzelf'. Rogge's achter
gronden zijn de theosofie en het
oosten. Zijn latere sculpturen heb
ben meer en meer het karakter van
maquettes gekregen, schaalmodel
len, die niet alleen in de architec
tuur maar ook voor wetenschappe
lijke doeleinden worden gebruikt.
Rogge laat zich niet uit over wélke
schaal hij bedoelt: dat laat hij over
aan het voorstellingsvermogen van
de kijker.
Samen met Pjotr Müller leidt hij
tijdens Forum een workshop:
„Waarom een beeld een huis moet
zijn". Voor beiden heeft architectuur
niets te maken met -letterlijk- wo
nen in een huis „maar dat de ziele-
drager mag huizen in een pand dat
zijn ziel een plaats geeft". Müller
heeft in de Abdij zijn paradijs ge
maakt: een voor- en een hoofdtem
pel vol barokke en decoratieve ele
menten. „Juist deze stijl ,de gemeng
de stijl, omdat ik mij bewust werd
van de controverse calvinisme -ka-
Middelburg, 8 t/m 12 februari 1986:
Wandelkerk Abdijcomplex Kui
perspoort.
8 februari t/m 9 maart 1986: Wandel
kerk /Abdijcomplex.
Zaterdag 8 februari:
15.00 uur: Koorkerk (Abdijcomplex):
Opening van de manifestatie; wel
komstwoord door mr. A. J. Peeck,
voorzitter Stichting Forum; ope
ningsrede door ir. Jean Leering.
20.30 uur: Lezing discussie audio
visuele presentatie door Coop Him-
melblauw: 'Architecture is now'.
Zondag 9 februari:
12.00 uur: Lezing discussie diapre
sentatie door Alfred Eikelenboom
over eigen werk.
14.30-17.00 uur: Workshop door Ni-
gel Coates; workshop door Coop
Himmelblau; workshop door Anne
en Patrick Poirier; workshop door
Cornelius Rogge Pjotr Müller.
20.30 uur: Lezing discussie /diapre
sentatie door Anne en Patrick Poi
rier over eigen werk.
Maandag 10 februari:
10.00-12.30 uur: Workshop door
Coop Himmelblau: workshop door
Cornelius Rogge Pjotr Müller.
13.30-16.30 uur: Workshop door An
ne en Patrick Poirier.
14.00-16.30 uur: Workshop door Ni-
gel Coates.
20.30 uur: Lezing discussie diapre
sentatie door Bart Lootsma: 'Het
Troyaanse paard'; kunstwerken als
rudimentaire architectuurconcep
ten, archictuur als kunst.
dinsdag 11 februari:
10.00-12.30 uur: Workshop door
Coop Himmelblau; workshop door
Cornelius Rogge Pjotr Müller.
13.30-16.30 uur: Workshop door An
ne en Patrick Poirier.
14.00-16.30 uur: Workshop door Ni-
gel Coates.
20.30 uur: Lezing discussie diapre
sentatie door Cornelius Rogge over
eigen werk.
Woensdag 12 februari:
10.00-12.30 uur: Workshop door Cor
nelius Rogge Pjotr Müller.
14.00-16.30' uur: Workshop door
Coop Himmelblau; workshop door
Nigel Coates.
20.00 uur: Lezing discussie diapre
sentatie door Nigel Coates over ei
gen werk.
22.30 uur: Presentatie videofilms
op locatie gemaakt in Middelburg
door de deelnemende kunstenaars
met begeleiding van Continental Vi
deo en Tony Goossens video-inter
views (voorlopige versie).
Dagelijks:
Abdijcomplex Wandelkerk (8 fe
bruari t/m 9 maart)
10.00-17.00 uur: Installaties: Nigel
Coates: 'Cathedral Installation'; Luc
Deleu: 'Symmetrie - perspectief -
schaal'; Alfred Eikelenboom: 'Uto
pian Models'; Pjotr Müller: 'Mijn
Paradujs'; Anne en Patrick Poirier:
'The soul of the sleeping travelier';
Cornelius Rogge: 'Imaginaire Archi
tecture'.
Dagelijks:
Kuiperspoort (t/m 12 februari)
10.00-24.00 uur
Abdijcomplex (t/m 9 maart) 10.00-
17.00 uur
Diverse audiovisuele presentaties,
w.o.: Documentaire Forum Archi
tectuur als imaginaire werkelijkheid
door Continental Video Antwerpen.
In de loop van de manifestatie: op
locatie gemaakte videowerken door
de deelnemende kunstenaars met
begeleiding van Continental Video.
Video-interviews met de deelnemen
de kunstenaars door Tony Goos
sens.
Lezingen en workshops vinden
plaats in de Kuiperspoort.
