exposities
voordeeltje voor kleine tweeverdiener
tussoo do
regels
duitsers lanceren
europese video
DIGI-CONTROL
IHT'
«loktronico
SS»
etcetera
besselink
hoewaer
molema
peter koole
tom puckey
baas
V esprit
jon marten
niets alles
kho liang
ie-prijs
arthouse
baert
mokum
balans 17
Nieuwjaar
Opvallend klein
WSÊÊÊÈÊË
-
mm
VRIJDAG 24 JANUARI 1986
Van 26 januari tot en met 16
februari 1986, exposeert in de
zaal van Stichting Etcetera
(in het Markiezenhof te Ber
gen op Zoom) Charles Jansen
onder de titel 'Uit het schets-
boekske van een dweil' teke
ningen, etsen en schilderijen.
Charles Jansen, geboren in
1960, volgde een opleiding aan
de Koninklijke Academie
voor Beeldende Kunsten in
Den Haag. Hij specialiseerde
zich in tekenen, vrije grafiek
en schilderen. Hij exposeerde
eerder in Apeldoorn en ver
schillende keren in Den Haag
(o.a. in Arti et Industrieae en
de Artoteek).
Alle tentoongestelde werken
slaan op het vastenavondge-
beuren. Het uitgangspunt is in
alle gevallen het figuratieve.
Gedurende het werken abstra
heert de artiest, maar nooit
volledig. Bij de schilderijen
werkt hij met acryl. Bij de
tekeningen gebruikt hij veelal
houtskool; gedeeltelijk is er
sprake van gemengde technie
ken. Hij heeft een voorkeur
voor grote formaten.
In het leven en werken van
Charles Jansen speelt de Berg
se vastenavond een enorme
rol. Hierover zegt hij zelf: „Het
carnaval, het vastenavondge-
beuren, brengt mij terug naar
het oergevoel in mijzelf, ver
wijzend naar mijn mens-zijn,
mijn bestaan".
Stichting EtceteraSteenberg-
sestraat 8, Bergen op Zoom (in
het Markiezenhof). Geopend
tijdens de tentoonstelling da
gelijks van 14.00 uur tot 17.00
uur. Gesloten op maandag en
bovendien op dinsdag 11 fe
bruari.
Tot maart exposeert Sonja
Besselink uit de Rijp ple
xiglasobjecten in de vitrines
van de Kunstuitleen, Kuipers
poort 22 te Middelburg.
Vele textiele kunstenaars han
teren tegenwoordig de weef-
techniek op een eigen onortho
doxe manier. Het belangrijk
ste kenmerk, het spel van de
elkaar rechthoekig kruisende
draden, blijft echter inspire
ren.
Flexibiliteit is een ander ken
merk, zowel van de techniek,
als van het textiele materiaal.
Sonja Besselink gebruikt deze
kenmerken als uitgangspunt
een beeldend middeld. Het
werken met draden blijft be
houden, rood/witte en blauw/
witte draden van papier, tex
tiel of elektriciteitsdraad. Al
deze draden hebben andere
eigenschappen, een zekere
soepelheid of stevigheid, die
hun expressie vinden in een
lijnenspel gevat in plexiglas
kubussen.
Het tekenen zet zich voort in
de lijnen die in het plexiglas
gegraveerd worden, terwijl het
plexiglas in een aantal objec
ten ook als lijn gebruikt is.
Uitleen: Geert Baas en Sonja
Besseling, dinsdag tot en met
zaterdag 12.30 tot 17 uur.
ma, Peer van Meer, Leendert
van der Pool, Joop Dam, Wil
liam Verstraeten, Andries
Minderhout, Frits van Til, Ke-
di van der Willigen, Inge van
der Kooij.
Een grote verscheidenheid
aan beeldende technieken
wordt getoond. De tentoon
stelling biedt recent werk van
de exposanten. Opening zater
dag tussen 15 en 17 uur. Toe
gang vrij.
In het Zeeuws Kunstenaars
Centrum (Kloveniersdoelen
Middelburg) exposeert tot 13
februari Peter Koole recente
schilderijen.
(Achter de Houttuinen 30:
dinsdag tot en met zondag 14
tot 17 uur. Donderdagavonden
19-21 uur).
In de Vleeshal van het Middel
burgse stadhuis is de tentoon
stelling 'Nieuwe Beelden' van
Tom Puckey te zien.
Het is de eerste tentoonstel
ling van dit seizoen en ze laat
een vijftal beelden uit de perio
de 1985-1986 zien. Puckey
(1948) verzorgde een reeks ten
toonstellingen en performan
ces, leidde workshops en liet
een aantal publikaties het
licht zien. Zijn werk was op
verschillende grote exposities
te zien (Kassei, Montreal, Aar-
hus, Hamburg, Graz).
De tentoonstelling De Vlees
hal loopt tot 17 februan (dins
dag tot en met zaterdag van 13
tot 17 en op zondagen van 14
tot 17 uur).
Bij deze expositie wordt (tegen
betaling van 10,-) een catalo
gus geleverd waarin vraagge
sprekken met Puckey door
Paul Hefting en Antje von
Graevenitz.
In het Zeeuws Museum (Mid
delburg, Abdij 3) is tot 1 fe
bruari de installatie 'Scottish
Hills' van de Belgische kunste
nares Lidy Hoewaer te zien.
Tot diezelfde datum exposeert
zij tevens in de Vlissingse gale
rie Marquis (Nieuwendijk 15):
keramische juwelen, objecten
en tekeningen.
Marten Molema exposeert
gouaches en tekeningen in de
Middelburgse galerie De Wijn
stock (Bellinkstraat 32). Open:
donderdag/vrijdag van 14 tot
17 uur. Zaterdag van 11 tot
12.30 en van 14 tot 17 uur.
De Hoogvlietse kunstenaar
Geert Baas exposeert van za
terdag 11 januari tot en met
zaterdag 22 februari recent
werk in de Kunstuitleen, aan
de Kuiperspoort te Middel
burg.
Kenmerkend voor het abstrac
te werk van Baas zijn kleur- en
vormtegenstellingen. De kun
stenaar maakt van verschil
lende materialen gebruik. De
tentoonstelling omvat een
aantal collages en een aantal
werken in gemengde technie
ken op papier. De gemengde
technieken zijn vervaardigd
met olieverf, pigment, pastel
en kleurpotlood.
stelling loopt tot en met Zb
februari.
In de Clingse expositieruimte
is tot eind januari ook werk te
zien van beeldhouwer Ernest
Joachim uit Biervliet.
In galerie Bellamy 19 (mu
seum Vlissingen) is de ten
toonstelling van recente
schilderijen van Jon Marten
te zien.
Marten (1934) is, net als de
vorige exposant Van den Ee-
renbeemt, lid van de IJmuider
Kring.
(Bellamypark 19, Vlissingen.
Dinsdag tot en met vrijdag 10
tot 12.30 en 13.30 tot 17 uur.
Zaterdagen van 13 tot 17 uur).
De groep niets alles expo
seert in het Terneuzens Mu
seum aan de Burgemeester
Geillstraat. Werken van: R,
Beek, J. Klein, P. Clijsen, H.
de Ruyter, H. Huyser en A.
van der Veeke.
Museum open: dinsdag tot en
met vrijdag van 9.30 tot 12 uur
en van 13 tot 17 uur, zaterda
gen van 9.30 tot 12 uur.
Het Zeeuws Museum presen
teert in de Kapittelzaal van
de Middelburgse Abdij de ten
toonstelling 'Bekroonde ont
werpers/zes jaar Kho Liang
Ie-prijs'.
De prijs is vernoemd naar Kho
Liang Ie door de Stichting
Amsterdams Fonds voor de
Kunst, omdat Kho Liang Ie
een voor Nederland in de jaren
1955-'75, belangrijk en bekend
binnenhuisarchitect en indus
trieel ontwerper is geweest. De
tentoonstelling geeft, met be
hulp van audiovisuele midde
len, een overzicht van zijn ont
werpen. Kho Liang Ie heeft
ook het interieur van het
Zeeuws Museum in de Abdij
ontworpen.
Werk van Bruno Ninaber van
Eyben, José de Pau„ Bas Pruy-
ser, team Océ van der Grin
ten, Chris Hiemstra Harry
Swaak, Gerard van den Berg,
De tentoonstelling in het
Zeeuws Museum is te zien tot
14 februari (maandag t/m vrij
dag van 10 tot 17 uur, Mu
seum, Abdij 3 - Kapittelzaal,
Abdij 9).
In galerie Esprit in Clinge is
werk te zien van Hendrik van
Veenendaal. De expositie om
vat naast schilderijen, houts
kooltekeningen en composi
ties met kleurpotlood.
Van Veenendaal, die zijn oplei
ding kreeg aan de Leeuwen
burg academie in Amsterdam
en de academie voor beelden
de kunsten in Rotterdam,
schildert en tekent veelal
geabstraheerde landschap
pen, ruim van opzet en in
warme kleuren. De tentoon
Tot en met zaterdag 8 februari
is in galerie Arthouse aan de
Markt in Biervliet werk te
bezichtigen van Frank Ver-
straete uit Eeklo en Sia
Braakman-Mulder uit Philip
pine.
Verstraete exposeert in Bier
vliet abstracte beeldhouwwer
ken in marmer. De Philippien-
se kunstenares Sia Braakman-
Mulder stelt keramiek (gesti
leerde gebruiksvoorwerpen!
ten toon. De Biervlietse gale
rie is geopend van maandag
tot en met vrijdag van 9.00 tot
12.00 uur en op zaterdag van
9.00 tot 12.00 uur en van 13.00
tot 16.00 uur.
In de galerie Trouvaille te Ter-
neuzen exposeert - tot 1 fe
bruari - Mario Baert werken in
gemengde technieken (air
brush, gouache, potlood). De
galerie is open van 9 tot 18 uur.
De politiek heeft kans gezien
om de regelingen voor klei
ne tweeverdieners, vorig jaar al
aanleiding tot verwarring en
commotie, nog wat ingewikkel
der te maken dan ze al waren.
Het gaat dan met name om die
tweeverdieners, die een baan
buitenshuis en geen kinderen
hebben, jonger dan 12 jaar. Die
groep wachten met ingang van
1986 voor de belasting-aangifte
wat ingewikkelde berekenin
gen, maar wie ze volbrengt
wacht ook een beloning: als de
minstverdienende partner met
zijn of haar belastbaar inkomen
maximaal rond de 8 mille zit,
gaat de meestverdienende van
de twee er op vooruit; en hoeft
minder belasting te betalen.
Wie een baan heeft (dus niet:
wie een uitkering heeft of aow)
en geen jonge kinderen meer
thuis heeft, kan voor 1986 als de
partner ook werkt rekenen op
een belastingvrije som van 7748
gulden (gevormd door een be
lastingvrije som van 7341 gul
den plus een arbeidstoeslag van
407 gulden). Maar met ingang
van 1986 wordt voor die groep
de voetoverheveling verruimd.
De voetoverheveling houdt - het
zij voor alle duidelijkheid ge
zegd - in, dat het deel van die
7748 gulden wat door de minst
verdienende van de twee niet
wordt benut, mag worden opge
teld bij de belastingvrije som
van de meest verdienende part
ner.
Bij wijze van voorbeeld: Part
ner 1 heeft een belastbaar inko-
belastingvrije som van de
meestverdienende partner 1.
Die zou dus aan een totale be
lastingvrije som van 7748 plus
2749 gulden is 10.497 gulden
komen.
De verruiming, die met ingang
van 1986 geldt houdt nu in, dat
van de minst verdienende part
ner - als beiden buitenshuis
werken en geen kinderen jonger
men van - zeg - 40.000 gulden,
partner 2 van 5000 gulden. Bei
den komen voor de belasting
terecht in tariefgroep 1, met
dus een belastingvrije som van
7341 gulden plus 407 gulden
arbeidstoeslag, totaal dus 7748
gulden. Partner 2 kan van dat
bedrag maar 5 mille zelf benut
ten. En dus kan er 7748-5000
gulden is 2749 gulden worden
overgeheveld en opgeteld bij de
dan 12 jaar hebben - 15 procent
van het inkomen buiten be
schouwing wordt gelaten. Het
komt er dan op neer, dat de
voetoverheveling bestaat uit
het verschil tussen de belasting
vrije som en 85 procent van het
inkomen van de minst verdie
nende partner. Gevolg is dat het
bedrag van de voetoverheveling
meer wordt.
Voor het hierboven aangeduide
voorbeeld komt de situatie er
als volgt uit te zien. Beide part
ners hebben recht op een belas
tingvrije som van 7748 gulden.
Partner 2 kan daar maar 5000
gulden van benutten. Er kan
een bedrag worden overgehe-
vend naar partner 1: die voe
toverheveling bedraagt 7748 -
(85 pet maal 5000 gulden) is 3498
gulden. Daardoor wordt de be-
lastinvrije som van degene, die
het meest verdient derhalve
7748 plus 3498 gulden is totaal
11.246 gulden.
Vorig jaar werd die voetoverhe
veling in n keer verrekend, hal
verwege het jaar. Men betaalde
dus in de eerste helft van '85
teveel loonbelasting die achter
af terug werd betaald, terwijl die
over het tweede halfjaar vooraf
werd terug betaald. Nu is er de
mogelijkheid om met de voe
toverheveling maandelijks reke
ning te houden. Dat voetoverhe-
velingsbedr wordt door de in
specteur bij beschikking be
paald, men moet er bij de in
specties een aanvraagformulier
voor halen. De werkgever kan er
daarna bij de maandelijkse
loonbetaling rekening mee hou
den. Zoals gezegd: de verruimde
regeling voor voetoverheveling
geldt niet voor tweeverdieners
met kinderen beneden de 12
jaar: die krijgen inplaats daar
van een aanvullende arbeids
toeslag elk van 787 gulden,
waarmee dus de belastingvrije
som verhoogd wordt tot 7748
plus 787 is 8535 gulden.
Nog wat kleingoed.
Als een werkgever de telefoon
van een werknemer volledig ver
goed, moet die werknemer 20
gulden per maand tot zijn of
haar loon rekenen. Als er iets
voor priv-gebruik wordt be
taald, mag dat van die 240 gul
den per jaar worden afgetrok
ken tot maximaal 240 gulden.
Door de werkgever verstrekte
dienstkleding als uniformen en
witte jassen is vrij van belas
ting; er hoeft niets meer tot het
loon te worden gerekend. Als er
een vergoeding voor wordt be
taald, stelt de inspectie de waar
de van de kleding op datzelfde
bedrag. Zodat er niets af te
trekken of bij te tellen is.
KEES CIJSOUW
Galerie Mokum (Amsterdam)
is tot en met 2 maart te gast in
het Markiezenhof (Bergen op
Zoom). De in de twintig jaren
opgebouwde galeriecollectie
heeft betrekking op de Neder
landse realistische kunst van
deze tijd. Opening zaterdag 11
januari, 15 uur (dagelijks 14-17
uur, behalve op maandag).
Vanaf morgen - zaterdag - t/m
8 maart 1986 wordt in het
BKR-centrum Balans 17 te
Middelburg een tentoonstel
ling gehouden waaraan 17
Zeeuwse kunstenaars deelne
men. Aanleiding tot deze ten
toonstelling is de nieuwe
WVC-activiteit 'Jongeren
spaarregeling met inlegpre-
mie'.
Deelnemende kunstenaars
zijn: Kees de Valk, Richard
Beek, Ben Sleeuwenhoek,
Kees van Gilst, Elsa Westland,
Teja van Hoften, Marinus van
Dijke, Eric Roest, Jeltje Rats-
De Europese industrie heeft
bij de produktie van
videorecorders aardig de boot
gemist. Jammer maar helaas.
Philips, toch ook een gigant
van betekenis heeft met met de
'Europese' norm van het V-2000
systeem niet gehaald, en is
daarom ook overgeschakeld op
VHS. Zelfs Sony ziet
langzamerhand zijn
marktaandeel in
Beta-recorders zakken en
schakelt daarom over op de
futuristische 8 mm-video. Je
zou dat een vlucht naar voren
kunnen noemen.
Het Japanse VHS-systeem is
vrijwel tot wereldnorm
gebombardeerd door de
consumenten met name door de
overvloed aan voorbespeelde
banden. Heel wat Europese
fabrikanten, die afwachtend
hadden gereageerd, stond op
een gegeven moment niets
anders te doen dan grote
aantallen Japanse
VHS-toestellen in te kopen en
onder eigen naam hier op de
markt te brengen.
Dat zinde met name twee
Duitse fabrikanten eigenlijk al
helemaal niet. Hoewel de
stroom van VHS-recorders
vanuit het Verre Oosten blijft
aanzwellen - tegen steeds lagere
prijzen - leek de tijd rijp voor
weer een Europees,
geavanceerd produkt.
Natuurlijk wel volgens de
VHS-norm, maar dan met
daarin echt de laatste snufjes.
En dat moest mogelijk zijn. En
daarom staken ITT en
Blaupunkt de koppen bij
elkaar.
Tenslotte: ook Digivision-TV
van ITT kreeg vorig jaar op de
IFA, de Internationale
Funkaustellung in Berlijn, een
goede ontvangst in wijde kring.
Dezelfde digitale techniek, die
het mogelijk maakte om bij een
tv beeld-in-een-beeld te
projecteren, zou ook de recorder
een totaal ander aanzien
kunnen geven.
Dit jaar komt het produkt van
ITT alvast in Nederland op de
markt: een videorecorder,
ongekend klein van afmetingen
en vol nieuwe elektronische
trucjes. Toch is het apparaatje
buitengewoon makkelijk te
bedienen. De digitale techniek
heeft weliswaar allerlei nieuwe
zaken aan de recorder
toegevoegd, maar desondanks
het bedieningsgemak
verhoogd. Immers nog vers in
het geheugen liggen de Japanse
produkten met oneindig veel
priegelige knopjes, die
niemand weet te bedienen. De
recorder heet de DIGI-control.
Eerst iets over de ontwikkeling:
DIGI-control is een
gezamenlijke ontwikkeling van
twee Duitse reuzen. Van
Blaupunkt-Werke in
Hildesheim en de Standard
Eiektrik Lorenz (SEL),
onderdeel van ITT in Stuttgart.
Drie verschillende recorders
komen er. wat vormgeving,
uitvoering en uitrusting betreft
verschillend. Zij worden onder
merknamen Blaupunkt. Greatz
en ITT dit jaar op de markt
gebracht. Er zijn door beide
ontwikkelingslaboratoria veel
patenten aangevraagd op dit
volbloed Europese produkt.
De DIGI-control van ITT, die
nu verkrijgbaar is, blijkt
opvallend klein. Hij is maar 9,9,
zeg 10 cm hoog, 40 cm breed en
slechts 32,5 cm diep. Het
vernuft dat daarin is
ondergebracht, is onevenredig
groot voor die afmetingen. In
de eerste plaats gaat het om een
recorder met stereogeluid,
voorzien van een automatische
ruisonderdrukker. Daarbij
hoort ook een aansluiting voor
de Hifi-installatie. Het
geluidsdeel heeft namelijk
Hifi-specificaties volgens DIN
(Duitse Industrie Norm). Het
geluidsdeel is omschakelbaar
wat betreft stereo- of
tweekanaalsweergave (Engelse
films met Duitse
nasynchronisatie).
De tuner - het ontvangstdeel -
heeft niet minder dan 39
voorkeuzekanalen. Ook de
zogenaamde Oscar-kanalen,
De DIGI-controlrecorder heeft
een ingebouwde,
computergestuurde schakeling
om zes programma's vooruit te
programmeren. Men kan 11
maanden (bij de meeste
recorders zijn het 11-14 dagen...)
vooruit programmeren, terwijl
als de stroom uitvalt alle kennis
toch niet verloren gaat. De
Het nieuwe apparaat is
geschikt voor het Franse en
Oostduitse
Secam-kleurensysteem.
Voorbereid is ook het
VPS-systeem, het in Duitsland
regelmatig gebruikte Video
Programming System. Deze
Blaupunkt-vinding wordt bij
de ITT-fabrieken als een
gereserveerd voor
satelliet-ontvangst. Er zijn twee
afzonderlijke kanalen voor een
Audio-Visuele koppeling (AV).
Dit is een nieuwe manier om tv's
of andere randapparaten aan te
sluiten, met minder
kwaliteitsverlies. Een
videocamera of
beeldplatenspeler bijvoorbeeld
of een twee videorecorder
waarvan men wil kopiëren.
Veelal gebruikt men daarvoor
de zogenaamde
Scart-aansluiting, die ook
voorhanden is.
Het kleine apparaat is uiteraard
op afstand te bedienen. Grappig
is dat de afstandsbediening
tevens dienst kan doen voor de
bijbehorende tv. Het beeld is
digitaal bewerkt. Een stilstaand
beeld is absoluut trillingsvrij.
Voor optimale beeldscherpte
gebruikte men de 'Digital
Contour Processing', een stukje
computertechniek aangewend
om langs de randen van
afbeeldingen op het scherm een
betere contrastovergang te
krijgen.
programmering blijft op zijn
minst vier weken bewaard als
de stroom uitvalt.
Heel bijzonder is de aanduiding
op het display hoeveel van een
band al bespeeld is (in gewone
uren en minuten). Een druk op
de knop en men weet hoeveel
tijd er nog resteert om op te
nemen, ook in uren en minuten.
De bandlengte wordt
automatisch herkend door de
recorder, met uitzondering van
de nieuwe vieruursband, die van
een speciale sticker voorzien
dient te worden.
module aangeleverd. Hij maakt
het mogelijk om - wanneer het
tv-programma uitloopt - toch
precies op tijd in te schakelen
bij het juiste programma en
zodoende band te sparen.
Ondanks alle extra's is de
bediening zeer simpel. Stap
voor stap loopt men door een
programma. Een ingewikkelde
gebruiksaanwijzing is
overbodig, al wordt een goede,
Nederlandse handleiding
meegeleverd. Hij kan in de kast
blijven omdat de conversatie
met DIGI-controlrecorder zich
in een heldere dialoog voltrekt.
Het vooruit-programmeren,
waar zoveel mensen, vooral
ouderen, vaak tegen opzien, is
na een keer kennis gemaakt te
hebben met de simpele
knoppendrukkerij letterlijk
kinderspel. Zo is de
aan/uit-knop op het apparaat
vervallen. Hij start
geprogrammeerd met opnemen
of start zodra een knop wordt
ingedrukt of de
afstandsbediening wordt
gebruikt. Ook is het voldoende
om een cassette in het apparaat
te schuiven. Hij wordt dan ook
uit zijn 'sluimer' gewekt.
Veel functies kunnen met twee
knoppen, de plus- of min-knop
worden beïnvloed. Een kanaal
omhoog of omlaag, een stuk
vooruit of terug in de tijd,
snelspoelen naar een
voorafbepaalde plaats. Er is ook
een GOTO-functie met een
gewone tijdsaanduiding. Bij het
plaatsen van een cassette die
niet teruggespoeld is weet de
recorder vrijwel meteen waar
men zich op de band bevindt.
De bandloopfuncties zijn
dienovereenkomstig
computer-gestuurd. Het
aanlopen en afremmen van de
band geschiedt geleidelijk,
waardoor minder slijtage aan de
cassette ontstaat. De teller
verloopt niet. Het is mogelijk
om precies daar te stoppen waar
men gebleven was.
Het apparaat heeft tenslotte
ook een kinderslot om te
voorkomen dat het gebruikt
wordt op een manier die men
niet wenst en een ingebowud
testbeeld.
De door Blaupunt ontwikkelde
schakeling, met name het
hoogfrequent deel, de sturing en
bediening en de VPS-decoder
worden in Hildesheim gemaakt
en aangeleverd bij de SEL/ITT
fabrieken in Bochum. Daar
wordt de overige elektronica
zoals de loopwerksturing en de
gehele signaalverwerking
vervaardigd. Montage,
afregeling en eindcontrole van
deze werkelijk Europese
videorecorder vinden eveneens
in Bochum plaats, waar
moderne produktie-installaties
voorhanden zijn.
HUGO VAN DER HEEM
Lidy Hoewaer, object
li»
Ètfi v
Sonja Besselink, plexiglasobject
