HEIPALEN
vrijdagkrant
2 wonen
3 energie
4 auto
5 uitgaan
de vrij(e)dagkrant
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
innovatie
signalement
stormvloedkering
kabel
Particulier woningherstel kan op
steun rekenen; Wonen in een...
korenbeurs; Nieuws van de win-
terschilder; Tips voor huis en
tuin; Hoe staat het met de hypo
theekrente?
Schat, staat de gasmeter koud?
De actie Zuinig Stoken. Cijfers,
tips en de reacties van de deelne
mers. Energie Wijs? Win die prijs!
Rare vogels op Schiphol. Steeds
meer mensen vliegen door de
inzet van hoogstmodern rollend
materiaal.
De programma's voor weekeinde
en week: film-theater-concert-ten
toonstellingen (en - voor de thuis
blijvers - videotips).
fotografie: lex de meester
een paal zonder staal,
dat zou het einde zijn
kraan vult een grote betonmo
len in de juiste verhoudingen
met de benodigde 'ingrediën
ten'. Zodra het beton gereed is,
wordt de dikke, maar nog vloei
bare substantie in een trans-
portkubel gestort, die vervol
gens de fabriekshallen wordt
binnengereden. In die hallen lig
gen tientallen stalen mallen op
gesteld. Die worden eerst opge
vuld met een gevlochten con
structie van staal: de bewape
ning. Voor de vervaardiging van
die bewapening heeft Pit Beton
BV een aantal betonvlechters in
dienst. Wanneer de bewapening
in de mallen is aangebracht,
wordt het beton vanuit de trans-
portkubel in de vormen gestort
en wordt de lucht uit het beton
'getrild'. Na 24 uur zijn de palen
hard genoeg om uit de mallen te
worden verwijderd. Voor ze hun
weg naar de afnmers vinden,
moeten ze 28 dagen 'uitharden'.
De heipalenfabriek bestaat nu
twintig jaar en momenteel biedt
werk aan vijftien personeelsle
den. Oprichter van de fabriek
was de heer C. Pieters sr: de
schoonvader van de huidige di
recteur Schreur. Pit Beton BV
heeft zich -zoals gezegd- gespe
cialiseerd in de zwaardere typen
heipalen. Het assortiment telt
ruim dertig standaard afmetin
gen. De grootste standaard
maat betreft een paal van vijftig
centimeter breed, vijftig centi
meter diep en 26 meter hoog.
Sommige typen heipaal kunnen
bovendien worden voorzien van
een verzwaarde voet met een
maximum afmeting van 60 bij
60 centimeter. Zware palen gin
gen onlangs onder meer naar
een woningbouwproject in
Heerlen, naar de bouw van het
PZEM-hoofdkantoor in Middel
burg en naar de aanleg van de
Geere-parkeerkelder in de
Zeeuwse hoofdstad. Voor de
bouw van de kerncentrale van
Borssele, in 1969, leverde Pit
Beton BV zelfs palen met een
schacht van 55 bij 55 centime
ter. „Die waren toen nog nooit
in Nederland gemaakt", zegt de
heer Schreur met enige trots.
Pit levert gezien de slechte op
brengst bewust geen kleine hei
palen voor de woningbouw.
Maar de prijzen voor palen ten
behoeve van de utiliteitsbouw
zijn ook niet om over naar huis
te schrijven. „Al zijn ze niet zo
laag als de prijzen van woning-
bouwpalen". Een echt goede
toekomst verwacht de heer
Schreur pas bij het aantrekken
van de woning- en utiliteits
bouw. Zelfs het toverwoord 'in
novatie' lijkt daar geen veran
dering in te kunnen brengen.
Hoewel, innovatie; in theorie
zou de betonpalenindustrie
voor een doorbraak kunnen
staan. Directeur Schreur: „De
bewapening uit staal is een
belangrijk onderdeel van het
produktieproces. Maar die be
wapening heb je alleen nodig
voor het heien zelf. Als de paal
eenmaal in de grond zit, is de
bewapening overbodig. Nu zou
het heel erg mooi zijn, als we
dat gevlochten staal op de een
of andere manier zouden kun
nen terugwinnen; recycling
dus. Dat zou het einde zijn,
maar de vraag is alleen: Hoe?".
Het produktieproces van Pit
Beton BV in Kamperland wordt
nauwlettend gevolgd door het
laboratorium van De Hoop in
Terneuzen. „Maar ondanks de
ongelooflijk grote know-how
van De Hoop zijn we er nog
steeds niet helemaal uit. De
vragen 'Is er een manier om die
bewapening terug te krijgen' en
'Is het mogelijk om de bewape
ning er niet in te doen' houden
ons erg bezig. Daar wordt nu
over gedacht en gepraat. Maar
als het lukt, moeten we de eer
ste zijn, én de enige".
De fabricage van heipalen is
volgens de heer Schreur 'een
typisch Nederlandse zaak'. De
structuur van een groot deel
van de Nederlandse bodem zal
daaraan niet vreemd zijn. In het
buitenland wordt nog vaak ge
bouwd zonder geheide onder
grond. Ook worden daar veelal
huizen gebouwd op in de grond
gestorte palen. Met behulp van
een grote grondboor ontstaat
dan een gat in de grond, dat
vervolgens vol wordt gestort
met beton.
Naam:
Pit Beton BV
Adres:
Haven, Kamperland
Branche:
Fabricage van heipalen,
in verschillende forma
ten
Oprichtingsjaar:
1966
Aantal personeelsleden:
15
Afzetgebied:
Benelux en Zwitserland
vrijdagkrant
Hij zal blij zijn als de winter
voorbij is. „Beton verhardt
niet als het vriest". Een paar
graden vorst is voor directeur
J. B. Schreur van de heipalenfa
briek van Pit Beton BV in het
Noordbevelandse Kamperland
nog geen probleem. Dan kun
nen de kachels in de fabrieks
hallen de kou nog buiten de
deur houden. „Maar in die
strenge winter van '84-'85 lagen
we er toch mooi vijf weken uit.
We zijn daartegen wel een
beetje verzekerd, maar het kost
toch geld". En die situatie in de
bouw is, de economische ople
ving ten spijt, toch al niet zo
rooskleurig.
Directeur Schreur laat een arti
kel zien uit het dagblad voor de
bouw Cobouw. „Ook in 1985
waren de prijzen van slanke
heipalen (die worden gebruikt
bij de woningbouw, KvD) ab
surd laag. Voor het tweede
achtereenvolgende jaar werden
deze heipalen verkocht onder de
werkelijke kostprijs". Dat is één
van de redenen, waarom Pit
Beton BV van de fabricage van
het kleinste type heipaal is afge
stapt. Op het terrein aan het
kanaal tussen Kamperland en
het Veerse Meer worden nu al
leen de forser uitgevallen exem
plaren vervaardigd. Die vinden
voornamelijk hun weg naar de
utiliteitsbouw in binnen- en bui
tenland.
De concurrentie tussen de
twaalf heipalenfabrieken die
ons land telt. is moordend. In de
loop der jaren steeg de vraag
naar heipalen. Steeds meer
nieuwbouwwijken verrezen op
vaak drassige grond. Ook nam
het besef toe, dat een woning
beter direct op een geheide on
dergrond kan worden ge-
bouwdd. om problemen in de
toekomst te voorkomen.
Maar tegenover deze toegeno
men vraag, ging ook het aantal
heipalenfabrieken drastisch
omhoog. Hun aantal verdubbel
de in enkele jaren van zes tot
twaalf. Dat is duidelijk te veel
van het goede. De heer Schreur
verwacht dan ook. dat er binnen
afzienbare tijd grote klappen
zullen vallen. ,,Ik denk dat de
markt zichzelf zal saneren". En
hoewel zijn bedrijf de afgelopen
jaren al drastisch heeft moeten
inkrimpen, hoopt hij dat de hei
palenfabriek van Pit Beton BV
zal overleven.
Goede hoop daarop is niet onge
grond. De aandelen van het be
drijf zijn enkele jaren geleden
overgenomen door de Handel-,
Industrie- en Scheepvaartmaat
schappij De Hoop in Terneuzen.
Dat gebeurde toen de holding
Pit Beton BV in Middelburg
ophield te bestaan. De holding
overkoepelde drie Pit-bedrij-
ven: De heipalenfabriek in
Kamperland, de groothandel in
De kwaliteit van in de grond
gevormde palen is evenwel lager
dan die van geprefabriceerde
palen.
Om niet helemaal afhankelijk
te zijn van de ontwikkelingen
in de utiliteitsbouw, fabriceert
Pit Beton BV ook af en toe
'branchevreemde' produkten.
Voor de Belgische markt wor
den rioolputten gemaakt; de
Stormvloedkering Oosterschel-
de is mede opgebouwd uit be
tonnen stootranden uit de
Kamperlandse heipalenfa
briek. Die stootranden zijn be
doeld voor de weg die over de
stormvloedkering wordt aan
gelegd.
Kamperland maakt deel uit van
de gemeente Wissenkerke. De
relatie tussen het bedrijf en de
gemeente is goed. Alleen één
kleinigheid moet de heer
Schreur van het hart. Zijn be
drijf ligt aan het kanaal van
Kamperland naar het Veerse
Meer maar omdat het bedrijf
niet over een loskade beschikt,
worden de schepen met zand en
grind in de haven van Kamper
land gelost. Daarvoor moet Pit
Beton havengelden betalen. Die
zou de heer Schreur graag lager
zien.
Directeur J. B. Schreur is de
enige die de oprichting van de
heipalenfabriek persoonlijk
heeft meegemaakt. Het grootste
deel van het huidige personeel
kwam kort na de oprichting bij
de heipalenfabriek in dienst. De
heer Schreur is oorspronkelijk
afkomstig uit de zeevaartwe
reld. Zo was hij jaren actief als
stuurman. Door middel van al
lerlei cursussen, onder andere
de cursus betontechnologie,
heeft hij zich de vereiste kennis
meester gemaakt.
Al met al verkeert Pit Beton BV
momenteel in een redelijk zor
gelijke situatie. Echt penibel is
de toestand echter nog niet,
getuige de overname door De
Hoop. „En ach, in die twintig
jaar dat ik hier nu werk '~°b ik
al meerdere keren meegemaakt
dat het slecht was...", verzucht
de directeur, die als grootste
voordeel van het bedrijf noemt
dat de palen altijd op tijd wor
den afgeleverd.
Aan het eind van het gesprek
laat hij een folder zien, waarin
de activiteiten van de heipalen
fabriek worden belicht. De foto
die direct in het oog springt,
heeft betrekking op de bouw
van de Borsselse kerncentrale.
Zo'n klus zou de heer Schreur
graag opnieuw in de wacht wil
len slepen. Wat hem betreft
hoeft de beslissing om bij Bors
sele een tweede kernenergiecen
trale te bouwen, echt niet zo
lang meer te duren...
KOEN VAN DIJEN
betonwaren in Middelburg en
de betonmortelcentrale in het
industriegebied Vlissingen-
Oost. Die centrale is overge
daan aan VTO in Vlissingen.
Maar uit de overname van de
heipalenfabriek door De Hoop,
kan volgens de heer Schreur
worden geconcludeerd, dat het
Kamperlandse bedrijf nog wel
degelijk toekomst heeft.
Tijdens ons gesprek hijst een
gigantische kraan drie enorme
heipalen op een kolossale trans
portcombinatie. De drie palen
wegen samen ongeveer 25.000
kilo, waarmee het maximum
laadvermogen van de oplegger
bijna is bereikt. Die palen zijn
bestemd voor een afnemer in
België. Dat land is de bestem
ming voor ongeveer eeri kwart
van het totaal aantal heipalen
dat op Noord-Beveland uit de
fabriek rolt. Zeventig procent
van de produktie, die maximaal
20.000 palen per jaar bedraagt
maar momenteel beduidend la
ger ligt. blijft in Nederland. Ex
port vindt onder meer plaats
naar Luxemburg en naar Zwit
serland.
Heipalen worden gemaakt uit
de grondstoffen zand, grind, wa
ter en cement. Het zand wordt
per schip aangevoerd uit West-
Duitsland, het grind komt uit de
Maas. Cement betrekt Pit Be
ton bij de Eerste Nederlandse
Cement Industrie (ENCI) in
Maastricht. Het benodigde wa
ter moet schoon zijn en wordt
dus geleverd door de WMZ.
Twee grote bergen zand en
grind bepalen het zijaanzicht
van het Pit-terrein. Een hijs-
redactie
PZC-bijlagen
Walstraatpromena.de 56-60
4381 EG Vlissingen
tel. 011184-15144 ltoestellen 19 en 46)
advertentie en administratie:
Middelburg:
Markt 51
4331 LK Middelburg
tel. 01180-27651
Vlissingen:
4381 EG Vlissingen
Walstraat 56-60
tel. 01184-15144
Goes:
Grote Markt 2
4461 AJ Goes
tel. 01100-31800
Terneuzen:
Nieuwstraat 22
4351 CW Terneuzen
tel. 01150-94457
Hulst:
Steenstraat 6
4561 AS Hulst
tel. 01140-14058
opening kantoren:
Van maandag t'm vrijdag
van 08.00 tot 17.00 uur.
VRIJDAG 17 JANUARI 1986
