twaalfde week
in cijfers
BLOEMLEZING UIT
DE REACTIES (III)
i anargto
PZC/ vrijdagkrant 3
wijs
Energietip
Meterkaart
ACTIE ZUINIG STOKEN
Strijken
cijfers
PZEM
service
Streefverbruik Totale streefverbruik
Normale verbruikt week van 6-1 t/m 12-1 vanaf 21-10 t/m 12-1-86
800 m3
33 m3
320 m3
1.000
41
400
1.200
49
478
1.400
57
561
1.600
65
639
1.800
74
721
2.000
82
800
2.200
90
879
2.400
98
959
2.600
106
1038
2.800
115
1119
3.000
123
1200
3.300
135
1318
3.600
147
1438
3.900
160
1558
4.200
172
1678
4.500
184
1798
5.000
205
1998
5.500
225
2198
6.000
246
2399
H1TI"
schat,
staat de
gasmeter
koud?
VRIJDAG 17 JANUARI 1986
RINUS ANTONISSE
fotodickfaber
In het kader van de actie Zuinig
Stoken zijn over de gasmeter
diverse vragen gerezen. Eén
ervan heeft betrekking over de
cijfers. Deelnemers willen weten
ofhet in het gasverbruik
verschil maakt als de meter vier
of vijf cijfers in het zwarte blokje
vermeldt. Deskundigen van het
energiebedrijf geven een
ontkennend antwoord. Het
aantal cijfers heeft alleen met
het bouwjaar van de meter te
maken. Vroeger waren vier
cijfers genoeg. Omdat steeds
meer gas wordt verbruikt voor
verwarmingsdoeleinden, is de
meter uitgebreid met één vakje.
Gasmeters laten geen verschil
in kwaliteit zien. Door het
volume-principe doen ze het
goed, of helemaal niet. Het
kraken of piepen van de meters
wordt veroorzaakt door de
temperaturen van het gas en is
geen verontrustend verschijnsel
(behalve bij die ene verbruiker,
die zijn persoonlijke
energiebesparing een handje
wilde helpen en een speld
tussen de meter frunninkte).
Construeer een meter die
duidelijk in guldens en
dubbeltjes aangeeft wat er over
een bepaalde periode verbruikt
wordt: dat adviseert A.
Vergouwe uit Breskens. „Het
moet toch mogelijk zijn een
dergelijk meet- en telapparaatje
te maken en dat te koppelen
aan de bestaande meters.
Uiteraard zouden de
eenheden-prijs verstelbaar
moeten zijn". In technisch
opzicht is het idee wel te
verwezenlijken, denkt
voorlichtiger Ten Broek van de
PZEM. Hij ziet echter één groot
praktisch bezwaar: de steeds
veranderende gasprijs, die elke
keer moet worden ingesteld.
Ten Broek verwijst naar de
benzinepompen, die ook telkens
wisselen. De voorlichter vindt
dat het bijhouden van de
verbruikte hoeveelheden
voorals nog het eenvoudigst is.
De bloemlezingen van reac
ties op de actie Zuinig
Stoken hebben op hun beurt
pennen in beweging gezet. Zo
meldt H. Heijt uit Vlissingen
dat het, zonder kou te lijden,
best lukt in een gewone huur
woning (woonkamer 7 bij 4
meter, keuken 3 bij 3 meter)
onder een gasverbruik van
1500 kubieke meter per jaar te
komen.
De familie Heijt zit gemiddeld
tussen 1250 en 1300 kubieke
meter en geeft daarvoor onder
meer de volgende tips. Zorg
dat de (kamer)thermostaat
niet op de tocht is geplaatst.
Alleen in de woonkamer en
keuken wordt verwarming ge
bruikt en slechts bij uitzonde
ring (strenge kou) in douche of
enkele uren in een slaapka
mer. Gebruik van een timer
als schakelklok op de cv-in-
stallatie (tijd van gebruik 07.30
tot 22.00 uur en thermostaat
op maximaal 20 graden Cel-
cius). Dubbel glas in de kamer
en spouwen geïsoleerd door de
woningbouwvereniging.
A. Stornebrink uit Goes wijst
op het probleem van huizen
waar de trap naar de boven
verdieping in de woonkamer
begint (bovendien meestal nog
een open trap). Daardoor ver
dwijnt gemakkelijk veel
warmte vanuit de huiskamer
naar boven. Op zolder is het
bij wijze van spreken warmer
dan in de kamer en ook de
thermostaat reageert extra, al
dus de Goese briefschrijver.
Stornebrink raadt aan het gat
tussen huiskamer; en boven
verdieping af te sluiten. Dat
kan gemakkelijk met behulp
van een gordijn of een schuif
deur.
De aanwezigheid van een open
haard in huis is gezellig en kan
ook voor bijverwarming zor
gen. Maar er zijn bijverschijn
selen, schrijft mevrouw K. van
de Velde-Bolken-baas uit
Brouwershaven. Het open ge
deelte van de haard is volgens
haar één groot trekgat, waarin
veel warmte van de centrale
verwarming verdwijnt. Het is
zinvol en vrij eenvoudig aan
dat warmteverlies wat te doen.
„We hebben een plaat op maat
gezaagd om voor het gat van
de open haard te zetten", ver
telt mevrouw Van de Velde.
Die methode vindt ze niet af
doende; nog beter is het ge-
een medewerker langs en die
onderzoekt het appraat. Als er
sprake is van een defect aan
het telwerk wil nogal eens wat
mankeren dan wordt de
meter omgewisseld. Hiervoor
hoeft de klant geen kosten te
betalen. Service van de zaak.
Het kan ook zijn dat onderzoek
geen fouten of mankementen
oplevert. In dat geval blijft de
meter uiteraard hangen.
Wanneer een klant daar niet
tevreden mee is, of toch twijfelt
aan de nauwkeurige registratie
van het verbruik, dan kan een
ijking worden aangevraagd. Dat
gebeurt dan zoals het fraai heet
'op kosten van ongelijk', anders
gezegd: is de meter in orde, dan
betaalt de klant het onderzoek:
deugt het apparaat niet dan is
het rekening PZEM en kunnen
klant en nutsbedrijf een
robbertje gaan vechten over
vaststelling van het juiste
verbruiksgetal). De kosten van
een ijking bedragen ongeveer 30
gulden.
Volgens Van der Werf en Ten
Broek valt in Zeeland het
knoeien met de gasmeter
('frauderen' in het jargon van
het nutsbedrijf) erg mee. De
inspectiemedewerker stelt dat
er ook maatregelen zijn
genomen om ingrepen in het
apparaat niet gemakkelijk te
laten zijn. Zo zitten om de
koppelingen van de meter
speciale verzegelingen.
Aanvankelijk waren dat er twee.
Na een bepaald, slim
aangepakt, fraudegeval zijn dat
er drie geworden. Het zegel
verbreken is voorbehouden aan
de PZEM. Een erkende
installateur mag het ook, maar
moet dat melden aan het
nutsbedrijf. De meteropnemers
houden een oogje in het zeil.
Ook de computergestuurde
verbruiksgegevens leveren
gegevens op die voor de
fraudebestrijding van nut zijn.
Voorlichter Ten Broek
beklemtoont dat 'het
aanbrengen van voorzieningen'
aan de gasmeter niet van gevaar
ontbloot is. Met name het
ontstaan van lekkages is niet
denkbeeldig.
bruiken van een matras, die
het trekgat helemaal potdicht
afsluit.
Ook mevrouw S. van Fraas-
sen-de Kok uit Vlissingen ves
tigt de aandacht op het warm
teverlies dat de aanwezigheid
van een open haard kan ver
oorzaken. Zij kan het schoor
steengat afsluiten, maar dan
blijft er nog een flinke tocht-
kier over. Ook die dichtstop
pen voorkomt ongerief.
W. Pru.vssers uit West-Sou
burg maakt gebruik van een
10 literboiler in de keuken en
doet dat bewust. De boiler
wordt alleen aangezet tegen
de tijd dat warm water nodig
is (het opladen gaat snel). ..Te
vens hebben ivij heel goede
ervaring met het koken in een
snelkookpan. Er zijn veel
groenten en andere produkten
die normaal lang moeten ko
ken. Een snelkookpan brengt
Boeken, behang. deuren,
vloerbedekking en dergelijke
raakten beschimmeld. De
vochtigheidsgraad lag meestal
boven negentig procent.
Klachten bij de woningbouw
vereniging (samen met andere
wijkbewoners) resulteerden
uiteindelijk in de aanleg van
drainagebruizen. Het water
onder de vloer verdween, maar
de grond bleef vochtig en ook
de nadelige gevolgen in huis
verdwenen niet. Meer stoken
en veel luchten boden even
min soelaas. De keukengeiser
verhuisde uit de open keuken
naar de zolder (als je dat zelf
niet kan doen een dure klus.
stelt de familie Wattel. die
voor een gemiddeld gezin met
kinderen moeilijk op te bren
gen is).
De luchtvochtigheid bleef te
L
die kooktijd met zeker twee
derde terug en jaarlijks levert
dat flink wat kubieke meters
gas op", schrijft Pruyssers.
Het aanbrengen van dubbel
glas bij twee grote ramen in de
woonkamer was voor B. Huij-
sen uit Middelburg nogal een
begrotelijke zaak. Voor het
dubbel beglazen van twee deu
ren en een kleiner raam ont
brak het geld. Deze briefschrij
ver heeft daar een goedkopere
oplossing voor gevonden,
waardoor de deuren toch extra
afgeschermd zijn. Huijsen
heeft gebruik gemaakt van
twee hordeuren, die zod oende
niet alleen 's zomers, maar ook
in de winter van nut zijn. Op
die deuren (op het aluminium
proflei wel te verstaan) is
kunstglas bevestigd (makke
lijk te boren met een metaal-
boor). „Wij zijn er zeer tevre
den mee", aldus de 74-jarige
heer Huijsen.
De familie Wattel uit de Mid
delburgse wijk Dauwendaele
had lange tijd last van vocht.
hoog; de gasrekening idem di
to. De heer Wattel heeft uitein
delijk onder de vloer met alu-
miniumnoppen folie geïso
leerd. Mevrouw Wattel: ..Nu is
het haast niet te geloven, maar
de luchtvochtigheid is terug
gebracht naar een normale
waarde van 60 a 70 procent.
We moeten minder stoken, het
is gewoon aangenamer in huis
en de spullen gaan langer
mee". De envoloppe om de
brief aan de PZC te versturen
kon nu in de kamer bewaard
blijven. Vóór de vloerisolatie
ging dat niet, dan was de
enveloppe al voor gebruik
dichtgeplakt.
Tot zover de derde bloemle
zing uit de binnengekomen
reacties van lezers en deelne
mers aan de actie Zuinig Sto
ken. Nieuwe tips en ervarin
gen blijven uiteraard wel
kom. Het adres: PZC-redactie,
Zuinig Stoken, postbus 18,
4380 AA Vlissingen.
Schat,staat de gasmeter
koud?" Dat lijkt een wat
(lauwe variant op de bekende
reclameslagzin. Maar zo heel
onlogisch is het niet. Want de
gasmeter op een koude plaats is
voordeliger dan wanneer hij op
een warme plek in huis is
gemonteerd.
Temperatuurverschillen in de
buurt van de gasmeter zijn
namelijk van invloed op de
afgifte-hoeveelheid. In een
koudere situatie krijgt de klant
meer waar voor zijn geld dan in
een warme. Dat moet overigens
niet overdreven worden. Bij de
doorsnee-gasmeter, zoals die in
vrijwel alle woningen te
vinden is, zijn de verschillen
erg klein en derhalve het
financiële voordeel uiterst
gering.
Dus niemand hoeft zich te
haasten om een koelsysteem in
de meterkast aan te brengen.
Ook het isoleren van de
gasleiding zet weinig zoden aan
de dijk. De moeite en kosten zijn
groter dan de netto-opbrengst.
Pas wanneer enorme
.hoeveelheden gas worden
afgenomen (industrie, tuinders,
.energiecentrales) loont het de
moeite om rekening te houden
hiet temperatuur en druk
waaronder levering plaatsvindt.
Pe geruchtvorming over de
jnoodzaak om de gasmeter 'koud
te zetten' is vooral gevoed door
een onderzoek dat is uitgevoerd
naar de nauwkeurigheid van
gasmeters en de optredende
meetverschillen.
Onderzoek, dat door het
IJkwezen is verricht. En de
minister van economische
zaken. drs. G. van Aardenne.
heeft erkend dat er
meetverschillen tot drie procent
kunnen optreden. Bij een
gemiddeld verbruik van 2500
kubieke meter gas per jaar. kan
dat op prijsbasis 1985
prijsverschillen geven tot een
waarde van ongeveer 50 gulden.
PZEM-medewerkers W. van der
Werf (inspectie) en H. ten Broek
(voorlichting) maken duidelijk
dat het allemaal te maken heeft
met de condities waaronder het
aardgas door de Gasunie wordt
afgeleverd (er is met de
energiebedrijven een
i Advertentie)
Bij het strijken van wasgoed
zijn geen sensationele ener
giewinsten mogelijk. Maar wie
kien is, kan toch op jaarbasis
enkele tientjes verdienen door
de volgende eenvoudige
maatregelen.
Moderne strijkijzers zijn regel
baar. Begin met het wasgoed
dat op de laagste temperatuur
gestreken mag worden en ver
hoog geleidelijk aan de ther
mostaatstand naarmate u 'he
tere' stukken onder de strijk
ijzerzooi krijgt. Schakel het
strijkijzer enkele minuten vóór
u aan het laatste stuk wasgoed
toe bent, uit. Zo profiteert u
van de nagloeiwarmte. U kunt
dit nog optimaliseren door aan
het eind van het strijkprogram-
ma weer enkele 'koelere' stuk
ken textiel onderhanden te ne
men.
Bij het gebruik van een strijk-
machine dient u de volle
breedte van de wals te gebrui
ken. Schakel een strijkijzer als
u klaar bent uit door de stekker
uit het stopcontact te trekken.
Schakelaars op strijkijzers slui
ten niet alle stroomtoevoer af.
Tipinformatie: afdeling Pu
blic Relations NV PZEM, tel.
01180-25351.
Overige informatie over ener
giebesparing: afdeling Voor
lichting NV PZEM, tel. 01180-
34034. U kunt ook ons infor
matiecentrum bezoeken. Het
adres is: hoofdkantoor NV
PZEM, Poelendaelesingel 10,
Middelburg. Toegang en ad
viezen zijn gratis.
standaard tempera tuur van
zeven graden Celcius
afgesproken) en de werkwijze
van de gasmeter.
Op de gasmeter zoals die
standaard in de Nederlandse
woningen voorkomt, is het
beginsel van een volumemeter
van toepassing. De meter is
vergelijkbaar met longen, waar
steeds twee liter gas in- en
uitgaat. Die hoeveelheid is
echter niet altijd hetzelfde. Dat
komt door het weer. Bij
wisselende temperaturen heeft
gas een wisselend volume. Dat
is al het geval bij de inkoop 'af
Gasunie' door het
energiebedrijf. Als het warm
weer is zet het gas uit. Bij koud
weer krimpt het gas en in dat
geval krijgt de klant méér (er
kan dan voor dezelfde prijs een
grotere hoeveelheid door de
meter).
Wanneer het echt om forse
verschillen zou gaan, dan was er
natuurlijk allang ingegrepen en
zouden ook de huismeters van
een correctiemethode voor
temperatuur en druk zijn
voorzien. Weliswaar reageert de
'long' van de huisgasmeter bij
wisselende
weersomstandigheden anders,
maar die verschillen zijn klein.
Ze worden bovendien door de
wisselende omstandigheden
grotendeels gecompenseerd.
Daarom ook noemde minister
Van Aardenne het onderzoek
van het IJkwezen dat op
verschillen tot drie procent
uitkwam, niet representatief
voor de gemiddelde
meetomstandigheden in
Nederland.
Wie toch in de verleiding mocht
komen wat te gaan stoeien met
gasmeter en temperatuur, moet
wel bedenken dat daar de
nodige haken en ogen (en
gevaren) aan vastzitten. De
PZEM-deskundigen Van der
Werf en Ten Broek wijzen erop
dat de plaatsing van de
gasmeter gebonden is aan
voorschriften. Een gasmeter
hoort, hoe kan het anders, in
een meterkast. „Het kan zijn
dat in een.oude woning de meter
nog ergens anders staat,
bijvoorbeeld in de woonkamer.
Dat is een aflopende zaak. Bij
renovatie van zo'n woning
wordt gekeken of er ruimte is
voor een meterkast", vertelt
inspecteur Van der Werf. Sinds
ongeveer tien jaar is erin het
verzorgingsgebied van de
PZEM een gecombineerde
meterkast ingevoerd.
In die kast (vorstvrij, binnen 3
meter van de buitengevel, niet
rechtstreeks toegankelijk
vanuit een vochtige ruimte)
zitten naast de gasmeter ook
meters voor elektriciteit en
water. Verder maakt de PTT
voor de telefoon gebruik van de
kast en zit er een voorziening
voor de centrale
antenne-inrichting in. Om
praktische redenen zit de
watermeter op de bodem, de
gasmeter erboven en de
elektriciteitsmeter het hoogst.
Condensvorming in de
watermeter kan daardoor geen
nadelige invloed uitoefenen op
de elektriciteitsmeter. Het
eigener beweging uit de kast
halen van de gasmeter is niet
toegestaan.
Een gasmeter heeft niet het
eeuwige leven. Het apparaat
kan stuk gaan. Of het wordt,
bijvoorbeeld bij het
schoonmaken van de meterkast
(een geliefde plaats voor
schoenen, stofzuigers, bezems,
en dergelijke) beschadigd. In
die sitautie is het verstandig zo
spoedig mogelijk de PZEM te
waarschuwen (ook wanneer
niet zichtbare gebreken
worden vermoed). Het
openbare nutsbedrijf stuurt
Een medewerker van de PZEM ijkt de gasmeters.
jasmeterstand
.weekverbruik
(verschil
tussen meter
verbruik va
20 okt 19
maand
maart
