dertiende week
in cijfers
llilliii
Als u het warmer krijgt van uw
gasrekening dan van uw CV-ketel,
moet u dit eens lezen.
G« vein HcikJercn Goc/ b.v.
pvda domburg stopt energie in program
klant zoekt
beter zelf
'best shop
in town'
PZC/ vrijdagkrant
Enèrgietip
Wasautomaten
baby-abc
in braille
voorlichting
3]
Oude CV-ketels
hebben de vorige
winter veel bui
tenlucht meever-
warmd. Omdat ze
gasvreters zijn
met een vaak laag
rendement. De zuinige konven-
tionele ER-Electronic, zonder
gasvretende waakvlam, heeft
een blijvend ren
dement van 92,7%
(o.w.) en geeft u
direkt de grootste
besparing. Zet ook
uw oude CV-ketel
bij het grootvuil!
kies Radson, dan verwarmt u
niet de buitenlucht. Vraag ons
even alle informatie!
RADSON
codecommissie
VRIJDAG 24 JANUARI 1986
Voor wat, hoort wat. De
directie van de NV
Provinciale Zeeuwse
Energie-Maatschappij (PZEM)
stelt een bedrag van 50.000
gulden beschikbaar voor
prijzen die in het kader van de
actie Zuinig Stoken zullen
worden toegekend. Aan het
eind van de actie - na pasen -
wordt de deelnemers gevraagd
hun ingevulde meterkaart in te
zenden. Ze krijgen daarvoor na
enige tijd een attentie
thuisgestuurd. Daarnaast
worden extra 'bijzondere'
prijzen uitgeloofd voor
degenen die de beste
bezuinigingsmaatregelen
hebben doorgevoerd. Over het
'hoe en waarom' volgen te
zijner tijd nadere berichten.
De gegevens die via de
meterkaarten op tafel komen
zijn voor de PZEM van belang
voor onder meer de planning
van voorzieningen. Met het
prijsbedrag speelt het openbare
nutsbedrijf dan ook geen
sinterklaas, maar doet het wat
terug voor inspanningen van de
consument. Hoofd public
relations A. Koopman van de
PZEM: ,,We maken winst.
Daarvan doen we nuttige
dingen. We geven bijvoorbeeld
geld terug aan de verbruikers.
We hebben de distributiesector
versterkt. En de achtergrond
voor de 50.000 gulden ligt in het
feit dat de PZEM
energiebesparing en het
bevorderen ervan om een aantal
redenen erg positief vindt".
De pr-functionaris van de
PZEM maakt duidelijk dat er
bij de opkomst van het
fenomeen energiebesparing in
het algemeen wel een beetje
sprake was van 'een aflaatbrief
voor uitbreiding van
kernenergie. ,,Nu is het gewoon
deel van het beleid, zeker van de
overheid en de nutsbedrijven".
Koopman zegt dat de PZEM
geen belang heeft bij stijgende
gasprijzen (mede door
uitputting van de grondstof in
de toekomst). ,,Dat leidt tot
steeds meer spanningen tussen
het bedrijf en de verbruikers. Zo
is er bijvoorbeeld een groeiend
aantal wanbetalers. Daar is
niemand mee gediend. We
moeten zoeken naar een zo
gelijkmatig mogelijke afname
zonder pieken, met een
regelmatig betalingspatroon en
zo min mogelijk gepruts in het
net. Energiebesparing is dus
eigenbelang van het bedrijf,
maar óók van de verbruikers".
De pr-man beklemtoont dat de
PZEM energiebesparing niet
alleen 'in theorie' belangrijk
vindt, zij het dat grote
campagnes tot nu toe niet
gevoerd zijn. „De activiteiten
hebben meer een langere adem,
in de sfeer van de voorlichting.
Er zijn brochures, folders, en
dergelijke, gemaakt. De
afdeling voorlichting is
nadrukkelijk op de besparende
toer gegaan".
Normaal verbruik
Streefverbruik week
Totaal streefverbruik
op jaarbasis
van 13-1 t/m 19-1
vanaf 21-10 t/m 19-1-86
800 m3
25 m3
345 m3
1.000 m3
32
432
1.200 m3
38
516
1.400 m3
44
605
1.600 m3
51
690
1.800 m3
57
778
2.000 m3
63
863
2.200 m3
70
949
2.400 m3
76
1035
2.600 m3
82
1120
2.800 m3
89
1208
3.000 m3
95
1295
3.300 m3
104
1422
3.600 m3
114
1552
3.900 m3
123
1681
4.200 m3
133
1811
4.500 m3
142
1940
5.000 m3
158
2156
5.500 m3
174
2372
6.000 m3
190
2589
Koopman erkent overigens dat
er aan energiebesparing geen
absolute voorrang gegeven
wordt. „Als je moet kiezen voor
uitbreiding van het
opwekvermogen of krachtig
besparen, dan denk ik dat ze bij
de PZEM kiezen voor
uitbreiding. Energiebesparing is
erg moeizaam. Het gaat om
gedragsbeïnvloeding van de
mensen. Er zijn veel
onzekerheden en je hebt er een
ongelooflijke inspanning voor
nodig. Je moet het wel
stimuleren. Aan de andere kant
kan de PZEM geen 'nee'
verkopen en moet er voor wat
betreft het opwekvermogen op
zeker gespeeld worden".
Koopman legt uit dat
energiebesparing vooral effect
sorteert in de gassfeer.
„Bezuiniging op elektriciteit zit
in feite opgesloten in de
aanschaf van een apparaat". Hij
voegt eraan toe dat uiteraard
ook het wel of niet aanzetten
van een apparaat een rol speelt.
De pr-medewerker geeft aan dat
de besparing bij gas meer
aantoonbare resultaten
oplevert door attent te zijn.
„Bijvoorbeeld de thermostaat
lager zetten, dat levert op. Je
kunt moeilijk de lampen voor de
helft uit doen". Koopman
onderstreept dat besparen niet
automatisch hogere tarieven
inhoudt omdat de
nutsbedrijven meer kosten
moeten maken. „Het kan zijn
dat de tarieven wat stijgen,
maar dat is altijd veel minder
dan het voordeel dat met
besparen bereikt wordt. Je kunt
zeggen: laat Gods water over
Gods akker lopen en we letten
niet op het verbruik. Dan wordt
gas écht schaars. En een
schaars produkt is altijd duur.
Je krijgt
concurrentieverhoudingen, de
prijs gaat omhoog. Het is het
paard achter de wagen
spannen: wel veel afgezet, maar
het produkt is schaars".
Het verkrijgen van inzicht in
de actieresultaten is voor de
PZEM vooral nuttig om
toekomstige scenario's te
kunnen uitstippelen. Koopman
wijst op een enquête die de
PZEM hield naar de aantallen
elektrische apparaten in huis.
Dat was mede om de
bekabeling in de toekomst te
kunnen bepalen. „Zo is het
enorm belangrijk te weten wat
de verbruikers gaan doen. In
feite is de actie Zuinig Stoken
een soort enquête, die gegevens
oplevert en een bouwsteen kan
zijn voor het beleid", betoogt
Koopman. „Dat alleen al
rechtvaardigt deelname van de
PZEM aan de actie".
RINUS ANTONISSE
IAdvertentie
PZ3M
ledereen weet langzamerhand
dat het uit energie-oogpunt
bezien zinvol is wasmachines
met de juiste hoeveelheid
wasgoed te beladen. In de
gebruiksaanwijzingen staat
meestal aangegeven hoeveel
kg wasgoed de machine opti
maal kan hebben. Maar wie
weegt er nu zijn wasgoed voor
de wasautomaat wordt ge
vuld? Toch is het goed bij
wijze van proef eens na te
gaan hoeveel volume bijvoor
beeld 3 of 5 kg wasgoed in
neemt. U kunt uw wasgoed
wegen door middel van een
zgn. 'unster', een heel goed
koop maar doeltreffend weeg
werktuig, dat u o.a. in gereed
schapszaken kunt kopen. U
kunt ook de volle wasmand op
de personenweegschaal zet
ten en zo nagaan hoeveel kilo
gram de mand kan bevatten.
(Het gewicht van de lege man
trekt u er natuurlijk af). Een
keukenweegschaal voldoet
ook. U zult waarschijnlijk zien
dat u de neiging hebt, te wei
nig wasgoed in de machine te
stoppen. Dat betekent water
en energieverspilling.
Tipinformatie:
Afdeling Public Relations nv
PZEM, tel. 01180-25351.
Overige informatie over ener
giebesparing: afdeling Voor
lichting nv PZEM, tel. 01180-
34034. U kunt ook ons infor
matiecentrum bezoeken. Het
adres is: hoofdkantoor nv
PZEM, Poelendaelesingel 10,
Middelburg. Toegang en ad
viezen zijn gratis.
Advertentie
UW STOOK-RENDEMENT
WINTER 84
i i i r i i i i i
UW STOOK RENDEMENT
WINTER 85 ENZ
fECHNISCH INSTALLATIEBUREAU
Postbus 48
Telefoon 01106-1740*
's-Heer Arendskerke (Industrieterrein)
Nijverheidsstraat 14
Centrale verwarming - Oliestookinrichtingen - Warmwater - Koudwater -
Gas- en Sanitaire installaties - Dakbedekkingen - Elektrotechnische
installaties.
spaart u energie
De afdeling Domburg/Oostka-
pelle van de PvdA wil door
middel van aanpassing van de
bouwvoorschriften de alter
natieve energie-opwekkings-
vormen stimuleren. Dat bete
kent onder meer dat de toe
passing van windenergie po
sitief wordt benaderd, even
als het voorschrijven van een
energetisch gunstige ligging
van woningen. Toepassing
van passieve zonne-energie
moet ook worden nagestreefd,
zowel bij bestaande als nieuw
te bouwen woningen. De afde
ling is bereid een dergelijk
beleid vorm te geven, via het
verstrekken van gemeentelij
ke subsidies.
Eén en ander blijkt uit het
verkiezingsprogramma dat de
afdeling heeft opgesteld met
het oog op de naderende ver
kiezingen voor de gemeente
raad (woensdag-- 19 maart
1986). De klacht van de Zeeuw
se werkgroep energiebeleid
over het ontbreken van ge
noeg aandacht voor energieza
ken, is niet van toepassing op
de PvdA in de noordwesthoek
van Walcheren, meldt J. Geld
of. Het programma bevat een
aantal algemene energiebe
sparende verlangens, maar
ook enkele wensen die spe
ciaal op het gebied Domburg/
Oostkapelle zijn toegesneden.
Algemeen wil de afdeling bij
de gesubsidiëerde woning
bouw het accent leggen op
optimale isolatie en energiebe-
nutting. Momenteel is het nog
zo dat 4,5 centimeter isolatie
in de spouwmuren, 3 centime
ter isolatie op het dak en ge
deeltelijke dubbele beglazing
zo ongeveer alles is. De plan
nen moeten echter gericht zijn
op een maximaal gasgebruik
voor verwarming en andere
doeleinden van 1.000 kubieke
meter per jaar per woning. Dat
komt niet alleen de besparing
van energie ten goede, maar
drukt ook de woonlasten naar
beneden, aldus Geldof.
Plaatselijk wijst de afdeling op
de veelbesproken zwembad
plannen (of is het meer 'kuu
roordplan') in het Hof van
Domburg. Als die plannen
werkelijkheid worden, dan
moeten eisen worden gesteld
aan het energiegebruik en de
alternatieve opwekking ervan.
De PvdA vindt het niet logisch
dat er van de bewoners ver
langd wordt zuinig om te gaan
met energie, terwijl vlak naast
de deuren een 'energiemon
ster' tienduizenden kubieke
meters gas verslindt. De lig
ging van Domburg is voor al
ternatieve energie-opwekking
heel gunstig, stelt de afdeling.
Niet alleen is er aan de kust
veel wind, maar Domburg ligt
ook nog eens op één van de
zonnigste plaatsen van Neder
land. „Daar moet gewoon wat
aan te doen zijn", betoogt
Geldof. Hij voegt er realistisch
aan toe dat voor het realiseren
van de wensen een vooruit
strevende gemeenteraad no
dig is.
De algemene punten in het
Domburgse hoofdstuk ener
gie, luiden als volgt:
bij de besparing van energie
dient de gemeente het voor
beeld te geven;
door middel van bouwvoor
schriften en het welwillend te
gemoet treden van alternatie
ve energie-opwekkingsvormen
kan besparing worden bevor
derd en het optimaal isoleren
van alle overheidsgebouwen
dient tevens als voorbeeld
functie;
bij gemeentelijke gebouwen
en eigendommen moeten alle
rendabele energie-besparende
maatregelen onmiddellijk
worden uitgevoerd;
toepassing van windenergie
door bedrijven moet positief
worden benaderd, rekening
houdend met esthetische nor
men, geluidsoverlast en vogel
trekroutes;
bij het ontwikkelen van be
stemmingsplannen moet
ruimte worden gemaakt voor
de bouw van kleinschalige in
stallaties, zoals bijvoorbeeld
windmolens.
De winkels met het merkte
ken van de 'Best Shops in
Town' zullen ongetwijfeld
voordeel trekken uit hun lid
maatschap. Voor hun uitver
kiezing moeten zij niet alleen
voldoen aan een aantal klan-
tenvriendelijke eisen, ze moe
ten ook 4200 gulden per jaar
betalen aan het reclame- en
marketingbureau Bugamor in
Almere. Daar staat tegenover
dat het bureau helpt bij een
gezamenlijke reclame van de
zogenaamde BSIT-leden in
een bepaalde plaats. Twee
keer per jaar worden er sales
promotions gehouden met ge
schenken voor bezoekers van
de betrokken winkels.
Welke voordelen biedt 'the
best shop' nu voor de consu
ment? Om dit vast te stellen
moet men eerst de werkwijze
van de bedenker en uitvoerder
van het systeem, Bugamor,
exact weten. Het onderzoek
bureau Marktresponse uit
Amersfoort belt per gemeente
600 telefoonnummers. Dit aan
tal is nodig om een netto
steekproef van 300 gesprekken
te bereiken. De gebelde consu
ment wordt dan gevraagd wel
ke winkel van zijn gemeente
de beste is in een bepaalde
branche.
Er zijn 45 branches. De keuze
moet worden bepaald op basis
van kwaliteit, assortiment, be
taalbaarheid, de wijze van be
diening en de service. Het gaat
dus alleen om consumenten
met telefoon, die beslissen op
basis van hun eigen ervarin
gen (of van de buurvrouw) en
hun eigen mening. Iemand, die
behoefte heeft aan een praatje
over het te kopen artikel, zal
een uitleggerige leverancier
aardiger vinden dan iemand
die haast heeft.
Omdat het uiteindelijke oor
deel bepaald wordt door de
opvattingen van ongeveer 300
consumenten wordt de gemid
delde mening benaderd. Zo
lang de ondervraagde tenmin
ste zijn of haar eigen bevindin
gen geeft en geen mondelinge
overleveringen. Bij zaken,
waar men niet zo vaak komt,
kan een eenmalige ervaring
meetellen; bijvoorbeeld het
slechte humeur van een verko
per op een dag dat deze hoofd
pijn heeft.
Uitverkoren winkeliers krijgen
de kans mee te doen aan het
„best-shop"-systeem. Mits hij
bereid is er 350 gulden per
maand voor neer te tellen.
Doet hij het niet dan krijgt de
gemeente, waarin hij is geves
tigd, geen 'beste' winkel in zijn
categorie. Volgens Bugamor
wordt dan niet de op één na
beste gekozen. Elk jaar wordt
een nieuw onderzoek inge
steld. Verliest een winkel zijn
beste plaats, dan wordt hij
geschrapt. Voor de klant bete
kent dit wel een garantie dat
de winkelier zijn best blijft
doen, omdat hij anders de
mooie sticker op zijn etalage
ruit kwijt raakt.
Op ons verzoek heeft het bu
reau uitvoerige informatie ge
zonden, met interviews uit di
verse kranten en tijdschriften.
Wat daarbij opvalt is onder
meer dat het systeem be
schouwd wordt als een geza
menlijke strijd (van 'de beste'
detailhandelszaken) tegen de
grote warenhuizen en super
markten. Maar dat kan ave
rechts werken op de totale
middenstand. De winkel die
net als tweede, derde of nog
lager uit de bus komt, zou
klanten kunnen verliezen. En
er zijn veel redenen om de ene
winkel te preferen boven de
ander.
Een persoonlijk voorbeeld:
een winkel in de buurt is al
jarenlang de goedkoopste met
een aantal artikelen. De gezel
ligste en vriendelijkste bedie
ning is er niet. Toch kopen we
er regelmatig voor een hele
maand in. Het eeuwige ge
klaag over 'de winkel om de
hoek' die moet sluiten klinkt
zo langzamerhand wat cliché
matig, maar vooral oudere
mensen zitten ermee. Het sys
teem is geen wapen tegen de
grootwinkelbedrijven, waar de
mensen in de eerste plaats
naar toe gaan vanwege hun
grotere assortiment of een ver
moede lagere prijs, behalve
dan in de reclamesfeer. De
grote concerns kunnen meer
geld besteden aan reclame.
Daarom biedt zo'n gezamenlij
ke campagne meer mogelijk
heden voor de kleine winke
liers. Maar hierdoor wordt ook
de onderlinge concurrentie
strijd van de middenstanders
extra aangewakkerd, met als
grote verliezer de niet aange
sloten winkeliers. Hierover
hebben wij de mening ge
vraagd van de grootste organi
satie voor het midden- en
kleinbedrijf, het Koninklijk
Nederlands Ondernemers Ver
bond. De enkele keren beloof
de reacties zijn nog steeds niet
binnen.
Wanneer de plannen van Bu
gamor worden uitgevoerd zul
len in 85 Nederlandse steden
maximaal 3500 winkels bij de
organisatie- zijn ingeschreven.
Het zijn er nu 1700. Een groep,
waar dus iedereen in de detail
handel rekening mee moet
houden. De klant kan het bes
te zelf bepalen wat goed voor
hem of haar is.
De Reclame Codecomissie
heeft het bureau Bugamor
volgens het reclamevakblad
Adformatie aanbevolen niet
langer de termen 'Best Shop
in Town' en 'absolute top'
voor de daarbij aangesloten
winkeliers te bezigen, omdat
ze onjuist en misleidend wor
den geacht.
De aanbeveling van de Code
commissie zou zijn ingegeven
door een klacht van een Nij
meegse juwelier tegen een ad
vertentie. Daarin stond:
„Voortaan ziet u de absolute
top..." met daarop afgebeeld
15 winkeliers uit Nijmegen. De
Codecommissie betwijfelt of
uit het onderzoek dat de 'Best
Shop in Town' moet aanwijzen
inderdaad kan worden gecon
cludeerd of het om de beste
winkels gaat. Ze herhaalt een
uitspraak die vorig jaar is ge
daan in een andere klacht.
Daarin werd gezegd dat men
alleen beschikt over het sub
jectieve oordeel van de onder
vraagden over subjectieve niet
meetbare criteria.
Adformatie schrijft voorts:
„Het oordeel van de onder
vraagden wordt ook niet re
presentatief geacht. Bij het
gegeven oordeel zou ook het
winkelgedrag van de onder
vraagden bekend moeten zijn.
Nu is het de vraag of de win
kels die men noemt ook
werkelijk worden bezocht. De
kans is niet uitgesloten dat de
ondervraagden de naam van
de bekendste winkel opgeven
als in hun ogen de beste. De
Codecommissie acht het ook
welhaast uitgesloten dat één
winkel op alle vijf beoordeelde
punten in het onderzoek als de
beste uit de bus zou komen.
Op grond van dat alles acht de
Code Commissie zowel de
term 'Best Shop' als 'absolute
top' onjuist en misleidend.
Jan van Buuren van Bugamor
gelooft dat het bericht in Ad
formatie is ingegeven door
concurrentie-overwegingen je
gens zijn eigen bedrijf. De
gang van zaken is eenzijdig
weergegeven, vindt hij. Buga
mor heeft intussen appel aan
getekend tegen de opvattin
gen van de Codecommissie.
De leuze „absolute top" is in
derdaad fout, onderkent Van
Buuren. Om de „objectiviteit"
in de reclametekst om te zet
ten in een „subjectieve" bena
dering beginnen de nieuwe ad
vertenties met: „Sommige
mensen vinden ons de beste..."
Adformatie, heeft het voortdu
rend over „best shop". Van
Buuren zegt dat dit al lang
veranderd is in „best shops".
Naar zijn zeggen is de code
commissie nog bezig een
maatstaf te vinden voor een
beoordeling van dit soort re
clame. Van Buuren is overi
gens hoofdredacteur van het
'wereldtijdschrift' dat Buga
mor via de aangesloten winke
liers gaat uitbrengen, volgens
Van Buuren in een oplage van
een miljoen.
HARRY BOUTS
Het boekje 'Baby-ABC' van
Konsumentenkontakt is voor
blinden thans ook verkrijg
baar in brailleschrift.
Dit boekje geeft antwoord op
honderden vragen op het ge
bied van borstvoedingbijvoe
ding, kraamzorg en consulta
tie-bureaus, textiel, boxen,
kinderbedjes, wandelwagens,
felicitatiediensten, verzekerin
gen, kinderspaarrekeningen,
zwangerschapsverlof, kinde
ropvang en nog veel meer.
De inhoud is op de praktijk
gericht. Aan de samenstelling
ligt een jarenlange ervaring
met consumentenonderzoek
en consumentenproblemen ten
grondslag. Schrijvers zijn Al-
bertien van der Veen, voe
dingsdeskundige en Peter
Veeling, huishoudkundige,
beiden stafmedewerker bij
Konsumentenkontakt.
